Duitsche luchtaanval
op Scapa Flow
De
nieuwe toestand
rond Finland
Plaats een
Telefoontje
MaeueeC ffiütócfïe owCegA&cflepm
beschadigd
Ma&kau wil aexdUage*i met
Zweden en ACaauaegen
MAANDAG 18 MAART 1940
TE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE RLM) - PAO. 5
DE MENSCHHEID
AAN HET KRUIS
door
Prof. dr. Fr. Muckermann S. J.
Wat is in enkele jaren tyds het aan
schijn van de hedendaagsche menschheid
veranderd! De blijde lofzangen op den on-
beperkten vooruitgang der beschaving zijn
weggestorven. Er hebben gruwelijke din
gen plaats gegrepen, en het lot van ge-
heele volkeren is één groote marteling ge
worden.
Zelfs diegenen, die nog aan gelukkiger
stranden wonen, zien eveneens hun vrede
bedreigd. Weldra zal men amper nog een
mensch kunnen vinden, die geen rol speelt
in dat reusachtige schouwtooneel, dat men
niet beter kan kenschetsen dan met deze
woorden: „De Menschheid aan het kruis".
Want datgene juist, wat het huidige ge
slacht angstvallig getracht heeft te vermij
den, is noodlottig geworden. Of is er on
der de groote wereldbeschouwingen, waar
mee men de massa's poogde te lokken, wel
één enkele, die niet de vlucht beteekent
voor het Kruis? Gevierde schrijvers van
onzen tijd, hebben het woord van de Hei
lige Schriftuur: „Kom van uw Kruis af"
op steeds nieuwe toonaarden uitgezongen.
Daal af van Uw Kruis, kom bij ons in de
schoone wereld, herschep 't „tranendal" m
een Land van Belofte, bedelf Uw Kruis on
der rozen, en dan zullen we U erkennen,
dan willen we Uw volgelingen zijn. Zóó
willen we hopen op dien dag der bevrij
ding, dien grooten zonnedag der mensch
heid, waarop de kluisters zullen vallen van
de handen van het proletariaat, waarop de
techniek brood en rijkdom zal bezorgen
aan eenieder, waarop de organisatie een
zwierige dans der orde zal geworden zijn
en het werk nog slechts een groot genoe
gen is.
Indien we alle vermaarde verkondigers
van zulk een toekomst uit de jongste dagen
zouden gaan opsommen, dichters of politici,
musici of economisten, er zou seen einde
aan komen.
En nu is dit alles heel anders dan men
verwacht had. De sprookjesdroom van het
paradijs op aarde is in ijlen rook verwaasd,
een grauwe hemelhangt loodzwaar over
de lijdende menschheid, over millioenen
wanhopigen, over millioenen ten dood
opgeschrevenen, over pijnbanken en folte
ringen, over haat en leugen, over bar-
baarschheid en bestialiteit, kortom: over
de menschheid aan het kruis.
Het is maar al te natuurlijk, dat men
zich ten aanzien van zulk een schouwspel
in alle landen afvraagt, hoe het anders
kan worden op aarde; hoe men zich zal 'os-
worstelen uit dien zwaren nachtmerrie, hoe
men de booze geesten zal bezweren. Het is
eveneens vanzelfsprekend, wat thans ven
groot deel van de menschheid zegt, dat
men zich elk offer moet getroosten, indien
het loon van zulk een offer de verlossing
maar kan brengen uit dien poel van leed,
waarin een halve wereld zich gedompeld
ziet. Geen wonder, dat men vol dankbaar
heid opblikt naar die mannen en vrouwen
in Kerk en Staat, die al hun krachten
wijden aan het heil van de volkeren. An
derzijds zullen juist diegenen, die belang
loos werken, het sterkst voelen, hoe de
moeilijkheden steeds dreigender worden,
hoe hopeloos in de war de dingen liggen,
hoe algemeen reddende ideeën verbleekt
zijn, hoe ongenaakbaar de eigenlijke haard
van het kwaad verborgen zit.
En zoo komt het, dat men op zoek gaat
naar menschen, die in him denken vul
lijden van de hendaagsche menschheid
genoeg zijn om zulk een lijden te verzach
ten.
Bestaan er zulke menschen?
Of zal het ontzaglijke leed van onzen
tijd per slot van rekening zonder zin blij
ven, bij gebreke aan de kracht, die het
werkelijk zal weten te overwinnen?
Deze vraag wordt thans dringend ge
steld door allen, het dringendst echter door
hen, die men van huis en have verjaagd
heeft, die voortdolen van land tot land, die
van deur tot deur bedelen, wier hart gebro
ken is, omdat de idealen, waaraan ze hun
bestaan hadden gewijd, eveneens gebroken
werden.
Er is een troost, er leeft een kracht, er
bestaat een bevrijding. Laten we het rond
uit zeggen, wat hier bedoeld wordt. In het
lenden van de hedendaagsche menschheid
lijdt ook Christus.
Onder de millioenen, die het harde lot
ondergaan, staat ook Christus.
Onder de talloozen, die onder den zwa
nen last van hun kruis haast ineenstorten,
stapt ook de kruisdragende Christus.
Christus lijdt mee in de Kerk, die de
voortlevende Christus is.
Heerlijke vertroosting in het lijden onzer
dagen, dat het ook een lijden van de Kerk
is, een lijden van al de menschen, die vol
geloof en vertrouwen hun blikken richten
naar den stervenden Heiland, en voor wie
de weg van het lijden een „via triumpha-
lis", een i.weg der zegepraal" beteekent.
Hoe vreeselijk zou het zijn, zoo deze
verhoudingen anders waren. Hoe ver
schrikkelijk zou het zijn, indien de geheele
menschheid zou lijden en alleen de Kerk
niet. In zulk een geval zou het lijden van
de Kerk de bijzondere kracht ontberen die
alleen in staat is om van binnen uit te over
winnen, wat men buiten uit haast onmoge
lijk schijnt te kunnen meester worden.
Nu echter lijdt de Kerk mee. Ze staat
getooid met het sieraad van haar marte
laren, ja, met geheele volkeren van mar
telaars. Duizenden en duizenden van haar
priesters deelen in ontzettend gruwelijke
vervolgingen het lot van tienduizenden lee-
ken. Van al de wonden, die geslagen zijn
geworden, zijn die van de Kerk de diepste
en pijnlijkste. Het zijn ook die wonden,
die het mooste d^en liidpn, want onder het
gewelf van de eeuwigheid neemt alles on
eindige vormen aan.
Laten wij het herhalen: Het is een ze
gen, dat de Kerk medelijdt, een zegen voer
de Kerk en voor de wereld. Indien de za
ligheden uit de Bergrede tot op den hui-
digen dag hun onweerstaanbare toover-
kracht uitoefenen, dan is het vooral, omdat
Hij, die de armoede, de zachtmoedigheid,
de vreedzaamheid, de rechtvaardigheid, de
zuiverheid en de grootmoedigheid in de
vervolging heeft geprezen, zelf arm was,
zachtmoedig, rechtschapen, rein, en omdat
Hij zelf het Kruis heeft opgenomen.
Hetzelfde geldl voor de Kerk, die be
zwaarlijk de armoede zou kunnen predi
ken, indien zij zelf in weelde getooid ging,
en die kwalijk zou kunnen gewagen van
zachtmoedigen, treurenden, en van hen,
die naar rechtvaardigheid dorsten, indien
Zijzelf in haar uiterlijke verschijningsvorm
heelemaal het tegenovergestelde liet blijken.
O, er ligt ook hier een gevaarlijke beko
ring. De mensch is eenmaal zoo, en blijft
gewoonlijk zoo ook als christen, dat hij
in hachelijke uren gaarne zijn toevlucht
neemt onder een schuttend dak, dat hij
van wereldlijke machten weieens de red
ding verhoopt, die ze hem nimmer vermo
gen te geven.
Nooit toch wordt door conjunctuur, poli
tiek, door militaire macht datgene opge
lost wat alleen in het Kruis van Christus
is op te lossen. Onze zegepraal zal altijd
slechts de zegepraal zijn van den Meester,
die dooi Zijn lijden en dood de wereld
heeft verlost
In het gestadig mede ondergaan van lij
den en kommer alleen kan het medelijden
geboren worden, dat de harten der men
schen voor de Blijde Boodschap openzet.
De eerste burger gedood
DE DUITSCHE MEDEDEELING.
Het opperbevel der Duitsche luchtmacht
deelt mede:
„Op grond van de resultaten der ver
kenningsvluchten van de laatste dagen
heeft de Duitsche luchtmacht een aanval
gedaan op de in Scapa Flow liggende
deelen van de Britsche vloot. Hierbij wer
den minstens vier oorlogsschepen, waar
onder drie slagschepen, en een kruiser,
door bommen getroffen en zwaar bescha
digd. De beschadiging van twee andere
oorlogsschepen is waarschijnlijk.
Bovendien werden de vliegvelden Stom
nes, Earth House en Kirkwall, alsmede een
luchtafweerbatterij gebombardeerd.
Nietegenstaande krachtigen afweer van
vijandelijke jachtvliegtuigen en luchtdoel
geschut, voerden de Duitsche vliegtuigen
hun opdrachten met succes uit en keerden
zij zonder verliezen terug."
DE ENGELSCHE LEZING.
De Britsche admiraliteit heeft een offi
cieel communiqué uitgegeven, waarin ge
zegd wordt:
Duitsche vliegtuigen hebben Zaterdag om
19.50 uur een luchtaanval gedaan op de
vlootbasis Scapa Flow.
Veertien vijandelijke vliegtuigen bereik
ten het doel. Zij wierpen een aanzienlijk
aantal bommen, waarvan er één een oor-
De menschheid hangt aan het kruis, maar
ook de Kerk hangt gekruisigd, en zoo rijst
op den Calvarieberg van deze eeuw ook
dat teeken op, dat in het Kruis over
wint, omdat hier een liefde gekruisigd
wordt, die in den dood. juist heeft bewe
zen, dat ze de sterkste macht ter wereld
is. De zegen, die de Kerk ontvangt met de
palmen van haar martelaars, is goddelijk
genoeg om in zijn overweldigenden over
vloed een zegen te worden voor de geheele
menschheid. Al degenen, die het lijden
van deze dagen enkel maar in dien zin be-
oordeelen, dat het in louter stoffelijken zin
met overwonnen worden, zijn per slot van
rekening toch maar het slachtoffer van een
begoocheling, en wel van die begoocheling,
welke aanleiding geweest is tot het Gol
gotha van ons geslacht. Hun wijsheid zal
hun steeds weer begeven, zoodra hun
luchtkasteelen in rook vervliegen, en de
grijze, gesloten hemel, loodzwaar boven
hun hoofd hangt. En dan zou er hun niets
overblijven, dan de radeloosheid, indien
er geen kruisdragende Verlosser van het
„heilige volk" zou bestaan.
Nu evenwel zullen ze bij dit groote lij
den opnieuw getuigen kunnen zijn, mis
schien meeleven, hoe Christenen weten te
lijden. Vandaag of morgen zullen ze on
dervinden, hoe Goddelijk hun macht moet
zijn, die in dit mateloos leed kalm en rus
tig haar gang gaat, vanzelfsprekend, zco-
als soldaten, die er niet van opschrikken
dat er slagvelden bestaan.
Of wij het nog zullen beloven, wie kan
het zeggen, maar zeker is het, dat in het
morgenrood van de toekomst het stralende
Kruis de oude Kerk in haar verjongde ge
stalte zal begroeten. En wereldlijden zal
nogmaals heeten: Wereldverlossing.
logsschip trof, dat slechts geringe schade
kreeg.
Ook werden bommen uitgeworpen bo
ven alnd, waarbij geen militaire doelen
werden getroffen, doch een burger werd
gedood en zeven gewond, waaronder twee
vrouwen in het dorp Bridge-of-Waith, ter
wijl vijf huisjes werden beschadigd.
Onder het vlootpersoneel vielen zeven
slachtoffers. De familie is verwittigd.
De scheepsbatterijen, de kustbatterijen,
en gevechtsvliegtuigen kwamen in actie
om den vijand te verdrijven. Een vliegtuig
werd neergehaald en naar men gelooft, zijn
andere vliegtuigen beschadigd.
DUITSCH BERICHT OPGEBLAZEN,
ZEGT ENGELAND.
Britsche vlootkringen hebben gisteravond
commentaar gegeven op de Duitsche bewe
ringen ten aanzien van den aanval op Sca
pa Flow: „Het feit, dat het Duitsche opper
bevel zoo begeerig is om de luchtschermut-
seling boven Scapa Flow op te blazen, en de
belachelijke beweringen over schade toege
bracht aan eenheden der Britsche vloot
verraadt ongepaste zenuwachtigheid en den
bijna kinderlijken wensch om iets te heb
ben waarover gepocht kan worden. Steeds
is erkend, dat onze Oostelijke en Noorde
lijke bases bloot staan aan luchtaanvallen,
maar wij vertrouwen in staat te zijn ons
van een goeden kant te laten zien bij het
voortzetten van den strijd. Het is zeer ken
merkend, dat slechts een klein deel der
door den vijand uitgezondei vliegtuigen er
prij op stelde in actie te komen. De andere
moeten verdwaald zijn. Zelfs waren de
meesten, die aankwamen, er tevreden mee
burgers van een klein dorp, 5 of 6 mijl van
de havens, te dooden en te wonden, liever
dan het vuur der schepen en batterijen te
braveeren".
DE EERSTE ENGELSCHE BURGER,
DIE GEDOOD WERD
De eerste burger, die op de Britsche
eilanden door een Duitschen bom is gedood,
sedert den aanvang van den oorlog, is ge
vallen tijdens den luchtaanval op Scapa
Flow, Het was James Isbister, oud 27 jaar,
ambtenaar bij den graafschapsraad der
Orkaden. Hij stond in huis bij de deur te
kijken naar het vuren van het luchtafweer
geschut op de aanvallende vliegtuigen,
toen een vijandelijk toestel, ijlings vertrek
kende, zijn last van 19 zwaar-explosieve
bommen liet vallen. Dezelfde bom ver
wonde twee buren, die ook bij de deur
stonden. De andere bommen vernielden het
huisje van een oude vrouw. Een tweede
vluchtende machine wierp 18 bommen
tegelijk neer. In totaal kwamen ruim 50
zwaar explosieve bommen en vele tien
tallen brandbommen neer bij huizen, boer
derijen en op de helingen der heuvels van
het district.
SCHEPEN AANGEVALLEN
Zondagochtend zijn ten N.O. van Schot
land drie treilers en een kolenboot door
Duitsche vliegtuigen aangevallen. De
schepen werden echter niet getroffen en
niemand werd gewond. De kolenboot, de
„Redhall", verdreef haar aanvaller met
haar machinegeweer
Een „Worpsjilof-linie"
TRANSITO VAN RUSSISCHE
GOEDEREN
Het Zweedsche blad Aftonbladet meldt
uit Moskou, dat de Sovjetregeering het
voornemen heeft, met Finland onderhande
lingen te openen over een handelsverdrag
en met Zweden en Noorwegen over con
venties, die niet alleen betrekking hebben
op den goederenruil, maar ook op het tran
sito van Russische goederen naar havens
aan de Westkust en de Atlantische kust
van Noorwegen. Het genoemde blad voegt
hieraan toe, dat den beiden Scandinavi-
schen landen gevraagd zal worden vrijha
vens ter beschikking te stellen van Rus
land. Deze havens zijn nog niet uitdrukke
lijk aangewezen.
RUSLAND GAAT NIEUWE GRENS MET
FINLAND VERSTERKEN
Het Finsche dagblad „Uusi Suomi" pu
bliceert een bericht uit Moskou, volgens
he-twelk de URSS zich voorstelt een enor
me verdedigingslinie te bouwen langs de
nieuwe grens met Finland. Deze linie zou
„Worosjilof-linie" heeten. De verdedigings
werken zullen een dekking vormen voor
de Karelische landengte en het gebied van
het Ladogameer. De werkzaamheden zou
den spoedig ter hand genomen worden.
Het door Finland afgestane gebied zou als
militaire zone worden ingericht, waar zich
gen burgers zouden mogen ophouden. Ook
zou zoo spoedig mogelijk begonnen worden
met den wederopbouw van Viipurl.
BEZETTING VAN VnPURI DOOR DE
RUSSEN
De „Krasnaja Zwezda" meldt over de be
zetting van Viipuri door de roode troepen:
eenheden sappeurs zijn krachtig bezig de
stad van mijnen te zuiveren. Zij worden ge
volgd door eenheden wegenbouwers, die
sneeuw ruimen en den ijskorst verbreken,
om de straten vooi het verkeer geschikt te
maken. Electriciens herstellen de leidingen,
teneinde op 19 Maart de stad van licht te
voorzien. De pompinstallaties en waterlei
dingen worden nagezien, zoodat de bevol
king spoedig water zal hebben Brandweer-
afdeelingen blusschen de laatste branden.
Spoedig zal niets herinneren aan de vijan
delijkheden.
DE RATIFICATIE VAN HET FINSCH—
RUSSISCHE VREDESVERDRAG
President Kallio heeft besloten, het
FinschRussische vredesverdrag te ratifi-
ceeren.
Hij heeft Paasikivi en Vojonmaa gevol
machtigd voor het uitwisselen der ratifica
tie-oorkonden, die volgens het vredesver
drag uiterlijk tien dagen na het sluiten van
den vrede te Moskou dient te geschieden.
De datum voor de uitwisseling is nog niet
bepaald. Men wacht op bericht der Sovjet
regeering.
VERKLARINGEN VAN PAASIKIVI
In zijn verklaringen voor de pers heeft
P&asikivi medegedeeld, dat Molotof bij de
De Duitsche vliegtuigen werden door
Britsche machines achtervolgd.
DUITSCH VLIEGTUIG OP DEENSCH
GEBIED NEERGESTORT
Nabij Koebelav, in het N.W. van het
Deensche eiland Lolland, is gisteren een
buitsch militair vliegtuig neergestort.
Men gelooft, dat de uit twee personen be
staande bemanning zich met valschermen
heeft gered, daar vanochtend in de nabij
heid van de machine twee parachutes wer
den gevonden, welke gedeeltelijk door vuur
hadden geleden. Mogelijk hebben de vlie
gers zelf de machine in brand gestoken.
De politie en militaire autoriteiten zoeken
thans naar de vliegers.
DE VERLOVEN IN HET ENGELSCHE
LEGER
Het Britsche departement van oorlog
deelt mede:
„Tengevolge van onvoorziene vertraging,
zijn de met verlof naar huis komende man
nen van het Britsche expeditieleger tijde
lijk opgehouden. Het normale verlof zal
zoo spoedig mogelijk hervat worden".
Er zijn geen bijzonderheden medegedeeld
in het officieele communiqué over den aard
der vertraging.
vredesonderhandelingen te Moskou her
haaldelijk den naam van Peter de Groote
heeft uitgesproken. De nieuwe grenzen lij
ken zeer veel op die van het vredesverdrag
van Nystad, geteekend in 1721, waarbij Pe
ter de Groote Zweden voor de afgestane
gebieden twee millioen daalders heeft be
taald. De sfeer der onderhandelingen was
koeler dan in het najaar, doch zij bleef cor
rect. Stalin is ditmaal in het geheel niet
verschenen. Er zijn acht bijeenkomsten ge
houden, alle in de werkkamer van Molotof.
Nadat het Finsche standpunt ten aanzien
van de door Stockholm overgebrachte voor
stellen volledig uiteengezet was, stemde
men wederzijds toe in verscheidene wijzi
gingen van secundair belang, b.v. betreffen
de den termijn, waarin de Finsche troepen
zich zouden terugtrekken en den termijn
voor het vertrek van particulieren uit de
gecedeerde streken.
In de eerste voorstellen kwam de kwestie
van het aanleggen van een spoorweg Ke-
mijaervi-Kantahlati niet voor. Paasikivi
sprak alle geruchten over geheime clausu
les in het verdrag met stelligheid tegen. Er
zijn geen eischen van politieken of militai
ren aard gedaan dan die, welke bekend zijn.
De Russen hebben geen oogenblik de de
mobilisatie van het Finsche leger gevraagd
en er is ook geen sprake van een Russisch
FinschEstlandsch accoord over gemeen
schappelijke verdediging van de Finsche
Golf.
De Russische regeering heeft de wettig
heid van de Finsche delegatie in het ge
heel niet betwist. Slechts in het voorbijgaan
heeft Molotof den naam Kuusinen ge
noemd, zonder dieper daarop in te gaan.
Het geallieerde hulpaanbod is herhaalde
lijk te berde gebracht, doch de Russische
regeering verklaarde steeds daar geen bij
zondere beteekenL aan toe te kennen. Over
de plannen voor een Noordsch defensief
verbond is niet gesproken. Een dergelijk
verbond, aldus Paasikivi, is niet gericht te
gen Rusland, doch tegen ieder, die ons zou
willen aanvallen.
Uit Helsinki wordt nog vernomen,, dat
geen enkele demobilisatiemaatregel is ge
volgd op de onderteekening van den Rus
sischFinsch en vrede. De opleiding van
gemobiliseerde militairen wordt actief
voortgezet en reeds is de aanleg van ver-
sterkingswerken ter hand genomen door
soldaten van oudere lichtingen langs de
nieuwe grenzen. Arbeiders, die in dienst
gesteld zyn van de fabrieken van oorlogs
tuig, worden daar neg drie maanden ge
houden.
Urn fawdt dii wel...
PENSiON 6CVRAA6D
