VOOR ONZE ZIEKEN.
STADS
NIEUWS
'RIJDAG 9 FEBRUARI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonuenymlsprija: voor Lelden 18
cent per week; 1 2.5ü per kw&rtaaL
BtJ onze «.(enten /O cent per wv*k;
f &.0O per kwartaal. Franco per po»t
f 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers 5 cent, met geïll
Zondagsblad 9 cent
Ad verten tlën: 80 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 80
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
BOE WORDT UET WEER 7
TOENEMENDE VOKST.
De BUI seint s
Verwachting:
Verder toenemende vorst: krachtige tot
matige Oostelijke tot Noord-Oostelijke
wind, zwaarbewolkt tot betrokken. Plaat
selijk eenige neerslag, vooral in het Zui-
een.
De weerstoe8tand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: lichte sneeuw, matige Oos
telijke wind, 5 gr. C.
Vlissingen: betrokken, matige Oostelijke
wind —1 gr. C.
De Bilt: betrokken, matige N. Oostelijke
wind —3 gr. C.
Groningen: betrokken, krachtige Ooste
lijke wind, 6 gr. C.
Maastricht: mist, matige O. N. Oostelijke
wind 1 gr. C.
BUITEN LANDSCH WEEKOVERZICHT
Het gebied van hoogen luchtdruk van
1035 mbar heeft zich aanvankelijk vooral
in Zuid-Westelijke richting uitgebreid. In
onze omgeving is de luchtdruk sterk ge
negen, en het afzonderlijke minimum, dat
gisteren over Nederland en België was ge
logen, is naar het Oosten getrokken, waar
bij het snel opvulde. De storing bij de
Noord-West-kust van Spanje verplaatst
zich in Oost-Noord-Oostelijke richting en
ligt nu over de Golf van Bircaye. Zij deed
in het Zuiden van ons land de luchtdruk
weer een weinig dalen. Tengevolge van
deze luchtdrukverdeeling nam de Oostelij
ke tot Noord-Oostelijke wind In kracht toe.
Onze omgeving bevindt zich thans weer
geheel in de strooming van koude conti
nentale lucht. In de Randstaten ls de tem
peratuur ongewoon laag. Een waarnemings
station in Estland aan de Finsche Golf had
hedenmorgen een minimum-temperatuur
van 38 graden. Ook in Denemarken
vriest het zeer streng. Blaavanshuk (aan
de Noordzeekust) meldde 17 graden.
Aan de kust van Noorwegen is de tempe
ratuur Iets gestegen, maar de vorst is daar
rog licht tot matig. De Oceaan-depressie
'o?j IJsland vult op. Ten Westen van de
Azoren nadert een nieuwe storing, welke
de barometers daar snel doet dalen. In de
Middellandsche Zeegebied is de luchtdruk
verdeeling vrij vlak Zware regens vielen
nog in Portugal en Noord-Spanje.
LUCHTTEMPERATUUR
—3.3 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.t
Van Vrijdagnamiddag 5.29 uur tot
Zaterdagmorgen 6.58 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 10 Feb.r
voorm. 3.55 en nam. 4.20 uur.
Maan op 7.55 uur Zaterdagmorgen.
Maan onder 7.41 uur Zaterdagavond.
Stormwaarscbuwingsdienst.
Geseind van De Bilt vanochtend 10.55
uur aan alle posten: „Weest op uw hoede."
Academlenieuvvs
LEIDEN. Geslaagd:
Voor het artsexamen le gedeelte: de hee-
ren Chr. J. M. Berger, Den Haag; J. Fer
guson, Den Haag; G. A. Kolmus, Oegst-
geest; Chr. v. d. Linden, Dordrecht.
Bevorderd:
Tot arts; de heer B. Smit, Rotterdam.
Ambtsaanvaarding
prof. dr. J. H. Kramers
Inauqureele rede over:
„De taal van den Koran"
Prof. dr. J. H. Kramera. de nieuw be-
noemde hoogleeraar en de faculteit der
letteren en wijsbegeerte aan de universi
teit alhier, als opvolger van prof. dr. A.
J. Wensinck, om onderwijs te geven in het
Arabisch en in de instellingen van den
Islam, aanvaardde gistermiddag zijn ambt
met het houden van een inaugureele rede
het Groot Auditorium der Leidsche
Universiteit. Deze rede had tot titel: „De
Taal van den Koran."
Aan deze rede ontleenen wij het vol
gende:
De Nederlandsch-Amerikaansche zende
ling en geleerde Samuel Zwemer heeft
eens in een propaganda-bijeenkomst ver
klaart, dat het Arabisch een zoo volmaakte
taal is, dat zij eigenlijk door engelen moest
worden gesproken; doordat echter de Sa
tan zich van deze taal bediend heeft om
aan den profeet Mohammed een open
baring te doen toekomen is de godsdienst
van den Islam ontstaan; de christelijke
zending zal dus volgens den heer Zwemer
alleen maar succes kunnen hebben bij de
Mohammedanen, wanneer zij zich even
eens van het Arabisch bedient. Ook de
eenstemmige Mahommedaansche traditie
beschouwt het Arabisch van den Koran
als een onnavolgbaar voorbeeld van taal
en stijl. In den Koran zelf komen al on
dubbelzinnige uitspraken daaromtrent
voor. De Arabieren bezaten van oudsher
een groote gevoeligheid voor hun taal als
middel van uitdrukking, hetgeen ook door
de groote sociale rol van de oud-Arabische
poëzie bewezen wordt. De Koran echter
echter bracht door zijn bizarren en on-
orthodoxen taal en stijl een geestelijke
crisis te weeg, die mede een belangrijke
factor is geweest bij de verbazingwekken
de uitbreiding van den Islam. In de eerste
eeuw na Mohammed heeft het vaststellen
een alom erkenden Korantext de oud
ste Mohammedaansche geleerden voort
durend bezig gehouden. De voornaamste
wetenschappelijke bezigheid der Moham
medaansche geleerden is van het begin af
gericht geweest op de vaststelling en in
terpretatie van den Korantext, maar niet
minder van den z.g. Hadith, het corpus
van de tradities omtrent de uitspraken en
gedragingen van den profeet Mohammed.
Spreker herinnerde aan het werk, dat door
zijn voorganger prof. Wensinck op dit* ge
bied verricht was en sprak den wensch
uit, dat de door Wensinck begonnen uit
gave van een Concordantie op den Hadith
zou kunnen worden voltooid.
Bij de geleerden van den Islam is ook al
vroeg de wetenschap van de Arabische
taal opgekomen, waarschijnlijk vooral door
de noodzaak van het vaststellen van den
Korantext. Het is bewezen, dat de Ara
bieren voor hun principieele grammatische
consepties afhankelijk zijn geweest van
een door Arlstoteles geponeerde loglsch-
grammatische indeeling; zij moesten dit
inzicht gekregen hebben door bemiddeling
van de Syrisch-Perzische wetenschappe
lijke studiën, die destijds in de hoogeschool
van Gundesjapur bloeiden. Afgezien van
de genoemde fundamenteele concepties
hebben de Arabieren hun taalkunde en
grammatica op een geheel eigenaardige
wijze weder ontwikkeld; deze wetenschap
heeft haar hoogste bloeiperiode reeds be
reikt omstreeks 800 na Chr. met het be
roemde grammatische handboek van Siba-
waihl. Spreker gaf eenige voorbeelden van
de werkmethoden en de resultaten der
Arabische grammatici. Hjj ging voort met
er op te wijzen hoe hun scholastische be
handelingswijze juist in den tegenwoor-
digen tijd weer meer gewaardeerd wordt
en wel ten gevolge van de verandering,
die zich in de nieuwere taalkundige weten
schap voltrokken heeft.
Nadat de moderne taalwetenschap in de
negentiende eeuw een periode van atomis
tisch en analytisch onderzoek had doorge
maakt voornamelijk in verband met de
etymologische verwantschap der Indoger-
maansche talen is zij thans wederom
meer deductief en scholastisch geworden,
doordat mén de taalverschijnselen meer is
gaan zien als onderdeelen van een struc
tureel verband. De Semietische talen,
waartoe ook het Arabisch behoort, hebben
wegens haar formeel tamelijk doorzichti-
gen bouw van de vroegere methode niet
buitengewoon geprofiteerd, maar van de
structueele taalbeschouwing mag men ook
op het Semietische gebied grootere resul
taten verwachten. In het bijzonder is in
den laatsten tijd de door den Rus Trubetz-
koy het meest ingaand bestudeerde weten
schap der phonologie opgekomen. De in
deze wetenschap geactiveerde methode be
looft ook in de vormleer en de syntaxis
uiterst vruchtbaar te zullen zijn, niet het
minst voor de Semietische talen.
De wijze waarop de Arabische geleerden
hun taai beschreven en behandeld hebben,
vertoont in veel opzichten overeenkomst
met de nieuwere methoden van linguïs
tisch onderzoek. Het is merkwaardig, dat
de studie der Arabische grammatica de
Mohammedaansche geleerden er ook toe
gebracht heeft hun traditioneele overtui
ging van de voortreffelijkheid der Arabi
sche taal beter te fundeeren. Ook de nieu
were onderzoek-methode zal er volgens
spreker toe moeten leiden, dat sommige
R.K. MILITAIRENVEREENIGING
Voor de ontspanning der gemobiliseerde
militairen in de R.K. Militairenvereeniging.
Vorig bedrag 23.30
Voor de soldaten f 10.
Van de dames *N.N. 2.
Van de soldaten f 5.
40.30
Dankbaar mogen wij behalve deze giften
nog vermelden, dat wij nog ontvangen heb
ben, een kist 100 stuks fijne sigaren en ver
scheidene pakjes sigaretten van een onbe
kenden gever. Deze sigaren en sigaretten
zijn op de gezondheid van dien milden
gever op onzen feestavond opgerookt.
Wij houden ons steeds aanbevolen.
Giften worden gaarne in ontvangst ge
nomen door den directeur den zeereerw.
pater R. Smitz O.F.M. Pastorie Haarlem
merstraat 104, door den penningmeester den
heer P. J. v. Kampenhout Haarlemmer-
stiaat 125, giro 313847 en aan het bureau
van „De Leidsche Courant".
talen in bepaald opzicht als voortreffe
lijker worden beschouwd dan andere, een
opvatting, die in de oudere taalweten
schap niet was toegelaten. Het opkomen
van de Arabische geleerden voor de voor
treffelijkheid hunner taal was mede uitge
lokt door de noodzaak zich te verdedigen
tegen de cultureele beweging der niet-
Arabieren, vooral der Iraniërs, die hun
eigen nationale traditie, en onder meer
hun taal, voor waardevoller hielden dan
wat het Arabierendom hun gebracht had.
Zoo blijkt uit allerlei uitingen en ook uit
feilen, dat de voorvechters van het Ara
bisch zich niet ten onrechte op de voor
treffelijkheid hunner taal konden beroe
pen. Een van de door spreker aangehaalde
voorbeelden betrof de geschiktheid van het
Arabisch voor de weergave van de Griek-
sche wetenschappelijke teksten, die om
streeks 800 begonnen in die taal te worden
overgezet. Ook een vergelijking van de
litteraire uitingen van het AraDisch met
die van bijv. het Perzisch zijn geschikt om
de grootere precisie van het Arabisch te
bewijzen. Zoo is dan ook het Arabisch een
uitnemend hulpmiddel gebleken bij de
verspreiding van hen Islam, evenals het
Latijn en hierlpij voerde spr. een citaat
aan van Paus Pius XI door zijn bijzon
dere geschiktheid machtig heeft medege-
holpen aan de verbreiding van de leerin
gen der Katholieke Kerk. De in het begin
der rede aangehaalde meening van Zwemer
behoudt dus, ook in dit licht gezien, haar
volle gelding.
Hierop volgde de gebruikelijke toe
spraken.
JONGEREN STAATSPARTIJ.
In de bovenzaal van „De Doelen" hielden
de Jongeren der Katholieke Staatspartij
gisteravond een vergadering onder voor
zitterschap van den heer A. v. Haasteren.
Deze releveerde in zijn openingswoord
de actie tot werving van nieuwe leden,
welke door de mobilisatie weliswaar
eenigszins is vastgeloopen, dcch toch reeds
50 nieuwe leden heeft opgeleverd. De actie
wordt inmiddels nog voortgezet.
Na een korte uiteenzetting van het doel
der vereeniging werden de notulen der
vorige vergadering gelezen en goedge
keurd.
Hierna was het woord aan den heer mr.
P. J. Aalberse, die sprak over; „Onze taak
in dezen tijd".
Spr. begon met een herinnering aan
1918, toen bij het einde van den vorigen
wereldoorlog ook over ons land een revo
lutie dreigde, welke vooral dank zij het
katholiexe volksdeel werd voorkomen.
Er kwam daarna een vrede, welke nim
mer vrede bracht.
Men heeft bij het vaststellen van de
nieuwe wereldorde geen rekening gehou
den en geen rekening willen houden met
het Christendom. Integendeel, men heeft
de christelijke waarheden genegeerd en
gebannen uit de samenleving.
Wil men de nieuwe maatschappij in den
juisten geest vormen, dan zal men wel
degelijk rekening moeten houden met de
christelijke beginselen.
Over de „Jongeren en Politiek" zegt spr.,
dat de jongeren zich vroeger niet zoo ern
stig op het politieke leven hebben bewo
gen. Misschien te lang echter heeft de
jeugd zich daarvan afzijdig gehouden. Or
ganisaties van andere richtingen pogen de
jeugd wèl onder hun banieren te brengen
en daarom is spr. van meening, dat ook
de Katholieke Staatspartij, wil zij later
richting en leiding kunnen geven, haar
jeugd in goede banen stuwt en voorbereidt
voor de taak, welke haar te wachten staat.
I Spr. omschrijft dan het doel van de po
litiek en legt er den nadruk op. dat men
door de politiek den mensch een behoor
lijk maatschappelijk bestaan moet garan
deeren. Naast de zorg voor het lichamelijk
welzijn heeft de Katholieke Staatspartij
ook haar zorg uit te strekken tot de gees
telijke behoeften van het volk.
Zoo beschouwd heeft de politiek een
prachtig doel en de jongeren hebben hier
mede een taak te vervullen, al wil dit
geenszins zeggen, dat leder jongere nu
maar dadelijk de eerste viool moet gaan
spelen. Daartegenover staat, dat men niet
steeds ongemotiveerde critlek moet uit
oefenen, vooral niet ten aanzien van het
geen door Katholieken is tot stand ge
bracht
De voornaamste taak der jongeren op
politiek terrein is, volgens spr., te zorgen,
dat zij belangstelling krijgen voor het
staatkundig en maatschappelijk leven.
Daarom is voor de Jongerenorganisatie
noodig .de leden in de gelegenheid te stel
len kennis omtrent alle voorname vraag
stukken te verzamelen. Materiaal daarvoor
is er genoeg. Maar daarnaast zijn er nog
vele andere mogelijkheden, in verband
waarmede spr. wijst op de Encyclieken,
welke de laatste tientallen jaren zijn ver
schenen en welke een schat van kennis in
zich bevatten.
Wanneer de nieuwe vrede komt, zal er
moeten komen een vrede op christelijken
grondslag. Of deze zal komen, zal mede
van de jongeren afhangen en spr. meent
de verzekering te kunnen geven, dat de
Katholieke jongeren hun deel ten volle
zullen bijdragen bij het verwezenlijken
daarvan.
Na een korte pauze werden door den
voorzitter nog enkele mededeelingen ge
daan, waarna sluiting der vergadering
volgde.
HET H. VORMSEL.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal,
naar „St. Bavo" mededeelt, het Heilig
Vormsel in het Dekenaat Lelden toedie
nen: op 28 April voor volwasenen, van
29 April tot 1 Mei voor kinderen.
GRONDVERKOOP VOOR WONINGBOUW
Aan den Raad dezer gemeente is door de
Woningbouwvereeniging „Eensgezindheid"
een a^res gezonden waarin o.m. wordt ge
zegd: dat het bestuur met teleurstelling
heeft kennis genomen van het ingekomen
stuk No. 19, waarin aan Raad wordt voor
gesteld, plus minus 3600 M2 bouwterrein
aan de van Speijkstraat en de door te
trekken Evertsenstraat en Kortenaerstraat
te verkoopen ten behoeve van particulieren
woningbouw;
dat het bestuur de meening is toegedaan,
dat deze grond zou bestemd worden voor
den aanbouw van arbeiders-woningen met
voorschot krachtens de Woningwet;
Redenen, waarom het bestuur Uwen Raad
beleefd verzoekt, het hierboven genoemde
bouwterrein te bestemmen voor den bouw
van woningen met een voorschot overeen
komstig de Woningwet.
Hetwelk doende, enz.
Handelsregister K. van K.
W ij z i g i n g. 2484. J. C. Duyndam.
Noordwijk-Binnen, Schiestraat 19, beurt
schipper. De zaak is thans omgezet in een
vennootschap onder firma onder den naam:
J. C. Duijndam en Zonen. Soort v. bedrijf:
expeditiebedrijf. Venn.: J. C. M. Duijndam,
N. J. Duijndam, J. C. Duijndam en C. J. J.
Duijndam, allen te Noordwijk.
De Wethouder van Fabricage, de heer
Jac. Wilbrink, is verhinderd morgen
spreekuur te houden.
Naar wij vernemen, zal de N.V. Zieken
fonds „Tot Hulp der Menschheid" worden
opgenomen in het „Burgerziekenfonds van
1904" N.V., eer van de financieel sterkste
Ziekenfondsen te Amsterdam.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen
wij naar de advertentie voorkomende in dit
blad.
De 35-jarige A. N. is in zijn woning aan
de Volmolengracht van de trap gevallen.
De man liep een snijwonde aan het achter
hoofd op en werd door den E.H.D, naar
het Acad. Ziekenhuis vervoerd.
AGENDA
LEIDEN.
Maandag, Jaarvergadering Alg. R.K. Pro-
pagandaclub „Dr. Schaepman", ge
bouw St. Josephsgezellenver., 8.15
uur.
Dinsdag, „Geloof en Wetenschap", film
avond, H. B. S. Mariënpoelstraat,
te 8.15 uur.
De avond-, nacht en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dags tot en met Vrijdag 9 Febr. a.s.
waarfenomen door de apotheken G. H.
Blanken, Hoogewoerd 171, tel. 20502 en
Reijst, Steenstraat 35, tel. 20136.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek
Wilhelminapark 8, tel. 26274.
GEVONDEN VOORWERPEN
IN DE MAAND JANUARI 1940.
Een zwaar zilveren armband, een arm
band, bestaande uit stuivertjes, armband
horloges, armband, actetasch inhoudende
studieboek en psalm- en gezangenboek,
boek „Leidraad Scheikunde", broodmes,
briefopener, bivakmuts, bankbiljetten,
boekje voor waardebons, ceintuurs, dames
kousen, dekkleed, dameshorloge met ket
ting, doktersinstrumenten, damespara-
pluie, dictaatcahier, étui met ritssluiting,
inh. sleutel en centen, koperen glassnijder,
metalen gebaksdoos, gouden ring zonder
inscriptie, gewicht van 2 ons, gewicht van
1 pond, gewicht van 2 kg., gouden ring met
steen, gouden monogramring, hand
schoenen, roode meisjeshoed, handbescher
mers, handfietspomp, hondenhalsband,
rood kinderhandtaschje, kindercape, kolen-
zakken, moersleutel, muziekstukje, onder
deel van fototoestel, portemonaies, pak,
inh. papier, pantoffels, pantalon, premie-
boek van N.C.R.V., padvindersriem, rij-
wielbelastingmerken, paarlmoer rozen
krans, 2 schriften, bruin geblokte sjaal,
sleutels, stormlantaarn, een blauw, zwart,
witte sjaal, een schort, een groene sjaal,
een sigarettenkoker, een scheermesje met
houder, een sigarenaansteker, een slinger
van een auto, een schoolboek, een vosbont,
vulpenhouders, vest, vulpotlooden, zakjes,
zakkammetje, zilvergeld, zakmesje, een
gouden oorknop.
Gevonden in de Tram (stadslijn).
Een rood regenkapje, handschoenen, een
gedeelte kunstgebit, een zwarte dames-
damesvulpenhouder, damesparapluies, een
grijs wollen vest, een boodschappentasch,
een blauwe alpinomuts, een sjaal, een zil
veren damesvulpotlood je, een kinder-lees-
boek, een portemonnaie met inhoud, een
zwarte vulpenhouder.
Terug te bekomen en inlichtingen te ver
krijgen iederen werkdag van 13 uur nam.,
behalve Donderdags en Vrijdags ten poli-
tiebureele alhier.
DE WERKLOOSHEID.
De stand der werkloosheid was op 8
Februari als volgt:
Aardewerk enz. 94, boekdrukkerijen, enz
60, bouwbedrijven enz. 1016, chem. nijver
heid 9, houtbewerkers 152, kleedingbedrijf
il, lederbewerkers 6, metaalnijverheid 400,
boekbinders 20, textielnijverheid 235, voe
dingsgenotmiddelen, 187 landbouwbedrij
ven 145, handel 128, verkeerswezen 325,
vtrzekering en bankwezen 11, vrije beroe
pen 60, ongeschoolde handarbeiders 370,
huispersoneel 7, verplegers 1, anayisten 2,
naaisters 5, verkoopsters 14, serveersters 1,
kantoorbedienden 22, verpleegsters 1, be
drijfsleidsters 1, onderwijzeressen 1, ass.
huishoudsters 8, dienstboden 5, dagmeis
jes, kinderjuffrouwen 5, 2e meisjes 1, werk
sters 29, fabr. arbeidsters 3, A. V. O. 2,
strijksters 1. Totaal 105. Alg. Totaal 3440.
9 Febr. 1939 (w.o. 14 Wè V.) 4376; 8 Febr.
1938 4803. Ben. 13 Gesd. Werkloozen, 1 in
werkverschaffing en 452 vorstwerkloozen.
Wij weten, dcrt „De Leidsche Courant" in zeer vele gezinnen
een gewaardeerde huisvriend is, dien men ongaarne zou missen.
En toch kunnen omstandigheden zich voordoen, dat men dezen
huisvriend, hoe ongaarne ook, moet missen. Wij bedoelen het
geval, dat een der volwassen huisgenooten in een ziekenhuis
wordt verpleegd en het bezwaarlijk is, hem eiken dag „De Leidsche
Courant" van den vorigen dag te bezorgen.
Om aan dit bezwaar tegemoet te komen zijn wij bereid, aan
abonné's op „De Leidsche Courant" ol aan volwassen familieleden,
huisgenooten van abonné's, die in een ziekenhuis (niet sanato
rium) worden verpleegd, iederen dag een exemplaar van ons blad
te doen toekomen, zoolang zij als patiënt zijn opgenomen.
Om dit mogelijk te maken, dienen d© abonné's, d'e van deze
gelegenheid gebruik willen maken, ons schriftelijk op te neven; den
naam van den patiënt en van het ziekenhuis, nummer of naam
van de zaal of kamer, alsmede den vermoedelijken duur van de
verpleging.
Aan deze bezorging zijn voor onze abonné's geen extra
kosten verbonden.
Wij wachten aan ons kantoor gaarne schriftelijke aanvragen in.
DE DIRECTIE.
N.V. De Leidsche Courant.
il\s
