Ontmoeting van Mussolini
met H
In het grensstation op den Brenner
MAANDAG 18 MAART 1940
BERICHT.
£eti nieuw uiede&affenóief,
in de maak
Sumner Welles stelde zijn vertrek uit
31ste Jaargang No. 9594
Bureaus Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Adv. en Abonn.-Urleven zie pa? 2.
Giro 103003. Postbus 11.
Dit nummer
vier bladen.
bestaal uil
CONSULT OP
V »Lok mij niet bij je In je
holle kerk"
„Lok my niet bij je in je holle kerk".
Dit is een regel uit een vers, dcor een
dichter dezer dagen geschreven in het
„Vaderland" een dichter, die in datzelf
de vers van zichzelf getuigt: „Ik hoor geen
school meer toe en geen partij".
„Lok mij niet bij je in je holle kerk"....
't Is bedoeld, zooals uit den samenhang
duidelijk blijkt, op de Katholieke Kerk
«oowel op de Katholieke Kerk, de door
Christus gestichte gemeenschap, als op de
Katholieke Kerk, het vcor den Katholieken
eeredienst bestemde kerkgebouw.
Toen wij dat vers lazen, gingen onze ge
dachten uit naar verzen van een anderen
dichter, van den vorst der Nederlandsche
dichters, naar Vondel!
„Lok mij niet bij je in je holle kerk"
Vondel jubelt, als hij, bekeerling, de Ka
tholieke Kerk is binnengetreden:
Zij noodigt alle scharen
Ter maaltijd op Gods gave, en
zielenlekkerny,
En bindt den doek van 't oog, om blinde
afgoderij
En godsdienst door het licht van rede
t' onderscheiden.
De stomme, doove, blinde en Kranke en
kreuple Heiden
Kan spreken, hooren, zien, en springen,
als een hert.
God wischt de tranen af, geneest den
droeven smert
En wonden, in dit rijk des Zoons, uit
Hem ontsproten.
„Lok mij niet bij je in je holle kerk".
Vondel, die langen tijd, vaak ook alléén, in
de kerk, in aanbidding voor het Allerhei
ligst Sacrament, kon neergeknield liggen,
zingt in verrukking:
Wel zalig, die in 't hijgende verdriet
Naar dezen troost en vasten burcht
vliedt:
Wanneer u macht van vijanden
ontzeggen,
Is 't veilig in Gods schaduw stil te
leggen:
Geen Cherubijn den vromen wisser dekt
Dan Christus zelf, wiens vleugel wijder
strekt:
De klcekhen dekt haar ongepluimde
kieken,
Maar God zijn kind met dees
genadewieken.
O, "zielen, die belast zijt en belaan,
Hier rust uw heil, aanbidt dit
hemelgraan.
„Lok mij niet bij je in je holle kerk"....
Wij weten, welk een Goddelijken zegen de
muren van een Katholiek kerkgebouw om
vatten! Och, mochten wij het ook altijd
waardeeren. Vondel zingt het juichend
uit:
Hier bloeit de boom des levens dag
aan dag.
Hier rust de ziel van 't ydele bejag.
Hier toomt de geest het vleesch zijn
dartelheden.
Hier antwoordt God op zuchten en
gebeden.
Hier wischt hij af de tranen in den nood.
Hier leeft het hart in trcost: hier
sterft de dood.
Hier geeft u God den voorsmaak van 't
onsterflijk,
Ook van zichzelf, door 't offeren
verwerflijk.
„Lok mij niet bij je in je holle kerk".
Wij „lokken" niet. maar wij wenschen een
ieder toe het geluk, dat onze grootste dich
ter de Katholiek geworden geniale Von
del bezingt:
Gelukkig is de man, die, uit de wilde
zee
Zoo veler dwalingen en jammeren en
wee,
Door alle klippen heen, bij wijle in
schuim begraven,
Van barningen bestulpt, in 't eind de
stille haven
Des Godsdienst innezeilt, en veiliglijk
belandt
Bij God, der menschen heil, in 't
hemelsch vaderland.
Zij, die zich vanaf heden op
„DE LEIDSCHE COURANT"
abonneeren, ontvangen de
nog verschijnende nummers
tot 1 April a.s. gratis-
DEN BRENNER
Eenige dagen geleden, toen het vredes-
accoord tusschen Rusland en Finland was
gesloten, besloten wij een beschouwing
over den Europeeschen toestand met de
vraag: Welk offensief volgt nu?
Het antwoord laat niet lang op zich
wachten.
Het nieuwe offensief is reeds ingezet.
Vanmorger begon n.l. een bespreking tus
schen de beide dictatoren in het grens-
plaatsje op den Brenner.
Mussolini werd vergezeld van graaf
Ciano, zijn minister van buitenlandsche za
ken, en een heele staf hooge ambtenaren
van dat ministerie. Hitier werd eveneens
vergezeld van zijn minister van buitenland-
sche zaken, von Ribbentrop.
Rondom deze onverwachte en sen6atio-
neele gebeurtenis groepeeren zich eenige
gebeurtenisen, welke naar alle waarschijn
lijkheid aaarmede verband houden.
De bijzondere afgezant van Roosevelt,
Sumner Welles, neeft zijn vertrek weer
een dag uitgesteld; hij vertrekt thans
Woensdagmiddag, waardoor hij nog in de
gelegenheid is om een onderhoud met Mus
solini te hebben, zoodra deze is terugge
keerd van den Brenner. Voorts heeft Sum
ner Welles vanmorgen een audiëntie genad
bij den Paus, den ïllusteren en verheven
medewerker van Roosevelt in den vredes-
arbeid. Tenslotte als derde, maar in zijn
samenhang minder duidelijk feit: het bom
bardement van Scapa Flow door de Duit-'
sche luchtmacht.
Wij zien natuurlijk ais niet ingewijden
als door een spiegel in een raadsel, maar
de gedachte dringt zich onweerstaanbaar
op, dat de oplossing van dit raadsel moet
zijn: een nieuw vredesoffensief.
Waarschijnlijk is men te Berlijn bij het
bezoek van Sumner Weller nog gereser
veerd geweest: wilde men niet alle troe
ven op tafel leggen, omdat de Amerikaan
nog naar Parijs en Londen ging. Na zijn
terugkeer wil men vernemen wat hij uit
Londen en Parys heeft meegebracht en kan
Hitier door middel van zijn vertrouwden
vriend Mussolini open kaart spelen. Von
Ribbentrop heeft by zijn bezoek te Rome
en bij den Paus het terrein reeds geëffend.
Sumner Welles krijgt thans de laatste en
meest gewientige inlichtingen.
Tegelijkertijd wordt welbewust de keer
zijde van de medaille gedemonstreerd. Wie
geen vrede wil, moet voelen wat oorlog
beteekent en daarom is Scapa Flow nog
eens gebombardeerd. Misschien wil de
Duitsche leiding ook in het binnenland den
indruk vestigen, dat zij niet uit zwakte
(zie de demonstratie) den vrede aanbiedt.
In Engeland doorziet men de bedoeling,
vandaar het Britsche commentaar, dat de
Duitsche mededeehngen het succes opbla
zen, omdat men in Duitschland behoefte
heeft aan heldendaden. Men zou daar de
opmerking aan kunnen toevoegen, dat En
geland van zijn kant evenzeer behoefte
heeft, om het succes der Duitsche lucht
macht te verkleinen.
In elk geval ligt het verband tusschen
deze gebeurtenissen voor de hand.
Maar al is een nieuw vredesoffensief nog
zoo waarschijnlijk, daarmede is geenszins
gezegd, dat het ook het gewenschte resul
taat zal opleveren. De beteekenis van het
consult op den Brenner is.natuurlyk niet
ontgaan aan de persorganen van de tegen
partij. En daarin is van eenige bereidwil
ligheid om met het nationaal-socialisme te
onderhandelen voorloopig nog geen sprake.
De „Times" waarschuwt reeds bij voorbaat,
dat men in Engeland geen „opgelapten
vredewil- en ook de Fransche pers stelt
geen vertrouwen meer in afspraken met
Hitier. „Vrede sluiten zou op net oogenblik
voor de geallieerden den nederlaag betee-
kenen". Dat if net Leitmotiv van zoovele
perscommentaren, zoodat men zich af
vraagt, hoe het mogelijk zal zijn zonder
strijd tot een voor beide partijen aan
vaardbare oplossing te komen.
Nu moeten wij geen al te groot gewicht
hechten aan uitingen van de openbare mee
ning, want het voorbeeld van Finland be
wijst, dat de openbare meening zich snel
aanpast aan voldongen feiten, terwijl het
aan den anderen kant tot de opvatting van
goed koopmanschap behoort, om het ver
langen naar vrede dat ongetwijfeld ook
in de geallieerde landen zeer sterk is
niet te laten blijken, zoolang van de tegen
partij nog concessies te verwachten zijn.
In dit verband rijst de vraag, of volstaan
zal worden met de waarschuwing van
Scapa Flow. Zullen Hitler en Mussolini be
halve vredesvoorstellen ook stokken ach
ter de deur fabriceeren? En zal het nog
zoover komen, dat deze stokken ook in
derdaad gehaald zullen moeten worden?
Het zijn alle vragen, waarop de wereld
het antwoord nog niet bevroeden kan.
Maar een ding is zeker: het consult op
den Brenner leidt groote beslissingen in.
Europa wordt binnenkort opnieuw ge
plaatst voor de keus: oorlog of vrede.
Twee dictatoren ensceneeien een derge
lijke sensationeele ontmoeting niet voor de
grap; als zij bijeenkomen staan gebeurte
nissen met ver-strekkende consequenties
voor de öeur
Hedenmorgen hadden Hitler en Mussolini een onderhoud in het Duitsch-
Italiaansche grensstation op den Brenner. Het met Duitsche en Italiaansche
vlaggen versierde station was door een troepencordon afgezet. Op de per
rons stonden afdeelingen Alpenjagers en infanteristen opgesteld. Er viel
overvloedig sneeuw.
Mussolini was Zondagmiddag onverwacht, in gezelschap van zijn minis
ter van Buitenlandsche Zaken, graaf Ciano, uit Rome vertrokken. De Füh-
rer en rijksminister von Ribbentrop hadden op hun beurt Berlijn verlaten.
In den trein van den duce bevonden zich ook de chef van zijn particulier
kabinet Sebastiani, de chef van het kabinet van den minister van buitenland
sche zaken en andere hooge ambtenaren van dat ministerie.
Mussolini heeft den nacht doorgebracht in zijn specialen trein te Bres-
sanone, niet ver van de grens, waar de trein te middernacht was aangekomen.
De trein zou doorrijden naar den Brenner, waar de ontmoeting tusschen
Hider en Mussolini zou plaats vinden in den trein van den Duce.
Vanmorgen om tien uur is Hitier, vergezeld van den rijksminister van
buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, op het Italiaansche station Brenner
aangekomen. Mussolini en Ciano wachtten Hitier op en verwelkomden hem
op zeer hartelijke wijze. Na de begroeting en het inspecteeren van de eere
compagnie begaven zich Hider en Mussolini naar den salonwagen van den
Duce, waar de besprekingen om half elf begonnen.
Bij het eerste onderhoud tusschen Hitler en Mussolini in het studeerver
trek van Mussolini's trein was geen andere staatsman aainwezig. Later wer
den graaf Ciano en von Ribbentrop toegelaten. De besprekingen duurden
2Yi uur. Daarna is Mussolini weder naar Rome vertrokken, waar hij van
nacht zal arriveeren. Mussolini zou dan nogmaals Sumner Welles ontvangen.
EEN ONDERHOUD VAN Zy UUR.
Van de Brennerpas meldde vanmiddag het
Duitsche Nieuwsbureau:
Hitler en Mussolini hebben hedenmor
gen op den Brenner in den salonwagen van
den Duce een hartelijk onderhoud gehad,
dat 2 y7 uur duurde. Bij het onderhoud wa
ren aanwezig de rijksminister van buiten
landsche zaken von Ribbentrop en de Ita
liaansche minister van buitenlandsche za
ken, graaf Ciano.
Mussolini is om 13.13 uur met Ciano van
den Brenner naar Rome vertrokken.
Van semi-officieele Duitsche zijde wordt
gemeld: De 1370 meter hooge Brennerpas
vertoont nog een geheel winterschen aan
blik. Diep onder den sneeuw liggen de ber
gen en hellingen en tot kniehoogte reikt
de sneeuw op de bergweiden. Hier wor
den thans door de leiders der regeeringen
van de beide groote Europeesche mogend
heden. die door het bondgenootschap Ber-
lynRome met elkaar vereenigd zijn, de
vraagstukken besproken, welke beide lan
den raken, vraagstukken, welke voort
spruiten uit het feit, dat het nationaal-so-
cialistische Duitschland thans in den door
de Westelijke mogendheden opgedwongen
beslissenden strijd zijner geschiedenis staat,
terwijl het fascistische Italië als „niet-neu-
trale doch niet-oorlogvoerende" natie even
eens voor zich net levensrecht der jonge
volkeren opeischt
Dit is de vijfde ontmoeting van den
Fuehrer met den Duce. De eerste was de
byeenkomst van Venetië in Juni 1934, de
tweede de Duitsche reis van Mussolini in
September 1937, de derde de Italiaansche
reis van Hitler in Mei 1938 en de vierde hel
gemeenschappelijke werk tijdens de confe
rentie van München in September 1938.
De ontmoeting is door beide partijen met
die snelle vastneradenheid en tevens abso
lute geheimhouding voorbereid, welke
steeds een essentieel bestanddeel vormen
van de nauwe fascistische en nat. socialis
tische samenwerking. Zoowel de Duce als
de Fuehrer werden slechts vergezeld door
een kleinen staf van medewerkers, die
steeds tijdens hun reizen bij hen plegen te
zyn.
WAT ER TER SPRAKE ZOU ZIJN
GEKOMEN.
De Berlynsche correspondent van „Stock -
holms Tidningen" bespreekt de ontmoeting
tusschen Hitler en Mussolini en gelooft, dat
beide leiden tot het volgende besloten zijn:
1. Zich volledig accoord te verklaren
wat de vredesvoorwaarden betreft, welke
aan Sumner Welles ten behoeve van Roo
sevelt moeten worden overgebracht,
2. Tegen eiken prijs te vermijden, dat
de oorlog wordt uitgebreid tot de Mid-
dellandsche Zee en het Nabije Oosten.
3. Een Duitsch-Italiaansch bondgenoot
schap te vormen in Zuid-Oost Europa, dat
een ruime bron van voedselaanvoer moet
worden voor Duitschland en Italië.
4. De vorming van een gemeenschap
pelijk front van de „bezitlooze staten" te
gen de „plutocratische mogendheden".
5. De leden van dit front moeten tot
overeenstemming komen over de funda-
menteele richtlijnen voor een nieuw gesta
biliseerd Europa.
De correspondent denkt voorts, dat Ita
lië niet den oorlog zal ingaan, doch een
gebaar zal maken in Duitschlands voordeel.
HET EINDE VAN DE BESPREKINGEN
AAN DEN BRENNER.
ROME, 18 Maart. (A. N. P.). Hitler en
von Ribbentrop verlieten om 12 uur den
trein van Mussolini in gezelschap van den
Duce en Ciano. Hitier begaf zich direct
naar den Duitschen trein en vertrok om
13.00 uur naar Berlijn, vergezeld door
von Ribbentrop en de Duitsche ambtena
ren. Vóór het vertrek van den trein, leun
de de Fuehrer uit het raam van zijn wa
gon en schudde Mussolini de hand.
Mussolini en Ciano vertrokken kort daar
na naar Rome. In denzelfden trein reizen
ook de Duitsche ambassadeur von Macken-
sen en de ambtenaren van het Italiaan
sche ministerie van buitenlandsche zaken
naar Rome.
SUMNER WELLES STELDE ZUN
VERTREK UIT.
Sumner Welles is Zaterdag om zes uur
door Mussolini ontvangen.
Het vertrek van Sumner Welles naar de
Vereenigde Staten is vastgesteld op 13 uur
Woensdagmiddag rnet het Italiaansche s.s.
„Conté di Savoia". Welles had verwacht
Maandagavond naai Genua te kunnen gaan
om daar zijn echtgenoote ie ontmoeten, die
uit San Remo zou komen, en Dinsdag naar
de Ver. Staten te vertrekken.
Zondagmorgen heeft Welles een onder
houd gehad met den Amerikaanschen am
bassadeur Phillips. Den middag heeft hy
doorgebracht met bezoeken aan oude mo-
'■''menten.
Vanmorgen kort voor tien uur is
Sumner Welles, vergezeld van Taylor,
aangekomen bij het Vaticaan, waar hij
met het gebruikelijke ceremonieel ont
vangen werd. Om tien uur werd hij
geleid naar de particuliere bibliotheek
van den den Paus.
Daarna zou Welles een bezoek brengen
san kardinaal staatssecretaris Maglione.
ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN
BERLIJN EN VATICAAN?
Naar verluidt zouden Duitschland en.
het Vaticaan onderhandelingen geopend
hebben voor het sluiten van een concor-
oaat, dat vrijheid van godsdienst zou in
houden voor Duitschland, Polen en het pro
tectoraat De desbetreffende besprekingen
zouden gevoerd worden door den nuntius
te Berlijn Mgr. Orsenigo en von Ribben
trop.
DE INDRUK TE WASHINGTON.
De aandacht in politieke kringen te Was
hington is in hoofdzaak gericht op de ont
moeting tusschen Hitler en Mussolini, doch
tot nu toe wijst niets erop, zoo meent men,
dat Sumner Welles hierbij betrokken is. In
de kringen van het Amerikaansche staats-
departement wordt geen commentaar ge
leverd, doch welingelichte politieke krin
gen zijn geneigd te gelooven, dat de bij
eenkomst eerder wijst op een Duitsch vre
desinitiatief dan op het voornemen van
Italië, aan de zijde van Duitschland in den
oorlog te gaan. Men acht het mogelijk, dat
de bespreking ten doel heeft, Mussolini in
staat te stellen, Duitschlands laatste woord
aan Welles over te brengen.
„GEEN OPGELAPTE VREDE",
ZEGT DE „TIMES".
Verscheidene Britsche bladen brengen
de aanwezigheid van Welles in verband
met de nieuwe Duitsche vredesvoorstellen,
die door Welles moeten worden overge
bracht.
De „Times" verklaart in een hoofdarti
kel: „De eenstemmigheid, waarmede het
denkbeeld van een opgelapten vrede door
de Westelijke democratieën van de hand
wordt gewezen, moet Welles alleszins dui
delijk geworden zijn."
DUITSCHE BLADEN ONTHOUDEN ZICH
VAN COMMENTAAR.
Het bericht dat Hitler en Mussolini
elkaar hedenmorgen op den Brenner ont
moeten, wordt door de Duitsche Maandag
ochtendbladen in grooten opmaak gepubli
ceerd. De bladen geven het Duitsche com
muniqué over de ontmoeting weer onder
groote opschriften op de eerste pagina. Zij
rnthouden zich echter van commentaar..
FRANSCHE PERSSTEMMEN
De „Ordre" ziet in de opeenvolging~"dêr
gebeurtenissen van het laatste weekeinde,
een aanwijzing, dat een vredesoffensief op
handen is. De Duce en achter hem de Fueh-
rei vleien zich met de hoop, door bemidde
ling-van Sumner Welles hierin Roosevelt te
kunnen betrekken. Wij hebben goeden
grond om aan te nemen, zoo voegt het blad
eraan toe, dat Sumner Welles te verstaan
heeft gegeven, dat de stemming te Londen
en te Parijs niet van dien aard was, dat
zij de voorspelling van Mussolini: „De vrede
is meer nabij dan men meent", kan recht
vaardigen.
De „Jour" schrijft: Er zijn aanwijzingen,
dat Hitler die de Balkanstaten in zijn voor
deel wil neutraiiseeren, thans Italië in zijn
kring tracht te betrekken door aan Italië
de verzekering te geven, dat het niets te
vreezen heeft van de ondernemingen der
Sovjet-Unie. De kwestie van ontspanning
in de ItaliaanscheRussische betrekkingen
hangt natuurlijk af van de houding vèn
Moskou op den Balkan.
Het schijnt, zoo besluit het blad, dat het
orderhoud tusschen Hitler en Mussolini
ook nog een ander doel heeft. Het schijnt,
dat Hitier nader vorm wil geven aan het
vredesoffensief, dat door de Wilhelmstrasse
en door de Duitsche propaganda op touw
gezet is.
In de „Ordre" schrijft Emile Buré nog:
„Als Frankrijk en Engeland ermede ac
coord zouden gaan, met Hitier te onderhan
delen, zouden zij snel afglijden naar hei
graf, waar zij Oostenrijk, Tsjecho-Slowaktffl
en Polen niet uit hebben kunnen trekken
Vrede zou op het oogenblik voor de geaL
lieer:'?n een nederlaag beteekenen".
