De strijd op de zeeën
Gezonken en opgebrachte schepen
Amerika's
neutraliteitswet
Polen
onder vreemde
heersehers
De Duitsche
volksverhuizing
Nieuwe moeilijk
heden met Moskou?
BIOSCOPEN TE LEIDEN
WOENSDAG 25 OCTOBER 1939
CE LEIUStHE LUUKANI
1WEE1JE BtAIJ - PAG. 6
OMMEKEER IN DEN SENAAT.
Het lot van de „City of Flint" maakte
indruk.
De activiteit aan het front
FRANSCHE LEGERBERICHTEN.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt als volgt:
„In het laatst van den afgeloopen nacht
en gedurende den dag zijn aan verscheidene
punten van het front schermutselingen ge
voerd en zijn hinderlagen gelegd.
Aan de Zuidoostelijke zoom van het
bosch van Warndt is een vrij levendig ge
vecht geleverd; één van onze posten, welke
door den vijand werd aangevallen, is door
een onmiddellijken tegenaanval bevrijd."
Het Fransche legerbericht van heden
ochtend luidt:
„Een kalme nacht aan het geheele front.
Activiteit van patrouilles en artillerie in de
streek ten Westen van de Saar."
In zijn commentaar op de leger berichten
schrijft het Fransche persbureau Havas:
De hervatting der militaire bedrijvigheid
in verschillende frontsectoren wordt steeds
duidelijker. Kleine operaties, 'overvallen,
hinderlagen, groote patrouilles worden on
dernomen, tusschen de linies bij dag en bij
nacht. Het gaat echter om plaatselijke ont
moetingen, zonder algemeene strekking.
De toegenomen druk van Duitsche zijde
op de vooruitgeschoven stellingen der Fran-
schen heeft het Fransche bevel gedwongen
een tegenaanval in te zetten op geregelde
wijze om den bedreigden post te ontzetten.
Het is de eerste maal sedert den aanvang
der vijandelijkheden, dat het Fransche com
muniqué melding maakt van een operatie
van dezen aard van den kant van de Fran
sche troepen.
De onophoudelijke regen aldus het
Britsche persbureau Reuter welke de
modder steeds erger maakt, heeft geen ein
de gemaakt an de activiteit aan het Wes
telijk front, welke is hervat na de stilte van
het weekeinde.
De Duitsche activiteit is het sterkst ten
Westen van Forbach. De Duitschers vallen
hier de dorpen aan, welke door de Fran-
schen bezet zijn. Verder naar het Oosten
langs den Rijn wordt de stilte slechts on
derbroken door de Duitsche propaganda
met luidsprekers. Door middel van deze
luidsprekers wordt tot de Franschen gezegd:
„Wij hebben geen oorlog met Frankrijk".
Eerst werd hierom gelachen, doch het duurt
thans, te lang en men zoekt naar een middel
om er een eind aan te maken.
WIJZIGEN DUIKBOOTEN HAAR
SYSTEEM?
De Fransche marine-autoriteiten hebben
den indruk, dat bij den Duitschen duikboo
tenoorlog sedert enkele dagen een gewij
zigd systeem wordt gevolgd. Er zijn teeke
nen, die er op wijzen, dat de Duitsche on
derzeeërs zich meer concentreeren nabij de
zee-engten en de vijandelijke havens en
zich daartoe terugtrekken uit het midden
van den Atlantischen Oceaan.
In het Kanaal zijn twee Duitsche duik-
booten gesignaleerd, die het blijkbaar spe
ciaal op van Eastbourne en Le Havre ko
mende schepen voorzien hadden, blijkens
de positie, waar zij zich ophielden. Gister
middag is een Duitsche duikboot gezien, die
positie gekozen had op zestig mijl buiten
de Straat van Gibraltar, waar uiteraard de
hier passeerende schepen op de gebruike
lijke route moeten terechtkomen.
TOT ZINKEN GEBRACHTE SCHEPEN.
Gisteren is op de Noordzee het Grieksche
schip „Konstantinos Hadjipateras" tot zin
ken gebracht. Vijftien leden van de beman
ning hebben met een reddingboot de En-
gelsche kust weten te bereiken. De kapitein
verklaarde te gelooven, dat het schip is ge
zonken tengevolge van een vijandelijke ac
tie. Hij voegde hieraan toe, dat drie leden
van de bemanning en de Britsche loods ver
mist werden. Andere leden van de beman
ning zijn in een andere boot gegaan.
De „Konstantinos Hadjipateras" meet
4684 ton en hoort thuis te Chios.
Officieel wordt gemeld, dat het Britsche
s.s. „Meninridge" tot zinken gébracht is.
De maritieme commissie van de Vereenig-
de Staten heeft medegedeeld, dat het Ame-
rikaansche schip „Crown City" de geheele
bemanning van hét Britsche vrachtschip
„Ledbury" en vijf opvarenden van de „Me
ninridge" aan boord heeft genomen. Beide
schepen zijn in den Noordelijken Atlanti
schen Oceaan tot zinken gebracht. 32 op
varenden van de „Meninridge" zyn omge
komen.
Volgens een te Glasgow ontvangen tele
gram, is het stoomschip „Clan Chisholm",
metende 7.256 ton, tot zinken gebracht.
Officieel wordt medegedeeld, dat een pi
nas van de Britsche luchtmacht, met zeven
personen aan boord, welke gedurende vier
dagen vermist werd, in zijn basis in de
Noorlelyke wateren is teruggekeerd. Vlieg
tuigen en torpedojagers hebben naar het
vaartuigje, dat in een storm was geraakt
gezocht
Bewaking van „Queen Mary" en
„Normandie" verscherpt.
Gisteravond werd de bewaking van de
Queen Mary" en de „Normandie" ver
scherpt, nadat de New Yorksche politie be
richt had ontvangen, dat binnen eenige da
gen sabotage zou worden gepleegd aan
boord van een dezer beide schepen.
De „New York Times" weet nader te
melden, dat de inlichtingendienst van de
Amerikaansche marine in het bezit is van
de inlichtingen. De politie vat de zaak zoo
ernstig op, dat de bewaking by de ligplaat
sen der beide schepen aan de Hudson ver
dubbeld is. De schepen liggen zy aan zy.
Auto's mochten gisteravond niet tot de stei
gers ryden. Ook belangstellenden worden
op een afstand gehouden.
DE „CITY OF FLINT".
Levendige discussies zijn gewekt ten aan
zien van de wettelijke aspecten van het aan
houden van de „City of Flint" door Rus
land, aldus meldt de correspondent in
Washington van de „Daily Telegraph". Hij
voegt hieraan toe, dat de hoop uitgesproken
wordt, dat het incident er toe zal dienen om
de algemeene houding van de Sovjets op
te helderen. Sila Axtell, rechtskundige der
Britsche admiraliteit, heeft verklaard, dat
Rusland het schip moet teruggeven tenzij
het openlijk den kant van Duitschland
kiest.
Tijdens een persconferentie heeft presi
dent Roosevelt verklaard, dat alle feiten in
Moskou nog niet bekend zijn en dat
land tracht inlichtingen over deze zaak te
krijgen alvorens te besluite" wr
het schip gedaan moet worden. Toen de
journalisten vroegen, of er hoop bestond
dat het schip zou worden vrijgegeven, ant
woordde Roosevelt in bevestigenden zin.
De Amerikaansche minister van buiten-
landsche zaken, Cordell Huil, heeft mede
gedeeld, dat het waarschijnlijk is, dat meer
dan de helft van de lading van de „City of
Flint" bestaat uit voorwaardelijke contra
bande en voor een klein deel uit absolute
contrabande.
De voornaamste zorg van het Amerikaan
sche ministerie is te weten te komen, wat
het lot van de Amerikaansche bemanning
is.
Op het Witte Huis beschouwt men het
incident blijkbaar als een versterking van
de argumenten tot wijziging van de neu
traliteitswet
OPGEBRACHTE SCHEPEN.
Passagiers van het Russische mailschip
„Swanetia" die le Istanboel aan land ge
gaan zijn, hebben medegedeeld, dat het
schip, dat een geregelden dienst tusschen
Odessa en Piraeus onderhoudt, buiten de
Darnadellen op de Aegaeische Zee is aan
gehouden door Britsche oorlogsschepen. Na
een vluchtige inspectie van documenten en
loding kon het schip zijn reis voortzetten.
Het is het eerste geval van dezen aard
sinds het uitbreken van den oorlog Men
acht het zeer teekenend voor de waakzaam
heid der geallieerden op alle zeeën.
Tusschen Turkije en Bulgaarsche havens
varen geregeld twee Duitsche vrachtsche
pen. Zij laden in hoofdzaak groote hoeveel
heden Turksche tabak, die van Bulgarije
per spoor naar Duitschland vervoerd wordt.
Deze tabak wordt contant betaald in bui-
tenlandsche valuta.
Het Estlandsche telegraaf agentschap
meldt, dat het Estlandsche stoomschip
„Kotkas", dat van Lisseban op weg was
naar Odessa, Maandag door een Engelsch
schip ter fine van onderzoek naar Gibraltar
is opgebracht.
DUITSCHE BALLONNEN.
De Duitsche ballon, welke nabij St.
Truyen in de Belgische provincie Limburg
gevonden is, was een gewone kabelballon.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de
ballon van de köibel is losgeslagen en met
den wind is meegevoerd.
Zondagmorgen is tusschen Longueval en
Montalban ten Zuiden van Bapaume een
Duitsche ballon neergekomen. Óp het om
hulsel, dat 22 meter lang was, stond een
heel klein hakenkruis.
NOG DRIE DUITSCHE VLIEGERS AAN
LAND GEBRACHT.
Nog drie Duitsche vliegers zijn gisteren
aan de Engelsche Oostkust aan land ge
bracht door een Engelsch vaartuig, dat hen
redde uit een verongelukten bommenwer
per. Zij waren ongedeerd. Het vierde lid
der bemanning van den bommenwerper
was echter overleden, toen het schip ter
plaatse van het ongeluk aankwam. E.en
der drie mannen verklaarde, dat hij een
voor den dienst opgeroepen Sudeten-Duit-
scher was. Naar verluidt was de bommen
werper door een Engelsch oorlogsschip
neergeschoten.
EEN BRITSCHE TEGENSPRAAK.
In officieele kringen te Londen wordt
ontkend, dat eenige waarheid zou schuilen
in het bericht, dat door Duitsche agenten
in den Balkan wordt verspreid en vol
gens hetwelk Engeland reeds in het geheim
de kust van Dalmatië aan Italië zou heb
ben beloofd als prijs voor een welwillende
neutraliteit of het verklaren van den oor
log aan Duitschland.
VON PAPEN KEERT TERUG NAAR
ANKARA.
Volgens een telegram uit Ankara zal
von Papen Donderdag naar deze stad te-
rugkeeren.
In den loop van gistermiddag heeft de
Senaat snel verscheidene amendementen
aangen .ien op het aan de orde zijnde
wetsontwerp inzake de neutraliteit. Goed
gekeurd werden:
1. Een amendement, waarbij zekere op
o'e Amerikaansche koopvaardij toegepaste
beperkingen worden opgeheven, behalve
voor de gevaarlijke zone van het Noorde
lijk deel van den Atlantischen Oceaan.
2. Splitsing van de clausule inzake cre-
dietverleening voor aankoopen in de Ver-
eenigde Staten.
3. Amendement, dat den normalen han
del mogelijk maakt met Canada en Mexico
zonder dat de kooper het eigendomsrecht
moet verkrijgen op in de Vereenigde Sta
ten gekochte artikelen, met uitzondering
van wapenen.
Zij zullen evenwel niet met Amerikaan
sche schepen kunnen worden vervoerd.
Deze ommekeer is voor het grootste deel
veroorzaakt door de emotie, welke is ge
wekt in parlementskringen door het in be
slag nemen van de „City of Flint".
Parlementaire kringen zijn van meening,
ctat het in beslag nemen va.i het Amerikaan
sche stoomschip, de noodzakelijkheid be
wijst, om zoo spoedig mogelijk de debat
ten ten einde te voeren, teneinde een her
haling te voorkomen van dergelijke inci
denten, die zoo zegt men, voor de Vereenig
de Staten ernstige internationale complica
tes met zich zouden kunnen meebrengen.
ACTIE VAN „ZILVERHEMDEN"
IN AMERIKA.
Uit Chicago wordt gemeld: Drie leden
van de „Zilverhemden", een fascistische or
ganisatie, hebben gisteren bekend, zich te
hebben schuldig gemaakt aan het inslaan
van ruiten van Joodsche zaken. De be
schuldigden zijn dr. Homer Maerz, oud 25
jaar, die de leider genoemd wordt, George
Heppner, oud 35 jaar en Joseph Schimpf,
oud 45 jaar. De manr.en zijn ook verhoord
naar aanleiding van berichten, dat rijke
Joodsche handelslieden afpersingsbrieven
ontvangen hadden, waarin van hen bedra
gen van 50.000 dollar geëischt worden, on
der bedreiging met bomaanslagen.
EEN DECREET VAN HITLER.
Frank gouverneur-generaal.
In de Duitsche staatscourant wordt een
decreet van Hitier gepubliceerd betreffen
de het bestuur der bezette Poolsche gebie
den. In dit decreet wordt bepaald, dat de
door de Duitsche troepen bezette gebieden
gesteld worden onder den gouverneur-gene
raal voor de bezette Poolsche gebieden,
voor zoover zij niet zyn ingelijfd bij het
Duitsche Rijk. Tot gouverneur generaal
voor de bezette Poolsche gebieden wordt
benoemd rijksminister dr. Frank en tot
plaatsvervanger van den gouverneur-gene
raal rijksminister Seyss Inquart. De gouver
neur-generaal staat onmiddellijk onder Hit-
Ier. Hem worden alle takken van bestuur
toegewezen. Het tot dusverre geldende recht
blijft van kracht, voor zoover het niet in
strijd is met het overnemen van het bestuur
door het Duitsche Rijk. De ministerraad
voor de rijksverdediging, de lasthebber voor
het vierjarenplan en de gouverneur-gene
raal kunnen bij verordening recht schep
pen. De verordeningen worden afgekondigd
in het „Verordeningsblad voor de bezette
Poolsche gebieden". De voorzitter van den
ministerraad voor de ryksverdediging en
lasthebber voor het vierjarenplan, bene
vens de opperste rijksautoriteiten kunnen
verordeningen, die noodig zijn voor de plan
nen van de Duitsche levens- en economi
sche ruimte, opstellen, ook voor de onder
den gouverneur-generaal gestelde gebieden.
De kosten van het bestuur worden door het
bezette gebied gedragen. De gouverneur-
generaal maakt een begrootingsplan op, dat
goedgekeurd moet worden door den rijks
minister van financiën. De centrale instan
tie voor de bezette Poolsche gebieden vormt
de rijksminister voor binnenlandsche zaken,
die de voor de uitvoering en aanvulling van
dit decreet noodige rechts- en bestuurs-
voorschriften uitvaardigt. Dit decreet wordt
van kracht zoodra en in zooverre als Hit-
Ier den aan den opperbevelhebber van het
leger gegeven opdracht tot uitoefening van
het militaire bestuur intrekt. De bevoegd
heid tot uitoefening van de uitvoerende
macht blijft voor een speciale regeling voor
behouden. Het op 21 October gedateerde
decreet is behalve door den Fuehrer en
Rijkskanselier Adolf Hitler onderteekend
door den voorzitter van den ministerraad
voor de rijk^verdediging en lasthebber
voor het vierjarenplan, generaal-veldmaar-
schalk Goering, rijksminister van binnen
landsche zaken Frick, den plaatsvervanger
van den Fueher Hess, den chef van het op
perbevel der weermacht Keitel, den opper
bevelhebber van het leger von Brauchitsch,
den rijksminister var buitenlandsche zaken
von Ribbentrop, den rijksminister van fi
nancien graaf Schwerin von Krosigk en
rijksminister en chef der rijkskanselarij dr.
Lammers.
I
Eerste Leidsche
Begrafenisonderneming
voor Roomsch Katholieken
GEVESTIGD 1882. 4515
G. H. KLEINHANS
PIETEB DE LA COURTSTRA AT 22
TRANSPORT TELEFOON 21455
Tarief en uitvoering in overleg met U
DE DUITSCHERS WILLEN DENE
MARKEN NIET VERLATEN.
Reuter meldt: De Duitsche minderheid
in Slees wijk is verontwaardigd bij het
denkbeeld, dat zij repatrieering naar
Duitschland zou kunnen vragen. De Duit
sche partijleden van Noord-Sleeswijk heb-
oen een pro test vergadering gehouden, waar
werd besloten, dat ieder denkbeeld be
treffende gedwongen overbrenging naar
Duitschland van personen, die langen tijd
m Noord-Sleeswijk hebben gewoond, een
beleedigende gedachte was, die veront
waardigd van de hand moet worden gewe
zen. Partijleider Moelier zeide: „Hier hoo-
ren wij en hier blijven wij."
De Duitschers in het gebied van den
Boven Etsch.
Uit Bolzano word gemeld, dat de prefect
de politieke functionarissen en die der be
sturen en syndicaten der provincie Bolza
no bijeengeroepen heeft met het oog op
de toepassing van de recente Italiaansch
Duitsche overeenkomsten betreffende de
repatrieering der Duitsche onderdanen en
het overbrengen van personen van Duit-
scne afkomst uit het gebied van den Boven
Etsch, die geopteerd hebben voor het der
de Rijk.
De prefect gaf uitdrukking aan de over
tuiging, dat zijn richtlijnen toegepast zou
den worden in een atmosfeer van begrip
er billijkheid.
De bewuste overeenkomsten hebben naar
de opvatting der leidende Italiaansche in
stanties de strekking niet alleen een oor
zaak van wrijving tusschen Duitschland en
Italië weg te nemen, maar ook van dén
kant van Duitschland iederen eventueelen
eisch te voorkomen ten aanzien van het
gebied, dat aan de kroon gehecht werd na
den wereldoorlog en waar een bevolking
van Duitsche afkomst leeft, die geschat
wordt op 180.000 personen en die langen
tijd door Duitschland werd beschouwd als
een Duitsche voorpost in het Zuiden.
RiilVenlandsctie Berichten
BULGAARSCH PARLEMENT
ONTBONDEN.
Koning Boris heeft een decreet tot ont
binding van de Kamer onderteekend. Bin
nen twee maanden zullen nieuwe verkie
zingen worden gehouden.
OVERSTROOMINGEN IN DE BUURT
VAN BADAJOZ.
De hevige regens, welke de laatste da
gen zijn gevallen hebben in de buurt van
Badajoz overstroomingen veroorzaakt. Het
dorp Santa Maria moest worden ontruimd.
De te velde staande gewasen zijn verloren.
De civiele gouverneur der provincie be
vindt zich ter plaatse, teneinde de hulp
actie te leiden.
Als u tóch iets moet verliezen
ffc? En u hebt 't voor 't kiezen
Offert' liever dan een uur
Dan uw verd:ren levensduur
KATHOLIEK COMITÉ VAN
ACTIE „VOOR GOD"
2}e waa'iacfitige
mede.
De volken, die gelukkig zijn,
danken den vrede, dien zij ge
nieten aan de beoefening van het
goede, dat door de Tien Geboden
wordt voorgeschreven Deze
tien voorschriften houden in een
voudige bewoordingen, voor het
kleinste verstand te begrijpen, het
onderscheid voor tusschen goed
en kwaad en leggen zich met
onweerstaanbaar gezag op.
De menschelijke maatschappijen
hebben nooit iets anders kunnen
vinden voor dit heldere geheel,
dat zoo juist is in zijne onder
richtingen. Alles samen ge
nomen is de bron van geluk en
vrede steeds gelegen geweest in
de Tien Geboden.
FREDERIK LE PLAY.
Finsche onderhandelaars le
Helsinki teruggekeerd
GEEN NIEUWE RUSSISCHE EISCHEN.
De Finsche delegatie heeft gisteren Mos
kou verlaten om met haar regeering te Hel
sinki overleg te plegen en om waarschijn
lijk over eenige dagen terug te keeren ten
einde de besprekingen voort te zetten.
Dit bericht, heeft, naar men te Stockholm
verneemt, in Helsinki verwondering ge
wekt. Tanner heeft geweigerd in een tele
fonisch onderhoud den aard van de nieuwe
voorstellen uiteen te zetten, ook wilde hy
niet zeggen, wanneer hij naar Moskou denkt
terug te keeren.
Volgens Zweedsche waarnemers in Hel
sinki is men algemeen van oordeel, dat de
terugkeer van de Finsche delegatie duidt
op een toegenomen spanning, doch in som
mige kringen is men van meening, dat het
een goed teekem is, dat eenige leden van de
Finsche delegatie in Moskou zijn gebleven.
De woordvoerder van het Finsche mini
sterie van buitenlandsche zaken heeft gis
teravond verklaard, dat de terugkeer van
Paassikivi en Tanner tot geen enkele on
gerustheid aanleiding behoeft te geven.
De Sowjets hebben geen enkelen nieu
wen eisch gesteld, maar wel verschillende
aanpassingen betreffende het tevoren voor
gelegde ontwerp, welke een raadpleging
van de Finsche regeering noodzakelijk
maakten.
Het Finsche kabinet is direct begonnen
met de nieuwe voorstellen te bestudeeren,
maar het is zoo goed als uitgesloten, dat de
delegatie vóór het einde van deze week
naar Moskou zal terugkeeren.
Van bevoegde zijde te Washington wordt
vernomen, dat Finland een leening of cre-
dieten van de federale administratie van
leeningen tracht te verkrijgen, teneinde in
de Vereenigde Staten katoen, graan enz.
aan te koopen. In de voorbereidende be
sprekingen zijn echter geen bedragen ge
noemd.
Langdurige onderhandelingen verwacht.
De Finsche bladen „Uttsi Suomi" en „Suo-
men Sosialdemokraatti" doen uitkomen,
dat de snelle terugkeer van de Finsche on
derhandelaars uit Moskou ook voor de Fin
sche regeering een verrassing is geweest.
Zy gelooven, dat men zich op langdurige
onderhandelingen moet voorbereiden.
Beide bladen wijzen op de noodzakelijk
heid de Finsche militaire voorzorgsmaatre
gelen uit te breiden.
THEATER HOOFDFILMS INHOUD AANVANGbUUR KEURING
Trianon:
Boefje (Annie van
Ees, Albert van Dal-
sum).
Ilet bekende
boek van
Brusse
lieren avond 8 15 u
Zondag van 27 uur
Zaterdag en Woens
dag 2 uur matinée.
Goedgekeurd
Luxor:
De Spooktrein (Jan
Musch, Fientje de la
Mar).
100 pet. Service (Con
stant Bennett, Mi-
scha Auer).
Sensationeel
Komisch
Iederen avond 8 uur.
Zondag van 2—7 uur.
Iederen dag matinée
(behalve Vrijdag).
Goedgekeurd
v volwassenen
Casino:
't Zit in de lucht.
(George Formby).
Pennies from hea
ven (Bing Crosby).
Komisch
Komisch-
muzikaal
-dpren avond 8 uur
Zondag 2.4.30
en 8 uur.
Saterdag en Woens-
ag half drie matinée
Goedgekeurd
Lido:
De Citadel (Robert
Donat, Rosalind
Russel).
Dramatisch
lederen avond 8.15 u.
Zondag 2—7 uur
Zaterdag en
Woensdag 2 30 uur
matinée.
Goedgekeurd
v. volwassenen
Rex:
Drie kameraden
(Rubert Taylor,
Franchot Tone, Ro
bert Young).
De dubbele bruiloft.
(Myrna Loy Wil
liam Powell).
Na-oorlogstijd
Komisch
lederen avond 8 uui
Zondag van 2—7 uui
Iederen werkdag 2
uur matinée.
Toelaatbaar
v volwassenen
