DENKER AAN: HALF ZEVEN Honderdduizend hectaren land worden verbeterd MAANDAG 30 OCTOBER 1939 31ste Jaargang No. 9478 GeidM^h^Soti/to/nt Bureaus Papengracht 32. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag 2. Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. DII nummer beslaat uil vier bladen. V Geen onzekerheid In ons! De bekende A. B. K. schrijft in de so cialistische pers een artikel, waarin hij zeer juist opmerkt, dat vóór het uitbre ken van den oorlog „ieder van ons" zei, dat de onzekerheid van den al of niet ko menden oorlog de grootste kwelling was. Toen de oorlog eenmaal was verklaard, zeiden wij, dat het ongeluk groot was, maar dat de zekerheid, die het dreigement had vervangen, in elk geval een troost was. Nu wij twee maanden in de oorlogswe reld hebben geleefd, weten wij pas goed, dat deze voorstelling van zekerheid de grootste dwaling was. Nooit was de onze kerheid grooter dan thans! Wij staan voor de verschikkelijkste m o- gelijkheden mogelijkheden: of één dezer verschrikkelijkste mogelijk heden werkelijkheid zal worden, en, zoo ja, welke, weet niemand! Zoo blijven wij voortleven in onzeker heid. Wie weet, hoe lang! Al willen wij graag hopen en vertrouwen, dat deze tijd van onzekerheid die even lang zal du ren als de oorlog zelf! ingekort zal wor den. Vaststellende de onzekerheid, de vele on zekerheden, waarin wij leven, moraliseert de socialistische schrijver verder: Volgt nu echter de groote vraag, wat ten aanzien van deze beklemmen de onzekerheden de levenskunst van ons eischt. Men kan zich aan deze wan kele gevoelens overgeven en verval len in een gejeremieer, waarvan het eind weg is. Dit is de reactie der slap pelingen, die alleen tegen het leven op kunnen, zoolang alle omstandigheden in nun voordeel zijn. Maar, wat het leven van ons eischt, is juist, dat wij ons niet door de moei lijke factoren er onder laten brengen, integendeel probeeren ze te beheer- schen. Het leven moet niet ons, maar wij moeten het leven maken. Al het ander is beneden de maat van de op dracht, die aan elk mensch op zijn le vensgang wordt meegegeven. Aldus komen wij er toe, de voor naamste levenseisch van dit oogenblik zoo te stellen, dat de onzekerheid ro n d o m ons niet mag worden om gezet tot een onzekerheid in ons. Dit zijn twee zeer verschillende dingen in ons bestaan: wat wij in de hand heb ben, wat wij moeten overlaten. Het eerste hebben wij te doen, het tweede te aanvaarden. Anders wordt het niets met ons. Dit zijn wijze woorden. De zekerheid in ons alléén kan ons ster ken en stalen met levenwekkende en blij moedige kracht! Maar: hoe verkrijgen de lezers van A. B. K die zekerheid? Waarop is die zekerheid in hen gefundeerd, waardoor wordt die ze kerheid in hen gevormd, blijvend ge vormd? In het artikel van den socialistischen schrijver vinden wij deze toch wel belang rijke vraag niet beantwoord. Wij willen niet trachten deze vraag te be antwoorden voor de lezers van A. B. K. Voor onze eigen lezers ligt het ant woord open! Gisteren hebben wij ge vierd het feest van Christus' Koningschap. De zekerheid in ons ligt in de onwankel bare overtuiging, dat wat er ook moge gebeuren Christus, onze Koning, zal triumpheeren, triumpheeren in een eeuwigheid! Die zekerheid in ons ligt in de majestueuze waarheid, uitge drukt in het machtig mooi „Te Deum": „Op U, o Heer, heb ik gehoopt; ik zal niet be schaamd worden, in eeuwigheid niet." Die zekerheid in ons wordt ons geschonken door de Waarheden van ons Geloof, die ons zijn bronnen van kracht en van troost, die ons het leven doen zien in het licht van de eeuwigheid. De bevoorrechting, in het Geloof geschon ken, moeten wij toch zeker in dezen tijd wel klaar begrijpen en, diep gevoelen. Zulk 'n bevoorrechting brengt plichten mee.... ONZICHTBARE KRIJGSTACTIEK Duitschland oefent een strenge controle uit op het telefoon- en telegraafverkeer met de omringende landen. Die controle is vorige week plotseling Degonnen en wekte het vermoeden, dat er achter de geluiddichte muren van de Duit- sche grens iets gebeurde. Te Berlijn gaan geruchten, dat er mili taire gebeurtenissen op til zouden zijn, v/elke speciaal zouden zijn gericht tegen Engeland. Wat dat voor militaire gebeur tenissen zouden moeten zijn, weet men niet. Het is natuurlijk mogelijk, dat er voor bereidingen worden getroffen voor een nieuw offensief. In geallieerde legerkrin- gen zegt men, dat een dergelijk offensief reeds eerder was verwacht, doch dat het sxechte weer aan het front het waarschijn lijk verhinderd heeft. De Fransche radio geeft echter een ge heel andere visie op die geslotenheid. Oos- tenrijksche troepen zouden op ernstige wijze aan net muiten zijn geslagen en in net Sudetenland zou honger heerschen, wat tot ontevredenheid aanleiding zou heb- Den gegeven. Wat daarvan op rekening van de geal lieerde propaganda moet worden geboekt, kunnen wij niet beoordeelen. Wij geven de mededeelingen dan zooals zij zijn en wach ten af, of de gebeurtenissen de waarheid van deze geruchten zullen bevestigen of ontkennen. Wel is het juist het Duitsche Nieuws bureau geeft dit althans in verkleind for maat toe dat er te Praag ongeregeldhe den zijn voorgekomen bij gelegenheid van den vroegeren nationalen feestdag, den dag, waarop de onafhankelijkheid van Tsjecho- Slowakije placht te worden gevierd. Op een dergelijker. dag komt er heel wat naar boven in de harten van de Tsjechen en dat er hier en daar wat van naar buiten slaat, is begrijpelijk. Van de zijde der geallieerden zal men niets nalaten wat het smeulende vuurtje, e.at ongetwijfeld ondergronds nog brandt, kan aanwakkeren. Ook de oude, nog niet overal gestorven liefde voor de monarchie, wordt weer opgerakeld. Mannen als hertog Otto van Habsburg en prins Starhemberg richten hun activiteit op een herleving van de monarchie-gedachte. Het lijkt niet waarschijnlijk, dat zij nu reeds, in het begin van den oorlog veel succes zullen hebben, maar het zaad, nat nu uitgestrooid wordt, kan ontkiemen zoodra de oorlog op z'n eind loopt. In Italië begint men reeds over het ein de van den .oorlog te praten. Niet in dezen zin, alsof dat einde reeds in het zicht zou zijn, maar om de houding van neutraliteit te rechtvaardigen .Het is Italië's taak, al dus zegt men te Rome, om den oorlog zoo veel mogelijk te beperken, opdat niet de geheele beschaving van Europa ten onder ga. Italië moet er voor zorgen, dat als de oorlog voorbij is, er een waarborg bestaat, voor een duurzamen vrede. Van Engelsche zijde laat men niet na, om Italië in zijn streven naar handhaving zijner onzijdigheid te steunen. Zoo schrijft bijv. de diplomatieke medewerker vai de „Daily Telegraph", dat de houding van Mussolini in de laatste paar weken on betwistbaar zijn positie, zoowel als leider van Italië als internationaal staatsman, ten zeerste heeft verstrekt. Zijn houding in den tegenwoordigen oorlog is voorts een bewijs voor het onafhankelijk oordeel, dat de Duce gedurende de achttien jaren van zijn leiderschap bij zoovele gelegenheden heeft betoond. Uit hetgeen deze medewerker verder schrijft, blijkt dat een van de redenen, waarom Engeland de politiek van Italië /oo toegejuich en aanmoedigt, is, dat daar door de Balkan buiten het bereik van Duitschland en Rusland wordt gehouden. „De tijd zal leeren, zoo schrijft hij, of Rusland Balkan-ambities heeft, welke, in dien zij met geweld zouden worden naar voren gebracht, uitbreiding van den oorlog tot Zuid-Oost-Europa onvermijdelijk zou maken." Voorts schrijft genoemde medewerker iets opmerkelijks over het einde van dezen oorlog, n.L het volgende: „Aan het einde van vroegere oorlogen werden de vredesvoorwaarden door de overwinnaars gedicteerd. Neutrale staten, die feitelijk ongewapend zyn, hadden niet vanaf Woensdag 1 Nov. a.s. sluiten wij des avonds om behalve des Zaterdags (10 uur). Wegens het feest van Allerheiligen OPENEN Wil Woensdag 1 Nov. a.s. OM 10 UUR V.M. VROOM DREESMANIN LEIDEN WIJDING VAN MISSIE BISSCHOPPEN IN DE ST. PIETER De Paus heeft gistermorgen in de St. Pieter twaalf nieuwe missie bis schoppen gewijd» waaronder zich vier inlanders bevinden, resp. afkomstig uit Oeganda, Madagascar, Indië en China. Het was de eerste maal, dat Pius XII zulk een plechtigheid verrichtte en mede daar door was een enorme stroom geloovigen naar de St. Pieter gekomen, waaronder alle vertegenwoordigers van missiescholen te Rome. Ook de kardinalen, de leden van het diplomatieke corps e*i vele kerkelijke hoog- waardigheidsbekleeders waren aanwezig. Zooals reeds aangekondigd, behoorde ook een Nederlandsch priester tot de gisteren gewijde missieschoppen, t.w. Mgr. H. M. Mekkelholt, van de Congregatie der priesters van het H. Hart van Jezus, Apostolisch Vicaris van üalembang (Sumatra) Tijdens de plecntigheid heeft de Paus een toespraak gehouden. Evenals eens de Ver losser, aldus de H. Vader, een groepje apos telen heeft uitgezonden, van alle mensche- lijke middelen beroofd, om de geheele we- held te veroveren, niet door wapengeweld, maar door de kracht der waarheid en lief de, zoo ook zenden Wij, die den Verlosser op aarde vertegenwoordigen, U uit, als twaalf herauten van het Goddelijk Woord. Ge steunt niet op eigen kracht en niet op die van anderen, ge hebt slechts vertrou wen in da. goddelijke genade, die de zielen bekeert, teneinde afgelegen volkeren te doen deelhebben in het Evangelie en de christelijke beschaving, ten koste van wel ke opoffering ook. Gelukkig de landen, al dus de Paus, die de wetten doen bezielen door de leerstellingen van het Evangelie en niet weigeren ooenlijk eer te brengen aan Christus-Koning. In die landen blijven de belangen en ver houdingen der burgers ln evenwicht vol gens de regelen van moraal en gerechtig heid. Tyrannie is daar onbekend. Het gezag wordt geëerbiedigd en de menschelijke vrij heid wordt er niet aangetast. Eendracht en kracht nemen in die landen toe, en men is er tot groote dingen in staat. „Maandagmorgen" de middelen er op aan te dringen, dat ook naar hen zou worden geluisterd. Na dezen oorlog zal dat niet langer het geval zijn. De meening der neutralen kan bij de vol gende regeling van beslissend belang blij ken te zyn." Laten wij hopen, dat de invloed der neu tralen niet alleen groot, maar ook zegen rijk zal blijken. VLIEGTOCHT VAN 4100 MUL ZONDER TUSFCHENLANDING. NEW YORK, 30 Oct (A. N. P.). Hum bert) Gallino, het hoofd der Peruaansche luchtmacht en zijn broeder Victor, een ka pitein, zijn Zondag met een vliegtuig van Floyd Bennett Field vertrokken voor een vliegtocht naar Lima (Peru), een afstand van 4100 mijl, zonder tusschenlanding. De vlucht was wegens het slechte weer een week uitgesteld. LUCHTALARM OVER ENGELAND. Viermaal op één ochtend. LONDEN, 30 October. (A.N.P.) Er werd vanochtend vier maal luchtalarm ge maakt. Het betrof: 1. Een gevecht tusschen Britsche en Duitsche vliegtuigen boven een stad aan de Noordoostkust; 2. Een waarschuwing voor het gebied van de Firth of Forth; 3. Waarschuwingen in vier steden in het Z.O. des lands; 4. Alarmeeringen bij vergissing in ver schillende wijken van Londen, o.a. Kings Cross, St. Pancras en het ministerie van voorlichting. Naar de oorzaak der verkeerde alarmee ringen wordt een onderzoek ingesteld. LONDEN, 30 October. (A.N.P.) De be volking van de „stad aan de Noordkust" heeft twee vliegtuigen waargenomen, die zeer laag boven de stad vlogen. Een der vliegtuigen cpende het vuur uit machinegeweren. In een van de steden aan de Zuidoost kust werd een geluid, lijkende op dat va» kanonvuur, gehoord, naar het schijnt ko mende van een grooten afstand in het Ka naal. Dit geluid werd een paar minuten lang waargenomen. In een meer landinwaarts gelegen stad in Zuidoost-Engeland werd luchtalarm ge maakt, twaalf minuten later gevolgd door het signaal „alles veilig". Hier werden geen vijandelijke vliegtui gen waargenomen. LONDEN, 30 October. (A.N.P.) De bei de vliegtuigen, welke boven steden aan de Noordoostkust werden waargenomen, vlo gen in Noordelijke richting. De menschen stonden op straat te kijken, terwijl uit machinegeweren werd geschoten. Loos alarm te Londen. LONDEN. 30 October (A.N.P.) Personeel van den luchtwachtdienst heeft vanoch tend in de zalen en gangen van het mi nisterie van voorlichting op fluitjes gebla zen. Den geheelen staf werd gelast zich naar de schuilplaatsen te begeven, terwijl enkele journalisten voortgingen met hun werk. De menschen, die het gebouw van het ministerie hadden verlaten, begaven zich naar de schuilplaatsen op straat, toen zij het gefluit hoorden. De staf van het ministerie keerde na een minuut of tien weer naar de werkkameise terug. De oorsprong van het alarm is een mysterie. Bij het gebouw van net ministe rie werden geen sirenes gelceid, doch by vergissing wel in aangrenzende districten van Holborn. Ongeveer een kwartier later klonk het signaal, dat alles weer veilig was. Duizenden menschen, die juist op hun kantoren waren aangekomen en anderen, die op weg waren naar hun werk, bega ven zich naar openbare en andere schuil plaatsen. Vanochtend vroeg werd een enkele sire ne gehoord in het district van Whitehall, naar het schijnt was hier sprake van een vergissing, daar enkele minuten later het signaal, dat het gevaar was geweken, werd gegeven. Ook in de Londensche voorstal Finsbu- CREDIETEN UIT HET WERKFONDS. West-Brabant, Tilburg en Delft worden geholpen. Naar de „Vooruit" verneemt, heeft de Rijksdienst voor de werkverruiming beslo ten eenige belangrijke credieten toe te staan uit het Werkionds voor de uitvoe ring van drie groote objecten. Verbetering van land in West-Brabant. Het eerste betreft een groot cultuur technisch werk in het hoogneemraadschap „Mark en Dinlei" in West-Hrabani. Men weet, dat over de afwatering aldaar reeus jarenlang klachten bestaan. De boeren hebben veel overlast van het water en het zou ook niet overbodig zijn het land te verkavelen om aan de versnippering en verspreide ligging van de akkers een einde te maken. Thans zal dit groote werk inderdaad kunnen worden aangevat. De kosten be dragen in totaal ongeveer vyf millioen gulden. Behalve het Werkfonds zullen daarin bijdragen het departement van Wa terstaat, de provincie Noord-Brabant en het hoogheemraadschap „Mark en Dintel". De oppervlakte van de grond, die op deze wyzc zeer belangrijk aan cultuurwaarde zal winnen, bedraagt meer dan honderd duizend hectaren. Het groote cultuur-tech nische werk, waarbij ook kunstwerken moeten worden uitgevoerd, zal voor eenige jaren aan honderden arbeiders werk ver schaffen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland MONARCHISTISCHE ACTIVITEIT VAN OTTO VAN HABSBURG. (1ste blad). DE STRUD IN HET WESTEN. (2de blad). Binnenland BRAND IN DE ONDERGRONDSCHE WERKEN VAN DE MIJN LAURA TE EYGELSHOVEN; MACHINIST OM HET LEVEN GEKOMEN. (1ste blad). VERSCHILLENDE ERNSTIGE VER KEERSONGELUKKEN. (4de blad). BRAND IN DE ONDERGRONDSCHE WERKEN VAN DE MIJN LAURA TE EYGELSHOVEN. MACHINIST OM HET LEVEN GEKOMEN Een zeer ernstige brand woedt op het oogenblik op de 378 meter verdie ping in de ondergrondsche werken van de mijn Laura te Eygelshoven. In den nacht van Zaterdag op Zon dag is deze brand ontstaan in een pei ler op deze verdieping. Zondagochtend werd bij de gebruikelijke controle de brand ontdekt. Inmiddels was reeds een machinist, die 's nachts de pom pen controleert, afgedaald. Hij meldde zich niet op het overeengekomen uur, waarop een reddingsbrigade met een zuurstofap paraat afdaalde. De machinist werd op vrij grooten afstand van de brandhaard aan getroffen. Hij was blijkbaar door kool- monoxyde verrast en aan vergiftiging over leden. Het slachtoffer, de 32-jarige Hongaar O. Janusch uit Chèvremont, gemeente Kerkra- de, was gehuwd en vader van een kind. Op het oogenblik woedt de brand nog voort. De reddingsbrigade tracht het vuur in te dammen door het maken van mu ren in de ondergrondsche gangen. De Maandagmorgenploeg is niet afge daald. ry Park werd luchtalarm gegeven. Na een kwartier was de alarmtoestand geëindigd. LONDEN, 30 October. (A.N.P.) Bij Kings Cross werd vanochtend gewoon doorgewerkt. Er werd hier alarm gemaakt. De buitenste hekken van het Buckingham Palace werden gesloten, toen het alarmsig naal weerklonk. Toen alles weer veilig was, werden de hekken heropend. ANTI-SEMIETISCHE BETOOGING TE WILNA. KAUNAS, 30 Oct. (A. N. P.) Eenige hon derden Poolsche studenten hebben Zater dagmiddag te Wilna geprobeerd betoogin gen op touw te zetten, vooral van anti- semietischen aard. Er werden kreten van afkeuring jengens Litauen geuit. De be- toogers werden verspreid. Zuiveringsinstallatie te Tilburg. Ook zal een begin gemaakt kunnen wor den met den aanleg van een zuiveringsin richting te Tilburg. De Rijksdienst voor de Werkverruiming heeft namelijk besloten, een crediet van een paar honderdduizend gulden uit het Werkfonds te verleenen, om dit bevloei ingswerk te doen uitvoeren. Reeds een tiental jaren heeft de ge meente Tilburg te kampen met het vuile water der fabrieken, hetgeen in de omge ving tot veel moeilijkheden aanleiding geeft Er zijn nu en dan zelfs processen te gen de gemeente gevoerd. De bestaande vloeivelden voldoen niet, zoodat de aanleg van een geheel nieuwe zuiveringsinrich ting zeer gewenscht is. Restauratie Prinsenhof te Delft. Sinds geruimen tijd worden pogingen ge daan om het Prinsenhof te Delft zooveel mogelijk in oude vorm te herstellen. Er is, zooals bekend, zelfs een „comité Prinsen hof', dat particuliere steun propageert. De gemeente Delft, aan wie het gebouwen complex behoort, is niet in staat de kosten geheel alleen te dragen. Het Werkfonds zou nu met een crediet bijspringen. Tezamen met een bijdrage van de gemeente en de provincie zullen 150.000 beschikbaar komen. Daarmede kan een eerste behoorlijke restauratie tot stand worden gebracht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1