dagen Historie
ZATERDAG 14 OCTOBER 1939
DE LE1DSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
7
Oorlog of vrede? „En hoe staat
het nu met den oorlog?" is een vraag, wel
ke iederen journalist in deze dagen tel
kens weer wordt gesteld. Merkwaardiger
wijze ligt dezelfde beteekenis opgesloten
in de vraag: „Hoe staat het nu met den
vrede?"
Maar of de vraag nu in oorlogstermen of
in vredestermen is gesteld, het antwoord
moet onveranderd luiden: „Wij weten het
niet."
Wij weten alleen, dat de donderwolken
van den oorlog over Europa zich onheil
spellend samenpakken en dat de kleine
opening, waardoor de vredeszon nog door
zou kunnen breken, allengs nauwer wordt.
Weliswaar hebben de donderwolken zich
nog niet ontladen in 'n losbarting, maar
het uitblijven van het geweld beteekent
allerminst een waarborg, dat er niets van
komen zal.
Het vredesoffensief van Hitler is door de
redevoeringen van Daladier en Chamberlain
in eerste instantie tot staan gebracht. Zijn
vredesvoorstellen zijn, vooral door Cham
berlain, vrij „openhartig" afgewezen, ter
wijl de mogelijkheid van een aannemelijk
aanbod zóó smal is geworden, dat de zwa
re figuren van het huidige nazi-regiem er
nauwelijks meer door zullen kunnen.
Chamberlains afwijzing kan n.l. aldus ge
formuleerd worden: De voorstellen deugen
niet, en als ze wel zouden deugen, deugt
de voorsteller in elk geval niet.
Het gaat dus om het hoofd van Hitier en
zijn regiem. Tenzij Duitschland zich daar
van ontdoet, kan het geen voorstellen
doen, die voldoende het vertrouwen van
Engeland en Frankrijk wekken, dat zij er
op ingaan.
Of het moest zijn, dat Duitschland de
voorstellen deed en een onzijdig land het
daarbij passende vertrouwen wilde leve
ren. Maar het laat zich moeilijk begrij
pen hoe dat mogelijk zou kunnen zijn, ten
zij Duitschland zulke daden zou stellen,
dat daaruit bleek, dat het de dwalin
gen zijns weegs voorgoed vaarwel had ge
zegd. Wat practisch weer zou neerkomen
op een verloochening van het huidige re
giem.
Bij dezen stand van zaken is het wel
zeer bezwaarlijk om een uitweg uit de
impasse aan te wijzen.
De schaal van oorlog en vrede gaat hoe
langer hoe meer doorzakken naar den oor
logskant en men weet thans niet meer,
wat nog op de vredesschaal kan worden
geworpen om aan dat fatale doorzakken
een einde te maken.
Wij hebben gezegd, dat Hitiers vredes-of-
fensief was gestuit, althans in eerste in
stantie. Het is mogelijk, dat hij nog wat in
reserve heeft gehouden om een tweede of
fensief in te zetten. Er zijn n.l. aanwijzin
gen, dat Berlijn het gewicht van Amerika
in de schaal wil werpen. Tot nu toe heeft
men zich te Berlijn er toe bepaald, om
slechts wenken te geven in de richting van
Roosevelt. Zoo heeft bijv. de rijksperschef
Dietrich na een conferentie met Hitier ge
zegd, dat nog slechts één mogendheid, n.l.
de Vereenigde Staten, zou kunnen interve--
nieeren, om het meest gruwelijke bloedblad
van de geschiedenis te verhinderen. De
Ver. Staten, aldus dr. Dietrich, kunnen een
einde maken aan dezen oorlog, wanneer
zij Groot-Brittannië op ondubbelzinnige
HEEFT DE VREDE NOG EEN KANS? CHAMBERLAIN
STUITTE HITLERS VREDESOFTENSIEF. ZAL AMERI
KA ZICH IN DE SCHAAL LATEN WERPEN? DE HOU
DING VAN RUSLAND. GELEGENHEIDSPOLITIEK OF
NIEUW SYSTEEM
wijze zouden mededeelen, dat zij het niet
zullen steunen, wanneer niet tevoren po
gingen. de omstreden problemen aan een
conferentie tafel bij te leggen, zijn ge
daan.
Afgezien van de vraag, of Roosevelt ge
neigd zou zijn om op die manier te bemid
delen, heeft men in regeeringskringen te
Washington verklaard, dat de president
in geen geval het initiatief tot een be
middelingsactie meer zal nemen, als Ber
lijn dat niet formeel vraagt. Op officieuse
en half-officieuse wenken gaat hij niet
meer in, hij herinnert zich maar al te goed
de allesbehalve vriendelijke ontvangst van
zijn eerste bemiddelingsaanbod te Ber
lijn.
De neutralen. Indien Hitier zijn
pogingen om den dans nog te ontspringen
opgeeft en besluit: „Jullie willen mijn
vrede niet, dan maar oorlog?", wat zal er
dan gebeuren?
In het Westen is het reeds oorlog; waar-
^Jiijnlijk zal de strijd daar, zoowel te
Smd, als ter zee en in de lucht scherper
vormen gaan aannemen.
Bovendien zal er dan „overleg" moe
ten worden gepleegd tusschen Berlijn en
Moskou, overeenkomstig de besprekingen
van het non-agressie-pact, en zal Duitsch
land een beroep kunnen doen op het ver
drag van militairen bijstand met Italië.
Of dit „ovei-leg" en dit beroep even
tueel zullen uitloopen op een deelneming
van beide genoemde landen aan den oor
log, staat nog te bezien.
Nog zijn zoowel Italië als Rusland neu
ttaai en de indruk is, dat zij inderdaad
niet-van plan zijn, om die neutraliteit te
laten varen.
Meer dan een indruk is het niet, want de
politieke situatie in Europa is den laat-
sten tijd zóó verward en gecompliceerd en
is zóó herhaaldelijk van aspect veranderd,
dat er geen peil meer op te trekken is.
De kaarten, welke de hooge heeren van
het politieke spel in handen hebben, leg
gen., zij. niet op tafel; zij kijken met on
doorgrondelijke gezichten, verraden hun
troeven niet en zijn er op uit, door ver
rassende slagen den tegenstander af te
troeven.
Zelden heeft het element van verras
sing zulk een rol gespeeld als in den laat-
sten tijd. En wij dachten nog wel, dat na
den wereldoorlog het tijdperk van de ge
heime diplomatie tot het verleden be
hoorde!
Russische sphynx. Speciaal de
rol van Moskou is een ondoorgrondelijk
raadsel.
Een raadsel was de ommekeer van erf
vijand van het nationaal-socialisme tot
boezemvriend van de nazi's. Slechts lang
zamerhand worden gedeelten van het raad
sel opgelost:
Aanvankelijk konden wij niet begrijpen,
dat Stalin zoo'n filantroop zou zijn, om
Hitier uit den knoei te helpen. Thans krij
gen wij eenig inzicht in den prijs welke
Hitier voor Stalins vriendschap heeft moe
ten betalen. Rusland heeft een deel van
Polen mogen bezetten en dat mogen bols-
jewiseeren. Wij hebben ons toen afge
vraagd, of er soms nog meer volgen zou.
Dat bleek inderdaad het geval. Want het
is nu duidelijk, dat er ook afspraken tus-
schen Berlijn en Moskou gemaakt zyn,
om aan Rusland de vrije hand te laten in
het Oostelijk deel van de Oostzee. Duitsch
land schijnt zijn aspiraties hier geheel te
hebben opgegeven, zoo althans lijkt men
te moeten opmaken uit de overeenkom
sten, welke Rusland heeft gesloten met
Estland, Letland en Litauen en straks wel
licht met Finland. Dat blijkt ook uit de
repatrieering van de Duitschers uit deze
landen, waardoor niet alleen de z.g. Rijks-
duitschers. maar ook de Volksduitschers
worden weggehaald. Rijksduitschers zijn
inwoners van een buitenlandschen staat,
die de Duitsche nationaliteit nog bezitten,
terwijl de Volksduitschers slechts Duit
schers van origine zijn en vaak reeds sinds
eeuwen in het buitenland zijn gevestigd.
Hitier heeft ter mdtiveering van dezen
teen nog niet bekenden maatregel in den
Rijksdag gezegd, dat Duitschland en Rus
land vastbesloten waren, niet te gedoogen,
dat tusschen hen problematieke toestanden
ontstaan, welke de kiem voor binnenland-
sche onrust en daarmee ook van woelingen
naai buiten in zich dragen, en op deze
wijze mogelijk de betrekking der beide
mogendheden op eenigerlei wijze ongun
stig kunnen influenceeren. Duitschland en
Sowjet-Rusland hebben daarom een duide
lijke grens van hun wederzijdsche belan-
gengebieden getrokken, in het vaste be
sluit dat ieder der partijen op haar gebied
voor rust en orde zal zorgen en alles zal
verhinderen, wat de andere partij schade
zou kunnen toebrengen.
Men kan het ook zóó zeggen: Rusland
heeft de vrije hand geëischt in de Balti-
sche staten en Duitschland heeft zich moe
ten terugtrekken en wel zóó radicaal, dat
het zelfs die menschen, die door hun maat
schappelijke positie in die landen een hin
derpaal zouden kunnen zijn voor de volle
ontplooiing van den Russischen invloed,
heeft moeten terughalen.
Is dit alles een gelegenheidspolitiek, het
gevolg van de dwangpositie waarin de dy
namiek van het Derde Rijk zichzelf ge
bracht heeft, of gaat het hier om een nieuw
systeem?
Er wordt n.l. reeds gesproken van een
systeem, waarbij Europa (en wellicht ook
Azië en Afrika) verdeeld behoort te wor
den in belangensferen, waarin de groote
mogendheden het, ieder voor het haar toe
gewezen gebied, voor het zeggen hebben,
zonder dat andere groote mogendheden
zich daarmee bemoeien en terwijl de klei
ne zelfstandige gemeenschappen slechts
weinig meer zullen hebben in te brengen.
Dit beginsel hebbejv wij van Duitschen
kant zien toegepast op Tsjecho-Slowakije
en Polen en zien wij nu door Rusland in
praktijk gebracht in het Oostelijk bekken
van de Oostzee.
Een dergelijke toestand kan tot beden
kelijke gevolgen leiden, niet alleen voor
de betrokken kleine staten, wien de posi
tie van afhankelijkheid op die manier wel
heel pijnlijk bewust wordt gemaakt, maar
ook door het feit, dat er hierdoor nieuwe
groote en militair krachtige belangengroe
pen worden geschapen, welke het op het
oogenblik eens mogen zijn, maar wier be
langen in de toekomst niet voor botsingen
gevrijwaard zyn.
En in dit licht wordt het duidelijk wat
Chamberlain zeide, dat Engeland en Frank
rijk n.l. niet alleen vechten voor de vrij
heid van hun eigen landen, doch van de
kleine staten.
Wij zien nu de uitwerking van deze be
ginselen in het Noordoosten van Europa;
wat er in het Zuidoosten gebeuren zal, ligt
nog altijd in het duister. De onderhande
lingen met Turkije worden op de lange
baan geschoven. Hun resultaat zal ver
moedelijk wel eenig licht werpen over de
gestalte, welke naar het Russische en Duit
sche oordeel aan Zuidoost-Europa zal moe
ten worden gegeven.
SPORT
Z. K. H. £H1NS BERNHARD HEEFT VRUDAG EEN BEZOEK GEBRACHT AAN DEN HELDER. De inspectie ven
de eerewacht door den Prins.
Dit hel Hütiiolieke kamp
NIEUWE OVERWINNINGSKANS
VOOR SJC
Lastige uitwedstrijden voor de
tweede klassers.
Wanneer we zouden afgaan op hetgeen
de wedstrijden in bovenstaande koppen
doen verwachten, dan ligt een zege voor
SJC in het verschiet, terwijl voor de tweede
klassers, althans bijna voor alle, nederlagen
voor de hand liggen. Maar de voetballers
spotten dikwijls met alle voorspellingen en
SJC vooral is daarin immer sterk geweest.
De Noordwijksche ploeg staat ervoor bé
kend stand té houden tegen sterkere clubs
en te verliezen van zwakkere. De vrees,
dat het morgen weer zoo zal zijn bekruipt
ons in hooge mate nu DHL morgen de gast
der Noordwijkers zal zijn. De Delftenaars
hebben dit seizoen blijkbaarf een uitgespro
ken zwakke ploeg, nu de Alsemgeesten niet
meer van de partij zijn. In hun twee eerste
wedstrijden verloren zij resp. met 51 en
31 van Spartaan en GDA. SJC boekte
eenzelfde nederlaag tegen de Rotterdam
mers, doch speelden daarna tegen GDA ge-
Jijk en boekten Zondag jl. een overwinning
op Excelsior. Hoewel men het voordeel
van eigen te'rrein niet altijd even hoog mag
aanslaan, heeft SJC morgen toch ongetwij
feld een goede kans op de overwinning en
wij hopen, dat de, Noordwijkers nu eens
met de traditie breken en niet van een
zwakkere club verliezen.
In Rotterdam en Haarlem vinden derby's
plaats. Leonidas krijgt bezoek van Spar
taan en onze Gzellen van TYBB. Verras
singen zijn hier natuurlijk niet uitgesloten,
doch afgaande op de tot heden behaalde
resultaten moet Spartaan van haar stad-
genoote winnen.
Over Onze GezellenTYBB valt moeilijk
iets te zeggen, omdat dit de eerste wedstrijd
der Gezellen is. We zullen daarom maar
rustig afwachten.
Santpoort krijgt bezoek van Excelsior en
heeft een redelijke kans op beide punten,
aangezien de Schiedammers dit seizoen over
een zwak elftal schijnen te beschikken.
In de tweede klasse A pelen de clubs
van boven Leiden alle uit en zij zullen het
zeker niet gemakkelijk hebben. Dat Teijlin-
gen het tegen WE en Lisse tegen DEM zul
len bolwerken moeten we eerst rfog zien.
Voor DOSR koesteren we nog wel hoop,
dat zij het tegen DSSH zal bolwerken, maar
dan dient er toch weer flink aangepakt te
worden.
ADO, dat na drie wedstrijden nog zoo
maar de leiding heeft dat zijn we ook
niet gewend! heeft morgen ongetwijfeld
een kans haar positie te handhaven, ook al
schijnen de Santpoort-reserven dit sei
zoen verre van slecht te zijn.
BSMVitesse ten slotte is een open vraag,
want op de eerste resultaten twee verlo
ren wedstrijden van BSM en een van Vites
se valt moeilijk een voorspelling te bou
wen.
In de tweede klasse B is VVPBlauw
Zwart ongetwijfeld de meest interessante
partij van morgen. Beide clubs staan na
drie wedstrijden ongeslagen bovenaan met
de Wassenaarsqhe club door iets beter doel-
gemiddelde als eerste. Deze strijd is een
open vraag. Het vorig seizoen won PPV in
Den Haag met 32, waarna Blauw Zwart
in den returnwedstrijd met 54 revanche
nam. Mogelijk dat het morgen weer juist
zoo gaat als op 20 Nov. van het vorig jaar.
WL heeft het oogenschijnlijk tegen Oli-
veo niet zoo moeilijk. De club in Pijnacker
komt zelden sterk op den voorgrond en de
Voorschotenaren bereikten in de twee
eerste wedstrijden geen onverdienstelijke
resultaten. We rekenen daarom op een
Voorschotensche overwinning.
Rava gaat in Gouda bij Donk op bezoek
en kan daar beide punten behalen, want
de Gouwenaars verloren hun drie eerste
wedstrijden reeds, terwijl Rava reeds vier
punten wisten te behalen.
St. Lodewijk zal de punten wel uit Voor
burg meenemen, terwijl Quick StepsAeo
lus een open vraag blijft, omdat van beide
clubs nog weinig te zeggen valt.
VAN DE D.H.V.B.-VELDEN.
DOCOS—MEERBURG OP HET
SPORTPARK „HAAGWEG".
K.R.V.—U.D.O. in Katwijk.
Het programma der noodcompetitie in
den D.H.V.B. verschilt wel heel veel met
dat der gewone competities uit voorgaan
de jaren en dat verschil komt voorname
lijk tot uitdrukking in de lengte of beter
gezegd in de kortheid. Het aantal wed
strijden is betrekkelijk gering. Dit is ook
voor morgen het geval.
Sommige afdeelingen vermelden volle
dige programma's. Dit is voor morgen het
geval met de afd. B en E.
In eerstgenoemde afdeeling krijgt van
Nispen bezoek van de HBC-reserven, een
wedstrijd waarvan tevoren weinig te voor
spellen valt. Wanneer v. Nispen zich ten
volle geeft, dunkt ons wel eenig gunstig
resultaat voor de Zilkers te bereiken.
De voornaamste strijd in deze afdeeling
is waarschijnlijk wel die tusschen TYBB
II en Alliance, omdat daaruit kan blijken
of de Overveensche club dit seizoen nog
een rol van beteekenis in den strijd om
de leiding zal spele, waarvoor ook TYBB
en Geel Wit in aanmerking komen.
In Afdeeling C staat voof Leiden de ont
moeting Docos/Meerburg op het program
ma. Twee oude rivalen komen op het
sportpark „Haagweg" dus weer tegen el
kaar uit, zij het dan onder geheel ver
schillende omstandigheden dan bij vorige
wedstrijden. Ook het vorig jaar op den
zelfden Zondag stonden beide ploegen te
genover elkaar. Voor zoover Docos be
treft zullen er thans weinig spelers zijn,
die ook vorig jaar bij dezen wedstrijd van
de partij waren. De Leidsche ploeg was
toen uitgesproken sterker en desondanks
won zij slechts met 1—0 na hardnekkigen
strijd. Vergissen we ons niet, dan zullen
de Leidenaars thans een harden dobber
hebben om tot een geiijk spel te komen.
'n Interesanten strijd belooft ook de ont
moeting DOSR li-»-VVSB. De St. Bavo-
spelers hebben reeds twee overwinningen
te pakken, terwijl de DOSR-reserven het
eerste nog moeten binnenhalen. Dat dit
morgen mogelijk is, willen we niet betwij
felen, al zullen de R'veensche reserven
dan geducht moeten aanpakken.
In den strijd tusschen Lisse II en DES
is een voorspelling moeilijk te geven. In-
tusschen is wel gebleken, dat de club uit
Kudelstaart over een goed elftal beschikt,
zoodat de Lisse-reserven danig zullen moe
ten aanpakken om eenig succes te beha
len.
In Afdeeling E een thuiswedstrijd voor
de VVSB-reserven, aie in den eersten
wedstrijd een 52 zege op Teylingen 11
wisten te behalen. Ook morgen tegen DEM
III is een dergelijk resultaat niet onmo
gelijk.
Wat Teylingen II tegen liBC III zal
presteeren valt nog moeilijk te zgggen,
want de Heemstedenaren konden tot he
den nog weinig blijk geven van hun kun
nen.
Lisse 1H gaat op bezoek bij TYBB III
en zal de punten wel in Haarlem moeten
laten.
Afdeeling H zag tot heden nog slechts
één wedstrijd van het vastgestelde pro
gramma doorgaan, zoodat nog weinig te
voorspellen valt. Toch staat wel vast, dat
Nic. Boys een lastigen tegenstander zal
krijgen in VDO, dat reeds een 122 over
winning op haar naam heeft en hierme
de het bewijs leverde groote plannen voor
het komende seizoen te hebben.
VCHDOSR III en LeimuidenDocos
II zijn nog open vragen, al kunnen we ten
aanzien van de laatstgenoemde ontmoeting
wel zeggen, dat de Leidsche reserven
gezien het resultaat van den eersten wed
strijd danig op hun qui vive dienen te
zijn.
In afdeeling K nog een aardige bijna
plaatselijke ontmoeting tusöchen Lisse IV
en Teylingen III, terwijl voor de afdeeling
L de wedstrijd KRVUDO van het mees
te belang is. De Katwijkers openen daar
mee de competitie, terwijl UDO reeds een
overwinning achter zich heeft. De Oegst-
geestenaren zullen flink moeten aanpak
ken om weer succes te kunnen boeken.
De Zuidelijke afdeeling brengt een aar-
digen strijd in Wassenaar, waar de rerser-
ven van Blauw Zwart de gastheeren zijn
van Velo, dat dit seizoen groote plannen
schijnt te koesteren. De twee eerste wed
strijden werden door Velo gewonnen met
82 en 31, terwijl de Wassenaarders 6
4 en 11 noteerden. Misschien dat ter
rein-voordeel eenig overwicht voor de
Blauw Zwarten geeft!
AVV gaat in Loosduinen op bezoek bij
de reserven van GDA II. De door beide
elftallen in de twee eerste wedstrijden be
haalde resultaten zijn geheel verschillend:
overwinningen voor de Dambewoners, ne
derlagen voor de Loosduiners. Aan de
hand hiervan zouden we voor AW het
derde succes kunnen voorspellen.
De AVV-reserven krijgen bezoek van
hun buurtgenoote Wilhelmus II, waarin
een redelijke kans zit op een zege voor
AVV II
De Alphensche Boys gaan op bezoek by
Unio in Oudewater en zullen het daar ze
ker niet gemakkelijk hebben. Een gelijk
spel is reeds een verdienstelijk resultaat.
VVL II ontvangt Wilhelmus ni. De
kracht van dit Voorburgsche elftal kennen
wij niet, zoodat een voorspelling" onmo
gelijk is.
Blauw Zwart III en IV spelen beide uit.
Daaruit kunnen toch minstens twee pun
ten voor de Wassenaarders voortkomen.
De Junioren-Competitie.
Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag.
Afd. A.: Teylingen aDOS a, 12 uur,
P. van Gijlswijk; Meerburg aVCH a, 12
uur, J. P. de Groot; Foreholtc aDócos a,
3 uur, Jac. v. d. Zwet; SJC aVVL a, 12.30
uur P. Angevaare; VVSB aLisse a,
uur, M. v. d. Berg; SMC aUDO a. 12 uur,
B. v. d. Lans.
Afd. B.: VVSB b—VVL b. uur,
M. v. d. Berg; DOS bLeimuiden a, 12.30
uur, H. Sassen; SMC bSJC b, 1.15 uur,
E. van der Lans; KRV aDocos b, 3 uur,
P. L. v. d. Zwet.
Afd. C.: SMC cDocos c, 2.45 uur, J. A
Mens; Lisse dMeerburfg b, 1 uur, H. van
Velzen; Teylingen bSJC c, 1.10 uur, P.
van Gylswijk; VVSB c—VVSB d, - uur,
P. C. van Loon; Lisse cSJC d, 2.15 uur,
G. Bouwmeester.
