Het mijnengevaar in de
Engelsche wateren
&%oepenêeiuegitig, achtei de
Zhutóefte Ciniea
Een mislukte overval
De Britsche
blokkade
Nieuwe
Roemeensche
regeering
Bomaanslagen in
Engeland
Lfiueedandetd Duitócfie mijnen
aangeópaedd
De toestand in
Duitschland
cN
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Beperkte luchtactiviteit
FRANSCH LEGERBERICHT.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt als volgt:
„Een overval van den vijand in het ge
bied ten Oosten van de Moezel is muslukt.
Wij hebben enkele gevangenen gemaakt.
Plaatselijke actie van de artillerie; be
perkte activiteit van de luchtmacht gedu
rende den dag".
ACHTER HET DUITSCHE FRONT.
Volgens gisteravond te Parijs ontvangen
berichten zou de groote massa der Duit
sche troepen aan het Westelijk front gelei
delijk naar het Duitsche binnenland wor
den overgebracht. Men denkt, dat deze
troepen wellicht elders samengetrokken
worden.
Niet bevestigde berichten van St. Vith
(Belgische grens) aan United Press mel
den, dat verscheiden troepen uit de Sieg-
friedlinie in de nabijheid van Aken zijn
teruggetrokken, naar het heet tengevolge
van een epidemie.
Commentaar van Havas.
In een commentaar op den toestand
meldt Havas, dat de Duitsche troepen hun
tactiek van overvallen hebben hervat,
welke zij sedert een week hadden laten
varen. Gisteren werd weer een overval
ondernomen in de streek ten Oosten van
de Moezel. Deze hernieuwde offensieve
handeling gaat gepaard met zekere troepen
bewegingen. die gemeld werden achter het
Duitsche front. Het zou echter gewaagd
zijn uit dezen enkelen overval te conclu-
deeren, dat een onrustiger periode aan het
front verwacht kan worden. Het kan even
goed een operatie betreffen, die gevolgd
zal worden door verscheidene andere van
denzelfden aard op de meest uiteenloopen-
de punten van het front en zonder verdere
consequenties. In plaats van gevangenen
te maken, wat gewoonlijk het doel is van
dergelijke overvallen, zijn gevangenen in
handen van de Franschen gekomen. Hun
mededeelingen zullen wellicht bijdragen
tot opheldering van de Duitsche bedoelin
gen. De activiteit in de lucht is gisteren
aanzienlijk verminderd, waarschijnlijk ten
gevolge van het slechte weer.
Het Fransche opperbevel blijft met aan
dacht de massieve Duitsche concentraties
gadeslaan, welke zich, ondanks den dui-
delijken hinder, die zij voor het bedrijfsle
ven medebrengen, niet alleen voordoen
achter het Duitsche front aan den Boven
Rijn, doch ook tegenover België en Neder
land,
DE ACTIVITEIT IN DE LUCHT.
Duitsche vliegtuigen boven België.
Gistermiddag hebben twee Duitsche
vliegtuigen op een hoogte van 500 meter
boven de streek van St. Vith gevlogen.
Over Bourg Neuland keerden zy naar
Duitschland terug.
Duitsche vliegtuigen boven Shetlands-
eilanden.
Duitsche vliegtuigen hebben gisteren we
derom tot tweemaal toe boven de Shet-
langseilanden gevlogen. De eerste vlucht
werd ondernomen door vijf, aan de tweede
namen twee Duitsche vliegtuigen deel.
Toen de groep van vijf toestellen boven
de eilanden was, verschenen twee Britsche
gevechtsvliegtuigen. Er zijn geen bommen
geworpen.
In een overzicht van den militairen toe
stand zegt het Duitsche Nieuwsbureau op
grond van een officieel onderzoek te kun
nen vasstellen, dat op 2 November vijf
Fransche jachtvliegtuigen zijn neergescho
ten. Voorts meldt het overzicht, dat een
Duitsch stoomschip, dat door Britsche oor
logsschepen werd achtervolgd, door de
eigen bemanning is tot zinken gebracht.
KRIJGSGEVANGENEN IN DUITSCH
LEGER?
In strijd met het internationale recht
heeft Duitschland groote aantallen Poolsche
krijgsgevangenen in zijn eigen leger inge
lijfd, zoo meldt een gisteravond uitgegeven
mededeeling van het Britsche departement
van oorlog
DE FRANSCHE „LEGERZONE"
VERKLEIND.
In den wensch om de economische be
drijvigheid van het land alle ruimte te ge
ven, die in overeenstemming gebracht kan
worden met den huidigen toestand, heeft
-de Fransche minister-president Daladier
besloten, de in de legerzone opgenomen ge-
biedsdeelen nog te verkleinen en daarvan
uit te zonderen de aan Zwitserland en Ita
lië grenzende departementen. De direct aan
de grens liggende arrondissementen van
deze departementen zullen aan een spe
ciaal regime worden onderworpen betref
fende verkeer, telefoon- en telegraafver
bindingen, waarbij zooveel mogelijk reke
ning zal worden gehouden met de plaatse
lijke belangen zoowel als met de eischen
der landsverdediging.
ROOSEVELT HOOPT EINDE VAN DEN
OORLOG IN HET VOORJAAR.
Tijdens een persconferentie heeft Roose
velt, sprekende over de defensieuitgaven
der Vereenigde Staten, gezegd, dat hij
hoop had, dat de oorlog in het voorjaar
zou eindigen. Hij gaf echter niet te ken
nen, of hij geloofde, dat deze hoop verwe
zenlijkt zou worden.
Italiaansche en Japansche
protesten
HET K. B. INZAKE DEN .DUITSCHEN
UITVOER.
Naar vernomen wordt, zal het koninklijk
besluit, waarbij de Britsche oorlogschepen
gemachtigd worden de Duitsche exportgoe
deren in beslag te nemen, Dinsdag a.s.
worden uitgevaardigd.
ITALIAANSCHE STAP TE LONDEN EN
PARIJS.
De Italiaansche minister van buitenland-
sche zaken heeft een onderhoud met den
Franschen ambassadeur en den Engelschen
zaakgelastigde gehad en hun aandacht ge
vestigd op de gevolgen, die de toepassing
eener blokkade tegen den Duitschen uit
voer, zooals die door de regeeringen van
Engeland en Frankrijk is aangekondigd,
voor den Italiaanschen handel zou kunnen
hebben.
JAPANSCH PROTEST TE LONDEN.
De woordvoerder van het Japansche mi
nisterie van buitenlandsche zaken heeft
medegedeeld, dat de regeering Mamoru
Shigemitsu, den Japanschen ambassadeur
te Londen, Vrijdag instructie heeft gegeven
krachtig te protesteeren bij de Britsche re
geering in verband met de voorgenomen
Britsche represailles tegenover het onbe
perkte gebruik van mijnen door Duitsch
land tegen de scheepvaart.
De woordvoerder herinnert er aan, dat
niet alleen de Japansche regeering, doch
ook de andere neutrale regeeringen van de
Scandinavische landen, België en Neder
land herhaaldelijk hebben geprotesteerd
bij de Britsche regeering tegen de belem
mering van den wettigen handel der neu
trale landen door de Britsche regeering in
verband met contrabande en andere aan
gelegenheden sedert het uitbreken van den
oorlog in Europa, waarbij zij verder gaat
dan aan oorlogvoerende mogendheden
rechtens is toegestaan. De woordvoerder
zette uiteen, dat premier Chamberlain op
21 dezer heeft aangekondigd, dat de Brit
sche regeering den maatregel heeft geno
men, den uitvoer uit Duitschland door mid
del van neutrale schepen stop te zetten,
door de instelling van een pseudoblokkade,
zooals ook tijdens den wereldoorlog heeft
bestaan, in de veronderstelling, dat de
jongste verliezen der neutrale scheepvaart
aan de kust van Engeland veroorzaakt wa
ren door Duitsche mijnen. Zelfs toegege
ven, dat de jongste verliezen der neutrale
schepen aan de Engelsche kust door Duit
sche mijnen zijn veroorzaakt, aldus ver
klaarde de woordvoerder, dan nog gaat de
Britsche premier niet alleen verder dan de
grens van represailles, zooals in het inter
nationaal recht erkend, doch handelt hij
ook in strijd met de door de Britsche re
geering tegenover Japan aangegane ver
plichting, dat de Britsche regeering de
verschepingen van Duitsche producten niet
zal onderscheppen. Niet alleen Duitsch
land lijdt, doch de neutralen lijden nog
meer van de verliezen als gevolg van de
Britsche actie. De woordvoerder gaf toe,
dat het nog niet duidelijk is, in welke mate
de Britsche regeering voornemens is den
Duitschen export stop te zetten, daar de
desbetreffende Order in Council nog niet is
uitgevaardigd. De woordvoerder zet even
wel uiteen, dat de invoer van belangrijke
goederen uit Duitschland naar Japan als
gevolg van den Britschen maatregel, wel
ken de Japansche regeering niet kan aan
vaarden, geheel is stopgezet, vandaar het
Japansche protest bij de Engelsche regee
ring.
De Japansche woordvoerder gaf te
kennen, dat zijn regeering genoodzaakt
zou kunnen zijn de gepaste tegenmaat
regelen te nemen In geval de Japan
sche belangen door de Britsche actie
zouden worden geschaad.
ZWEEDSCH PROTEST TE BERLIJN.
De Stockholmsche correspondent van
„National Tidende" meldt, dat Zweden,
voorziende, dat Duitschland nieuwe mijnen
gaat liggen binnen de t/iermijlengrens van
de Zweedsche territoriale wateren, in Ber
lijn geprotesteerd heeft. Duitschland zou
een vertegenwoordiger naar Stockholm zen
den om de kwestie te onderzoeken.
REPRESAILLES TEGEN DE
REPRESAILLES.
De „Deutsche diplomatisch-politische
Korrespondenz" heeft aangekondigde, dat
Duitschland de Britsche blokkade-maatre
gelen zal beantwoorden met „tegenmaatre
gelen waarvan de uitwerking stellig niet
geringer zal zijn."
„Duitschland dat den vernietigingsoorlog
tegen zijn vrouwen en kinderen ziet ont
ketenen, zal den Britschen handschoen op
nemen, waar hij neervalt.
Anderen zullen goed doen zich buiten het
strijdperk te houden en vooral te zorgen,
dat zij niet als cshild dienen voor oorlogs
maatregelen gericht tegen het leven van het
Duitsche volk".
DUITSCH STOOMSCHIP UIT PORT.-
AFRIKA VERTROKKEN.
Het Duitsche stoomschp „Watussi"
(9521 ton), dat sedert het uitbreken van de
vijandelijkheden in de haven van Mozam
bique lag, heeft gisteravond het anker ge
licht en is rustig uitgevaren. Dit is het der
de Duitsche stoomschip dat uit de havens in
Portugeesch Afrika vertrekt. De beide an
dere schepen zijn de „Adolhpe Woermann"
de „Windhuk".
ONDER LEIDING VAN TATARESCU.
Officieele toespraken.
Tatarescu heeft een nieuwe regeering
gevormd.
De leden van het nieuwe kabinet heb
ben gisteravond om kwart voor tien den
eed aan den koning afgelegd.
Tatarescu heeft bij deze gelegenheid ëen
toespraak gehouden, waarin hy o.m. ver
klaarde: Het nieuwe kabinet, dat voort
komt uit het front der nationale weder}
geboorte, zal onder de hooge leiding van
Uwe Majesteit een kabinet zyn van kal
meering, wederopbouw en versteviging op
alle gebieden. Het zal het front van natio
nale solidariteit bevestigen en alle mili
taire en materieele krachten des lands or-
ganiseeren met het oog op de verdediging
van het nationale erfdeel en van de neu
traliteit van Roemenië, die gehandhaafd
zal worden zonder eenige afwijking en
onder alle omstandigheden.
Koning Carol antwoordde hierop met
een toespraak, waarin hy in hoofdzaak
zeide: Ik ben er zeker van, dat gij allen
bewust zyt van mijn bezorgdheden en van
het beslissend oogenblik, waarop gij ge
roepen zijt de leiding op u te nemen van
de ministerieele departementen, die u zijn
toevertrouwd. Het program, dat door den
premier ingediend wordt, is een zeer
schoone belofte en ik wensch van ganscher
harte, dat het volledig verwezenlijkt
wordt. Op een oogenblik, waarop de we
reld wordt meegesleept in een warreling,
hebben wy den plicht alle offers te bren
gen opdat ons land toch blijve bloeien op
materieel zoowel als op moreel gebied.
Geen verband met Duitsch-Roemeensche
besprekingen
In gezaghebbende kringen te Boekarest
spreekt men nogmaals op de meest be
sliste wijze de door Fransche en Engelsche
kringen verspreide berichten tegen, vol
gens welke de Roemeensche regeerings-
crisis in verband zou staan met de thans
ir. Boekarest gevoerde Duitsch-Roemeen
sche economische onderhandelingen. De
crisis is uitsluitend ontstaan door het af
treden van den minister van economische
zaken, hetgeen weer veroorzaakt was door
meeningsverschillen ten aanzien van het
binnenlandsche economische regime.
Dezelfde kringen verzekeren, dat de
regeeringswijziging geenerlei invloed zal
hebben op de betrekkingen van Roemenië
met het buitenland of op de buitenland
sche politiek.
TE LONDEN EN BIRMINGHAM.
Het Iersche Republikeinsche Leger.
Twee kiosken en een openbare telefoon
cel in het Londensche district Paddington
zijn vanochtend vroeg tengevolge van ont
ploffingen beschadigd. Men verdenkt er
leden van het Iersche Republikeinsche
Leger van, de hand in deze zaak te heb
ben en er is direct een nauwgezet onder
zoek ingesteld. De ontploffingen waren
van bijzonder hevigen aard en tot ver in
den omtrek hoorbaar. Politie en functio
narissen van de luchtbescherming waren
spoedig ter plaatse. Ondanks de kracht
der ontploffingen is niets gebeurd met de
barricades zandzakken, welke in de nabij
heid waren geplaatst Niemand werd ge
wond.
Een ontploffing bij de Marblearch heeft
de ruiten van zeven van de tien telefoon
cellen beschadigd, welke op den hoek van
Bayswaterrad staan. In de buurt van het
Paddingtonstation zijn twee bommen niet
tot ontploffing gekomen.
Vijf telefooncellen en een brievenbus
zijn beschadigd door ontploffingen, die
zich gisteravond in Birmingham hebben
voorgedaan. Niemand werd gewond. Men
gelooft dat ook deze ontploffingen ver
oorzaakt zijn door leden van het Iersche
Republikeinsche Leger.
SCHEPEN GEZONKEN
DE „MANGALORE" GETROFFEN.
Van zeer betrouwbare zijde wordt mede
gedeeld, dat aan de kust van Yorkshire
meer dan tweehonderd Duitsche mijnen
zijn aangespoeld.
Niettegenstaande de bedreiging van de
Duitsche mijnen is Donderdagavond een
convooi veilig de Theems binnengevaren.
Het 8886 ton metende Britsche schip
„Mangalore" is echter gisterochtend voor
de Oostkust van Engeland, terwijl het voor
anker lag, door een mijn getroffen en ge
zonken.
De geheele bemanning, bestaande uit 77
koppen, is gered.
Een groot aantal personen dat zich op de
kust bevond, zag de „Mangalore" zinken,
nadat het schip geraakt was door een drij
vende mijn.
De explosie vond plaats in de machine
kamer, waardoor eenige leden der beman
ning in het water werden geslingerd.
Een deel van den bovenbouw van het
vaartuig steekt nog boven water uit en
kan van de kust uit worden gezien.
Voorts kan nog worden gemeld, dat nog
zeven overlevenden van het Londensche
s.s. „Arlington Court", dat op 16 November
j.l in den Atlantischen Oceaan werd getor
pedeerd, in een haven van Kent aan land
zijn gebracht, door een Noorsch motor
schip, dat hen had opgepikt, nadat zij zes
dagen lang in een open boot op zee hadden
rondgezwalkt.
Van vier leden der bemanning heeft men
nog niets gehoord.
De zeven thans geredden hadden alle
bevroren voeten.
DE KRUISER „BELFAST" BESCHADIGD.
Twintig gewonden.
Officieel wordt te Londen medegedeeld,
dat. de kruiser „Belfast" Dinsdag j.l. in de
Firth of Forth door een torpedo of een mijn
beschadigd is. Twintig opvarenden zijn ge
wond.
De ..Belfast" is een kruiser van 10.000
ton, die nog geen twee jaar geleden van
stapel is geloopen. Oorlogsbodems snelden
de „Belfast" te hulp en de treinreizigers
zagen hoe het beschadigde oorlogsschip
naar de haven terugkeerde. Vijf gewonden
hebben kwetsuren aan het hoofd bekomen
en lijden aan „shock".
Het was een duikboot, zegt Berlijn.
Gisteren is te Berlijn medegedeeld, dat
een duikbootkapitein er de Duitsche mari
ne-autoriteiten van in kenr.is gesteld heeft,
da* hij den „Belfast" in de Firth of Forth
DE ONDERGANG VAN DE „GIPSY".
Dertig dooden.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
bij den ondergang van den torpedobootja-
ger „Gipsy" die Woensdag op een mijn ge
loopen is, 30 menschen om het leven ge
komen zijn. Dit aantal is kleiner dan men
aanvankelijk vreesde.
De verliezenlijst bevat de namen van een
matroos, die aan verwondingen is overle
den, van 29 matrozen, die vermist en ver
loren geacht worden, van een ernstig ge
wonde en twee licht gewonde officieren en
van een ernstig gewonde en negen licht ge
wonde matrozen.
DE ONDERGANG VAN DE
„TEROEKOEMI MAROE".
Er verluidt, dat het Japansche departe
ment van buitenlandsche zaken overweegt,
een eisch tot schadeloosstelling in te dienen,
wanneer de verantwoordelijkheid voor den
ondergang van de „Teroekoemi Maroe" is
vastgesteld, zoo meldt het Japansche tele-
graafagentschap Domei. Er zullen diploma
tieke stappen worden gedaan, wanneer een
gedetailleerd rapport zal zijn ontvangen
van de Japansche ambassade in Londen.
Wanneer de verantwoordelijke natie wei
gert haar aansprakelijkheid toe te geven,
zullen haar schepen in beslag genomen
kunnen worden Men overweegt voorts alle
oorlogvoerenden te herinneren aan de be
scherming van de neutrale handelsrechten,
wanneer de verantwoordelijkheid niet vast
gesteld kan worden. De premier en de mi
nister van buitenlandsche zaken hebben
gisteren te Tokio de aangelegenheid be
sproken.
DE VALSCHERMMIJN.
Het door Hitier aangekondigd©
nieuwe wapen?
„Ongetwijfeld, aldus verneemt Reuter in
welingelichte kringen, doelde Hitier, toen
hij zinspeelde op het geduchte wapen, dat
niet tegen hem gebruikt kon worden, op
de valschermmijn.
getorpedeerd en beschadigd heeft.
Men wijst er in deze kringen op, dat de
methode uiterst weerzinwekkend en in
strijd met alle beginselen van beschaafde
oorlogsvoering is. Het is ook een maatstaf
voor de mislukking van de duikbootactie.
Er schijnen twee soorten mijnen te zijn:
het oude, verankerde type en het nieuwe,
zeer krachtige en zeer gevoelige type. Dat
laatste is Hitler's geheime wapen.
Tot dusverre schijnen de pogingen der
Ergelschen tot identificatie van het wa
pen en bestrijding van zyn uitwerking,
geen succes gehad te hebben, maar onge
twijfeld zal men bijtijds middelen vinden,
om met deze bedreiging af te rekenen.
Het nieuwe myntype kan door duikboo-
ten gelegd worden en bovendien met be
hulp van parachutes uit vliegtuigen ge
worpen worden. Tenminste driemaal heeft
men Duitsche vliegtuigen met dit werk be
zig gezien.
Het bericht, dat de monding van de
Theems voor de scheepvaart gesloten zou
zijn, is onjuist. Gisterochtend is, zooals ge
meld, een convooi koopvaardijschepen zon
der ongelukken binnengekomen.
Het oude mijntype schijnt op buitenge
woon kwistige wijze buiten de territoriale
wateren gestrooid te zijn. Daar deze mij
nenvelden niet bekend zijn gemaakt, staat
men hier voor een nieuwe schending van
de Haavsche conventie.
Visschers en treilers doen prachtig werk
bij het vrijmaken der vaargeuten, hoewel
dit eenige menschenlevens gekost heeft".
Nader wordt nog gemeld, dat alle mij
nen, die aan de kust van Yorkshire zijn
aar.gesooeld, van het verankerde type wa
ren. Bij dit aantal mijnen zijn niet gere
kend de mijnen, die door treilers en mij
nenvegers onschadelijk zijn gemaakt. Een
treiler bijvoorbeeld heeft met één slag vijf
tien mijnen in zijn netten opgevangen,
waarvan er zeven zijn geëxplodeerd.
PRIESTERS IN OOSTENRIJK
GEARRESTEERD?
Volgens te Boedapest uit Weenen ontvan
gen berichten arresteerden de nationaal-so-
cialisten in Oostenrijk Katholieke priesters.
Onder de gearresteerden bevinden zich de
secretaris van kardinaal Innitzer, Wein-
bacher, en vier leden van zijn gevolg, be
nevens de Jezuiet Biechlemeier.
Het Jezuietenhuis in Graz zou zijn geslo
ten. Ook worden weer berichten ontvangen
over communistische activiteit onder Oos-
tenrijksche arbeiders.
Dominé Niemoeller.
De meest fantastische geruchten blijven
de ronde doen met betrekking tot dominé
Niemoeller. Eenigen tijd geleden werd ge
meld, dat hij had verzocht weer het com
mando over een duikboot op zich te mo
gen nemen, zooals hij dat in den vorigen
oorlog had gedaan. Volgens den correspon
dent van de „Neue Zuercher Zeitung" zou
Niemoeller thans uit het concentratiekamp
Saksenhausen tot rijkskanselier Hitier het
verzoek hebben gericht, dienst te mogen
nemen bij de weermacht en aan het front
te mogen strijden.
Hitier zou het verzoek hebben verwor
pen. De correspondent van genoemd blad
geeft verder bijzonderheden over het le
ven van den gevangene, die vergeleken met
andere gevangenen, zekere gunsten zou ge
nieten. Hij leest veel. Hij zou de depressie
te boven zijn gekomen, waaronder hij een
zekeren tijd geleden heeft. Zijn familie
woont nog steeds in de parochie van Dah-
lem.
GEORGE ELSER GEVANGENE VAN
DACHAU?
Volgens een berichte afkomstig van de
Hongaarsch-Duitsche grens zou George Ei
ser, de zoogenaamde pleger van den aanslag
van Munchen, van 1937 af tot een week ge
leden toe een gevangen in 't concentratie
kamp van Dachau zijn geweest.
Volgens dit bericht, dat, naar verklaard
wordt, afkomstig is uit „hooge nationaal-
socialistische bron", zouden Eiser en een
andere gevangenen, Karl Bucholz, die, naar
men verwacht, eveneens in dit geval zal
worden genoemd, door gevangenbewaar
ders naar de Zwitsersche grens zijn ge
bracht en daarop met groot uiterlijk ver
toon zyn gearresteerd en overgebracht naar
Muchen, om daar beschuldigd te worden
van het plegen van den bierkelderaanslag.
....zoodat
anderen
hun bocht ver-
keerd moeten
nemen en het uit-
'3 zicht belemmerd
wordtJ... NOOITi
