PONDJESDAG
VRIJDAG 15 DECEMBER 1939
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTF BLAD - PAG. 3
voop Leiden en Oegstgeest op a.s. ZATERDAG 16 DECEMBER
ten behoeve van de Apmen dep ST. VINCENTIUS-VEREEN.
voop Leiden en Oegstgeest
Bijdragen ter bestrijding van de noodzakelijke onkosten kunnen gestort worden op
Girorekening No. 244175 van den Penningm., den heer G. W. Fleerkamp, Hoogewoerd 136
Nevenstaande bon kan men invullen voor LEVENSMIDDELEN en eveneens
ZATERDAGMIDDAG meegeven. 293
BON Pondjes-Comité Leiden en Oegstg
Te halen bij (leverancier)
KERSTMIS 1939
Handteekening
Adres.
STADSNIEUWS
Voor Stadsnieuws verwijzen
wij naar pag. 9
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND.
Vergadering van gisteren.
Onder voorzitterschap van den commis
saris der Koningin, jhr. mr. dr. H. A. van
Karnebeek, hebben, de Staten in de Ridder
zaal de algemeene beschouwingen over de
provinciale begrooting voor 1940 voortge
zet.
De heer Boersma (c.h.) zegt, dat geen
middel onbeproefd mag blijven tot leniging
van de werkloosheid. Kunnen Ged. niet
meer initiatief nemen t.a.v. werkverschaf
fing en werkverruiming? Wat aan wegen
aanleg wordt gedaan is niet voldoende ter
bestrijding van de werkloosheid.
Spr. dringt verder aan op het onderhoud
van alle molens in deze provincie, niet al
leen de waterschapsmolens. Spr. bepleit
een subsidie voor het instituut Stad en
Landschap van Zuid-Holland.
De heer Deerenberg (r.k.) bespreekt
de verbindingen tusschen de eilanden. Hij
bestrijdt de opvattingen der nationaal-so-
cialisten.
De heer J ansen Manenschyn (a.r.)
acht met Ged. de uiterste voorzichtigheid
op financieel gebied geboden. Alleen bij
gebleken noodzakelijkheid zijn nieuwe uit
gaven verantwoord. De uitgaven nemen
toe, hetgeen blijkt uit een vergelijking met
1937. In drie jaren zijn de uitgaven met
meer dan een half millioen gestegen op
een begrooting van 7 millioen.
Spr. is het niet eens met de klachten dat
er te weinig aan werkverschaffing zou
worden gedaan. Men vergete niet, dat zich
dikwijls moeilijkheden bij de uitvoering
voordoen, die niet voorzien waren. Zoo is
o.a. gebleken, dat gedeeltelijke droogma
king van de Reeuwijksche en Sluipwijk-
sche plassen technisch en financieel onmo
gelijk was.
De heer Van den Brule (r.k.) acht de
gedachte van commissies van bijstand, door
den heer Drees geopperd, niet verwerpelijk.
Hy bestrijdt de opvattingen der nationaal-
socialisten.
De heer Menist (r.s.) critiseert het be
leid van gedeputeerden en klaagt over een
gebrek aan contact tusschen de colleges
van Gedep. en van Provinciale Staten. Spr.
deelt de bezwaren van die Statenleden, die
voor toekenning van meer subsidies* hebben
gepleit.
Om 13 uur schorst de voorzitter de ver
gadering tot 14 uur.
Na hervatting van de vergadering zet de
heer Menist (r.s.a.p.) zijn rede voort.
Hij bepleit met klem duurtetoeslagen
voor het personeel in provincialen dienst
en werkverruiming op normale voorwaar
den. Tenslotte houdt spr. een beschouwing
over het „monster verbond" van commu
nisten en nationaal-socialisten.
De heer N oteboom. (a.r.) houdt een
staatsrechtelijk betoog over de taak van de
provincie.
De heer Gardenier (s.d.) wenschte
meer inlichtingen over het niet meer ver-
leenen van subsidie aan den gezondheids-
en melk-controledienst voor vee in Zuid-
Holland en de commissie inzake de kwali
teitsverbetering van de volvette Goudsche
kaas op de boerderij.
Spr. maakt zich bezorgd over de water-
keering in het hoogheemraadschap Rijn
land, die z.i. „verachtert", ook de waterkee-
ring van de Kruinigergo'rs baart hem zorg,
evenals de waterkeering op Goeree. Hij
vraagt naar afdoende voorzieningen ten
deze.
De heer Sandifort (s.d.) is verheugd
dat een voorstel tot gedeeltelijke droogma
king van de Reeuwijksche en Sluipwijk-
sche plassen van dit college niet is te ver
wachten. Spr. zou gaarne de motiveering
van dit besluit vernemen. Hij is ook ver
heugd, dat een subsidie aan de Vereeniging
Stad en Landschap van Zuid-Holland tot de
mogelijkheden behoort.
Spr. dringt aan op de openstelling van de
sluis bij Leidschendam. Hij sluit zich vol
komen aan bij den heer Boersma met be
trekking tot het landschapsschoon.
De heer Da mme (s.d.) zou subsidie
wenschen voor het Residentie-Orkest en
het Rotterdamsch Philharmonisch Orkest.
Andere provincies subsidieeren orkesten,
waarom zou Zuid-Holland dan achterblij
ven. Juist in dezen tijd dient de gemeen
schap te offeren voor het cultureele leven.
De heer Z ij p (lib.) ondersteunt den aan
drang uitgeoefend door mevrouw van Gel
der en mej. Pomper tot het verleenen van
subsidie aan koloniehuizen ter uitzending
van zwakke kinderen. Financieel acht spr.
een dergelijke uitgave volkomen verant
woord, want het gaat hier hoofdzakelijk om
prae-tuberculose kinderen zoodat uitzen
ding dikwijls een behandeling in een sana
torium voorkomt.
Mevrouw de VriesBruins (s.d.)
pleit voor den schoolartsendienst en de
schoolvoeding. Ook verdedigt zy de school-
tandverzorging. Spr. beveelt de bestrijding
van de tuberculose in de aandacht van het
college van Gedeputeerden aan. Zij vraagt
een klein bedrag voor het instituut van
volkshuisvesting.
De heer Oud (v.d.) kan zich in het al
gemeen met het beleid van gedeputeerden
vereenigen.
Hoe zal het gaan met de inkomsten uit
belastingen voor de provincie? Spr. meent
dalf een zeer voorzichtige financieele poli
tiek geboden blijft en waarschuwt tegen
een gedachtenpang als deze: „Ach, wy zijn
een rijke provincie en kunnen ons wel wat
veroorloven. Nu het rijk straks hoogere be
lastingen zal heffen is het zaak dat de pro
vincie zorgt dat zij geen nieuwe belastin
gen behoeft te heffen. Uitbreiding van de
taak der provincie komt spr. dan ook aller
minst gewenscht voor en hij geeft een uit
eenzetting van die .taak aan de hand der
wettelijke voorschriften en van de histo
rische ontwikkeling. Die taak moet r.iet een
doublure of meer worden van de taak, die
rijk en gemeente hebben te vervullen.
Daarbij komt nog, dat uitbreiding van die
taak ook uitbreiding van uitgaven tenge
volge heeft. Aangezien in dezen ty'd niet
op vermeerdering van inkomsten kan wor
den gerekend en men ook te strijden'fieeft
tegen een natuurlijk accres van uitgaven is
er reden te meer om zich te concentreer en
op de bestaande taak. Het gevaar bestaat
ook dat de bestaande taak niet meer naar
behooren zal kunnen worden vervuld wan
neer men die taak wil uitbreiden.
Toch heeft de provincie nog een heel be
langrijke taak te vervullen. Laat zij die
zoo goed mogelijk behartigen en dan zal
zij veel kunnen blijven doen voor het ge
west.
Te 17 uur 30 heeft de voorzitter de ver
gadering tot vanochtend 11 uur verdaagd.
OMGEVING
LEIDSCHENDAM
Gemeenteraad. Donderdag 21 Dec.
a.s. komt de Raad der gemeente in open
bare vergadering bijeen, des avonds te
7.30 uur. De agenda vermeldt o.m.: Vast
stelling van de bedrijfsbegrootingen en ge-
meentebegrooting 1940. Voorstel tot aan
koop en ingebruikgeving van blokbrand-
weerapparaten voor de luchtbescherming
(aangehouden in de vergadering van 7
Dec. 1939).
Maatschappelijk Hulpbetoon. B. en
W. bieden den Raad ter goedkeuring aan
de begrooting van de gemeentelijke instel
ling voor Maatschappelijk Huypbetoon
dezer gemeente voor het dienstjaar 1940.
De geraamde ontvangsten en uitgaven be-
loopenloopen een bedrag van ƒ44.005.60.
Het geraamde subsidie van de gemeente
bedraagt 44.000. B. en W. stellen voor
bedoelde begröoting goed te keuren.
Verkooping. Ten overstaan van nota
ris W. A. Caron te Voorschoten, is gister
in hotel Deurloo in het openbaar ver
kocht: een woon- en winkelhuis met twee
bovenwoningen, drukkerij, loods en tuin,
gelegen Damlaan nos. 2, 4, 6, 8 te Leid
schendam. Het geheel was ingezet op
30.000 en werd niet afgemijnd.
NOOTDORP
Ongeval. Toen Woensdagmiddag de
veehouder v. d. E. over den Kerkeweg per
i li wiel reed, schrok een naast hem loo-
pende hond van een passeerende auto zoo,
dat hij plotseling voor het rijwiel kwam
met het gevolg, dat de berijder op onzachte
vvijze met den grond in aanraking kwam.
Hij bleef buiten kennis liggen en werd een
f.abij liggende woning binnengedragen. Een
geneeskundige, die spoedig na het ongeval
aanwezig was, constateerde een hersen
schudding, terwyl betrokkene voorts een
flinke hoofdwonde opliep. Nadat hij na
eenigen tijd het bewustzijn had herkregen,
Kon hij per auto naar zyn woning ver
voerd worden.
ZOETERMEER
Postduiven. De postduivenvereniging
De Witpen" hield deze week een tentoon
stelling in het clubgebouw Zegwaartsche-
v/eg alhier. Er waren ruim 100 dieren in
gezonden, die door den keurmeester C. van
de Leer uit Rotterdam werden gekeurd
en over 't algemeen van 'goede kwaliteit,
waren.
Geboren: Leonard us Nicolaas z. van J.
L. van Dorp en E. Hoogduin.
Meisje overreden te
Zoetermeer
Hedenmorgen om kwart voor 8 heeft
een doodelijk ongeluk plaats gehad op
de Voorweg. De 8-jarige G. C. Opdam
is, al spelende, tegen een voorbij
rijdende auto geloopen. Het meisje
werd zoo zwaar gewond de schedel
werd verbrijzeld dat de dood on
middellijk intrad.
Den bestuurder, B. van V. uit Moer-
kapelle, treft vermoedelijk geen
schuld.
Getrouwd: J. Uitdenbogerd 32 j. en
J. Lengkeek 26 j. te Zoetermeer.
Overleden: Gerrit A. van Oosterom
30 j. Pieter Jongenotter 1 j.
In g e k o m e n: Th. C. van de Sande, uit
Nootdorp.
VOORSCHOTEN
Trap van een paard. Bij het afrijden
der legerpaarden werd gistermiddag onge
veer half drie op den Veurscheweg, door
het achteruitslaan van één der paarden,
D. N. uit Leiden, die j-uist per rijwiel
passeerde, getroffen. Raadzaam werd ge
acht hem naar dr. M. v. d. Stoel over te
brengen, welke geen breuk, maar een ver
moedelijke kneuzing constateerde. Door
bemiddeling van de militairen is D. N.
naar zijn woning overgebracht. De mili
taire politie, die juist ter plaatse was,
heeft deze zaak in onderzoek.
Personalia. De heer mr. C. J. H. van
Buuren, adj.-commies 2e klasse ter secre
tarie alhier is benoemd tot adj. commies
le klasse ter gemeente-secretarie te Bever
wijk.
WASSENAAR
Bloembollencultuur. In het „Wapen
van Leiden "hield de afd. Wassenaar van
de Alg. Vereén. voor Bloembollencultuur
een ledenvergadering. Door den voorzitter,
den heer A. P. Ruygrok, werden de in
greoten getale opgekomen leden hartelijk
welkom geheeten, en voorts schetste hij de
tragische omstandigheden waarin het vak
momenteel verkeert.
Na het lezen der notulen door secretaris
C. Kraaij, wordt de beschrijvingsbrief in
behandeling genomen Besloten wordt de
candidaturen van de heeren W. Jonkheer
en C. Hoebe voor het Hoofdbestuur te steu
nen. Voor de rondvraag op de algemeene
vergadering wordt den afgevaardigden op
gedragen het hoofdbestuur in overweging
te geven, zich terug te trekken uit den
Bloembollenraad, om daarmede te voorko
men, dat de leden het nut van een lidmaat
schap van de Alg. Vereeniging niet meer
zullen inzien. Ook zal er op worden aange
drongen, dat er weer surplusbollen be
schikbaar gesteld zullen kunnen worden
voor onpersoonlijke reclame (aan de
schoolkinderen).
Tot afgevaardigden naar de Algemeene
vergadering werden hierop benoemd de
heeren A. P Ruygrok en J. Hoogstraten
en tot hunne plaatsvervangers de heeren
C. Nell en A. J. Hoogeveen.
Door den voorzitter werd hierop in het
kort gememoreerd het 60-jarig bestaan der
afdeeling. In 1879 werd deze opgericht en
vanaf 1883 zijn de geregelde verslagen
van de afdeeling in het bezit.
Tijdens de vergadering werd er ter gele
genheid van de herdenking consumptie be
schikbaar gesteld en volgde, na de sluiting
nog een geanimeerd samenzijn.
Laatste berichten
Binnenland
DE MOORD IN DE BAAN TE
ROTTERDAM.
Naar wij vernemen, heeft het voortge
zette onderzoek in de moordzaak tegen
P K., die in den nacht van Zondag op
Maandag in een pand in de Baan te Rot
terdam de 36-jarige juffrouw M. E. O. door
wurging om het leven bracht, uitgewezen,
dat de tweede gearresteerde, L. S. niets
rnet den moord heeft te maken. Weliswaar
heeft K. hem in den loop van den dag op
de hoogte gebracht van netgeen hij had
gedaan, zoodat hij door dit aanvanke
lijk voor de politie te verzwijgen ern
stige verdenking op zich laadde, het is
evenwel niet gebleken, dat hy in den
moord een werkzaam .aandeel heeft gehad.
Hij is dan ook op vrije voeten gesteld. P.
K. zal naar het Huis van Bewaring worden
overgebracht.
Burgerlijke Stand
LEIDEN
Geboren: Leonardus Marius, zoon van
M. Links en J. A. van Maris Elizabeth
Johanna, dochter van J. Veldhuijzen van
Zanten en E. J. Elfring Johannes, zoon
van J. Sauerbier Couvée en W. C. H. Te-
gelaar Sibilla, dochter van J. Sauerbier
Couvée en W. C. H. Tegelaar.
Ondertrouwd: H. W. G. P. Spen-
lel jm. 23 jaar en J. van Woudenberg jd. 22
jaar G. H. Steenbergen jm. 22 jaar en
C M. Swinkels jd. 20 jaar.
Overleden: M. van Dijk m. 83 jaar
C. M. de Bolster wed. van J Dickhoff
87 jaar A. Nobbes, wede. van P. van Ber-
kel 83 jaar.
Buitenland
LEGERBERICHTEN.
PARIJS, 15 December. (A.N.P.) Het
Fransche legerbericht van hedenochtend
luidt:
Niets bizonders te melden.
BERLIJN, 15 December. (A.N.P.) Het
opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
Een afzonderlijk Britsch bombarde
mentsvliegtuig, dat gisteren vloog in de
omgeving van de luchtbasis Borkum, doch
geen bommen uitwierp, werd door ons
luchtdoelgeschut verdreven. Twee andere
Britsche gevechtsvliegtuigen probeerden
het eiland Sylt aan te vallen. Vier neerge
worpen bommen vielen buiten het eiland in
zee. Grooteren omvang nam in de namid
daguren een luchtgevecht aan, dat zich
ontwikkelde uit den aanval van Britsche
gevechtsvliegtuigen in het gebied van de
Noord-Friesche eilanden. Duitsche jagers
hebben van twintig aanvallers tien neer
geschoten. Een Duitsch toestel moest op
zee dalen.
In het Westen geen gebeurtenissen van
belang.
EEN VERKLARING VAN KARDINAAL
VERDIER.
PARIJS, 15 December. (A.N.P.) Kardi
naal Verdier heeft in de „Semaine Reli-
gieuse" een artikel geschreven, waarin hij
zich afvraagt of morgen niet de geheele
wereld in oorlog zal zyn. Op het spel staan
de vrijheid, de broederschap van de men-
schen, de christelijke beschaving en de
godsdienst zelf. Frankrijk, dat steeds rid
derlijk is, plaatst zich naast zijn grooten
bondgenoot Engeland om de geestelijke
waarden voor de wereld te bewaren.
Het weekblad voegt aan deze verklaring
van den kardinaal toe, dat op Kerstmis een
acte van toewijding van alle Franschen van
de preekstoel zal worden voorgelezen, met
een belofte, dat indien God de overwin
ning schenkt, een nieuw gedenkteeken zal
worden opgericht, dat een steenen getui
genis zal afleggen van de dankbaarheid
door de eeuwen heen.
DUITSCH SCHIP AANGEHOUDEN.
WILMINGTON, (Noord-Carolina), 15
December. (A.N.P.) De autoriteiten van
de Vereenigde Staten hebben het Duitsche
schip „Lakla" belet de Amerikaansche wa
teren te verlaten, omdat zij gegronde reden
hebben om aan te nemen, dat het schip
Duitsche oorlogsbodems op volle zee zou
gaan ravitailletren of van berichten voor
zien. De „Lakla" had morgen naar Miami
moeten vertrekken. Het schip is tien da
gen geleden door de Amerikaansche kust
wacht aangehouden en naar Wrightville
gebracht.
GEHEIME CLAUSULE IN TURKSCHE
PACT MET GEALLIEERDEN?
BERLIJN, 15 December. (A.N.P.) De
„National Zeitung" te Essen meldt uit Mos
kou, dat volgens een aldaar gepubliceerd
bericht, dat ook in de Russische radio is
verspreid, het Britsch-Fransch-Turksche
pact een geheime clausule zou behelzen,
welke voorziet in de opstelling van een te
gen de Sovjet-Unie gericht leger in Tur
kije onder Fransch commando. Dit leger
zou bestaan uit 400.000 Franschen, 80.000
Engelschen en 500.000 Turken.
RUSSISCH SPIONNAGECENTRUM
ONTDEKT.
KOPENHAGEN, 15 December. (A.N.P.)
De „National Tidende" verneemt uit Helsin
ki, dat daar een Sovjet-Russisch spionnage-
centrum is ontdekt, met vertakkingen naar
Stockholm. Tijdens de verduistering be
merkte een politieman in de Finsche hoofd
stad een niet voldoende afgeschermd licht.
Bij onderzoek bleek, dat in een woning een
Russische vrouw bezig was met Stockholm
te telefoneeren. Onder bedreiging met zijn
revolver arresteerde de agent de vrouw.
Gemeentel. Aankondigingen
SUIKERTOEWIJZING AAN BANKET
BAKKERS, ENZ.
De Directeur van het Distributiekantoor,
Oude Rijn 132, deelt mede:
Leiders van suikerverwerkende bedrij
ven kunnen de naar hun behoefte te groo-
te coupures van suikerbons laten splitsen
door de Meelcentrale, Riouwstraat 174180
te 's-Gravenhage, die in het vervolg met
deze verdeeling rekening zal houden.
De Directeur,
P. ROOSENBERG.
Leiden, 15 December 1939.
AGENDA
Vrijdag, R.K. Bond van Overheidsperso
neel ,.St. Paulus", Bondsgebouw,
8 uur.
Vrijdag, „St. Christoffel", Ledenvergade
ring. Lezing door puter H. de Groot,
„De Harmonie", 8 30 uur.
Zaterdag, Tweede opvoering van „Delila"
door Litteris Sacrum. Schouwburg,
8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
«potheken te Leiden wordt van Z a t e r
lag 9 tot en met Vrijdag 15 Dec. a.s.
waargenomen door de apotheken tot Hulp
Ier Menschheid, Hooigracht 48, tel 21060
er A. J. Donk, Doezastraat 31, tel. 21313.
Te Oegstgeest: Oegstgecstsche Apotheek,
A^ilhelminapark 8, tel. 26274.
DE ONDERGANG VAN DE „INDIGIRKA"
TOKIO, 15 December. (A.N.P.) Tot Don
derdagmiddag 2 uur waren 420 lijken ge
vonden van slachtoffers van den onder
gang van het Russische sa „Indigirka".
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 15 Dec. Vee. Prijzen: 9 stieren
f 200—260, schoon gewicht 58—62 cent,
l.andel matig; 84 kalf- en melkkoeien 190
—300, handel tamelijk vlot; 386 varekoeien
e.a. 90300 handel tamelijk; 140 vette
koeien 180—325, schoon gewicht 58—82
cent en 77 geraskalveren 24—60, handel
vlug; 11 vette kalveren 70—125, schoon
gewicht 80110 cent, handel tamelijk; 169
nuchtere slachtkalveren 510, handel
matig; 300 vette schapen f 1828, weide-
schapen 95 stuks 12—19, 80 vette lamme
ren 1418, handel tamelijk; 50 zeugen
f 4570, 179 mestvarkens 1832, 329
biggen f 7—12 en 8 geiten of bokken 5
-10, handel matig.
Kaas. Aanvoer 44 partijen waarvan
3- partijen Goudsche kaas le soort f 29
30.50 en 2e soort 27—28 en 12 partijen
Leidsche kaas 125—28 per 50 kg. Handel
matig.
LEEUWARDEN, 15 Dec. Vee. Aanvoer:
42 Enterstieren 100—230, 72 Twenterstie-
len 230—360. en 490 vette koeien f 125—
280 per stuk, 38—70 cent per kg.; 971
Melk- en kalfkoeien f 115- -270. 208 pinken
f 85160, 632 vette kalveren, 502 graskal
veren f 2085, 664 nuchtere kalveren f 4
-8. 590 vette schapen f 14—25, 152 weide-
schapen 10—20, 314 lammeren 8—18,
350 vette varkens f 45—160 per stuk, 50—
P6 cent per kg.; 41 magere varkens 1 17—
50, 128 kleine biggen f 8—17 per stuk, 34
bokken of geiten, 23 paarden. Totaal aan
voer 4587 stuks.
Kaas. Sleutelkaas f 17—23, Nagelkaas
621, Goudakaas 2223, Edammerkaas
1233. Aanvoer 3125.
Boter. Prijzen: veilingboter f 1.52.
Aanvoer 1 zesde vaten. Commissie 80 cent.
BOSKOOP, 15 Dec. Bloemenveiling.
Rozen per bos van 10 stuks. Pech told 40
—61 cent, Duisburg 42 cent, Briarcllf 50—
76 cent. Butterfly 1 1.00—1.40 Rosalandia
4058 cent, Florex 1 2.00—2.80. Vierlan-
den f 1.20—1.80, Bettertime f 0.80—1.40,
Edith Helen 60 cent. Ellen Poulsen 1421
cent, Ingar Ohlson 23--38 cent, Chrysanten,
erootbloemig 6090 cent, idem tros 20—
28 cent. Clematis Prins Hendrik f 1.50
NIEUWKOOP, 14 Dec. Flerenvelllng.
Aangevoerd 3300 stuks. Prijzen 3.354.90
per 100 stuks.
WISSELNOTEERINGEN (AMSTERDAM)
Londen 7.418/.
Berlijn75.55
Parijs 4 203J{
Brussel 31.11
Zwitserland 42 24
Kopenhagen 36 40
Stockholm44 88
Oslo 42 80
New Vork1.88»/s
