Ruslands belangstelling
voor Finland
5)e aoxlogófbumd taait iaat op,
Mededeelingen over de Duitsche
luchtaanvallen
Ook groo*ere activiteit aan het
Fransche front
Henderson
over Hitier
Kalinin antwoordt Roosevelt
WOENSDAG 18 OCTOBER 1939
CE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Hoeveel Duttsche duikbooten
zijn er vernietigd?
DE LUCHTAANVAL VAN MAANDAG.
In een verklaring in het Lagerhuis heeft
minister-president Chamberlain gisteren
gezegd, dat de luchtaanval op de Firth of
Forth Maandag werd uitgevoerd door
twaalf of mogelijk ook meer vijandelijke
vliegtuigen, die in escadrilles van twee of
drie tegelijk aanvielen. Twee burgers wer
den licht gekwetst door granaatssplinters.
De schade, welke aan eigendommen van
burgers werd aangericht, is zeer gering.
Dooden zijn gevallen onder de opvaren
den van de oorlogsschepen „Southampton",
„Edinburg" en „Mohawk."
De minister-president betreurde te moe
ten zeggen, dat drie officieren en dertien
minderen zijn gesneuveld of zijn overleden
aan de opgeloopen kwetsuren. Verder zijn
twee officieren licht gewond, elf minderen
zijn ernstig en 31 lichter gekwetst.
De schade, welke aan de „Southampton"
en „Edinburgh" werd aangericht., is gering,
beide schepen zyn nog zeewaardig.
Vier vijandelijke bombardementsvlieg
tuigen werden neergeschoten, waarvan één
door het luchtdoelgeschut. Ook een aantal
andere vijandelijke toestellen werd hevig
aangevallen en eenige daarvan hebben wel
licht hun basis niet meer kunnen bereiken.
Daar de aanval plaatselijk was en zich
slechts op kleine schaal scheen te ontwik
kelen en daar onze afweer volkomen gereed
was, achtte men het niet wenschelijk
luchtalarm te maken, omdat dit in een uit
gestrekt gebied ontwrichtend zou hebben
gewerkt en ongerief zou hebben veroor
zaakt."
De aanval van Dinsdag.
„Te 10.30 uur," aldus volgens Chamber
lain, „is vandaag (Dinsdag) een luchtaan
val gedaan op Scapa Flow door ongeveer
vier toestellen. Twee bommen kwamen zeer
dicht in de nabijheid van de „Iron Duke"
terecht, waar door het schip in zekere ma
te werd beschadigd. Er werd niemand ge
dood of gewond. De „Iron Duke" is een
oud slagschip, dat, naar men zich zal her
inneren krachtens het vlootverdrag van
Londen buiten dienst werd gesteld en van
zijn bewapening werd ontdaan. Het schip
is sindsdien gebruikt als depot- en oefen-
schip. Een vijandelijk vliegtuig werd door
het scheeps- of door het kustgeschut neer
geschoten: het viel brandende neer. Een
tweede vliegtuig is waarschijnlijk bescha
digd."
In antwoord op een desbetreffende vraag
zeide de premier, niet te gelooven dat er
Dinsdag een luchtaanval op de kust van
Yorkshire gedaan is. Op de vraag, of de re
geering tevreden is over de luchtverdedi
ging te Edinburgh, antwoordde hij: „Ik zou
denken, dat uit de opgesomde resultaten
blijkt, dat de afweer in de hoogste mate
doeltreffend was."
CHURCHILL OVER DE „ROYAL OAK."
Verder heeft minister Churchill me
degedeeld, dat 't slagschip „Royal Oak"
tot zinken werd gebracht door een duik
boot, terwijl het voor anker lag bij
Scapa Flow in Noord Schotland te 13.30
uur op 14 October. Hij voegde hieraan
toe, dat nog niet bekend is hoe de duik
boot er in is geslaagd de verdedigings
werken van de haven te passeeren. Het
binnendringen van de duikboot moet
worden beschouwd als een opmerkelijk
staaltje van kunde en durf. Een com
missie van onderzoek is te Scapa Flow
gevormd.
De minister zeide verder, dat de duikboot
blijkbaar de beide stuurboordtorpedo's
'heeft afgevuurd op de „Royal Oak". Eén
hiervan trof het schip aan den boeg. De
gedempte ontploffing, welke werd gehoord,
wordt toegeschreven aan de exploisie van
de springstoffen aan boord van het slag
schip.
Twintig minuten later vuurde de onder
zeer nog drie of vier torpedo's af en deze
troffen kort na elkaar het schip, waardoor
het kapseisde en zonk.
De „Re al Oak" lag aan het uiterste einde
van de haven en daardoor zijn verscheidene
officieren en minderen verdronken voor
mer. hulp kon 'deden. Meer dan 800 opva
renden zijn om het leven gekomen.
In zijn verklaring heeft Churchill verder
nog gezegd, dat zoo ernstig als de aanval
der duikboot is geweest, dit toch niets af
doet aan de veiligheid van de groote sche
pen, welke voldoende blijft. Een inters on
derzoek op de ankerplaats heelt niets op
geleverd, doch het is duidelijk, dat na eeni-
gen tijd de haven weer veilig kon worden
verklaard. Alle noodzakelijke maatregelen
zijn genomen om de bescherming, welke in
den vorigen oorlog voldoende is gebleken,
uit te breiden.
De duikbootoorlog.
Tegen het einde van de vorige week is
de duikbootoorlog aldus vervolgde de
minister van Marine welke gedurende
veertien dagen voornamelijk gericht is ge
weest tegen de neutralen, weer feller ge
worden. Vier schepen, waaronder twee
Fransche, zijn tot zinken gebracht in de
westelijke wateren op Zaterdag en Zondag,
drie andere werden aangevallen, doch slaag
den er in te ontsnappen. De Britsche sche
pen, welke tot zinken zijn gebracht, meten
in totaal 13.000 ton.
Men kan evenwel niet zeggen dat alle
verliezen aan één zijde zijn. Tot nu toe
heeft het ministerie van Marine niet gepu
bliceerd hoeveel duikbooten tot zinken zyn
gebracht. De strijd tegen deze vaartuigen
gaat evenwel steeds voort.
Vrydag j.l. werden vier onderzeeërs van
den vijand tot zinken gebracht, waaronder
twee van het grootste type. In den grooten
oorlog is een dergelijk resultaat niet be
reikt.
„Gedurende de laatste week, waarvoor ik
de getallen kan geven, dat is de zesde week
van den oorlog," zoo zeide Churchill, „zijn
zeven duikbooten tot zinken gebracht. In
dien wij terugblikken op de geheele pe
riode van zes weken, dan zijn naar schatting
dertien duikbooten tot zinken gebracht en
vijf ernstig beschadigd en vermoedelijk ge
zonken. Deze schatting is waarschijnlijk te
laag. Ongeveer tweederde van de duikboo
ten, welke buitengaats waren, hebben te
lijden gehad van aanvallen met diepte
bommen.
Ook de Fransche marine is krachtig en
actief en heeft zonder twyfel ook resultaten
geboekt, doch het is niet mijn zaak cijfers
hiervan te geven.
Wij schatten dus dat van de zestig
duikbooten, waarover de vijand bij het
begin van den oorlog beschikte, onge
veer een derde tot zinken is gebracht.
Op het oogenblik bevinden zich de over
levenden van de bemanning van drie van
deze schepen in Britsche gevangenschap.
Wanneer wij dus de balans opmaken van
de eerste zes weken duikbootoorlog, tegen
de Britsche koopvaardij, dan. moeten we
constateeren, dat een derde tot een vierde
van de geheele onderzeevloot van Duitsch-
land tot zinken is gebracht en dat het gat,
dat is geslagen in de grondig opgeleide of
ficieren en bemanning, niet gemakkelijk
kan worden aangevuld. De Britsche koop
vaardij, welke in totaal 21 millioen ton telt,
heeft door het optreden van de duikbooten
156.000 ton verloren, waarbij moet worden
gevoegd, 18.000 ton welke door mijnen
verloren is gegaan.
Het is niet te veel gezegd, wanneer we
beweren aldus eindigde Churchill dat
nu na zes weken oorlog we bijna dezelfde
hoogte van een succesvollen strijd tegen
de duikbooten hebben bereikt als in den
vorigen oorlog in de eerste maanden van
1918. Ik ben van meening dat wij dit deel
van onze bezigheid in den oorlog met eenig
vertrouwen aan het Huis kunnen voorleg
gen."
DUITSCH COMMUNIQUE OVER DEN
AANVAL OP SCAPA FLOW.
Gisteren zyn Duitsche luchtstrijdkrachten
tot Scapa Flow doorgedrongen. De in de
baai liggende eenheden der Britsche slag-
vloot werden met succes aangevallen. Be
halve andere oorlogsschepen werd een
slagschip getroffen door bommen van zwaar
en middelkaliber. Bij het luchtgevecht, dat
vervolgens ontbrandde, werd een vijande
lijk jachtvliegtuig door onze bombarde
PUROL er op! Dit moet Uw Eerste Gedachte zijn bij
Gesprongen Handen, Ruwe huid en Schrale Lippen, Barsten, Kloven, Winterhanden, Wintervoeten, Winterooren en Winterteenen
Huidwondjes, Ontvellingen, Huidschavingen, Snij-, Stoot-, Brand- en Val wondenRoode ontstoken Huid, Schrijnen en Smetten der Huid.'
Het verzacht dadelijk en geneest spoedig. PUROL in Doozen van 30, 60 en 90 cent. Tuben 80 cent. Bij Apoth. en Drogisten.
mentsvliegtuigen neergeschoten. Het zeer
zware vijandelijke afweervuur ten spijt ge
lukte het allen Duitschen toestellen op één
na, hun bases te bereiken.
NIEUWE LUCHTAANVAL
GISTERMIDDAG.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
gistermiddag van ongeveer half één tot half
drie twee formaties van 6 resp. 4 vliegtui
gen boven de Orkney-eilanden een tweeden
luchtaanval hebben ondernomen. Er werd
geen schade aangericht en er vielen geen
slachtoffers. Een dei Duitsche vliegtuigen
is, naar gerapporteerd wordt, vernield.
Zi|n rapport als Witboek
verschenen
HITLER ALLEEN VERANTWOORDELIJK
VOOR DEN OORLOG.
Uit zinsneden in het eindrapport, dat sir
Neville Henderson, de vroegere Britsche
ambassadeur te Berlijn, heeft uitgebracht
en dat gisteravond in den vorm van een
Witboek gepubliceerd is, blijkt, dat, naar
zijn opvatting alleen Hitier aansprakelijk
is geweest voor het besluit tot het voeren
van oorlog.
Ten aanzien van de houding van Goe-
ring zegt Henderson: „Ongetwijfeld zou
Goering de voorkeur hebben gegeven aan
een vredelievende oplossing, doch in aan
gelegenheden als deze, telde alleen de be
slissing van Hitier en, wat Goering er ook
zelf van gedacht mocht hebben, hij was
slechts de trouwe en onderdanige dienaar
van zijn meester."
In een beschouwing over Hitler's poli
tiek zegt Henderson: „Van twee alternatie
ven was, gezien uit het oogpunt van Hit
ler's groeiende eerzucht en die van de
clique om hem, de oorlog het aantrekke
lijkste. Het is nauwelijks te gelooven, dat
hy zou hebben gehandeld, zooals hij nu
gedaan heeft, als niet veeleer een bloe
dige oorlog dan een oorlog zonder bloed
vergieten hem het beste vooruitzicht had
toegeschenen. Het was altijd zyn bedoeling
geweest den Polen een les te leeren voor
wat hij beschouwde als hun gemeene on
dankbaarheid: de afwijzing van zijn in
Maart gestelde eischen.
Von Ribbentrop licht Hitier verkeerd in.
Een van de grootste nadoelen voor Hit-
Ier is, dat hij, afgezien van zijn twee offi-
cieele bezoeken aan Italië, nooit in het
buitenland geweest is.
Voor zyn kennis van de Britsche men
taliteit vertrouwde hij derhalve op von
Ribbentrop, die ambassadeur te Londen is
geweest, die Engelsch en Fransch spreekt,
die eenige jaren in Canada heeft doorge
bracht en dien hy beschouwde als een man
van de wereld.
Indien de inlichtingen juist zijn, gaf von
Ribbentrop hem verkeerde raadgevingen
ten aanzien van Engeland, terwijl zijn op
volgers in andere kringen Hitier er toe
brachten, zich te beschouwen als een twee
den Bismarck, een overtuiging, welke von
Ribbentrop waarschijnlijk deelde. Zelfs de
meest absolute dictator is ontvankelijk voor
de invloeden van zyn omgeving.
Niettemin kwamen de besluiten, de be
slissingen en het opportunisme van Hit-
Ier, uit hemzelf voort. Goering heeft my
eens gezegd: „Als er een beslising moet
v/orden genomen, is niemand van ons meer
waard dan de steenen waarop wij staan.
Alleen de Führer beslist."
Wilde het leger strijd met Polen.
Indien nog iets meetelde, was dat de
meening van zijn militaire raadgevers. Men
heeft altijd geloofd, dat zy de afkondi
ging van een protectoraat over Bohemen
hebben aangeraden. In Augustus van dit
DE DUITSCHE LUCHTAANVAL A.P SCHOTSCHE KUSTJk
Basis der britsche Kruisers a
luchtaanval der duitsche luchtmacht- i-*
2 pUEENSFERRY i
^nvvews# r
Het kaartje geeft den Duitschen lucht
Oostkust van Schotland; de aanvallers
Forth-brug en de oorlogsschepen welke
anker lagen.
Het contact tusschen de Duitsche en
nabijheid van het eiland May.
Het kaartje werd geconstrueerd op
aanval van 15 Oct. j.l. weer aan de
hadden het voornamelijk gemunt op de
in de marinebasis van Rosyth voor
Britsche vliegtuigen vond plaats in de
grond van berichten van Britsche zijde.
Slechts vriendschappellike
samenwerking.
FINLANDS ONAFHANKELIJKHEID IS
ERKEND
Kalinin heeft president Roosevelt een ant
woord gezonden op zijn recente demarche.
In dit antwoord verklaart hij, dat hij het
nuttig achtte Roosevelt er aan te herinne
ren, dat „de staat van onafhankelijkheid
der Finsche republiek uit vrijen wil door
de Sovjet-regeering werd erkend op 21 De
cember 1916. en dat de souvereiniteit van
Finland gewaarborgd werd door het Vre
desverdrag van 1920 tusschen Rusland en
Finland".
Voortgaande zegt Kalinin in dit ant
woord: „Door bovengenoemde daden der
Sovjet-regeering werden de fundamenteele
beginselen der wederzijdsche betrekkingen
tusschen de Sovjet-Unie en Finland gede
finieerd. De huidige onderhandelingen der
Sovjet-regeering met Finland worden even
eens gevoerd in overeenstemming met deze
beginselen".
Hieraan voegt Kalinin toe, het eenig doel
van deze onderhandelingen was de verste
viging van de wederzij dsche betrekkingen
en „de versterking van de vriendschappe
lijke samenwerking van beide landen ter
waarborging van de veiligheid van de
Sovjet-Unie en Finland".
Hoe Washington dit antwoord opvat.
Het antwoord van Kalinin aan Roose
velt wordt te Washington beschouwd als
een rechtvaardiging voor den stap van Roo
sevelt bij de Sovjets.
Deze briefwisseling zal er toe kunnen die
nen de toekomstige situatie te verhelderen,
indien de handhaving van den vrede niet
meer mogelijk zou zyn tusschen Finland en
Rusland.
RUSSISCHE EISCHEN
De Neue Züricher Zeitung meldt uit Stock
holm, dat Rusland van Finland de afslui
ting zou wensohen van een bijstandspact,
een militaire basis op Hangoe, den Zuid
westpunt van Finland en grensrectificaties.
Finland zou slechts bereid zijn op het laat
ste punt toe te geven. Men gelooft echter,
dat een compromis zal worden bereikt.
Het is mogelijk, dat Paasikivi zijn terug
keer naar Moskou zal uitstellen tot na den
terugkeer van president Kallio van de con
ferentie der staatshoofden te Stockholm,
welke vandaag begonnen is. Ondertusschen
bespreekt de Finsche regeering het verslag
van Paasikivi over de besprekingen. Men
is te Moskou voldaan over het feit, dat de
Sovjets blijkbaar niet gehaast zijn en over
de vriendelijke ontvangst, welke Paasikivi
te Moskou ten deel is gevallen.
De defensiemaatregelen van Finland wor
den evenwel onverminderd voortgezet en
de helft van de bevolking dient thans op
een andere wijze het land.
DE BOLSJEWISEERING VAN POLEN
De „Osservatore Romano" schrijft breed
voerig over berichten over den toestand in
het door de Russische troepen bezette deel
van Polen, welke berichten afkomstig zijn
uit neutrale landen. Groote gebieden, wel
ke door het roode leger zijn bezet, worden
reeds gesovjetiseerd naar Moskovitisch voor
beeld. De Poolsche bevolking is ten prooi
aan onderdrukking en vervolging, zoowel
op religieus, socialistisch als patriottisch ge
bied. In belangrijke plaatsen werden
Sovjets gevormd uit extremistische elemen
ten, die veelal uit de gevangenis zijn be
vrijd. Hetezlfde geldt voor „comité's tot
openbaar welzijn", bestaande uit ongelet
terde boeren en werklieden. De eerste
maatregelen waren het gevangen zetten van
de vertegenwoordigers van de betere klas
se, de leiders en grondeigenaars. Hun hui
zen werden bestormd en in brand gestoken,
de gronden werden verdeeld overeenkom
stig de grillen van de nieuwe Wit-Russische
en Oekrainsche meesters. De meest beroem
de cultureele instellingen, welke de trots
van Polen uitmaakten, ondergingen hetzelf
de lot. De „Osservatore Romano" bericht
verder, dat de katholieke univeritelt van
Chyrow is verwoest, evenals de bibliotheek
van Medska by Przemysl en het museum
van Pulawsky. Ook is het beroemde beelte
nis van de H. Maagd van Dostra Brama
verscheidene dagen blootgesteld geweest
aan de bespotting van de godloozen gedu-
reide de bezetting van Wilna.
De communistische propaganda wordt
op groote schaal bedreven, duizenden vaan
dels met hamer en sikkel, foto's van Lenin
en antigodsdienstige pamfletten werden on
der de bevolking verdeeld, vele katholieke
en orthodoxe priesters en kloosterlingen
zijn gefusilleerd en de beweging der god
loozen heeft ook haar vertakkingen in het
bezette gebied gekregen.
De voormalige Poolsche machthebbers
De voormalige Poolsche president der
Poolsche republiek is van Bicaz naar Crajo-
va vertrokken. Maarschalk Smigly-Ryds,
die tot dusver in Crajova verblijf hield,
heeft een nieuwe verblijfplaats in Drago-
slavelle gekregen, een dorp in de Hooge
Karpathen. Beck is op zijn reis naar Mo-
roeni in Kroonstadt ernstig ziek geworden
door een longaandoening. De overige leden
der vroegere Poolsche regeering bevinden
zich sinds begin October in Herkulesbad.
jaar deelden zy Hitier mede dat een verder
uitstel fataal zou zijn, omdat het seizoen
van slecht weer in Polen hun berekenin
gen voor een snel succes in de war zou
sturen. Het leger gunde hem nauwelijks
de week van 25 Augustus tot 1 Septem
ber, waarin hij zijn laatste pogingen deed
om zich van de neutraliteit van Engeland
te verzekeren. Desniettemin was het advies
van zijn soldaten waarschijnlijk niets meer
dan een dekmantel voor de uitvoering van
Hitler's eigen plannen. Het ongeduld, dat
hij op den laatsten Augustus toonde, kan
nauwelijks anders dan met voorbedachten
rade gedemonstreerd zijn. Het verdrag met
Rusland scheen hem het voordeel te ver
schaffen, waarnaar hij gezocht had, en toen
was er geen tijd te verliezen, indien men
niet wilde, dat de modder zich bij Polens
bondgenooten zou voegen.
Ten aanzien van de Poolsche nota van
10 Augustus, waarin verklaard werd, „dat
iedere verdere Duitsche inmenging ten
nadeele van de Poolsche rechten en be
langen te Dantzig zou worden beschouwd
als een daad van agressie", schrijft Hen
derson: „Het staat voor my vrijwel vast,
dat deze laatste zinsnede meer dan iets an
ders heeft bijgedragen tot de ontketening
van den laatsten storm in Hitler's geest,
waarvan de wereldvrede afhing. Het is de
tragedie van een dictator, dat, terwijl hij
voortgaat zijn omgeving voortdurend en
onverbiddelijk slechter wordt. Doordat
men niet de vrijheid heeft om zijn mee
ning te uiten, verliest hij de diensten van
zyn beste menschen. Alle oppositie wordt
onverdragelijk. Allen, die stoutmoedig ge
noeg zijn om een andere meening te ver
kondigen, worden dan ook verwijderd en
ten slotte is de dictator omringd door lou
ter jabroers, wier vleierij en raadgevingen
het eenige zJjn, dat hij kan verdragen."
Sprekende over de „ongelukkige resul
taten van het huwelijk van von Blom
berg", zegt Henderson: „Meer dan ooit ben
ik er van overtuigd, dat deze op zichzelf
onbeteeltenende gebeurtenis een groot on
heil heeft veroorzaakt, doordat Hitler's
meer gematigde en onafhankelijke raad
gevers, zooals von Blomberg, van Neurath,
de generaals Fritsch en Beek, uit Hitiers
omgeving verwijderd werden. Na Februari
1933 werd Hitier meer en meer onbereik
baar voor de invloeden van buiten-af: hy
stond boven de wet".
Henderson doet dan mededeelingen over
zijn besprekingen met Hitier te Berchtes-
gaden op 23 Augustus. Hij vertelt daar
over:
„Hitier was dien dag in een bui van de
grootste prikkelbaarheid. Zijn woorden
over Polen en de Britsche verantwoorde
lijkheid voor de Poolsche houding waren
heftig, beschuldigend en overdreven. Toen
hij mij by het tweede onderhoud zijn ant
woord overhandigde, had hij zijn kalmte
herwonnen, doch hij was niet minder on
buigzaam. Hij zeide mij, dat hij Chamber
lain niet langer vertrouwde. Hij had liever
een oorlog op vijftigjarigen dan op 55-ja-
•rigen of 60-jarigen leeftijd en altijd had hij
gestreefd naar vriendschap met Engeland
en in de mogelijkheid daarvan geloofd.
Ik kreeg den indruk, dat de korporaal
van den vorigen oorlog sterk verlangde te
bewijzen, wat hij tot stand zou kunnen
brengen als generalissimus in een nieuwen
oorlog."
Bullenlandsctie berichten
TAIFFOEN OVER JAPAN EISCHT
MENSCHENLEVENS.
Maandagavond heeft een taifoen ge
woed in de Japansche provincie Miyazaki
Kagoshima en Kuyshu. Dertig personen
werden gedood, twaalf gewond, 31 perso
nen worden vermist, 427 huizen werden
verwoest, 601 beschadigd, 78 weggespoeld
en 9312 onder water gezet.
Vooral te Loesjoe is groote schade aan
gericht. Een uitlooper van den taifoen,
welke met hevige regens gepaard ging,
heeft gisteren boven het gebied van To
kio gewoed, doch berichten over schade zijn
niet ontvangen.
ONTPLOFFING AAN BOORD VAN
NOORDSCH TANKSCHIP.
In de machinekamer van het Noorsche
tankschip „Sysla" dat op het oogenblik op
de Taag ligt, heeft zioh een ontploffing
voorgedaan. De ontploffing werd gevolgd
door een brand, die inmiddels reeds be
dwongen is. Vijf matrozen werden ge
wond.
