NIEUWS
r
Academienieuws
Holderdebolder we hebben een
koe op zolder I
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
AGENDA
DINSDAG 12 MAART 1940
0E LWn.SCWF rniTRANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
A&onuenvmtsprys: voor Lelden II
cent per «eek; t I.6J per kwtrUaL
Bij onze afenten '0 cent per wvuk;
f U 80 per kwartaal Franco per po»t
t SOS per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 80 cent per regel.
Ingezonden mededeel ingen dubbel
tarief Telefoontjes hoogstens- 80
woorden. 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT BET WEER 7
KOUDE WIND.
De BUI seint
Verwachting:
Aan de kust tydelyk stormachtige, ove
rigens krachtige tot matige naar Noord-
West ruimende wind, betrokken tot zwaar
bewolkt, 'ater met opklaringen, regen- of
hagelbuien, veel kouder.
De weerstoestand va-i hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: zwaaibcwolkt .krachtige Z.
Z.W. wind, 6 gr. C.
Vlissin-gen: zwaarbewolkt, matige Zuide
lijke wind, 6 gr.
De Bilt: zwaarbewolkt, matige Z. Z. W.
wind, 7 gr. C.
Groningen: betrokken, matige Z. Z. W.
wind, 7 gr. C.
Maastricht: helder, matige Zudelijke
wind, 8 gr. C.
BÜITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
De diepe depressie van 980 mbar over
Scandinavië trok gedeltelijk naar de Rand
staten. Haar storingsfrent bereikte gister
avond het Noorden van ons land, waarbij
een weinig regen viel. Onder invloed van
de ontwikkeling vn een nieuwe actieve
storing, vermoedelijk met een laagste
stand van 958 mbar in de omgeving van de
Iersche Zee, ging dit front zich echter in
den morgen weer in Noordelijke richting
bewegen. Tengevolge hiervan kwam ons
land weer geheel in de betrekkelijk warme
Zuid-Westelijke luchtstrooming. De nieu
we depressie over de Iersche Zee schijnt
snel dieper te worden, zoodat de luchtdruk
verschillen in onze omgeving toenamen en
de wind langs de kust reeds krachtig werd.
De kern beweegt zich in Noord-Oostelijke
richting naar de Noordzee. De fronten van
deze depressie veroorzaakte langs de Por-
tugeesche kust zware regen. H arctische
gebied van hoogen luchtdruk (ongeveer
1040 mbar) over Groenland breidde zich
in Zuidelijke rich'" uit. Daar bij de kust
van Noorwegen nog een restant van het
Scandinavische lage drukgebied achter
bleef, wordt de koude lucht uit de Pool
streken met vrij vootp snelheid in Zui
delijke richting getransporteerd. Deze kou
de luchtstrooming moet Schotland en Ier
land reeds bereikt hebben en zij zal waar
schijnlijk via de Britsche eilanden naar ons
lar.d doordringen. Het maxixmum van 1025
mbar in het Middellandsche Zeegebied
trekt steeds verder in Zuid-Oostelijke rich
ting weg. Het weer blijft daar rustig, ter
wijl de temperaturen geleidelijk hooger
worden.
LUCHTTEMPERATUURt
11.7 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS a.a.ï
Van Dinsdagavond 6.29 uur tot Woens
dagmorgen 5.50 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Woensdag 13
Maart voorm. 5 uur; nam. 5.25 uur.
Maan op 7.56 uur Woensdagmorgen; on
der 10.47 uur Woensdagavond.
LEIDEN Geslaagd:
Doctoraal examen Indisch recht de heer
Mr. H. van Rijgersma, Amsterdam;
Doctoraal examen geneeskunde de hee-
ren P. J. J. Versluijs, Oegstgeest; C. F.
Winkel, Den Haag; C. Kuitert, Oegst-
g e es t;
Doctoraal examen Nederlandsch recht de
heer S. Ivens, Rotterdam.
Eén koe 7
Een heel veestapeltje kunt U gratis en franco thois»
krijgen als U wint de eerste prijs van de
NATONALE PAASCHLOTERIJ 1940
goedgek. bij Ministr. besl. v. 27 Jan. '40, 2de afd. No. 1158
ten bate van het Katholiek Comité van Actie „Voor God"
en van
de R K. Centrale „Voor Onze Gemoblliseerden" (V0G.)
Want: die Eerste prijs ter waarde van 3000 gulden is
naar keuze een traaie Mercury 8 Clubcabriolet-auto
ot een Veestapel. 1050
2de prijs, waarde f. 2000.—
3de prijs, waarde f. 1265.—
I2DOO GULOcN AAM PRIJZEN
Trekking reeds 10 April a.s.
Nog lotkaarten gratis en franco verkrijgbaar:
P3STBUS 2, HEEMSTEDE,
HET STA RTJE VAN DE GEMEENTEBEGROOTING. NIEUWE
DEKKING*" DDELEN AANVAARD. EEN PR JE OVER
SCHOONMAAK. DE SLACHTOFFERS VAN DIN STADHUISBOUW.
2o. Voorstel tot het benoemen van een
viertal onderwijzers aan o. 1. scholen.
De heer Riedel (Vrijz. Dem.) infor
meert naar de kwaliteiten van eenige can
didates
De heer Kooien (S. D. A. P.) breekt
een lans voor eenige onderwijzers, die op
v/achtgeld zyn gesteld.
Wethouder Tepe (R.-K.) geeft inlich
ting aan den heer Riedel. De wachtgelders
blijven in aanmerking komen.
Benoemd worden de heeren I. v. Iter-
son, G. J. Spanjaard, P. T. Klinkhamer en
J. Slegtenhorst.
3o. Benoeming van drie leden van de
Commissie van Toezicht op de Bewaar
scholen.
Benoemd worden rector F. A. M. Berne-
feld, mevr. Z. KruitVermeer en mej. J.
C Baars.
4o. Voorstel tot het verlengen van de
aanstelling van T. Lekkerkerker als tijde
lijk leeraar in het Nederlandsch aan de
Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cur
sus.
Goedgekeurd.
5o. Voorstel tot het aanstellen in vasten
dienst van C. P. J. Stotijn als 2en genees
heer aan de gestichten „Endegeest", „Voor
geest" en „Rhijngeest".
Goedgekeurd.
6o. Praeadvies op het verzoek van mej.
B. W. van Duyn, om ontslag als hoofd van
de bewaarschool aan het Elisabethshof.
Goedgekeurd.
7o. Voorstel in zake het aangaan van
kasgeldleeningen gedurende het 2e kwar
taal 1940.
Goedgekeurd.
8o. Voorstel:
a. tot het verhoogen van het voor den
bouw van de rioolwaterzuiveringsinrich
ting aan de Slaagh- of Stinksloot toegesta-
,ne crediet en tot het vaststellen van den
desfcetreffenden begrootingsstaat;
b. tot het met den Staat der Nederlan
den aangaan van een overeenkomst tot het
verhoogen van de uit het Werkfonds 1934
verstrekte geldleening ten behoeve van het
onder a genoemde werk.
Goedgekeurd.
9o. Voorstel tot het weder inhuren van
de Gemeente-Commissie van het Ned.
Herv. Kerkgenootschap van het als alge-
meene begraafplaats ingerichte gedeelte
der begraafplaats „Rhijnhof".
Goedgekeurd.
lOo. Voorstel:
a. tot het aankoopen van een door dem
ping te verkrijgen strookje grond aan de
van Speykstraat, deel uitmakende van het
perceel, kadastraal bekend gemeente Lei
den, sectie N no. 237;
b. tot het verhoogen van de bij raads
besluit van 12 Februari 1940 beschikbaar
gestelde gelden voor het bouwrijp maken
van gronden aan de van Speykstraat en de
door te trekken Evertsenstraat en Korte-
naerstraat.
Goedgekeurd.
llo. Voorstel tot het aankoopen van een
gedeelte van het terrein op den hoek van
den Overrijn, kadastraal bekend gemeente
Leiden, sectie K no. 4151.
Goedgekeurd.
12o. Voorstel tot het aankoopen van
verschillende perceelen, begrepen in het
saneeringsplan Geeregracht-Kraaierstraat.
Goedgekeurd.
13o. Voorstel tot het verleenen van me
dewerking aan het bestuur der Vereeni-
ging voor Christelijk Onderwijs tot het
aanschaffen van schoolmeubelen ten be
hoeve van zijn school voor gewoon lager
onderwijs aan den Hooge Morschweg en
tot hel vaststellen van den desbetreffenden
beerootingsstaat.
Goedgekeurd.
14o. Voorstel inzake het vaststellen en
uitkeeren van de voorschotten op de ver
goeding, bedoeld bij de artikelen 101 en
lOlbis der Lager Onderwijswet 1920. ten
behoeve van bijzondere scholen vooi ge
won lager- en uitgebreid lager onderwys,
over het jaar 1940.
Goedgekeurd.
Praeadvies op het verzoek van dr. H. G.
S. Snyder om ontslag als leeraar in na
tuur- en scheikunde aan het Gymnasium.
Goedgekeurd.
HET SLUITEND MAKEN VAN DE
BEGROOTING.
Voorstel tot het wijzigen van de ge-
meentebegrooting en van eenige bedrijfs-
begrootingen voor het dienstjaar 1940.
De heer Donders (R.-K.) heeft geen
bewondering voor de gevolgde methode. Het
voorstel zelf zal spr.'s fractie niet be
strijden. Spr. heeft er bij de begrooting op
gewezen, dat te weinir rekening wa- ge
houden met de factor versobering. Het
zwaartepunt ook van dit voorstel ligt
in het opvoeren van de inkomsten der be
drijven. Spr. zal zich daartegen nu niet ver
zetten, doch hij maant tot voorzichtig
heid. Een opmerking maakt spr. over de
post van 8000 wegens verhaal op patiënten
in de gemeentelijke gestichten. Heeft men
daar nooit eerder aa!n gedacht? Aan de fac
tor versobering is z.i. te weinig aandacht
besteed, al begrijpt hij, dat op dezen kor
ten termyn het college weinig mogelijk
heid heeft gezien tot breede bezuinigin
gen. Hij citeert hetgeen de minister van
Econ. Zaken heeft gezegd in de Eerste Ka
mer over differentiatie in de versobe
ring.
Wij zyn nu nog vrij; het is thans de
tijd, ons ernstig te beraden op de nood
zaak van versobering, opdat wij over de
wijze waarop inderdaad vrij kunnen beslis
sen.
Aan belastingverhocging heeft het col
lege bij dit voorstel niet gedacht. Toch zou
het aanbeveling verdienen om de belas
ting-verhooging, die komen moet, gelei
delijk in te voeren. Spr. geeft echter toe,
dat er reeds een verzwaring van belasting
druk is m dit jaar zoodal het college zich
cfp een zekere geleidelijkheid zou kunnen
beroepen.
De heer Veenendaal (A.-R.) is te
leurgesteld, dat deze voorstellen zoo laat bij
den Raad zijn ingediend, zoodat er geen
tyd meer was voor eenigen bestudee
ring. Spr. staat voor het raadsel, hoe het
college van B. cn W. tijdens de begroo
ting kon zeggen, dat dekking van het te
kort niet mogelijk was, terwijl het na ge
bleken oppositie toezegde, het nog eens te
zullen probeeren. En nu blijkt, dat het in
derdaad kan.
Spr. kan niet beoondeelen, of de nieu
we ramingen juist zijn. Het is evenwel een
feit, dat ook verschillende posten zul
len tegenvallen. Er moest echter een be
drag van 106.000 worden gevonden en
men is aan het rekenen gegaan. Eenige spe
ling zit er nu niet meer in de bcgrooting;
het risico is aanmerkelijk grooter gewor
den, dat de a.s. rekening toch een tekort
zal aanwijzen. Deze methode heeft spr.'s
bewondering niet en hij kan zijn stem aan
deze voorstellen derhalve niet geven. Z.i.
hadden B. en W. met een matige belasting-
verhooging moeten komen.
Wethouder Verweij (S. D. A. P.) zet
de motieven uiteen, waarom B. en W. hun
voorstellen zoo op het laatste nippertje heb
ben ingediend. De verordening inzake de
opcentenverhooging op de Personeele Be
lasting is nog niet door de Kroon goedge
keurd en daarom heeft de gemente den
plicht zooveel mogelijk spoed te maken
om den daardoor ontstanen achterstand
niet te vergrooten.
Door de houding van Ged. Staten n.l. is
stagnatie ontstaan in de afwikkeling van
deze opcentenverhooging. Ged. Staten heb
ben de verordening niet doorgezonden, in
afwachting van de goedkeuring van de be
grooting, welke goedkeuring afhankelijk is
van de aanvaarding der nieuw gevonden
dekking van het tekort van 106.000.
Verdere stagnatie voor de opcentenver
hooging zou tot grootere moeilijkheden bij
de verordening aanleiding geven en van
daar de spoed, waarmede B. en W. deze
voorstellen hebben ingediend.
Het was geen eenvoudige opgave, om de
dekkingscijfers te vinden. Het college heeft
de motieven, ontleend aan den oorlogstoe
stand, opzettelijk buiten beschouwing gela-
tenn. Het tekort kan gedekt worden met
reeële middelen, welke eerst naderhand
bekend zijn geworden. Het blijkt wel, dat
aan vroegtijdige behandeling van de be
grooting ook nadeeilen verbonden zijn. Spr.
gaat niet diep in op beschouwingen, wel
ke teruggrepen op het begrootingsdebat.
De opvattingen van den heer Veenendaal
zyn zeer soliede. maar hij stelt het wat te
somber voor. De tijd heeft ons geholpen; wij
beschikken thans over gegevens, welke wij
by de begrooting nog niet hadden. Wat
het verhaal op de krankzinnigen betreft,
zegt spr. dat verleden jaar nieuwe denk
beelden naar voren zijn gebracht, waar
van de gemeente thans gebruik maakt. Het
is uitermate mooilijk om reëele bezuini
gingsmaatregelen te vinden. Nauwelijks
wordt een object naar voren gebracht, of
er wordt onmiddellijk aanmerking op ge
maakt. Spr. geeft toe, dat, als wy lang in
den mobilisatietoestand blijven, wij zullen
moeten overgaan tot een soort distributie
van lasten. Wat de mogelijkheid van belas-
tingverhooging betreft, meent het college,
dat, waar er jiog eenige speling is op dat
gebied, de gemeente beter doet deze moge
lijkheden te reserveeren tot nog ongunsti
ger tijden.
De heer Veenendaal (A.-R.) was op
de hoogte van de motieven voor het spoed-
eischend karakter van dit voorstel. Doch
juist daarom had het college eerder met dit
voorstel moeten komen. Spr. zal niet aan
de stemming deelnemen.
De heer Parmentier (A.-R.) acht het
onjuist, dat de post inkomsten Lichtfabrie
ken verhoogd is zonder commissarissen van
de lichtfabrieken te hooren.
Wethouder V e r w e ij (S. D. A. P.) deelt
mede, dat eerst op 5 Maart door Ged. Sta
ten is meegedeeld, dat zij de stuiting van
de belastingverordening handhaven.
De v'o o r z. zegt, dat raadpleging van de
commissarissen nog meer vertraging zou
hebben veroorzaakt.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
z.h.st. aangenomen.
SCHOONMAAK.
15o. Voorstel om het in- en uitwendig
schoonn aken van gemeentegebouwen, mei
toebehooren, het bedienen van kachels en
cent'.ale verwarmingen, het vegen van
schoorsteenen en rookkanalen, enz. onders
hands op te dragen aan de N.V. Chemische
en Mechaniscne Stofbestrijdings-Ondcrne-
ming (C.E.M.S.T.O.).
Hierbij komt adn de orde een amende
ment van mevr. de Cl er (S.D.A.P.). Zij
stelt voor het uurloon voor de werksters
van de N.V. CEMSTO te stellen op 0.35
per uur en voor de z.g. voorvrouwen op
0.37. (Het voorstel van B. en W. luidde
0.34).
Mevr. de C1 er (S. D. A. P.) licht haar
amendement nader toe, zich beroepend op
de stijging der pryzen van de eerste le
vensmiddelen.
De heer Kooien (S. D. A. P.) vraagt,
waarom de gemeente dit werk per se bij
de C.E.M.S.T.O. wil onderbrengen. Z.i. ont
breekt er heel wat aan het schoonhouden
van sommige scholen, sinds de C.E.M.S.T.
O daarmee belast is. Vroeger zag het er
heel wat beter uit.
De heer Lom bert (R.-K.) zet ook een
vraagteeken achter de uitspraak, dat de
C.E.M.S.T.O. tot volle tevredenheid werkt.
De heer Riedel (Vrijz. Dem.) meent,
dat het loon van 34 cent per uur voldoende
is, waarmede de werkvrouwen ook tevre
den zijn. Z.i. levert de C.E.M.S.T.O. ook
goed werk.
Wethouder Wilbrink (C.-H.) verde
digt het loon van ƒ0.34. Men heeft juist
gemeend de billykheid te betrachten door
te nivelleeren op f 0.35. B. en W. wijzen het
amendement van mevr. de Cler af. Wel wil
spr. overwegen of het mogelijk is, dat
vrouwen, die in loon achteruitgaan als com
pensatie langer kunnen werken. Wat de
klacht over minder goed werk betreft,
zegt spr. dat de schoolhoofden zulks ter
kennis moeten brengen van de bevoegde
instanties.
Mevr. de C 1 e r (S. D. A. P.) komt er op
terug, dat bij de voorgestelde loonregeling
sommige werkvrouwen in loon achteruit
gaan -en dat moet bij de huidige omstan
digheden vermeden worden.
Het amendement van mevr. de Cler
wordt verworpen met 23 tegen 11 stem
men.
Vóór: de S. D. A. P. (behalve de wethou
ders) en de heer v. Weizen.
Het voorstel van B. en W. wordt zii.st.
aangenomen.
STADHUIS-SLACHTOFFERS.
16o. Praeadvies op het verzoek van I.
Zandvoort, om de noodige gelden te zijner
beschikking te stellen voor den herbouw
van het afgebroken gedeelte van het per
ceel Maarsmanssteeg no. 12.
De heer Tobé (R.-K.) betreurt het, dat
deze zaak nog altijd hangende is. Zooveel
instanties hebben er aan gedokterd, dat
niemand er meer uit wijs kan worden. De
juristen vinden het een intsressant proces,
maar voor de slachtoffers is het minder in
teressant. Spr. vraagt, of B. en W. niet be
reid zyn, de slachtoffer zoo spoedig moge-
lyk .tevreden te stellen.
De heer Lombert (R.-K.) komt nog
eens terug op zijn opmerkingen tijdens de
begrootingsdsbatten gemaakt, welke be
trekking hadden op de kosten voor onder
zoek en arbitrage. B. en W verklaarden
bij de begrooting. deze kosten nog niet te
weten. Ze waren echter toen wel bekend,
aldus spr., en spreker zal ze nu den Raad
noemen. Hij noemt een bedrag van 9.200.
(Uitroepen van verwondering).
De voorz: zegt, dat hem het door den
heer Lombert genoemde bedrag nog niet
bekend is.
Spreker waarschuwt tegen uitdrukkin
gen, die den indruk wekken alsof de ge
meente eenige schuld draagt voor de scha
de, aan enkele particulieren toegebracht. De
gemeente heeft herhaaldelijk pogingen ge
daan om de „slachtoffers" tegemoet te ko
men. Die pogingen zijn niet gelukt Wan-
Soep van VOlrijpB tomaten!
Tomatensoep gemaakt va*
volrijp geplukte tomaten. Eea
rijkdom aan gezondheid ea
genot. Voedzaam en heerlijk
van smaak! Ook vegetarisch
en ritueel verkrijgbaar.
Gemeentel. Aankondiging
GEMEENTELIJKE REINIGINGS- EN
ONTSMETTINGSDIENST.
De Directeur van den Reinigings- en
Ontsmettingsdienst deelt mede, dat den in
gezetenen, aan wien deze week een gemeen
telijke vuilnisemmer werd uitgereikt, gele
genheid wordt geboden hun oude vuilnis-
vaatwerk op Woensdag of Vrijdag a.s. aan
den ophaaldienst mede te geven.
De aandacht zij er op gevestigd, dat hier
toe extra materieel zal worden ingescha
keld, zoodat dringend wordt verzocht voor
afgifte dan ook op voormelde dagen zorg
te dragen.
LEIDEN.
Woensdag, Passie-herdenkingsavond R.K.
Alma Mater-koor St. Odo-koor-
knapen Wim Quint, Stadsgehoor
zaal, 8.15 uur.
Donderdag. „Geloof en Wetenschap", voor
dracht-avond Henk Schaer, over de
Apocalyps, ,,'t Schuttershof", te 8.15
uur.
Donderdag, Jongeren-bijeenkomst R. K.
Staatsparty, bijeenkomst in café
„den Doelen", 8.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 9 tot en met Vrijdag 15 M a a rt
as., waargenomen door de apotheken Boek
wijt, Breestraat 74 tel. 20552 en J. E. M.
ten Dijk, Haven 18, tel. 20085.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek
Wilhelm in apark 8, tel. 26274.
r.eer de gemeente de mogelijkheid krijgt om
tot overeenstemming te komen, zou het
college dat alsnog zeer toejuichen.
De heer Riedel (V. D.) heeft niet de
indruk, dat de gemeente zich bij de laat
ste poging eenige moeite heeft gegeven om
tot overeenstemming te komen. Zij heeft
het aanbod zonder meer afgewezen.
De voorz. wijst den heer Riedel er op.
dat de raad op de hoogte is gesteld met de
motieven, welke geleid hebben tot de af
wijzing van het jongste aanbod.
Daarna z.h.st. aangenomen.
UITSTEL.
De twee aan de agena toegevoegde inter
pellaties, n.L van de heeren Veenendaal
en Schüller. worden aangehouden^
RONDVRAAG.
De heer v. O yen (R.-K.) vraagt, of de
tijdsomstandigheden thans niet zoodanig
zijn, dat gedacht moet worden aan een
duurtetoeslag voor het lagere gemeente-
personeel.
De voorz. verzekert, dat het college
van B. en W. te dezer zake diligent is. De
gemeente wacht op de maatregelen, welke
de regeering nemen zal.
De heer Groene veld (S. D. A. P.)
vestigt er de aandacht op, dat de rector
van het Gymnasium de gemeente gaat ver
laten. Wat is de reden daarvan? De Conv-
missie v. h Onderwijs weet ook van niets.
De voorz.: Misschien is er bij de ont
slagaanvrage gelegenheid om daarover iets
mede te deelen,
De heer v. Weizen (Comi!.) zegt, dat
binnenkort in den raad van Oegstgeest esn
voorstel aan de orde komt om het land
goed Poelgeest arm te koopen. Ook de ge
meente Leiden heeft daar wel eens aan ge
dacht in verband met uitbreidingsplannen
van de Leidsche Hout. Bestaan die plan
nen niet meer?
De voorz. antwoordt, dat hem geen
plannen bekend zijn. Er is wel eens aan de
mogelijkheid gedacht, maar bepaalde plan
nen zijn er, voorzoover hij weet, niet.
Daarna sluiting.