DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
5)e „Siman 0$o£wwt" aan de £ngefache
faiót opi een mijn geioapen
Het aantal slachtoffers benadert
de honderd
DE STORM
MAANDAG 20 NOVEMBER 1939
31ste Jaargang No. 9495
3)e £dubeli£0oii/ïa/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus 11.
Zaterdagmiddag is het Ned. stoomschip „Simon Bolivar" van de Kon.
Ned. Stoomboot Mij. te Amsterdam, nabij de Engelsche Oostkust op
een mijn geloopen en onmiddellijk gezonken.
Er bevonden zich 400 personen aan boord, waarvan 130 tol de
bemanning behoorden. Van deze 130 personen zijn de namen van 104
geredden bekend. Het aantal Nederlandsche passagiers bedroeg 111,
waarvan er tot dusverre 87 voorkomen op de lijst dergenen, die aan
land zijn gebracht. Men verkeert dus nog in onzekerheid omtrent het
lot van 128 opvarenden, waarvan volgens het opgegeven totaal
aantal geredden, zich ongeveer 40 personen aan land moeten bevin
den, omtrent wier identiteit nog geen berichten zijn binnengekomen.
Onder de geredden bevinden zich de vier eerw. Zusters Dominica
nessen uit Voorschoten, die geen letsel hebben bekomen en zich bij het
verzorgen van de geredden en gewonden zeer verdienstelijk hebben
onderscheiden, naar een verslaggever van „De Courant" meldt.
H. M. de Koningin heelt gistermiddag een telegram gezonden aan
de directie van de Koninklijke Nederlandsche Stoomvaart Maatschap
pij om deelnemijig te betuigen met de ramp van de „Simon Bolivar",
met het verzoek teleionisch te worden ingelicht over den toestand der
overlevenden.
NOG 126 PERSONEN VERMIST.
60 gewonden kunnen hospitaal verlaten.
Omtrent het aantal passagiers, dat zich
aanboord van de „Simon Bolivar" bevond,
deelde de directie van de K. N. S. M. he
denmorgen mede, dat dit bedroeg:
Passagiers eerste-klasse 93
Passagiers tweee-klasse 100
Passagiers derde-klasse 72
Tezamen dus 265 passagiers
Hiervan werden volgens de bij de direc
tie der K. N. S. M. ontvangen berichten
gered:
Passagiers eerste klase 48
Passagiers tweede-klasse 68
Fassagiers derde-klasse 50
Tezomen gered
166 passagiers
Er worden dus op het oogenblik nog 99
passagiers vermist. Wanneer echter de be
richten van anderen kant juist zijn, dat van
de Britsche passagiers ruim 50 gered wer
den, (er bestaat n.l. twijfel, of alle Engel
sche geredden zich hebben aangemeld) kan
dit totale aantal wellicht nog met een twin
tigtal verminderen.
Van de bemanning van in totaal 127 per
sonen werden volgens de laatste berichten
100 gered, zoodat nog 27 man vermist wor
den.
Eén der geredde leden der bemanning,
wier naam niet vermeld werd in de reeds
gepubliceerde lijst van namen, is de heer
Klaassen uit Amstelveen.
Van de gewonden hebben inmiddels on
geveer 60 de verschillende hospitalen, waar
in zij waren opgenomen, kunnen verlaten.
Op een viertal ernstig gewonden na ma
ken de overige nog in de hospitalen geble
ven opvarenden het allen goed.
De toestand van den eersten stuurman
is zeer gunstig.
De marine-attaché bij de Nederlandsche
legatie, te Londen, de heer de Booy, heeft
hem gisteren bezocht en een gesprek met
hem gehad.
Ook de eerste hofmeester maakt het
goed.
Er was gemeld, dat tot de geredden twee
negerkindertjes behoorden, wier ouders
niet bekend waren. Achteraf is gebleken,
dat één der beide babies blank was.
De Nederlandsche gezant te Londen, jhr.
mr. E. F. M. J. Michiels van Verduynen,
laat zich met den grootsten lof uit over
de voortreffelijke wijze, waarop en de groo-
te toewijding, waarmee, leiding en verple
gend personeel der verschillende hospita
len huilp hebben verleend.
Chef medischen dienst K.N.S.M.
naar Londen.
De directie van de K. N. S. M. deelt me
de, dat hedenmorgen met het K. L. M.-
vliegtuig van 11 uur dr. Beringsohn, chef
van den medischen dienst der K. N. S. M.,
naar Londen is vertrokken met de op
dracht, zich namens den directie te verge
wissen van den toestand der gewonden,
met de bedoeling de familieleden in Ne
derland en elders op de hoogte hiervan te
stellen en om te beslissen over het trans
port van degenen, die, naar het oordeel
van den dokter, hiervoor in aanmerking ko
men.
DE*POST AAN BOORD VERLOREN.
Aan boord van het s.s. Simon Bolivar be
vond zich een aanzienlijke hoeveelheid
briefpost, n.l. alle poststukken voor Suri
name, welke op 16 November ter post wer
den bezorgd, alle poststukken voor de an
dere Nederlandsche gebiedsdeelen in de
West, welke van 11 t.m. 16 November ter
post werden bezorgd, alle poststukken voor
Barbados en Trinidad, welke op 16 No
vember ter post werden bezorgd en alle
poststukken voor Vene^uala, welke van 30
October t.m. 16 November ter post werden
bezorgd. In totaal waren er voor Neder-
landsch West-Indië 4 zakken briefpost en
50 zakken drukwerk, voor Trinidad 1 zak
brieven en 3 zakken drukwerk en voor Ve
nezuela 1 zak brieven en 14 zakken druk
werk aan boord.
Aangenomen moet worden, dat deze post
geheel verloren is gegaan.
VOOR VERDERE BIJZONDERHEDEN
BETREFFENDE DEZE RAMP ZIE MEN
PAG. 5.
Weer periodieke
verloven verleend
De regeeringspersdienst meldt:
Met Ingang van morgen, Dinsdag 21
November, des namiddags 4 uur zul
len wederom periodieke verloven wor
den verleend.
De „Zeeland" zet de
dienst stop
Naar wij van de directie van de
Stoomvaartmaatschappij „Zeeland"
vernemen, is hedenochtend besloten de
dienst op Engeland tot nader order
stop te zetten.
Het vervoer van en naar Engeland is
onder de huidige omstandigheden van zoo
geringe beteeken is, dat dit ongetwijfeld als
de oorzaak moet worden beschouwd van
het thans gevallen besluit den dienst voor-
loopig stop te zetten.
Indien zich geen bijzondere gebeurtenis
sen voordoen, die de internationale verhou
dingen een geheel ander aanzien geven,
moet dius worden verwacht, dat voor de
duur van de thans woedende oorlog de
verbinding met Engeland van Vlissingen
uit niet zal worden onderhouder.. Hoewel
het te betreuren is, dat op deze wijze
(voor het oogenblik althans) een einde
moet komen aan de eenige dagdienst van
Nederland op Enigeland, zal men zich hier
bij moeten -eerleggen, daar ook het on
derhouden van de beperkte dienst groote
verliezen oplevert.
Het eenige lichtpuntje, dat wij in deze
kwestie voor Vlissingen en Zeeland kun
nen zien, is het feit, dat de diiectie ons
uitdrukkelijk heeft verzekerd, dat de stop
zetting van tijdelijke aard 'il zijn. Het
bedrijf wordt hervat, zoodra de omstan
digheden een loonend of althans te verant
woorden vervoer weer mogelijk zullen ma
ken. „Vooruit".
V De ramp van de
..Simon Bolivar"
Er is veel verbeeldingskracht voor noo-
dig, om zich te kunnen indenken, om zich
te kunnen voorstellen de volle verschrik
kelijkheid van een ramp, als de „Simon Bo
livar" heeft getroffen, welk schip door een
barstende bom Is vernield, terwijl tiental
len der opvarenden den dood hebben gevon
den in de olie-besmeurde golven.
Die bom, die onder het schip is ge
barsten, was daar neergelegd, opzettelijk,
met dèt doel; die bom heeft het succes ge
had, dat de menschen, die hem hebben
neergelegd, hebben beoogd althans ze
ker niet hebben kunnen uitsluiten.
Ziedaar, de verschrikkelijkheid van den
modernen oorlog, van de oorlogspractijken
van allen, die een modernen oorlog voeren!
Zóó is nu eenmaal de oorlog van he
den
Zóó, en nog veel verschrikkelijker, ont
zettend veel verschrikkelijker, als de oor
logvoerenden alle hellekrachten laten los
barsten over de menschheid.
Och, dat toch 'ns zij, die g e z a m e n-
1 ij k over vrede of oorlog kunnen beslis
sen, de dwaasheid mochten erkennen, de
dwaasheid de gruwelijkheid en de name-
looze ellende van den modernen oorlog!
Dat bidden wij en dat smeeken wij.
Heer, geef vrede
En ons meelijden gaat uit naar al dege
nen. die door de ramp van de „Bolivar"
zijn getroffen, ons echt en hartelijk mede
lijden.
En wij vragen niet, van welk land, van
welke nationaliteit zij zijn. Wij lijden
met hen mede. omdat het onze mede-men-
schen zijn.
Zóó moet de wereld zijn, dat er bij zulk
een ramp zijn: geen Duitschers of Engel-
schen of Franschen of Zwitsers of Neder
landers of menschen van welke natio
naliteit dan ook, doch alleen maar: men
schen, die met eikaar m e e-begrijpen,
m e e-voelen, m e e-lijden!
Men begrijpt, wat we bedoelen: in plaats
van de onmenschelijke tegenstellingen
tusschen volkeren, kome er een echt men-
schelijke saamhoorigheid
Ieder werke aan de totstandkoming daar
van mede, waar en inzooverre hij daartoe
in staat is!
Voor onze
gemobiliseerden
De arbeid v*a acht weken.
Het R.-K. Centraal Comité „Voor Onze
Gemobilieerden" h>ld dezer dagen zijn
tweede groote vergadering te Utrecht. Ver
tegenwoordigers van vrijwel alle katho
lieke organisaties aangesloten bij V. O. G.
waren aanwezig.
Doel der vergadering was, volgens den
voorzitter prof. dr. A. Steger, een overzicht
te geven van den „Staat van Dienst" over
de acht weken van het bestaan van V. O.
G. en een overzicht van de stand der fi
nanciën.
Ofschoon herhaalde malen en op veelvul
dige wijzen getracht is de zoo noodige geld
middelen te verwerven, moest worden ge
constateerd, dat het resultaat tot nu toe be-
mede het werk kan worden voortgezet, ter-
ling werd echter gedaan van een ruime sub
sidie van het Comité „Voor God", waar
mede het werk kan worden voortgezt, ter
wijl men de gemeenschapszin van het ka
tholieke Nederlandsche volk zal blijven
beinvloeden, vooral ten bate van de zeer
talrijke militairen die in de „rimboe" ge
nerlei ontwikkeling of ontspanning genie
ten.
Het werk der R.-K. Centrale.
De plaatselijke V. O. G.-comité's wer
den geinstrueerd met een uitvoerig werk
schema, dat ook aan alle zeereerw. heeren
pastoors in Nederland werd toegezonden.
Ter bevordering van de zelfwerkzaam
heid onzer gemobiliseerden is aan alle aal
moezeniers een gratis abonnement vorslrekt
op het weekblad „De Spelewei", terwij! zij
bovendien uitvoerige inlichtingen ontvin
gen over Kerst-, Oude Jaar- en Nieuwjaars
viering. De actie der blanco krantenabon
nementen leverde, dank zij de medewer
king der directies van de Nederlandsche
Katholieke Dagbladen, ruim 400 betaalde
abonnementen op, terwijl wegens de groo
te vraag dit arntal door V. O. G. werd ver
hoogd tot ruim 700, ofschoon dit nog lang
niet voldoende is.
De actie „Voor God" verzond kosteloos
een aantal brochuren-pakketten en een
groot aantal exemplaren van Klug „Het
Katholieke Geloof'. Hel blad „De Katho
lieke Militair" werd in 60.000 exemplaren
kosteloos verspreid, terwijl van de 60.000
pittige folders, beschikbaar gesteld door de
Centrale der Godsdienstige Vereenigingen,
reeds 20.000 exemplaren hun bestemming
hebben bereikt.
Sociale hulp in oorlogstijd.
Mevrouw F. SteenbergheEngeringh
bracht verslag uit over de activiteit en de
plannen van het subcomité der Vrouwen
„Voor Sociale Hulp in Oorlogstijd". De sa
menwerking van de aKtholieke Vrouwen
organisaties met de Katholieke Vrouwe
lijke Jeugdbeweging, thar.s Centraal ver
kregen, wordt ook plaatselijk voortgezet,
aan de hand van een werkschema, dat in
2000 exemplaren werd verspreid.
Met spontane medewerking van vele
Vrouwelijke Kloostercommuniteiten is een
brei-actie ondernomen. Hiervan worden
Kerstpakketten samengesteld, waarbij een
attentie zal worden ingesloten. Gewerkt
wordt aan een kleeding-distdibutie voor be
hoeftige gezinnen.
„Amico".
Rector J. v. Campen gaf een overzicht
over de breede activiteit van de subcom
missie voor Ontwikkeling en Ontspanning
„Amico". Groot succes heeft vooral in klei
nere plaatsen de Kranten-ophaaldienst der
Kath. Jeugdbeweging. Plaatselijke boeken-
inzamelingen brachten reeds een kleine
10.000 boeken op.
In uitvoering is een groot plan voor Ont
spanningsavonden en 50 filmavonden, wel
ke intusschen reeds op verschillende, meest
al afgelegen plaatsen werden gegeven en
wel met groot succes.
De plaatselijke comité's.
De heer L. A. G. M. Beumer bracht ten
slotte verslag uit over het werk der Plaat
selijke Comité's „Voor de Actie naar de.
Nieuwe Gemeenschap", welke werden in
geschakeld bij het werk voor de Gemobili
seerden en hun gezinnen en welke fungee-
ren als plaatselijke V. O. G-comité's.
Het contact met O. en O.
Door den voorzitter werd een duidelijke
uiteenzetting gegeven over het contact van
de R.-K. Centr. „V. O. G." met Sectie V van
het Alg. Hoofdkwartier „Voor Ontwikke
ling en Ontspanning". Nadat in eigen kath.
verband een goede coördinatie tot stand
was gekomen door de stichting van V. O.
G. bleek het de meest#juiste houding te
zijn om allereerst te werken voor de eigen
gemobiliseerde geloofsgenooten, maar daar
naast ook de goede diensten der katholie
ken aan te bieden in nationaal belang.
De kath. militaire Tehuizen staan ook
voor andersdenkenden open. Op de ont
spanningsavonden, georganiseerd in katho
liek verband, zijn eveneens de anderen
welkom. En medegedeeld kan worden, dat
hiervan een veelvuldig en dankbaar gebruik
wordt gemaakt.
DUITSCH VLIEGTUIG NEERGESTORT.
De Regeeringspersdienst meldt:
Hedenochtend is bij Roermond een
Duitsch militair vliegtuig gesigna
leerd. Het is door een patrouille Ne
derlandsche vliegtuigen onder vuur
genomen. Het Duitsche toestel is neer
gestort, waarbij de bestuurder om het
leven is gekomen.
(Ook Zaterdag en Zondag hebben Duit
sche vliegtuigen boven Nederlandsch
grondgebied gevlogen. Men zie de desbe
treffende berichten op pag. 2).
HET DUITSCHE LEGERBERICHT.
BERLIJN, 20 November. (A.N.P.)
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend: ,Geen bijzondere gebeur
tenissen".
HET FRANSCHE LEGERBERICHT.
PARIJS, 20 November (A.N.P.) Het
legerbericht van den ochtend van den twin
tigsten November luidt: In den loop van
den nacht viel niets belangrijks te melden.
LUCHTALARM IN VERSCHEIDEN
PLAATSEN IN FRANKRIJK.
PARIJS, 20 Nov. (A. N. P.). Te Lyon en
in het Rhonedal werd vanochtend om 9.50
en 9.55 uur luchtalarm gemaakt. Om tien
minuten voor half elf volgde het signaal:
alles weer veilig. In Normandië was lucht
alarm van 10.25 tot 11.10 uur. Er wordt
geen melding gemaakt van incidenten.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
SCHAARSCH OORLOGSNIEUWS. (2e
blad).
HET STANDRECHT IN IIET PROTEC
TORAAT AFGEKONDIGD. (3e blad).
EEN SPAANSCH-ITALIAANSCHE STAP
TE BERLIJN INZAKE DE NEUTRALI
TEIT VAN NEDERLAND EN BELGIë?
(3e blad).
Binnenland
HET S.S. SIMON BOLIVAR, VAN DE
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ., BIJ DE
ENGELSCHE KUST OP EEN MIJN GE
LOOPEN. (2de en le blad).
DE MILITAIRE VERLOVEN WORDEN
WEER VERLEEND. (1ste blad).
DE MIJ. „ZEELAND" ZET GEREGEL-
DEN DIENST OP ENGELAND VOOR-
LOOPIG STOP. (1ste blad).
ALGEM. VERG. KATH. NED. ROEREN
EN TUINDERSBOND. (1ste blad).
Vervolg van berichten op pag. 11'
STORMSCHADE IN NOORD-BRABANT.
Noodweer in den Bosch.
In den Bosch heeft de Noordwester
storm gisteren groote schade aangericht.
In twee kerken deden zich instortingen
voor. Zoo stortte tijdens de Hoogmis in de
kerk van St. Pieter een zwaar stuk pleis
terwerk van het plafond omlaag en sloeg
met een harden klap in de linkerbeuk te
gen den grond. Begrijpelijkerwijs verwek
te dit onverwacht gebeuren groote con
sternatie. Het pleisterwerk kwam gelukkig
terecht op een plaats, waar zich niemand
bevond, zoodat persoonlijke ongelukken
niet voorkwamen. In de St. Leonardus-
kerk deed zich merkwaardigerwijze een
zelfde ongeval voor. Ook daar kwam tij
dens de Hoogmis een gedeelte van het ge
welf naar beneden en viel met groot ge
raas op eenige banken in het middenschip.
Doch ook hier werd niemand getroffen.
Deze kerk heeft het ook in ander opzicht
zwaar te verduren gehad. Een vijfhon
derdtal leien werd van het dak gerukt en
overal heen geslingerd. Ook de haan van
den toren werd omlaag gesmakt.
De toestand elders.
De storm die over een groot deel van
Brabant heeft gewoed, heeft ook in het
dorp Haarsteeg verwoestingen aangericht.
Van talrijke huizen werden de pannen af
gerukt, vele vruchtboomen werden ont
worteld. Op den Keiweg waaide, tengevol
ge van een hevigen windstoot, de geheele
achtergevel van het huis van den heer J.
van O., in. Toevalligerwijs was er in dit
deel van het huis niemand aanwezig, zoo
dat er geen ongelukken voorkwamen.
In St. Michielsgestel waaide een twi^
tig meter lange tuinmuur over de geheele
lengte om.
De buitenpolder achter Waalwijk en
Besoyen staat thans blank. Een en ander
brengt voor de landbouwers veel last
mee.
EX-KEIZER AAN GROOT GEVAAR
ONTSNAPT.
Drie boomen knapten af in den storm.
Uit Doorn wordt gemeld: Gistermorgen
heeft de ex-keizer een eigenaardige bele
venis gehad.
Toen de keizer gistermorgen na de mor
genwijding met een lid van het personeel,
zooals gewoonlijk een wandeling door het
park maakte, was het vrij stormachtig
weer. Op een plek bij de tennisbaan geko
men, waar drie reusachtige beuken van
meer dan één meter dikte staan, stok plot
seling een cycloon op. De ex-keizer was
nauwelijks gepasseerd of de drie boomen.
knapten op twee en drie plaatsen af, wer
den opgenomen en met reuzenkracht me
ters den grond ingedrukt. De keizer, die
diep ontroerd was, begaf zich niettegen
staande dit voorval kalm weer huiswaarts.
Thuisgekomen heeft hij H. M. de Ko
ningin een telegram van oprechte deelne
ming gezonden naar aanleiding van de
ramp met de „Simon Bolivar."