ffiuAAet,i dbdngen ap naa% Viipivd %)e ötad Bijna onUuimd Voortdurende bombardementen Noorwegen biedt arbitrage aan in zake de „Altmark"-&tfaire Schaarsch oorlogs nieuws Jjuee tedeaaeiingeti ap één dag. Chamberlain over Engelsche oorlogsdoeleinden Hitier zeker van de overwinning MAANDAG 26 FEBRUARI 1940 pp l pincrMP rnnsANT TY'rmj: pun - P*r p WEINIG STRATEGISCH VOORDEEL ZEGT HELSINKI. Gemeld wordt, dat de RuBsen gister avond hun pogingen verdubbelden om Vii- puri te nemen, de-sleutelstad in de Man* nerheim-linie. Naar verluidt, worden zon der rekening te houden met verliezen stroomen nieuwe troepen, geschut en tanks in den strijd gezonden, die op de landengte woedt tusschen Muolajaervi en de Finsche Golf. De Russen bombardeeren Viipuri voortdurend. De stad is vrijwel geheel door de bevolking ontruimd. Gisternacht hebben de Russen gepoogd talrijke parachutisten in de streek van Viipyri achter de Mannerheim-linie neer te laten. Zij werden gevangen genomen. Te Helsinki Is men van meening, dat een verovering van Viipuri weinig strategisch voordeel zou brengen aan de Russen, ter wijl ieder moreel prestige, dat daarbij zou kunnen worden verkregen, voor een groot deel verminderd zou worden door den langen tijd, dien de operatie gekost heeft en de groote verliezen aan menschen en materiaal. Het denkbeeld wordt geopperd, dat het noodig zou kunnen zijn een wijziging te brengen in het huidige Finsche front in de baai van Viipuri, waar men verscheidene eilanden waarschijnlijk zou moeten verla ten in verband met hun moeilijke positie. Finsche militaire kringen echter verklaren, dat die eilanden niet langer van groot be lang zijn. Het is ook mogelijk, dat de kust- batterijen op het eiland Kojvisto spoedig zullen moeten worden teruggetrokken ten gevolge van de onzekere conditie van het ijs, dat wellicht niet voel langer het ge wicht der zware artillerie zal kunnen dra gen. HET RUSSISCHE LEGERBERICÜT VAN ZONDAGAVOND. Het Russische legerbericht van Zondag avond luidt: Op 25 Februari hebben de Sovjettroe pen, na een doorbraak door de versterkte zones van den vijand, 28 verdedigingswer ken bezet, waarbij acht artillerieforten van gewapend beton. De vijand trachtte her haaldelijk tegenaanvallen te doen, maar werd met zware verliezen afgeslagen. Aan de andere frontsectoren heeft zich niets belangrijks voorgedaan. De Sovjet luchtmacht heeft met succes vijandelijke troepen en een aantal gebieden gebombar deerd. Tien vijandelijke vliegtuigen wer den in luchtgevechten neergehaald. €arant!es legen woordbreuk ENGELAND EN DE NEUTRALEN. Een onderzoek naar de positie der neu trale landen in Europa en de volledigste officieele medcdeelingcn over de oorlogs doeleinden der geallieerden, welke hij tot dusver verstrekt heeft, waren de kenmer kende trekken van een redevoering, welke Charmcrlain Zaterdagmiddag te Birming ham heeft uitgesproken, en waarmede litj de reeks van redevoeringen door de leden van het oorlogskabinet besloot. Charberlain begon met te herinneren aan zijn vorige rede in dezelfde zaal, kort na dat Hitier Bohemen en Moravië had gean nexeerd. Dit was een zwarte dag voor mij, die er zoo hard naar gestreefd had den vre de te bewaren. Door dit feit, in Maart van het vorige jaar, beschaamde Hitier voor altijd het ver trouwen dat nog in zijn woord gesteld werd, en onthulde hij zijn begceren om de wereld met geweld te overheerschen. Op Tsjecho-Slowakije volgde Polen en hiermede was de teerling geworpen en de uitdaging aanvaard, waaraan het geheele Britsche rijk zijn goedkeuring hechtte. Het slechte voorbeeld werd gevolgd. De veroveringen schenen zoo gemakkelijk, dat een leerjongen dacht een dergelijke poging met Finland te kunnen ondernemen. Het doel van Duitschland is op het oogenblik niet slechts de verovering, maar de uitroeiing van volken, die aan de over weldiging weerstaan. Kan men zich verwonderen, dat alle kleine landen, die dicht genoeg bij Duitsch land liggen om in zijn klauwen te vallen en'die niet genoeg .mannen of wapenen be zitten om het te weerstaan, in een voort durende nachtmerrie en vrees leven? Zoo weinig houden de nazis rekening met de belangen der neutralen, dat neu- RUSSISCHE BILJETTEN BOVEN FINSCHE LINIES. Ter gelegenheid van de verjaardag der stichting van het roode leger hebben Rus sische vliegtuigen de Finsche linies gebom bardeerd met biljetten, waarin zij de Fin nen aansporen te capituleeren, aangezien de strijd volkomen nutteloos zou zijn ge worden. De Russen beweren hierin, dat de Mannerheim-linie definitief doorbroken is. dat de weg naar Viipuri openstaat, dat Fin land uitgehongerd is en dat de regeering Kuusinen den vrede en het geluk van het land zal waarborgen. MA8SA-ARRESTATIES IN MOERMANSK? De correspondent van „Aftenbladet" in Tallinn maakt melding van massa-arresta ties in Moermansk in verband met de ver spreiding van „fantastische contra-revolu- tionnaire geruchten" over de aanwezigheic van een Britsch vlootdetachement nobij Moermansk. De correspondent meldt, dat de Russische pers niets schrijft over de Engelsche oor logsschepen in het Noorden, maar veel ruimte wijdt aan de geruchten over de Turksche defensievoorbereidingen. Hij voegt hieraan toe, dat waarnemers dit be schouwen als een zeker teeken, dat de toestand in het Noorden door het Krem lin als het ernstigst beschouwd wordt. HET BOMBARDEMENT VAN PAJALA. Het Finsche hoofdkwartier geeft belang wekkende bijzonderheden over het bom bardement van het Zweedsche dorp Pa jala door Sovjet-Russische vliegtuigen. Op 23 Februari, des avonds, maakten de Finnen twee Russische luitenants-vliosers gevangen, wier vliegtuigen een noodlan ding hadden moeten maken bij Sodankyla. Tijdens hun verhoor verklaarden zij, dat op 21 Februari om 11 uur 30 Russische vliegtuigen van Moermansk waren opge stegen. Zes dezer machines keerden korten tijd later naar Moermansk terug, terwijl de andere doorvlogen. Men heeft kunnen controleeren, dat zeven dezer toestellen naar Pajala gevlogen waren en er bom men hadden neergeworpen. De onder vraagde gevangen vliegers gaven de juiste uren op van de vlucht hunner formatie en die uren klopten met de tijden waarop de toestellen, die Pajala bomberdeerden, voor bijvlogen. „Persoonlijk geloof ik, dat het een ver gissing was", aldus heeft de Zweedsche minister van buitenlandsche zaken, Guen- ther, verklaard op een vraag der buiten landsche correspondenten over het bom bardement van Pajala door Sovjet-Russi sche vliegtuigen. Sovjet-piloten, zoo voeg de hij hieraan toe, kunnen gemakkelijk uit den koers raken in hèt ijzige Noorden. trale schepen niet langer veilig zijn voor hun aanvallen, zelfs niet wanneer zij va ren tusschen neutrale havens. Koopvaardijschepen worden zonder waar schuwing tot zinken gebracht, ladingen worden vernietigd, weerlooze bemannin gen worden aan wind en golven overgele verd om te verdrinken of van ontberingen om te komen. En het neutrale land mag niet klagen, hoewel de nazis zich uitputten in hysteri sche uitroepen van verontwaardiging, wan neer Engeland een zuiver technische neu- traliteitsbreilk begaat, teneinde 300 onwet tig gevangen genomen Engelschen van he: concentratiekamp te bevrijden, zonder daarbij neutrale levens te nemen of neu trale eigendommen aan te randen. DE OORLOGSDOELEINDEN. Betreffende de oorlogsdoeleinden zeide Chamberlain: Ik geloof niet, dat eenig re delijk denkend mensch twijfel koestert aan het doel van onzen kruistocht, want her is een kruistocht. De propagandisten der nazis schrijven ons doeleinden en beweeg redenen toe, welke zij voor hun eigen ge bruik uitvinden. Chamberlain toonde vervolgens de te genstellingen aan in de houding van de geallieerden en van Duitschland en haalde het voorwoord aan van von Ribbentrop in 't Duitsche witboek waaruit blijkt, dat de doeleinden der nazis zijn: vernietiging van Engeland en overheerschlng van de we reld. Wij van onzen kant, aldus de premier, vechten tegen de Duitsche wereldoverheer- sching. Wij willen geen enkel volk vernie tigd zien. Wij vechten om te verkrijgen, dat do kleine landen van Europa voortaan in veiligheid leven, bevrijd van de voortdu rende dreiging eener agressie op hun on afhankelijkheid en de uitroeiing van hun volk. Voor ons zelf wenschen we echter geen overheersching en evenmin begeeren wij grondgebied van iemand anders. Wij vechten om het onrecht goed te ma ken, dat Duitschland bedreven heeft je gens volkeren, die eens vrij waren. Wij ge- looven ons doel te kunnen bereiken en we ten dit te kunnen doen zonder andere vol keren in slavernij te storten. Wij vechten voor de vrijheid van het individueele geweten en voor vrijheid van godsdienst. Wij vechten tegen achtervol ging waar ook. Wij vechten om den geest \/th militaris me en ophooping van wapenen te bannen, waardoor geheel Europa verarmt en Duitschland niet op de laatste plaats. Alleen door deze zaken te bannen, kan Europa de noodige veiligheid verkrijgen en kunnen de Europeesche landen gered wor den van faillissement en ineenstorting. Höe moeten deze doeleinden verwezen lijkt worden? 1. De onafhankelijkheid van de Polen en Tsjechen moet worden nagestreefd. 2. Wij moeten tastbare bewijzen heb ben, dat beloften of verzekeringen zullen worden nagekomen. Daarom moet Duitschland den volgen den stap zetten en töonen, dat het voor eens en altijd de stelling heeft opgegeven, dat macht r^cht is. Maar Frankrijk en Engeland kunnen niet en willen niet het nieuwe Europa alleen opbouwen. Anderen moeten er bij komen en ons helpen, vooral om de ontwapening te verkrijgen, welke een essentieel bestand deel vormt voor een blljvenden vrede. Indien de vrees uit Europa kan worden geweerd, za. de ontwapening even stellig komen ols de dag na den nacht. Tot het herstel van het vertrouwen kan Duitschlano zelfs meer doen dan eenig an der land, aangezien het zelf het meeste ge daan heeft cm het vertrouwen te schok ken. HITLER OVER ZIJN STRIJD VAN 20 JAAR Hitier heeft Zaterdagavond te München bij gelegenheid van de twintigste her denking van de stichting der partij een rede gehouden, in dezelfde zaal waarop hij vóór 20 jaar voor het eerst tot zijn aan hangers sprak. Twintig jaar geleden, zoo ving Hitier zijn rede aan, ben ik voor de eerste maal in deze zaal in het openbaar opgetreden, ik geloof niet dat in de democratische lan den Veel leiders zullen zijn die na twintig jaar nog zooveel oude medestrijders om zich heen vinden als ik vanavond. Ik was toen nog soldaat en kwam hier protes teeren tegen het bedrog waarvan Duitsch- latiu het slachtoffer was geworden. Velen meenden, dat toen het einde van net Duitsche volk was aangebroken. Ik was een andere meeiung toegedaan. Wat ineengestort was, w:vs slechts net burgerlijk Kapitalistische elsel dat overal ineenstorten zal, met zijn onmogelijke slaaisconstructie. De gesloten meening van het volk achter zijn regeering motst er voor in de plaats komen. Het Duitsche volk kan zonder monarchie en zonder burger lijke maatschappij leven maar de Duitscne mensch was gebroken in een strijd van meer dan 4 jaar. Ais een zekere Adoii Hitier toen slechts inplaais van eenvoudige korporaal rijkskanselier was geweest, dan zou de vrede er anders hebben uitgezien. (Applaus). De FUhrer noemde den strijd, dien hij toen moest aanvaarden, een strijd tegen het beginsel en de geesiesgcsteldneid, die in het Verdrag van Versailles hun bekroning vonden. W(J zien- thans, zoo ging de Führer ver der, het resultaat van aeze geesteshouding. Mijnheer Chamberlain treedt op op een oogenblik waarop geheel Indië, geheel Arabië tegen deze geestesgesteidneid pro testeert en hij verklaart, dat hij onze po ging tot een Duitsche werelöbeheersching met geweld tegen moet houden. Met zulke frasen had men het Duitsche volk misscnien in 1918 kunnen beïnvloeden, echter niet meer het nieuwe Duitschland. De venangens van Duitschland waren zeer bescheiden, n.l. de verzekering van het Duitsche „levensgebied". Verder heelt Duitschland zijn koloniën terug verlangd, Duitsch eigendom, dat de wereld der plu tocratieën zonder nut voor hun eigen vol ken roofden. Hitier verklaarde er trotsch op te zijn, dat zijn tegenstanders hem haten, omdat hij vast besloten is Duitschland weer vrij te maken. Zfjn tegenstanders kunner zich geen denkbeeld vormen van het huidige Duitschland. Het eerste bewijs hiervoor is, dat de Britten hopen een tweede 1918 tot stand te kunnen brengen. In verband hiermede wees de Führer op den inter nationalen toestand, welke geheel anders i6 dan in 1914. Duitschland is bevriend met Italië, de hoop een oorlog te ontketenen tusschen Duitschland en de Sowjet-Unie is mislukt en ook staat deze thans niet aan de zijde van de tegensianders van Duitsch land, doch is nauw met Duitschland be vriend. Ook is de Duitsche weermacht krachtiger dan die van 1914. Dat dit geen nolle phrase is, heeft de veldtocht in Polen bewezen, die sneller is verloopen, dan men te Lon den of Parijs heeft verwacht. Ook in de toe komst zal dit nog blijken. Vervolgens wees de Führer op de ge weldige econémiscne vooroeïeining van Duitschland. In jarenlangcn arbeid zijn de grondslagen voor de autarkie van Duitsch land gelegd en het land is niet te treffen dear een blokkade, terwijl in 1914 de tegen stand tegen een blokkade gelijk aan nul was. Duitschland kan thans noch militair, noch economisch overwonnen worden. Ook de leiding in Duitschland is gewijzigd. Op alle gebied zijn de leiders uitgezocht. „Wij hebben ook een ander volk, riep de NIEUWE NOORSCHE NOTA AAN LONDEN. Officieel wordt uit Oslo medegedeeld, dat op 20 Februari de Britsche gezant den Noorschen minister van buitenlandsche za ken, Koht, een gedetailleerde mededeeling heeft overhandigd over de verklaringen van Halifax aan den Noorschen gezant op 17 Februari betreffende het Noorsche pro test in de „Altmark"-afaire. De Britsche regeering sprak daarbij de mèening uit, dat de „Altmark" niet zorgvuldig door zocht was en dat in ieder geval de gevan genen niet waren ontdekt. Bijgevolg was de Britsche regeering van meening, dat de Noorsche regeering niet haar plichten als neutraal land ten uitvoer gelegd. Na een nieuw onderzoek heeft de Noor sche regeering haar gezantschap te Lon den opdracht gegeven den Engelschen mi nister van buitenlandsche zaken het vol gende mede te deelen: Het Duitsche stoomschip „Altmark" is op 14 Februari aangehouden door een Noorsche torpedoboot in Noorsche terri toriale wateren. De Duitsche gezagvoeder verklaarde, dat het schip op weg was van Port Arthur in Texas naar Duitschland. De „Altmark" was gewapend met klein luchtafweergeschut voor zelfverdediging, doch dit was neergehaald vóór de Noor sche wateren waren binnengevaren. Later werd de „Altmark" door een twee de Noorsche torpedoboot, welker gezag voerder vroeg, of de „Altmark" personen aan boord had, behoorende tot een andere belligerente vlflot of zeelieden, die onder daan waren van een andere belligerente natie. De kapitein van de „Altmark" ant woordde: „Neen". Toen de „Altmark" voor de derde maal werd aangehouden, ten Noorden van Ber gen weigerde de kapitein zijn schip te la ten doorzoeken, zeggende, dat het schip reeds geinspecteerd was en dat, aangezien de „Altmark" een hulpschip was van de Duitsche vloot en bijgevolg in dezelfde po sitie verkeerde als oorlogschepen ten aan zien van de immuniteit, de Noorsche auto riteiten niet het recht hadden volgens het internationale recht om verdere onderzoe kingen in te stellen, of het schip te ver hinderen door te varen in de Noorsche ter ritoriale wateren. De Noorsche regeering legt er den na druk op, dat de „Altmark" niet binnenge- loopen is in Bergen of eenige andere Noor sche haven, zooals de Britsche minister van buitenlandsche zaken naar het schijnt geloofde en dat bijgevolg de kwestie van de 24-uurs limiet zich niet voordeed. Noch de Haagsche Conventie van 1907, noch de Noorsche neutraliteitsregels van 1938 be helzen bepalingen welke een tijdslimiet invoeren voor den doorvaart. Aangezien de" „Altmark" geen Noorsche ba ven was binnengeloopen, had de Noor sche regeering geen aanleiding om de kwestie te overwegen, wat met het schip moest worden gedaan, of met gevangenen, in een dergelijk geval. In het algemeen kan de Noorsche regeering slechts ant woorden, dat in een dergelijk geval zy er naar zou hebben gestreefd alle internatio nale verplichtingen na te komen. De Brit sche regeering heeft zelf krachtig het recht op doorvaart voor oorlogschepen gehan- haafd. Zij deed dit in een schrijven van 23 Mei 1939 ten aanzien van de Noorsche neutraliteitsregels. De Noorsche regeering houdt staande, dat het in dit geval haar plicht was cor rect de regels van het internationale recht te volgen naar beide kanten en er kan geen twijfel bestaan ten opzichte van die regels. Wanneer er de nadruk op is ge legd, dat de gevangenen slecht behandeld werden en dat Noorwegen hiermede reke ning had moeten houden op grond van menschlievende overwegingen, voegt de Noorsche regeering hier slechts aan toe, dat zij de Britsche gevoelens kan begrij pen, doch dat een neutrale staat zijn op treden tegen oorlogvoerenden of in ge schillen tusschen oorlogvoerenden uitslui tend moet baseeren op positieve bepalin gen ir verdragen of in het internationaal recht. De Noorsche regeering hoopt, dat de Britsche regeering er van overtuigd zal zijn, dat Noorwegen gehandeld heeft in striKte overeenstemming met het interna tionale recht. Wanneer de Britsche regeering haar standpunt handhaaft, zal de Noorsche re geering voorstellen het meeningsverschil tusschen de beide regeeringen te onder werpen aan arbitrage, welke methoden geregeld zouden worden door een over eenkomst tusschen de beide regeeringen. Führer uit dit volk heeft zich weer op gericht en heeft zijn zelfvertrouwen her wonnen. Hitier eindigde: „Ik geloof in een hoogere en eeuwige gerechtigheid. Hij, die zich harer waardig toont, zal haar verwerven. Voor twintig jaar ben ik dezen strijd be gonnen; in 1933 werd ik eerste volkskanse- li -r van het Duitsche Rijk en een jaar later leider van de geheele natie en thans heb ik zeven jaar gestreden voor mijn Duit sche volk. Het kan niet zijn lot zijn een volk van slaven te worden. Ook thans ge loof ik dit en wel met nog meer recht. Het kan niet anders: wij moeten overwinnen en zullen dus ook overwinnen'V De Führer besloot zijn rede met de woorden van Luther: „Al was de wereld ouk vol duivels, toch zal het ons gelukken". R.K. Ver. v. Kraamverzorgingv. alle gezindten te Leiden en Omstreken Plaatsing-Bureau le Binnenvestgracht 30, voorheen Boerhaavestr. verleent hulp door gediplomeerde krachten Geopend eiken DINSDAG- en DONDER DAGMIDDAG van 24 uui tot het ver strekken van de gewenschte inlichtingen, aanmelden van contribueerende leden en aanvragen voor kraamhulp - Telef. 23420. b. g. g. Inlicht. K 08. Aanvragen (schriftelijk) adres 1ste Bin nenvestgracht 30. ARBITRAGE-AANBOD VALT NIET IN DEN SMAAK VAN ENGELAND. De diplomatieke redacteur van de „Dai ly Telegraph" schrijft: „Ik verneem, dat het Noorsche voorstel, de „Altmark"-affaire aan internationale arbitrage te onderwerpen, bij de Britsche regeering niet in den smaak valt, aangezien zij vasthoudt aan de opvatting, dat men hiel' niet heeft te doen mét een aangele genheid, wélke niet door directe onder handelingen kan worden geregeld". De diplomatieke redacteur van de „Times" schrijft: „Het is onwaarschijnlijk, dat de besprekingen verandering zullen brengen in de Britsche opvatting, dat het optreden van de „Altmark" zeker niet de „passage simple" was, waarvan de Haag sche Conventie spreekt. Het was niet het misbruik maken van de schuilplaats, wel ke de neutrale wateren bieden, voor het ten uitvoer leggen van een krijgsoperatie, waarin het schip anders niet kon verwach ten te slagen". De Londensche bladen wijden veel ruim te aan de berichten over de Noorsche con ferentie. GEEN BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN DEN JOESSINGFJORD. Het Britsche ministerie van luchtvaart deelt mede: Het bericht uit buitenlandsche bron, dat drie Britsche vliegtuigen gistermiddag bo ven den Joessingfjord hebben gevlogen, naar het schijnt op zoek naar de „Altmark" en andere Duitsche schepen, is ongegrond. Er zijn geen Britsche vliegtuigen uitge zonden met zoo'n taak. SCHEPEN, DIE ZONKEN De schipper van den gistermorgen in IJmuiden binnengekomen Deenschen kot ter „Olympia", E. 544, heeft gerapporteerd, dat toen hij met zijn vangst op weg was naar een Engelsche haven, door een Duitsch vliegtuig is beschoten. Het vlieg tuig cirkelde eerst eenige malen rond den kotter, waarna het over het scheepje scheerde en het met een machinegeweer beschoot. De kotter kreeg een zestal treffers op dek, maar niemand werd gewond. Toen de 544, den steven Oostwaarts wendde, werd hij door den vlieger met rust ge laten. De kotter zal nu zijn uit 175 kisten be staande vangst in IJmuiden lossen. De Britsche s.s. „Jevington Court" (4.544 ton) is op de Noordzee tot zinken gebracht. De bemanning is in een Engel sche haven aan land gebracht. Naar wordt meegedeeld, is het Deensche stoomschip „Aase" (1200 ton) op een reis van Spanje naar Engeland gezonken. Een lid der bemanning werd gedood, een werd gered, en vijftien andere opvarenden wor den vermist. De Britsche admiraliteit heeft medege deeld, dat de marinetreiler „Benvolio" op een mijn geloopen en gezonken is men vreest, dat de comandant en negen min deren zijn omgekozen. Voorts is het Britsche s.s. „Royal Archer" Zaterdagmiddag voor de Schotsche kust gezonken. Gemeld wordt, dat het vaar tuig op een myn geloopen is. Het verging toen het door twee sleepbooten werd weg gesleept. De geheele bemanning is aan land gebracht, hoewel 14 opvarenden gewond zijn. DUIKBOOTEN IN COLUMBIAANSCHE WATEREN? Hoewel het bericht niet bevestigd is, meldt het blad „El Tiempo", dat in Car tagena sensatie gewekt is door een mede deeling, dat zch duikbooten in de terri toriale wateren van Columbia zouden be vinden tot in de nabijheid van de haven. BRITSCHE VRACHTEN OP DUITSCHE SCHEPEN IN NEUTRALE HAVENS ~)e commissie, welke de Londensche Kamer van Koophandel en de belangen verzekeraars vertegenwoordigt, heeft besloten de vrijlating te eischen van de Britsche ladingen inDuitsche schepen, die een toevlucht hebben gezocht in bepaalde neutrale havens. In het communiqué zegt het comité o.a. dat de vrijlating van de lading aan boord van een aantal schepen, dii een vlucht hebben gezocht >n Italië, Eritrea, de Portugeesche koloniën en Ne- derlancsch Oost Indië, onmiddellijk ge- eischt zal worden tegen vertooning van de papieren en tegen betaling van evertu- eele vracht. Indien de reeders weigeren, zal een reeks van proefprocessen tegen hen ondernomen worden bij de plaatselijke ge rechtshoven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 6