HET FINSCHE VOLK
BERUST
STADS X NIEUWS
Vvedetxtccaatd aan Maókau
ty&catifieeeid
ZATERDAG 16 MAART 1940
31ste Jaargang No. 9593
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
AdT. en AboniL-tarleven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus 11.
V De verdwijnende soort
In de socialistische pers lezen wij het
volgende:
„Een lezer doet ons mededeeling van
een ervaring. Op één van de uren van
druk vervoer van -nilitairen zat deze lezer
in een trein tegenover een luitenant; de
plaats naast dezen officier is vrij, maar
zijn jas en kepi vullen de vrije ruimte.
Een wachtmeester vraagt beleefd: „Luite
nant, is die paats vrij?" Het antwoord
luidt: „Ja, maar voor jou niet". Door den
nijdigen toon, waarop dit gezegd wordt,
veert de coupé op. Een collega-luitenant,
even verderop gezeten, vraagt zijn gelijke,
waarom de wachtmeester niet mag gaan
zitten. „Ik ben niet gewend naast een on
derofficier te zitten", klinkt het hooghar
tige antwoord. De zaak kwam terecht, om
dat de burger, die het geval vermeldt, zijn
plaats aan den wachtmeester afstond en
zelf de jas en kepi liet verwijderen. „Een
uitzonderingsgeval" zegt onze berichtge
ver; zoo is het ongetwijfeld. Maar tevens
een voorbeeld van het ontbreken van den
tact, waarover de minister sprak, én van
hooghartig optreden, dat „met het dienst
belang in geen verband staat".
De „Avondpost", die dat verhaal over
neemt, schrijft er bij:
„Wij zeggen: het is schandelijk. Het
ware te wenschen, dat deze officier
werd opgespoord en naar verdienste
gestraft.
Deze „meerdere'* toonde zich, mo
reel gesproken, verreweg de „min
dere".
Luitenants, als de hier het eerst bedoel
de, behooren tot de verdwijnende soort.
Daar zijn er misschien nog wel meer,
dan wij denken, maar wij zijn er toch van
overtuigd, dat dat soort reeds lang bezig
is, te verdwijnen!
Over het algemeen trouwens is er meer
beschaving ook in de burgermaatschappij
in de verhouding tusschen „meerderen" en
„minderen", dan b.v. een kwart-eeuw ge
leden.
Als die meerdere uiterlijke beschaving
ook gedragen wordt door, bezield is door
een christelijke overtuiging betreffende
de menschelijke waardigheid en de men-
schen-waarde, dan worden de verhoudin
gen echt goed!
Zooals echt goed was de verhouding tus
schen den vandaag begraven generaal Al-
ting van Geusau en diens „minderen". Wij
hebben dezer dagen treffende feiten hooren
verhalen over die verhouding; hoe de ge
neraal een gewonen soldaat op zijn bureau
liet komen, hem liet zitten, om dan har
telijk, vaderlijk met hem te spreken over
diens geestelijk, godsdienstig leven, naar
aanleiding van een brief, dien hij had ont
vangen. Zóó -toont men zich „meerdere" in
den waren zin.
De „meerderen" in het leger, die als
regel in ruwe bejegening van de „minde
ren" hun prestige zoeken, moeten als
minderen worden gekwalificeerd!
En ieder, die zulk soort mindere „meer
deren" ontmoet doet goed, daarop attent
te maken, dat te publiceeren en, als hij
zelf er slachtoffer van is, op de daarvoor
aangewezen wijze zijn recht te zoeken.
Natuurlijk, een „kwade bui" kunnen de
beste „meerderen" wel 'ns hebben en moet
men weten te vergeven, zooals mendie
ook graag in zichzelf wil vergeven
hebben. Maar tegen het als regel, als sys
teem ruw optreden van „meerderen" moet
worden geprotesteerd op alle daarvoor ge-
eigende en gewettigde wijzen!
ENGELSCH STOOMSCHIP VERGAAN.
Nederlandsche schepen redden een gedeelte
der bemanning.
Volgens te Rotterdam ontvangen berich
ten is het Engelsche stoomschip „Melrose"
op de Noordzee ter hoogte van Fairy Bank
tengevolge van een mijn of een torpedo ge
zonken.
Voor zoover tot dusver bekend, zijn vier
opvarenden van de „Melrose" door Neder
landsche schepen gered. Met motorschip
„Nettie" van J. Vermaas' Scheepvaartbe
drijf te Rotterdam heeft twee opvarenden
o.w. den kapitein gisteravond te Zeebrugge
aan land gezet. Het motorschip „Catharina"
van Solleveld's Scheepvaart en Agentuur
Maatschappij te Rotterdam redde ook twee
schipbreukelingen, en bracht deze eveneens
in Zeebrugge aan wal.
Vermist worden nog ongeveer achttien
leden der bemanning. Het is echter moge
lijk, dat deze zich in twee sloepen hebben
weten te redden.
HULP WERD TE LAAT
AANGEBODEN
REDE VAN MINISTER-PRESIDENT RYTI
Finland heeft den vrede met Sovjet-
Rusland definitief aanvaard: de Finsche
Rijksdag heeft het vredesverdrag met 145
tegen 3 stemmen geratificeerd.
De noodzakelijke meerderheid van vijf
zesden is dus ruimschoots overschreden.
Dit besluit werd genomen na een debat dat
2 J4uur heeft geduurd.
De commissie van buitenlandsche zaken
had verklaard, dat het onder de bestaande
omstandigheden noodzakelijk was de goed
keuring aan te bevelen van de te Moskou
onderteekende voorwaarden.
Minister-president Ryti zeide: „Finland
verkeert, evenals de geheele Westersche
beschaving nog steeds in het grootste ge
vaar en niemand kan zeggen, wat de dag
van morgen zal brengen. Wij gelooven, dat
wij, door den vrede te kiezen, voor het
oogenblik op de beste wijze hebben gehan
deld" Ryti zeide, dat niet om geallieerde
hulp was gevraagd, omdat dat zeer zeker
zou beteekenen, dat Finland in den groo-
ten oorlog werd betrokken, waarvan het
tooneel dan van het Westelijk front naar
Scandinavië zou worden verplaatst.
Bovendien was de aankomst van hulp
troepen onzeker wegens de weigering van
Zweden en Noorwegen den troepen door
tocht te verleenen. Inderdaad werd de hulp
te laat aangeboden om van eenig nut te
zijn, Slechts de toekomst zou bewijzen of
Finland juist of verstandig had gehan
deld.
Ryti besloot: „Met het zwaard in de
eene en de ploeg in de andere hand, zon
der verbittering jegens iemand, zullen wij
ons nu spoedig naar het werk van den we
deropbouw het herstel van de door den
oorlog geslagen wonden, de handhaving en
ontwikkeling van onze geestelijke en ma-
terieele cultuur en onze sociale structuur,
welke gebaseerd is op het beginsel van
het recht".
Naai Havas meldt, zal de president van
Finland over twee of drie dagen over
gaan tot de onderteekening der ratificatie-
oorkonde.
RADIOREDE VAN DEN PRESIDENT
VAN DEN FINSCHEN LANDDAG.
Verwijten aan Noorwegen en Zweden.
In een gisteravond uitgesproken radio
redevoering heeft Hakkila, de voorzitter
van den Finschen Landdag o.m. verklaard:
„De sympathie der geheele wereld staat
aan onze zijde. Militaire hulp, die zoo be
langrijk voor ons was, is niet gekomen.
Wij hebben deze smartelijke constateering
moeten maken- Noorwegen en Zweden
hebben zich bereid verklaard, om met de
wapens den doortocht door hun gebied te
beletten aan de troepen, die ons hadden
kunnen redden, teneinde zichzelf niet bloot
te stellen aan het geringste gevaar van te
worden meegesleept in een conflict. Men
kan zich afvragen, waar de zoo vele malen
geproclameerde eenheid der Scandinavi
sche landen is. Ik moet hieraan toevoegen,
dat op dit oogenblik alles, wat gericht zou
kunnen lijken tegen de Sovjet-Unie, on-
vereenigbaar is met het Sovjet-Russisch
Finsche verdrag".
Deze laatste verklaring heeft klaarblij
kelijk betrekking op hetë plan tot bijstand
tusschen de Noordsche landen, dat dezer
dagen is uitgewerkt in Noordsche Zweed-
sche kringen. In dit verband heeft Koht,
de Noorsche minister van buitenlandsche
zaken gisteren verklaard, dat de Noorsche
regeering zich tot niets anders had ver
bonden dan tot bestudeering van de moge
lijkheden eener afsluiting van een zooda
nig bijstandspact. De minister verklaarde
bovendien, dat de Noorsche regeering geen
enkel formeel voorstel had ontvangen,
maar het wenschelijke achtte, dat een der
gelijk plan werd bestudeerd.
nET TERUGTREKKEN DER FINSCHE
TROEPEN.
De uitputting der trcepen, die zonder
respijt en zonder slaap gevochten hebben
rond Viipuri en op de Karelische land
engte maakt den last der bezorgdheid van
het Finsche opperbevel nog zwaarder. Ve
len dezer soldaten zijn volstrekt niet in
staat op de zeven kilometer per dag af te
leggen, welke vereischt zijn door het te
Moukou gesloten verdrag voor den terug
tocht naar de nieuwe grenslijn.
Een officier die teruggekeerd is van de
Karelische landengte, vertelde een specia-
len correspondent van Reuter, dat de man
schappen in zoo'n staat van uitputting en
vermoeidheid verkeeren, dat vele hunner
het physiek onmogelijk vinden om den
vereisch'en afstand af te leggen. Ook gaf
hij een beschrijving van de droeve ontdek
king van honderd Finnen, die waren gaan
rusten om van hun uitputting te bekomen,
en die doodgevroren waren. Intusschen
gaat de evacuatie door de inwoners van
het afgestane gebied voort. Ofschoon
niemand gedwongen wordt te vertrekken,
heeft slechts 1 pet. van de bevolking in de
Zuidelijke districten, die aan Rusland ko
men, verkozen in hun woningen te blij
ven en onder Sovjet-bewind over te gaan.
WAT GAAT STALIN NU DOEN?
In bevoegde kringen leidt men uit de
perscommentaren op den vrede van Mos
kou af, dat de buitenlandsche politiek van
Stalin thans in een nieuwe faze is geko
men, nu „de veiligheid der Noordwestelij
ke grens verzekerd is". In deze buitenland
sche politiek zou het leidende beginsel, het
z.g vredesprogramma van Stalin, behouden
blijven. Dit vredesprogramma wordt ge
ïnspireerd door de door het Kremlin nood
zakelijk geachte beveiliging der Sovjet
Unie in alle richtingen, evenzeer in het
Zuiden, Noordoosten en Westen als in het
Noordwesten.
DE NED. AMBULANCE VOOR FINLAND.
De Nedierlarwische amibulamce voor Fin
land zal vernemen wij vertrekken
zonder mannelijk verplegend personeel.
Wel gaan met de dokters een 30-tal ver
pleegsters mee. De ambulance zal te werk
worden gesteld in hospitalen en zieken
huizen, en dus in de bevolkingscentra blij
ven. „Tel-"
PAASCHVERLOF VOOR DE
GEMOBILISEERDEN
Zes groepen.
Naar wij vernemen is bij ministerieele
beschikking dd. 11 Maart j.l. een bijzonde
re regeling vastgesteld betreffende de pe
riodieke verloven voor het Paaschfeest.
I. de gewone periodieke verloven der
gemobiliseerden (dus niet van de dienst
plichtigen, die voor het volbrengen der
eerste oefeningen en de militairen, die
voor het volbrengen der eerste oefening
doch langer dan vijf maanden in werkelij-
ken dienst zijn), moeten zoodanig worden
verleend, dat op 18 Maart na afloop van
den dienst de laatste groep met periodiek
verlof vertrekt, welke dus op 20 Maart per
laatste reisgelegenheid naar de onderdee-
len moet terugkeeren.
In den tijd van 21 Maart 1940 t/m. 2
AprJ wordt dezen militairen verlof ver
leend:
a. 1/6 van de sterkte van elk troepen
onderdeel op 21, 22 en 23 Maart, vertrek
20 Maart, terugkear 24 Maart per eerste
reisgelegenheid;
b. 1/6 van de sterkte van elk troepenon
derdeel op 23, 24 en 25 Maart, vertrek 22
Maart, terugkeer 26 Maart per eerste reis
gelegenheid;
c. 1/6 van de sterkte van elk troepen-
onderdeel op 25, 26 en 27 Maart, vertrek
24 Maart, terugkeer 28 Maart per eerste
reisgelegenheid;
d. 1/6 van de sterkte van elk troepenon
derdeel op 27, 28 en 29 Maart, vertrek 26
Maart, terugkeer 30 Maart per eerste reis
gelegenheid;
e. 1/6 van de sterkte van elk troepen on
derdeel op 29, 30, 31 Maart, vertrek 28
Maart, terugkeer 1 April per eerste reis
gelegenheid;
f. 1/6 van de sterkte van elk troepen-
onderdeel op 31 Maart, 1 en 2 April, ver
trek 30 Maart, terugkeer 3 April per eer
ste reisgelegenheid;
II. Aan militairen, die voor het vol
brengen der eerste oefening korter dan
vijf maanden in werkelijken dienst zijn:
a. zooveel mogelijk aan allen periodiek
verlof op 22, 23, 24 en Maart, vertrek 21
Maart, terugkeer 25 Maart;
b. aan de overigen, dat zijn de militai
ren, aan wie voor het vervullen van de
onvermijdelijke diensten geen verlof als
onder a. verleend kan worden, periodiek
verlof op 16, 17, 18 en 19 Maart, vertrek
15 Maart, ttrugkeer 20 Maart per eerste
reisgelegenheid. „Tel."
RIJKSMIDDELEN.
In Februari 1.7 millioen beneden de
raming.
De Rijksmiddelen brachten in de maand
Februari 35.808.208 op, hetgeen 1.733.458
minder is dan de raming en ƒ976.511 meer
dan over Februari 1939.
Burgemeester van Marken.
Bij K. B. is benoemd tot burgemeester
der gemeente Marken: mr. dr. G. Ster-
ringa.
De heer Sterringa is ambtenaar ter se
cretarie te Haarlemmermeer.
CENTRALE WERKPLAATS VOOR
JEUDIGE WERLOOZEN.
Men verzoekt ons opname van het vol
gende:
Deze inrichting, waar jonge werkloozen
zich verder in hun ambacht kunnen be
kwamen, opdat zjj in den tijd van werk
loosheid hun vaardigheid niet verliezen,
is voor velen geen onbekende.
En toch wordt zij nog door het over-
groote deel van d jeugdige werkloozen
niet bezocht.
Door deze houding verminderen betrok
kenen hun kans op plaatsing in het be
drijfsleven zeer aanmerkelijk; immers zij
aanvaarden geen hulp van instellingen die
zich bereid verklaren hen terzijde te staan
in den moeilijken tijd van hun leven.
En dat leven gaat voort, zich niet storend
aan verkeerde inzichten, bot afweren van
hulpbieding, of, de helaas nog voorkomen
de arbeidsschuwheid. Tenslotte zal berouw
steeds te laat konien, met als gevolg, een
levenspositie die gegrondvest is op een
jeugd, die niet of zeer onvoldoende werd
gecontroleerd.
Voor hen, die nog onbekend zijn met het
zeer ernstig streven van regeering en
gemeente (daarin trouw terzijde gestaan
door particulieren met uitgesproken kijk-
op-het-leven) en ook voor hen, bij wie
blijkbaar een verkeerde meening heeft post
gevat, volgt hier een uiteenzetting van
den arbeid der Centrale Werkplaats en
de cursusen, die hieraan zullen worden
verbonden.
In enkele woorden gezegd, de Centrale
Werkplaats is een inrichting welke onze
jongere werkloozen een blijvende plaats
in het bedrijfisleven wil voorbereiden. En
de wyze, waarop zij zich dit voorstelt te
doen, is veelvoudig.
De jonge man, die werkloos aankomend
vakman is, krijgt gelegenheid zich verder
te bekwamen in zijn vak. Hij doet dit on
der leiding van bekwame werkmeesters,
die niet alleen den deelnemer vakbekwaam
maken, doch hem tevens steunen waar
zulks mogelijk is.
Een nieuwe mogelijkheid is thans ge
schapen voor hen, die nimmer een am
bacht leerden; de z.g. ongeschoolden dus.
Zij kunnen opgenomen worden met een
proeftijd van drie maanden en zullen bij
gebleken goeden wil en vordering een
blijvende scholing ondergaan. Voor deze
groep zal de Centrale Werkplaats van zeer
grooten 'invloed blijken te zijn, niet alleen
door haar systematischen arbeid, doch ook
door de totale verandering, die gebracht
wordt in de positie van den belanghebben
de. Met gerustheid mogen, we aannemen,
dat goede vaklieden schuilen onder hen,
die door omstandigheden niet eerder in
de gelegenheid waren een ambacht aan
te leeren. Naast de., practischen arbeid zal
nu ook het theoretisch gedeelte worden
behartigd door het doen volgen van cur
sussen, die een onderdeel uitmaken van
de Centrale Werkplaats. Deze maatregel,
die, getuigt van de uitstekende bedoelin
gen der leidende instanties ten opzichte
van de ontwikkeling der jongere werkloo
zen, geeft in nog ruimere mate kans op
plaatsing in het normale bedrijf.
Voorts is voor de deelnemers der werk
plaats een belangrijke verbetering geko
men in de z.g. slijtage vergoedingen. Waar
deze eerst gesteld waren op 1.— per
week, zal nu mee rekening worden gehou-
Dll nummer bestaal uit vl|f
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
HET FINSCHE PARLEMENT HEEFT
HET VREDESVERDRAG VAN MOSKOU
GERATIFICEERD MET 145 TEGEN 3
STEMMEN. (1ste blad).
HET DENKBEELD VAN EEN
NOORDSCH DEFENSIEF VERBOND. (2de
blad).
DE FRANSCHE SENAAT SPREEKT
HAAR VERTROUWEN UIT IN DE RE-
GEERINGSPOLIT1EK. (2de blad).
DE ROEMEENSCHE „IJZEREN GAR
DE" ONDERWERPT ZICIL (2de blad).
Binnenland
DE EISCH IN DE HAAGSCHE SPION.
NAGE-ZAAK. (2de blad).
TERAARDEBESTELLING GENERAAL
ALTING VON GEUSAU. (1ste blad).
PAASCHVERLOF VOOR DE GEMOBI
LISEERDEN. (1ste blad).
DE STAND DER RIJKSMIDDELEN. (1ste
blad).
den met den leeftijd.
De nieuwe regeling luidt als volgt:
Leeftijd 1415 jaar 0.50
16—17 1.50
18—21 2
22—24 2.50
Bij rustige beschouwing zal men tot de
overtuiging moeten komen, dat inderdaad)
zeer veel wordt gedaan om den jeugdigen
werklooze te helpen en dat deze zijn kans
met beide handen moet aangrijpen.
Maar vooral moet men terzijde stelle al
le vooroordeelen en bedenkingen, die ge
makkelijk gemaakt worden met voodby
zien van de werkelijke waarde, die men
feitelijk moet aanvaarden.
Er is plaats voor ernstig willende men
seden, die hun leven willen veredelen.
De Algemeen Leider der werkplaatsen
wil gaarne voorlichting geven aan ouders
en werkloozen, op alle werkdagen van 9
12 uur, uitgezonderd dies Zaterdags, im het
gebouw der Centrale Werkplaats le Looier
straat No. 3.
LUCHTBESC1IERMINGS DIENST
WIJK 10.
Gisteravond werd de laatste les gegeve.»
van den cursus E.H.B.O. in de Chr. school,
Hooge Morschweg 12. De lessen hadden
een vlot verloop en mochten zich bij voort
during verheugen ir. een flinke belangs.el-
ling, waardoor resultaat zeker niet uit
blijft.
Het wijkhoofd, de heer J. 't Hart, dankte
zoowel dr. Bertel met zijn helpers en help
sters als het schoolbestuur voor de pret
tige medewerkir^ om dezen cursus te
doen slagen. Ook de concierge werd niet
vergeten in het betuigen van dank, om
dat ook hij geheel vrijwillig iederen avond
present was om het noodüge werk te ver
richten.
Spreker deelde mee, dat de bedoeling is,
de oefeningen deels in de open lucht, deels
in een blokpost voort te zetten, terwijl
bovendien gelegenheid wordt gegeven een.
oefening in de „gaskamer" bij te wonen.
Voor de cursisten sprak de heer Witte
een hartelijk woord van dank aan de lei
ding der avonden, dat tevens een propa
gandistisch woord werd.
Als blijk van waardeering overhandig
de hij Dr. Bertel, mevr. Lou wrier en een
heer Bakker een passend geschenk, dat
dankbaar aanvaard werd.
Hiermede werd dit gedeelte der oplei
ding afgesloten om straks, op andere golf
lengte, zooals ntevr. Lou wrier opmerkte,
de oefeningen te herhalen en voort te zet
ten.
BLOEMPJESDAG VAN DEN KATH.
BOND VOOR IIET GEZIN.
Morgen zal aan de uitgangen van onze
kerken na alle H.H. Missen u een bloempje
worden verkocht ten bate van de R. K.
vfer. van gezinshoofden en van het Moe
derfonds der afdeeling.
Het gezin staat tegenwoordig, goddank,
weer in het middelpunt aller belangstel
ling. Financieel echter zit het groote gezin
meestal in de knel, want de belangstelling
uit zich wel in woorden maar schenkt geen
geldelijken hulp. Dit laatste zal u morgen
op bescheiden schaal worden mogelijk ge
maakt. Koopt allen een bloempje en
geeft u op als lid der plaatselijke afdee
ling.