Ruwe, Roode Handen
VRIJDAG 15 DECEMBER 1939
DE LFWSCWP r^lJRANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
f
Abonnenvmtsprjji: voor Leiden II
cent pet week; 2.5J per kwirtaaL
Bij onze agenten /O cent per wv»k;
f U.60 per kwartaal Franco per post
2.65 per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers 5 cent, met geïll
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT* HET WEER 7
OP OF ONDER HET VRIESPUNT.
De BUI seint:
Verwachting:
Meest zwakke wind uit Oostelijke rich
tingen. Betrokken tot zwaar of halfbe-
wolkt. Weinig of geen neerslag. Tempera
tuur om het vriespunt tot lichte vorst.
De weerstoestand van hedenmorgen
7 20 uur:
Den Helder: betrokken, matige O. Z. O.
wind, 0 gr. C.
Vlissingen: betrokken, zwakke O. N. O.
wind, 2 gr. C.
De Bilt: betrokken, zwakke Oostelijke
wind, 0 gr. C.
Groningen: betrokken, zwakke Oostelij
ke wind, 1 gr. C.
Maastricht: betrokken, zwakke N. O.
wind, 2 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT.
Het gebied van hoogen luchtdruk met
hoogste luchtdruk waarden van 1035 mbar
ten Noorden van de Azoren breidt zich
achter de naar het Poolgebiod trekkende
depressie in Noord-Oostelijke .richting uit.
een smalle voor van lagen luchtdruk langs
de Noorsche kust vormt nog een scheiding
tusschen den genoemden uitlooper van dit
gebied en het stationnaire gebied van hoo
gen luchtdruk van omstreeks 1030 mbar
over Zweden. Langs de Westzijde van IJs
land trekt een depressie van 995 mbar. De
depressie over de Golf van Biscaye en het
Iberisch Schiereiland is in het laatste et
maal sterk in diepte toegenomen. Het mi
nium ligt met een laagste luchtdrukwaarde
nabij 1005 mbar voor de Baskische kust. De
circulatie over Centraal-Europa v/ordt nog
steeds beheerscht door het Scandinavische
gebied van hoogen luchtdruk en de gebie
den van lageren luchtdruk in het Zuiden.
De zwakke winden uit Oostelijke richtin
gen transporteeren bij voortduring vochti
ge luchtmassa's met temperaturen om het
vriespunt van het binnenland van ons
werelddeel naar de kustlanden. De middel-
landsche Zeedepressies dringen thans door
in de Balkanlanden en brachten daar in den
nacht een weinig sneeuw.
LUCHTTEMPER/i TUUR
1 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Vrijdagnamiddag 4.17 uur tot
Zaterdagmorgen 7.33 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 16 Dec.
voorm. 5.50 en nam. 6.15 uur.
Maan op 11.uur Zaterdagmorgen.
Maan onder 9.59 uur Zaterdagavond.
in korten tijd weer gaaf, F^l IjO^^I
zacht en blank door
327
Atac mlenieuwd
LEIDEN. Geslaagd:
candidaatsexamen Rechten de heeren C.
de Vos van Steenwyk, Assen, A. L. Goed
hart, Den Haag;
candidaatsexamen Geneeskunde: de hee
ren H. J. van Baarzel, Den Haag, J. Vonk,
Den Haag (cum laude);
doctoraal-examen Geneeskunde: de hee
ren N. C. de Koning, Den Haag, Th. E.
Schuur, Scheveningen, L. J. van Apeldoorn,
Leiden, J. W. Beek, Den Haag;
doctoraal-examen Rechten: de heer K.
Wiersma, Bloemendaal;
artsexamen le gedeelte: de heeren F. H.
J. A. Wilmar, Den Haag, J. van Nes,
N o o r d w ij k, A. A. P. M. van de Sande,
Tilburg;
bevorderd tot arts: mej. H. Bouma, Den
Haag en de heer N. Géhéniau, Heemstede.
BINNENLAND
PRINSES JULIANA.
H. K. H. Prinses Juliana heeft heden de
vergadering van het hoofdbestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis bijgewoond.
PRINS BERNARD TE KROMMENIE.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft heden,
vergezeld door zijn waarnemenden adju
dant, luitenant-kolonel H. J. Phaff, een
bezoek gebracht aan de vereenigde bliik-
fabrieken te Krommenie.
HANDELSBESPREKINGEN MET
DUITSCHLAND.
Een Nederlandsche delegatie, onder
leiding van den directeur-generaal
voor handel en nijverheid dr. H. M.
Hirschfeld, is naaT Berlijn vertrokken
om met de Duitsche regeering bespre
kingen te voeren over economische
onderwerpen.
EEN BELANGRIJKE VOLKENBONDS
OPDRACHT VOOR DR. H. COLIJN.
Leider van het Comité voor technischen
Volkenbondsarbeid.
De correspondent van het „Vad." be
richt:
De 20ste Volkenbondsvergadering heeft
besloten, dat de centrale leiding van den
technischen Volkenbondsarbeid (econo
mische, financieele, sociale, hygiënische en
humanitaire) in de toekomst niet langer
bü den Volkenbondsraad zal behooren, wel
ke meestal niet voldoenden tijd heeft om
daaraan zijn aandacht te schenken, maar
in handen gesteld zal worden van een
nieuw centraal comité van ongeveer 30
personen, n.l. ongeveer 20 regeeringsverte-
genwoordigers en 8 onafhankelijke deskun
digen.
Een klein organisatiecomité is voor dat
doel benoemd, waarin ook de Nederland
sche Regeering vertegenwoordigd zal zijn.
Naar-de correspondent verneemt is het de
bedoeling van Avenol, dat de leiding van
het organisatiecomité en van het latere
groote centrale comité, zal worden toever
trouwd aan onzen vroegeren minister-pre
sident dr. H. Colijn. Dr. Colijn zou reeds
toegezegd hebben deze benoeming, waar
door hij de verantwoordelijkheid voor de
leiding van den technischen Volkenbonds
arbeid op zich zal nemen, te aanvaarden.
PASVISUM VOOR DUITSCHLAND.
Tot voor kort kon het pasvisum, dat ver-
eischt is voor reizen naar Duitsohland,
binnen een tijdsverloop van enkele dagen
worden verstrekt. Thans echter zijn er on
geveer drie weken mede gemoeid. In ver
band met dit laatste wordt erop gewezen,
dat aan aanvragen ten behoeve van kerst-
of Nieuwjaarsreizen naar Duitschland
niet tijdig meer voldaan zal kunnen wor
den. Alleen in dringende gevallen kan het
Duitsche consulaat, de aangelegenheid te
legrafisch met Berlijn behandelen. Dit
brengt echter voor den aanvrager niet-on-
belangrijke extrakosten mede.
WIJZIGINGEN
IN DE ZEEPBESCHIKKING.
De minister van Economische Zaken
deelt mede, dat de tekst van de zeepbe-
schikking 1939 zoodanig is gewijzigd, dat
onder fabrikanten van zeep, thans ook ge
rekend moeten worden bedrijven, die zeep
voor eigen bedrijf vervaardigen.
Dit brengt met zich mede, dat derge
lijke ondernemingen voornamelijk is
hier gedacht aan groote masscheryen, die
zelf zeep vervaardigen thans ook ten
spoedigste inschrijving bij de sectie zeep
van het rijksbureau voor chemische pro
ducten (gevestigd te 's-Gravenhage, Laan
Copes van Cattenbiirch 16) dienen te ver
zoeken, voor zoover dit althans niet reeds
is geschied.
Om zelf vervaardigde zeep in eigen be
drijf te mogen gebruiken, dient men in het
algemeen in het bezit te zijn van een daar
toe strekkende vergunning, afgegeven door
den directeur der sectie zeep.
Evenwel is voorloopig tot 1 Januari 1940
voor het gebruik van in eigen bedrijf ver
vaardigde zeep, voorzoover dit normale
hoeveelheden niet te boven gaat, nog geen
vergunning van den directeur vereischt.
Voor het daarop aansluitende tijdvak van
1 Januari 1940 tot 1 Maart 1940 is het ge
bruik van in eigen bedrijf vervaardigde
zeep tot 1/6 deel van de in de periode van
1 September 1938 tot 1 September 1939
gebruikte hoeveelheid eveneens zonder
vergunning van den directeur toegestaan.
WIJZIGINGEN
IN DE LEDERBESCHIKKING.
De Minister van Economische Zaken
deelt mede, dat in den tekst van de leder
beschikking 1939 no. 1 een aantal wijzigin
gen is aangebracht.
In de eerste plaats wordt aan onder
nemingen in den zin van deze beschikking
thans de verplichting opgelegd, zich bin
nen een week bij het rijksbureau voor
huiden en leder, Keizersgracht 129-131 te
Amsterdam, te laten inschrijven. Van deze
verplichting wordt evenwel voorloopig aan
alle ondernemingen dispensatie verleend,
met uitzondering van lederhandelaren,
lederimporteurs en agenten in leder. Al-
lep deze laatstgenoemden drie categorien
moeten zich derhalve ten spoedigste
schriftelijk ter inschrijving bij bovenge
noemd rijksbureau aanmelden.
Voorts maakte de directeur van voor
noemd rijksbureau gebruik van zijn be
voegdheid, om algemeene dispensatie te
verleenen van het in de gewijzigde be
schikking opgenomen verbod tot het
koopen, verkoopen, bc- en verwerken, als-
Nog eens:
Een goede raad aan
reizigers op de a. s.
feestdagen.
Voor degenen, die met de a.s. feestdagen
per trein willen reizen, geven we hier
eenige wenken.
le. Het (burger) publiek wordt aange
raden om zoo weinig mogelijk op de avon
den van den 2en Kerstdag en van den
Nieuwjaarsdag te reizen; als het al niet
anders kan, dan reize men op die dagen
in alle geval vóór 19 uur. Met het oog hier
op worden de middagtreinen, die vóór 19
uur op hun plaats van bestemming aan
komen, versterkt of verdubbeld.
2e. Met het oog op de wenschelijkheid
de kritieke dagen met topvervoer te ont
lasten, worden z.g. „winterretours" inge
voerd, geldig van 17 Dec. tot en met 9 Jan.
Dit is vooral van groot belang voor moe
ders en kinderen, die meestal niet zoo
stipt aan tijd gebonden zijn als de man
nen, die een vasten werkkring hebben.
3e. Op Zondag 24 Dec. 's voormiddags
gaan 70.000 militairen met verlof, zoodat
de vervoerscapaciteit voor burgers dan
zéér beperkt is.
4e. Geen gezelschapsbiljetten, met uit
zondering van Sporttarief, zullen worden
uitgegeven voor reizen, hetzij heen of
terug, op 23i 26, 27 en 30 Dec. '39 en op
1 en 2 Januari 1940.
5e. De Dieseltreinen naar en van Gro
ningenTwente zullen op 26 Dec.-l Jan.
na 19 uur practisch uiterst weinig burger-
vervoer Jcunnen verwerken.
6e. Op de geëlectrificeerde baanvakken
zal de normale dienst op 2en Kerstdag
avond en Nieuwjaarsavond, waar noodig
versterkt en verdubbeld rijden. Een groot
aantal terugkeerende militairen zal echter
óók op deze baanvakken de treinen bezet
ten, zoodat veelvuldig met staanplaatsen
genoegen genomen zal moeten worden.
Waar mogelijk, reize het publiek dus ook
op de geëlectrificeerde baanvakken op 26
Dec. en 1 Januari vóór 19 uur aankomst.
7e. Wie bepaald rustig reizen wil, die
doe het op 22 of 23 December, op welke
dagen er geen militair vervoer op de
Spoorwegen is.
mede tot afleveren van leder en van de
verplichting ex artikel 5 tot het doen van
opgave der voorraden leder. Deze dispen
saties gelden tot nadere aankondiging.
Volledigheidshalve wordt (er nog op ge
wezen, dat de directeur de bevoegdheid
heeft gekregen om bij het afgeven van
vergunningen een consentgeld te heffen.
Dit consentgeld kan uiteraard eerst dan
dan worden geheven, wanneer de hier-
bovenbedoelde algemeene dispensaties
worden ingetrokken.
DE DISTRIBUTIE VAN LEVENS
MIDDELEN.
Centrale Raad ingesteld.
De minister van Economische Zaken,
overwegende, dat het met het oog op de
buitengewone tijdsomstandigheden ge-
wcnscht is een raad in het leven te roe
pen, welke de regeering van voorlichting
en advies zal dienen omtrent onderwerpen,
welke betrekking hebben op de distributie
van levensmiddelen en omtrent de uitvoe
ring van te dier zake van Regeeringswege
te treffen maatregelen, hee'ft een centra-
len levensmiddelendistributieraad ingesteld.
Tot leden van dezen raad zijn benoemd.
Prof. mr. C. P. M. Romme, oud-minister
van Sociale Zaken, O verveen;
dr. C. van den Berg, directeur-generaal
van de afdeeling volksgezondheid van het
departement van Sociale Zaken, 's-Gra
venhage;
dr. W. L. Groeneveld Meijer, administra
teur, hoofd van de afdeeling middenstand
bij het departement van Economische Za
ken;
h. ïh. M. Bautz, secretaris van het rijks
bureau voedselvoorziening in oorlogstijd;
ir. W. H. van Leeuwen, voorzitter van den
Nijverheidsraad, Delft;
N. Arkema, directeur van de vereeniging
van Nederlandsche gemeenten te 's-Gra-
venhage;
dr. H. Molhuysen, secretaire van het Ko
ninklijk Nederlandsch Landbouw-Comité,
's-Gravenhage;
mej. L. Hendrickx, leidster van den R.
K. Boerinnenbond van den Limb. Land- en
Tuinbouwbond te Roermond;
B. Havenaar, lid van het hoofdbestuur
van den Christelijken Boeren- en Tuin-
dersbond in Nederland, Berkel;
prof. dr. J. F. ten Doesschate, hoogleer
aar aan de Nederlandsche Handelshooige-
school te Rotterdam, Rotterdam;
mr. F. J. H. Bachg, directeur van het bu
reau van den Nderlandschen R.-K. Midden
standsbond, 's-Gravenhage;
J. van Es, voci'zitter van de Ver. van
den Christelijken Handeldrij venden en
industrieelen Middenstandsbond te Rotter
dam, Rotterdam;
mr. G A. J. M. Mutsaers, secretaris van
den Raad voor het Grootwinkelbedrijf in
Nederland, Amsterdam;
K. de Ber, bestuurslid van den Nationa-
len Coöperatieven Raad, 's-Gravenhage;
H. Zoutendijk, voorzitter van den Ne-
derlandschen Bond van Marktkooplieden-
vereenigingen, 's-Gravenhage;
S. de la Bella Jr., tweede voorzitter van
het Nederlandsch Verbond van Vakvereeni-
gingen te Amsterdam;
H. M. Roos, voorzitter van de Nederland
sche Vakcentrale, 's-Gravenhage;
Henri Hermans, bestuurslid van het R.
K. Werkliedenverbond in Nederland,
's-Gravenhage;
W. de Jong, penningmeester van het
Koolzuurhoudende zoutwaterbaden zorgen
voor een betere bloedcirculatie. De stoffen,
die Uw voeten hinderen, worden afgevoerd.
U zult geen last meer hebben van koude
voeten of wintervoeten, van vermoeide of
gezwollen voeten.
BADZO-voetbadtn doen nieuwe kracht in Uw
voeten stroomen. Koopt nog heden bij Uw
apotheker of erkende drogist een pak BADZO
van 1 Kg. 20 cent, voldoende voor 3 4 4
voetbaden.
Voor kuipbaden: Pakken van 3 K.G. 43 ct.
Vraagt gratis brochure!
Gezonde voeten met
328
Christelijk Nationaal Vakverbond in Ne
derland, Utrecht;
mevrouw J. van ItersonRotgans, lid
van het hoofdbestuur van de Nederlandsche
Vereeniging van Huisvrouwen, Heerlen;
mej. M. Romme, Federatie van R.-K.
Vrouwenbonden in Nederland, 's-Graven
hage;
mevrouw J. M. WesterbrinkWirtz, Ne
derlandsche Christen Vrouwenbond, Oegst-
geest;
mevrouw A. E. J. de VriesBruins, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal, voorzitster v. d. Bond van Sociaal-
Democratische Vrouwnclubs in Nederland,
te 's-Gravenhage.
Aangewezen is als voorzitter van den
centralen levensmiddelenraad prof. mr. C.
P M. Romme voornoemd en als secreta
ris drs. H. W. Pleiter, tijdelijk ambtenaar
bij het departement van Economische Za
ken.
DE MIDDENSTANDSRAAD
JUBILEERT.
.Herdenkingsplechtigheid in Den Haag..
In een buitengewone vergadering is
gistermiddag te 's-Gravenhage herdacht
het 20-jarig bestaan van den Midden-
standsraad, alsmede het 20-jarig presidium
van zijn voorzitter, Mr. A. I. M. J. Baron
van Wijnbergen.
De herdenkingsrede werd uitgesproken
door den minister van economische zaken
Mr. M. P. L. Steenberghe, die uiteenzette,
dat de strijd om het bestaan, niet van van
daag of gisteren dagteekent.
Hetgeen minister van IJsselsteijn in 1919
in overleg met de standorganisaties tot
stand heeft gebracht de Middenstands-
raad is werk, dat de vuurproef heeft
doorstaan, aldus spr.
Meer samenwerking tusschen de stands
organisaties onderling, zoowel als met de
regeering: dat was de inzet, waarover
men het destijds zonder veel moeite met
elkander eens werd.
Spr. huldigde dan den voorzitter, den heer
van Wijnbergen, voor de wijze waarop hij
den Middenstandsraad heeft gepresideerd
Even voortreffelijk als de voorzitter
zoo ging spr. verder heeft de secretaris
in deze 20 jaren zijn taak verricht. Dat
met den raad niet alleen zijn voorzitter,
maar ook zijn zoo gewaardeerde secretaris
jubileert, geeft aan deze herdenking een
byzondere beteekenis.
In het vervolg van zyn rede herinnerde
spr. aan enkele belangrijke feiten uit de
geschiedenis van den raad
Na de rede van den minister sprak de
voorzitter van den hoogen raad Van den
middenstand in België, de heer Van den
Ackere uit Gent.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door den heer W. G. Scheeres, voorzitter
van den Christelijken Middenstandsbond,
die sprak namens de drie Nederlandsche
Middenstandsbonden en namens de leden
van een Middenstandsraad. Met tal van
voorbeelden schetste deze spreker breed
voerig het werk en de beteekenis van den
raad.
De drie landelijke Middenstandsbonden,
de leden van den Middenstandsraad, de
oud-leden van den Raad, de buitengewone
leden van den Raad, de oud-buitengewone
leden van den Raad. de vroegere en de
huidige vertegenwoordigers van den mi
nister in de vergaderingen van den Raad,
mitsgaders de secretaris van den Raad,
hebben de behoefte gevoeld zoo zeide
spr., zich richtende tot Baron van Wijn
bergen op dezen plechtigen herden
kingsdag te doen blijken van hun bijzon
dere waardeering en genegenheid jegens
u. Het is uit dezen hoofde, dat ik namens
de drie landelijke Middenstandsbonden u
een gouden gedenkpenning, uwe beelte
nis dragende, aanbied als blijk van hulde
van den georganiseerden Nederlandschen
Middenstand aan den voorzitter van den
Middenstandsraad met tevens een aantal
afslagen in "brons, waarvoor ik uw toe
stemming verzoek deze aan de zoo juist
genoemde heeren, die u allen huldigen,
namens u te mogen doen uitreiken.
Voorts is het, aldus vervolgde spr., dat
ik namens hen allen aan u. heer voorzitter
van het economische instituut van den
middenstand, deze plaquette, waarnaar de
gouden legpenning vervaardigd is, over
handig met het verzoek die een waardige
plaats te willen geven geven in het gebouw
van het Economisch Instituut voor den
Middenstand, den stand, die zoo groote
verplichtingen heeft aan den heer Van
Wijnbergen.
Hierna hield de voorzitter van den jubi-
leerende raad, Mr. A. I. M. J. Baron van
Wijnbergen een uitvoerige rede, waarmee
hij zijn dankbare vreugde uitte voor wat
door den Middenstandsraad is tot stand
gebracht.
Namens de stichting „Economisch Insti
tuut voor den Middenstand" sprak ten
slotte Dr. W. L. Groeneveld Meyer, die
mededeelde, dat de fraaie plaquette gaar
ne een passende plaats in het gebouw zal
worden gegeven.
EEN M3LLÏOEN SIGARETTEN VOOR
DE MILITAIREN.
Een bekende sigarettenfabriek te Eind
hoven heeft voor de gemobiliseerden een
millioen sigaretten disponibel gesteld.
Deze sigaretten zullen by wijze van
Kerstverrassing, op de stations worden
uitgereikt.
UITVOERVERBOD.
Voor machines voor textiel- en confectie-
industrie.
Uit overweging, dat het der regeering
ter bescherming van de levensbelangen van
het Rijk noodzakelijk voorkomt, is by K.B.
bepaald, dat de uitvoer van machines voor
de textiel- en confectie-industrie, voor- en
nabewerking inbegrepen, zoomede onder-
deelen en toebehooren daarvan, is verbo
den.
KEURING VAN AUTOLAMPEN TWEE
JAAR UITGESTELD.
Minister Albarda heeft gisteravond in de
Tweede Kamer medegedeeld, dat de ver
plichte keuring van auto-lampen twee jaar
wordt uitgesteld. Een ministerieele be
schikking daartoe ligt klaar.
VERBINDENDVERKLARING C.A.O.
AFGEWEZEN.
Op grond dat de statuten van den Ned.
Bond van Patroons in het Steen-, hout
graniet- en kunststeenbedrijf de bevoegd
heid tot het aangaan van collectieve ar-
beids-overeenkomsten niet met name
noemen, heeft de minister van Sociale
Zaken afgewezen het verzoek van den
Bedryfsraad voor het Steen-, Kunststeen-
en Houtgranietbedrijf tot verbindendver
klaring van bepalingen van de collectieve
arbeidsovereenkomst, per 1 Mei 1939 af
gesloten tusschen de vereeniging Nederl.
Bond van Patroons in het Steen-, Hout
graniet- en Kunststeenbedrijf eenerzijds
en den Alg. Ned. Bouwarbeidersbond, den
R. K. Bouwvakarbeidersbond „St. Joseph"
en den Ned. Chr. Bouwarbeidersbond an
derzijds.
TENTOONSTELLING-1940 VAN HET
NED. RUNDVEE-STAMBOEK.
Het bestuur van het Nederlandsche
Rundvee-Stamboek heeft in verband met
de tijdsomstandigheden besloten de fok-
vee-tentoonstelling welke in September
1940 te 's-Hertogenbosch zou worden ge
houden, tot een later tijdstip uit te stellen.
GUNSTIGER RESULTATEN VOOR DE
SPOORWEGEN.
In een nota van wijziging in het gewij
zigd wetsontwerp tot vaststelling van de
Verkeerfondsbegrooting 1940, deelt de mi
nister mede, dat voor zoover thans ten
aanzien van het verloop der exploitatie
uitkomsten der N.V. Ned. Spoorw. .over
1939 gegevens beschikbaar zijn gekomen,
deze grond geven voor de verwachting,
dat met een geringer exploitatietekort dan
aanvankelijk was geraamd, rekening mag
worden gehouden. De desbetreffende post
ware in verband hiermede met een bedrag
van 2.000.000 te verminderen en derhalve
te verlagen van 19.500.000 tot 17.500.000.
BOTERHEFFING ONVERANDERD.
Het bedrag van de heffing en steunuit-
keering op boter is, behoudens tusschen-
tydsche wijziging, voor de week van 14
tot 21 December vastgesteld op 80 cent
per Kg. (onveranderd).
Reeds geplaatst in gedeelte van vorij
nummer.
