Britsche bommenwerper neergeschoten DONDERDAG 28 MAART 1940 31ste Jaargang No. 9602 S)e £eid&eli£(3oii/fca/nt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Adv. en Abonm-tarieven zie pog 2. Giro 103003. Postbus 11. DU nummer drie bladen. beslaat all HET KRUIS VAN CHRISTUS DE EENIGE HOOP Op Goeden Vrijdag van dit jaar heeft mgr. Groeber, Aarts-Bis schop van Freiburg i. Br. een her derlijk schrijven tot zijn geloovi- gen gericht over het geheim van Christus' Kruisdood. Een korte samenvatting en enkele passages van dit openhartig ont roerend Schrijven laten wij hier volgen. Mgr. Groeber beschrijft den lijdensweg van den Zaligmaker vanaf den Hof van Olijven tot Golgotha, daarna Zijn dood en de afneming van het lijk van Christus van het Kruis. Na den eersten Goeden Vrijdag op Gol gotha, heelt het Kruis zich een weg ge baand door de geheele wereld, aldus ver volgt de Bisschop. Na enkele decennia was het kruis niet alleen in Rome, maar in het geheele Romeinsche wereldrijk bekend. Onder Constantijn, de groote heerscher van het Oost- en West-Romeinsche Rijk,, kwam het Kruis te voorschijn uit de catacomben en straalde over de geheele wereld als een teeken van tricmf. Er is. op de geheele wereld geen teeken, dat zulk een zon en een zegen bleek te zijn als het verlossende Kruis van Christus, ook voor ors Duitsche volk. Als onze voorvaderen, mannen en vrou wen, burgers en boeren, ridders en gouw- graven, koningen en keizers, op wier graf een Kruis stond, op zouden staan uit hun graf, en aan ons, Duitschers, van den te- genwoordieen tijd zouden verhalen, hoe zij het Kruis bemind hebben, dan zou in alle Duitsche landen een heerlijke hymne vol geloof, vol liefde en dankbaarheid weer klinken, waarmede in hartelijkheid en overtuigingskracht geen enkel ander lied zou kunnen wedijveren. Wie dit ontken nen zou, kent de geschiedenis niet of ver- valscht de geschiedenis doelbewust. En nu? Vergis ik mij, wanneer ik zeg. dat ook nu nog millioenen en millioenen christenen in alle landen met een geloovig hart neerknielen voor het Kruis en de vijf bloedende wonder van den Goddelijken Zaligmaker met dankbare trouw kussen? Vergis ik mij, wanneer ik zeg, dat ook wij allen, die in deze dagen de Duitsche kerken vullen, onverschrokken de eenheid met Christus belijden en in het Kruis al leen ons laatste heil zien in de onwankel bare zekerheid van ons geloof? Vergis ik mij, wanneer ik voorspel, dat ieder volk en ieder rijk in zijn cultuur kracht groeit of daalt, stijgt of valt, over wint of overwonnen wordt naarmate zijn holidin? is tegenover hpt Kruis en den Ge kruisigde? Vergis ik mij, wanneer ik ge loof hecht aan de berichten, da* gij als men u mededeelt dat hier of daar een kruis op hatelijke wijze is omvergeworpen of kapot geslagen dat gij dan het gevoel krijgt, alsof gij zelf getroffen werd door de hamers of de stokken van de laffe daders? Vergis ik mij, wanneer ik het onbegrijpe lijk vind dat men rasgelijke Duitsche broeders en zusters bevit en met argwaan beschouwt, omdat zij met christelijk ka rakter nog het Kruis in het middelpunt van hun godsdienstig leven en in het brand punt van hun liefde plaatsen? Vergis ik mij. wanneer ik als uw herder erop vertrouw en hoop, dat gij allen in christelijken geloofsnood, zoowel in uw particulier als in uw openbaar leven ver klaart: in miin leven en in mijn gezin staat het Kruis van Christus zoo hecht en on- schokbaar als de granieten bergen van het Zwarte Woud? Vergis ik mij, wanneer in mij de verwachting leeft, dat gij niet al leen aan het Kruis wilt gelooven. maar dat gij ook wilt leven, zooals de Gekruisgde het verlangt? Vergis ik mij. wanneer ik als uw laatste wilsbeschikking met onuitwischbare letters lees: in mijn koude, doode hand zal een maal niets heiligers rusten dan het Kruis, en od mijn graf zal het Kruis staan als een overlevend getuigenis van mijn geloof en van mijn heropstanding! Wij allen willen nu op dezen Goeden Vrijdag neerknielen voor den Verlosser en Hem smeeken. dat Hij juist nu ons volk moge teekenen met Zijn Goddelijk Bloed en dat Hii ons moge verlossen met Zijn heiligen Kruiszegen, nu de kruisen van den oorlog zich vermeerderen en de volle digste overgave, de heldhaftigste moed en de meest grenzelooze offergeest van ons gevraagd worden. Tenslotte spoort de Bisschop de geloovi- gen aan, om zeer dikwijls de navolgende aanroeping te bidden, die hij zelf reeds maanden verricht: „Wees gegroet, o Kruis, eenige hoop in dezen lydenstijd". HET NEUTRALITEITSBEGRIP In oorlogstijd ontwikkelen zich toe standen, stroomingen en denkbeelden on- uer hoogdruk. Oude denkbeelden en be grippen worden soms vergruizeld onder de mokerslagen van net oorlogsgeweld, nieu we worden uit den grond gestampt, ande re worden onherkenbaar verminkt. Wat zal het lot zijn van het begrip „neutrali teit?" Wij hebben langen tijd gemeend, dat „neutraliteit" en „neutraal zijn" zooveel beteekende als „buiten den oorlog blijven". Dat denkbeeld hebben we reeds lang moeten opgeven, want van links en rechts 'oopen we klappen op en zelfs heeft het dikwijls den schijn alsof de oorlog spe- .•iaal tegen de neutralen gevoerd wordt. Voorts wordt tegenwoordig ook onder scheid gemaakt tusschen passieve en actie ve neutraliteit, waaronder het volgende verstaan wordt. Indien de tegenpartij van ie neutraliteit van een bepaald land meer profijt trekt dan de ander hetgeen mo gelijk is door de geografische ligging van het land, casu quo van zijn territoriale wa teren dan is dat passieve neutraliteit, wat een hoogst onfatsoenlijke neutrali teit schijnt te zijn. Maar wanneer de neu traliteit van een bepaald land aan de te genpartij schade berokkent, dan is dat ac tieve neutraliteit. Pasrieve neutraliteit is daarom ook synoniem met „slappe hou ding", actieve neutraliteit met „flinkheid". Op het oogenblik wordt er tusschen En geland en Ncorwegen gekibbeld over de vraag, welke neutraliteit .Noorwegen erop na houdt. Langs de Noorsche territoriale wateren zijn n.l. verschillende Duitsche schepen aan de vervolging van de Brit- sche oorlogsbodems ontsnapt. Bijna was de „Altmark" er eveneens doorgeglipt, en een paar honderd Eritsche zeelieden zou den thans in Duitsche kampen geïnterneerd zijn, als een Britsch oorlogsschip zi i niet aan een „technische" neutraliteitsschennis had schuldig gemaakt. Den laatsten tijd is men van geallieerde zijde bezig om den oorlog wat straffer te voeren, en dat uit zich voorloopig hierin, .dat men tracht de lekken van de b'okka- de te stoppen. Eén van die lekken zit ver moedelijk in de Noorsche territoriale wa teren en het is te begrijpen, dat den Brit ten de handen jeuken, wanneer zij in het gezichtsveld van hun kijkers het eene Duitsche schip na het andere onder de schutse van de Noorsche neutraliteit rus tig zien passeeren. Zij probeeren dan wel eens om toch hun slag te slaan en tegen deze schendingen („technische" schendin gen. noemt men ze in Engeland) protes teeren dan de Noren. In de Engelsche en Fransche pers kan eren zich slecht met deze situatie vereeni gen en in een Frar.seh blad was gister avond zelfs te lézen, dat de geallieerden reeds besloten hadden, om zich voortaan r.iet meer te storen aan de neutraliteit van de Noorsche wateren. Zoover is het nog wel niet, maar wel is men volgens Havas, zoowel te Parijs als te Londen van meening, dat het ondra gelijk is, dat de neutraliteit der territoriale wateren in feite voortdurend geschonden wordt door een wederrechtelijk gebruik. ■*at Duitsche schepen ervan maken en dat de Geallieerden derhalve besloten zijn zelf den politiedienst ter hand te nemen. „De passiviteit van „zekere neutrale re geeringen" heeft de beteekenis van neu traliteit verdraaid en de actie der Geal lieerden beperkt er zich toe het aldus in gevaar gebrachte evenwicht te herstellen. Voor landen, die door toepassing van een actieve neutraliteit, verlangen gerespec teerd te worden en zich te doen respectee- ren kan de Francche en Britsche houding slechts begrip en sympathie wekken." Tot zoover Havas. Wij zijn benieuwd, hoe de geallieerden zich dien politiedienst voorstellen en deze benieuwdheid is niet geheel en al ontdaan van beduchtheid, want wy moeten in dit opzicht op onze hoede zijn. Evenals de Noorsche bladen zijn ook wij niet blind voor het feit, dat de neutrali- teitsschendingen welke Engeland pleegt, geen verlies van menschenlevens tengevol ge hebben, in tegenstelling met de Duit sche wijze van oorlogvoeren. Maar dat r.eemt niet weg, dat wij toch bezwaar heb ben tegen deze schendingen en ze als on rechtmatig zullen blijven beschouwen. Juist omdat er geen menschenlevens aan ten offer vallen, spreekt het onrechtma tige karakter meer tot ons verstand dan tot ons hart. Doch wanneer wij ons neer leggen bij het eene onrechtmatige, volgt straks een andere onrechtmatige daad, waarbij wij rechtstreeks en op zeer onaan gename wijze betrokken kunnen zijn. Katholieken, Uw eigen Dagblad is DE LEIDSCHE COURANT Hedenochtend vroeg Is een Britsche bommenwerper, welke zich in Weste lijke richting over ons land bewoog, boven Pernis bij Rotterdam, door het vuur van een Nederl. jager getroffen. Het toestel is in de nabijheid van Per nis geland. Vier der inzittenden verlie ten bet toestel. Een hunner is licht ge wond. Een vijfde inzittende is, naar later bleek, uit het toestel gesprongen en doodgevallen. Het toettel is ver brand. De overlevenden worden ge ïnterneerd. RELAAS VAN HET GEBEURDE. Omtrent het neerkomen van den Brit- schen bommenwerper by Pernis vernemen wij nader: Vanochtend omstreeks half zes werd op het vliegveld Waalhaven alarm gemaakt, dat een vreemd vliegtuig in de nabijheid van Pernis vloog. Onmiddellijk stegen twee Nederlandsche jachtvliegtuigen op, om te trachten het vreemde vliegtuig tot landen te dwingen. Boven Pernis werd inderdaad het vreemde toestel ontdekt. De Nederland sche piloten gaven, naar wij later verna men, het bevel tot landen. Aan dit bevel werd echter niet voldaan, integendeel, het vreemde toestel trachtte, door op groote hoogte te vliegen, te ontsnappen. Maar de Nederlandsche jagers gaven geen kamp en gedurende een kwartier werd toen op groo te hoogte een levendig gevecht geleverd. In Pernis hadden- verschillende inwoners het vliegtuiggeronk gehoord, maar veel was er van het gevecht niet te zien, omdat de vliegtuigen boven de wolken bleven. Wel hoorde men aan het nu eens sterker wordende en dan weer afnemende motor geronk, dat de toestellen regelmatig op trokken en dan weer duikvluchten maak ten. Nu en dan kwamen zij even uit de wolken te voorschijn en dan kon men waar nemen, dat de Nederlandsche jagers pro beerden het vreemde vliegtuig tusschen zich in te krijgen- Dit gelukte ten slot te en toen vloog een Nederlandsche jager voor het vreemde toestel, terwijl de twee de jager er achter vloog en met zijn ma chinegeweer vuurde. Plotseling zag men uil de wolken een vliegtuig omlaag komen, waarvan het middengedeelte in brand was geraakt. Het bleek het vreemde toestel te zijn, dat door de Nederlandsche jagers in brand was geschoten. Het brandende toe stel had den wind aohter zich, waardoor de vlammen zich uitbreidden naar de cabine. De piloot kreeg een steekvlam langs het gelaat en hierna zag men het toestel draaien. Met den wind rechter voor ging het toestel, waarvan nu de staart fel brand de, omlaag, op zoek naar een landingster rein. Tot groote bewondering van de Neder landsche vliegers en van allen, die het za gen, gelukte het den piloot met het bran dende toestel een normale landing te ma ken in een weiland langs den Vondeling- weg. Daar kwam het toestel ten slotte neer. Het werd eenigszins beschadigd. De Nederlandsche jachttoestellen waren teruggevlogen naar Waalhaven om rapport uit te brengen. Het gevecht was ook opge merkt door een groep militairen, die van een oefening terugkeerden. Onder leiding van een luitenant spoedde men zich naar de plaats, waar het toestel was neergekomen. De machine brandde als 'n fakkel. Men trof vier van de vijf inzittenden, die zich uit het brandende wrak hadden weten te red den, op de plaats van het ongeluk aan. Het waren de bestuurder, die van Fransche nationaliteit is, en drie Engelschen. Twee van hen waren iicht gewond: de piloot ten gevolge van de vlammen en één der En gelschen, die een mitrailleurschot had ge kregen. De vijfde inzittende was uit het toestel gesprongen en op slag gedood. Het lijk werd op eenigen afstand van het wrak gevonden. De mannen van de zoeklichtafdeellng hebben de vier vreemde militairen meege nomen naar Pernis, waar zij in een café gelegenheid kregen, zich wat van de be levenissen te herstellen. Hier werd om een dokter getelefoneerd en de mannen kwa men met koffie en cognac weer op hun verhaal. Zij waren nog diep onder den in druk van het gebeurde, vooral tengevolge van het verlies van een hunner makkers. Toen de luitenant, die hun tot daling had gedwongen, in het café verscheen om ken nis te maken de buitenlandsche vliegers, was men spoedig in een gesprek gewikkeld en bleek er van eenige rancune geen sprake Na het alarm op Waalhaven was de luite nant, zoo vernamen wij nog by onze infor maties, direct uit zijn kooi gesprongen. Or.der zijn dikleeren vliegerspak droeg hij dan ook niets dan een pyama, daar hij geen tijd had gehad zich te kleeden. Intusschen behandelde de geneesheer de twee gewonden, waarbij bleek, dat geen van beiden ernstig gekwetst waren. De Fransche piloot had wat brandwonden aan het gelaat, en de andere gewonde, was door een kogel in het zitvlak getroffen. Het projectiel was dwars door het vlieg tuig gegaan en via den stoel achter in het toestel in 's mans lichaam terechtgekomen. Inmiddels arriveerden van Waalhaven per auto eenige officieren, die de vier vreemde vliegers meenamen naar de interneerings- autoriteiten, die over een verdere verblijf plaats zulen beslissen. Bij het wrak van het geheel uitgebrande toestel werd een militaire wacht geplaatst, zoodat niemand gelegenheid kreeg het toe stel te naderen. Het stoffelijk overschot van den omge komen vlieger is in beslag genomen. NOORWEGEN INTERNEERT DUITSCHE DUIKBOOT. OSLO, 28 Maart (ANP). De Noor-. sche autoriteiten hebben de Duitsche duikboot U 21 geïnterneerd. De geïnterneerde Duitsche duikboot was op een rots nabij Mandal aan den grond geloopen. Het schip werd geïnterneerd in weer wil van het verzoek der Duitsche le gatie om vrijlating, daar de Noorsche autoriteiten vaststelden, dat de duik boot niet de Noorsche territoriale wa teren was binnengevaren in verband met de weersomstandigheden of door slecht weer veroorzaakte schade, doch omdat bij de navigatie een fout was gemaakt OSLO, 28 Maart (ANP). Volgens een officieel communiqué van het ministerie van buitenlandsche zaken is de Du.tsehe duikboot U 21 in den nacht van Dinsdag op Woensdag aan den grond geloopen op een plaats, die weinig beschutting tegen de zee biedt, nl. op een der rotsen ten Oosten van den vuurtoren van Ryvinigein, in het graafschap Vestagder. Toen de duik boot Woensdagochtend van de kust af werd waargenomen, zonden de marine- autoriteiten een vliegtuig en eenige in spectie-vaartuigen ei heen. Woensdagmiddag was de duikboot weer vlot na hulp te hebben gekregen van een Duitschen treiler, die toevallig passeerde. De duikboot werd toen naar Mandalsjord gebracht. Het Duitsche gezantschap verzocht om vrijlating van de duikboot en verklaarde, dat het sohip gedwongen was geweest de Noorsche wateren binnen te varen, in ver band met de ruwe zee en averij wat vol gens de Noorsche neutraliteitsbcpalingen de eenige redei. zyn, waarom vreemde duikbooten de Noorsche wateren kunnen binnenvaren. Uit hetgeen door den duik boot-commandant als bewijs werd aange voerd, bleek echter, dat de schade aan een der machines veroorzaakt was door de stranding en bij.gevoLg de duikboot niet gedwongen kon zijn geweest de Noorsche wateren binnen te varen en evenmin was het weer zoo slecht, dat het voor de duik boot nooddg was de kust te naderen. De ware oorzaak was een fout in de na vigatie van de duikboot en zelfs indien zulk een fout in verband met het buiige weer en den sneeuwval verontschuldigd kon worden, vormde het niet een wettige reden voor de duikboot om de Noorsche wateren binnen te varen. Toen deae feiten waren vastgesteld, werd order gegeven, de bemanning te ont wapenen en de duikboot te interneeren en vanochtend heeft een Noorsche torpe dojager deze order uitgevoerd. DE BELGISCHE NEUTRALITEITS POLITIEK. BRUSSEL, 28 Maart. (A. N. P.). Het verschil tusschen de conventioneele neutra liteit van voor den oorlog en de tegen woordige neutraliteit van België is vastge legd in een rapport van Carton de Tour- nai over de begrooting van buitenlandsche zaken. De rapporteur wijst op het feit, dat de neutraliteit, zooals België deze in de practijk brengt, noch een politiek van zwakheid is, noch een politiek van mercan tilisme, „integendeel, zy vermindert onze economische activiteit en door de militaire krachtsinspanning, welke wij ons getroos ten, ruineert zij de openbare en particu liere financiën. Bij een inval zou ons leger zijn plicht doen met een vurig patriotisme" De Tournai zegt voorts, dat België in het geval van een aanval op Neder land in alle vrijheid zou hebben te be slissen over de besluiten, welke het zou moeten nemen, alsmede over zijn hou ding ten opzichte van den Volkenbond. In het tweede deel van zijn rapport be handelt de Tournai de economische kanten van de Belgische onzijdigheid. Hij wijst op de noodzakelijkheid voor het land, econo misch sterk te blyven en schrijft: „Wij hebben niets te hopen als op den dag van den vrede, die niet noodzakelijk de dag der ontwapening op economisch en diplomatiek terrein zal zyn, België in Je oogen van andere naties een verzwakt volk is". VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland NOORWEGEN INTERNEERT EEN DUITSCHE DUIKBOOT. (1ste bdad). DE GEALLIEERDEN EN DE NEUTRA LITEIT DER NOORSCHE TERRITO RIALE WATEREN. (2de blad). Binnenland ENGELSCH VLIEGTUIG BOVEN NE- DERLANDSCH GRONDGEBIED NEER GESCHOTEN. (1ste blad). DE MINISTER VAN FINANCIëN KON DIGT EEN VERHOOGING VAN DE IN KOMSTENBELASTING AAN. (Ie blad). Omgevfug DE GEMEENTERAAD VAN OEGST- GEEST HEEFT BESLOTEN TOT AAN KOOP VAN HET BUITENGOED „OUD POELGEEST." LEENINGFONDS 1940 NIEUWE VOORSTELLEN IN HET AS. NAJAAR TE VERWACHTEN Verschenen is de memorie van antwoord aan de Tweede Kame' betreffende het wetsontwerp inzake heffingen ten behoeve van het leeningfonds 1940. Het volgende is en an ontleend: Als vaststaand mag reeds worden aange nomen, dat het volgend jaar met de op brengst van dit wetsontwerp niet zal kun nen worden volstaan. Het voornemen bestaat dan ook, in het a.s. najaar voorstellen bij de Sta ten-Gene raal in te dienen. De minister moet bezwaar maken, zich over die voorstellen reeds thans uit te laten. Den aandrang van een aantal leden om reeds thans een verder gaanden belasting druk ingevolge den oorlogstoestand op te leggen moet de minister evenzeer afwijzen als den aandrang van andere leden om de inwerkingtreding van de voorgestelde hef fingen nog eenigen tyd uit te stellen. Geen bezwaar daarentegen zou hij er te gen hebben, aan de voorgestelde heffingen een tijdelijk karakter te geven. Een termijn van vijf jaren zou dan b.v. in aanmerking kunnen komen. De aangevoerde bezwaren tegen de voor gestelde heffingen op koffie en suiker zijn onmiskenbaar, maar in dezen tijd niet over wegend. Voorzoover bekend, is Nederland tot dusver het eenige land in Europa, waar de koffie onbelast is. Dat dan op dit oogen blik, nu naar een uitzonderlijke versterking der middelen moet worden uitgezien, aller eerst aan deze uitzonderlijke ontheffing een eind komt, ligt toch wel zeer voor de hand. Suiker is tevoren reeds belast geweest met eer. hooger percentage dan er thans op zal drukken. Dat een verhooging van den hul digen accijns met slechts 2% cent per kg. in dit tijdsgewricht redelijke grenzen zou overschrijden valt bezwaarlijk vol te hou den. Met betrekking tot de bezwaren, tegen de verhooging van het bijzonder invoerrecht op benzine geuit, it de minister het eens met de leden, die betoogen, dat deze bezwaren, voor zoover ze al niet te breed uitgemeten zyn, nu de noodige middelen tot dekking van de buitengewone uitgaven gevonden motten worden niet zoo zwaar wegen, dat de verhooging var genoemd invoerrecht daarop zou moeten afstuiten. De minister is bereid met zijn ambt genoot van Waterstaat in overleg te treden nopens een wijziging van de motorrijtuigenbelastingwet in dien zin, dat de mogelijkheid worde geopend de motorrijtuigenbelasting per maand te betalen. De bezwaren, die worden aangevoerd te gen de voorgestelde heffing van 15 opcen ten op de successiebelasting, worden door den minister onderschreven. Hij zeide dit reeds in de memorie van toelichting, maar voerde daar tevens de redenen .--an, waar om, ondanks bedenkingen, in de gegeven omstandigheden die heffing zijns inziens als onvermijdelijk behoort te worden aan- aanvaard. Een verhooging van de vermogensbelas ting, waarvan in het ontwerp tot invoering van een „nationale inkomsten- en winstbe lasting" een verlaging werd voorgesteld, kan niet in aanmerking komen. Evenmin kan worden gedacht aan een verhooging van de inkomstenbelas ting voor het leeningfonds, nu een ver hooging van die belasting met 30 millioen voor den normalen dienst wordt voorbereid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1