Russische divisie door
Finnen vernietigd
Had Noorwegen geweld
moeten gebruiken?
Sett
ACaaulaaóten mm £adaga-tne&c
Sxgen de AchendUtg mm zijn
tevdtaüaie wateren
Uil het Verre Oosten
[/tin io^cUnot
lfO*\ ïl
tc
DINSDAG 20 FEBRUARI 1940
CE l.nnsCHF COURANT
TWFFnE m.»n - pao. a
Honing Gustaaf verdedigt
Zwedens houding
ACHTTIENDE RUSSISCHE DIVISIE IN
DE PAN GEHAKT.
Het Flnsche legerbericht van gisteren
naakt melding van een groote Finsche
overwinning ten Noordoosten van het La-
doga-meer, waar de achttiende Russische
divisie bij Syskyjaervi in de pan werd ge
hakt.
18.090 Russen werden gedood of gevan
gen genomen. Al het oorlogsmateriaal is
den Finnen in handen gevallen.
WAT HET FINSCHE LEGERBERICHT
MELDT.
In het Finsche legerbericht van gisteren
wordt medegedeeld:
Te land: op de landengte van Karelië
heeft de vijand gisteren plaatselijke aan
vallen gedaan op onze nieuwe stellingen
tusschen de Finsche Golf en de Vuoksi. De
aanvallen werden afgeslagen met verliezen
voor den vijand, welke op een bataljon
worden geraamd. Bovendien werden zes
tanks buitgemaakt.
Ten zuidoosten van Salemkaita hebben
Finsche troepen een vijandelijke colonne
verstrooid en drie kanonnen buitgemaakt,
alsmede een hoeveelheid mitrailleurs en
munitie
Bij Taipale werd een aanval van den
vijand, welke tegen den middag begon,
voortgezet
Ten noordoosten van het Ladogameer
hebben onze troepen een groote over
winning behaald. Zij maakten zich
meester van een belangrijk punt, dat
door een sterke vijandelijke macht was
bezet. Twintig tanks, 36 stukken geschut
van verschillend kaliber, zeventien trac
toren, 32 veldkeukens, 25 automobielen,
260 wagens en nog meer materieel vie
len in handen van de Finnen.
Na dit hardnekkig gevecht hebben de
Finsche troepen de achttiende divisie
van den vijand geheel vernietigd. Deze
divisie was omsingeld, nadat zij via
Coma tot Syskyjaervi was doorgedron
gen. Voor de omsingeling had de divisie
aanzienlijke versterking ontvangen. On
geveer 18.000 man zijn gesneuveld of ge
vangen genomen en al het materieel ls
buitgemaakt.
In de lucht: De Finsche luchtmacht
heeft gisteren met succes verscheidene ver
kenningsvluchten uitgevoerd en bommen
geworpen op en achter de linies van den
vijand. In verscheidene luchtgevechten
boekten wij successen. Boven de gevechts
zone was de activiteit van de vijandelijke
luchtmacht zeer groot, zoowel overdag als
gedurende den nacht. De steden Kexholm,
Wilmanstrand en Viborg werden gebom
bardeerd, de laatstgenoemde stad door
verscheidene, elkaar opvolgende, vijande
lijke formaties.
In hel binnenland heeft de vijandelijke
luchtmacht Kotka, Kouvolza en de distric
ten Iisalmi en Pori gebombardeerd. Vol
gens tot nu toe ontvangen berichten zijn
enkele burgers gewond en verscheidene
huizen vernield. Het aantal vliegtuigen,
dat boven Finland heeft gevlogen, wordt
geschat het grootste te zijn, dat tot nu toe
is geteld.
Volgens bevestigde mededeelingen zijn
twintig Russische vliegtuigen omlaag ge
schoten, terwijl vermoedelijk nog vier toe
stellen werden vernield. Bevestigd werd,
dat gisteren nog een toestel werd neerge
haald. Sovjet-vliegers hebben met mitrail
leurs op burgers geschoten. Gistermiddag
werd te Helsinki luchtalarm gemaakt,
maar er werd geen vliegtuig gezien.
Vojgens verslagen van den Finschen staf
hebben de Finnen sinds 1 Februari min
stens 160 Russische vliegtuigen omlaagge-
schoten.
Sedert den aanvang der vijandelijkhe
den hebben de Finnen in het geheel 412
Russische vliegtuigen neergehaald.
DE JONGSTE OVERWINNING DER
FINNEN.
De Finsche overwinning ten Noorden van
het Ladogameer is, volgens Havas, het re
sultaat van geduld en volharding. Gedu
rende een week hebben de Finsche troe
pen, die niet sterk genoeg waren om de
Russen rechtstreeks aan te vallen, met
skipatrouilles rond den vijand gecirkeld en
de ravitailleering onderschept. Convooien
van vijftig tot honderd wagens werden
vernietigd. De overwinning is behaald zon
der grooten slag en vcoral door het goed
gebruik maken van het terrein en het ge
duld en de volharding der Finnen. Deze
hebben geen groote verliezen aan man
schappen geleden, hetgeen voor het Fin
sche leger van groot belang is.
Men moet evenwex niet gelooven, dat
thans alle Sovjet-troepen ten noorden van
het Ladogameer zijn verdwenen. Nog
steeds bevinden zich hier ongeveer twee
Russische divisies.
De Russen hebben na verwoeden strijd
Summa veroverd en zijn nu op weg naar
de tweede Finsche linie.
Na een geslaagden aanval hebben de Sov
jet-troepen de plaatsen Laipasuo, Kama
ra en Saimo ingenomen en liggen thans op
ongeveer 10 K.M. vóór de zesde groote Fin
sche stad Viipuri.
Ten Zuiden van Koivisto is de plaats
Muurila in handen der Russen gevallen.
De Finnen handhaven hun posities nog
steeds bij Koivisto (Bjorko) en bestoken
met hun batterijen de Russen in den rug en
bestrijken eveneens de kuststrook.
NOG MEER DIVISIES IN
MOELIJKREDEN.
Naar Havas uit Helsinki meldt, verkee-
ren nog eenige der Russische divisies, die
zich nog ten Noordoosten van het Ladcga-
meer bevinden, in uiterst neteligen toe
stand en lijden aanzienlijke verliezen. Een
dezer divisies verkeert in een toestand, die
in zekere mate herinnert aan dien van de
achttiende, welke geheel vernietigd is; de
verbindingen met de bases zijn afgesneden
en de bevoorrading geschiedt door de
lucht. De moeilijkheden dezer eenheid kan
men zich voorstellen wanneer men be
denkt, dat de temperatuur in dit verlaten
gebied nog steeds dertig graden onder nul
bedraagt.
Bij de vernietiging van de achttiende di
visie hebben de Finnen een zeer hooge
Russische militaire persoonlijkheid, die
een bekenden naam heeft, gevangen geno
men, tezamen met een deel van zijn ge-
neralen staf. De vernietiging van de acht
tiende divisie is te opmerkelijker, daar
numeriek de Finsche troepen zeer beschei
den waren en tegenover iederen Fin min
stens zeventig Russen stonden. De Finnen
hebben overwonnen, dank zij hun terrein
kennis, hun moed en het optreden van
hun ski-eenheden.
In den sector van Taipale hebben de
Russen hun hevige aanvallen weer inge
zet, waarschijnlijk om het front van het
Ladogameer te ontlasten. De Russische
tanks in den sector van Taipale operee-
ren zonder gevolgd te worden door infan
terie.
Onder de buit, veroverd op de achttien
de Russische divisie, bevindt zich een vlag
der divisie, welke afkomstig is uit de stad
Jaroslav. Deze vlag stelt de helft der we
reld voor, waarop de stad Jaroslav zelf
wordt voorgesteld door een sikkel en ha
mer, een Russische bajonet steekt door de
stad, gaat door de Baltische landen heen
over Scandinavië en raakt met haar punt
Noorwegen.
HET RUSSISCHE LEGERBERICHT.
Het Russische legerbericht deelt mede:
„Op 19 Februari heeft zich het offensief
der Sovjet-Russische troepen op de Kare-
lische landengte gunstig ontwikkeld. De
Russen hebben de zuivering van het ver
sterkte vijandelijke gebied van Bjcrke
voortgezet en het eiland Rion, drie kilo
meter ten Westen van de stad Juhannes,
het eiland Revon, vijf kilometer ten Zuid
westen van Juhannes, en de stations Lah-
teenmaki en Humoljoki bezet.
In andere sectoren geen belangrijke wij
zigingen. De Russische luchtmacht heeft
aanvallen op vijandelijke troepen gedaan
en militaire objecten gebombardeerd. Bij
luchtgevechten zijn 14 vijandelijke toe
stellen neergeschoten".
VERKLARING DOOR KONING
GUSTAAF.
Over afwijzen van militairen bijstand
aan Finland.
Koning Gustaaf van Zweden heeft gis-
ieren een verklaring uitgegeven, waarin hij
het optreden der Zweedsche regeering door
het afwijzen van het Finsche beroep op mi
litairen byVand onderschrijft.
„Ik beschouw het al" mijn absoluten
p:icht zooveel mogelijk te trachten mijn
volk buiten het fatale conflict te houden,
dat thans in de wereld woedt."
Na zijn „grootste bewondering" te heb
ben uitgesproken voor .den strijd, welke
d »(-r onze breeders in Finland wordt ge
streden tegen een overweldigende macht",
erklaart de Koning, dat /weden probeer
de op vele manieren hulp te bieden, doch
van het begin af aan duidelijk heeft ge
maakt, dat Finland geen directen militai
ren bijstand kon verwachten.
..Met zorg in het hart heb ik, na het
probleem te hebben bestudeerd, beslist, dat
wy deze houding moeten aannemen. An-
Minister Koth over Noorsch
standpunt
NOORSCHE OORLOGSSCHEPEN
TEGENOVER EEN OVERWELDIGENDE
MEERDERHEID.
De Noorsche minister van buitenland-
sche zaken, Koht, heeft in het Storting
een verklaring afgelegd, waarin hij zeide
dat Britsche oorlogsschepen in het geval
van de „Altmark" de Noorsche neutraliteit
op grove wijze hebben geschonden. De
„Altmark" was een „Reiehsdienstschiff"
en had voor de Duitsche marine gevaren.
Bijgevolg diende zij overeenkomstig het
internationale recht als een oorlogsschip te
worden beschouwd.
Het schip kwam op 14 Februari ter
hoogte van de Trondheimsfjord in de Noor
sche territoriale wateren en werd denzelf
den dag aangehouden door de Noorsche
torpedoboot, welker commandant verzocht
het schip te onderzoeken, hetgeen de kapi
tein van de „Altmark" toestond. Oorlogs
schepen zijn niet verplicht, zich aan een
inspectie te onderwerpen en de vertegen
woordiger van de Noorsche marine had al
leen het recht vast te stellen, of het schip
inderdaad was, wat de kapitein beweerde,
dat het was. De Noorsche officier verge
wiste zich zelf hiervan door de scheepspa
pieren in te zien. Hem werd medegedeeld,
dat de „Altmark" met luchtafweerkanon-
nen was uitgerust.
De commandant van het marinestation
Bergen geloofde evenwel niet, dat hij
volledig was ingelicht en daarom werd de
„Altmark" op ongeveer 100 mijl ten Noor
den van Bergen den 15den Februari tege
moet gevaren door een ander Noorsch
oorlogsschip, dat het recht eischte, haar te
doorzoeken, doch de kapitein weigerde en,
zooals ik reeds zeide, was hij daartoe wet
telijk volkomen gerechtigd, zoodat de
eisch werd ingetrokken.
Toen bleek, dat de „Altmark" gebruik
maakte van haar radio, werd haar mede
gedeeld, dat zij daartoe niet gerechtigd
was, waarop de kapitein zijn verontschul
digingen aanbood.
Op 16 Februari bevond de „Altmark"
zich ter hoogte van Jaeren, toen vernomen
werd, dat zich Britsche vliegtuigen in de
buurt bevonden. Wij wisten niet precies,
of zij zich binnen de territoriale wateren
bevonden of niet.
Zonder twijfel kenden de Engelschen de
voorafgaande geschiedenis van de „Alt
mark" terwijl wij niet wisten, dat zich
Britsche gevangenen aan boord bevonden.
Koht deed vervolgens het relaas van
het gevecht in de Joessingfjord, waarbij
hij zeide, dat de Engelsche oorlogsschepen
zich na het Noorsche protest eerst terugge
trokken hebben, dcóh, nadat zij van de
Britsche regeering instructies hadden ont
vangen, terug kwamen, waarna een Brit
sche bemanning zich aan boord van de
„Altmark" begaf en het gevecht begon.
Den volgenden morgen bereidde de
Noorsche regeering een protest te Londen
voor en ontving het een Duitsch protest.
In het laatste werd niet alleen geklaagd
over de Britsche rechtsschending, doch te
vens verklaard, dat de Noorsche regeering
het Duitsche schip niet zoo doeltreffend
had bijgestaan als mogelijk was geweest.
Hierop kan ik slechts zeggen, dat de
Noorsche oorlogsschepen zich voor een
overweldigende meerderheid in kracht
geplaatst zagen en dat tegenstand nut
teloos en onzinnig geweest zou zijn.
Ik bevond mij te Trondheim, en" de mi
nister-president, die als minister van bui-
tenlandsche zaken optrad, ontving den
Britschen gezant.
De Britsche gezant trachtte het voorge
vallene eenigszins te verdedigen of te ver
ontschuldigen door te zeggen, dat de „Alt
mark" in de'Noorsche wateren haar radio
gebruikte en bijgevolg aangehouden had
ders zou Zweden het grootste gevaar loo-
pen niet alleen in een oorlog met Rusland,
doch ook met de grootste mogendheden
te worden betrokken. Een dergelijke ver
antwoordelijkheid kan i1- niet op mij ne
men. Indien dat zou gebeuren, zou het voor
Zweden onmogelijk kunnen worden Fin-
tand zelfs de hulp te verschaffen, welke dit
land thans ontvangt."
De Koning besluit met de oprechte hoop,
uit te spreken, dat zijn volk zijn houding
zal begrijpen en goedkeuren.
De Koning nam de leiding.
De verklaring van Koning Gustaaf heeft
tt Stockholm nog al sensatie verwekt. De
wc-rklaring is een graadmeter voor de con
troverse. die tie kwestie-Finlsnd onder het
Zweedsche volk heeft teweeggebracht. De
koning heeft thans op opvallende wijze de
leiding genomen van hen, die den premier
steunen.
Het standpunt der regeering ontving ook
krachtigen steun van de sociaal democrati
sche partij. Tot deze partij behoort bijna
de helft der leden van den Rijksdag.
moeten worden. Doch het ls onmogelijk,
tegen een dergelijke overtreding zulke
krachtige maatregelen te nemen, vooral
daar de kapitein terstond de Noorsche in
structies opvolgde.
De Britsche gezant wees er ook op, dat
de „Altmark" gevangenen aan boord had
en dat wij het schip op dezen grond had
den kunnen aanhouden. Hierop moesten
wij antwoorden, dat het schip in elk geval
het recht zou hebben door de Noorsche ter
ritoriale wateren te varen. De commandant
van de Noorsche torpedobooten in de Joes
singfjord had eveneens den Britschen com
mandant medegedeeld, dat, zelfs al zou de
„Altmark" Britsche gevangenen aan boord
hebben, dit den Britschen oorlogsschepen
geenszins het recht gaf, hun wil door te
zetten in de Noorsche wateren.
Er bestaat in het internationale recht
geen bepaling, die een oorlogvoerend
land verbiedt, gevangenen te vervoeren
over neutraal grondgebied, als de door
tocht zelf maar wettig is.
Het laatste argument van den Britschen
gezant was de bewering, dat Noorwegen
had toegelaten, dat Duitsche duikbooten in
de Noorsche wateren opereerden en zelfs
Britsche schepen tot zinken brachten. Ik
heb reeds eerder in het Storting een ver
klaring hieromtrent afgelegd. Wij hebben
geen enkel bewijs kunnen vinden, waaruit
blijkt, dat deze schepen in de Noorsche ter
ritoriale wateren zijn getorpedeerd.
De premier verklaarde ten slotte aan den
Britschen gezant:
„Ik verzoek u, aan uw regeering mede
te deelen, dat hetgeen zich gisteravond
heeft voorgedaan, ons en mij persoonlijk
uiterst pijnlijk getroffen heeft. Bijzonder
pijnlijk is, dat een land als Engeland,
waarmede wij altijd vriendschappelijke be
trekkingen willen handhaven, een klein en
neutraal land op zulk een manier behan
delt.
Noorwegen is een klein land en wij kun
nen aan onze eischen niet met militaire
machtmiddelen kracht bijzetten, doch wij
kunnen protesteeren tegen ongerechtvaar
digd gebruik van geweld en dat hebben
wij gedaan.
Wij kunnen zulk een zaak ook voor den
Volkenbond brengen, ten einde aan de
geheele wereld duidelijk te maken, wat
werkelijk geschied is en wij kunnen een
beroep op de wereldmeening doen. Wij
hebben geprotesteerd tegen alle schendin
gen van onze neutraliteit, die te onzer ken
nis zijn gebracht".
Koht, noemde vervolgens de instructies,
die aan den gezant te Londen gegeven zijn
voor het indienen van een protest. De ge
zant werd 17 Februari door lord Halifax
ontvangen.
Deze klaagde er over, dat de Noorsche
autoriteiten de „Altmark" niet nauwkeurig
doorzocht en de Britsche gevangenen niet
gevonden hadden. Hij meende ten onrech
te, dat de „Altmark" Bergen had aange
daan, doch in werkelijkheid had het schip
geen enkele Noorsche haven aangeloopen.
Hij voerde aan, dat Noorwegen zijn
plicht als neutrale staat niet had vervuld,
omdat het de „Altmark" niet nauwkeurig
had doorzocht. Ik heb reeds eerder aange
haald, wat het internationale recht hier
omtrent zegt en ieder kan begrijpen,, dat
deze klacht ongegrond is.
Halifax gaf toe, dat technisch de
neutraliteit was geschonden, doch hij
redeneerde, dat dit weinig of niets be-
teekende .vergeleken met het feit, dat
de Duitschers 300 of 400 Britsche ge
vangenen vasthielden onder meer dan
hondsche omstandigheden.
Het schijnt, dat de Britsche regeering
van oordeel was, dat zij in dit geval ge
rechtigd was, het internationale recht ter
zijde te stellen en zich niets aan te trekken
van een klein land, dat in dezen oorlog
geen ander doel had, dan zijn neutraliteit
te handhaven.
Na de rede van Koht verklaarde Ham-
bro, de leider der conservatieven, dat de
geheele Noorsche natie in de zaak van de
„Altmark" achter de regeering staat en
het protest steunt.
Het Storting heeft hierna de verklarin
gen van Koht en Hambro met algemeene
stemmen goedgekeurd.
PASSIEVE NEUTRALITEIT
ONAANVAARDBAAR.
Officieuze verklaring uit Parijs.
In een officieuse verklaring wordt ge
zegd, aldus United Press, dat Noorwe
gens „passieve neutraliteit" in het „Alt-
mark"-incident voor de geallieerden volko
men onaanvaardbaar is.
De opvatting van Frankrijk en Enge
land is - zoo zegt men dat neutraliteit,
wil zij effectief zijn, een militant, waak
zaam en actief karakter moet dragen.
Uit deze verklaring concludeert United
Press, dat de geallieerden voortaan zullen
weigeren de onschendbaarheid van de
territoriale wateren der niet-oorlogvoeren-
den te erkennen, tenzij de neutralen hun
bereidheid aan den dag leggen hun souve-
reiniteit met de wapenen tegen schending
door den vijand te verdedigen.
De hierboven genoemde officieuze ver
klaring luidt ten deele als volgt:
„Bij herlezing van de verklaring van
den Noorschen minister Koht, vinden we
de volgende zinsnede: We hebben energiek
geprotesteerd tegen deze brutale neutrali-
teitsschending. Maar het is duidelijk, dat
we niet in staat waren onze neutraliteit in
dit geval te verdedigen, enz."
Dit is een definitie van de passieve neu
traliteit, welke in feite niet langer neutra
liteit is. Neutraliteit, die niet verdedigd
wordt, is ipso facto verbroken. De „Alt-
mark"-affaire is hiervan een doorslaand
bewijs.
CHINEEZEN TREKKEN OP NAAR
NANNING.
Japanners bombardeerden opnieuw den
Joennan-spoorw eg.
Berichten van het front zoo meldt het
Chineesche persbureau uit Pinjang wij
zen er op, dat de Japansche tegenstand in
het gebied van Nar.ning teekenen toont
van algeheele ineenstorting. In de stad
zelf zou sedert Donderdag groote verwar
ring heerschen en de Japansche legerlei
ders zouden reeds naar Jamtsjau vertrok
ken zijn. De Chineesche troepen zijn de
stad thans tot op schootsafstand genaderd.
Uit Lioetsjau wordt gemeld, dat Nanning
•■hans reeds vrijwel geheel door de Chinee
sche troepen omsingeld is. De Japanners
trekken zich in wanorde in de richting der
stad terug. Zij zouden de omringende dor
pen in brand gestoken hebben en men
vreest, dat talrijke burgers om het leven
z\jn gekomen. Langs twee wegen rukken
de Chineesche troepen thans naar Nan-
ring op.
De Japansche militaire autoriteiten te
Tokio ontkennen, volgens Domei, dat
de Chineesche troepen Nanning heb
ben heroverd. Zij verklaren, dat de
Chineezen dit reeds vijf. of zes maal
hebben beweerd, doch sedert de stad
door de Japanners is bezet op 24 No
vember van het vorig jaar, zijn geen
geregelde Chineesche troepen bij de
stad gezien. Wel hebben Chineesche
guerillabenden de Japansche verbin
dingslijn lastig gevallen, waardoor aan
Japansche zijde verliezen zijn gele
den.
Domei meldt uit Tokio, dat Japansche
/liegtuigen Zaterdag opnieuw een hevi-
gen aanval hebben ondernomen op den
Juennan-spoorweg. Gezegd wordt, dat op
verscheidene plaatsen spoorbruggen en
rails zijn opgeblazen. De vliegtuigen keer
den behouden naar hun bases terug.
Zondag hebben Japansche vliegtuigen
den spoorweg van Joennan opnieuw ge
bombardeerd, waarbij de spoorbrug over
de Mengtse werd getroffen.
Bultenlandsctie berichten
HOOG WATER IN SPANJE.
Tengevolge van het slechte weer zijn de
rivieren in Spanje buiten de oevers ge
treden. Men vreest voor nog sterker was,
EEN LAWINE VERNIELT EEN HOTEL
IN FRANKRIJK.
Uit Grenoble wordt gemeld. Gister
ochtend te 10 uur is een lawine neerge
stort van Pointe des Signal en heeft de
vleugel van een hotel, waar zich talrijke
gasten ophielden, vernield. Uit de puinen
is het stoffelijk overschot van een jong
meisje, dat nog niet is herkend, geborgen.
Verder zijn verscheidene lichtgewonden
geborgen.
De prefect van het departement van de
Isore heeft zich naar de plaats des onheils
begeven.
BOM NAAR PROCESSIE GEWORPEN.
Te Soekkoersind in Britsch-Indië is gis
teren een bom geworpen naar een ter ge
legenheid van het Mohammedaansche feest
van Mahorroem gehouden processie. Een
persoon werd gedood en 17gewond.
Veertig personen zijn gearresteerd en in
het geheele district is de curfew afgekon
digd.
Hel Nedeilcmdrche r.ssde iSiuis
E!ssdlraps!u3:e:':cnct.
Meldt U aar. als bloedgever bij ae
Plaatseii'Ke -Werlcommijsie ot bij het
Secretariaat van de Centrale Commissie,
Prinsessegracbt 27 te 's-Gravenhage. i
Steunt met een bijdrzge op Giroj
291564 van den Penningmeester te
üverschie.
