SPORT
STADS
NIEUWS
Invoering van uniforme emmers
bij den vuilnis-ophaaldienst
DONDERDAG 8 FEBRUARI 1940
«JE LEIOSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnenv<ntspry*: voor L«td«n II
cent per «eek; I 150 per kwartaal
Bij tnu efenten '0 cent per wtvrit;
f 180 per kwartaal. Franco per po»t
185 per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers 5 cent, met geïll
Zondagsblad 8 cent
Advertentiën: 80 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 60 cent per ptaatsing. al
léén Woensdag en Zaterdag.
BOE WORDT HET WEER 7
het kwik zakt weer.
De Bill seint:
Verwachting:
Voor het Noorden: Weer Invallende of
toenemende vorst. Nevelig tot betrokken
of zwaarbewolkt. Plaatselijk eenige neer
slag. Meest matige Noord-Oostelijke wind.
Voor het Zuiden: Daling van tempera
tuur tot om het vriespunt, mistig of neve
lig tot betrokken. Nu en dan eenige neer
slag. Zwakke tot matige wind, aanvanke
lijk veranderlijk, later uit Oostelijke rich
tingen.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: motregen met mist, krachti
ge N. O. wind, 0 gr. C.
Vllssingen: regen met mist, matige Wes
telijke wind, 2 gr. C.
De Bilt: motregen met mist, zwakke Z.
W. wind, 3 gr. C.
Groningen: mist, matige O. N. O. wind,
0 gr. C.
Maastricht: regen, matige Zuid-Westelij
ke wind, 6 gr. C.
BUITEN I.ANDSCH WEERO VERZICHT.
In den loop van den nacht trad een be-
'angryke wijziging in de aigemeene lucht-
druk-verdeeling in. Het gebied van hoo-
g'-n luchtdruk over Scandinavië van 1030
mbar, dat gisteren voortdurend langzaam
in beteekenis afnam, begon zich te herstel-
Jen, terwijl in het maximum over het Ibe-
rich Schiereiland en het Middellandsche
Zeegebied de barometers begonnen te da-
it-n. Tengevolge hiervan nam de strooming
van warme Oceanische luchtmassa's over
Frankrijk in intensiteit af. Het geheele
Zuiden van ons land kwam in den nacht in
deze warme strooming. In de Bilt steeg de
temperatuur tot plus 5 graden. In het
Noorden van ons land begon de luchtdruk
echter sterk te stijgen onder invloed van
de hernieuwe uitbreiding in Zuidelijke
richting van het maximum over Scandina
vië. Hierdoor bleef de wind Oostelijk en
werd iets koudere lucht uit Duitschland
aangevoerd, terwijl ook de scheiding tus-
ec-hen de strenge en de lichte vorst, welke
zich juist ten Zuiden van Denemarken
over Noord-Duitschland moet bevinden
zich weer in Zuidelijke richting naar onze
crr.geving beweegt. In Noorwegen, Zweden
en de Randstaten komen nog steeds zeer
lage temperaturen voor. Voor de kust van
Portugal ontwikkelen zich ineuwe sto
ringen, welke daar zeer zware regenval
veroorzaken, deze bewegen zich In Noord-
Oostelijke richting naar Frankrijk. De
Oceaandepressie ten Zuid-Westen van
IJsland vult thans snel op. In het Middel
landsche Zeegebied en de Balkan is de
lachtdrukverdeeling zeer vlak, en heerscht
mistig of nevelig en betrokken weer. In
Hongarije, Yougo-Slavië en de Povlakte
vriest het plaatselijk nog licht.
luchttemperatuur
1.4 gr. a
T
LICHT OP VOOR FIETSERS eJLt
Van Donderdagnamiddag 5.27 uur tot
Viydagmorgen 7.— uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee od Vrijdag 9 Febr.
voorm. 3.25 er. nam. 3.50 uur.
Maan op 7.32 dot Vrijdagochtend.
Maan onder 6.37 uur Vrijdagavond.
WAARSCHUWING VOOR HET
VERKEER.
Daar de vorst zich thans weer langzaam
over het Noorden van het land naar het
Zuiden ultbrendt, zullen de wegen aanvan
kelijk in Groningen, Friesland, Drenthe en
Noord-Holland, later ook in Zuid-Holland,
Utrecht, Gelderland en Overysel plaatse
lijk zeer glad worden.
BOETETOCHT NAAR DE ZOETE LIEVE
VROUW VAN 's-HERTOGENBOSCH,
OP 11 FEBRUARI as.
Zeer groote deelname.
De organiseerende Vereenigingen van de
Gebeds- en Boeteactie hebben zich wegens
de overweldigende groote deelname aan de
Boetetocht, genoodzaakt gezien zeer spe
ciale maatregelen te treffen om de deel
nemers in de gelegenheid te stellen de
plechtigheden te 's-Bosch te kunnen volgen.
Op 11 Februari a.s. worden alle deel
nemers, dus ook zij, die per autocar of op
andere wijze naar den Bosch gaan, tus-
schen 10 en 10.30 uur verwacht bij het
station te 's-Bosch, om zich van daar in
groepen, onder leiding van de leden van
de Vereeniging „Voor God en Vaderland",
biddend naar de Kathedrale Basiliek van
St. Jan en de Jacobskerk te begeven. In
de Basiliek van St. Jan zal om 11 uur een
Pontificale Hoogmis worden gecelebreerd
door Z.Hw. Excell. Mgr. Dr. J. M. Buckx,
terwijl Z.Hw. Excell. Mgr. A. F. Diepen,
Bisschop van 's-Bosch, om 11 uur een Pon
tificale Hoogmis zal celebreeren in de St.
Jacobskerk aan de Hinthamerstraat.
Om 3 uur in den namiddag zal in de
Basiliek van St. Jan een plechtig Lof plaats
hebben, waaronder Mariapreek door den
HoogEerw. ZeerGel. Heer Dr. J. F. Feron,
President van het Gr. Seminarie te Roer
mond. Deze laatste plechtigheid zal door
den K.R.O. per radio worden uitgezonden.
De gebeden en gezangen gedurende de
plechtigheden te verrichten, worden te
's-Bosch in druk uitgereikt.
Aan de deelnemers kunnen wegens de
zeer groote deelname vanwege het Bureau
V.N.B. geen deelnemerskaarten worden
toegezonden, terwijl in de kerken ook geen
plaatsen gereserveerd worden. Aangeraden
wordt een vouwstoeltje en ook eenigen
mondvoorraad mede te nemen.
Adressen van eetgelegenheden zullen bij
aankomst te Den Bosch door de Vereeni
ging voor Vreemdelingenverkeer worden
uitgereikt.
Teneinde die deelnemers, die eventueel
te laat in 's-Bosch zouden arriveeren om
een der twee Hoogmissen by te wonen, in
de gelegenheid te stellen een H. Mis te
hooren, zal om 11.30 uur in de St. Catha-
rinakerk aan de Vughterstraat en om
11.45 uur in de St. Pieterskerk, Achter de
Tolbrug, een H. Mis worden gelezen.
Nabericht: De Nederlandsche Spoorwe
gen hebben, in verband met het requiree-
ren van geheele treinen door de Regee
ring, zich genoodzaakt gezien het aantal
speciale kaarten te beperken. Dat men
daarom zich niet kwaad make op onderge-
teekende, want wij kunnen geen ijzer met
handen braken; voor overmacht moet een
ieder zwichten. Leiden en omstreken heb
ben 250 plaatskaarten toegewezen gekre
gen, 125 bruine kaartjes voor den trein
van 8.14 en 125 blauwe kaartjes voor
den trein van 9.14 uur; men Kijke
dus goed uit, welk kaartje men in
ontvangst neemt: de groep, die des mor
gens om 8.14 uit Leiden vertrekt, dus hou
ders van bruine kaartjes, vertrekt weer uit
Den Bosch om 17.44 uur; de houders van
blauwe kaartjes vertrekken weer uit Den
Bosch om 18.44 uur. Zij. die in Aiphen wil
len insiappen, kunnen dat ook gerust, aan
gezien de trein daar stopt. Degenen, die
door mij door de omstandigheden moeten
teleurgesteld worden, kunnen zich even
tueel opgeven bij mevr. Rooyakkers,
Mare 20. Met genoemde dame heb ik af
gesproken, dat alle nakomers zich met
haar in verbinding zullen stellen, om een
autobus van de Vios te vragen; reeds zijn
er 10 deelnemers, vertrek vanaf de Mare
op met de Directie afgesproken tijd, wel
ken men kan hooren bij genoemde dame.
Ik hoop, dat deze maatregel doeltreffend
moge zijn.
Wie dus nog mede wil, of door mij
eventueel zou teleurgesteld worden, ver-
voege zich bij mevr. Rooyakkers. Mare 20,
Leiden. Kap. BENDE,
Larenzkade 16a, Leiden.
KON. NED. VOETBALBOND.
ZES EERSTEKLASSEWEDSTRUUEN IN
HET ZUIDEN VASTGESTELD.
Naar wij vernemen is door het bestuur
van den K. N. V. B. besloten alle compe
titiewedstrijden vastgesteld voor Zondag
J! Februari, af te lasten, een en ander in
verband met den slechten toestand der
terreinen door sneeuw en vorst.
Men heeft een uitzondering gemaakt
voor de zes wedstrijden der eerste klasse
in het Zuiden. Deze zijn n.l. niet afgelast,
doch de consuls zullen Zondagmorgen het
terrein keuren en van die keuring zal het
afhangen of de ontmoeting doorgaat De
zes wedstrijden in kwestie zyn:
EindhovenP. S. V.; M. V. V.Juliana;
N. A. C.Limburgia; B. V. V.Longa;
Willem IIHelmond; en N. O. A. D.Roer
mond.
HOCKEY
HOCKEYBOND LAAT DE WEDSTRIJDEN
DOORGAAN.
Het bestuur van den Kon. Ned. Hockey-
bond heeft de wedstrijden vastge teld voor
Zondag a.s., niet afgelast. Aan de vereeni
gingen zal een circulaire worden gestuurd
met het verzoek zoo veel mogelijk te wil
len bevorderen de ontmoetingen te laten
,-oorgaan. Men hoopt, dat de vorst Zondag
vrijwel geheel uit den grond is en de ter
reinen bespeelbaar zullen zijn. Alle wed
strijden zullen wel geen doorgang kunnen
vinden, doch men vertrouwt dat er althans
enkele ontmoetingen kunnen worden ge
speeld.
Het publiek verleene thans zijn noodzakelijke
medewerking
Het Is thans 7 jaren geleden, dat onze ge
meentelijke reinigingsdienst voor het inza
melen van huisvuil de nu ons allen be
kende roltrommel-auto's in bedrijf stelde.
Leiden was toen in ons land de eerste ge
meente, waar dit type auto voor den g e-
heclen ophaaldienst werd door
gevoerd
Tal van plaatsen hebben met groot suc
ces dit voorbeeld gevolgd.
Op een belangrijk punt is echter in de
Sleutelstad verbetering achterwege geble
ven en wel bij het voorwerp „den vuilnis
emmers", het stiefkind in de meeste huis
houdingen, den steen des aanstoots van den
openbaren weg.
Een beschrijving behoeft het algemeen
gebruikte vuilnisvaatwerk wel niet, gun
stige uitzonderingen natuurlijk doorgela
ten.
Men ziet ze dagelijks langs de straat, die
stillevens van open kisten, blikken, emmers
teilen en doozen.
De open vuilnisbaloken en -emmers, prooi
van de straatjeugd, de lorrenzoekers en
den wind, zijn dikwijls oorzaak van ern
stige straatverontreiniging, waardoor aan
den straatveegdienst groote kosten moe
ten worden besteed.
Het nadeel van onvoldoend vaatwerk
wordt wel zeer sterk gevoeld door de
werklieden, die zyn belast met den op
haaldienst. Zy toch moeten dagelijks dit
nuttig werk verrichten in een sfeer van
stof en stank, waarbij nog komt, dat zij
veelvuldig aan het gebrekkig vaatwerk de
handen verwonden.
Bovendien wordt het huisvuil dikwijls
geborgen in allerlei kleine potjes en panne
tjes (soms ziet men van één gezin er 3
of meer aan den weg staan) waardoor een
vlugge werkwijze voor den ophaaldienst
zeer wordt bemoeilykt.
Een en ander heeft er toe geleid, dat
men reeds in vele andere gemeenten er
toe overging in te voeren een mechanisch
systeem van vuilnisinzameling, waarbij
aan de ingezetenen van gemeentewege één
huisvuil emmer in bruikleen werd ver
strekt.
Niet alleen bleek het mogelijk hierdoor
een groote hygiënische en aesthetische ver
betering van de Ophaaldiensten te verkrij
gen, doch er kon tevens een aanzienlijke
bespaiing op de exploitatiekosten van de
reinigingsdiensten worden verkregen.
Het behoeft dan ook geen verwondering,
dat de directeur van den Reimgingsd.enst,
dt heer De Jong, met groote belangstel
ling de verkregen successen elders heeft
gevolgd.
Nu het nieuwe systeem de moeilijkheden
der proefperiode heeft doorstaan, heeft hij
gemeend, dat Leiden niet mag achterblij
ven en werden dan ook de noodige voor
stellen bij het gemeentebestuur aanhangig
gemaakt.
Op 28 Augustus j.l. hechtte de gemeen
teraad hierop zijn goedkeuring en reeds is
een groot aantal keurige huisvuilemmers
in voorraad.
Met de uitreiking van de genummerde
emmers, velke gratis worden verstrekt,
hoopt men de vo'gende week aan te van
gen en wel voorloopig in één van 't 10-tal
wijken, waarin de stad voor den ophaal
dienst verdeeld is. In den loop van dit
jaar zullen dan releidelyk ook de andere
wijken voorzien worden.
Vóóraf ontvangen de bewoners een cir
culaire, waarop de noodige inlichtingen
tot hel welslagen van het nieuwe systeem
zyn afgedrukt.
Zooals bekend is, wordt hier ter
stede drie maal per week bet huisvuil
bij de ingezetenen afgehaald. Velen
hebben de gewoonte dit slechts één of
twee maal aan den ophaaldienst af te
geven. Men breke voortaan met deze
slechte gewoonte en geve den emmer
drie maal aan den ophaaldienst ter le
diging af, ook al is deze slechts voor
een deel gevuld.
Hierdoor is het mogelijk een juiste or
ganisatie voor den ophaaldienst samen te
stellen en de kosten te verminderen.
Bovendien eischit het nieuwe systeem
goed gesloten deksels, anders is lediging
niet mogelijk. De emmer mag dus nooit
overvol zijn.
In den winter geve men den emmer
een vorstvrije plaats, teneinde moei
lijkheden bij het ledigen te voorkomen.
Naar wij vertrouwen zullen de ingeze
tenen voor het welslagen van het nieuwe
systeem hun volle medewerking verleenen.
Ongetwijfeld zal het den reinigingsdienst
dan mogelyk zijn een betere en meer eco
nomische inzameling van huisvuil te ver
krijgen en zal ook in Leiden de spreuk in
vervulling gaan:
„Gesloten vaten, schoone straten."
Over de wijize waarop de nleurwe vuilnis
emmers worden geledigd deelt men ons het
volgende mede:
De te ledigen emmer wordt op een
schommels tuk gezet, dat aan de achterzij
de van den wagen hangt.
Dit beweegbare raam is voorzien van
een paar spiraalveeren, waardoor de li
chaamskracht, benoodi'gd voor het omikip-
pen van den emmer, sterk gereduceerd
wordt. Wanneer nu de emmer 90o gedraaid
is, begint het luikje, dat de stortopening
afsluit, zich te openen tegelijk met het dek
sel van den emmer. Het uitvallen der stof
fen uit den emmer is hierbij onzichtbaar.
In totaal zullen 22268 emmers gratis wor
den uitgereikt. De gemeenteraad heeft
hiervoor in Augustus jl. een crediet van
f 48.000 beschikbaar gesteld, t. w. 39.100
voor emmers en 8000.voor ombouw
der vuilniswagens.
Andere dan deze vuilnisemmers zal men
niet meer op het trottoir mogen zetten,
omdat andere vuilnisemmers niet in de om
gebouwde wagens zullen kunnen geledigd
worden.
Wie aan één vuilnisemmer te kort heeft,
kan er een tweede bij k o o p e n.
Tenslotte vestigen we nog eens nadruk
kelijk de aandacht op deze bepaling: de
vuilnisemmer wordt gratis in bruikleen
afgestaan en behoort voortaan bij het huis,
zoodat de bewoner bij verhuizing er nim
mer recht op kan doen gelden.
De 365ste Dies Natalis
der
Leidsche Universiteit
Herdenkingsrede van prof.
F. Muller over:
„Het Reveil van Augustus"
De Leidsche Universiteit bestaat van
daag 365 jaar. Een lustrumjaar dus, maar,
desondanks, vanwege dien mobilisatietoe
stand, vinden geen bijzondere feestelijk
heden plaats.
De herdenking bestaat alleen uit de rede
van den rector magnificus, prof. dr. F.
Muller J-zn., welike hedenmiddag werd ge
houden onder groote belangstelling van de
zijde van curatoren, hoogleeraren en ver
dere docenten, alsmede van studentenver-
een igin-gen en studenten persoonlijk.
Prof Muller had tot onderwerp van zy'u
rede gekozen: „Het Reveil van Augustus."
Aan deze rede ontleenen wjj 'het vol
gende:
Onder den stortvloed van literatuur, die
de laatste jaren naar aanleiding van de
herdenking van den 2000sten geboortedag
van OctavianusAugustus gebracht helb-
ben, heeft de belangrijkste zijde van
Augustus' poging tot hervorming en her
nieuwing, zijn werkzaamheid op gods
dienstig gebied, bijna niet of steeds in on-
bevredigenden vorm de aandacht getrok
ken. Een misvormd beeld is daardoor ont
staan: men ziet in den Princeps, den eer
sten Keizer van Rome meest niet veel meer
dan den diplomaat, tactvol, handig, of
sluw, den talentvollen soepelen heerscher,
den suocesvollen organisator, ook wel den
kunstenaar der beperking, den artist in het
maathouden, den realist en den geëquili-
breerde. Wie echter hem tracht te zien in
de eerste plaats als kind van zijn tijd, als
zoon van zijn volk, als filius terrae, d.w.z.
als spruit van den Italiaanschen grond, niet
uitsluitend als bewoner van het Rome dier
dagen, ziet een andere gestalte voor zich
oprijzen.
Een kort overzicht over den gang van
Rome's geschiedenis toont een eigenaardi-
PROF. DR. F. MULLER Jziu,
de rector-magnificus.
ge tegenstrooming: tegen het einde der Re-
pulbliek stelt men een geweldige politieke
en militaire machtsuitbreiding, doch daar
naast een sociale economische, moreele,
godsdienstige inkrimping en achteruit
gang vast, die in den bijna 150 jaren du-
renden burgeroorlog te dreigender zich
openbaren. Het herstel, dat op al deze ge
bieden noodig was, wilde het Rijk niet te
gronde gaan, is het werk geweest van de
periode, die naar Augustus wordt genoemd.
Dat het ten deele slaagde, was in den Prin
ceps en zijn tijdgenooten een arbeid van
menschen, die verschillende zuiver gods
dienstige trekken vertoont.
Men kan hier wijzen op het niet-anthro-
pomorphe karakter van den Romeinschen
godsdienst, dat inderdaad voor een reli
gieuze ontwikkeling in monotheïstischen
zin gunstige voorwaarden bood. Ook an
dere op een eigen aard van 'het volk van
Italië betrekking hebbende gegevens ver
dienen de aandacht; de sterk -bindende
groepvorming trekt de opmerkzaamheid
tot ziah, die eep gemeenschapsaspect in het
leven roept, dat geleidelijk voor gods
dienstige behoeften vruchtbaar kon wor
den; de enorme beteekenis der gentiliteit
is hiervan 6lechts een verbijzondering.
Velerlei schijnt nu aannemelijk te ma
ken, dat Octavianus in deze structuur
staat: hij put bewust daaruit zijn gegevens,
die ten deele een andere inhoud en strek
king hebben, dan hetgeen de stad Rome
hem aan de hand deed. Want voor Italië
kan men heden een dieperen vorm van
godsbesef vaststellen dan het beeld bevat,
dat de aristocratische, uitwendig en opper
vlakkig geworden cultuur van het Ciocro-
niaansche tijdperk ons te aanschouwen
geeft. Het geslacht der Iuliii, een priester
geslacht, waaraan Octavianus door ban
den van bloed en van adoptie verbonden
was, staat blijkbaar geheel buiten deze toe-
komstloo-ze gedachte- en gevoelswereld.
Daardoor *on Octavianus leiding geven aan
datgene, wat in het volk leefde, in de eer
ste plaats aan .een steeds sterker gevoel
van zonde, zelfs van erfzonde, dat zich van
zijn tijdgenooten meester maakte.
Allerminst een leege vorm is dan ook
hetgeen Octavianus in de hernieuwing van
Lustrum en Ludi Saeoulares tot stand
bracht, zooals uitvoerig wordt aangetoond.
Wie op de geestelijke trekken van Octa
vianus miet gespannen aandacht let, be
speurt telkens, dat deze scherpe opmerker
zoowel uit de wijze waarop hij op zijn om
geving inwerkt, als vooral uit de zelfob
servatie, uit de ontleding van zijn verras
send succesvol leven, doch ook uit de te
genslagen, juist op hiet toppunt van zijn
slagen ondervonden, de overtuiging en het
geloof heeft kunnen en moeten putten, dat
hij een door de Godheid gezegende mensch
was, geroepen als „Soter", als redder
aan zyn vol-k redding te brengen.
Dit alles blijft bij hem echter, zooals la
ter Augustinus zal opmerken, besloten
binnen het te enge bestek van het Impe
rium Romanuim. Juist daardoor werd het
levenswerk van Augustus niet meer, doch
ook niet minder dan wegbereiding voor het
Christendom. Den gewijden naam, dien
Senaat (en Volk) van Rome hem in 27 v.
Ohr. verleenden, „Augustus", d.L „Geze
gende, de door Goddelijke genade gegroei
de," verdiende hij ten volle, omdat in zijn
leven zuiver religieuze trekken onmisken
baar zijn: zij gaven zijn volik het recht
hem dien naam te geven, hem zelf dien op
het hoogtepunt van zijn. leven te ontvangen
en te aanvaarden.
Na afloop hield de rector een drukbe
zochte receptie.
DE NIEUWE VUILNISEMMER OP DEN VERBOUWDEN VUILNISWAGEN.
