De tweede Midza-
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BINNENLAND
Alle verloven
ingetrokken.
DINSDAG 7 MEI 1940
31ste Jaargang No. 9635
Ste £eid&eli£0ou/fca/nt
Bureaux Papengracht 33.
Telefoon: Redactie 20013, Administratie 20935.
Adv. en Aboum-tarieven zie pag 3.
Giro 103003. Poetbus II,
DE BUI. BARST LOS
DE nederlaag in Noorwegen zit den
Engelschen hoog. Vandaag wordt in
het Lagerhuis gelegenheid gegeven om aan
de ontevredenheid en de ontstemming,
welke er onder het Britsche volk heerschen
zoowel over de oorlogvoering als over de
misleidende voorlichting, lucht te verschaf
fen. Men verwacht dan ook, dat er heel
wat los zal komen. Het feit, dat het land
in oorlog is en dat de krijgstactiek een ge
sloten eenheid napr buiten noodzakelijk
maakt, heeft nog geen voldoende vat op
de vrijheidszucht van den Engelschman, die
met een Openhartigheid als nergens anders
wordt gevonden," critiek wil uitoefenen op
alles wat niet naar zijn zin gaat. In de
Engelsche pers is de ontstemming reeds
zeer duidelijk aan den dag getreden en ook
in redevoeringen heeft men reeds meer
malen openlijk de eisch hooren uitspreken
dat sommige met name genoemde ministers
dienen te verdwijnen. En ook vandaag en
morgen zal het er in het parlement naar
men met stelligheid verwacht, warm naar
toe gaan. Chamberlain zal harde noten te
kraken krijgen en hij zal al een zeer goede
verdediging van zijn beleid moeten geven
en drastische reorganisatie-maatregelen
moeten aankondigen, wil hij zich op zijn
zetel handhaven.
De meening, dat de nederlaag in Noor
wegen te wijten is aan de onbekwaam
heid van de mannen aan het roer, is vrij
algemeen. Lloyd George heeft het al bij
zonder ongënadigV en ongezouten gezegd:
het fiasco in Noprwegen is een schakel in
de serie van „ongelooflijke knoeipartijen",
1 welke Chamberlain gedurende de laatste
jaren op zijn geweten heeft. Lloyd George
repeteert met zijn felle aanval op de hui-
dige regeering zijn optreden in de eerste
jaren van den wereldoorlog, toen hij even
eens de onbekwaamheid van Asquith
hekelde en het bewind uit diens handen
overnam. Men kan. moeilijk aannemen, dat
hij nu weer dezelfde rol zal spelen en
Chamberlain zal opvolgen; maar wel zou
hij wederom veel kunnen-bijdragen tot den
val van Chamberlain. Zou het thans Chur
chill zijn die de teugels van het bewind
moet overnemen?
Mert zegt, dat Churchill zich achter
Chamberlain zal plaatsen en diens beleid
zal willen dekken.
MAAR hoe het debat in het Lagerhuis
zich ook zal ontwikkelen, en hoe de
afloop er ook van zal zijn, het lijkt waar
schijnlijk, dat een minder voorzichtige
krijgstactiek van de zijde der Engelschen
het resultaat zal zijn. Wat dat is een grief,
welke den Engelschen diep gestoken heeft,
dat de Duitsohers zich er met recht op kun
nen beroemen, dat gedurende den gehr:
len oorlog het initiatief aan Duitsche
is geweest. Steeds weer hebben de
schers hun tegenpartij voor nieuwe v
singen geplaatst en dan kwamen de
lieerden er achter aan om te probeert
effect van deze verrassing weer onge^.
te maken of te verminderen. Doch elke.
keer moesten zij een veer laten. Als dat zoo
door gaat, wordt de kemphaan zóó kaal, dat
j er een weinig presentabel beestje over
blijft, waarop de Britten allesbehalve
trotsch kunnen zijn.
Hoeveel veeren de Britsche haan in
Noorwegen heeft moeten laten, blijkt thans
wel uit de berichten, dat de Duitschers snel
oprukken door Midden-Noorwegen naar
Narvik. Het blijkt dus, dat zy het bergland
ten Noorden van Drontheim niet hebben
kunnen verdedigen en zich hebben moeten
bepalen tot het alleruiterste Noorden, waar
zij nog niet eens Narvik hebben kunnen
ontrukken aan de greep van het handjevol
Duitschers, dat daar volkomen geïsoleerd
stand houdt.
Wij zijn wel benieuwd naar hetgeen mi
nister Chamberlain vanmiddag zal open
baren over de oorzaken van het Britsche
échec.
DE HEILIG BLOED-PROCESSIE TE
BRUGGE.
BRUGGE, 1 Mei. (A.N.P.) Gisteren is
te Brugge de Heilig Bloed-processie ge
houden. Door de tijdsomstandigheden wa
ren niet zoo veel vreemdelingen naar
Bru~ge gekomen dan anders, doch het aan
tal Belgische pelgrims was grooter; zij wa
ren gekomen om voor den vrede te bid
den.
Y Vacanlie met behoud
van loon
Verscheidene dingen, die anders veel be
langstelling trekken, gaan in dezen tijd
langs ons heen, omdat er andere en belang
rijker feiten zijn, die op onze aandacht be
slag- leggen.
Maar 't is toch goed, als wij er aller
eerst was onszelf betreft voor zorgen, dat
alles z'n wel-geregeldè en verantwoorde
belangstelling blijft behouden.
Dat is goed, omdat het leven z'n gewone
eischen blijft stellen en z'n gewone
plichten blijft opleggen, ook in een tijd,
als dien wij nu beleven.
Dat is goed, omdat wij in het inwilligen
van die eischen en in het vervullen van die
plichten een mooie levenstaak kunnen vin
den. Lichtend-mooi in donkere dagen.
Dat is goed, omdat wij, als wij onze be
langstelling geven aan alle dingen, die de
belangstelling waard zyn, in onszelf con-
serveeren een frischheid en levendigheid
van geest, welke wij juist nu minder dan
ooit kunnen missen.
Dit praatje wordt ons ingegeven door een
bericht, dat wij onlangs publiceerden, en
dat nu toevallig vóór ons lag op onze
schrijftafel een bericht, dat in andere tij
den zeker heel veel stof zou hebben opge
jaagd; stof van applaus zoowel als van cri
tiek!
Wij bedoelen dit bericht:
De Hooge Raad van Arbeid heeft
zich uitgesproken over een voor-ont
werp van wet tot regeling van de va-
cantie met behoud van loon. Met 21 te
gen 11 stemmen heeft de Raad zich met
het stelsel van het voor-ontwerp ver-
eenigd. Algemeene regel: een week va-
cantie voor alle arbeiders, waarbij in
de collectieve arbeidsovereenkomst een
andere vacantie-regeling kan worden
voorzien, mits deze niet ongunstiger is
dan de wettelijke.
Eerlang is dus een wetsontwerp be
treffende deze materie te verwachten.
Dat is toch 'n mooi ding. Alle arbeiders
een week vacantie (niet minder) met be
houd van loon.
Zeker wij weten het wel, er zijn pa
troons, er zijn werkgevers, die zelf niet
een week vacantie kunnen nemen, die
het niet zouden mogen doen, omdat zij
dan niet verantwoord zouden zijn voor den
gang van zaken in hun onderneming.
Wij erkennen dit feit. Maar als ik mij
niet kan veroorloven in een auto te rij
den, moet ik daarom dan ook een ander
die ontspanning misgunnen, als deze 't wèl
kan doen er op behoorlijke wijze van pro
fiteert?
Patroons, die helaas er zelf nooit
(is dat wel waar: nooit?) kunnen „uit
reken", moeten niet daarom den arbei-
ts een week vacantie misgunnen! Zijn
ouwens de arbeiders over het algemeen
pt meer aan vasten regelmaat gebonden,
n de patroons, die in hun zelfstandig-
-id een zekere onafhankelijkheid, meer
rijheid van doen en laten, meer bewe-
•pings-vrijheid vinden.
Laten wij allen hopen, dat het wetsont
werp inzake vacantie met behoud van loon
er spoedig komt en laten wij die wettelijke
vacantie den betrokkenen van harte gun
nen.
PRINSES JULIAfcA.
H. K. H. Prinses Juliana heeft heden de
wekelijksche vergadering van het dage-
lijksch bestuur van het Nationaal Fonds
voor Bijzondere Nooden bijgewoond.
PRINS BERNHARD.
Z. K. H. Prins Berahard heeft heden,
vergezeld van zijn waarnemenden adjudant
luitenant-kolonel H. J. Phaff, een bezoek
gebr-acht aan den opperbevelhebber van
land- en zeemacht in het algemeen hoofd
kwartier.
KINDERTOESLAG.
Er is onlangs gepubliceerd, dat de Kin
derbijslagregeling 1 Mei 1940 in werking
treedt.
Hiermede is echter niet bedoeld de Kin
dertoeslag zelf, maar zijn bedoeld eenige
voorbereidende werkzaamheden.
De Regeeringspersdienst meldt:
Periodieke, vacantie-, buitengewone,
kleine, zaken-, en studieverloven wor
den ingetrokken. Bovendien worden in
getrokken de weermachtsindustriever-
loven van het personeel, ingedeeld bij
de luchtdoelartilleric, luchtdoelmitrail
leurs, de luchtstrijdkrachten en de zoek-
lichtafdeeling.
De verlofgangers moeten onverwijld
naar hunne onderdeelcn terugkeeren.
Zij, aan wie buitengewoon verlof is
verleend wegens ernstige ziekte of over
lijden vgn gezinsleden, keeren na af
loop van dit verlof naar hunne onder
deelen terug.
VRIJE VERKOOP VAN BOONEN,
CAPUCIJNERS EN GRAUWE ERWTEN.
Van officieele zijde vernemen wij,
dat na afloop van de thans loopende
distributieperiode, welke op Donderdag
9 Mei a.s. eindigt, de distributierege
ling voor boonen, capucijners en grau
we erwten komt te vervallen.
Met ingang van Vrijdag 10 Mei a.s. is de
verkoop van deze artikelen aan het pu
bliek vrij en behoeft derhalve bij afleve
ring door den winkelier geen bon van de
rijksdistributiekaax-t te worden ingeleverd.
Er wordt nadrukkelijk op gewezen, dat
van genoemde datum af boonen, capucij
ners en grauwe erwten weder vallen on
der het hamsterverbod, krachtens hetwelk
men zich van de daaronder vallende goe
deren binnen een week niet meer mag ver-
schaffen, dan -men gedurende een week
normaal pleegt te verbruiken.
De verkoop en aflevering door gi'oot-
grossiei's aan grossiers en door grossiers
aan detaillisten valt met ingang van Vi'ij-
dag a.s. evenals vóór den aanvang der dis
tributie het geval was, onder de bepalin
gen der landbouwcrisiswet. Dit brengt
o.a. mede, dat het vervoer van grootgros
sier naar grossier en van grossier naar de
taillist, evenals tha.,-; reeds bij groene
erwten en spliterwten het geval is, gedekt
behoort te zijn door vanwege de Neder-
landsche Akkerbouwcentrale door de ver-
eeniging Rotterdamsche Korenbeurs ter
beschikking van den handel te stellen ver-
voerbewijzen.
Het ligt in de bedoeling, dat de Akker
bouwcentrale alsnog een nader vast te stel
len hoeveelheid boonen, capucijners en
grauwe erwten ter beschikking van den
handel zal stellen.
DE 21 GEÏNTERNEERDEN
Naar verluidt behooren tot de 21 perso
nen, die in verband met hun persoonlijke
gedragingen door het militair gezag in be
waring zijn gesteld, ook vier personen, af
komstig uit Limburg. Zij werden aange
houden te Eindhoven.
Het „Hbld." verneemt voorts' uit Arnhem,
dat daar de oud-inspecteur van politie te
Enschedé H. A. van Hilten, werd gearres
teerd en te Enschedé de directeur van de
Enschedésche Taxi-onderneming „Eeto", F.
waar hij vrachtauto-chauffeur was.
De Crt. het N. v. d. D. noemt nog onder
de geïnterneerden den Amsterdammer La-
lieu, een man van ongeveer dertig jaar,
die destijds reeds in verband raet de ge
ruchtmakende uniformenzaak werd gearres
teerd, doch later weer op vrije voeten moest
worden gesteld.
DE EXTRA STEUN VOOR KLEEDING,
DEKKING EN SCHOEISEL.
De minister van sociale zaken heeft aan
de gemeentebesturen medegedeeld, dat,
evenals het vorige jaar, ook voor 1940
extra-hulp in den vorm van kleeding, dek
king en schoeisel kan worden verstrekt
aan ondersteunde en tewerkgestelde arbei
ders en aan de onder de z.g. groep B val
lende kleine grondgebruikers en tuinbou
wers. De gemeenten ,die voor deze extra
hulp in aanmerking wenschen te komen,
moeten uiterlijk 1 Juli a.s. een aanvraag
daartoe aan het departement van sociale
zaken indienen.
DE NATIONALE BIJEENKOMST VAN
STUDENTEN
In aansluiting aan de vorige berichten
kan medegedeeld worden, dat de nationale
bijeenkomst „Den vaderland getrouwe" op
10 Mei a.s. in de Kurhauszaal te Schevenin-
gen opgeluisterd zal worden door de Ko>
ninklijke Militaire Kapel van het regiment
Grenadiers onder leiding van kapitein dr.
C. L. Walther Boer, welwillend ter beschik
king gesteld door den commandant van het
eerste legerkorps.
Deze avorid is voor een ieder toegankelijk,
opdat het doel, dat de studenten zich heb
ben gesteld, n.l. het opwekken en pene-
treeren van het nationale bewustzijn-
gevoel in de Nederlandsche samenleving,
zooveel mogelijk worde bereikt.
volgt
Koop alles in MIDZA-zaken
DOE OOK MEE
Dit nummer bestaat alt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
DE DUITSCHERS RUKKEN IN NOOR
WEGEN SNEL OP NAAR IIET NOOR
DEN (2de blad).
EEN INTERVIEW
KOHT. (2de blad).
MET MINISTER
OPLEIDING TOT RESERVE-OFFICIER.
De regeeringspersdienst meldt:
Omstreeks 1 October a.s. zal een oplei
ding aanvangen tot reserve-officier bij de
infanterie, de wielrijders, de cavalerie, de
bereden artillerie, de luchtdoelartillerie, de
motbrartillerie, de kustartillerie, de pon
tonniers en de militaire administratie.
Voor deze opleiding kunnen in aanmer
king komen gewone of buitengewoon
dienstplichtigen en personen, die nog niet
tot gewoon of buitengewoon dienstplichtigen
bestemd zijn. Zij mogen op 15 October
1940 nog geen eerste oefening hebben vol
bracht en moeten in het bezit zijn van het
diploma H. B. S. 5-jarigen cursus of Gym
nasium of een daarmede overeenkomend
diploma.
Voor de officiersopleiding bij de cava
lerie worden bestemd dienstplichtigen,
die aan de eischen voor de verschillende
functiën, welke door hen eventueel moe
ten worden vervuld (ook motorrijden,
enz.), intellectueel en lichamelijk voldoen.
Zij, die bedrevenheid bezitten in het
paardrijden, genieten in het algemeen de
voorkeur.
Voor de bereden artillerie komen
in het bijzonder in aanmerking zij, die bij
het verwerven van het diploma hooge cij
fers voor wiskunde hebben behaald.
Bij de motorartillerie en de
luchtdoelartillerie komen
voor de officiei-sopleiding in de eerste
plaats in aanmerking werktuigkundigen
met goede wiskunde-cijfers. Overigens is
het gewenscht, dat zij in het bezit zijn van
een rijbewijs A dan wel eenige bedreven
heid bezitten in het besturen van automo
bielen.
Voor de officiei-sopleiding bij de mili
taire administratie wordt de voor
rang gegeveh aan studenten van handels-
hoogescholen en aan houders van een eind
diploma van erkende (openbare of bijzon
dere) handelsscholen met 5-jarigen cursus
(z.g. höogere handelsscholen).
Voor de opleiding bij de artillerie
wordt in het algemeen de voorkeur gege
ven aan hen, die in het bezit zijn van een
B-diploma.
Buitengewoon dienstplichtigen en dege
nen. die nog niet tot gewoon of buitenge
woon dienstplichtige besteihd zijn, moeten,
om voor de opleiding in aanmerking te
kunnen komen, zich te zijner tijd bereid
vei'klaren om een vrijwillige verbintenis
op den voet van een gewoon dienstplichti
ge aan te gaan, waarbij zij zich verbin
den om:
a. Onafhankelijk van den duur der thans
bestaande buitengewone omstandigheden,
de opleiding volledig te volgen en
b. Alle verplichtingen, welke op den re-
seiwe-officier rusten, op. zich le nemen.
Voor hen, die zich in werkelijken dienst
bevinden, worden de noodige inlichtingen
bij legerorder bekend gemaakt. Zij mogen
zich slechts door tusschenkomsl van hun
korps- of overeenkomstigen commandant
tot den Minister van Defensie wenden.
Verzoekschriften, welke op ongezegeld
papier kunnen zijn gesteld, moeten den
Minister van Defensie vóór 1 Juni a.s.
hebben bereikt. Bij het verzoekschrift moe
ten gewaarmerkte afschriften worden
overgelegd van diploma's en van de bij-
behoorende cijferlijsten, alsmede een goed
gelijkende foto (pasfoto is voldoende).
Het vorenstaande geldt niet alleen voor
hen, die reeds in het bezit zijn van een
einddiploma H. B. S. of Gymnasium,
maar eveneens voor hen, die dit jaar, een
dergelijk diploma denken te verkrijgen.
De bescheiden, die nog niet kunnen wor
den overgelegd, omdat het eindexamen
nog niet werd gedaan, behooren. zoo spoe
dig mogelijk te worden nagezonden.
WAARSCHUWING.
Het Katholiek Comité van actie „Voor
God" deelt ons mede, dat in de laatste
maanden door verschillende personen de
naam van het Comité op oneerlijke wijze
is gebruikt. Men tracht onder dien naam
boeken te verkoopen, vraagt „reisgeld" enz.
Het comité vestigt er de aandacht op, dat
het geen colporteurs in dienst heeft; men zij
dus gewaarschuwd.
ONTSTEMMING IN ENGELAND OVER
HET éCHEC IN NOORWEGEN (2de blad).
Binnenland
ALLE MILITAIRE VERLOVEN ZIJN
INGETROKKEN. (1ste blad).
GEEN DISTRIBUTIE MEER VAN
BOONEN, CAPUCIJNERS EN GRAUWE
ERWTEN, (le blad).
GROOTE BRAND TE ASSEN. (4e blad)
ONGERUSTHEID OVER EEN KAT-
WIJKSCIIE LOGGER. (4e blad).
GARANTIE VAN 150.000.— TEN
BEHOEVE VAN IIET HOOGWAARDIG
EPISCOPAAT.
Het Katholiek Vluchtelingen Comité
heeft zich gewend tot een aantal vooraan
staande katholieken met het verzoek, het
Hoogwaardig Episcopaat te willen ontlas
ten van een garantiebedi-ag ad 150.000.
voor welk bedrag het Hoogwaardig Episco
paat in de bewogen dagen van September
1938 tegenover de regeering garant bleef
voor de onderhoudskosten, verbonden aan
het toelaten van katholieke vluchtelingen.
In die dagen, toen de Nederlandsche ka
tholieken met overtuiging en aandrang
verzochten: „Laat deze van alles beroofde
vluchtelingen binnen, lever hen niet over
aan het land, dat eenmaal hun vaderland
was; wij zullen helpen"; toen er een
kreet opging, als de dagbladen meldden,
dat in deze of gene grensplaats een groot
aantal vluchtelingen belet werd binnen te
komen toen heeft het Hoogwaardig
Episcopaat niet geaarzeld, namens de ka
tholieke volksgemeenschap, de groote en
zeer zware garantie ad 150.000.aan dc
Regeering te geven, teneinde de grenzen
voor talrijke katholieke vluchtelingen te
openen.
De St. Maarten-actie van het Katholieke
Vluchtelingencomité bracht weliswaar vele
kleine giften binnen, maar de enorme kos
ten, aan het vluchtelingenwerk verbonden,
konden hieruit niet worden bestreden, zoo
dat het Hoogwaardig Episcopaal nu zelf
voor de verplichting staat, het garantiebe
drag te fourneeren. Dit mag niet gebeuren,
dit zal niet gebeuren. Katholiek Nederland
geve het bewijs, dat de Bisschoppen in
moeilijke uren, staande voor plotselinge
beslissingen, namens katholiek Nederland
kunnen en mógen spreken. Hel Katholiek
Vluchtelingen-Comité heeft daarom een al
lerdringendst beroep gedaan op de beter
gesitueerden, om een deel van deze garan
tie, ieder voor zich, voor zijn rekening tc
nemen en in te lossen.
De inschrijvingsbiljetten worden dezer
dagen verzonden en zullen zoo dadelijk
aangeboden worden aan het Hoogwaardig
Episcopaat als een bewijs, dat dc Katholie
ke Nederlanders achter hun Bisschoppen
weten te staan.
Het zal op zeer hoogen prijs gesteld wor
den, indien zij, die een gedeelte van deze
garantie voor hun rekening willen nemen
en nog geen inschrijvingsbiljet mochten
ontvangen, dit alsnog aanvragen bii h"i
Katholiek Vluchtelingen Comité, Drift 10,
Utrecht,
DE VIJFTIGSTE STERFDAG VAN
VINCENT VAN GOGH
Plannen voor een herdenking in het
KroelIer-Mueller-museum op de
Hooge Vcluwe
Op 29 Juli a.s. zal het vijftig jaar geleden
zijn, dat Vincent van Gogh te Auverssur-
Oise is overleden. Naar wij vernemen be
staan er plannen om den vijftigsten sterf
dag van den grooten Nederlandschen schil
der op plechtige wijze te herdenken in het
Rijksmuseum Kroeller-Mueller in het na
tionale park „De Hooge Veluwe", de plaats,
waar de grootste collectie van zijn werk is
ondergebracht.
