WOENSDAG 17 APRIL 1940 fZ)c óüuatie Ut Ataa>aueg.m Volgens de laatste berichten LENTE PRIJSVRAAG PINNF.NI.AND 31ste Jaargang No. 9619 S)e SekJ&eli^Sou/fca/nt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Adv. en Abonm-tarleven zie pag 2. Giro 103003. Postbus 11. Dit nummer bestaat uit drie bladen. TEMPO WIJ wachten op berichten, die ons iets zullen vertellen over de landing van de geallieerde troepen in Noorwegen. Tot nu toe hebben wij alleen iets gehoord over dergelijke operaties in de buurt van Narvik, maar zelfs daar is de situatie nog zoo duister als het maar zijn kan. Oe Amerikaansche gezante in Noorwegen, mevr. Harriman, houdt vol, dat de Engel- schen Narvik in bezit hebben. De Duit- schers beweren stijf en strak, dat zoowel de stad als de haven in Duitsche handen zijn Volgens het Duitsche Nieuwsbureau zouden er wel geallieerde troepen geland zijn aan de overzijde van de breede fjord, en zouden Britsche zeestrijdkrachten tel kens Narvik beschieten. Dat moet gister avond ook weer het geval zijn geweest, maar een landingspoging zouden de Brit ten niet hebben ondernomen. Voorts wordt gemeld, dat de Duitsche troepen langs den spoorweg, welke Narvik met Zweden verbindt, zijn opgerukt tot aan de Zweedsche grens. Is dat een poging om uit Narvik te ontsnappen, of beteekent het, dat de Duitschers den spoorweg heb ben bezet en thans de verbinding met Zweden beheerschen? Volgens de Britsche voorstelling is de eerste veronderstelling juist, vc-lgens de Duitsche voorstelling moet men de tweede veronderstelling ge- looven. Nu is het mogelijk, dat de Britten de Duitschers daar wat bezig houden en intus- schen elders groote troepencontingenten aan wal zetten. Maar, als dat reeds ge beurd is, waarom hooren wjj er dan niets van? Dat de Engelschen hun manoeuvres zoo lang mogelijk geheim willen houden, gelooven wij graag, maar een eenigszins behoorlijke landing blijft niet dagenlang verborgen bij de tegenwoordige communi catiemiddelen. Uit een en ander maken wij op, dat de Britsche troepen tot nu toe alleen in het hooge Noorden aan land zijn gegaan. INMIDDELS breiden de Duitschers de be zetting van Noorsch gebied uit. Op drie plaatsen staan zij thans aan de Zweedsche grens, n.l in het Zuiden, in het midden (ter hoogte van Drontheim) en in het Noorden (aan de spoorlijn NarvikKiru- na). Uit het feit, dat zij vanuit Drontheim de Zweedsche grens hebben bereikt, volgt, dat zij het langgerekte Noorsche land in twee stukken hebben geknipt, wat voor hen een belangrijk strategisch voordeel op levert. Wanneer het geallieerde landings leger van uit het Noorden naar het Zuiden moet afzakken, zal het nog geruimen tijd duren vóór zij zich door de eerste Duit sche versperring daar bij Drontheim heb ben heen gewerkt en in dien tusschentijd hebben de Duitschers gelegenheid om zich te versterken. Langs den zeeweg schijnt het minder gemakkelijk te gaan hoewel de Duitschers beweren, dat de door Engel- sche schepen gelegde mijnen slechts in de verbeelding van de Britsche propagandis ten bestaan maar langs den luchtweg schijnt er een geregelde aanvoer van troe pen en materiaal plaats te vinden. De schattingen omtrent het aantal Duit schers, dat zich op Noorschen bodem be vindt, loopen nogal uiteen. De Italianen spraken reeds eerder over 100.000 man, maar men spreekt elders van 60.000, ter wijl volgens Amerikaansche inlichtingen de sterkte der Duitschers niet meer zou be dragen dan 18.000 man. Het pleit is derhalve nog onbeslecht; de geallieerden zullen snel moeten optreden, willen zij succes bereiken. De tijd speelt hier een groote rol. Overigens is het wel merkwaardig, dat wij geneigd zijn om te spreken van een „eindeloos" uitblijven van een grootscheep- sche actie, terwijl het nauwelijks een week geleden is, dat de Duitsche invasie plaats vond. Wij leven ongelooflijk snel. Toestand te Narvik onveranderd DE BRITSCHE TROEPEN IN NOORWEGEN. Reuters militaire medewerker schrijft, dat de voorhoede van het geallieerde ex- peditieleger zich thans in Noorwegen be vindt, doch dat de basis, die de afdeelin- gen hebben uitgekozen, geheim moeten blijven, omdat de Duitschers in het onze kere moeten blijven tot de troepen aan de kust vasten voet hebben gekregen. Naar verluidt zenden de Duitschers reeds per vliegtuig versterkingen in Westelijke richting, naar hun geïsoleerle garnizoenen te Bergen en Drontheim. Onder deze om standigheden is snelheid daarom voor bei de partijen van zeer groot belang. HET NOORSCHE LEGER HERSTELT ZICH. - Het Noorsche Telegraaf Agentschap „ergens in Noorwegen" meldt, dat de Noor sche opperbevelhebber, generaal Ruge, een proclamatie heeft gepubliceerd, waarin hij zegt: „Wij werden verrast, hetgeen de ver warring der eerste degen verklaart, doch wij beginnen de orde aan het front en daarachter te herstelltn. Wij hebben vele harde klappen gekregen en zullen er nog meer krijgen, doch wij zijn niet meer al leen, daar Engeland en Fr ankrijk tusschen- beide zullen komen. Ie Britsohe troepen bevinden zioh reeds in iet land. Onze taak is, weerstand te bieder tot de hulp doel treffend is geworden. Vjj zullen succes hebben als wij volhoudm en één zijn." Omtrent de krijgsverrichtingen deelt de opperbevelhebber o.a nede, dat de Noor sche troepen in het Zuidoosten door sterke Duitsche afdeelingen aangevallen zijn en zich in Oostelijke richting teruggetrokken hebben. De strijd duurt voort voor ten Westen van Kongsvinger, aan het Mjoesa- meer en nabij Hakedal, waar afdeelingen Noorsche skitroepen mei succes de Duit schers in de flank zijn aangevallen. Twee Duitsche vliegtuigen werden neergehaald. Nieuwe valschermtroepen zijn vernietigd of gevangen genon en. In de andere deelen des lands is de toe stand ongewijzigd. Engelsche troepen zijn in het Noorden van Noorwegen ontscheept en hebben contact gekregen met de Noor sche troepen. DUITSCHE TEGENSPRAAK IN ZAKE NARVIK. In Narvik is de toestaid onveranderd, aldus meldt het Duitsche Nieuwsbureau uit Berlijn. De Londensch* propagandabe- richten, als zou Narvik doer Britsche troe pen bezet zijn en de Duitsciers zich terug getrokken zouden hebben raar de Zweed sche grens, berusten op faitasie. De erts spoorlijn van Narvik tot de Zweedsche grens bevindt zioh in Duits<he hand. De in en om Narvik opereerende Duitsche troe pen staan in permanent contact met de hoofdkwartieren in Noorwejen. Engelsche zeestrijdkrachen hebben op den 16 den April des avonds opnieuw de stad en de haven van Narvik beschoten. Er werd echter geen poging ondernomen Engelsohe troepen aan land te zetten. DE STERKTE VAN DE JUITSCHE TROEPEN IN NOORVEGEN. De ..New York Times" m?ldt uit Was hington, dat volgens de inlohtingen, d.e sommige autoriteiten uit Anierikaansche bronnen hebben ontvangen, ce sterkte der Duitsche troepen op niet me»r dan 18.000 man wordt geschat. In Denemarken liggen 17 roepentrans portschepen werkeloos in ver>and met de door de geallieerden gelegde mijnen, en de vliegtuig- en duikbootactivieit. Hieraan wordt nog toegevoegd, dat Duitschland, naar uit de berichten blijkt, voornemens was 30.000 man te zenden, waarvan er 8.000 door het zinken van toepentrans- portschepen zijn afgevallen. VERWOED GEVECHT TUISCHEN NOREN EN DUITSCHIRS. Naar „Stockholms Tidningen' meldt, is na een verwoed gevecht tusscfen 250 No ren en 1000 Duitschers Björnfel naar ver luidt, door de Duitschers beze. De 200 overlevende Noren zijn de Zweedsche grens overgestoken. Volgens „Dagens Nyheter" btheerschen de Duitschers de spoorlijn vïn Narvik, naar de Zweedsche grens en liggen slechts Britsche oorlogsschepen in de haven, of schoon een deel van Narvik nog steeds a Duit:che handen is. Ook wordt ver klaard, dat Britsche troepen ontscheept zyn te Harstad, 60 km. ten Noord-Westen van Narvik. Geen dezer berichten kan officieel beves tigd worden. Over het gevecht, dat een afdeeling der Ir. het gebied van Narvik opereerende Duitsche troepen tegen Noorsche afdeelin gen hebben gevoerd, meldt het Duitsche Nieuwsbureau nog bijzonderheden. Het gevecht is geleverd bij Björnfjell. De No ren hebben buitengewoon zware, bloedige verliezen geleden, zes officieren en 40 man zijn als gevangenen in Duitsche handen gevallen. De eigen verliezen waren gering. Bij de uitbreiding van het door de Duit sche troepen ir. de streek van Oslo bezet te gebied zijn op 16 April ook Duitsche pantserafdeelingen in den strijd geworpen. V Over verdraagzaamheid „De Katholieke Kerk is dogmatisch on verdraagzaam en moet dat zijn". Dit is een woord van den katholieken professor Ign. Klug. En daaruit trekt de Leidsche pro fessor mr. Telders in een onlangs gehou den rede de conclusie, dat de Katholieken onverdraagzaam zijn. 't Wekt verbazing en ergernis, als wij een hoogleeraar aldus zien „concludee- ren"! Terecht constateert dr. Gorris S.J. in de April-aflevering van de „Studiën", dat deze professor hier veeleer een vooroordeel dan een juist oordeel heeft uitgesproken. Dogmatische onverdraagzaamheid is toch zoo heel iets anders dan practische onver draagzaamheid. Wjj willen hier dr. Gor ris citeeren uit het hierbedoelde artikel in de „Studiën": Het is onbegrijpelijk, dat de spre ker niet zag, hoe hij hier twee onge lijke begrippen tegenover elkander stelde, nl.l. onverdraagzaamheid in de practijk en onverdraagzaamheid in de leer. Iemand, die vast en stellig over tuigd is van de waarheid van zijn leer, kan onmogelijk de verdraag zaamheid zóó ver drijven, dat hij de mogelijke juistheid van een afwijken de of tegenovergestelde meening er kent. Dat kan ook prof. Telders niet, tenzij hij van niets zeker meent te zijn. Maar deze dogmatische onverdraag zaamheid kan volkomen samengaan met verdraagzaamheid in de practijk. Met hoe véél menschen zijn w\j allen en ieder van ons het over sommige, wellicht gewichtige kwesties niet eens, met wie wij toch geheel correct en zelfs vriendschappelijk kunnen om gaan? De Katholieken laten zich in practische verdraagzaamheid door geen andere rede lijk handelende menschen overtreffen! De Katholieken geven anderen hun rechten, zooals zij eigen rechten erkend willen zien. Dat prof. Telders den Katholieken in Ne derland niet wil geven de hun toekomen de plaats in ons volk, in den staat, is.... onverdraagzaam. Prof. Telders beschouwt n.l. de Katho lieken als opgenomen in een Protes- tantsche natie. Dr. Gorris komt op tegen dit uit on waarheid voortspruitende onrecht, den Katholieken aangedaan Wjj kunnen ons moeilijk anders voorstel len, dan dat practische onverdraagzaam heid de oogen sluit voor het feit, dat noch de historie noch de grondwet aan onze Protestantsche landgenooten het recht ge ven, te beweren, dat ons volk als volk, dat de Nederlandsche staat a 1 s staat een speciaal Protestantsch karakter zou dragen, hetwelk dan ook in de officieele houding van volk en staat tot uiting zou moeten komen. Gedrongen ook door overweging van practische verdraagzaamheid zij voor de zooveelste maal tegen die oude bewering, als zou het Nederlandsche volk een Pro- testantsch-Christelijke natie zijn, geprotes teerd! Een vloed van oplossingen is binnen gekomen op onze Lenteprijsvraag aangegroeid tot een respectabele berg brieven welke wij in korten tijd heb ben moeten doorwerken. Het is ons mo gen gelukken met de schifting en beoor deeling van al deze inzendingen nog zoo tijdig gereed te komen, dat wij het ge noegen hebben, U thans de uitslag mede te deelen. Intusschen zeggen wij allen, die de moeite van oplossen genomen heb ben, hartelijk dank voor hun medewer king. De in de prijsvraag bedoelde en in de diverse advertenties ingesloten slag zin luidt: Door te adverteeren geraken velen tot succes in zaken, omdat alle koopers te rade gaan bij adressen, welke in de krant staan. Na loting zijn de prijzen, welke aan de winnaars en de winnaressen zullen worden toegezonden, aan de volgenden ten deel gevallen: le prijs fototoestel: H. J. A. Hensing, Noordwijk-Binnen. IJmuiderstraat 6, 6 Chatelaines: Gerda de Best, Witte Singel 101Leiden. J. G. Paardekooper, Emmalaan 15, Oegstgeest. Willy van Steen, Haarlemmerstr. 140b, Leiden. J. J. van der Wiel, Watersteeg 2, Lei den. G Roos. Wijk E 23. Oud Ade. Annie van Tol Md.. Kerkpad A 187, Ter Aar. 6 Fietsklokjes: Th. B. M. Winkelman, Nieuwe Rijn 25, Leiden. Mej. van Ree, Langebrug 19, Leiden. Rein Pollmann, Hoogstraat 4, Leiden. J. G. de Winter, Alexanderstraat 19, Leiden. f. J. Zandbergen, Morschweg 23. Leiden. Wed. G. van Diestvan der Meer, Zandslootkade 54, Sassenheim. 6 Armbandhorloges: J. Frissen, Melchior Treublaan 1, Lei den. Th. G. Breuring. Maredijk 86. Leiden. G Hagen, van Limburg Stirumstraat 28 Leiden. J. v. d. Wolk, Sumatrastraat 104, Lei den. P. J. v. d. Raadt, Buys Ballotstraat 4, Leiden. T. A. Brandsma, Alexanderstraat 17, Leiden. VOORNAAMSTE NIEUWS Binnenland BIJ KON. BESLUIT IS EEN COMMIS SIE VAN ZEVEN LEDEN INGESTELD, OM IN HOOGSTE RESSORT DE SCHA DELOOSSTELLING TE BEPALEN BIJ VORDERINGEN VAN ROEREND GOED. (lste blad). DE RIJKSMIDDELEN HEBBEN, VOOR WAT DE NIET-DIRECTE BELASTINGEN AANGAAT IN MAART IETS (ƒ205.000) MEER OPGEBRACHT DAN VERLEDEN JAAR. DE OPBRENGST OVER HET GE- HEELE EERSTE KWARTAAL BEDROEG RUIM 115 MILLIOEN, DAT NAGENOEG f 5.6 MILLIOEN MEER WAS DAN IN DE EERSTE DRIE MAANDEN VAN 1939. viste blad). VONNIS INZAKE HAAGSCHE SPION- NAGEZAAK. (3de blad). RIJKSMIDDELEN. In Maart ƒ1 millioen beneden de raming gebleven. De Rijksmiddelen brachten in de maand Maart f 36.530.936 op. waarmede zij ƒ1 010 730 beneden de raming bleven en 204.938 boven de opbrengst van Maart 1939 kwamen. Over de eerste 3 maanden van dit jaar bedroes de opbrengst ƒ115.150.748, hetgeen 2 525.748 meer is dan de raming en 5 590.766 meer dan de onbrengst over de eerste 3 maanden van 1939. BUITENGEWONE VERLOVEN WEDER VERLEEND. De Refeeringspersdienst meldt: De Minister van Defensie heeft be paald, dat de buitengewone verloven, bedoeld In artikel 61 van het regle ment voor de militaire ambtenaren der koninklijke landmacht en in par. 10 van bijlage c van het aanhangsel van het reglement op den inwendigen dienst der koninklijke landmacht weder ver leend worden. Dit zijn verloven, die verleend wor den in gevallen van ernstige ziekte, huwelijk, overlijden, voor het afleggen van examens, enz. VORDERING VAN ROEREND GOED. Schadeloosstcllingscommissie ingesteld. Bij K B. is een commissie, bestaande uit 17 leden, ingesteld, die tot taak zal heb ben, in het geval, dat de betrokken minis ter het van den Slaat gevorderde bedrag (ingevolge de Algemeene Vorderingswet 1939) betwist, bij vordering van roerend gced de schadeloosstelling in hoogste res sort vast te stellen. In deze commissie zijn benoemd: tot lid, tevens voorzitter: dr. D. L. Uyt- tenbogaart, te Heemstede; tot lid, tevens plaatsvervangend voorzit ter: de heer W .Graadt van Roggen, te De Bilt; tot leden: de heeren ir. P. A. van den Ban, te Wageningen, K. Brok, te Assen, ir. J. E. Inckel, te 's-Gravenhage, mr. J. B. W. P, Kickert, te 's-Gravenhage en ir. A. Plate, te Rotterdam. UITREIKING GOUDEN MEDAILLE. Gisteren is aan den ser geant-kok A. Declemy op het Malieveld te Den Haag voor het front van de troepen de gouden medaille voor 36 jaren trouwen dienst uitgereikt door majoor Wissema. Gistermiddag werd in de Vlietstraat 10 een receptie ge houden, waar velen den jubi laris kwamen complimentee ren. Vanavond zal een feest avond worden gehouden met medewerking van verschillen de artisten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1