VRIJDAü zo atïul isso
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Lt-tT
Brftsche aanval
Naar den onbe-
perkten
luchtoorlog?
op Dronthefm?
31ste Jaargang No. 9627
S)e ^jzldóoh/z (Boti/zxMtt
Bureaus Papengrac&i
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935,
De snelle Ufd en Jubilea
Wederzijdsche beschuldi
gingen
EEN DUITSCHE WAARSCHUWING.
Het Duitsche Nieuwsbureau deelt het
volgende uit Berlijn mede:
Den laatsten tijd neemt het aantal ge
vallen toe, dat Britsche vliegtuigen open
steden, die geen militaire beteekenis heb
ben, met bommen bestoken. Dergelijke
voorvallen vertoonen een bepaald systeem,
waar Duitschland niet langer meer onver
schillig tegenover kan staan. Nog heeft de
Duitsche luchtmacht, zoo vervolgt het D.N.
B., het stricte bevel, open vijandelijke ste
den zonder militaire beteekenis niet aan te
vallen. Zouden de Engelschen evenwel met
hun aanvallen op niet-militaire doelwitten
voortgaan, dan zou het hun op zekeren
dag bij het ontwaken slecht vergaan en zou
bom met bom vergolden worden.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt daartegenover mede: In het Duitsche
legerbericht wordt beweerd, dat Britsche
vliegtuigen Dinsdagavond begonnen zijn
met den onbeperkten luchtoorlog door on
beschermde plaatsen zonder militaire doel
witten aan te vallen. Deze bewering is on
gegrond. De aanval op het eiland Sylt
was gericht tegen het vliegveld van Wes-
terland, een belangrijk militair object, en
een der zwaarst verdedigde plaatsen in
Duitschland. Er werd' geen aanval onder
nomen op de stad Heide. Er wordt aan her
innerd, dat vijandelijke vliegtuigen op 17
Maart bommen geworpen hebben op de
Orkaden, waarbij slachtoffers vielen onder
de burgérbevolking. f
Het Duitsche Nieuwsbureau verklaart op
zijn beurt weer ten aanzien van mededee-
lingen van het Noorsche Telegraaf Agent
schap, welke door de Britsche radio zijn
omgeroepen, dat Duitsche vliegers open
dorpen en plaatsen aan de Westkust van
Noorwegen met brisant- en brandbommen
zouden hebben bestookt, dat men in Duit
sche militaire kringen van oordeel is, dat
men hier te doen heeft met een Britsche
poging zich schoon te wasschen.
Men weet in Britsche kringen, dat Brit
sche vliegtuigen Heiligenhafen, Heide en
Wenningstedt, open plaatsen in Duitsch
land, hebben gebombardeerd. Bovendien
hebben Britsche vliegtuigen dezer dagen
ook zoo slecht gerichte bommen opOslo
geworpen, dat aan enkele civiele gebouwen
schade werd aangericht.
Wat betreft het werpen van bommen
door de Duitsche luchtmacht op plaatsen
aan de Westkust van Noorwegen, verklaart
men van Duitsche militaire zijde, dat al
leen op die plaatsen bommen worden ge
worpen, waar de Duitsche verkennings
vliegtuigen te voren onomstootelijk hebben
vastgesteld, dat zij door Britsche en Fran-
sche landingstroepen zijn bezet en gebruikt
worden als basis van opmarsch tegen de
Duitsche troepen. De Duitsche vliegtuigen
hebben dus militaire doelen aangevallen
en geen weerlooze burgerbevolking, zooals
de Britsche radio wil doen gelooven.
Eerste Kamer
Heffingen Leeningfonds
goedgekeurd
Zonder debat en zonder stemming heeft
de Eerste Kamer gistermiddag een lange
reeks wetsontwerpen aangenomen, waar
onder de begrootingen van het Werkloos-
heidssubsidiefonds en van het Leeningfonds
voor 1940 en het wetsontwerp bijzondere
voorzieningen met betrekking tot de in ge-
biedsdeelen van het Koninkrijk der Neder
landen gevestigde naamlooze vennootschap
pen en andere rechtspersonen, alsmede met
betrekking tot zeeschepen, die gerechtigd
zijr. tot het voeren van de Nederlandsche
vlag.
Bij de behandeling van het ontwerp aan
wijzing van heffingen ten behoeve van het
Leeningfonds 2940 voerden zes sprekers het
woord.
De heer GELDERMAN (Lib.) besprak de
mogelijkheid van een heffing in eens en
achtte haar theoretisch zeer goed te ver
dedigen, doch hij vreesde er in de practijk
van.
De heer VAN LANSCHOT (R.K.) toon
de zich eveneens tegenstander van een der
gelijke heffing, naar zijn oordeel wordt de
draagkracht niet alleen door het vermogen,
doch mede door tal van andere factoren be
paald. Een verdedigingsbelasting, zich uit
strekkende over b.v. tien of vijftien jaren,
achtte hij verkieslijker.
De heer POLLEMA (C.H.) was van oor
deel, dat een heffing in eens op vermogens,
bestaande uit buitenlandsche fondsen, b.v.
dollarwaarden, in aanmerking zou kunnen
komen.
De heer van Lanschot bepleitte voorts
korte termijnen voor leeningen met den
stok achter de deur en betwijfelde, of het
besef wel tot een ieder is doorgedrongen,
dat het heele Nederlandsche volk zich zal
moeten schrap zetten. Hij gaf den minister
in overweging de omzetbelasting in luxe
voorwerpen uit te breiden. Een belasting
op Nederlanders in den vreemde zou spe-
ker thans wenschelijk achten.
De heer VON BöNNlNGHAUSEN (N.S.
B.) verklaarde zich tegen de voorgestelde
heffingen op koffie, suiker en benzine, zoo
lang verschillende andere objecten, welke
hij opsomde, nog niet belast zijn.
De heer POLLEMA (R.K.) bepleitte
voorts steun van regeeringswege aan de
koersen van de Nederlandsche staatsfond
sen en was van oordeel, dat tusschen de
Dit nommer bestaat alt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
BIJ HET BEZETTEN VAN DE STEL
LINGEN IN NOORWEGEN HEBBEN DE
GEALLIEERDEN TEN NOORDEN EN
ZUIDEN VAN DRONTHEIM EENIGE TE
GENSLAG GELEDEN. (2de blad).
BIJZONDERHEDEN OMTRENT DEN
GROOTEN SLAG BIJ NARVIK OP 13
APRIL. (2de blad).
GAAN WIJ NAAR EEN ONBEPERK
TEN LUCHTOORLOG? (1ste blad).
BELGISCHE REGEERING AFGETRE
DEN. (2de en 1ste blad!).
Binnenland
IN IIET GEBOUW VAN VROOM EN
DREESMANN TE DEN HAAG RICHTTE
EEN BRAND GROOTE SCHADE AAN.
(4e blad).
exorbitante mobilisatie-uitgaven en de
voorgestelde heffingen geen evenredigheid
bestaat.
De heer DE ZEEUW (S.D.) stond verzwa
ring der directe belastingen tegenover de
indirecte voor en bestreed het betoog van
den N.S.B.-afgevaardigde. De belasting op
de suiker achtte de heer De Zeeuw niet de
gelukkige greep. Ten slotte betoogde spre
ker, dat ,als de regeering er niet in slaagt
het levenspeil laag te houden, zij zal moe
ten overgaan tot loonsverhooging.
Nadat de heer TER HAAR (C.H.) kort
het woord had gevoerd, beantwoordde MI
NISTER DE GEER de sprekers. Hij zeide
betreffende de heffing op Nederlanders in
den vreemde, dat niet het Leeningfonds.
doch den gewonen dienst ten goede moet
komen. Nederlanders, die hun vermogen
in buitenlandsche fondsen hebben belegd,
betalen mede; het is onjuist te meenen, dat
een dergelijke belegging voor de Neder
landsche volkshuishouding een verliespost
zou zijn. Steun aan den koers van staats-
leeningen achtte de minister in het alge
meen schadelijk.
Na repliek van de hecren Pollema en von
Bönninghausen verklaarde de Minister nog
in dubliek, dat hij nooit verklaard heeft,
doch slechts hoopt, dat de winstbelasting
en de herzienë inkomstenbelasting ook voor
1941 een sluitend budget zullen geven, doch
dat hij niet kon verklaren, voornemens te
zijn geen nieuwe belastingen voor den ge
wonen dienst vooi te stellen. Ook dit ont
werp werd zonder stemming aangenomen,
waarna de vergadering werd verdaagd tot
hedenochtend, ter behandeling van de on
derwijsbegroting.
't Is een tijd, waarin de menschen snel
leven.
Die snelheid van het leven brengt veel
nadeelen mee.
Die snelheid is oorzaak, dat voornemens,
welke worden gemaakt, gemakkelijk door
de gebeurtenissen, die in snel tempo daar
na komen, werden vergeten en niet in da
den worden omgezet.
Die snelheid heeft op haar verantwoor
ding, dat gebeurtenissen, welke hebben
plaats gegrepen, eveneens spoedig worden
vergeten en daardoor ons niet meer tot lee
ring kunnen strekken. In dezen snellen tijd
krijgen we minder menschen van onder
vinding, omdat men aan wat er gebeurt
geen tijd wijdt, om het tot een onder
vinding om te werken!
Die snelheid heeft tot gevolg, dat men
schen, aan wie wij verplichtingen hebben
of wier herinnering ons een vreugde en een
voordeel zou zijn, ook, helaas, zoo spoedig
worden vergeten. Uit Christelijk stand
punt bezien, voor ons, die kennen het zoo
schoone en beteekenisvolle dogma van de
gemeenschap der heiligen, is deze ver
geetachtigheid al heel treurig!
De snelheid van het leven in onzen tijd
moeten wij trachten in te perken, in te too
rnen. Wij moeten trachten den tijd de teu
gels aan te leggen!
Daarvoor hebben wij verschillende mid
delen.
Het meest-doeltreffende middel moet ge
legen zijn in de vorming van een eigen per
soonlijkheid, die niet.... wordt geleefd,
maar zelf leeft. Hierover zou zóó veel te
zeggen zijn, dat wij 't bij deze enkele op
merking willen laten!
Eén van de middelen van uiterlijken aard
bestaat o.iin het passend vieren van
gepaste jubilea.
Dat overwogen we gisteren, toen wij lan-
geren tijd op de receptie van de R.K. H.B.S.
te Leiden moesten zijn, dan waarop we had
den gerekend. Wat zou nu reeds, na
12 3^ jaar, veel mooie en opofferende pion-
niersarbeid zijn vergeten, als het niet 'ns
opnieuw in het licht van de realiteit, de
werkelijkheid werd gezet! We leven toch
zoo snel!
Men herinnert zich misschien uit wat wij
meerdere keeren hebben geschreven, dat
wij een afkeer hebben van de jubilea-woe
de, bestaande in het plechtig en openbaar
worden befuifd, als men b.v. 60 of zelfs nog
pas 50 jaar is geworden, bestaande ook in
het feestvieren van organisaties bij elk lus
trum, met, naar 't schijnt, geen ander doel,
dan den leden en speciaal den bestuursle
den een pretje te geven wat opzichzelf
heelemaal niet veroordeelenswaardig is,
maar men late daarbij den buitenstaander
met rust en dwinge hem niet tot allerlei
officieele plichtsplegingen!
Maar jubilea vieren, zooals dat van onze
H.B.S. en op deze wijze is heel goed,
heel nuttig. Juist omdat de menschen in
dezen tijd zoo snel leven. Wij moeten die
snelheid temperen, den tijd nu en dan dwin
gen halt te houden!
DE ACTIE DER DUITSCHE BOMMEN
WERPERS IN NOORWEGEN.
LONDEN, 26 April. (Reuter). Het Noor
sche Telegaaf Agentschap (ergens in Noor-
wesgen) meldt:
De Duitsche bommenwerpers hebben gis
teren den gelieelen dag boven de bergen
en fjorden van Westelijk Noorwegen ge
raasd. Zij bombardeerden dorpen en be
schoten burgers. Het aantal slachtoffers
is gering en de aangerichte schade is niet
groot. Tijdens de aanvallen op Aalesund
san de kust ten Zuid-Westen van Molde,
werden brandbommen geworpen op een
school, die gebruikt wordt als bureau voor
eersten hulp. Het vuur breidde zich tot de
belendende huizen uit. Eenige menschen
liepen verwondingen op.
Voorts wordt gemeld, dat bommen ge
worpen zijn in het bergland op plaatsen,
welke ver verwijderd zijn van militaire
punten. Het eenige doelwit was vaak een
handjevol burgers. De menschen weten
niet of zij zullen vertrekken, want oVeral
worden zij door de Duitsche vliegtuigen
achtervolgd. De verontwaardiging groeit
tegenover dezen vorm van Duitsche „be
scherming" en in geheel Noorwegen neemt
de wil van de burgerbevolking om zich te
verzetten toe.
Het Noorsche Telegraaf Agentschap ont
kent, dat een schip genaamd „Eira"
(10.000 ton) door bommen tot zinken is
gebracht. De „Eira" is een kustvaartuig
van 132 ton, zegt het Agentschap, en heeft
slechts lichte schade opgeloopen.
BRITSCHE OORLOGSSCHEPEN ZOUDEN
DRONTHEIM-FJORD ZIJN BINNEN
GEDRONGEN.
STOCKHOLM, 26 April. (A.N.P.) Vol
gens hier ontvangen onbevestigde berich
ten zijn Britsche oorlogsschepen de Dront-
heim-fjord binnengedrongen, na zich een
weg te hebben gebaand voorbij de kanon
nen van het fort van Agdenes, vanwaar de
Duitschers den toegang tot de fjord be-
heerscliten.
Men gelooft, dat in de binnen-fjord een
lichte kruiser en verscheidene torpedoja
gers van de Duitschers liggen, die de Brit
sche en Noorsche troepen in den sector
van Steinkjer met granaatvuur hebben be
stookt.
Verklaard wordt, dat reeds Britsche ge
vechtsvliegtuigen in actie zijn geweest, en
volgens een bericht hebben zij een zwaren
Duitschen bommenwerper neergehaald.
Nu, zooals gisteren gemeld, nog meer
Britsch en Fransch luchtafweergeschut
aangekomen is, beschikken de geallieerde
en Noorsche troepen thans over doeltref
fende middelen om aan de bedreiging van
voortdurende bombardementen het hoofd
te bieden.
ROEROS WEDER DOOR DUITSCHERS
ONTRUIMD?
LONDEN, 26 April. (A.N.P.) De voor
hoede van een gemotoriseerde Duitsche
colonne, die door het Oesterdal oprukt, zou
volgens berichten uit Stockholm gisteren
Roeros bereikt hebben, doch vandaag pu-
bliceeren de Londensche bladen nieuwe
onbevestigde berichten, volgens welke de
Duitschers onder het vuur van de geal
lieerde troepen op de naburige heuvels
gedwongen waren deze stad weder te ont
ruimen.
Van Dombaas en Storen uit zouden in
allerijl geallieerde troepen door het Oster-
dal opmarcheeren om den Duitschen op
marsch te stuiten, welke vermoedelijk ten
doel heeft, de verbinding tot stand te
brengen met de Duitsche troepen te
Drontheim. Naar verluidt zijn 200 Noor
sche soldaten en talrijke vluchtelingen uit
Roeros over de Zweedsche grens getrok
ken. De correspondent van het blad „Nya
Dagligt Allehanda" te Namsos meldt, dat
100 K.M. ten N. van Drontheim de geal
lieerde troepen zich hardnekkig tegen de
Duitsche aanvallen verzetten.
HET DUITSCHE LEGERBERICHT.
BERLIJN, 26 April (A.N.P.). Het op
perbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
Britsche zeestrijdkrachten beschoten ook
op den 25en April de haven van Narvik.
In Drontheim kwamen versterkingen aan
troepen en materialen aan. In de zone van
Bergen zijn Duitsche troepen bezig de om
geving van Voss te zuiveren van Noorsche
afdeelingen. De vijandelijke tegenstand
werd gebroken. De van Oslo uit naar het
Noorden en Noordwesten in verscheidene
sterke afdeelingen optrekkende Duitsche
troepen hebben ook op den 25en April in
nauwe samenwerking met het luchtwapen
verder aan ruimte gewonnen .On enkele
punten zijn de gevechten nog gaande. Ge
vechtsvliegers bestookten troepen concen
traties en colonnes, verkeerscentra en
transporten met bommen. Door den
vijand gebruikte haveninstallaties werden
door bommen vernield. Op een vliegveld
tusschen Dombaas en Andalsnes werden
elf vijandelijke vliegtuigen vernield. In het
zeegebied voor de Noorsche kust werden
verscheidene Britsche schepen met bom
men aangevallen. Een mijnenveger en een
transportschip zijn na bomtreffers vastge-
loopen. Een torpedoboot vertoonde een
sterke rookontwikkeling en stopte. Een
tankboot kreeg door een treffer zware
slagzij en werd door de bemanning verla
ten. Door bomtreffers ontplofte de ketel
installatie van een ander vaartuig. Door
een Britschen luchtaanval op een vlieg
veld bij Drontheim werden eenige toestel
len door scherven beschadigd.
In den nacht van 25 op 26 April werd
Oslo door Britsche gevechtsvliegtuigen
aangevallen en met bommen bestookt. Ter
wijl er op het vliegveld geen militaire
schade werd aangericht, staat de omvang
van de uitwerking der bommen in de stad
Oslo niet nauwkeurig vast.
In het Westen geen bijzondere gebeurte
nissen. Een Duitsch verkenningsvliegtuig
moest een noodlanding maken in België.
De bemanning is ongedeerd. Des nachts
vlogen vijandelijke vliegtuigen de Duit
sche Bocht binnen. Een Britsche machine
werd in de buurt van Syl neergeschoten
en viel in zee.
De strijd in het hooge Noorden. - Met welke moeilijkheden het bezetten der strategische punten een de
Noorsche Westkust gepaard gaat. toont bovenstaande foto. - Moeizaam worden de stelle rotsen der fjorden
beklommen