dagen Historie
SPORT
HET DAMSPEL
m, m m mm
m m v
y 9 9 9
m m m mm
m i
e
9
9
9
9
9
m
m
9
m
w,
m
m
y'i
ra
fl
ZATERDAG 29 JANUARI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BUD - ?AG. 13
ONS PORTIE VAN DEN OORLOG. HET GEVAL HORF
BELISHA LIEP MET EEN SISSER AF. DE DELICATE
POSITIE VAN SCANDINAVIë. NIEUWE REGEERING
IN JAPAN.
ONS AANDEEL.
VAN den oorlog krijgen wij onze portie
mee: zoowel van den oorlog in het
Westen als van den oorlog in Finland.
Finland ontvangt van verschillende zij
den hulp, maar een van de beste hulpver
schaffingen hoe kan het anders is het
dappere kleine volk verleend uit den he
mel. De „legioenen ^es hemels" (zooals de
Finnen de sneeuwbuien noemen) hebben
ontzaglijk veel bijgedragen tot de succes
sen, welke het Finsche leger heeft bereikt
tegenover den overmachtigen vijandelijken
indringer. Maar de witte hemellegioenen,
die zich met zooveel enthousiasme in den
strijd hebben geworpen, konden hun en
thousiasme niet binnen de perken houden
en schijnen heel Europa te hebben aange
zien voor een slagveld. Met het gevolg, dat
er overal een dik pak sneeuw ligt te kra
ken onder de felle kou, tot zelfs in Zuid-
Europa toe. Alleen aan de Noordpool
heerscht een dragelijke temperatuur.
Het barre winterweer is dus een stukje
„oorlog-in-Finland".
Dat wij ook van den Westelijken oorlog
ons deel krijgen, hebben wij pas weer on
dervonden, toen ons land en ook België ge
dwongen waren militaire voorzorgsmaatre
gelen te nemen. Dergelijke oplevingen van
waakzaamheid zullen zich wel meer voor
doen. omdat onze geografische ligging, in
de nabijheid van het strijdtooneel en tus-
schen de oorlogvoerende landen ingeklemd,
ons doet meedeinen op het getij van het
oorlogsgeweld.
Men behoeft niet steeds te denken aan
dreigend gevaar voor onze onafhankelijk
heid, aan booze plannen van een der oor
logvoerende partijen om ons land aan te
vallen. Maar de situatie is nu eenmaal zóó,
dat de beide legers vastgeroest zitten tus-
schen de fortenlinies, en slechts op zee
door den economischen oorlog een lang
zaam wurgingsproces wordt gevoerd. Daar
door is de mogelijkheid groot, dat een van
de partijen gaat probeeren om een uitweg
te forceeren en zoodra er aanwijzingen te
bespeuren vallen, dat er misschien „iets"
zal worden ondernomen, is het voor ons
zaak op onze hoede te zijn. Dat is alles en
meer valt er noch uit onze houding noch
uit die van België af te leiden.
Wij zullen bü al het geschrijf en gepraat,
dat er rondom dergelijke voorzorgsmaatre
gelen steeds pleegt op te steken, zoowel in
binnen- als buitenland, onze kalmte en onze
nuchterheid hebben te bewaren.
HORE BELISHA.
ER zijn vooral in dezen oorlogstijd wel
meer stormpjes in een glas water.
Daar was bijv. de kwestie Hore Belisha in
Engeland. Zooals bekend was Hore Belisha
minister van oorlog en bovendien een zeer
populaire minister. Zonder dat iemand er
op verdacht was, trad hij plotseling af. Wat
was er aan de hand? In een oorlogvoerend
land kunnen allerlei autoriteiten aftreden,
zonder dat er een haan naar kraait, maar
als de minister van oorlog aftreedt, dan
baart dat opzien, om niet te zeggen sensatie.
Wat al conclusies zijn er niet uit getrok
ken, waarvan de meest vergaande was, 'dat
er een geheel andere wijze van oorlogvoe
ren zou worden ingevoerd, waarmede Hore
Belisha zich niet zou kunnen vereenigen.
Men wachtte derhalve met eenige span
ning op de verklaring, welke de afgetreden
minister in het Lagerhuis zou afleggen.
Maar het is met een sisser afgeloopen.
De sluier, welke over dit geval hangt, is
niet weggenomen, alles is met de mantel
der liefde bedekt, en wij zijn nog even wijs
als te voren.
Chamberlain verklaarde, dat een minis
ter-president, die leiding in zijn land wil
en moet geven, zich vaak over zijn motie
ven, juist in het belang van het land, niet
kan en mag uitlaten. Er bestaat in oorlogs
tijd slechts één, dé groote overweging:
den oorlog winnen. Daaraan moet alles on
dergeschikt worden gemaakt; ook persoon
lijke sympathieën.
SCANDINAVIë
117IJ hebben boven gezegd, dat de wijze
VV van oorlogvoering werd aangegeven
als een verschilpunt, waarover de Britsche
minister van oorlog zou zijn uitgegleden.
Dat zou o.a. kunnen slaan op een intensie
ve hulpverleening aan Finland. De moge
lijkheid, dat Engeland via Noorwegen en
Zweden krachtdadig zou kunnen ingrijpen,
heeft Moskou sterk verontrust en in die on
gerustheid heeft het Kremlin een zwaren
druk uitgeoefend op de regeeringen van de
beide Scandinavische landen.
Het blijkt, dat het reeds op 5 Januari aan
de regeeringen van deze twee landen nota's
heeft gezonden om te protesteeren tegen
de gevoerde campagne ten gunste van het
bieden van hulp aan Finland tegen de Sov
jets. Moskou ziet in deze door de regeering
oogluikend toegelaten campagne een schen
ding van het beginsel der neutraliteit. Zoo
wel Zweden als Noorwegen hebben de
protesten als ongemotiveerd afgewezen. In
hoeverre er hier'inderdaad sprake is van
schending van de neutraliteit, blijve voor
het oogenblik buiten beschouwing. Dit is,
vooral tegenwoordig, een uiterst-glibberig
terrein. Maar het is stellig niet overdreven
te zeggen, dat de Sovjet-Unie van alle mo
gendheden het allerlaatst het recht heeft,
te klagen over schending van de neutrali
teit.
Overigens is de situatie van Zweden en
Noorwegen uiterst delicaat. De beide lan
den beseffen zeer wel het gevaar, dat hen
bedreigt, wanneer Rusland de overwinning
behaalt en het is dus niet te verwon de/en,
dat er meeningsverschil heeft geheerscht
over de vraag, of het beter zou zijn, nu
reeds den strijd met Rusland aan te binden
dan wel té wachten tot Rusland zelf aan
valt. De man, die tot voor kort minister \an
buitenlandsche zaken van Zweden was,
Sandler, was (en is nog) voorstander van
een krachtiger houding tegenover de Sov
jets. Hij heeft het onderspit moeten deiven
en is afgetreden. Zweden neemt thans
strikte neutraliteit in acht, wat niet uit
sluit, dat het sympathie gevoelt vc-or de
Finnen en toestaat dat Zweedsche onderda
nen als vrijwilligers gaan strijden in het
Finsche leger. Ook de doorvoer van oorlogs
materiaal acht het niet in strijd met het
neutraliteitsbeginsel, doch het zal geen
vrijen doortocht verleenen aan vreemde
troepen. Noorwegen neemt' hetzelfde stand
punt in.
JAPAN.
JAPAN heeft weer eens een nieuwe re
geering. Na het aftreden van Abe ver
wachtte men een generaal aan het hoofd
van de regeering. Maar de keuze van den
keizer viel op een admiraal. In Japan
maakt dat een groot verschil. Men ziet dan
ook in het optreden van admiraal Jonai
een overwinning van de opvattingen, die
onder de vlootofficieren heerschen, met
name toenadering tot Engeland en de Ver-
eenigde Staten. Hetgeen ook de politiek
van het kabinet-Abe nastreefde. Jonai heeft
zich destijds doen kennen als een tegen
stander van een bondgenootschap met het
Derde Rijk: de marine wenschte geen ver
wikkelingen met de zaken van Europa. De
tijd dringt, aangezien op 26 Januari a.s. hét
JapanschAmerikaansche handelsverdrag
afloopt. Roosevelt heeft dit in Juli van het
vorig jaar opgezegd, ten einde de handen
tegenover Japan vrij te krijgen en dit, zoo
noodig, te dwingen eerbied te betoonen
voor de herhaaldelijk geschonden Ameri
kaansche rechten en belangen in China. Bij
expiratie van het handelsverdrag zou Roo
sevelt bij machte zijn, zoowel den uitvoer
van het groote kwantum oorlogsmateriaal
naar Japan, evenals den invoer van Japan-
sche zijde, die voor 7/8 haar afzetmarkt in
Amerika vindt, te doen stopzetten. De ge
volgen daarvan zouden voor de Japansche
financiën en oorlogvoering catastrofaal
kunnen worden. Onderhandelingen waren
reeds sedert een dag of veertien gaande,
maar de stemming te Washington bleek tot
dusver niet bijzonder optimistisch. De te
rughoudendheid van het kabinet tegen de
Sovjet-Unie heeft naar het schijnt een dub
bele bedoeling. Washington niet af te stoo-
ten en tegemoet te komen aan de Leger-
partij, die vermoedelijk geen bezwaar heeft
tegen een incidenteele regeling van be
paalde actueele vraagstukken, maar niet
gevoelt voor een innige vriendschap met
Moskou en deeling van de politieke .zeg
genschap in China. Hoogstwaarschijnlijk
ligt hier,de sleutel voor het raadsel, waar
om de militante Legerpartij de politieke
leidinf des lands overlaat aan de Vloot-
partij.
SCHAATSENRIJDEN.
ROOS WINT TE HEERENVEEN.
Door de Koninklijke LJsvereeniging
Thialf" te Heerenveen werden gisteren
wedstrijden in het hardrijden voor ama
teurs gehouden om den Willem van Risen-
beker over de afstanden 500, 1500 en 3000
meter. De uitslagen luiden:
500 meter: 1. Roos (Amsterdam) 49,9
9ec., 2. de Vries (id.) 50 sec., 3. Schouten
(Warnsveld) 51.3 sec., 4. Bosson (Amster
dam) 52.8 sec. 5. Kremer (id.) 52.8 sec.
1500 meter: 1. Roos 2 min. 45.3 sec., 2.
de Vries 2 min. 48,3 sec., 3. Kremer 2 min.
1,8 sec., 4. Schouten 2 min. 51.2 sec., 5.
Bosson 2 min. 51.4 sec.
3000 meter: 1. Roos 5 min. 40.1 sec., 2.
Kremer 5 min. 48 sec., 3. Schouten 5 min.
49 sec., 4. Bosson 5 min. 49.4 sec., 5. Scheer
(Twisk) 5 min. 51.99 sec.
Algemeene rangschikking: 1. Roos
161.667 punten, 3. de Vries 166.433 punten,
Schouten 166,532 punten, 4. Kremer
167.066 punten, 5. Bosson 168.166 punten.
WANDELSPORT
WANDELPROGRAMMA VOOR 1940.
De D. H. S. B. doet ook voor 1940 weer
alle moeite om een uitgebreid wandelpro
gramma samen te stellen. Het aantal wan
deltochten is uiteraard niet zoo groot als
het vorig jaai. Enkele vereenigingen heb
ben den strijd om het bestaan door de om
standigheden moeten opgeven, terwijl an
dere huiverig zijn om het risico op zich te
nemen.
Voor Amsterdam zijn wandeltochten aan-
vraagd door D.V.V. op 7 April en 15 Sep
tember, terwijl Wilskracht waarschijnlijk
op Zondag 7 Juli de wandelaars zal bijeen
roepen.
In de omgeving van Haarlem zorgt St.
Bonifacius op 14 en 15 September voor een
tocht, terwijl St. Christiphorus uit Hille-
gom wederom zijn befaamde bloembollen
serie houdt op 67 April, 2021 April en
45 Mei. De K. J. C. in Gouda gaat pro
paganda maken voor dezen mooien tak van
sport op 7 April en de gezellen-vandelsport-
centrale legt beslag op 7 April en 14 Juli
te Rotterdam, 213 Mei en 22 September
te Boskoop en op den eersten Zondag in
Juni en Juli voor haar Liebaardtochten.
De Sportraad zal ook dit jaar wel weer
zijn vier jaargetijdentochten houden, zoo
dat al met al het programma behoorlijk ge
vuld is.
3ILÏARTEN
I- en borstverkoudenJ
(Dan keel en borst inwrijven met Dam po.
Pot SO. Doo» JO ct. 89 Apoch. co Drogisten*
ampo lucht op «n geneest I
1219
WERELDRECORDHOUDER MAEKI
DOOR EEN GRANAATSCHERF
GEWOND.
Taisto Maeki, de bekende Finsche hard-
looper en wereldrecordhouder is aan het
front door een granaatscherf licht gewond.
Hoewel men van meening is, dat Maeki
spoedig hersteld zal zijn, kan thans nog
niet worden gezegd, of Maeki in de toe
komst nog de athletiek zal kunnen beoefe
nen. Naar men weet zou Maeki, in gezel
schap van Nurmi, naar de Ver. Staten
gaan om door middel van wedstrijden te
trachten gelden vcor zijn land te verzame
len. Maeki gaf er echter de voorkeur aan
naar het front te gaan.
Taisto Maeki heeft verscheidene we
reldrecords op zijn naam staan. De records
cp de 5000 meter, de 2 Engelsche mijlen,
de 3 Engelsche mijlen, de 6 Engelsche mij
len en de 10.000 meter zijn in zijn bezit.
Vooral het laatste wereldrecord, dat over
de 10 km., heeft destijds veel opzien ge
baard, omdat de Fin de eerste athleet was
die dezen afstand binnen het half uur af
legde.
Damredacteur: W. J. v. d. Voort, Rust
oordstraat 3, Nieuw-Vennep.
Alles correspondentie, betreffende deze
rubriek, gelieve men te zenden aan boven
genoemd adres. Zij, die antwoord wen-
schen, gelieven postzegel bij te voegen.
Voor onze Problemvirenden.
Hieronder volgt een vrij ingewikkeld
vraagstuk van den heer Wortman, met
enkele goed ingevlochten dwangzetjes.
Probleem No. 805.
Auteur: J. A. J. Wortman, Hazerswoude.
Ie publicatie.
KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND
HOOFKLASSE KLEIN BILJART.
Gisteravond zijn in Utrecht de wedstrij
den voor het kampioenschap van Neder
land, hoofdklasse klein biljart aangevan
gen, waaraan deelnemen de heeren G. J.
Beekhof (benoorden het IJ, Amsterdam),
C. Slikker (de Driesprong, Anna Paulow-
na), P. Mulders Sr. (Noord-Brabant,
Utrecht), H. V. Velgersdijk ('s-Graven-
haagsche B. C W. L. H. Penning (K.R.
A.Z., Delft), J. Saes (Breda), F. Baberer
(H.E.T.E.V en J. Koehler, die voor den
heer Hoogland, kampioen van het vorig
jaar, inviel.
De uitslagen luiden:
Beekhof
400
42
38
9.52
Saes
252
42
36
6.—
Slikker
400
26
87
15.38
Haberer
270
26
50
10.38
Koehler
400
38
49
10.52
Velgersdijk
282
38
32
7.42
Mulder
400
39
46
10.25
Penning
323
39
36
8.27
Mulder
400
28
54
14.28
Haberer
307
28
52
10.96
Penning
400
36
41
11.11
Koehler
340
36
46
9.44
Velgersdijk
400
25
81
16.—
Beekhof
330
25
49
13.20
Slikker
400
28
45
14.28
Saes
205
28
22
7.32
Oplossingen pr. No®. 798 en 799.
No. 798 auteur: B. Kramer. -
Wit: 50—45, 28x30, 45—40, 30—24, 25x2.
(Zwart 17—26x). 3—25, 40—34, 25x6,
Wit: 45—40, 29—23, 48—42, 34—29, 42x
33 25x12, 26x6 gew.
Jammer, dat wit ook eenvoudig kan
winnen door 2924 enz. Hiervoor behoort
schijf 45 echter op 44 geplaatst t« wor
den.
Oplossingen ontvangen van: J. Malie
paard (798, 799 en bijoplossing) te Nieuw-
Vennep; Adr. de Wit, (798 en van 799 al
leen bijoplossing) te Bodegraven; G. Ho-
genes (alleen 798) te Nieuw Vennep; G. M.
Lemmens (798 en van 799 alleen bijoploa-
sing) te Voorhout.
Correspondentie.
G. R. te L. Uw kaart ontvangen; be
terschap!
Adr. de W. te B. Vraagstuk in dank
ontvangen. Wilt u s.v.p. in 't vervolg ook
op diagram inzenden?
G. M. L. te V. Uw vraagstukken in
dank ontvangen. No. 2 en No. 3 zijn voor
plaatsing minder geschikt. In No. 2 slaat
zwart na 34x23 natuurlijk 43x34, want op
19x28 zou hij verliezen door: 33x2 enz. Dus
na 34x^3 slaat zwari 43x34, wit 40x18,
zwart 19x39. Wit 45—40x, zwart 12x23,
wit 21xxl en nu zwart 2328 en bij goed
spe) van zwart remise! No. 3 is te fantas
tisch, temeer wijl de dam op 19 in de ont
leding geen dienst doet. Bovendien is de
laatste zet van zwart onlogisch, want
zwart had kunnen winnen door 2024,
93 en 3x12.
No. 1 wordt t.z.t. geplaatst.
Oplossing levendig damprobleem.
(Zie rubriek van 6 Januari).
Na den 9en zet van wit 3228, had
zwart fraai kunnen winnen door: 24—30!,
19—23, 14—19, 19x30, 23x32, 9x20, 13—19
en 18x47 gew. stand.
Zeer eigenaardig is wel, dat, Indien
zwart bij den 9en zet de winst niet for
ceert, wit, juist bij den laattsen zet van
het spelverloop, een eenvoudigen damzet
erzuimde door: 3530, 3329, 3731 of
3833 en 33x2.
Dit werd opgemerkt door den heer Adr.
de Wit te Bodegraven.
Uit diverse damrubrieken.
Hieronder laten wij enkele standen vol
gen, welke 't naspelen zeer zeker waard
zijn.
Eindstand No. 806.
Auteur: F. Damoiseau, Luik
(Uit „Le Grognard").
SCHAAKBOND
„HET PLATTELAND".
De schaakbond „Het Platteland" mocht
van de bekende Imp. firma Joh. Snaaf, im-
poiteur der „Hood" autobanden te Haar
lem, een zilveren wisselbeker ontvangen
voor de com petitie-wedstrijden van boven-
genoemden bond.
OLYMPISCHE SPELEN
FINLAND HOUDT VAST AAN DE
OLYMPISCHE SPELEN.
Indien niet in dit jaar, dan later.
Het organisatiecomité van de Spelen der
12e Olympiade heeft te Helsinki een bij
eenkomst gehouden, waarin men zich op
het standpunt stelde, dat Finland, in het
geval dat de oorlog zou eindigen, de orga
nisatie der Spelen zeer zeker op zich zou
kunnen nemen. De verwachting werd uit
gesproken, dat Finland van hét Intern.
Olympisch Comité verwacht, dat de eerst
volgende Spelen, mochten die van 1940 niet
doorgaan, te Helsinki zullen worden ge
houden. De loopende werkzaamheden wor
den door den secretaris afgehandeld.
Stand in cijfers:
Zwart 14 schijven op: 3, 7, 9/11, 13, 16,
18/20, 24, 25, 36 en 45.
Wit 14 schijven op: 21, 27, 29, 31, 33, 34.
37/40, 46/48 en 50.
Wit speelt en wint.
Vervolgens doet een niéuwe problemist
zijn intrede in onze rubriek. Het vraag
stuk, dat wij van dezen nieuwen pro-
mist hieronder er oplossing aanbieden is
niet geheel foutloos n.l. de laatste zet van
zwart is zeer zwak geweest. Zwart had in
plaats van 410 winnend voordeel kun
nen forceeren door 3737, 4938, 22x15;
Ook schijf 14 gaat minstens verloren. Doch
aangezien wij vermoeden, dat dit het eer
ste vraagstuk van de Wit is en het vraag
stuk een verdienstelijke ontleding bevat,
mogen wij het als welgeslaagd beschou
wen. Daarom ook ruimen wij er gaarne
een plaatsje voor in.
Probleem No. 806.
Auteur: A. de Wit, Bodegraven,
le publicatie.
H
ara
ill
11
/f",
mm
mm
Éi
"m.
77
m
mm
éh
lH
im
l7
Stand in cijfers:
Zwart 9 schijven op: 14, 20, 23, 28, 29, 33,
34. 42, 46, 47 en 48.
Wit speelt en wint
Oplossingen dezer vraagstukken, wor
den gaarne ingewacht tot uiterlijk Dinsdag
avond 30 Januari a.s., bij den redacteur
dezer rubriek.
Stand in cijfers:
2wart twee schijven op: 15 en 36 en
een dam op 4.
Wit twee schijven op: 25 en 47 en twee
dammen op 24 en 34.
Oplossing: Wit 25—20, 4—31; 34—48,
31—26; (op 31—4 niet 48—26); 47—42,
36—41; 42—37, 41x32; 24—35, 15x24; 35x
37 wint.
Eindstand No. 807.
Auteur: E. Lienbray, Parijs.
Zwart vier schijven o: 6, 25, 34 en 45.
Wit twee schijven op: 8 en 50 en een
dam op 3.
Oplossing: Wit 82, 3439; (op 34—
40, 2—35. Op 6—1; 2x16. 34—39 of 40;
16—49. Op 25—30; 2x35 34—39; 35—49);
317; 39—43; 17—39, 43x34; 2—30 «n 35
gew.
(Le Radical).
Partij-standen.
Zwart: 4, 6. 8, 10. 14, 16, 18/20, 24 en 25.
Wit: 17, 27, 30, 32, 34, 35, 38, 40, 43, 45
en 48.
Zwart: 2, 3, 9, 11/16, 19. 21, 23 en 24.
Wit: 25, 27, 28, 31/35, 38, 42, 43, 46 en 48.
Zwart: 2. 5, 6, 8. 10, 11, 13/15, 17/19,
21/24 én 27.
Wit: 25, 26, 28, 31/33, 35/40, 42, 44, 45,
47 en 49.
- Voor stand I luidt de vraag: kan wit
winst forceeren, en voor II en IU is d®
vraag mag zwart 1318 en (ni) mag
wit 4034 spelen?
Tracht dez vragen te beantwoorden; het
is een zeer nuttige oefening.