Slachtoffers van den zee-oorlog Voortdurende aanvallen in Karelië 5)e „Muntte*" en de „(Znu" gezonken Uit het Verre Oosten 4: UONDERDAG 8 FEBRUARI 1940 0E LEIDSCHE COURANT TWEEOE BLAD - PAG. 5 HAND- EN SPANDIENSTEN DER RUSSEN? HET MIJNENGEVAAR. Gisteren is het te Dublin thuisbehooren- de mailschip „Munster" (4.305 ton) ge zonken. Alle passagiers, ongeveer tweehonderd in getal, zijn gered. De meeste geredden zijn door een stoom schip van de wilde vaart aan land ge bracht. Twintig personen werden met spoed naar een ziekenhuis overgebracht, doch slechts één behoefde te worden opge nomen. Een aantal leden der bemanning van de „Munster" heeft de meening uitgesproken, dat het schip door een mijn tot zinken is gebracht. De „Munster" deed dienst voor de over vaarten op de Iersche Zee. Het schip was in 1937 te water gelaten en was het groot ste motorschip ter wereld voor dergelijke overvaarten. Er was aan boord accommo datie voor 425 passagiers der eerste klasse. De ontploffing heeft zich Woensdag ochtend voorgedaan. Een schip, dat zich op 8 mijl afstand bevond, is zoo snel mogelijk naderbij gekomen en heeft tal van schip breukelingen opgepikt. Verder bericnt Keuter uit Londen, dat het 1421 ton metende Estlandsche vracht schip „Anu" Dinsdagavond bij de Britsche kust op een mijn is geloopen. Drie van de negentien opvarenden zyn om het leven genomen, die worden vermist. Een redding boot is uitgevaren om de vermisten, onder wie zich de kapitein en zijn vrouw bevin den, op te sporen. Woensdagmiddag is de reddingboot, welke op zoek was naar de vermisten, in de haven teruggekeerd. Gemeld wordt, dat er geen verdere geredden zijn. Men verneemt, dat de „Anu", toen zich de ontploffing voordeed, doormidden is gebroken en bijna direct is gezonken. Vier geredden, die op een stuk wrakhout aan land waren gekomen, hebben den nacht bij de kust moeten doorbrengen, aleer zij hulp konden krijgen. Een hunner is ernstig gewond. De naam van den ver misten gezagvoerder is Johannes Raudsoo. EEN RUSSISCH SCHIP LAADT KOPER IN AMERIKA VOOR DUITSCHLAND. Het Sovjet-Russische vrachtschip „Kim", dat onder strenge bewaking te San Fran cisco ligt, vertrekt vandaag om koper te laden in Manzanilla in Mexico, waarna het naar Wladiwostock zal gaan. Dit feit wekt veronderstellingen, waarbij men zich af vraagt of Manzanillo de plaats is, waar in Amerika ingenomen koper overgeladen zal worden met bestemming naar Duitschland. Vernomen wordt, dat de „Kim" goederen aan boord heeft tot een waarde van een half millioen dollar of meer. HUISZOEKING BIJ DE RUSSISCHE HANDELSVERTEGENWOORDIGING IN PARIJS. Het Sovjet-Russische telegraafagent- schap meldt in een officieele mededeeling, dat bij de handelsvertegenwoordiging der Sovjet-Unie in Parijs de Fransche politie een huiszoeking is gehouden. In dit door Tass gepubliceerde communiqué wordt ge zegd: Op 5 Februari, des ochtends om 9 uur 30 drongen ongeveer 100 man in burgerklee- dij het gebouw van de Sovjet-Russische handelsvertegenwoordiging in Parijs bin nen. De indringers verklaarden door den prefect van politie gemachtigd te zijn een huiszoeking te ondernemen, zij sneden ter stond alle telefoonleidingen door en dron gen de dienstlokalen en de woning van den plaatsvervangenden handelsvertegenwoor diger, Estratow, binnen, welke eveneens, ondanks alle protesten, doorzocht werd. Tijdens de huiszoeking werd een reeks do cumenten in beslag genomen, terwijl kas ten en safes opengebroken werden. De ambtenaren der handelvertegenwoordiging, die voor hun dienst verschenen waren, werden vastgehouden en onder politie bewaking naar hun particuliere woningen geleid, welke eveneens doorzocht worden. Terzelfdertijd werden in de lokalen der Intoerist-vertegenwoordiging en in het ge bouw van de vroegere Sovjetschool in Parijs huiszoekingen gehouden. Daarna werden de aangehouden ambtenaren der handelsvertegenwoordiging in vrijheid ge steld. Onmiddellijk nadat hij van deze ge beurtenissen kennis had gekregen, heeft de ambassadeur der Sovjet-Unnie in Pa rijs, Soeritz, twee ambtenaren der ambas sade naar de handelsvertegenwoordiging gezonden met den eisch, dat het gebouw terstand moest worden vrijgegeven en de geconfiskeerde documenten terug gegeven moesten worden. Nadat de politie dezen eisch van de hand gewezen had, diende ambassadeur Soeritz denzelfden dag om 17 uur een protest in bij de Fransche regeering tegen het optre den der politie-autoriteiten, waarbij hij vasthield aan stopzetten der huiszoeking en teruggave van alle daarbij geconfis keerde documenten. In politieke kringen in Moskou wordt er op gewezen, dat de huiszoeking bij de handelsvertegenwoordiging der Sovjet- Unie in Parijs in strijd is met alle inter nationale gebruiken, aangezien de leidende ambtenaren der Sovjet-Russische handels- vertegenwoordigingen in het buitenland dezelfde exterritoriale positie genieten als de ambtenaren der diplomatieke missies. Cat katailton SluöMóche d&i-taopm*», aemietigd EEN WIG IN DE FINSCHE VERDEDIGING? HET FINSCHE LEGERBERICHT. Het Finsche legerbericht luidt: Te Land: Op 6 Februari heeft de vijand op de landengte van Karelië in het district van het Hatjalahti-meer en Summa de aan vallen voortgezet, doch al zijn pogingen zyn mislukt. In de richting van Summa hebben de Russen vier aanvallen gedaan, gesteund door tanks. Alle aanvallen werden met groote verlie zen voor den vijand afgeslagen. Ook de poging van de Russen om bij deze aanvallen de infanterie met gepantserde sleden te vervoeren zijn mislukt. Twintig vijandelijke tanks werden vernield of bui ten gevecht gesteld. Te Cummusjoki heeft de vijand twee aanvallen gedaan, welke werden afgeslagen. Bovendien is op de landengte der artille rie actief geweest Aan de Oostgrens, ten Noord-Oosten van het Ladogameer, hebben de Finsche tToe- pen een bataljon vijandelijke skiloopers vernietigd. De vijand verloor meer dan 300 Gooden en twee tanks werden vernietigd. Ook in de richting van Kuhmo wordt de strijd voortgezet. In de laatste dagen heeft de vijand hier meer dan 1500 dooden ver loren. Van de andere punten valt niets te mel den. Ter zee: Niets belangrijks te melden. In de lucht: Op 6 Februari h^eft de Fin sche luchtmacht defensieve vluchten en verkenningsvluchten gemaakt. Volgens ge controleerde inlichtingen heeft de vyand zes vliegtuigen en een waarnemingsballon verloren. In de operatie-zone was de activi teit der Sovjet-vliegers zeer beperkt; slechts enkele aanvallen werden gedaan op de Finsche linies. In het binnenland heeft de roode luchtmacht enkele aanvallen ge daan, doch de vijandelijke toestellen ble ven boven de wolken en een bombarde ment van beteekenis vond niet plaats. HET RUSSISCHE LEGERBERICHT. Het Russische legerberichtluidt: In den loop van den zevenden Januari heeft zich aan het front niets belangrijk voorgedaan. Het Sovjet-Russisdhe luchtwapen onder nam verkenningsvluchten en bombarde- mentsaanvallen. DE STRIJD AAN DE MANNERHEIM- LIN1E. Nadat den geheelen dag in den sector Summa van het gebied der Mannerheim- linie verwotd is gestreden, gelooft men, dat de Russen een inham in de Finsche front linie hebber gemaakt, waardoor zy tot on geveer 32 K.M. van Viborg zijn gekomen, aldus meldt Reuter uit Stockholm. Het is echter uiterst onwaarschijnlijk, dat de Rus sen de uitgebreide verdedigingswerken der Marir.erheim-linie diep zullen kunnen bin nendringen. Voorloopig zijn zij, na tien da gen verwoeden strijd en ten koste van een groote hoeveelheid mynitie en vele men- schenlevens, nug slechts genaderd tot de eerste verdedigingswerken der linie. Den geheelen dag door zijn in de buurt van Fitkaranta hier en daar gevechten ge leverd tusschen Finsche troepen en over blijfselen van de achttiende Russische di visie. De berxhttn wijzen er op, dat het Rus sische opperbevel een offensief aan het ge- heele Oostelijke front tracht te ontketenen, ongetwijfeld om de Finnen bezig te hou den, terwijl dp hoofdaanval op de Manner- heim-linie voortduurt. DE LUCHTAANVALLEN OP FINLAND. Volgens in Finsche kringen te Londen ontvanger, berichten is thans iedere stad in F.nland door de Sovjet-Russische vlieg tuigen bestookt. In de week van 28 Januari lot 3 Februai i hebben Russische vliegtui gen 141 verschillende districten en zes zie kenhuizen gebombardeerd. Bijna 7000 ge wone en brandbommen werden neerge worpen. Or.öei de burgers vielen 145 doo den en 179 gewonden. Onder de getouwen, die te Kajana wer den gebombardeerd, bevindt zich ook de gevangenis, waar een aantal Russische ge vangenen was ondergebracht. Gisteravond stonden nog tien gebouwen in vlamimen. DE FAMILIE VAN KUUSINEN. De dochter en de echtgencote van Kuu- sinen, de Finsche landverrader die in naam van StaJin een schijnregeering heeft ge vormd, bevinden zich beiden in Finland en zij strijden voor de ware Finsche onaf hankelijkheid tegen de bolsjewisten. Bei den zijn zij lid van de Lotta-beweging en werken zij als vrijwilligsters voor het Fin sche leger. Ook de beide zoons van Kuusi- nen d'er.en in het Finsche leger in den strijd tegen het Roode Leger. NAAR COMPROMIS IN CHINA? Tokio bereid samen te werken met Tsjoengking en Tsjang Kai Sjek. In de gisteren gehouden voltallige ver gadering van de begrootingcommissie van de Japansche Landdag zijn o.m. aan de orde gekomen: het nieuwe centrale be stuur in Ohina en de internationale neder zettingen en buitenlandsche concessies in China, het anti-kominternverdrag, een mi litair bondgenootschap tusschen Japan en China, het Negen.mogendihedenverdrag, de houding van de Vereenigde Staten tegen over Japan en de aanspraak op het recht van oorlogivoerende in de Chineesöhe aan gelegenheid. Minister-president Jonaizeide, dat, indien de regeering van Tsjoenking tot ontbinding zou overgaan en zich zou aansluiten bij het nieuwe regiem in China, Japan daar niet noodzakelijk bezwaar tegen zou maken. Hetzelfde gold ten aanzien van Tsjang Kai Sjek. Jonai hoopte, de vredesformule tus schen Japan en de nieuw* centrale regeering in China te gelegener tijd, waarschijnlijk over enkele dagen, in een geheime zitting te kunnen mede- deelen. Hij weigerde evenwel commentaar te leveren op de voorgestelde sluiting van een militair bondgenootschap tusschen Ja pan en de nieuwe centrale regeer'ng in China, hoewel de kwestie van een interna tionale regeling met betrekking tot de bui tenlandsche concessies door het nieuwe re giem in behandeling zal worden genomen. Minister van Buitenlandsche Zaken Arita zeide, dat de regeering van z'.ns is in overenestemiming met den geest van het antiJkominternisme met zooveel mo gelijk vreemde landen, met inbegrip van China, op goeden voet te verkeeren. Hij maakte echter duidelijk, dat de regeering niet overweegt het z..g, anti-komdntern- pact te versterken. DE JAPANSCHE LUCHTAANVALLEN OP DEN YOENNAN-SPOORWEG. De woordvoerder van de Japansche ma rine heeft verklaard, dat Japan niet voor nemens is de aanvallen op den spoorweg van Yoennan, waarlangs wapenen voor de regeering Tsjang Kai Sjek vervoerd wor den, te staken. De woordvoerder gaf ver volgens een beschrijving van het gevecht, dat zich op 3 Februari boven de spoorlijn heeft afgespeeld. Een Chineesoh vliegtuig werd hierbij neergeschoten. De Japa'nnee- zen leden geen verliezen. Het heeft niet in de bedoeling van de Japansche aanvallers gelegen de trein te treffen. Dat dit wel gebeurd is, wordt door de Japansche ma rine zeer betreurd. De kwestie wordt langs diplomatieken weg onderzocht en de Ja pansche regeering is bereid een schadever goeding uit te keeren. De woordvoerder herinnerde eraan, dat de Japansch< regee ring de Fransche regeering van tijd tot tijd ervan verwittigd heeft, dat de Japan sche strijdkrachten de Yoennan spoorlijn zullen bombardeerea, indien geen eind ge maakt wordt aan het vervoer van wape nen langs deze lijn via Fransch Indo-Ohina voor de regeering van Tsjoengking. CHINEESCHE LUCHTAANVALLEN OP JAPANSCH GEBIED? Het militaire hoofdkwartier voor Wes telijk Japan deelt mede, dat de luchtver dediging in dit gebied versterkt zal wor den, met het oog op de omstandigheid, dat de regeering-Tsjang Kai Sjek blijkbaar voornemens is een luchtaanval op Ja- pansoh gebied te ondernemen. De woordvoerder van de Koreaansche regeering heeft verklaard, dat Chineesöhe vliegtuigen voornemens schijnen te zijn Japansch grondgebied aan te vallen. De luchtverdediging op Korea zal daarom ver strekt worden. Op een desbetreffende vraag antwoord de de Japansche woordvoerder, dat er geen aanleiding bestaat zich naar aanleiding van deze geruchten ongerust te maken. DE TERREUR DER IRA ROUW IN EIRE. Wegens de executie der twee Ieren. Eire was gisteren in rouw in verband met de terechtstelling van de beide Iersche ter roristen Barnes en Richards. Sportwedstrij den zijn afgelast, de bioscopen en schouw- burger bleven gesloten en in de haven van Cork wapperden de vlaggen halfstok. Bewoners van Dublin zijn gisteren in optocht door de straten getrokken ten tee- ken van protest. Incidenten deden zich niet voor. Te Cork is een bijeenkomst gehouden, waarop Tom Barry, vroeger republikeinsch leider, de bevolking van Cork en geheel Eire tot gematigdheid aanmaande. De bewaking door politie en rechercheurs v/as gisteravond verscherpt als extra-voor zorgsmaatregel tegen nieufe aanslagen door Iersche republikeinen. Daar voortdu rend strenge controle wordt uitgeoefend in de Britsche havens op de uit Eire komen de personen, gelocft men, dat geen terreur op groote schaal te verwachten is, en dat slechts enkele in Engeland wonende perso nen bereid zijn de campagne van de Ira, waar zij maar kunnen, voort te zetten. Deze enkelingen blijven nooit lang op één plaats en dit maakt het voor de politie moeilijk hun bewegingen na te gaan. VtnlVenVanclscfie Rprlchfe* BRAND IN EEN BELGISCHE MIJNSCHACHT Vijf-en-twintig dooden. Vannacht is brand uitgebroken in de mijnschacht „Parents" te Marchiennes in Henegouwen (België). Er zouden 26 dooden zijn. Vijf gewonden zijn naar het zieken huis vervoerd. Men seint nader: Omtrent het voorloopige aantal slacht offers van de ramp in de steenkolenmijn te Marchiennes wordt gemeld, dat 25 mijn werkers den dood hebben gevonden. Men gelooft, dat het ongeluk daaraan te wijten is, dat brand ontstaan is door het warm- loopen van een electrische motor. Er is geen mijngasontploffing ontstaan. De slachtoffers zijn omgekomen door verstik king in de vrijkomende gassen. De minister van arbeid, Balthazar, heeft zich naar de plek van het ongeluk bege ven. DE VORST IN HET NOORDEN De aanhoudende vorst heeft de moeilijk heden voor de scheepvaart in de Deensche wateren voortdurend vergroot. Zelfs in het Kattegat hebben alle schepen thans de hulp van ijsbrekers noodig. De schepen, welke kolen voor Deensche havens aan boord hebben, loopen thans de aan de Westkust vart Jutland gelegen visschershaven Hirtshals aan, waar de lossing op primi tieve wijze geschiedt. In vele plaatsen des lands heerscht gebrek aan brandstoffen en in verscheidene steden zijn daarom scholen gesloten. Naar het D.N.B. meldt, is het thans ook met (jsbrekers niet meer mogelijk hulp te brengen aan de in de bocht van Gefle (Zweden) ingevroren schepen. In de Sont is het ijs thans zoo dik, dat visschers hun ingevroren vaartuigen te voet kunnen ver laten. Om het verkeer over de Sont te hand haven, zijn vliegtuigen in dienst gesteld. Ook kleinere eilanden worden door vlieg tuigen van proviand voorzien. Noorwegens hoofdstad heeft met 23 graden onder nul een temperatuur bereikt, zooals zij in 65 jaar niet is voorgekomen. Steeds meer ijs verzamelt zich in het Katte gat en in het Skagerrak, dat door de sterke strooming uit de Noordzee komt aandrijven. Ook in Letland blijft de strenge koude aanhouden en volgens de weerberichten be staat er weinig karis, dat de koude spoedig zal wijken. De Golf van Riga is geheel dichtgevroren en men Verwacht, dat ook de Oostzee zal toevriezen, zoodat dan theore tisch het verkeer per slede tusschen de kust van Zweden en die van Letland over de Oostzee mogelijk zou zijn. Dit is slechts éénmaal voorgekomen, namelijk omstreeks 600 jaar geleden. Door een geweldige (jsbarrière van vijftig zestig kilometer breedte, welke zich langs de gehecle Westkust van Koerland uit strekt, is qok de haven van Libau, die anders ijsvrij is, geblokkeerd, zoodat scheepvaart op deze haven niet mogelijk is. DE AARDSCHUIVÏNG VAN FUENTES DE CESNA Gisteren bedroeg het aantal slachtoffers van de aardschuiving bij Fuentes de Cesna (Spanje) twintig dooden en vijf gewonden, waarvan twee in hopeloozen toestand. Den geheelen nacht is het bergingswerk voort gezet, vanochtend zijn nieuwe ploegen arbeiders aangekomen. Naar schatting heeft zich een millioen kublieke meter aarde en rots los gemaakt van den berg, elf huizen zijn verpletterd. Men vreest, dat nog andere aardstortingen zullen volgen en bijna alle huizen van het centrum zijn ontruimd. De bewoners kam peeren aan den ingang van het dorp. De civiele gouverneur van Grenada heeft een publieke collecte georganiseerd ten bate van de slachtoffers. BOMAANSLAG TE LAUSANNE Het dotfdelijke sigarenkistje Gisteravond heeft zich op het bureau van den Veiligheidsdienst te Lausanne een ont ploffing voorgedaan, waarbij een doode en twee ernstig gewonden vielen. Tegen half elf heeft een Duitsche kleer maker, die te Lausanne woont, bij de Veiligheidsdienst een pakje gebracht, dat hem verdacht voorkwam. Het pakje werd in bijzijn van den Duitscher in het techni sche laboratorium geopend. Bij de opening viel er een klein kistje uit. Onmiddellijk deed zich een hevige ontploffing voor. De inspecteur Jacoud werd op slag gedood, een brigadier en de Duitscher werden ernstig gewond. Volgens Havas wordt naar aanleiding van de ontploffing te Lausanne nader ver nomen, dat de Duitscher, een zekere Zuschnig, van oorsprong Oostenrijker, uit Genève een pakje had ontvangen. Dit kwam hem zeer verdacht voor, temeer daar hij, sinds de politie inlichtingen hadden bereikt volgens welke hij zich zou schuldig maken aan spionnage, tal van anonieme brieven had ontvangen, waarin bedreigingen tegen zyn leven werden geuit. Het onderzoek der politie had omtrent zijn persoon niets opgeleverd. Het pakket, dat de afmetingen had van een sigarenkistje, bevatte een geladen machinerie, welke zou ontploffen op het oogenblik dat het deksel zou worden op gelicht. Men schijnt aan te nemen, dat de af zender van het pakket het voorzien had op Zuschnig en niet op de politie. Zuschnig speelde geenerlei politieken rol. Het is waarschynlyk, dat de dader van den aan slag uit overwegingen van persoonlijke wraak gehandeld heeft. De verdenking der politie is gevallen op een persoon, die een zekere rol gepeeld heeft in het gezin van Zuschnig. Deze man is met zyn vriendin in Freiburg gearresteerd en ter beschikking van de justitie in Lausanne gesteld. GENERAAL WINKELMAN Geen betere keuze denkbaar De militaire medewerker van „De Maas bode" schrijft over den nieuwen Opper bevelhebber, generaal Winkelman: „De nieuwe O.L.Z. heeft een schitterende militaire loopbaan achter de rug en het heeft in 1934 in legerkringen zeer veel op zien gewekt, dat deze uitermate bekwame stafofficier, tevens een man met ruggegraat, die precies wist wat hij wilde, reeds in de rang van generaal-majoor gepensionneerd werd. Men had in hem toch al lang gezien een man, die aangewezen was voor de hoogste legerfunctie in vredestijd, n.l. chef van de generale staf of commandant van het veldleger. Het kwam echter anders Uit." En verder: „Hoezeer deze crisis in de hoogere bevel voering in dit tijdsgewricht door het leger ook betreurd wordt, kan toch gezegd wor den, dat de ouderen in de weermacht, die een generaal nog van vroeger uit zijn werk kennen, met het volste vertrouwen tegea den nieuwen opperbevelhebber opzien. Het zou uitermate moeilijk, zoo niet on mogelijk geweest zijn, in de gegeven om standigheden een betere keuze te doen." Was reeds in 1936 Minister Colijn's man. De nieuwe opperbevelhebber, generaal H. G. Winkelman, is gisteren in functie getreden en heeft gistermiddag zijn op wachting gemaakt by den minister van Defensie. De Standaard meent te kunnen zeggen, dat de keuze van generaal Winkelman tot geen critiek aanleiding geeft. Ze meent zelfs te weten, dat de toenmalige minister van Defensie a. i. in 1936 (minister Colijn) Dij de bezetting van het Rijnland, indien deze in Nederland tot een mobilisatie zou hebben geleid, mede zijn keuze op den oud-generaal Winkelman zou hebben ge vestigd, ofschoon deze ook toen reeds niet meer actief-dienend was. POLITIEKE DAAD? De generaal-majoor H. F. M. baron van Voorst tot Voorst, is, zooals men gelezen heeft, overgeplaatst naar de generale staf. Overijverig als het In zulke dingen nu eenmaal is, verzekert het „Nationale Dag blad", dat de overplaatsing van den heer Van Voorst tot Voorst, die „de beginselen der R.K.S.P. is toegedaan," een politieko daad is, blijkbaar door de R.K. Staatspartij geëischt. Maar nu is het merkwaardige dat van verschillende zijden wordt te verstaan ge- gegeven, dat de nieuwe opperbevelhebber op het opnemen van generaal Van Voorst tot Voorst in de generale staf heeft aan gedrongen: generaal Winkelman wenscht zich te omgeven met bekwame militairen, die hij in vroeger tijd persoonlijk heeft leeren itennen en waardeeren. Geen politieke maar militaire overwe gingen hebben derhalve tot het besluit ge leid, zooals trouwens van den minister van Defensie en het kabinet in het algemeen kon worden verwacht. De hebbelijkheid of onhebbelij'-heid van het „Nationale Dagblad", om er het „poli tieke katholicisme" met de haren by te slepen, zal het nog wel eens opbreken. „Volkskrant", Op 'n droqen weg moet uw auto bij 40 km per uur binnen 16 nen stoppen. Maar bij 80 km per uur Is die remweg niet 32, maar 64 meter)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 5