STADS NIEUWS DINSDAG 30 JANUARI 1940 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 Abonnenvmtsprya: voor Lelden II cent per week; 2.50 per kw&rtaaL Bij onze agenten /O cent per week; ft.60 per kwartaal. Franco per poat 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal Losse nummers 5 cent, met geïli Zondagsblad 9 cent Ad verten tiën: 80 cent per regel. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Telefoontjes hoogstens 30 woorden. 50 cent per plaatsing, al- téén Woensdag en Zaterdag. v HOE WORDT HET WEER 7 AANHOUDENDE VOEST. De Bill seint: Verwachting: Des nachts strenge tot matige, overdag matige tot lichte vorst, gedeeltelijk bewolkt geen neerslag van beteekenis, krachtige tot matige Zuid-Oostelijke tot Oostelijke wind. De weerstoestand van hedenmorgen 7.20 uur: Den Helder: zwaarbewolkt, krachtige O. Z. Oostelijke wind 6 gr. C. Vlissingen: betrokken, krachtige Ooste lijke wind 6 gr. C. De Bilt: zwaarbewolkt, matige Oostelij ke wind 7 gr. C. Groningen: betrokken, krachtige Z. Oos telijke wind, 6 gr. C. Maastricht: zwaarbewolkt, matige Oos telijke wind, 6 gr. C. BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT. Het Scandinavische hoogedrukgebied van 1042 mbar verplaatst zich een weinig r.aar het Oosten. Het heeft zich in de af- geloopen 24 uur verder over de Randsta ten uitgebreid, waar de vorst is toegeno men tot streng en plaatselijk zeer streng. De depressie over de Golf van Biscaye dringt yerder naar onze omgeving door en doet de luchtdruk hier vrij veel dalen. Dientengevolge nam het luchtdrukverval toe en wakkerde de Oostenwind aan. Daar- ly was de ochtendtemperatuur ongeveer zes graden onder het vriespunt. Aan de Noordzijde van genoemd hoogedrukgebied trekken over de Noordelijke IJszee voort durend storingen in Noord-Oostelyke rich ting. Een van deze storingen ligt even ten Zuiden van Janmayen met luchtdrukwaar. den van ongeveer 1004 mbar, een tweede van 1009 mbar is ten Westen van Beren eiland gelegen. Over Groenland bevindt zich een maximum van 1035 mbar. Tus schen Groenland en Janmayen door wor den arctische luchtmassa's in Zuidelijke richting getransporteerd. Onder invloed hiervan viel in het Noord-Westen van IJs land de vorst weer in. Bij de Azoren is de luchtdruk vrij veel gedaald, overigens blijft de depressieactiviteit op den Oceaan goring. Op den Balkan wyzen de baro meters een veel hoogeren stand aan dan gisteren. De vorst is hier weer toegeno men, evenals in Hongarije. Enkele plaatsen melden zeer strenge vorst. In Italië is de lucht meest betrokken. In het Noorden valt hier en daar motregen, gepaard met mist, waarbij de temperatuur enkele gra den onder het vriespunt. LUCHTTEMPERATUUR 4 gr. onder nul. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.! Van Dinsdagnamiddag 5.10 uur tot Woensdagmorgen 7.15 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Woensdag 31 Jan. voorm. 7.30 en nam. 7.55 uur. Maan op 0.27 uur Woensdagnacht. Maan onder 10.37 uur Woensdagmorgen. WERKVERRUIMING. Prins Bernhard woont vergadering Studiefonds bij. Z. K. H. Prins Bernhard heeft Maandag een vergadering van het Studiefonds voor Werkverruiming bijgewoond. Dit fonds, waarvan voorzitter is ir. W. H. van Leeuwen te Delft, is eenigen tijd geleden op initiatief van Prins Bernhard tot stand gekomen. MORGEN DE VLAGGEN UIT! In een advertentie vestigt de vereeni- ging de „Princevlag" de aandacht van on ze lezers op den dag van morgen. Morgen 31 Januari, den jaardag van Prinses Beatrix de vlag uit! Hiermede kunnen ook de Leidenaars hun liefde en aanhankelijkheid aan het Huis van Oranje toonen. FILMAVOND KATH FILM-AC TIE. Zeer bijzonder voorprogramma. In het programma, dat den leden der K. F. A. Donderdagavond in het Trianon- theater zal worden geboden, zullen voor de pauze naast het journaal en een aardige Poppeye-teekenfiLm vertoond worden de films Rome's Synuphonie, Ballade van den Hoogen Hoed en een der nieuwste fiLms van George Pal. Rome's symphonie is een der nieuwste korte kleurenfims, welke onlangs door de NV. Gofilex in Holland zijn geïmporteerd en welke de laatste weken met groot suc ces in de grootste theaters in Nederland worden vertoornde Het zeer levendige ca merawerk en de goede benutting van de kleuren maken deze films tot de beste welke op dit terrein zijn vervaardigd. De pappenfilms van Pal zijn wereldbe kend en vooral de laatst vervaardigde films zijn in technisch en muzikaal op zicht zeer interessant. Tenslotte „De Ballade van den Hoogen Hoed." Over dit filmpje van de .Holland- sche filmmaatschappij Visie, raakt men in vakkringen niet uitgepraat. Degenen die nog geen lid zijn van de Katholieke FiLm-Actie kunnen zich Woens dag en Donderdag tusschen 11 en 1 uur tijdens het plaatsbespreken in het Tria non-Theater nog opgeven als lid. HET KERKELIJK LEVEN IN DE NED. HERV. KERK. In een buitengewone vergadering van den kerkeraad der Ned. Herv. Kerk alhier, is besproken het rapport der desbetreffen de commissie inzake de verheffing van het kerkelijk leven in de gemeente. Waar ook onder onze lezers voor "dit vraagstuk wel interesse zal bestaan, ont- leenen wij hieromtrent het volgende uit het Leidsch Predikbeurtenblad: Het rapport bevat een uitvoerig verslag over allerlei zwakke plekken in ons ker kelijk leven ter plaatse en doet een aantal voorstellen aan de hand. Het rapport wijst er op, dat van onze 30.000 leden tellende gemeente een groot aantal leden zich van de bearbeiding onder het Evangelie afzijdig houden, zoowel uit de kringen van arbeiders als intellectu- eelen; dat onze gemeente daarover niet gerust mag blijven; dat onze gemeente te weinig als geheel 'n klaar getuigenis geeft inzake het Evangelie, de groote levens vragen en sociale nooden. De rapporteurs achtten de nu gebruike lijke liturgie te veel een zaak van persoon lijk inzicht (en willekeur) der predikanten en wenschen meer liturgische overeen komst; voorts een betere werkwijze in den Kerkeraad o.a. door de leiding aan een voorzitter op te dragen, die langer dan een half jaar als zoodanig fungeert. De zielszorg in den vorm van huisbe zoek, evangelisatie enz. stuit vaak af op gebrek aan de noodige krachten; herzie ning en opvoeding tot dit werk is noodig. Het rapport vermeldt, dat het Kiescol lege te weinig zelfstandig de zaak van be roeping en benoeming aanvat, terwijl aan het avondmaalsbezoek sterker herinnerd kan worden door althans de avondmaals tafel een vaste plaats te geven in het koor onzer cathedralen. In de discussie werd de wenschelijkheid uitgesproken den oogstdienst en den kerst nachtdienst op te nemen onder de offici- eele beurten. Kerkeraadslezingen over belangrijke vragen worden wenschelijk geacht, terwijl de catechismuspreek meer tot haar recht kan komen door slechts eens in de twee weken doopsbediening te houden. Het gebruik van kaartjes verkoop in de kerkgebouwen zou door de Gemeente commissie terstond opgeheven worden, wanneer de proef met busjes van plaatsen- geld betere resultaten had opgeleverd. Ten opzichte van allerlei wijkwerk zou den volgens sommigen de vrouwelijke krachten goed werk kunnen doen; aan de kerkdiensten dient nog meer publiciteit gegeven te worden. Hervatting van het werk van Stads-evangelisatie wordt noodig geacht en vervulling van de 9e predikants plaats. De verschillende voorstellen der com missie en de gemaakte opmerkingen en wenschen zullen in de daartoe bevoegde colleges van algemeenen en by zonderen kerkeraad, ministerie van predikanten, diaconie en Gemeente-commissie behan deld worden. DOCOS-NIEUWS. Alle seniorleden en buitengewone leden, dus alle gymnasten, voetballers en athleten van bovengenoemde vereeniging worden hedenavond 8 uur verwacht in den R.-K. Volksbond, Steenschuur, alwaar de gezel lige avond zal worden gehouden. Niemand verzuime dezen avond. EXTRA NATIONALE ROODE KRUIS-COLLECTE 1940. Met het oog op de buitengewone omstan digheden. waardoor ook aan het Roode Kruis bijzondere lasten worden opgelegd en men zich, mede door de zeer uitge breide werkzaamheden, voor financieele problemen ziet gesteld, die dringend voor ziening behoeven, zal. afgezien van de ge wone jaarlijksche collecte op Woensdag 31 Januari hier ter stede een extra Nationale Roode Kruis Collecte gehouden worden. Tengevolge van de mobilisatie der Weer macht en de daarmede verband houdende mobilisatie van de geheele Roode Kruis organisatie, ten einde volkomen paraat te zijn wanneer het Roode Kruis geroepen zou worden tot de vervulling van zyn taak waaronder de verzorging en de verpleging van alle militaire zieken en gewonden in het evacuatiegebied, is er een groote bres geschoten in de middelen van het Roode Kruis. Om deze bres, ontstaan door de bui tengewone omstandigheden, te dichten' en het Roode Kruis een dringend vereischte versterking der kasmiddelen te verschaf fen, wordt deze Nationale Roode Kruis- Het klemt daardoor meer dan ooit, dat alle zeilen worden bijgezet om deze extra collecte tot een groot succes te maken. Dit is dan ook de reden, dat het bestuur der Afdeeling Leiden van het Nederlandsche Roode Kruis een dringend beroep op u doet om aan deze collecte uw krachtige mede werking te verleenen. Hoewel waarschijnlijk overbodig, moge er toch nog op gewezen worden, dat het geheele collecte-bedrag ten slotte aan het feitelijke Roode Kruis-werk van de ver pleging der zieke en gewonde militairen in oorlogstijd, en de algeheele voorbereiding tot die enorme taak: opleiding van trans port- en verplegend personeel, organisatie en voorbereiding van de inrichting van zie kenhuizen en hulpziekenhuizen, bloed transfusiediensten enz., enz. ten goede komt. De kosten van den eigen administra tieven dienst van het Roode Kruis worden uit andere middelen bestreden. Het Nederlandsche Roode Kruis rekent dus ten stelligste op uw steun. In aansluiting op het hierbovenstaand bericht van het bestuur van de Afdeeling Leiden van het „Nederlandsche Roode Kruis" beveel ik aan de ingezetenen met warmte de collecte op Woensdag 31 dezer aan. Het barmhartig doel, dat het Roode Kruis nastreeft, rechtvaardigt ten volle een mil- den steun. A. v. d. SANDE BAKHUYZEN. SCHAATSWEDSTRIJDEN OP DEN OUDEN RIJN. Gisterenmiddag vonden op den Ouden Rijn onder zeer groote belangstelling van de zijde van het publiek op den Ouden Rijn de schaatswedstrijden plaats, welke georganiseerd waren door het Comité Oude Rijn voor Kinderfeesten. Alvorens een aanvang werd gemaakt met de wedstrijden werd het woord gevoerd door den heer A. B. Devilé, die met een zeer aardig en humoristisch woord in de eerste plaats een opwekkingswoord sprak tot degenen die aan den wedstrijd zouden meedoen, terwijl hij hen aanspoorde voor al hun best te doen. Hierna werd een aanvang gemaakt met het afwerken van het programma. De resultaten waren: I. Groep jongens. Blokjes rapen: le prijs Piet Selier, 2e prijs Piet Roos, 3e prijs Hans Haalebos, 4e prijs Henny Kooyman. II. Groep Jongens. Zakdoek-binden: le prijs Herry Deurse; 2e prijs Jaap Staats; 3e prijs Jac. Karre- rnaker. Meneer gaat naar den trein. Jongens: le prijs Gerard Staats; 2e prijs Jan Verhoe ven; 3e prijs Philip Verstraaten. Verwisselen van bal en vlaggetjes, Meis jes: le prijs Rie Tryers; 2e prijs Hanny Roos; 3e prijs Maike Kantebeen. Wasch ophangen. Meisjes: le prijs Rika de Fey, 2e prijs Dora Lamboo; 3e prijs Sari Roos; 4e prijs Tiny Treyers. Tusschen de verschillende nummers werd aan de kinderen ten huize van den heer A. B. Kooyman warme limonade aange boden, hetwelk zeer werd gewaardeerd. Aan het einde van dit in alle opzichten goed geslaagd feest heeft de heer A. B. Devilé aan de winners(sters) met een toe passelijk woord de prijzen uitgereikt, wel ke bestonden uit zeer doelmatige artikelen, o,a. schaatsen, boeken, naaidoos en byoute- rieën. DOOR DE GLADHEID GEVALLEN. Hedenmorgen is de 46-jarige mej. M. B. geb. v. d. B., wonend aan de Voldersgracht op den hoek van die straat en de v. d. Werffstraat door de gladheid gevallen. Zij brak het rechter onderbeen en werd door den E. H. D. naar het Acad. Ziekenhuis vervoerd. Maria-Congregatie, Afd. Jongelingen. Par. O. L. Vr. Hemelvaart en St. Jozef. A.s. Woensdagavond geen recreatie, maar van half negen tot elf uur, 'n vastenavond viering, alleen voor onze A-leden, voorge stelde verloofdes mogen worden" meegeno men. FIN SC HE AVOND IN DEN SCHOUWBURG. De heer A. J. Th. van der Vugt spreekt over het land „van de duizend meren". In den Schouwburg werd gisteravond door de afd. Leiden van het Nederlandsche Roode Kruis in samenwerking met de Finsch-Nederlandsche vereeniging een liefdadigheidsavond ten bate van het Finsche Roode Kruis gegeven. Een verblijdend aantal belangstellenden woonde dezen avond bij. Onder hen be vonden zich o.m. de burgemeester, mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen, de rector-magnifi- cus, prof. dr. F. Muller, de garnizoens commandant, overste Stadlander en enkele professoren. De voorzitter van de afd. Leiden van het Ned. Roode Kruis, dr. H. H. Maas, heette allen welkom om dan zeer in 't kort het doel van dezen avond uiteen te zetten. Een klein, vrij en onafhankelijk land, aldus spr., vecht in het Noorden voor zijn leven. Wy zien, dat heel de wereld met diepe belangstelling de gebeurtenissen in dat land volgt. Ook ons land, dat even eens op zyn vrijheid gesteld is, volgt die gebeurtenissen. Maar ook speciaal Leiden volgt den* strijd der dappere Finnen; eeuwen geleden studeerden hier Finnen aan de universiteit. Dit was het eerste contact, maar dat is steeds bewaard ge bleven. Spr. eindigde met er op te wijzen, dat men in Finland hoogst dankbaar is voor de giften, die uit Nederland binnen komen. Mededeeling werd nog door dr. Maas gedaan, dat mr. F. K. Reijsenbach de Haan wegens ziekte verhinderd was het woor te voeren. Na het openingswoord van Dr. Maas trad het Haagsch strijkkwartet voor het voet licht. In langen tijd hebben wij dit ensem ble, met zijn voorname capaciteiten niet gehoord en de heeren. Swaak en Pot, Devert en van Isterdael zijn musici, waar voor men respect moet hebben. Wij kregen uitsluitend muziek van den Finschen componist Jean Sibelius te hoo- ren (ook door de beide andere solisten van dezen avond) en zoo' opende het strijk kwartet met het „Vocs intimae"-kwartet in D Moll. Sibelius wordt onder de meest be gaafde componisten van zyn land gerekend, en de werken, die wij dezen avond hoorden geven kyk op zijn begaafdheid. Volgens van Millingen liggen er in Sibelius muziek ook Hongaarsche trekken, die verklaard worden uit het feit, dat de Hongaren en Finnen van één ras stammen. Fraai van toon met al geheele toewijding, en voortreffelijk ensem ble spel en spontane liefde werd het knappe werk in eigen karakteristiek geinterpre- teerd, zoodat aan de muziek en aan de kunstzinnige executanten een succes te beurt viel. Else Rij kens betoonde zich in de drie liederen een zangeres met fraaie mezzo sopraan stem, en tevens een zangeres van smaak. De vocale compositie van Sibelius is sterk aanverwant aan het Finsche volks lied, dat in verband met de melancholie van de natuur vrij droef van toon en karakter is. De opvatting van wat 'n lied kan uit werken, was bij deze soliste zeer aanvaard baar. Haar optreden werd met veel applaus gewaardeeerd. Hans Schouwman, wiens taak het was de zangeres te begeleiden was aan den vleugel wonder wel op dreef. Hy speelde nadien een van Sibelius piano- werken „Kylikki", waarin gedeelten, die je geheel in beslagnemen, in een opstape ling van stukken harmonie op stukken melodie, meermaals grillig en geaccentu eerd. Sibelius kent niet de alles-overstra- lende verrukking, blyft in zijn wee moedigen huiver. Schouwman, die een prachtige toon paart aan een parelende techniek, voerde het werk zeer mooi uit, zoodat alles zich sterk karakteristiek mani festeerde. De aard van dezen avond vraagt niet, dat wij op details ingaan, maar om de capaci teiten van alle executanten, die zich dezen avond absoluut belangeloos ten dienste stelden aan het voortreffelijk doel, zyn wij verplicht, hun de eer te geven welke zij verdienen n.l., dat zy kunstenaars zyn met fijne smaak. Het ontbrak niet aan fraaie bloemen; een krans werd het kwartet aan geboden, voor de zangeres en den pianist waren er weelderige bloemenmanden. In de pauze werd een zilveren brood mandje, beschikbaar gesteld door de fa. Van Rossum du Chattel Driessen, ver loot. Ook boden meisjes, in Finsche cos- tuums, corsages aan. Het wil ons voor komen, dat een en ander de baten van dezen avond ziet onaanzienlijk hebben ver hoogd. Vooral voor de verloting, waarvoor het laatste tot bij opbod verkocht werd en acht gulden opbracht, bestond veel animo. In het tweede deel van den avond heeft de consul van Finland, de heer O. J. Th. van der Vlugt, het een en ander over „het land van de duizend meren" verteld. In deze rede heeft spr. uiteen gezet, dat Finland herhaaldelijk het slagveld is ge weest waar oorlogen werden uitgevochten. Finland, dat na 1809, toen het zijn on afhankelijkheid kreeg, een schoone toe komst voor zich zag, heeft in den loop der negentiende eeuw het nationalisme, in den besten zin des woords, in zijn volk zien ontwaken. Het land kwam tot groote eco nomische en cultureele ontwikkeling. Steeds sterker werd hierdoor de naijver van Rusland. In 1899 moest het land reeds den strijd met het groote Rusland op- Bij Zenuwhoofdpijn Dr. J. B.MEENK's poeders 5 ets. per p., étui's van 6 p. 28 cent Let op de Driehoek E.M.B. 1893 nemen. Een strijd, niet met de wapenen, daartoe was Finland in die dagen niet in staat, maar een stryd door passie ven weer stand, die het resultaat heeft gehad, dat Finland nooit door Rusland op de knieën is gebracht kunnen worden. Integendeel, zoodra Finland na den tijd van terreur weer even kon herademen, zooals omstreeks 19051908, ontwikkelde het zij n economische, cultureele en poli tieke instellingen. Na een oogenblik stil te hebben gestaan by Finlands hernieuwde onafhankelijkheid in December 1917, wees spr. erop, dat het land in dien tijd nog niet van alle ellende af was. De Russische troepen, die Finland bezet hadden gehouden, bleken besmet met dezelfde bolsjewistische bacil als Rus land en met behulp van enkele Finsche communisten, vingen deze troepen in 1910 een terreur aan, die zijn weerga in de ge schiedenis nauwelijks gehad heeft. Zooals heden ten dage, aarzelde in dien tijd één man niet en dat was Mannerheim. In 1918 wist hy een groot aantal Finnen te orga- niseeren en bracht hij aan de bolsjewis tische troepen een definitieve nederlaag toe. Nadat de heer Van der Vlugt verder na gegaan had, wat Finland zoowel op eco nomisch als op cultureel gebied heeft ver richt, waardoor het land een eervolle plaats onder de Europeesche naties is gaan inne men, stond hij nog een oogenblik stil by den strijd van thans. Finland, het land dat geen mensch be dreigde en dat slechts één doel had mede te werken aan de ontwikkeling der mensch- heid en aan den opbouw der beschaving, is nu op eenmaal gestort in den grootsten nood en ellende door de machtswellust van zijn grooten nabuur. Is Rusland het land, waar geldt dat gods dienst opium voor het volk is, Finland daarentegen is het land met een sterk ge worteld geloof. God en Vaderland zijn, al dus spr., in Finland de voornaamste le vensvoorwaarden. Het waren deze twee groote levenswaar den, die "zoo spontaan op den voorgrond werden gesteld door die duizendkoppige menigte, die samengestroomd was bij het station te Helsingfors om een laatsten groet te brengen aan Paasikiwi en de zijnen, die naar Moskou trokken om te onderhande len en die na het nationale volkslied als daarmede tezamen behoorend aanhief het bekende Lutherlied „Een vaste burcht is onze God". Nadat spr. nog opgewekt had het Fin sche volk te gedenken vertoonde hij een se rie lichtbeelden, betrekking hebbend op het land, zijn zeden en gewoonten. BEGRAFENIS J. BROEZE. Hedenmiddag vond onder groote belang stelling op de begraafplaats Rhijnhof de teraardebestelling plaats van het stoffelyk overschot van wijlen den heer J. Broeze, in leven oud-schoolhoofd en oud-directeur der Rijksnormaallessen alhier, die de vorige week hier ter stede na een kortstondige ongesteldheid op 69-jarigen leeftijd over leed. De overledene was in onderwijskrin gen hier ter stede een bekend figuur, des tijds een uitstekend schoolhoofd, een sie raad van het Openbaar Onderwijs. Onder de aanwezigen merkten wij o.a. cp: den heer H. A. Vriend, gem. inspecteur van het L. O. hier ter stede, den heer H. Kukler, voorz. van de Doopsgezinde Jon gerenkring, dr. D. E. Bosselaar, rector van het Gemeentelijk Gymnasium en W. Koops gep. schoolhoofd. Toen de kist in de groeve was neder- gelaten, trad naar voren Ds T. ten Kanto, doopsgez. Pred. alhier die een korte graf rede uitsprak. Hierna bad spr. het „Onze Vader" waar na levende bloemen in het graf werden gestrooid. De zoon van den overledene, de heer Ir. J. J. Broeze uit Rijswijk (Z.H.) dankte namens de familie. Vele kransen dekten de kist. Handelsregister K. v. K, Wijziging: 1089. Fa. Burgersdijk Niermans, Leiden, Nieuwsteeg 1; nieuwe boekhandel; antiquariaat; boekenveilingen en administratie. Uittr. E.: Wed. G. Bur gersdijkElshout, d.d. 1 Jan. 1940. De pro curatie van J. P. Stam is per 1 Jan. 1940 ingetrokken. De Commissaris van Politie te dezer stede brengt in herinnering het K.B. van 16 Augustus 1918 Stbl. No. 521, regelende hst toezicht op de in Nederland vertoevende vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat een ieder, die een vree -deling nachtverblijf verschaft binnen 24 uur verplicht is daar van kennis te geven aan het hoofd van politie in de gemeente in casu de Commis saris van Politie (bureau Vreemdelingen dienst Zonneveldstraat alhier, geopend van 9—12 uur, van 24 uur en van 7—9 uur). Door aangifte aan het bureau van de bevolking en den Raad van Arbeid vervalt bovengenoemde verplichting niet. Verzuim is strafbaar gesteld met hech tenis van ten hoogste een maand of geld boete van het hoogste f 500. Deze bepaling geldt niet alleen voor dienstpersoneel, doch ook voor logé's enz.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 2