K.R.O.
„Zes Men, Twaalf Schapen"
STEMT MORGEN
Zondagmiddag, half twee
HEDENMIDDAG
AGENDA
ZAlfcKUAU 2 MAAKT 1940
UK LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2"
Aöonnenv/ntspry*: voor Lalden II
cent r/er week; t löJ per kwartaal
Bij onze a,|enten /O cent per wvek;
f &.60 per kwartaal Franco per po»t
2 95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers I cent, met feïli
Zondagsblad 9 cent
Ad verten tlën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief Telefoontjes hoogstens 30
woorden. 60 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER 7
BELOER FRISCB WEER.
De Bilt seint t
Verwachting:
Des nachts lichte vorst, overdag Iets
zachter. Helder tot halfbewolkt, droog
weer. In het Noorden zwakke wind, in het
Zuiden zwakke tot matige Oostelijke tot
Zuid-Oostelijke wind.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: lichtbewolkt, matige O. Z.
O. wind, —2 gr. C.
Vlissingen: lichtbewolkt, krachtige Ooste
lijke wind, 1 gr. C.
De Bilt: lichtbewolkt, zwakke O. N. O.
wind, 4 gr. C.
Groningen: lichtbewolkt, zwakke O. Z.
O wind, 4 gr. C.
Maastricht: lichtbewolkt, matige Ooste
lijke wind, 1 gr. C.
BU1TENLANDSCH WEEKOVERZICHT
Het weer ten onzent blijft onder invloed
van het gebied van hoogen luchtdruk, dat
rich van den Oceaan over de Britsche Eilan
den en de Noordzee tot in Midden-Duitsch-
land uitstrekt. In de kern komen barome
terstanden van 1038 mbar voor. De as van
deze hooge drukking bevindt zich thans
over de Duitsche Bocht, zoodat over ons
land vrij koude continentale lucht wordt
aangevoerd. Mede tengevolge van uitstra
ling daalde de temperatuur in den afge-
Joopen nacht tot onder het vriespunt. Vlieg
veld Twente had een minimum van 5 gra
den onder nul. In de bovenlucht is het ech
ter niet koud. Aan de Oostzijde van het
genoemde maximum over de Baltische sta
ten worden zeer koude luchtmassa's ge
transporteerd naar het Balkan Schier
eiland. De wind is daar op vele plaatsen
stormachtig en de temperatuur is er vrij
veel gedaald, zoodat weer een matige tot
strenge vorst inviel. De depressie, die
gisteren over Groenland gelegen was, be
vindt zich nu tusschen Janmayen en Be
reneiland, en is opgevuld tot 985 mbar,
Een volgende van 1005 mbar nadert thans
IJsland. Op de Azoren daalt de luchtdruk
onder invloed van het minimum van 1000
mbar, dat zich van de Portugeesche kust
naar het Westen verplaatst. In Spanje en
Portugal stijgen de barometers.
LUCHTTEMPERATUUR
1.3 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.J
Van Zaterdagnamiddag 6.10 uur tot
Zondagmorgen 6.13 uur; van Zondagna
middag 6.12 uur tot Maandagmorgen 6.11
uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zondag 3 Maart
voorm. 10.15 en nam. 10.50 uur; op Maan
dag 4 Maart voorm. 11.40 uur.
Maan op 3.27 uur Zondagnacht.
Maan onder 12.21 uur Zondagmiddag.
Maan op 4.07 uur Maandagmorgen.
Maan onder 1,21 uur Maandagmidag.
Academienleuws
LEIDEN.
Geslaagd:
doctoraal examen Geneeskunde: de hee-
ren M. Moerman, Leiden; A. H. Gentis,
Leerdam; J. van der Hoeven, Den Haag; J.
J Tharon, Koster (Z.-Afr.);
doctoraal examen Wis- en Natuurkunde,
hoofdvak scheikunde: mej. E. G. Hoskam,
Rotterdam.
ol
UW RADIO-TOESTEL AF OP DE
en luistert naar het luisterspel:
BINNENLAND
Het ontslag van generaal
Reynders
HET BETROF „VRAGEN VAN DE
HOOGSTE ORDE".
In een nota naar aanleiding van het ver
slag der Tweede Kamer over het wetsont
werp inzake het doen voortduren van den
bij Koninklijke besluiten van 1 en 6 No
vember 1939 afgekondigden staat van be
leg, schrijft de minister van Defensie, dat
hij met voldoening kennis nam van de me-
dedeeling, dat men zich algemeen met het
wetsvoorstel kan vereenigen.
Ten aanzien van het ontslag van den op
perbevelhebber van Land- en Zeemacht,
generaal Reynders, verwyst de minister
naar hetgeen de regeering inmiddels heeft
gantwoord op de schriftelijke vraag van
het lid der Kamer den heer Van Poll. Het
spreekt na dat antwoord vanzelf, dat de
ontslagaanvrage van den opperbevelheb
ber van Land- en Zeemacht niet verband
houdt met de toepassing van de Oorlogs-
wet. Anders had de regeering niet mogen
verklaren, dat het verleenen van de ver
zochte inlichtingen strijdig zou zijn met
het belang van den Staat, noch dat het
hier betreft vragen van militair beleid,
„waarover in het openbaar geen gedachten-
wisseling gevoerd en zelfs geen aandui
ding gegeven kan worden zonder het staats
belang te schaden." Uit dit antwoord is dui
delijk, dat het hier vragen van de hoogste
orde betrof, niet zaken, waarover men ge
rust in het openbaar kan debatteeren.
Het is der regeering niet bekend, dat
van de bevoegdheden, welke de militaire
autoriteiten krachtens den staat van be
leg bezitten, misbruik wordt gemaakt en
wel met name tot het voeren van politieke
actie in het leger en to het bestdijden van
hun onwelgevallige politieke groepen.
Zooals reeds in de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer inzake de Defensie-
begrooting 1940 werd gezegd, kan de re
geering thans nog niet overgaan tot op
heffing van de ten aanzien van de Natio
naal Socialistische Beweging geldende be
palingen.
HANDELSBESPREKINGEN TUSSCHEN
NEDERLAND EN DUITSCHLAND
GEëINDIGD
Ciearingverdrag blijft tot 30 Juni 1941
van kracht.
De regeeringspersdienst meldt:
Van 24 Februari tot 1 Maart 1940
hebben te 's Gravenhage besprekingen
plaats gehad tusschen Nederlandsche
en Duitsche regeeringscommissies.
Hoofdzakelijk werden eenige aange
legenheden, welke verband houden met
de uitvoering van de loopende verdra
gen op economisch gebied, besproken.
Tevens werd overeengekomen, dat de
bestaande overeenkomst ten aanzien
va nde NederlandschDuitsche clea
ring tot 30 Juni 1931 van kracht zal
PRINS BERNHARD.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft gistermid
dag de vergadering bijgewoond van de cen
trale commissie van advies voor „O. en
O.".
PRINSES JULIANA.
H. K. H. Prinses Juliana is gisteren uit
Soestdijk naar Den Haag overgekomen ten
einde de vergadering van het dagelijksch
bestuur en het hoofdbestuur van het Ne
derlandsche Roode Kruis bij te wonen.
INDIë EN DE SLAGKRUISERS
Buitengewone zitting van Volksraad wordt
er aan gewijd
Op de vragen van het Eerste Kamerlid
jhr. De Savornin Lohman (C.H.) betreffen
de spoedige afdoening van het in te dienen
wetsontwerp inzake de voorgenomen ver
sterking van de vloot met slagkruisers
hebben de minister-president en de minis
ter van Defensie en van Koloniën geant
woord, dat afdoening van dit wetsontwerp
inderdaad zooveel mogelijk dient te wor
den bespoedigd.
Waar „spoedeischend" een relatief be
grip is, zullen bij het gebruik maken van
de in art. 71 der Indische staatsregeling
verleende bevoegdheid steeds tegen elkaar
afgewogen moeten worden het belang, dat
gelegen is in een spoedige afdoening, en
het belang, dat gediend wordt door het
hooren van de Volksraad over de betref
fende materie. Gezien het voor Neder-
landsch-Indië buitengewoon gewichtig
karakter van het onderhavige wetsont
werp kan bij het afwegen van die beide
belangen ditmaal de beslissing geen oogen-
blik onzeker zijn.
De bedoeling is, kort na Paschen, tot dit
doel de Volksraad in buitengewone zitting
bijeen te roepen.
DE NEDERLANDSCHE STAATS-
LEENINGEN 1940.
In afwijking van eer. eerder gedane me-
dedeeling, vestigt het bestuur var. de ver-
eeniging voor den effectenhandel er de
aandacht op, dat de eigenaars van uit in
schrijving verkregen recepissen der eer
ste leening 1940, die met deze recepissen
wenschten te storten op de tweede lee
ning 1940 en de belastingfaciliteit op de
recepissen der tweede leening wenschen
te brengen, het verzoekschrift daartoe niet
bij de storting met de recepissen der eer
ste leening behoeven in te dienen, doch
blijkens mededeeling in de staatscourant
van 16 Februari 1940 daartoe ook na de
storting nog gelegenheid hebben tot en
met 7 April 1940.
Bij indiening van zoodanige verzoek
schriften na den stortingsdag g^aan de ver
zoekschriften derhalve niet vergezeld van
de recepissen der eerste leening.
GEEN VERBINDENDVERKLARING VAN
C.A.O. IN TRICOT-INDUSTRIE
Minister van Sociale Zaken beschikt
afwijzend op verzoek
De minister van Sociale Zaken heeft af
wijzend beschikt op het verzoek van de
N.V. Tricot-, kapok- en veerenfabrieken
v/h Scholl Engberts en Scholten te Almelo,
ds1 koninklijke tricotfabriek G. J. Willink
N V. te Winterswijk en de N.V. Tricot-
fabriek A. Schmidt en Zoon te Wilder-
vank tot verbindendverklaring van bepa
lingen van de collectieve arbeidsovereen
komst, afgesloten tusschen een aantal
werkgevers in de tricotindustrie eenerzijds
en de Algemeene Nederlandsche Bond van
Textielarbeiders „De Eendracht" de Neder
landsche R.K. Textielarbeidersbond „St.
Lambertus" en de Nederlandsche Christe
lijke Textielarbeidersbond „Unitas" ander
zijds.
Deze afwijzing is geschied uit overwe
ging, dat de collectieve arbeidsovereen
komst geen nauwkeurige omschrijving
houdt van het betreffende bedrijf en haar
werkingssfeer derhalve niet voldoende
vaststaat, waardoor niet kan worden nage
gaan, of de ter verbindendverklaring voor
gedragen bepalingen van de collectieve
arbeidsovereenkomst voor een meerder
heid van de in het bedrijf werkzame per
sonen gelden.
J. VINCENT VEERTIG JAAR
BEIAARDIER VAN HET KONINKLIJK
PALEIS.
De heer J. Vincent vierde gisteren zijn
veertigjarig jubileum als beiaardier van
het koninkijlk paleis te Amsterdam.
Het spreekt vanzelf, dat de beiaaardier
dezen dag in de eerste plaats wilde herden
ken met een bespeling van het carillon in
den toren van het paleis op den Dam,
waaraan hy in de afgeloopen jaren zoo
veel schoone klanken heeft ontlokt. Van
twaalf tot een uur kreeg de beiaardier ge
legenheid met toestemming van H. M. de
Koningin dit jubileumconcert, bestaande
uit een twaalftal oekende melodieën te ge
ven.
Intusschen verzamelden zich in de In-
dustrieeele Club de leden van het comité
van huldiging, teneinde na afloop van de
carillonbespelifig den jubilaris een huldi
ging te bereiden. Op deze huldiging, waar
aan velen deelnamen, werd het eerst het
woord gevoerd door den burgemeester van
Amsterdm, dra W. de Vlugt, werd den ju
bilaris medegedeld, dat hi benoemd is tot
ridder in de Orde van Oranje Nassau.
JUBILEUM DR. L. VISSER.
Een kwart eeuw In den Hoogen Raad.
Vrijdag was het 25 jaar geleden, dat de
huidige president van den Hoogen Raad,
dr. L. E. Visser, tot raadsheer in dat col
lege werd benoemd.
Te dier gelegenheid heeft de Hooge
Raad hem in het gebouw aan het Plein te
Den Haag een intieme receptie aangebo
den, die een feestelijk karakter had en
door vele autoriteiten werd bijgewoond.
IR. J. P. VAN VLISSINGEN NEEMT
AFSCHEID.
Als directeur-generaal van den Waterstaat
De minister van Waterstaat heeft Don
derdagmiddag in tegenwoordigheid van
afdeelingschefs en hoofdambtenaren van
het departement en de directie van den
Waterstaat in de Statenzaal van het depar
tement te Den Haag afscheid genomen
van den directeur-generaal van den Rijks
waterstaat, ir. J. P. van Vlissingen, die met
ingang van 1 Maart 1940 wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leef
tijd den dienst heeft verlaten.
NEDERLANDSCHE TUINBOUWRAAD.
In de dezer dagen te 's-Gravenhage ge
houden vergadering van den Nederland-
schen Tuinbouwraad vestigde de voorzit
ter, de heer Jac. Smits uit Naarden, de
aandacht op de groote moeilijkheden,
waarin alle takken van tuinbouw in ons
land op dit oogenblik verkeeren en sprak
hij de wenschelijkheid uit om zooveel mo
gelijk door gemeenschappelijk overleg elk
ander te steune n
Zeer uitvoerige besprekingen werden
gevoerd over de te verleenen militaire
verloven, ten behoeve van hen, die niet
in het tuinbouwbedrijf gemist kunnen
worden.
Besloten werd na een daartoe inge
steld onderzoek steun te verleenen aan
adressen van den kring bloemist-hoveniers,
waarin verzocht wordt aan de overheids
instanties bepaalde tuin-bouwwerkzaamhe-
den niet weer in eigen beheer te doen uit
voeren.
Met betrekking tot de voorgenomen
wetswijziging, waarbij de arbeidswet 1919
ook van toepassing verklaard zal worden
op de veilingen, besloot de raad daartegen
met alle geoorloofde middelen op te ko-
hien en desgewenscht actie zijner groepen
te steunen.
Tot voorzitter van den raad voor de ja
ren 1940 en 1941 werd met algemeene
stemmen gekozen de heer J. C. M. Men-
sir, g te Aalsmeer.
Op voorstel van den voorzitter besloot
de raad zich te wenden tot den minister
van financiën met verzoek om gelijkstel
ling te bevorderen van bloemen kweekers
en boomkweekers met landbouwers en
bloemboilenkweekers, inzake het niet be
lasten van winst, gemaakt by verkoop
hunner bedrijfsgronden.
Aan het einde der vergadering werd den
afgetreden voorzitter, den heer Jac. Smits,
hartelijk dank gebrach. voor zijn leiding
gedurende de twee jaren, dat hij het pre
sidium voerde.
B.B.N. HEEFT NAAM GEWIJZIGD.
De B.B.N., Bond van Bedrijfsautohou
ders in Nederland, heeft zijn statuten en
naam gewijzigd teneinde zich te kunnen
instellen op de behartiging van de econo
mische belangen van alle bij het autover
voer betrokkenen. De bond heet thans
Bond voor Bedrijfsautoverkee- in Neder
land.
De leden hebben zich ingedeeld in drie
afdeelingen en wel: beroeps-goederen-
vervoer, eigen vervoer en autovervoer-
personen.
Bij acclamatie is herkozen tot algemee-
nen voorzitter ir. M. C. E. Bongaerts, lid
van de Tweede Kamer, oud-minister van
Waterstaat. Tot onder-voorzitter werd ge
kozen de heer Jan Schilthuis, tot. secreta
ris de heer W. Prins, tot penningmeester
de heer Joh. Brouwer, Algemeen Adviseur
voor den opbouw is de heer Jacq. Harms
Tiepen.
LOS PERSONEEL BIJ DE
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN
Er zijn, vooral in de laatste winter, bij
de Nederlandsche" Spoorwegen veel losse
arbeidskrachten te werk gesteld, zoowel
op de lyn als op de bureau's. De Neder
landsche Vereeniging van Spoor-en Tram
wegpersoneel in het byzonder heeft zich
sedert lang en voortdurend beijverd de
positie van deze losse krachten te ver
beteren. Via de Personeelraad der N.S.
werd er meermalen bij de directie der
Spoorwegen op aangedrongen diverse losse
krachten vast aan te stellen, mede in ver
band met het sterk onvoldoende kader vast
personeel. Ook heeft men de directie der
Spoorwegen dringend verzocht verbetering
te brengen in de arbeidsvoorwaarden van
het losse personeel.
De positie van hen, die in los verband
werken by de Nederlandsche Spoorwegen
zal o.m. uitvoerig worden besproken tijdens
de conferentie van de Personeelraad en de
Spoorwegdirectie op 7 Maart.
Een planetarium in het R. K. Lyceum
te Haarlem.
Een Haariemsche jongeman, de heer G.
W. Pieterse, heeft in zijn vrijen tijd een
planetarium gebouwd, waaraan hij onge
veer drie en een half jaar heeft gewerkt
en dat thans geheel gereed is gekomen en
opgericht is in het R. K. Lyceum aan den
Zijl weg te Haarlem. Dit optische planeta
rium heeft een middellijn van 480 cm. en
het heelal bestaat uit ruim 5000 sterren,
zon, maan en drié planeten. Het is tevens
mogelijk een sterrenregen weer te geven.
Dit is de eerste school in Nederland die
een planetarium bezit. Het is vanmiddag
officieel in gebruik genomen door den bur
gemeester van Haarlem, dr. J. E. baron de
Vos van Steenwyk.
De onderdeelen van het planetarium
zyn onder leiding van den heer Pieterse
door den amanuensis van het Lyceum,
Br. Pius, vervaardigd.
LEIDEN.
Maandag, Leidsche Kunstkring „Voor Al
len", concert Hollandsch Trio,
Stadsgehoorzaal, 8.15 uur.
Woensdag, Inzet papierenactie voor „De
Nieuwe Gemeenschap", Huize Ma
ria, Pieterskerkkoorsteeg 15, 8.30
uur nam.
Woensdag, Passie-herderskingsavond R.K.
Alma Mater-koor St. Odo-koor-
knapen Wim Quint, Stadsgehoor
zaal, 8.15 uur.
Donderdag, Bureau-zitting R.K. Reclassee-
ringsver. Afd. Leiden, St. Vincen-
tiusgebouw, Hoogl. Kerkgr, 89
uur nam.
Vrijdag, Solistenconcert in ,,'t Schutters
hof" door Sam Swaab, Jaap Styn
en Iskar Aribo, 8 uur.
De Zondagsdienst der huisartsen te Lei
den wordt waargenomen door de dokters:
Bertel, Hartman, v. Leeuwen, v. d. Meer
en Verbrugge.
De Zondagsdienst der huisartsen te O'gst
geest wordt waargenomen door dr. Vare
kamp. Tel. 1916.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 2 tot en met Vrijdag 8 Maart a.s.
waargenomen door de apotheken D. C. Kok
Rapenburg 9, tel. 24807 en Tot Hulp der
Menschheid, Hooigracht 48, tel. 21060.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, tel. 26274.
De heer Meijer de Vries in den Raad van
Advies voor O. en O. benoemd.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht heeft den heer Meijer de Vries, ad
ministrateur bij het departement van So
ciale Zaken, chef van de afdeeling cultu-
reele zorg en sociale jeugdzorg, benoemd
tot lid van den raad van advies voor Ont
wikkeling en Ontspanning.
Vrouwenarbeid in café's e.d.
Op de jaarvergadering van den Ned.
R.K. Bond van Hotel-geëmployeerden „St
Antonius" te Nijmegen, op 27 Maart a.s.,
zal. naar wij vernemen, door mgr. F. B.
Frencken, uit Breda, een inleiding worden
gehouden over het onderwerp „De vrou
wenarbeid in het hotel-, café-, en restau
rantbedrijf".
VERKEERSONGEVALLEN
DECEMBER 1939.
Blijkens de gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek bedraagt het
aantal verkeersslachtoffers voor dmaand
December 1939 meer dan vorig jaar, schrijft
de K.N.A.C.
De cijfers van de laatste zes gepubli
ceerde maanden zijn als volgt: (tusschen
haakjes de overeenkomstige cijfers van
het voorgaande jaar):
gedood ernstig gewond
Juli 54 (71) 461 (401)
Augustus 92 68 513 (429)
September 68 (68) 421 (452)
October 76 90 606 (408)
November 59 (68) 378 (365)
December 55 (42) 341 (312)
Een groot gedeelte der verkeersongeval
len blijkt nog immer te worden veroor
zaakt door het op onoordeelkundige wijze
links afslaan. Ten onrechte bestaat nog bij
velen de meening, dat men door het tijdig
geven van een teeken, dat men van zins is
links af te slaan, eenig recht van voor
rang zou kunnen doen gelden op het ach
terop komende verkeer. Niets is minder
waar. Ten allen tijde dient de weggebrui
ker zich er eerst van te overtuigen, of de
voorgenomen richtingverandering voor het
overige verkeer op den weg geen gevaar
oplevert. In het algemeen geldt derhalve
op den doorgaanden weg „recht door gaat
voor", (welke bc_-?ling in het nieuwe We
genverkeersreglement meer uitvoerig is
opgenomen). De regel „rechts gaat voor"
geldt slechts voor verkeer op twee ver
schillende wegen, die elkaar kruisen of
zich met elkaar vereenigen en dan nog
altijd slechts voor zooveel een der wegen
niet een voorrangsweg, een onverharde
weg of een uitrit is.
Het verkeer van onverharde wegen of
uitrittten moet altijd voorrang geven aan
het overige verkeer.
VOORLOOPIG OVERZICHT VAN HET
WEER IN FEBRUARI 1940.
Gemiddeld over de 5 hoofdstations was
in Februari de ochtendtemperatuur 4.5
graad beneden normaalv De grootste afwij
kingen kwamen voor op den 13den en den
23sten, resp. 16.5 graad beneden en 4.5
graad boven normaal. De gemiddelde
maximumtemperatuur was 4.5 graad en
het gemiddelde minimum 4 graden beneden
normaal.
Het aantal ijsdagen (met een maximum
temperatuur beneden het vriespunt) be
droeg te De Bilt 11 tegen 2 normaal, ter
wijl het aantal vorstdagen (met een mini
mum beneden het vriespunt) 20 bedroeg
tegen 15 normaal. De neerslag was in de
verschillende provincies 5 tot 40 pet. be
neden normaal.
Wat de strengheid van den winter 1939
1940 betreft, is reeds vroeger medege
deeld, dat men tot 18291830 meet terug
gaan om een kouderen winter aan te tref
fen.
De wintermaanden zijn gemiddeld in
18291830 kouder geweest, waarbij nog
komt, dat de vorst in 1829 reeds half No
vember is begonnen, terwijl November
1939 warmer is geweest dan normaal.
