Toerisme
bihonk
STADS
NIEUWS
VRIJDAG 12 APRIL 1940
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnenvmtsprljs: voor Lelden 18
cent jper week; 150 per kwartaal
BQ onze a,{enten /O cent per wv»k;
f 100 per kwartaaL Franco per pooit
f 8.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaaL
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 0 cent
Advertentiën: 80 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 60 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
SOE WORDT HET WEER 7
VRIJ GUUR.
De BUI seint I
Verwachting:
Vrij guur, nu en dan regen. Waarschijn
lijk tijdelijk krachtige wind.
De weerstoestand va-i hedenmorget>
7.20 uur:
Den Helder: nu en dan matige regen,
krachtige Z. Z. W. wind, 4 gr. C.
Vlissingen: zwaarbewolkt, zwakke Wes
telijke wind, 7 gr. c.
De Bilt: betrokken, matige Zuidelijke
wind, 2 gr. C.
Groningen: betrokken, matige Z. Z. O.
wind, 1 gr. C.
Maastrich: betrokken, zwakke Z. Z. W.
wind, 2 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
De Oceaandepressie, die gisteren IJsland
passeerde, schijnt zich thans verder in
Zuid-Oostelijke richting te bewegen. On
der haar invloed daalde de luchtdruk in
ons land. Het storingsfront van deze de
pressie lag hedenmorgen juist voor onze
Westkust en veroorzaakte hier al regen en
in Groningen sneeuw, nadat het geduren
de het eerste gedeelte van den nacht hel
der was geweest. Te de Bilt en op het
vliegveld Twente daalde de temperatuur
nog tot onder het vriespunt. De genoemde
depressie wordt alweer gevolgd door een
nieuwe storing van 1005 mbar, die op IJs
land vrij groote barometerdalingen veroor
zaakt. Er is daar weer eenige regen geval
len. Het gebied van hoogen luchtdruk,
waarvan de kern zich ongeveer over de
Golf van Biscaye moet bevinden, is in be-
teelcenis afgenomen. Op de Azoren is de
druk echter een weinig gestegen. In deze
omgeving is de windkracht uit het Oos
ten. Over Zuid-Italië bevindt zich nog
steeds een vrijwel stationnaire depressie
van 1000 mbar, die daar groote hoeveelhe
den regen veroorzaakte. Te Paola viel onge
veer 40 m.m. Ook op den Balkan is veel
neerslag gevallen.
LUCHTTEMPERATUUR.
7.8 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Vrijdagnamiddag 7.22 uur tot
Zaterdagmorgen 4.38 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 13 April
voorm. 5.50 en nam. 6.15 uur.
Maan op 8.34 uur Zaterdagmorgen.
Maan onder 0.31 uur Zondagnacht.
DE BOLLENVELDEN OP a.s. ZONDAG.
De vooruitzichten voor -dit weekeinde
en de Zondag zijn wat een bezoek aan het
bollenland betreft niet ongunstig en daar
de malsche regen van Vrijdag veel goed
heeft gedaan, valt er voor den liefhebber
al aardig wat te zien en op te merken.
De crocussen kleuren nog steeds en het
goudgeel der narcissen komt meer en
meer naar voren, terwijl hier en daar op
de akkers met hyacinthen al zachte kleu
ren wazig doorschemeren.
Het prachtige heldere blauw, dat men
tusschen Wassenaar en Noordwijk en ook
elders op meerdere plekken kan waarne
men, is afkomstig van een bescheiden bol-
gewasje de Scilla Amoena.
De Kon. Ned. Toeristenbond A. N. W. B.
heeft de bloemenbordjes op zijn wegwij
zers tusschen Den Haag en Haarlem aan
gebracht en daarmede het bloemensei-
zoen voor geopend verklaard.
V ..Echt democratisch".
Naar aanleiding van het conflict tus
schen den minister Van Boeyen en de Ned.
Ver. voor Luchtbescherming schrijft de
„Nederlander" (Christ.-Hist):
„Er is zooiets als een oorlog rond
om ons aan den gang. Sinds Septem
ber 1939. Sinds zeven maanden dus.
Ons vaderland ligt midden tusschen de
oorlogvoerenden. Elk oogenblik kan de
brand overslaan, kunnen de vijande
lijke vliegtuigen boven onze steden en
dorpen verschijnen En de instanties,
die te zamen voor de bescherming van
de bewoners dier steden en dorpen
hadden zorg te dragen, zijn nog niet
verder dan een onderling conflict.
Het is verbijsterend, dat dit alles zich
in dit tempo en op dusdanige wijze
heeft kunnen ontwikkelen."
Het dagblad der N. S. B. neemt het bo
venstaande over en zet er bij één regel:
„Verbijsterend? Neen, echt demo
cratisch!"
Kort maar krachtig èn raak zullen de
lezers van bedoeld dagblad denken.
Maar buiten dien kring zal ook wel de
opmerking worden gemaakt: er zit toch wel
wat in; onder een dictatoriaal bewind gaat
alles veel vlugger zonder twisten of ge
schillen dan onder een democratisch be
wind!
Inderdaad, er zit wel w a t in! Wij willen
volstrekt" niet ontkennen, dat een dictato
riaal bewind onder bepaalde omstandighe
den ook wel lichtzijden kan hebben, en
speciaal dan déze lichtzijde, dat er vlug
ger maatregelen kunnen worden genomen,
dat er vlugger èn effectiever kan worden
opgetreden.
Maar: aan deze erkenning moet dan toch
onmiddellijk het volgende worden toege
voegd.
Eerstens, dat onder democratisch regiem
niet per se alles langzaam en slap geschiedt;
volstrekt niet! Is in ons land de weerbaar
heid, de mobilisatie niet tot stand geko
men zóó vlug en zóó effectief als gewenscht
kèn worden?
En, vervolgens, dat, als afwijkende mee
ningen ongeoorloofd zijn, vanzelf alles zon
der openbare twisten of geschillen
verloopt. De directie van een gevangenis
b.v. kan in een hand-omdraaien zeer in
grijpende maatregelen nemen, veel vlug
ger dan de directie van een of andere on
derneming in het vrije bedrijf. Maar daar
uit zal toch niemand de conclusie trekken,
dat het leven in een gevangenis dan toch
maar beter is, dan in een vrjje maat
schappij, omdat in een gevangenis, als 't
noodig is, vlugger èn effectiever kan wor
den opgetreden.
In deze vergelijking ligt al gaat ze ook
mank duidelijk uitgedruk, waarom het
eigenlijk gaat in den strijd tusschen dicta
tuur en democratie!
Tweede Kamer
Amendementen
middag
De Tweede Kamer heeft zich den ge-
heelen middag bezig gehouden met de be
handeling van amendementen op het
wetsontwerp heffing van een winstbelas
ting. MINISTER DE GEER zeide geen be
zwaar te hebben tegen het gisteren bespro
ken amendement van den heer IJzerman
(S.D.), dat de mogelijkheid wilde ope
nen, dat rechtspersonen, b.v. naamlooze
vennootschappen, waarvan de aandeelen
niet alle, maar wel op een zeer klein aan
tal na, in handen van één of meer pu
bliekrechtelijke lichamen zijn, onder de
vrijstelling van de belasting worden ge
bracht. Bij nota van wijziging kwam hij
aan dit verlangen tegemoet, waardoor te
vens duidelijk uitkomt, dat particuliere
pensioenfondsen zijn vrijgesteld.
Nadat de heeren IJsselmuiden, Teulings
en Hermans (allen R.K.) en de Visser
(Comm.) het woord hadden gevoerd, trok
de heer IJzerman zijn amendement in.
Het artikel werd aangenomen met 74 te
gen 3 stemmen.
Zonder stemming werd voorts aangeno
men een amendement van den heer Rut
gers van Rozenburg (C.H.), dat tot strek
king had enkele met name genoemde
schijnreserves onder de passiva te begrij
pen, die in mindering van de activa mo
gen worden gebracht bij de berekening
van de belastbare winst.
De minister had verklaard geen bezwaar
tegen dit amendement te hebben, wel be
zwaar daarentegen had de minister tegen
een amendement van den heer Wagenaar
(A.R.), dat beoogde de opsomming van bo
vengenoemde passiva niet limitatief te ma
ken.
Dit amendement werd door den voorstel
ler ingetrokken.
Een amendement van den heer Teulings
(R.K.), dat tot strekking had om de af
trekbaarheid van de winstbelasting zelf bij
de berekening van de belastbare winst te
herstellen, achtte de minister onaanneme
lijk, indien niet tevens een compensatie
werd voorgesteld voor de daarvoor met vijf
millioen gulden verminderende opbrengst.
Die compensatie vond de heer Teulings
BINNEN! AND
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN
HERVATTEN ZONDAG A.S.
NORMALE DIENSTREGELING.
Ingaande Zondag a.s. wordt de nor
male dienstregeling van 15 October
voor de reizigerstreinen over het ge-
heele net der Ncderlandsche Spoorwe
gen hersteld.
De normale dienstregeling der goe
derentreinen wordt in den nacht van
Zondag op Maandag hervat.
BEWAKING OPENBARE GEBOUWEN.
Het A.N.P. bericht uit 's Gravenhage:
Evenals reeds eerder tijdelijk het geval
was, staan vandaag voor de openbare ge
bouwen en verscheidene andere instellin
gen weder bewakingsposten van de storm-
brigade der rijksveldwacht.
DE NEDERLANDSCHE AMBULANCE
IN FINLAND.
Het Nederlandsche Roode Kruis deelt
ons het volgende mede:
Uit de rapporten deer den leider der
Nederlandsche ambulance in Finland, den
heer F. H. Meihuizen, arts, uitgebracht aan
het hoofdbestuur van het Nederlandsche
Roode Kruis, blijkt, dat de ambulance op
1 April in de in een chirurgische kliniek
en ziekenhuis veranderde sportschool te
Vierumaeki het werk is aangevangen. Op
dien dag werd de operatiekamer ingewijd
met 2 operaties, terwijl in de Röntgenka-
mer de eerste 6 foto's werden gemaakt.
Op 2 April werden 6 patiënten geope
reerd, terwijl 8 foto's werden gemaakt. Op
3 April nog weer meer foto's en 8 opera
ties. De ambulance werkt met haar ge-
heele eigen chirurgische en medische uit
rusting, welke, dank zij de goede verpak
king, in volkomen ongeschonden staat na
het moeizame transport via vliegtuig, schip
of spoor en vrachtauto's is aangekomen.
De ambulance heeft sedert 3 April het
geheele ziekenhuis, wat de zorg voor de
patiënten betreft, overgenomen.
Op 2 en 3 April werden ongeveer 80
herstelden of vrijwel herstelden geëva
cueerd, zoodat de Nederlandsche ambu
lance met 180 patiënten begonnen is. Ver
der werden op 4 April uit het militair his-
pitaal 80 deels ernstige gevallen toegezon
den, terwijl er op 5 April nog een aan
tal zouden komen. Behalve over de 30
eigen leden, beschikt de ambulance over 1
Finsche hoofdverpleegster en 16 Finsche
verpleegsters, waarvan de meesten op
school eenige jaren Duitsch leerden, ver
der. over 7 lotta's, die eveneens school-
Duitsch leerden.
De Nederlandsche zusters leeren heel
ijverig het zoo mor^üjke Finsch, zoodat zij
zich vermoedelijk spoedig zonder tolk zul
len kunnen redden. De uitstekende uitrus
ting van de Nederlandsche Roode Kruis-
ambulance wordt zeer gewaardeerd. Alle
nieuw aankomende patiënten betasten en
bevoelen vol belangstellende bewondering
de flanellen pyama's en wollen dekens, die
op hun bed liggen.
DE BISSCHOP OP BEZOEK BIJ DE
„SPAARNESTAD" TE HAARLEM.
De Bisschop van Haarlem, Z.H.Exc. Mgr.
J. P. Huibei's, heeft gisteren een bezoek
gebracht aan het nieuw uitgebreide be
drijf van ,De Spaarnestad".
Mgr., vergezeld van secretaris Agterof,
werd verwelkomd door de directeuren van
„De Spaarnestad" de heeren Lucas en
Ooms en den hoofdred. van de „Nieuwe
Haarl. Crt.", den heer Speet.
In de directie-vertrekken waren de com
missarissen van „De Spaarnestad", de hee
ren mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen en dr.
J. G. Hoge, ter begroeting aanwezig.
Hierna begon de rondgang door het ge
bouwencomplex, waarvan de uitbreiding
onder architectuur van den heer Henri L.
Klein Schiphorst, architect N.I.V.A., is- tot
stand gekomen.
Teruggekeerd in de directie-bertrekken
uitte Mgr. zijn bewondering en waardee
ring voor het vele, dat hij op weze rond
gang had aanschouwd, er daarbij den na
druk op leggend, hoeveel goed er in de
wereld gesticht kan worden door middel
van de goede pers.
DE RIJKSPOSTSPAARBANK
De directeur van de Rijkspostspaarbank
brengt ter algemeene kennis, dat alle spaar
bankboekjes, uitgegeven in de maand April,
en waarop de rente over het afgeloopen
jaar nog niet werd bijgeschreven, zoo spoe
dig mogelijk voor ondeizoek en rentebij
schrijving bij hem worden ingewacht.
Voor de toezending daarvan kan gebruik
gemaakt worden van omslagen met gedrukt
adres, kosteloos aan de kantoren der poste
rijen verkrijgbaar.
DE BOTERHEFFING.
Het bedrag van de heffing en steunuit-
keering op boter is, behoudens tusschen-
tijdsche wijziging voor de week van 11 tot
en met 18 April vastgesteld op 80 cent per
KG. (onveranderd).
in verlaging van negen tienden op twee
derden van den aftrek van de belastbare
winst, die is toegèstaan, wanneer een
lichaam in Indië of het buitenland even
eens aan eenwinstbelasting is onderwor
pen. Hij diende een amendement in dien
zin in. Over het eerste amendement zal
niet worden beslist alvorens dit laatste in
behandeling is gekomen.
XIV.
HET STATIONSPLEIN
Dit Stationsplein is eenig ter wereld
merkte mijn Fransche vriend Arsène Lupin
zalvend op. En hij meende wat hij zeide,
ofschoon hij niet zeide, wat hij meende.
Ik blikte gestreeld naar hem omhoog.
„De liefde tot zijn land", nietwaar, „is
ieder aangeboren."
Bougre de pourriture! mompelde hij
binnensmonds, denkende, dat ik het niet
verstond, schoon innerlijk hopend, dat ik
het wel verstaan zou.
Dat was inderdaad het geval, want ik
had 't woord immers zelf in de dictionnaire
opgezocht. De vertaling begint met rot en
eindigt met het ooi van mooi. Maar voor
degenen onzer lezers, die geen Fransóh
kennen, houden wij ons aan het minzaam
euphemisme: eenig.
Leiden heeft een stationsplein, zooals
er geen tweede is te vinden, op de gansche
aardbol niet.
Iedere vijf minuten loopt het geheele
verkeer in het honderd. Het krijgt een
korte wijle tijd om weer op verhaal te ko
men, en dan loopt het weer in 't honderd.
Dat gaat zoo den heelen lieven dag door.
Jcar-in, jaar-uit. De boomen gaan omhoog
en omlaag met de regelmaat van een elec-
trische ruiten-wisscher, en alleen aan men-
schen met muizen-aard gelukt het door dit
valletje heen te glippen en behouden in
den Pesthuis-polder aan te komen.
Vroeger zijn hier demonstraties in hard-
loopen, racen en gas-geven vertoond, die
tot de Olympische records van dit land
mochten worden gerekend, en menigmaal
hebben wij persoonlijk een fiksche hor
den-loop op touw gezet over de gesloten
boomen, om nog juist de stoof te pakken,
aie met zijn goedmoedig, tandeloos oude
mannetjes-smoeltje zuchtend huiswaarts
schoof.
Ce sont passés ces beaux jours.... Aan
de ongebondenheid is door de politie-agen-
ten een einde gemaakt. Het verkeer is thans
geregeld.
Dit «verkeer wordt, met uitsluiting van
ieder ander, onderhouden door de Neder
landsche Spoorwegen; overigens is er van
verkeer in den zin van voortbeweging
nauwelijks sprake. De rest staat stil, rukt
even op, en staat opnieuw stil.
Uit de langzaam-voorbij-wiegende trei
nen kijken de reizigers, lurkend aan een
sigaar, hoovaardig neer op de wachtende
schare in deze volkrijke plattelands-ge
meente.
En de wachtende dorpelingen zijn reeds
lang murw geslagen, en vergeten zelfs te
kankeren.
Het zou onrechtvaardig zijn, de Spoor
wegen ervan te beschuldigen, dat zij geen
oog hebben voor anderer belangen. Zij
hebben een luchtbrug voor de wandelaars
en fietsers laten timmeren, op Siameesche
manier verbonden met een tweeling-in
richting aan de andere zijde van het
schotje. De opzet was hier een openlucht-
Vertooning te geven van het Droomgezicht
van Jacob, maar wie eens over de trap
pen van dit Bethel een gang in de rich-
BELGISCHE OPGRAVINGEN
IN EGYPTE
Een voordracht van prof. Capart
De laatste jaren zijn Belgische geleer
den meerdere opgravingen in het nabij
Oosten begonnen: Mayence (Leuven-Brus
sel) groef te Apamea in Syrië met groot
succes, zooals men indertijd ook in dit
blad heeft kunnen lezen. Daarna is ook
Egypte op het program gekomen. Aange
zet door het nooit versagend enthousiasme
van prof. Capart en den steun van Koningin
Elisabeth heeft de naar haar genoemde
Egyptologische Stichting te Brussel een
expeditie naar el Kab (Necheb), heel in
het Zuiden van Egypte, gezonden. De
leider dezer opgravingen, Capart zelf, die
naast een knap archaeoloog ook een uit
stekend spreker is, zal a.s. Woensdag 17
April om 8 uur in het Nederlandsch Insti
tuut voor het Nabije Oosten, Noordeinds-
plein 4a, alhier, daarover in de Fransche
taal een voordracht met lichtbeelden hou
den.
Toegangsbewijzen zijn aldaar op aan
vraag gratis verkrijgbaar (tel. 23682)
evenals op het secretariaat van Ex Oriente
Lux, Roodenburgerstraat 41 (tel. 26390).
HET DRIE-PUNTEN-IDEAAL.
Rede van den zeereerw. heer
H. de Greeve.
De zeereerw. heer H. de Greeve zal zeer
binnenkort een spreekbeurt vervullen over
het Drie-punten-ideaal in alle groote
plaatsen van Holland, t.w. Amster
dam, Haarlem Leiden, Den Haag, Rot
terdam en Utrecht.
Ongetwijfeld zal het interessant zijn, te
beluisteren wat de bekende radio-spreker
zal te zeggen hebben.
In onze stad is de bijeenkomst op Dins
dag 16 April a.s., in het St. Antonius-club-
huis, Mare 43, om 8.30 uur.
Wij zijn er van overtuigd, dat zeer velen
op dezen avond van hun belangstelling
willen blijk geven.
Een jongenskoor o.l.v. den heer W. P.
Braun zorgt voor een muzikale omlijsting.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Binnenland
ZONDAG A.S. IS OP DE SPOORWE
GEN VI EER DE NORMALE DIENSTRE
GELING. (1ste blad).
VERGADERING VAN HET CENTRAAL
BUREAU VAN GROENTENVEILINGEN.
(2de blad).
BIJ DE INSTORTING VAN EEN GRAAN
SILO TE AMERSFOORT KWAM EEN AR
BEIDER OM HET LEVEN. (4de blad).
AGENDA
LEIDEN.
Dinsdag. Rede van H. de Greeve, pr. On
derwerp: Het Drie-punten-ideaal.
St. Antonius-clubhuis, Mare 43.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 6 tot en met Vrijdag 12 April
a s. waargenomen door de apotheken: D.
C Kok, Rapenburg 9, tel. 23807 en Hulp
der Menschheid J. Th. Vonk, Hooigracht
48, tel. 21060.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek
Wilhelminapark 8, tel. 26274.
ting van het aardsch paradijs heeft onder
nomen, stelt zich voortaan tevreden met
minder hoogdravende toeren.
Wanneer de Engelschen er achter willen
komen, hoe men doeltreffend een blok
kade kan toepassen en toch den schijn op
houden mehschlievend te zijn, kunnen zij
op het Stationsplein te Leiden belangrijk
studie-materiaal verzamelen.
Een tweede opmerkenswaardige bizon-
derheid van het Leidsche stationsplein is,
dat de helft van het station buiten het
station en als het waren achteloos op straat
geslingerd werd. Het behoort natuurlijk
ook tot het geblokkeerde verkeer, doch
blokkeert op zijn beurt met wreed genoe
gen het andere verkeer. Want trams heb
ben voorrang, ook al zijn het trams
zoo lang als D-treinen, die zich als ser
penten door de straten van de stad slinge
ren.
Een minder storenden invloed oefenen
de gerangeerde goederenwagens hit, die,
onder het geschal van jachthorens, onop
houdelijk en met groot geraas op elkaar
botsen. Het lijken wel altijd dezelfde kop
pige goederenwagens te zijn, die slechts
op Vrijdagmorgen in alle vroegte hun
klapperkakkende inhoud loozen, welke in
den namiddag, onverdroten door-klappe
rend, weer met veel omhaal in de wagons
wordt geheschen tot de volgende week.
Wij, Leidenaars, verbazen ons over niets
meer, zoodra we een voet gezet hebben op
het Stationsplein.-
Wij zijn een prijsgegeven vesting; de sleu
tels van ons roemrijk stadswapen hebben
we eerbiedig opgedragen aan de Neder
landsche Spoorwegen en Derzelver dochter,
maatschappijen.
Zij hebben ons „in bescherming" geno
men.
Wij moeten berusten al Is het: onder
protest.
VENATOR VAGANS.
K.J.M.V.
De Leidsche K.J.M.V. hield gisteravond
in „Huize Maria" een parlementsavond,
waarop drie sprekers uit het eigen midden,
der K.J.M.V. naar voren traden.
De voorzitter, de heer Paul Walter,
opende de bijeenkomstt met den jongeren-
groet, waarna hij het woord gaf aan den
eersten spreker, den heer v. Valderen.
Spr. had als onderwerp gekozen: „De
leerlingenschaal".
De heer v. Valderen bracht op zeer dui
delijke wijze de nadeelen van de te hooge
klassen naar voren en pleitte zeer vurig
voor de verbetering van de leerlingen-
schaal.
Hierop volgde een zeer /^animeerd
debat, waarna de voorz. den spreker dank
te en het woord gaf. aan den tweeden
woordvoerder van dezen avond, den bonds
voorzitter den heer Herman Geyer.
De heer Geyer sprak over: „Jeugd en
muziek".
Spr. behandelde achtereenvolgens drie
punten. De jeugd van tegenwoordig is niet
minder muzikaal dan de jeugd van vroeger
De zanglessen in de scholen moeten ver
beterd worden en de prijzen van de con
certen moeten omlaag. In het debat, dat
hierop volgde, kwamen hoofdzakelijk ter
sprake de hooge prijzeh der concerten en
de verbetering der zanglessen op de
scholen.
Na een woord van dank kwam tenslotte
de laatste spreker, de heer Cor Zandvliet,
met als onderwerp: „Kath. Actie en Dr.
Schaepman".
Spr. weidde uit over het werk van de
Kath. Actie en bracht hiermede in ver
band de activiteit van de propagandaclub
Dr. Schaepman. De heer Zandvliet moe
digde aan tot een bezoek aan den stand die
eiken Zaterdag op de Leidsche markt te
vinden is, en waar veel lectuur te ver
krijgen is.
Spr. was van meening, dat óók de
K.J.M.V. zijn steentje heeft bij te dragen
tot het werk van de propagandaclub Dr.
Schaepman. Hierop volgde een kort debat,
waarna de moderator kap. E. A. M. Paap
sïoot met gebruikelijk gebed.