Het Centrale Vliegveld De koudste winter van ons land BINNENLAND DINSDAG 13 FEBRUARI 1940 31ste Jaargang No. 9565 3)e £cicbcfve(Soii^<Mit Bureaus Papengracht 32. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag 2. Telefoon: Redacüe 1001S, AdmintatraH. J0935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN O 1VI STREKEN Giro 103003. Postbus 11. Dil nummer bestaat alt drie bladen. Waarom Katholiek onderwijs Talrijk zijn de klachten over het onder wijs. Zij kunnen o.i., wat de hoofdzaak be treft, worden saamgevat hierin, dat over veel dingen wordt geleerd, maar over weinig dingen veel. Men mag hiervan over het algemeen niet een verwijt maken aan degenen, die met het onderwiis-geven zijn belast, om dat dezen in den regel gebonden zijn door een leer-program, dat moet doorgewerkt en afgewerkt. In een beschouwing in de „Tijd" van gisterayond over een pas verschenen boekje „Van kind tot mensch" van dr. G. van de Veegaete (verschenen in de Basis reeks bij Leopold's Uitg. Mij.) trof ons, dat daarin wordt aangewezen, wat wel is het diepste gemis in veel onderwijs, nL de vorming van een persoonlijkheid. In het boekje van Dr. van Veegaete wordt dit gedemonstreerd door het verslag van de examencommissie van de Univer sitaire Stichting, een voortreffelijke Bel gische instelling voor het toekennen van studiebeurzen, enz.: De commissie, waarvoor „de beste leerlingen van het middel baar onderwijs" verschijnen, oordeelt: „Wat veeleer ontbreekt in de schriftelijke proeven, is de bekwaam heid om na te denken en persoonlijke gedachten mee tc deelen. Van de intel- tectueele nieuwsgierigheid der candida- ten is insgelijks weinig te bespeuren". De professoren, die met de conversatie- proef belast werden, geven een bijna eensluidend advies. Ze verklaren, „dat de leerlingen met een voldoende gemak kelijkheid gesproken hebben over b a- n a 1 e onderwerpen als: lectuur, sport, lievelings/'irmaak, reizen, enz. Maar het ontbreekt aan overwegingen, waardoor de persoonlijkheid der candidaten naar voren treedt, aan intellectueele nieuws gierigheid, aan belangstelling voor de studi e." Als zoo over de beste leerlingen ge oordeeld wordt, hoe zullen dan de min der goeden zijn, die toch ook aan de Universiteit komen! Gemis aan vorming der persoonlijkheid. En de persoon lijkheid kan niet worden gevormd, tenzij naar vaste zedelijke beginselen. En vaste zedelijke beginselen kunnen niet of niet in volle ontplooing en practisohe toepas sing komen, kunnen niet groeien in een sfeer van neutraliteit. Ziedaar, een der gronden, de eerste grond, waarom wij, katholieken, voor heel ons onderwijs de eisch stellen, dat het katho liek moet zijn; waarom wij op het geheele terrein van het onderwijs bijzonder, d.w.z. katholiek onderwijs wensohen. Ziedaar ook de reden, waarom wij aan hen, dit met het geven van katholiek on derwijs zijn belast, hooge eischen stellen wat betreft hun eigen persoonlijkheid, hun eigen karakter: zij moeten persoonlijkhe den zijn, zij moeten karakters vormen. De schrijver van bovengenoemd boekje, dien wij niet kennen en van wien niets ons doet vermoeden, dat hij een katholiek is, geeft indirect een pleidooi voor bijzon der onderwijs bijzonder onderwijs, dat gefundeerd is op, geleid wordt door be ginselen, leven s-beginselen, die een wereld-beschouwing omvatten. Hij geeft indirect een antwoord op de vraag: waarom bijzonder, waarom katho liek onderwijs? 't Is voor ons een aanleiding, om ons nog 'tis te doordringen, opnieuw je doordrin gen van de waarde en de beteekenis, van het waarom van ons katholiek onder wijs; en ons tevens levendig bewust te ma ken van de invloedrijke taak, die hebben te vervullen zy, die katholiek onderwijs geven, óók om de waardeering van deze taak in de daarvoor geëigende vormen tot uitdrukking te brengen. I RUSSEN IN DE MANNERHEIMLINIE Uit welingelichte bron wordt beves tigd, dat de Russen op 11 Februari in de Mannerheimlinie zijn binnengedron gen. De Finnen deden tegenaanvallen, doch slaagden er niet overal in de Rus sen terug te werpen. De Sovjet-troepen versterkt door vijf nieuwe divisies vielen langs het gehee le front op de Karelische landengte aan. Zij trachtten tusschen Summa en het Vuorskimeer een wig in de Manner heimlinie te drijven en tegelijkertijd de verdedigers op het ijs van de Fin- sche Golf ten Westen van het Ladoga- meer, te overmeesteren.. Bij het vallen van den avond waren de Russen in den sector Summa, waar zij sedert 13 dagen zonder ophouden hadden aangevallen, in de Finsche ver sterkte stellingen binnengedrongen. Leiderdorp minder in trek? De „Telegraaf' schrijft: De oorlogstoestand heeft de kwestie van het centrale vliegveld, welke nog niet zoo lang geleden in het middelpunt der publie ke belangstelling stond, eenigermate uit het oog doen verliezen. De Rijkscommis sie voor deze zaak, waarin alle belangheb bende instanties zijn vertegenwoordigd, welke tot taak heeft de stichting van een centraal vliegveld bij Leiderdorp te bestu- -deeren, is nog steeds bezig met haar taak. Wij vernemen nu, dat de zaak van Schip hol er goed voorstaat. Het plan om te Lei derdorp een centraal vliegveld te stichten, krijgt in deze commissie hoe langer hoe minder aanhangers. Meer en meer wint de overtuiging veld, dat Schiphol aan alle eischen voldoet. In de Rijkscommissie wordt de gemeen te Amsterdam naar men weet vertegen woordigd door den heer L. Boogerd, den directeur der Gemeentelijke Handelsin richtingen te Amsterdam. Hij verdedigt met kracht het standpunt van de hoofd stad, hierop neerkomend, dat Schiphol in geen geval mag verdwijnen en Rotterdam recht heeft op een eigen vliegveld. Deze meening is niet gebaseerd op plaatselijke overwegingen, doch werd ingegeven door het inzicht in de wijze, waarop de belan gen der Nederlandsche luchtvaart in den meest ruimen zin het best worden gediend. Behoudens enkele uitzonderingen gaan de overige commissieleden deze meening meer en meer deelen. Zoo langzamerhand vormen zich in de commissie twee partijen, de meerderheid staat op het standpunt van Amsterdam en is er van overtuigd, dat ontwikkeling van Schiphol juist door de steeds wisselende omstandigheden in de luchtvaart, het best in de behoeften van de toekomst zal voor zien. De andere partij, een kleine minder heid, wórdt gevormd door de steeds klei ner wordende groep van aanhangers van het K. L. M.-standpunt, die blijven vast houden aan het Leiderdorpplan. Ook over technische kvActies, zoo o.m. de breedte der startbanen, zijn in de commissie diep gaande discussies gehouden. Conclusie vraagt tijd. Uit een en ander valt op te maken, dat de Rijkscommissie haar werkzaamheden gestadig voortzet, maar dat een conclusie vooralsnog niet tegemoet kan worden ge zien. De groote kosten, welke met de stich ting van een centraal vliegveld bij Leider dorp gemoeid zijn het benoodigde be drag is door de tijdsomstandigheden vele millioenen hooger geworden dan aanvan kelijk werd geraamd spelen uiteraard ook een groote rol. Tevens ontveinst men zich de moeilijkheid niet, dat in geen en kel opzicht is aan te geven in weljce rich ting het internationale luchtverkeer zich na den oorlog zal ontwikkelen. Wij komen aanstonds te staan voor ge heel nieuwe machines met grootere capa citeiten, snelheden en een actieradius, waarvan men zich bij het vormen der Lei derdorpplannen nog geen voorstelling kon maken. Dat Nederland als knooppunt van luchtwegen dan een kleinere rol gaat spe len dan voor den oorlog, is te verwachten. Reeds het laatste luchtvaartseizoen gingen vele diensten, die vroeger Schiphol of Waalhaven aandeden om te tanken, ons land voorbij. Zelfs de K. L. M. exploiteer de lynen, die Nederland niet meer aan deden. Dan is er de kwestie van 't Oceaan- verkeer, welke, wat ons land betreft, nog slechts een wissel is op een zeer verwij derde toekomst. Niemand kan thans voor spellen of tegen den tijd, dat deze plan nen een begin van uitvoering krijgen, de vliegboot verder ontwikkeld is, dan wel het landvliegtuig zoodanig is verbeterd, dat met succes dit type voor Oceaanver- keer kan worden gebezigd. Alles bij elkaar is de situatie thans zoo danig, dat de commissie haar arbeid voort zet, maar dat het behoud van Schiphol als centraal vliegveld, met handhaving van een luchthaven voor de grootste haven stad van Nederland, Roterdam, vrijwel vaststaat. 24 GRADEN ONDER NUL Naar wij van 't Koninkl. Nederl. Meteorologisch Instituut te De Bilt vernemen, is vanmorgen in ons land de laagste temperatuur geregistreerd, welke ooit in ons land is waargenomen. Na den sneeuwval van gisteravond is een opklaring gevolgd, terwijl de wind tot zwak afnam. Hiermede wa ren de voorwaarden geschapen tot het optreden van buitengewoon lage tem peraturen, vooral in het Noord-Oosten en het Oosten van ons land. Vanmorgen werd op het vliegveld Eelde een temperatuur van 24 graden Celsius waargenomen, terwijl het vlieg veld Twente 23 graden had. Zoo lang regelmatige gecontrolëerde waarnemingen in ons land plaats vin den, is de temperatuur nog niet zoo laag geweest. Het vori~e record werd op 31 December 1923 gevestigd te Avereest. De temperatuur bedroeg toen 22.3 graden Celsius. Dit is dus thans op dubbele wijze geslagen. Gemiddeld over ons geheele land was de ochtendtemperatuur vandaag 16.5 graden Celsius beneden normaal. Ook in de hoogere luchtlagen is het buitengewoon koud. Gisteren werd op 2000 M. hoogte een record geëven aard. ELK GEHEIM KARAKTER AAN NAUWE SAMENWERKING MET BELGIE VREEMD Ministers lichten nogmaals opschorting verloven toe. Op vragen van het Tweede Kamerlid De Visser luidende: 1. Is de regeering bereid de Kamer in te lichten omtrent de oorzaken die hebben geleid tot den gespannen toestand in de tweede week van Januari en mede te dee len, om welke redenen toen is besloten tot het voorloopig niet meer verleenen van periodieke verloven aan militairen? 2. Is het waar, dat in Nederland vertoe vende Engelsche en Fransche journalisten berichten hebben verbreid waarin de voorstelling werd gewekt als zou er sprake zijn van een gezamenlijk militair optreden van België en Nederland en steunen deze berichten op eventueele maatregelen, door de regeering genomen? 3. Indien het laatste deel der voorgaan de vraag ontkennend moet worden beant woord, heeft de regeering dan overwogen, of het noódig is, tegen dergelijke bericht geving van in Nederland vertoevende bui- tenlandsche journalisten afdoende maat regelen te treffen? 4. Heeft de regeering mede de wensche- lijkheid overwogen van het geven, ter ge ruststelling van het Nederlandsche volk, van volledige openbaarheid omtrent de betrekkingen die er onder de huidige in ternationale verhoudingen tusschen Bel gië en Nederland bestaan. 5. Indien de vragen 3 en 4 in bevesti genden zin moeten worden beantwoord, wat is dan het resultaat van rie overwe gingen? heeft de Minister van Buitenlandsche Zaken, mede namens de Ministers van De fensie en van Justitie, het volgende geant woord: De oorzaken, die er toe hebben geleid het verleenen van periodieke verloven aan militairen in de tweede week van Ja nuari tijdelijk op te schorten, sproten voort uit eenige min gunstige symptomen in de internationale situatie. Voor zoover de regeering bekend is, zijn door in Nederland verblijf houdende En gelsche en Fransche journalisten geen be richten verspreid als in de tweede vraag bedoeld. Uiteraard zouden dergelijke be richten, gesteld dat zij verbreid waren ge worden, niet steunen op de door de regee ring genomen maatregelen. In verband met het in de vorige alinea opgemerkte, kan de derde vraag onbeant woord blijven. In tegenstelling tot het vermoeden, dat in de vierde vraag ligt opgesloten, als zou den er in de betrekkingen van Nederland tot België bepaalde feiten bestaan, die niet openbaar zouden kunnen worden ge maakt, verklaart de regeering, zij het ten ten overvloede nogmaals, dat de verhdu- ding tot genoemd nabuurland zich bij voortdurend ontwikkelt in een sfeer van nauwe samenwerking, waaraan echter ieder geheim karakter, welk dan ook, vreemd is. In verband met de beantwoording der vragen 3 en 4 komt de laatste vraag niet voor beantwoording in aanmerking. ACTIE VOOR VERBETERING VAN DE LEERLINGENSCHAAL. Dezer dagen vergaderden te Utrecht de vertegenwoordigers van den Bond van Ne derlandsche Onderwijzers, het Katholieke Onderwijzersverbond, het Nederlandsch Onderwijzers Genootschap, de Unie van Christelijke Onderwijzers en de Vereeni- ging van Hoofden van Scholen. Besproken werd in hoeverre het wen- schelijk zou zijn, thans opnieuw een actie voor verbetering van de leerlingenschaal in te zetten. De wijze, waarop dit vraag stuk bij de behandeling der begrooting was afgedaan, was verre van bevredigend en algemeen was men van oordeel, dat men in de hierdoor ontstane situatie niet mocht berusten. In de toezegging van den minister, dat hij voor de volgende begrooting het vraag stuk van de leerlingenschaal en daarmee samenhangende kwesties nog eens opnieuw onder de oogen zou zien, werd aanleiding gevonden om zich wederom te wenden tot den Raad van Ministers en de Staten-Ge- neraal met het dringend verzoek gelden beschikbaar te stellen, waardoor nog in de loop van dit jaar de noodzakelijke ver betering van de leerlingenschaal tot stand zal kunnen komen. DE VERHOOGING VAN DEN SUIKERACCIJNS. De verhooging van den accyns op in ons land in te voeren suikerhoudende goede ren is eveneens gisteren van kracht ge worden. Overigens treedt de voorgestelde verhoo ging van den suikeraccijns en van de suc cessiebelasting op 1 Mei a.s. in werking. GEEN TERUGWERKENDE KRACHT BIJ HEFFING OP KOFFIE. Voorraden niet groot. De verhoogde heffingen op koffie en suiker hebben in de kringen van den han- de. vragen doen opkomen, waarop de in gediende wetsontwerpen en de daarbij gegeven toelichtingen geen antwoord ge ven. Zoo is door den handel gevraagd of de heffing op koffie ook terugwerkende kracht heeft, met name of de voorraden ook extra belast worden met de nieuwe heffing. Van bevoegde zijde werd ons me degedeeld, dat de heffing geen terug werkende kracht heeft. De voorraden, die den fiscus reeds zijn gepasseerd, wor den door deze nieuwe heffing niet op nieuw getroffen. De vrees, dat hierdoor door sommigen belangrijke oorlogswinst zou kunnen worden gemaakt, wordt van bevoegde zijde niet gedeeld, omdat men meent, dat er momenteel geen groote voorraden zijn. Wat de suiker en suikerhoudende goe deren betreft, was het den handel opge vallen, dat de opgeslagen suikerhoudende goederen als sucade, gember en gecon- fijte artikelen direct door de nieuwe hef fing worden getroffen, terwijl de suiker heffing pas op 1 Mei ingaat. Deze tegenstelling werd aan bevoegde zijde erkend. Zij vindt haar oorzaak, naar ons werd gezegd, in de tegenstelling tus schen ingevoerde artikelen en die, welke hier gemaakt worden. Deze tegenstelling bestaat nu eenmaal en zal moeten worden aanvaard. „Tel." CREDIETVERLEENING AAN BLOEM-. KWEEKERS. De minister van oeconomische zaken heeft, met intrekking van de crisis-bloem- kweekers-crediet-beschikking 1935, een nieuwe beschikking van dien aard gegeven, waarby onder bepaalde voorwaarden uit het fonds voor de credietverleening voor, bij de centrale als georganiseerden aange sloten, bloemkweekers de daarvoor noodi- ge bedragen worden beschikbaar gesteld. Het bedrag van elk der aan één aange slotene te verleenen credieten zal worden gesteld op ten hoogste 20 procent van de bruto-jaaropbrengst van de producten, welke voor hem in het voorgaande jaar zijn geveild over de erkende veiling, bij welke hij zijn aanvrage voor het verkrij gen van het betreffende crediet heeft in gediend, met dien verstande, dat het totaal der credietbedragen, welke aan één zelf den credietnemer zijn verleend krachtens alle op eenigerlei tijdstip te zijnen name loopende credietovereenkomsten, voor zoo ver deze zijn aangegaan krachtens de bepa lingen dezer beschikking, ten hoogste mag beloopen ƒ4000. TWEEDE INVENTARISATIE BIJ DE BOEREN. Wij vernemen, dat de boeren, wanneer zij op 18 Februari de registratiekaart voor het vee moeten invullen, daarop tevens antwoord zullen moeten geven op de vraag: hoeveel voorraad zij op dien dag aanwezig hebben, gedorscht, zoowel als ongedorscht, van: tarwe, rogge, gerst, haver, mais (eigen verbouwde), veldboonen, groene erwten, VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland DE STRIJD IN FINLAND. HEVIGE RUSSISCHE DRUK BIJ SUMMA OP DE MANNERHEIMLINIE. (2de blad). DE EERSTE TROEPEN DER DOMI NIONS IN EGYPTE AANGEKOMEN. (2de blad). ECONOMISCHE OVEREENKOMST GE SLOTEN TUSSCHEN DUITSCHLAND EN RUSLAND. (2de blad). EEN OPROEP DER ZWEEDSCHE VROU WEN. (2de blad). Binnenland ANTWOORD VAN DE REGEERING OP VRAGEN INZAKE HET OPSCHORTEN VAN DE VERLOVEN IN JANUARI. (1ste blad). ONZE VERLIEZEN OP ZEE. Ruim 55.000 ton schee psruimte ging reeds verloren. Sinds het uitbreken van den oorlog ver- l</or Nederland de volgende schepen: Mark (mijn) stoomschip1514 ton Binnendijk (mijn) stoomschip 6883 ton Tegri (mijn) motorschip 279 ton Safe (mijn) motorschip 400 ton Simon Bolivar (myn) stoomschip 8309 ton Sliedrecht, motorschip 5133 ton Spaarndam (mijn) stoomschip 8857 ton ïajandoen, motorschip 8158 ton Immingham (mijn) motorschip 398 ton. Truida (mijn) motorschip176 ton Arendskerk (torpedo) motorschip 7906 ton Nora (mijn) motorschip299 ton Burgerdijk (torpedo) stoomschip 6853 ton In totaal gingen dus in dezen oorlog reeds 55.165 ton scheepsruimte verloren. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN DE INDIRECTE BELASTINGEN. Naar aanleiding van de jongste voorstel len inzake verhooging van enkele belastin gen schrijft de Volkskrant o. m.: „Merkwaardig mag het heeten, dat de re geering, die van de versoberingsleus niet geheel afkeerig is, zich bij de raming van koffie- en suikerheffing aan de cijfers van heden houdt. D. w. z., zij doet alsof de acht millioen koffiebelasting en de vijf-en-een-half mil lioen hoogere suikeraccijns op het verbruik zonder invloed zullen blyven. Versobering heet het over nagenoeg heel de linie: dit kan men missen, dat ontberen, althans in het gebruik zich beperken. En men zal het wel moeten doen, daar het belastingmes van twee kanten direct er indirect snijdt en de inkomsten meer neiging hebben achteruit dan vooruit te Joopen. Toch praat de regeering, alsof er geen vuiltje aan de lucht was, van een bepaald jaarlyksch verbruik van koffie en suiker, of dit ondanks de prijsverhooging onverander lijke grootheden waren. Een andere merkwaardigheid is, dat de regeering zich eenerzijds beijvert prijsver hooging tegen te gaan en anderzijds zelf de prijs van artikelen, die men tot de eer ste levensbehoeften mag rekenen, verhoogt. De apostelen van de versobering juichen .'e prijsverhoogingen toe; zij zouden er nog meer en nog veel steviger wenschen. Maar zij zien voorbij, dat een versobering op groote schaal handel en bedrijf aantast en een algemeene veraming tot gevolg moet hebben, leiden moet tot verergering der v/erkloosheid. Er lykt geen probater raad dan zijn be hoeften in te perken en omlaag te schroe- /en; maar een maatschappij en samenleving d;e zich eenmaal op zeker peil hebben in gesteld, worden ontwricht als men aan de binten rukt en schudt waarop ze steunen." schokkers, capucijners, grauwe, platte, vale erwten, bruine boonen, witte boonen, bruin mosterd- en overige zaden, gemengd graan (eigen verbouwd), krachtvoeder (verkre gen op witte bonnen) en ander krachtvoe der. „Handelsblad".]

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1