Twee overwegen
niet tijdig gesloten
Vreemde
vliegtuigen
boven ons land
BINNEN!,AND
WOENSDAG 6 DECEMBER 1939 31ste Jaargang No. 9509
S)e Ccid^cHcSoii^ant
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZZZtZZ
De Advent
Kardinaal Schulte, Aartsbisschop van
Keulen, heeft in een Herderlijk Schrijven
zyn Diocesanen aangespoord, om den ad
vent in oorlogstijd als een „heiligen tijd" te
vieren. „Hoe erger tegenwoordig de groote
menschelijke familie wordt uiteengereten
door twisten en tegenstellingen, des te ster
ker moet uw verlangen worden naar de ge
nade en de goedheid en de erbarming van
Hem alleen, van Wien het heil voor de we
reld gekomen is, Wiens Almacht en Goed
heid ook de heftigste stormen kan bedaren
en Die vooral den vrede kan geven, welken
de wereld niet geven kan."
In dezen Adventtijd moet zich een heilige
gebedsijver openbaren:
„Moeten wij in een tijd als deze nu niet
een volk warden, dat biddend tot God op
de knieën ligt en smeekt om verhooring?
Moeten niet vooral die vrouwen, wier echt-
genooten aan het front staan, zoo mogelijk
iederen dag voor hen de H. Mis bijwonen
en in de H. Communie het Brood der Ster
ken ontvangen? Moet eenzelfde liefdedienst
niet verwacht worden van de vaders en
moeders, wier zonen in dienst zijn van het
vaderland? Moeten niet allen, die in hun
woonplaatsen kunnen blijven, onze dappe
ren aan de grenzen met gebed te hulp ko
men, opdat zij na een eervolle overwinning
en vrede spoedig een gelukkige terugkeer
kunnen vieren?"
Kerstmis zal wij durven het niet an
ders verwachten worden gevierd in oor
logstijd, in de onredelijkheid en onmea-
schelijkheid van den oorlog.
En toch: Wij moeten en wij willen, zelfs
heel bijzonder, ook dit jaar Kerstmis
vieren.
Vieren niet alleen of voornamelijk of
voor een groot deel in uiterlijkheden,
waarvan weer een groot deel banaliteiten
zijn, maar in den geest, met verstand en
hart, in overweging en in liefde.
In liefde voor God, in liefde voor al
onze mede-menschen. Dat is het, wat de
Kerstmis-viering moet dragen: de waar
achtige liefde!
Wij veroorloven ons, deze gedachte den
lezer even voor te leggen: eeh advents-
gedachte.
In niet-katholieke kringen spreekt men
tegenwoordig ook van den Advent. Zelfs
al heel veel.
Ons begrip van Advent is, dat wij ons
door goede werken inderdaad: goede
werken in den meest uitgebreiden zin
voorbereiden, om Kerstmis, het groote feest
van vrede, persoonlijke vrede met
God en met de menschen, waardig en heil
zaam te vieren.
Kerstmis is de gedachtenis-viering van
de geboorte van den God-mensch op deze
aarde. De Advent is de voorbereiding voor
die viering.
Waar door velen katholieke terminolo
gie wordt overgenomen zonder den inhoud
ervan, althans zonder den meest essen-
tieelen inhoud moeten de katholieken zelf
den inhoud dier termen zuiver bewaren.
In het bijzonder dus ook den inhoud
van: Advent.
TWEE VRACHTAUTO'S DOOR
SNELTREIN GEGREPEN.
Vanochtend is aan het Oppel te Amers
foort een ernstig ongeluk gebeurd.
Aan weerszijden van de Eem bevindt
2ich ter een overweg. Beide spoorweg
overgangen worden door één beambte be
diend. Doordat de boom niet tydig ge
sloten was, is op elk van beide overwegen
een vrachtauto gegrepen door den snel
trein naar Enschede, die om 9 uur 59 uit
Amersfoort vertrok.
De eene wagen werd ernstig beschadigd,
doch de beide inzittenden, de expediteurs
B. uit Amersfoort, vader en zoon, kwamen
er zonder letsel af.
De andere auto daarentegen werd ge
heel versplinterd en kwam in de Eem te
recht. Een der inzittenden, wiens identi
teit nog niet bekend is, trachtte onder de
spooibrug door naar den wal te zwem
men. Toen men hem op het droge had,
bleken de levensgeesten te zijn geweken.
Men weet niet, hoeveel menschen in den
wagen zaten. Politie, militairen en bur
gers zoeken naar eventueele andere slacht
offers.
RUSSISCHE
POLITIEK
Toen de Russische beer zich eenige we
ken geleden op zijn achterste pooten zette
en voor het eerst zijn dreigend gebrom te
gen Finland liet hooren, konden wij ons
nauwelijks indenken, dat Rusland in de
zen tijd van het jaar tot een werkelijken
veldtocht tegen de Finnen zou besluiten.
Met het winterweer moet, vooral daar in
het hooge Noorden, wel degelijk rekening
worden gehouden. Aldus schreven wij
vóór het uitbreken der vijandelijkheden.
Moskou heeft zich echter door deze kli
maatmoeilijkheden niet laten afschrikken
en is toch begonnen. Het blijkt nu wel,
dat koning Winter een niet te onderschat
ten bondgenoot voor de Finnen is. Op de
Karelische landengte zijn de Russen nog
niet eens genaderd tot de z.g. Manner-
heim-linie, een zusje van de Maginotlinie,
en. in het Noorden, aan de Petramo-fjord,
zyn zij nog altijd bezig om versterkingen
aan te voeren.
Volgens een Havas-bericht, zijn sommi
ge Finsche officieren van meening, dat de
vijandelijkheden tusschen Finland en de
Sovjet Unie tot het voorjaar op het hui
dige punt zullen blijven staan. In dit ge
val zullen beide tegenstanders zich er toe
bepalen, hun ingenomen stellingen in het
Noorden te verdedigen.
In dien tusschentijd kan er heel wat ge
beuren. Maar toch lijkt het ons waar
schijnlijk, dat de Russen zullen doorzetten
en dan vraagt men zich af, tot hoever zij
zullen meenen te kunnen gaan.
Zullen ze zich bepalen tot de inwilli
ging van hun huidige eischen, of zulllen
zij ook de bolsjewiseering van Finland
willen doorzetten onder „leiding" van de
stroopop-regeering van Kuusinen? In de
Scandinavische landen is men bevreesd,
dat de belangstelling van Rusland verder
zal gaan dan de Finsche streken aan de
kust van de Noordelijke IJszee. De bezet
ting van het z.g. Visschersschiereiland aan
de Kola-baai door de Russen werkt er
niet toe mee, om de gemoederen daar in
Scandinavië gerust te stellen.
Aan den anderen kant vreest men in
Italië en op den Balkan, dat Moskou zijn
invloed naar het Zuiden zal willen gaan
uitstrekken. Vandaar de agitatie in Italië
tegen de agressieve methoden van Rus
land. Het schijnt dat de demonstraties van
studenten en burgers en de schrijverij in
de kranten niet geschieden op aanstich
ting van hoogerhand. Maar zij kunnen
niet anders dan zeer welkom zijn voor de
Italiaansche regeering, anders was er al
lang een stokje voor gestoken.
Hoe de Italiaansche politiek zich in
ccncreto zal ontwikkelen, is nog vrij duis
ter. Italië zit nog altijd aan de eene zijde
van de as met Duitschland en Duitsch-
land heeft zich weer met een nieuwe „as"
gekoppeld aan Rusland. Hoe verhouden
zich die as-verbindingen; zullen zij beide
in stand kunnen blijven of loopt dat bin
nenkort spaak?
Wie zal het kunnen voorspellen?
Katholieke opvoed
kunde en het
celibaat der geestelijken
In een onlangs verschenen werk van
prof. dr. J. H. Gunning: „De studie der
Paedagogiek in Nederland gedurende de
jaren 18981938" lezen we o.m. het vol
gende:
„Het dient erkend te worden en ge
zegd sedert de Nederlandsche Katholieken
de studie der Paedagogiek ernstig hebben
aangevat, hebben zij in korten tijd een
geduchten voorsprong op hun protestant-
sche collega's gewonnen, eerlijk gewon
nen door den omvang en den diepgang
hunner studiën. Wat den omvang en de
intensiteit betreft, zoo is het onmisken
baar, dat het celibaat der geestelijken
want uit dien stand komen de meeste R.K.
paedagogen voort aan het katholicisme
het groote voordeel verschaft van steeds
te kunnen beschikken over een prachtig
corps van stoere werkers, die zich door
geen aardsche beslommeringen van hun
werk behoeven te laten afleiden, terwijl
toch, gelijk uit de feiten blijkt, hun celi
baat, hoegenaamd geen beletsel is om diep
doordrongen te zijn en zich overtuigd te
betoonen van de volstrekt eenige waar
de van het gezinsleven voor de geheele
opvoeding.
Een ander, niet te onderschatten voordeel
is, dat het voor een katholiek paedagoog
kortweg onmogelijk is, de waarde van het
religieuze element in de opvoeding te
miskennen of te verzwijgen; een zuivere
moraal-opvoeding is op katholieken bo
dem eenvoudig ondenkbaar. Waarmede
weer samenhangt, dat in de katholieke
wereld de zuivere paedagogiek veel min
der gevaar loopt a'f te vloeien naar of
doodgedrukt te worden door onderwijsvra-
gen of denkpsychologie, zooals in de Pro-
testantsche wereld maar al te veel voor
komt".
De regeeringspersdienst meldt, dat he
denochtend vroeg een tweetal vreemde
vliegtuigen van onbekend gebleven natio
naliteit ten Noorden van den Haag zijn
gesignaleerd. De vliegtuigen werden door
een batterij luchtdoelartillerie beschoten,
waarop zij van koers veranderden en ons
rechtsgebied verlieten.
Op de post van het reddingsstation Oost-
mahom is bericht ingekomen, dat in
Noordwestelijke richting van het eiland
Schiermonnikoog een vliegtuig noodseinen
gaf en daalde. Men vermoedt, dat het een
Duitsch toestel is.
De motorreddingboot „Insulinde" van
de Noord- en Zuid-Hollandsche redding
maatschappij is onmiddellijk ter assisten
tie uitgevaren en zal trachten hulp te ver-
leenen.
Nader is van de motorreddingboot „In
sulinde", welke is uitgevaren om hulp te
bieden aan een vliegtuig, dat bij Schier
monnikoog een noodlanding heeft ge
maakt, bericht ontvangen, dat het een
Duitsch militair watervliegtuig is. Het is
gedaald buiten de territoriale wateren bij
de mending van het Friesche gat.
Twee Duitsche marinetreilers bevinden
zich in de nabijheid van het vliegtuig en
trachten een verbinding tot stand te bren
gen.
VERGADERING CENTRALE
LANDBOUWORGANISATIES.
De dagelijksche besturen der drie cen
trale landbouworganisaties, te weten de
Chr. Boeren- en Tuindersbond in Neder
land, de Katholieke Nederlandsche Boeren-
en Tuindersbond en het Koninklyk Neder-
landsch Landbouw. Comité, vergaderden
dzer dagen te 's-Gravenhage en namen de
volgende besluiten.
1. De organisaties besloten over te gaan
tot de oprichting van een uitvoer-controle
bureau voor landbouwproducten.
2. Tegen het ontnemen van tuinbouw
teeltvergunningen aan bedrijven grooter
dan 10 H.A. hadden de organisaties ernstige
bezwaren, welke bezwaren ter kennis zul
len worden gebracht van het college van
re.geeringscommissarissen
3. Verder zal er op gewezen worden dat
het niet gewenscht moet worden geacht
verschillende teelten te ontnemen aan de
landbouwbedrijven, ten behoeve van de
tuinbouwbedrijven, inzonderheid geldt dit
voor wijnpeen, paardenpeen en sjalotte-
uien.
4. Er zal bij de bevoegde instanties wor
den aangedrongen op spoedige overleg in
zake de teeltregeling van verschillende pro
ducten voor het oogstjaar 1940.
5. Daar het zeer vele moeilijkheden
geeft dat veehouders die aardappelen aan
hun vee voederen deze aardappelen niet
zelf kunnen laten denatureeren, besloten de
organisaties bij het college van regeerings-
commissarissen er op aan te dringen dat
aan deze veehouders gelegenheid tot dena-
turatie gegeven wordt.
6. Door de organisaties zullen enkele
wenschen ten aanzien van de uitpootrege-
ling 1040 voor fabrieksaardappelen onder
de aandacht van het college van regee-
ringscommissarissen worden gebracht.
7. De huidige wijze, waarop vee uit de
markt wordt genomen door de Ned. Vee
houderij Centrale werd door de organisa
ties niet juist geacht, daar dit de prijzen
van het rundvee niet stimuleert. De orga
nisaties besloten te bevoegder plaatse te
verzoeken op een zoodanige wijze vee uit
de markt te nemen dat hierdoor de prijzen
van het rundvee meer worden gestimu
leerd.
8. Aangezien de kaasprijzen belangryk
zijn teruggeloopen, besloten de organisa
ties aan te dringen op het verhoogen van
den kaassteun.
9. Aan den ministe rvan economische
zaken zal worden verzocht een producent
te benoemen in het ryksbureau voor hui
den en leer.
10. Besloten werd aan te dringen op het
spoediger publiceeren van de rapporten be
vattende de resultaten van het onderzoek
naar de waterschapslasten in de verschil
lende provincies.
11. De organisaties achtten het ge
wenscht, dat, wanneer eventueel wordt
overgegaan tot de oprichting van een aard-
appelvlokkenfabriek, deze wordt geves
tigd in Noord-Oost Brabant of Noord Lim
burg.
12. Aan den minister van defensie zal
een audiëntie worden gevraagd ten einde
verschillende zaken te bespreken, o.a. eva
cuatie, inundatie, in gebruik nemen van
land door militairen en militaire vorderin
gen.
DE SPIONNAGE-AFFAIRE.
Van justitieele zijde wordt bevestigd, dat
de rechtbank te Den Haag de gevangen
houding der verdachten in de spionnage-
?ffaire heeft bevolen.
Van bevoegde zijde wordt met beslist
heid tegengesproken, dat aan het departe
ment van Economische Zaken een nieuwe
onregelmatigheid, buiten het geval van den
gearresteerden hoofdcommies, zou zijn ont
dekt.
SOCIALE JEUGDDIENST.
De regeeringspersdienst deelt mede, dat
aan het departement van Sociale Zaken de
aigemeene leiding van de aangelegenheden
van de jeugdzorg en de cultureele zorg tij
delijk zal worden waargenomen door den
heer Meyer de Vries, administrateur, hoofd
van de afdeeling werkverruiming van bo
vengenoemd departement, die vroeger ge
durende verscheidene jaren ook deze aan
gelegenheden heeft behandeld. De heer De
Vries blijft zijn taak voor de werkverrui
ming mede vervullen.
De afdeeling Jeugdzorg is gevestigd Be-
/uidenhout 62, Den Haag.
PROF. DR. H. BRUGMANS OVERLEDEN.
Op 71-jarigen leeftijd is vanmorgen te
Amsterdam overleden de oud-hoogleeraar
prof. dr. H. Brugmans.
In 1904 werd hij benoemd tot hoogleeraar
>n de algemeene geschiedenis aan de uni
versiteit van Amsterdam. Tot het vorig
;aar, toen hij den 70-jarigen leeftijd bereik
te, heeft hy het hoogleeraarsambt te Am
sterdam vervuld.
^Iet prof. Brugmans is een Nederlandsch
historicus van grooten naam en uitzonder
lijke kwaliteiten heengegaan. Zijn dood be-
teekent met name voor de hoofdstad des
lands een gevoelig verlies, want aan Am
sterdam, tot welks bekendste figuren hij
behoorde, had prof. Brugmans, hoewel Gro
ninger van geboorte, zijn hart verpand.
De rijke geschiedenis van Neerlands eer
ste stad vormde voor hem een onuitputte
lijke bron van studie. Talrijk zijn dan ook
de werken, welke van zyn hand over Am
sterdam, dat in hem zijn modernen ge
schiedschrijver vond, zijn verschenen.
In dit verband moet in de eerste plaats
genoemd worden, zijn „Geschiedenis van
Amsterdam" in acht deelen en voorts zijn
medewerking aan de groote uitgave „Am
sterdam in de 17e eeuw", zijn „Opkomst
er bloei van Amsterdam" (1911), „Het
stadhuis van Amsterdam" (1914) en „Het
nieuwe Amsterdam" (1925).
NIEUW SCHIP VOOR DE STOOMVAART
MAATSCHAPPIJ „NEDERLAND."
Opdracht aan „De Schelde."
De directie van de N.V. Stoomvaart
Maatschappij „Nederland" deelt mede, dat
aoor haar aan de N.V. Koninklijke Maat
schappij „De Schelde" te Vlissingen op
dracht is gegeven voor den bouw van een
vrachtschip van hetzelfde type als het reeds
ün de vaart zijnde m.s. „Java", en de bij de
Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij
te Amsterdam in aanbouw zijnde motor
schepen „Sumatra" en „Celebes".
De Sulzer-motor en hulpwerktuigen zul
len worden geleverd door N.V. Werk
spoor.
DE COLORADOKEVER.
Doordat gedurende de vlucht der Colo-
raco-kevers geen zuidelijken wind voor
kwam, is in het afgeloopen jaar een inva
sie uit Frankrijk en België uitgebleven.
Mede dank zij den in 1938 genomen maatre
gelen was het insect thans aanmerkelijk
minder verbreid dan vorig jaar, doch niet
temin is de bestrijding nog intensiever ge
weest, aldus bericht het Handelsblad.
Volgend jaar zal waarschijnlijk blijken,
dat de kever zeer aanmerkelijk is terugge
drongen.
Lelden
GOUDEN EN ZILVEREN KLOOSTER
JUBILEA
Eerw. Moeder Sebastiana onder de
feestelingen.
Op Vrijdag 8 December hopen
de Eerw. Zusters Sebastiana en Fabiana
van de St. Elisabethstichting in de Hen
drikstraat te Breda haar zilveren profes-
siefeest te herdenken.
Op 6 Januari a.s. hopen de Eerw.
Zusters Laurentia en Benedicta haar gou
den professiefeest te vieren.
De Eerw. Zuster Sebastiana, raadzuster
van het hoofdbestuur der Congregatie,
oud-overste van het St. Elisabeth Zieken
huis en thans overste van de St. Margari
ta van Cortona-Stiohting en Huize Elisa
beth aan den Haagweg, heeft geheel haar
kloosterlijk leven in Leiden doorgebracht.
Moeder Sebastiana (Elisabeth Voogd),
werd 28 Juli 1888 te Klundert geboren en
Dit nummer beslaat uit
drie bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
IIOE DE VERONTWAARDIGING OVER
RUSLANDS AANVAL OP FINLAND
ZICH UIT. (2de blad).
DE GEVECHTEN IN FINLAND. (2de
biad).
LORD HALIFAX ZIET DE KERN-OOR
ZAAK IN DE POLITIEK VAN BERLIJN.
(2es blad).
Binnenland
VREES, DAT DE STOOMTREILER
„FIVIAN" IS VERGAAN. (3de blad).
WENSCHEN VAN DE CENTRALE
LANDBOUW-ORGANISATIES. (1ste blad)
TWEE ONGELUKKEN OP BEWAAKTE
SPOORWEGOVERGANGEN, WAARVAN
fcéN ERNSTIG. (1ste blad). v
trad op 4 Sept 1913 in het klooster aan de
Hendrikstraat te Breda. Op 8 Dsc. 1914
legde zy haar plechtige professie af, na
reeds in Februari van dat jaar in het toen
malige St. Elisabethsgasühuis alhier bij de
verpleging der zieken te zijn werkzaam
gesteld.
In het jaar 1929 volgde haar benoeming
tot overste van het ziekenhuis aan de Hooi
gracht en toen de termijn van zes jaar
verstreken was en zij als zoodanig moest
aftreden, zag men dit tijdstip met leede
oogen naderen.
Gelukkig bleef zy toch voor Leiden be
houden, want tot aller blijdschap volgde
haar benoeming tot overste der St. Marga
rita van Cortona Stichting, Haagweg 47,
welke instelling inmiddels onder het be
heer van de Zusters van de Hooigracht
was gekomen.
MOEDER SEBASTIANA.
Daardoor kreeg de Margarita van Cor
tona Stichting niet aPleen een bekwame
leidster, die de inrichting in de wel zeer
moeilijke tijdsomstandigheden in goede
banen wist te leiden, terwijl Mosder Se
bastiana tevens en vooral tydens de
ziekte van de Eerw. Moeder Avellina
haar waakzaam oog over de belangen van
het St. Elisabeth Ziekenhuis kon laten
gaan.
In den zomer van dit jaar nam Mosder
Sebastiana een nieuwen last op haar
schouders door de inrichting van Huize
„Ter Wetering" als pension Huize „Elisa
beth," waarmede tevens een beter onder
dak voor de Zusters der Cortona Stichting
werd verkregen en van een voorgenomen
noodzakelijke uitbreiding van dit huis kon
worden afgezien.
Zooals te begrijpen valt, zal dit klooster
jubileum "an de alom geziene en bsminde
Moeder Sebastiana op feestelijke wijze
worden herdacht.
Morgenmiddag vertrekt de jubilaresse
naar Breda om haar feest allereerst in het
Moederhuis te vieren. Volgende week Vrij
dag hoopt zij hier terug te komen, waar
na dan op Zaterdagmorgen een plechtige
H. Mis in de parochiekerk van den H. Leo-
nardus aan den Haagweg zal worden op
gedragen. Dien dag, 16 December, zal in
Huize „Elisabeth", Haagweg 49, een reoep-
tie worden gehouden.
Op Zondag 17 December zal de herden
king in het St. Elisabeth Ziekenhuis aan de
Hooigracht plaats vinden.
Over de andere jubilea nog het volgende.
De Eerw. Zuster Fabiana, die Vrijdag
mede haar zilveren jubileum viert, is ge
durende al dien tijd in Hillegom werk
zaam geweest.
De Eerw. Zusters Laurentia (Ant. v. d.
Mast, geb. te Beek) en Benedicta (M. C.
Willemse, geb. te Schiedar. zijn beiden
steeds in het St. Elisabeths Ziekenhuis
hier ter stede werkzaam geweest en zijn
dit ondanks haar hoogen leeftijd nog
steeds.
