ÜXe nieuwe koew, neut JliaóAau
Nieuwe Finsche voorstellen
Uil hel Verre Oosten
Will U iets weten?
Het financieële beleid
BIOSCOPEN TE LEIDEN
ZATERDAG 28 OCTOBER 1939
CE LEWSCHE COURAN1
TWEEDE BI.AO - PAC. fi
VANDAAG BEZETTING VAN
WILNA
FINSCHE DELEGATIE NAAR MOSKOE
TERUG.
Nieuwe voorstellen van Helsinki
Het Finsche beperkte kabinet heeft de
Russische voorstellen bestudeerd. Het ple
naire kabinet zal vandaag de voorstellen
bespreken. De Finsche delegatie zal Maan
dag naar Moskou terugkeeren met nieuwe
tegenvoorstellen, die thans uitgewerkt
worden.
Men zegt, dat deze tegenvoorstellen het
laatste woord van Finland zullen zijn. In-
tusschen doet het gerucht de ronde, dat de
Sovjet-Unie een gewijzigd militair verdrag
heeft voorgesteld, dat vereenigbaar zou
zijn met de Finsche neutraliteit.
In een interview dat hij heeft verleend
aan het blad „Sociali Demokraati", het or
gaan van de socialistische partij, welke hij
in de regeering vertegenwoordigt, heeft
minister Tanner gezegd, dat de nieuwe
voorstellen van de Sovjet-Unie niet de
Scandinavische samenwerking raken. De
opvattingen van beide landen naderen el
kaar. De minister verklaarde verder, dat
sommige onderdeelen van de Russische
voorstellen de toestemming van het parle
ment behoeven met een meerderheid van
vijf zesde van het aantal stemmen. Zij ra
ken derhalve de grondwet van Finland. De
verklaringen van Tanner rechtvaardigen
echter niet de geruchten over afstand van
groote gebieden.
DE LITAUSCHE TROEPEN VANDAAG
TE WILNA
De troepen van het Litausche leger zijn
gisterochtend in het gebied van van Vil
nius aangekomen. Vandaag zullen zij de
stad Wilna binnentrekken.
Gisteren is een aanvullend protocol on
derteekend in Moskou tusschen de USSR
en Litauen, waarin tot in bijzonderheden
een beschrijving wordt gegeven van de
gTenslijn tusschen beide landen, zulks ter
uitvoering van artikel 1 van het verdrag
betreffende den overdracht van de stad
Wilna en het omliggende gebied aan de
Litausche republiek en betreffende den
wederzijdschen bijstand tusschen de Sovjet-
Unie en Litauen.
RADIOREDE VAN ESTLANDSCHEN
MINISTER
De Estlandsche minister van buitenland-
sche zaken, Piip, heeft een radioredevoe
ring uitgesproken, waarin hij, sprekende
over het bijstandspact met Rusland, zich
keerde tegen de tendentieuze geruchten,
volgens welke het democratische Estland
niet meer zou bestaan. De Sovjet-troepen
zijn thans aangekomen, maar het leven
gaat normaal als tevoren door. Het pact
benadeelt op geenerlei wijze de rechten van
den verdragsluiter en vormt geen tegen
iemand gericht coalitieblok. maar heeft een
zuiver defensief karakter, dat door het ge
bied wordt beperkt. Het pact is niet in
strijd met de Estlandsche neutraliteitsver-
klaring in den huidigen oorlog. De lijn der
Estlandsche buitenlandsche politiek is niet
gewijzigd. Estland zal trachten de nauwste
betrekkingen te onderhouden met alle lan
den aan de Oostzee en vooral den ruilhan
del tot ontwikkeling brengen. De Baltische
landen staan tegenover nieuwe taken, die
een nauwere samenwerking eischen.
Over de repatrieering der Duitschers zei-
de Piip, dat het Estlandsche volk er van
RUSLAND VERSTERKT ZIJN NIEUWE
POSITIE IN DE OOSTZEE.
De kaart geeft de Sovjet-Russische in
vloedssfeer weer in de Baltische landen,
waarmede de Sovjets militaire pacten heb
ben afgesloten.
Men overziet hier de verkregen vloot-
en vliegtuigsteunpunten alsmede de garni
zoenen waarover Rusland thans kan be
schikken.
In de toekomst zal Libau de voornaam
ste Russische vlootbasis worden in de Oost
zee.
Met Finland, dat tot de Noordsche sta
ten behoort, is de Sovjet nog in onderhan
deling; zoover bekend zouden eenige Fin
sche eilandjes tot Rusland terugkeeren.
De dikke lyn geeft de Russische grens
aan.
overtuigd is, dat de betrekkingen met
Duitschland vriendschappelijk zullen bly-
DE BRITSCH—RUSSISCHE
BETREKKINGEN
Anti-Britsche stemming in de
Russische pers.
Van dag tot dag wordt ,de anti-Britsche
en zelfs anti-Amerikaansche stemming in
de Sovjet-Russische pers meer merkbaar.
Deze richt zich vooral tegen de „leideide
kringen" of tegen de „reactionaire kringen"
of tegen de wapenfabrikanten in deze lan
den.
De „Izvestia" publiceert een artikel,
waarin wordt gezegd, dat na twee maanden
oorlog de kleine mogendheden in een wei
nig benijdenswaardige positie verkeeren.
Behalve de economische zorg en de groote
uitgaven voor hun bewapening, drukt hen
nog voortdurend de bedreiging dat hun
kostbare neutraliteit wordt geschonden en
hun land het slagveld wordt van de impe
rialistische mogendheden.
Toch handelsbetrekkingen tusschen
Engeland en Rusland.
De politieke correspondent van de „Dai
ly Telegraph" schrijft, dat besprekingen
gevoerd worden tusschen het Britsche de
partement van Handel en Sovjetambtena
ren en met het- doel den handel tusschen
Engeland en Rusland te doen toenemen.
Een der besproken onderwerpen is de vraag
of de goederen uitsluitend moeten worden
vervoerd in Russische schepen.
De diplomatieke correspondent van de
„Daily Mail" schrijft, dat hoewel de En-
gelschSovjet-Russische besprekingen geen
politieke beteekenis hebben, de Sovjet in
Londen heeft doen doorschemeren, dat een
Britsch staatsman in Moskou welkom zou
zijn voor algemeene besprekingen met Sta
lin.
VEREENIGL OEKRAÏNE
De nationale vergadering van de Westelijke
Oekraïne heeft met algemeene stemmen een
verklaring aangenomen betreffende de aan
sluiting van de Westelijke Oekraïne bij de
Oekraïnsohe socialistische Sovjet-Repu
bliek.
GERUCHTEN OVER EEN NEUTRAAL
BALKANBLOK
De „Basler Nachrichten" schrijft, dat de
Italiaansche ambassadeur te Sofia den Bul-
gaarschen minister-president Kiosseivanoff
een ontwerp heeft voorgelegd tot het instel
len van een neutraal blok, dat de staten
van Zuidoost-Europa zou omvatten. De am
bassadeur wenschte de Bulgaarsche opvat
ting hieromtrent te weten en naar te So
fia verluidt zou het antwoord van Bulgarije
zeer gunstig zijn geweest.
;ENGELAND WIL DE BESPREKINGEN
OVER TIENTSIN HERVATTEN.
De Britsche ambassadeur te Tokio, sir
Robert Craigie, heeft den Japanschen mi
nister van buitenlandsche zaken medege
deeld, dat de Britsche regeering de be
sprekingen over Tientsin v/enscht te her
vatten.
Verder wordt in welingelichte kringen
verklaard, dat de minister van binnen-
landsche zaken, Nomura, binnenkort be
sprekingen zal openen met den Amerikaan
schen ambassadeur. Grew, over de be
trekkingen tusschen Japan en de Ver-
eenigde Staten.
DE CHINEESCH—RUSSISCHE
BETREKKINGEN.
Volgens buitenlandsche waarnemers te
Tsjoenking blijven de Chineesch-Russische
betrekkingen ongawyzigd. Rurland gaat
voort met hel geven van materieele hulp
zonder in te grijpen in de binnenlandsche
politiek van China. Het schijnt evenwel,
dat de Russische hulp in de laatste weken
is toegenomen. Reizigers, die uit het
Noorden komen, berichten, dat het verkeer
van vrachtauto's op den weg van Lan
Tsjau naar Sian Yennan sedert Septem
ber verdrievoudigd is.
Vraag: a. Kunt u mij vertellen het
adres van het Amerikaansch consulaat?
b. Kan een visum ook schriftelijk,aange
vraagd worden?
c. Is er voor Beligë en Frankrijk een vi
sum noodig?
a. Wijnhaven 147, Rotterdam; b. Neen;
c. Voor Frankrijk wel, voor Beligë niet.
Tweede Kamer
OORLOGS-WINST-
BELAST1NG
NOODIG GEACHT
Verschil tusschen 1914 en nu
Vergadering van gisteren.
Voortgezet worden de algemeene be
schouwingen over de Rijksbegrooting voor
19<i0.
De heer DREES (S.D.) zet zijn Donder
dag atgebroken rede voort.
De regeering kan in zake de prijzen
siecnls remmend werken en paniek heipen
voorkomen. Spr. dringt aan op verdere
waakzaamheid. Bij den strijd tusschen
loonsverhooging en prijsstijging zal de laat
ste sieeds aan de winnende hand blijven.
Groote sociale spanningen zullen daardooi
ontstaan en groote moeilijkheden voor de
openbare kassen. De regeering wake streng
over de kosten van het werkelijke levens
onderhoud. Ze trachte b.v. de brandstof-
fenprijzen te beheerschen, nu ze de staats
manen in de hand heeft. Waar prijsstijgin
gen niet te vermijden zuLen zijn, zal dit
oilers van de staatskas vragen en zullen
oepaaide inkomsten moeten worden ver
hoogd. Er moet van den beginne af een
vast systeem zijn voor duurtebijslagen. Dit
is een centraal probleem.
De mobiiisatie-uitgaven moeten, als ir,
Engeland, uit belastingen bestreden wor
den. Zoo snel mogelijk moet een oorlogs
winstbelasting worden ingevoerd, al zaj
die niet zooveel opbrengen. De successie
belasting kan verzwaard worden.
Spr. behandelt de neutraliteitshandha
ving Er is critiek geleverd op een der Ka
merleden, die als bestuurder van vakver-
een :gingen de neutraliteit zou hebben %e-
schonden. Niet alleen de Staat, ook de
burgers moeten neutraal zijn, doch het is
niet in de eerste plaats de heer Rost van
Tonningen of de heer De Marchant et
d'Ansembourg, die dat hebben te zeggen.
Misschien trachten ze daardoor de aan
dacht van zichzelven af te leiden. Ook van
de pers mag zelfbeperking worden ver
wacht. Men vergelijke de Arbeiderspers
maar eens met het Nationaal Dagblad. De
S.D.A.P. zal voor zelfbeperking der pers
blijven strijden.
De heer TILANUS (C.H.) gaat de ge
beurtenissen der crisis na. De minister
president was in de memorie van ant
woord geheel geslaagd in de verdediging
van zijn beleid. Een generaal opmarcheeren
der drie groepen, die de motie-Deckers
aannamen, was geenszins aangewezen.
Wat is er principieel verschil tusschen
samengaan met vryz. democraten en libe
ralen, en samengaan met ook sociaal-demo
craten? Het principieele verschil, dat de
heer Schouten ziet, ziet spr. niet.
Spr. voelt niet meer het overwegend be
zwaar tegen toetreding van sociaal-demo
craten tot het kabinet. Nederland is een
christelijke natie, en daarmede moet in de
wetgeving rekening worden gehouden. In
die lijn heeft spr. tegen dit kabinet geen
bezwaar. Voor de staatkundige ontwikke
ling van ons vaderland blijft spr. aan den
christelijken grondslag vasthouden. Ont
kent men dat Nederland een christelijke
natie is, dan zal men de rechtsche partijen
zien samenspringen.
De heer JOEKES (V.D.) bespreekt aller
eerst de kabinetsformatie. Tot voor kort
dacht spr. dat de heer Colijn gestreefd
heeft naar een kabinet op zoo breed mo
gelijke basis. Doch uit de rede van den
heer Schouten leidt spr. af dat de heer
Colnn zelf dit voor onmogelijk hield.
Samengaan op godsdienstig gebied be-
teekent nog geen eensgezindheid op staat-
kundig gebied. Ook in dit licht is het te
genwoordige kabinet niet van abnormale
samenstelling.
Voor Nederland zijn luchtafweer en
luchtbescherming van overwegend belang.
Het Rijk schuift te veel de lasten af op
particulieren en gemeentebesturen.
Wat er voor defensie gedaan is, heeft
overigens over het algemeen spr.'s instem
ming.
De vervangingswaarde, is een belangrij
ke. doch niet de eenige factor.
Naar economische samenwerking met
Indië wo.rde zooveel mogelijk gestreefd.
Spr. brengt hulde aan de activiteit van den
minister van Economische Zaken.
Wat de financiën betreft, acht ook spr.
een leeningsfonds gewenscht. Over het al
gemeen kan spr. instemmen met de belas
tingplannen. Een oorlogswinstbelasting is
geboden. Spr. vraagt naar de plannen ten
aanzien van de gemeenten.
De heer DE VISSER (Comm.) ziet in de
politiek van dit kabinet een voortzetting
van die van den heer Colijn. Fel becriti-
seert spr. de rede van den heer Schouten
en verdedigt hij het optreden van Rusland.
Sor. becritiseert de wijze van werkloos
heidsbestrijding. het plan-Westhoff en het
plan van den arbeid.
Daar de door hem ingediende moties (tot
veler vroolijkheid) door de Nationaal-So-
cialisten worden ondersteund, komen ze
bii dit deha+ >'n behandeling.
De heer TEULINGS (R.K.) betoogt in
stemming met de plannen tot stichting var
een leeningfonds. Een oorlogswinstbelas
ting zal niet mogen ontbreken. Belasting-
politiek in oorlogstijd is een lastig pro
bleem. Spr. kan niet alle bezwaren der
regeering tegen het voorstel-De Wilde dee-
len. Bij belastingverhooging moet de druk-
verdeeling nader onder oogen worden ge
zien. Spr. vraagt zoo mogelijk verlichting
van accijnsheffingen en grondslagen der
personeeie belasting. De regeering kan ver
schillende onderdeelen der plannen-De
Wilde wel gebruiken. Bij stijgende belas
tingen wordt de druk van hen die uitslui-'
tend van een klein vermogen moeten le
ven wel heel zwaar. Spr. bepleit in het al
gemeen een actieve belastingpolitiek, re
kening houdend met economische eischen.
Het accres der civiele uitgaven bedraagt
van 19351939 3.2 pet., dat der militaire
57.5 pet. Er is dus op civiel gebied niet
maar raak uitgegeven. Economische acti
viteit in de volkshuisvesting moet bevor
derd worden. En men bedenke: défaitisme
op financieel gebied, zooals die der negen
mannen, schaadt ons staatscrediet.
Spr. bepleit te gelegener tijd consolidatie
van vlottende schuld. Spr. vraagt zich af,
of de directie der Nederlandsche Bank
juist beleid heeft gevoerd inzake Mendels
sohn's Bank. Gaarne werd spr. daarom
trent ingelicht.
De heer VAN HOUTEN (Chr. Dem.)
zegt dat de Kamer aan het reactionnaire
experiment met dr. Colijns vyfde kabinet
kort en snel een einde heeft gemaakt. Nu
steunt het kabinet op een stevige Kamer
meerderheid en dus moet ieder het Ka
mervotum toejuichen. Over 't geheel kan
spr. het kabinet steunen.
De heer RUTGERS VAN ROZENBURG
(C.H.) kan zich vereenigen met het alge
meen financieel beleid van de regeering.
Spr. vraagt zich echter af, waar het geld
voor het leeningsfonds vandaan moet ko
men. In 1914 hadden we een aantal vette
jaren achter den rug. Vergeleken by nu,
was het toen nog een paradijs. Ook onze
schuldpositie is nu veel ongunstiger. Spr.
en zijn politieke vrienden noemen dezen
minister echter den juisten man op de
juiste plaats.
De heer ZANDT (Staatk. Geref.) betoogt
dat de verlating van God de oorzaak is van
den tegenwoordigen toestand met zijn be
drog en andere misdaden, Zondagsonthei
liging enz.
De voorzitter van den Raad van Minis-
teis. de heer DE GEER, dankt namens de
regeering voor de gehoorde Instemming
met haar beleid.
Spr. zal zijn rede Dinsdag voortzetten.
De vergadering wordt om zes uur ver
daagd tot Dinsdag een uur.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
NEUTRALITEIT.
In de Standaard (anti-rev.) lezen
wij het volgende:
„De medewerking van den heer Kupers
aan de resolutie van het sociaal-democra-
tische I. V. V. zullen wij in geen enkel op
zicht verdedigen. Zin heeft een dergelijk
resolutiespel ook niet De sociaal-democra
tische Vakbeweging zal, sedert de groote
dagen van den heer Oudegeest, wel geleerd
hebben, dat haar internationaal-politieke
invloed uiterst gering, indien niet gelijk
nul is. De arbeiders in de neutrale landen
zullen zich van de resolutie niets aantrek
ken en de dictatoriale staten zullen er niet
door bewogen worden. Maar van de natio-
naal-socialistische agitatie komen wij in
het geheel niet onder den indruk. Hier is
zeker het spreekwoord van den pot en den
ketel ten volle van toepassing. Indien ex
één groep is, die de reserves niet in acht
neemt, welke passen aan sprekers en
schrijvers in neutrale landen, dan is het
zeker de nationaal-socialistische. Het op
treden van de Mussert-groep is in hooge
mate bedenkelijk. Zij spreekt bijna nooit
een waarlijk Nederlandsche gedach
te uit. Dat de Justitie nauwlettend acht
zal geven op hetgeen de nationaal-socialis
tische pers schrijft, mogen wy wel ver-
Twaalf nieuwe Missie-
Bisschoppen
Op den feestdag van Christus koning, zal
Z. H. Paus Pius XII, niet minder dan twaalf
bisschoppen de heilige wijding toedienen.
De Paus wordt daarbij geassisteerd door
Mgr. Costantini, Secretaris van de Propa
ganda Fide en Mgr. Streicher, Apostolisch
Vicaris van Oeganda!
Onder deze twaalf nieuwe bisschoppen-
missionarissen zijn een Italiaan, een
Franschman, een Duitscher, een Belg, een
Ier, twee Amerikanen, twee Afrikanen, een
Chineesch, een Indiër en ten slotte een
Nederlander: Mgr. H. M. Mekkelholt van de
Congegratie der Priestesr van het H. Hart
van Jezus, Apostolisch Vicaris van Palem
bang (Sumatra).
Mgr. Mekkelholt heeft zich voor deze wij
dingsplechtigheid uit Indië per K.L.M.-
vliegtuig naar Rome begeven.
De Apostolische prefectuur van Benkoe-
len (Zuid Sumatra) is bij deze gelegenheidi
verheven tot Apostolisch Vicariaat onder
der. naam van Apostolisch Vicariaat van
Palembang.
Mgr. H. M. Mekkelholt werd 25 Februari
1896 geboren te Lonneker (Overijssel), uit
een Twentsch weversgezin. Hij deed zijn
lagere studies aan het juvenaat „H. Hart"
te Bergen op Zoom, trad in bij de Priesters
van het H. Hart en legde in het noviciaat te
Asten zijn eerste geloften af op 8 September
1919. Na zijn philosophische studies te Lies-
bosch-Princenhage keerde hij naar Bergen
op Zoom als surveillant terug en vertrok
vandaar voor zijn theologische studies naar
Rome. Op 18 Juli 1926 volgde zijn H. Pries
terwijding door dia bisschop van Breda,
Mgr. P. Hopmans. Den 7e Juli 1927 behaal
de hij de doctors graad aan de Gregoriana
te Rome.
Zijn verzoek om naar de Missie te ver
trekken werd in September 1927 vervuld.
Hij vertrok naar Zuid-Sumatra. Achtereen
volgens was hy onderpastoor te Palembang,
waarnemend-pastoor te Tandjong Sakti;
sinds Februari 1928 lid van den Prefec-
tuursra'ad, in 1930 teruggekeerd naar Pa
lembang, werd hij er in Januari tot pastoor
benoem. Op 19 Januari 1934 volgde zijn be
noeming tot opvolger van Mgr. Smeets als
Prefect van Benkoelen.
trouwen. Wanneer zy zelfs de neutrale
houding van den Minister van Buitenland
sche Zaken min of meer verdacht maakt,
doet zij gevaarlijker werk dan de heer Ku
pers met zijn medewerking aan het Parij-
sche resolutiespel."
Zoo is het teekent de Avondpost
hierbij aan:
Men kon dezer dagen In het Nationale
Dagblad lezen: „Zwitserland en Denemar
ken zijn waarlijk onzijdig", waaruit men
dan blijkbaar moet verstaan dat Neder-
and het (door het optreden van den heer
Kupers) niet is.
Zulk geschryf, in dezen tyd, is ten een en-
male onverantwoordelijk.
(Hulden Woorden
VAN DEN WEG!!
HOOFDFILMS
The Lambeth Walk
(Lupino Lane).
Een vrouw wist te
veel. (Alfred Hitch
cock).
De verloren Zoon
(James Cagney).
Levensproblemen
(Cary Grant, Katha
rine Hepburn).
't Zit in de lucht.
(George Formby).
Dansmuziek (Her
man Thimig).
De Citadel (Robert
Donat, Rosalind
Russell.)
De tuin- van Allah.
(Mariene Dietrich,
Charles Boyer).
De passagier des
doods (Peter Lorre).
Komisch
Dramatisch
Komisch-
Romantisch
Komisch
Komisch
Romantisch
Sensatie
AANVANGbU'JK
lederen avond 8 15u
Zondag van 2—7 uur
Zaterdag en Woens
dag 2 uur matinée.
lederen avond 8 uur.
Zondag van 2—7 uur.
lederen dag matinée
(behalve Vrijdag).
~-4prpn avond 8 uur
Zondag 2.4.30
en 8 uur.
Saterdag en Woens-
ig half drie matinée
lederen avond 8.15 u.
Zondag 2 -7 uur
Zaterdag en
Woensdag 2.30 uur
matinée.
lederen avond 8 uui
Zondag van 2—7 uui
lederen werkdag 2
uur matinée.
Goedgekeurd
v volwassenen
Toelaatbaar
v volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen
toelaatbaar
volwassenen