STADS
NIEUWS
Academienieuws
MAANDAG 18 MAART 1940
üE LE1DSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
AboruienvfnLspnJs: voor Lelden IS
cent per week; 2.50 per kwirtaaL
Btf onze agenten /O cent per wv*k;
f U.60 per kwartaal Franco per po»t
2.9S per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Loase nummer» 5 cent, met geïll
ZonUagsblad 9 cent
Advertentiën: 80 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief Telefoontje» hoogstens 80
woorden, 60 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
L
HOE WORDT HET WEER 7
ZACHT, VEEL WIND.
De BUI seint:
Verwachting:
Zacht weer, meest zwaarbewolkt. Aan
vankelijk zonder regen van beteekenis, la
ter toenemende kans op regen of onweer.
Matige tot krachtige Zuid-Westelyke wind.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: mist, krachtige Z. Z. W.
wind, 6 gr. C. z
Vlissingen: regen, krachtige Z. Z. W.
wind, 10 gr. C.
De Bilt: regen, zwakke Z. Z. W. wind,
10 gr. C.
Groningen: motregen, krachtige N. O.
wind, 5 gr. C.
Maastricht: betrokken, zwakke Z. Z. W.
wind, 11 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
De depressie bij IJsland is sedert Zater
dag aanmerkelijk in intensiteit toegeno
men; ons land kwam "gisterenmorgen reeds
onder den invloed van de storingsfronten
van deze depxessie, welke hedenmorgen
passeerden. Als gevolg hiervan viel in het
afgeloopen etmaal in onze omgeving veel
regen. Vlissingen en Maastricht tapten 22
m.m. regen af, terwyl de temperatuur aan
zienlijk gestegen is. De rug van hoogen
luchtdruk, dat thans over Midden-Europa
Lgt en waarin barometerstanden boven
1035 mbar aangetroffen worden. Het arc
tische gebied van hoogen luchtdruk, dat
eveneens ongeveer 1035 mbar bedraagt,
houdt nog steeds over Groenland stand.
De depressie, welke geruimen tijd bij de
Azoren gelegen heeft, begint zich thans
lr Noord-Oostelijke richting te verplaat
sen, door het ontbreken van de berichten
uit die streken is het echter niet mogelijk
de intensiteit van deze storing juist vast
te stellen. In Zuid-Scandinavië, de Rand
staten en Hongarije vriest het nog steeds,
in Hongarije werden hedenmorgen plaat
selijk nog temperaturen onder 10 graden
vorst gemeld.
LUCHTTEMPERATUUR,
14.6 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS a.a.:
Van Maandagnamiddag 6.39 uur tot
Dinsdagmorgen 5.37 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 19 Maart
voorm. 10.20 en nam. 10.45 uur.
Maan op 12.51 uur Dinsdagmiddag.
Maan onder 3.57 uur Woensdagnacht.
OMGEVING
ZOETERMEER
Voetbal. Om 12 uur gisteren speelde
D S. O. 2 tegen Alphen 3. Het begin is
voor D. S. O. 'en steeds is zij in de meer
derheid. Door goed werk van Hendriks en
Elleswijk kreeg D. S. O. aanvankelijk een
20-voorsprong, doch nog voor de rust
scoorden de gasten een tegenpunt (21).
Na de rust is D. S. O. direct weer in den
aanval, maar een doelpunt komt juist aan
den anderen kant en zoo wordt de stand
weer 22. Hierdoor zakt D. O. S. weer af
e:i hier maakte Alphen handig gebruik
van door de stand op 23 te brengen. En
nog voor het einde kwam liet Dorst de
zal er door glippen, zoodat men eindigde
met een verlies van 24.
LEIDEN. Geslaagd:
candidaats-examen Theologie de heer A.
Th. van Leeuwen, Utrecht;
candidaats-examen Indisch Recht de da
mes N. Th. Jiich, Den Haag en J. C. Key,
Leiden.
Von Ribbentrop bij
Z H. den Paus
Welken indruk heeft op niet-katholieken,
op niet-Christenen, het bezoek van Von
Ribentrop aan den Paus gemaakt Een
antwoord op deze vraag is te vinden in een
artikeltje van den schrijver der Oproerige
Krabbe.rubriek in de soc. de moer.
pers. Na er op gewezen te hebben, dat
door de Euitsche bezoekers het hakenkruis-
teeken bij den tocht naar en de ontvangst
in het Vaticaan werd weggelatene zegt hij:
„Toch zouden wij wel eens willen we
ten, wat er nu innerlijk in al deze heeren
is omgegaan, toen zij den Paus zagen. Ant
woord daarop niet te snel: „niets, want zij
geloofden niet". Dit klinkt wel heel vast
beraden, maar heeft als ontleding weinig
om het lijf.
Vooreerst is deze heer Pacelli, om het nu
opzette.'yk eens van den menschel ij ken
kant uit te drukken, een man van geeste
lijke afmeting en beteekenis, zoo groot, dat
hij ook los van elke waardigheid een die
pen indruk maken moet.
Vervolgens zit aan den man een idee vast.
De idee van het geloof. Gelijk aan een
vorst de idee van een volk. En of men nu
zelf zulk een idee voelt of niet, de persoon,
in wien zij is belichaamd, maakt op den
toeschouwer een anderen indruk dan een
mensch-zonder-meer. Wees altijd gerust
voorzichtig met lieden, die ontkennen, zoo-
iets te hebt en beleefd. Zij doen óf zichzelf,
óf de waarheid tekort."
Humor aan de groene
tafel
Wanneer het bewijs moest geleverd wor
den, dat de meermalen uitgesproken mee
ning, als zouden de rechtzinnige Protestan
ten, en met name d Calvinisten, geei. vroo-
lijkheid en humor kennen ook in katho
lieke landstreken denken velen er zoo over
in haar algemeenheid minst genomen te
ver gaat, dan zou men dit bewijs kunnen
vir.den in de persoon en het optreden van
den tegenwoordigen minister van Justitie.
Niet dikwijls neemt aan de deftige groe
ne tafel een bewindsman plaats, die zoo
vlot en gul is met een grap als deze mi
nister.
En dan nog wel een minister, die profes
sor is geweest!
Hij heeft een voorganger gehad, die even
eens de kunst verstond het Parlement te
amuseeren: mr. Th. Heemskerk. En ook
deze was Calvinist en behoorde tot de Anti-
Revolutionaire partij.
Meer dan één lachsalvo heeft hij door
een geestige, of geestige opmerking binnen
de wanden van het Kamer-gebouw doen
weerklinken.
En ook in een particulier gesprek drong
bij hem telkens de zin voor humor door.
Ik heb dit zelf kunnen waanumen in de
twee, of drie pergesprekken, welke ik met
hem voerde, en waarin soms plotseling en
geheel onverwacht de ernst moest plaats
mrken voor kortswijl.
Dr. Kuyper sprak in een kwade bui eens
van Heemskerk's optreden als van het „jo
lige Christendom". Maar de beide heeren
hadden toen juist geschil met elkaar en dr.
Kuyper placht nogal vlug te zijn met zijn
qualificaties, al waren ze niet altijd vrien
delijk.
In elk geval heeft mr. Heemskerk bewe
zen, dat somberheid, of plechtstatige zwaar
tillendheid geen vereischten zijn voor de
uitoefening van het hooge minister-ambt,
en dat een goed bewindsman niet tot het
geslacht der pessimisten behoeft te behoo-
ren.
Van den heer Gerbrandy is hetzelfde te
verwachten.
Ook wijlen mr. Kolkman was niet afkee
ring van een grap in het militaire steek
spel getuige o.a. zijn vermaard gebleven
woord: „Voor Chili tweemaal bellen!"
Hij was toen nog wel geen minister.
Maar ook in den ministerieelen rok ver
smaadde hij den humor niet, en wist hij
meer dan eens aan het grauwe der parle
mentaire debatten en zwaarwichtigheden
een lichter en vroolijker tint te geven.
Men was er hem dankbaar voor.
P. S.
DE KONINGIN IN DE HOOFDSTAD.
Bezoek aan „Amstelflora" en aan de
tentoonstelling „Het glas" in het
stedelijk museum.
Terwijl vele honderden schoolkinderen
vanmorgen de bloemenrijkdom op de ten
toonstelling „Amstelflora" bewonderden,
hebben H. M. de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana, een bezoek gebracht aan
de „Amstelflora" in de Apollohal.
Om ongeveer kwart over tien kwam
Prinses Juliana bij de Apollohal aan, ver
gezeld van haar hofdame jkvr. A. M. de
Brauw en haar kamerheer in buitengewo
nen dienst, mr. J. C. Baron Baud. Op de
tentoonstelling werd de Prinses ontvangen
door den burgemeester van Amsterdam,
dr. W. de Vlugt, den voorzitter van „Am
stelflora" den heer J. H. Kauffmann, en
den voorzitter van de Koninklijke Neder-
landsche Maatschappij voor Tuinbouw en
Plantkunde, jhr. G. F. van Tets van Goid-
schalxoord. In de serre aan de zijde van
het restaurant bood een dochtertje van den
algemeenen leider der tentoonstelling de
Prinses een bouquet anjers aan.
Prinses Juliana wachtte hier op H. M.
de Koningin, die een kwartier later bij de
Apollohal arriveerde. Zij werd binnenge
leid door dezelfde commissie van ont
vangst De Koningin begroette eerst de
Prinses, waarna Netti de Roos Hare Maje
steit een groot bouquet fraaie orchideeën
aanbood.
H. M. de Koningin was vergezeld van
haar hofdame jkvr. A. Baronesse Schim-
melpenninck van der Oye en haar adju
dant generaal-majoor titulair jhr. W. C. M.
de Jonge van Ellemeet. In de ontvangstzaal
voegden zich nog bij haar gevolg mevrouw
M. baronesse van Harinxma thoe Slooten,
dame du palais, en jhr. dr. W. F. Rcëll,
kamerheer in buitengewonen dienst.
Nadat de beide vorstelijke personen
eenigen tijd in de serre hadden vertoefd,
begaven zij zich naar de tentoonstellingshal
teneinde de bloemenpartijen in oogen-
schouw te nemen. Daarbij werden de Ko
ningin en Prinses Juliana voorgelicht door
den heer Kauffmann, den heer C. Thim,
architect van de „Amstelflora", den heer
J. H. Th. de Roos, algemeen leider, den
heer J R. Koning, directeur van de afdee-
ling beplantingen van de gemeente Amster
dam. en mr P. J. Mijksenaar, vertegen
woordiger van het gemeentebestuur in het
uitvoerend comité van de „Amstelflora".
Met groote aandacht bewonderden de
WEDERKEERIGHE1D ALS GRONDSLAG
VAN DE SOCIALE MORAAL DER
GRIEKEN
Lezing van Prof. dr. H. Bolkestein
Onder auspiciën van de Litt. Faculteit
der Leidsche studenten hield prof. dr. H.
Bolkestein uit Utrecht in de Academie
een lezing over „Wederkeerigheid als
grondslag van de sociale moraal der Grie
ken".
Onder moraal verstaan we het geheel
van opvattingen over goed en kwaad. Mo
raliteit is de beleving der moraal. Maar we
kennen over 't algemeen v. d. Grieken de
dingen des dagelij kschen levens heel slecht,
zoodat we het daarover niet kunnen heb
ben. Ook moeten we onderscheid maken
tusschen de geldende moraal en de ge
predikte moraal evenals tusschen indivi-
dueele en sociale moraal.
Men beweert wel, dat de Grieken alleen
individueele moraal hebben gekend. Het
omgekeerde is waar. De aretè is een ver
mogen om diensten te bewijzen, en bij deze
bij uitstek sociale deugd geldt bij de Grie
ken het princiep van wederkeerigheid. Bij
alle volken komt natuurlijk het medelijden
voor als beweegreden tot het bewijzen van
diensten, evenals alle volken ook utiliteits-
gronden daartoe kennen. Het eigenaardige
bij de Grieken echter is, dat zy de vér-
gelding verwachten van denzelfden
persoon aan wien men de dienst heeft be
wezen Hesiodus drukt het precies uit:
„Geef aan die geeft; geef niet aan die niet
geeft".
Zoo is ook een geschenk een uitwisse
ling van vriendelijkheden. Leenen wordt
een primitief stadium van rente trekken.
Het wederkeerig borg staan zou kunnen
worden opgevat als een vroeg stadium van
verzekering. Uit het gastvrienden-gebruik
ontstaat de handel. Eigenaardig is, dat
deze wederkeerigheidsopvatting ook gehul
digd wordt tusschen ouders en kinderen en
zelfs ook in de bij de Grieken zoo hoogge
schatte verhouding tusschen broers en zus
ters, alhoewel ook 'n enkeie maal gewe
zen wordt op het weldoen zonoer omzien
door Democritus, Aristoteles en soms door
de Stoa.
Hoe kan dit verschijnsel nu verklaard
worden?
Een eerste verklaring is te vinden in de
maatscnappelijke opbouw. Het Atheensche
volk (en het drukt heel Griekenland zijn
stempel op) was in meerderheid een volk
van kleine bezitters, zooals het Nederland-
sche. Een betrekkelijk kleine grogp zéér
ryken tegenover een zéér groote groep
paupers kent de Grieksche samenleving
niet. De tweede verklaring is te zoeken in
het democratische staatsbestel van de
Atheners, waarbij iedere burger, rijk of
arm in de ecclesia zijn stem kon laten gel
den in staatszaken, waar de rijke naast
de arme zat en spreken kon, wanneer en
zoolang hij lust had. Uit de twee genoem
de feiten sproot een sterk superioriteitsge
voel voort tegenover den Oosterling, voor
al in de 5e eeuw, en een sterk gelijkheids
gevoel, ook van de groote massa tegenover
de plousioi, de betrekkelijk rijken.
In deze samenleving van gelykberech-
tigden is de grondslag van wederkeerigheid
in de moraal te begrijpen.
C. TH. R.
vorstelijke personen de verschillende in
zendingen, waarbij zij vooral belangstelling
toonden voor de nieuwe aanwinsten, wel
ke door de Nederlandsche kweekers, op
deze tentoonstelling worden getoond Op
het einde van het bezoek offerden H. M. de
Koningin en Prinses Juliana met haar ge
volg voor het Nederlandsche Roode Kruis,
dat toestemming heeft op de expositie te
collecteeren.
Het bezoek duurde ruim drie kwartier.
Naar het stedelijk museum.
Het spreekt vanzelf, dat vele honderden
zich tijdens het bezoek van H. M. de Ko
ningin en Prinses Juliana aan de bloemen
tentoonstelling in de Apollchal, buiten had
den opgesteld teneinde de vorstelijke per
sonen bij haar vertrek een hartelijke hul
de te bereiden.
Voorafgegaan door motorpolitie en door
den burgemeester in zijn auto, reden de
Koningin en de Prinses vervolgens langs
den kortsten weg van de Apollohal naar
het stedelijk meuseum, om daar de ten
toonstelling „Het glas 1940" te bezichtigen.
Ook voor het stedelijk museum was de
aandacht van het publiek getrokken door
de politieele maatregelen, zoodat velen
ook hier de komst van de Koningin en
Prinses afwachtten.
De Landsvrouwe en haar Dochter wer
den hier ontvangen door den conservator
van het stedelijk museum, jhr. W. J. H. B.
Sandbergh. Op de tentoonstelling werden
zij rondgeleid door den conservator, voorts
dooi den glaskunstenaar A. D. Copier, en
den heer Paul Bromberg, voorzitter van de
commissie voor wisselende tentoonstellin
gen in het stedelijk museum van de
V.A.N.K.
Langen tijd vertoefden de vorstelijke
gasten in de expositiezalen, waar zij zich
telkens door de heeren Sandbergh en Co-
pier lieten voorlichten over bijzondere mo
dellen. welker ontwerpen haar aandacht
trekken
H M. de Koningin liet verschillende
voorwerpen noteeren, teneinde deze later
in haar bezit te kunnen krijgen.
Nadat de glasgraveur, welke op deze ten
toonstelling zijn werkmethode laat zien,
een korte demonstratie had gegeven, keer
den H. M de Koningin en Prinses Juliana
naar de auto's terug.
Tegen twaalf uur vertrokken de hooge
bezoeksters uit de hoofdstad naar Soest-
dijk.
F. J. L. VAN NOORT. t
Gisteren, Palmzondag, is in den ouder
dom van 61 jaar hier ter stede overleden de
heer F. J. L. van Noort, die vooral als
voorzitter van de R.-K. Schilderspatroons-
vereeniging „St. Lucas", afdeeling Leiden
en Omstreken, zich een uitstekenden naam
had verworven.
De thans overledene was van den echten
katholieken stempel, welke gedrukt werd
in heel zijn handel en wandel.
Die katholiciteit kenmerkte zich vooral
in het sociale leven, dat hem zeer na aan
het hart lag.
De heer van Noort was een vurig en ge
waardeerd Hanze-lid en vele jaren be
stuurslid, wiens adviezen steeds van hooge
waarde bleken.
Het was dan ook geen wonder, dat het
streven om de vakbelangen zoo goed mo
gelijk te behartigen hem het initiatief de
den nemen tot stichting van de Hanze-af-
deeling van schilderpatroons, van welke or
ganisatie hij steeds de groote stuwkracht
is geweest.
Beter dan door ons kan zulks beoor
deeld worden door zijn naaste medewer
kers.
't Is daarom dat wij gaarne het „In Me-
moriam" plaatsen, dat de secretaris der af
deeling Leiden en Omstreken, de heer H.
P. Jansen, ons verzocht op te nemen en
dat als volgt luidt:
„Ofschoon wij reeds geruimen tyd in
angst en vreeze leefden, maar hopend op zijn
herstel toch nog weer een bede stortten,
moesten wij heden de treurige tijding ver
nemen van het overlijden van onzen hoog-
geachten voorzitter den heer F. J. L. van
Noort.
Hij was de stoere werker, door wien is
tot stand gebracht de oprichting van onze
Leidsche Afdeeling en Omstreken, waarvan
hij sedert de oprichting in 1917 de vol
ijverige voorzitter is geweest. De naam van
onzen voorzitter werd altijd al in direct
verband gebracht met die van onze ver-
eeniging, en wij kunnen ons eigenlijk geen
Leidsche afd. van „St. Lucas" indenken
zonder den nu ontslapene als voorzitter.
Wat hem vooral sierde en waarom hij ook
bij andersdenkenden aller hoogachting ge
noot, was wel, dat hij iedere handeling,
iedere beslissing, waarvoor hij werd ge
steld, steeds met nauwgezetheid toetste
aan de Kath. beginselen. Hij was het, die
steeds met ijver voor ieders belangen op
kwam, dikwijls met voorbijzien van eigen
belangen.
Jaren was hij ook de ijverige medewer
ker en secretaris der R.-K. Patroons Onge
vallen- en Ziekteverzekering, instelling van
qnzen bond.
Ook als bestuurslid van de Middenstands-
vereeniging „De Hanze" was hij met ener
gie werkzaam.
En als mensch?Als collega?
Wat zou er toch veel bereikt worden, zoo
wel in het vereenigingsleven, als door iede-
ren collega voor zichzelf, als wij allen wa
ren zooals hij
Zelfs in de laatste dagen van zijn leven,
was hij nog vol belangstelling voor onze
R.-K. organisatie en zijn laatste zorg was
nog, zooveel mogelijk de door hem be-
kleede functies over te dragend an daar
voor de meest geschikte personen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
HEDENMORGEN HAD OP DEN BREN-
NER EEN ONTMOETING PLAATS TUS
SCHEN MUSSOLINI EN HITLER. EEN
NIEUW VREDESOFFENSIEF OP TIL?
(lste blad).
DUITSCH LUCHTAANVAL OP DE EN-
GELSCHE VLOOTBASIS SCAPA FLOW.
(2de blad).
RUSLAND WIL ECONOMISCHE VER
DRAGEN MET SCANDlNAVIë. (2de
blad).
Binnenland
HET NED. sj. „ST. ANNALAND" IN
DE NABIJHEID VAN FAIRBANK OP
EEN MIJN GELOOPEN EN GEZONKEN,
DE OPVARENDEN ZIJN GERED. (3de
blad).
BEZOEK VAN H. M. DE KONINGIN
AAN AMSTERDAM, (lste blad).
DE PRUS VAN DE KOFFIE IS GESTE
GEN. (2de blad).
OVERLEDEN IS DE WELEERW. PATER
L. SCHUURMAN O.F.M. (2de blad).
Sport en Wedstriftien
DEBACLE VAN DE NED. VOETBAL
PLOEG TE ANTWERPEN: MET 7—1 VER
LOREN. (4de blad).
BELGISCHE ONDERSCHEIDINEGN
VOOR K. N. V. B.-OFFICIALS. (4de
blad).
IJSHOCKEY- EN WIELEROVER WIN
NINGEN VAN NED. PLOEGEN OP BEL-
Clë EN DUITSCHLAND. (4de bla)d
Als .echtgenoot?Als vader?Neen
ik vermag hier niet neer te schrijven dat
gene wat in hem, als echtgenoot en vader
wordt verloren.
Eens, ja eens, heb ik een aan hem ge
richt verwijt moeten aanhooren en wel bij
een bespreking waarbij de katholieke ver-
eenlgingsbelangen waren betrokken, en
waarbij hem werd toegevoegd, dat hij te
principieel zou zijn
Deze uitdrukking teekent eigenlijk zijn
heele persoonlijkheid, en juist daarom voor
al droeg hij aller hoogachting weg.
Bidden wij, dat God hem ten spoedigste
in Zijn hemelrijk moge laten binnengaan.
Dat hij ruste in vrede."
De plechtige uitvaart zal plaat hebben
in de St. Petruskerk op Woensdag a.s. te
kwart voor acht uur. De begrafenis te circa
10.30 uur op het R.-K. Kerkhof aan de Zijl
poort.
JO KRUTT t.
De firma Gebr. Kruyt, welke nog kort
geleden haar gouden jubileum feestelijk
herdacht, werd heden smartelijk getroffen
door het overlijden van een.harer firman
ten. den heer Jo Kruyt. Een snel-verloo-
pende ziekte sneed dit arbeidzame leven af.
De heer Jo Kruyt, die slechts 42 jaar oud
werd, genoot een onbeperkt vertrouwen in
de kringen van den ijzerhandel en had zit
ting in het bestuur van de Ned. Vereeni-
ging van IJzerhandelaren. De heer Kruyt
was ook jarenlang penningmeester van de
Roeivereeniging „Die Leythe". R.i.p.
DE R.K. H. B. S.
bestaat 12 1/2 jaar.
Morgen, 19 Maart, is het 12 Jaar gele
den, dat de R.K. H.B.S. begon met een
klas van 18 leerlingen in de oude Zee
vaartschool.
In het voorjaar van 1933 is het nieuwe
gebouw in de Marienpoelstraat in gebruik
genomen het aantal leerlingen was toen
gestegen tot 130.
Thans telt de school 310 leerlingen (3
eerste en 3 tweede klassen en van de hoo-
gere klassen elk 2).
Wij vernamen toevallig, dat vandaag
werd in geschreven de 711ste leerling.
Onder voortreffelijke directie gewaar
deerd ook door allen geleid, beeft de
school een uitstekenden naam.
Er is alle reden, om het 12 Yj jarig be
staan dankbaar te herdenken. Dit
zal dan ook geschieden op Donderdag 25
April a.s. Nader bijzonderheden over deze
feestviering zullen we nog publiceeren.
NED. SPOORWEGEN.
De directie der Nederlandsche spoorwe
gen heeft de heer W. J. W. Steamers, chef-
commies der Ned. spoorwegen te Ensche
de, benoemd tot chef van het goederen
kantoor der Ned. spoorwegen te Leiden.
Gistermorgen om kwart over elf is een
begin van brand uitgebroken ten huize van
den 23-jarigen los werkman J. B., Oude
Rijn 13. De brand ontstond doordat een
theelichtje te dicht bij het behang was ge
plaatst Met een emmer jvater werd bet
vuur gtebluscht
