Academienieuws
NIEUWS
De EItax rijdt Zondags
AGENDA
ZATERDAG 7 OCTOBER 1939
L'EIBSCHE COURANT
EERSTE.BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Lelden 10
cent T/BX week; 1 2.50 per kwartaal.
Bij onxe agenten i0 cent per w**k;
&.60 per kwartaal. Franco per po&t
t 2.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 6 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 80 cent per regeJ.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER 7
BETROKKEN EN KOUDER.
De Bilt seint:
Verwachting:
Betrokken tot zwaar of halfbewolkt. Aan-
vankelijk plaatselijk eenige regen. Iets
kouder. Meest matige wind uit Oostelijke
richtingen.
De weerstoestand van hedenmorgen
72C uur:
Den Helder: betrokken, krachtige Ooste
lijke wind, 8 gr. C.
Vlissingen: mist in het laatste uur zwak,
l<c O. Z. O. wind, 10 gr. C.
De Bilt: betrokken, zwakke Oostelijke
wind, 8 gr. C.
Groningen: betrokken, matige Oostelijke
wind, 7 gr. C.
Maastricht: nevel, windstil, 10 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
Het gebied van hoogen luchtdruk, over
Oost-Groenland, de Noordelijke IJszee en
Ncord-Scandinavië, is nog belangrijk in
beteekenis en omvang toegenomen. Het
breidde zich in Zuidelijke en Oostelijke
richting uit. Langs de Zuid-Oost kant van
dit hoogedrukgebied worden weer koudere
luchtmassa's in de richting van ons land
aangevoerd. De depressie, welke bij de
Zuidpunt van Groenland ligt, vulde verd
op. Haar storingsfront trekt langzaam over
IJsland en geeft daar veel regen. Zoo viel
te Vestmanoer 32 m.m. Achter dit front
is over Zuid-West-IJsland de luchtdruk be
langrijk gestegen. Het maximum, dat gis
teren bij de Azoren lag, verplaatste zich in
Oostelijke richting, daarbij in beteekenis
afnemend. Over Noord-Italië en de Adria-
tische Zee blijft de luchtdruk nog betrek
kelijk laag. Onder invloed van dit mini
mum valt over Hongarije voortdurend veel
regen.
LUCHTTEMPERATUUR
9.5 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS ea.:
Van Zaterdagnamiddag 6.57 uur tot
Zondagmorgen 5.41 uur; van Zondagna
middag 5.54 uur tot Maandagmorgen 5.43
uur.
nOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Zondag 8 Oct.
voorm. 10 en nam. 10.25 uur; op Maandag
9 October voorm. 11.25 uur en nam. 11.50
Maan op 1.19 uur Zondagnacht.
Maan onder 15.01 uur Zondagmiddag.
Maan op 1.37 uur Maandagnacht.
Maan onder 15.32 uur Maandagmiddag.
OMGEVING
NOORDWIJK
Brand in het Raadhuis
Hedenmorgen te half 12 werd het Raad
huis in rep en roer gebracht, met de mede-
deeling, dat er brand was uitgebroken. Op
den zolder, die bij den bode voor huishou
delijke doeleinden in gebruik is, was de
slang van een brandend gas-stel losgescho
ten. De vlammen kwamen in contact met
■beddegoed, dat spoedig medehielp het vuur
tje hoog te doen oplaaien. De onmiddellijk
ontboden brandweer behoefde geen dienst
te doen, daar de bode met een tweetal
brandblusch-apparaten het vuur overman
de. Aan het huisraad van den bode is vrij
veel schade toegebracht, doch de zolder
verdieping zelve bleef nagenoeg ongeschon
den.
V Gelooi en wetenschap
Het Geert Groote Genootschap heeft in
zijn zoo verdienstelijke series ook eenige
uitgaven, getiteld „Zoekende Zielen". Wij
vinden daarin van enkele Nederlandsche
bekeerlingen (met volledigen naam of met
initialen genoemd) een kort verhaal van
him zoeken naar waarheid, dat ten slotte
door Gods genade wordt bekroond met het
zien en erkennen, het over-gelukkige
en ziels-blije erkennen der ééne, heilige,
katholieke en apostolische Kerk!
In No. 576 van de G. G. G.-uitgave deelt
de Delftsche hoogleeraar prof. ir. Granpré
Molière een en ander mede „over mijn te
rugkeer tot de Moederkerk".
Wij willen hier even citeeren.
Na te hebben verhaald, welke omstan
digheden van invloed zijn geweest op zijn
bekeering vervolgt hij:
„De benoeming tot hoogleeraar was ook
van invloed; de wetenschap voert uiter
aard tot de Waarheid, omdat de schep
ping en de openbaring beiden van denzelf
den bron voortkomen, n.l. van Hem, in wien
geen tegenspraak is, en daarom kan alleen
een zeer oppervlakkige wetenschap van de
Waarheid verwijderen. Tot nu toe had ik
niet ernstig gestudeerd; ik had door de
moderne wetenschaps-beoefening een ze
ker wantrouwen gekregen; bovendien had
ik dat kenmerkend Nederlandsche ge
brek van geestelijke traagheid. Nu ik ge
roepen werd, om anderen voor te lichten,
en ik me gedrongen voelde om iets mee
te deelen, waardoor de studeerenden la
ter de cultuur niet verder zouden afbre
ken, maar haar weer opbouwen, was ik
wel tot gewetensvolle studie genoodzaakt.
Daarbij vond ik de waarheid bevestigd van
de uitspraak, dat men dieper gravende al
tijd op katholieken bodem stoot. Want de
studie van de natuur voert tot haar wet
moderne theorieën die dit ontkennen of
verzwijgen, gaan uit van een sophisme
en de wet voert tot haar Wetgever; en de
studie van de cultuur voert tot de religie,
en daarmee tot de Kerk, oorsprong en doel
aller dingen; en waartoe dus alle natuur,
alle cultuur en alle religie uiteraard zijn
geordend. Wat ik van de kunst al eerder
berepen had, n.l., dat ze door het Christen
dom was gezuiverd en geadeld, en in de
christen-maatschappij haar ware bestem
ming gevonden had, maar dit alles door het
terugkeerend heidendom opnieuw verloor,
dat vond ik ook bevestigd op de terrei
nen van wetenschap, van politiek enz,; ik
leerde erkennen, dat het goede cultuurzaad,
dat we door de eeuwen heen zoo rijkelijk
hebben zien opwassen, niet eerst door de
Hervorming in den akker was gebracht,
maar reeds lang daarvoor; en dat het nu,
waar de oogsten zoo vol onkruid geraak
ten, tijd werd, om opnieuw tot het ware
cultuur-zaad terug te keeren; nu ik ge
dwongen werd, ter wille van anderen, de
grondslagen van de cultuur te onderzoe
ken, werd het me meer en meer duidelijk,
dat men in het algemeen niet diep genoeg
gegraven had, maar de oorzaken te nabij
had gezocht"
Tot zoover het citaat.
Dat vele dit boekje gehéél met aandacht
mogen lezen.
Vele niet-Katholieken.
Vele Katholieken ook.
De laatsten tot versteviging van hun ge
loofsovertuiging, hun geloofsbeleving, hun
geloofsijver. En opdat worde verdiept in
onze ziel de dankbaarheid voor de onzeg
baar-groote gave van het Geloof....
LEIDEN. Geslaagd:
candidaatsexamen Rechten: de heer C.
J. G. Becht, Bergen op Zoom.
Examen van apothekers-adsistent te Lei
den: mej. L. M. Schweitzer, Hillegersberg
en de heer H. E. Dasbach, Apeldoorn.
Van onze Adverteerders
„KAASHAL" HEERENSTRAAT 32.
Hedenmorgen heeft in perceel Heeren
straat 32 de opening plaats gehad van „De
Kaashal", speciaalzaak in boter, kaas en
eieren. Kaas en niets dan kaas, met daar-
tusschen wat boter, dat is het aanzien van
dezen frisschen winkel. Leidsche, Goudsche,
Edammer kaas en al naar gelang men
wenscht: jonge, volvette, oude kaas van
prima kwaliteiten en lage prijzen en daar
bij een bijzondere reclame bij de opening,
dat alle zijn redenen genoeg om een massa
huisvrouwen tot een bezoek te nopen. En
dat was reeds vanmorgen onmiddellijk na
de opening merkbaar. De heldere, geres
taureerde winkel maakt een keurigen in
druk.
LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
Ambtsaanvaarding.
De heeren rar. W. van Iterson, dr. A. de
Buck en mr. C. Westrate, respectievelijk
benoemd tot gewoon hoogleeraar in de fa
culteit der Rechtgeleerdheid om onderwijs
te geven in het Oud Vaderlandsch recht en
zijn geschiedenis; buitengewoon hooglee
raar in de faculteiten der Godgeleerdheid
en der Letteren en Wijsbegeerte om on
derwijs te geven in de geschiedenis van de
antieke godsdiensten en de egyptologie; en
gewoon hcogleeraar in de Juridische fa
culteit om onderwijs te geven in de Staat
huishoudkunde en de Statistiek, zullen
hun ambt openlijk aanvaarden door het
uitspreken van een rede in het Groot
Auditorium der Universiteit, achtereenvol
gens op Vrijdag 13, Vrijdag 20 en Vrijdag
27 October, telkens des namiddags te 4
MAATSCHAPPIJ DER NEDERLANDSCHE
LETTERKUNDE
Dr. W. C. Braat over „De Romeinsche
castella te Vechten".
Gisteravond heeft dr. W. C. Braat, in de
maandvergadering van de maatschappij der
Nederlandsche Letterkunde een lezing ge
houden over „De Romeinsche castella te
Vechten".
Na een inleiding over de geschiedenis van
het oudheidkundig onderzoek te Vechten
(bij Utrecht), dat als vindplaats van Ro
meinsche oudheden al in de 16e eeuw be
kend was, schetste spr. het verloop van de
opgravingen, zooals die sedert 1892, eerst
door het Utrechtsch genootschap en later
sedert 1914 door dr. Holwerda, dr. Re-
mouchamps, en sedert 1931, door spr. zelf,
telkens met tijdelijke onderbrekingen, zijn
verricht.
Drie Romeinsche castella liggen daar,
vlak bij het fort Vechten, boven elkaar. Het
oudste, met een uitgestrekte aanlegplaats
aan den voormaligen Rynoever, is onge
twijfeld in 16 na Chr. door Germanicus ge
bouwd, toen hij op het eiland der Bataven
een vloot uitrustte van 1000 schepen en
daarmede de Germanen tusschen Eems en
Wezen te bestoken. Van Vechten voer hij
toen door de Drususgracht, waarin we de
Utrechtsche Vecht moeten zien, die zich
vroeger tegenover Vechten van den Rijn
afsplitste, naar het meer Flevo en zoo over
de Wadden naar den mond van de Eems.
Tegen het einde van de eerste eeuw is
het heele terrein een paar meter opgehoogd
en daarop een kleiner castellum gebouwd,
evenals het vorige nog geheel van hout en
aarde. Dit tweede castellum vormt een
schakel in den keten van grensvestingen.
Langs den Rijn, zooals we die geleelte-
lijk kennen, gedeeltelijk met groote waar
schijnlijkheid kunnen vermoeden te
Utrecht, de Meern, Woerden, Bodegraven,
Zwammerdam, Alphen, Reijnenburg,
Roomburg, Valkenburg en Katwijk.
In het einde van de tweede eeuw is dit
castellum in steen herbouwd. Na nog een
overzicht gegeven te hebben van de tal
rijke vondsten, waaronder ook eenige be
langrijke inscripties, besloot spr. zijn voor
dracht met te wijzen op wat er in de toe
komst nog in Vechten te doen is. Een defi
nitieve publicatie va nde opgravingen kan
pas gegeven worden, wanneer het onder
zoek is afgeloopen. Deze voordracht
wenschte spr. beschouwd te zien als een
voorloopig verslag.
VOLKSBOND-NIEUWS.
Recollectie-avonden.
Evenals verleden jaar zullen wederom
de Recollectie-avonden worden gehouden
voor bestuursleden van de resp. vak- en
onderafdeelingen van den R.K. Volksbond,
afd. Leiden.
Rekening houdend met indertijd geuite
wenschen, zullen de Recollectie-oefeningen
gehouden worden op iederen tweeden
Donderdag van elke maand, des avonds te
8 uur in de St. Lodewijkskerk aan de
Steenschuur.
De eerste Recollectie wordt dus gehou
den op Donderdag 12 October a.s. Het
bestuur vertrouwt, dat velen aan den op
roep gevolg zullen geven en dit zullen too-
nen door hun aanwezigheid des avonds te
8 uur in de St. Lodewijkskerk,
De bibliotheek.
Als de winter in aantocht is en de
avonden wederom langer worden is het
zaak te trachten deze avonden zoo gezel
lig en nuttig mogelijk door te brengen.
Hoe kan men dat beter doen, dan door
het lezen van een goed boek. Daarom
vestigen wij de aandacht van onze leden
er op, dat vanaf heden de bibliotheek van
den R.K. Volksbond is opengesteld, dat
wederom de bibliotheek met een aantal
werken is verrijkt, zoodat voor de lezers
elk wat wils aanwezig zal zijn! Moge deze
opwekking er toe bijdragen, dat velen van
de Volksbond-bibliotheek zullen gobruik
maken; de voorwaarden zijn laag gesteld,
zoodat deze geen bezwaar kunnen zijn.
MEISJESCONGREGATIE O. L. VR.
HEMELVAART EN ST. JOSEPH.
Morgenochtend kwart vóór zeven alg.
H. Communie voor de beide afdeelingen
van onze congregatie met luide voorberei
ding en dankzegging. Komt allen en komt
op tijd.
VROUWELIJKE VRIJWILLIGE HULP.
Verleden week hebben eenige leden van
V.V.H. door de stad gereden en wit katoen
en linnen verzameld. De oogst is overwel
digend. Ook aan het V.V.H.-huis werden
pakken met linnen, damast en katoen be
zorgd. Onzen oprechten dank aan de Leid
sche huismoeders, die uit hun voorraad
versleten goed zulke degelijke stukken
wegschonken om tot verband te worden
verwerkt.
Dank zij het fiksche werken van eenige
dames is deze vracht linnengoed uitge
zocht en geschift. Van de goede stukken
zullen zwachtels vervaardigd worden; het
overschot wordt tot pluksel uitgerafeld.
Pluksel maken is een geduldwerkje en
zal vele handen aan den arbeid zetten,
vóórdat er van een „voorraad" sprake kan
zijn. Op onze vraag aan den directeur van
den Geneeskundigen Dienst, welke ver-
bandsoort het meeste noodig was, kregen
wij ten antwoord: kilo's en kilo's pluk
seldit is onmiddellijk noodig.
In het V.V.H.-huis zullen wij daarom
de vrijwillige hulp van vele vrouwen ver-
tvachten. Wie geen heele middag kan ko
men, heeft er misschien wel een uurtje
tijd voor. Maandag- en Donderdagmiddag
van 25 uur wordt er in de groote zaal
„geplukt". Iedere vrouw, ieder meisje is
van harte welkom. De zaal is verwarmd,
er zal muziek zijn, er zal worden voorge
lezen.
Komt allen naar het V.V.H.-huis, Gra-
vesteen, Gerecht en helpt mee plukken!
BREI-ACTIE.
De brei-actie voor de militairen gaat
steeds crescendo. Nu de nachten koud wor
den, ontvangt het bestuur van V.V.H.
noodkreten van Leidsche jongens van
kust- en grenswacht; is er nog niets klaar?
Nogmaals bevelen wij daarom de brei-actie
in de belangstelling van Leidens burgeres
sen aan. Wol en patronen zijn aan het V.
V.H.-huis verkrijgbaar. Harteljjk dank
voor de giften voor het Brei-Fonds; er zijn
echter nog vele handen, die wèl breien,
doch-niet betalen kunnen! Daarom herin
neren wij aan het gironummer van de pen-
ningmeesteresse, mevrouw C. Verhey van
Wijk-Roem, No. 167753, Leiden.
Kniewarmer.
Benoodigd 100 gram niet te dunne Jae
gerwol en 2 pennen No. 3.
Opzetten 60 st. Voor het boord breien
40 toeren 2 r. 2 av.
Daarna 2 st. breien, 1 st. afhalen, 1 st.
breien, overhalen (mindering), doorbreien
tot er 4 ct. op de pen staan, steeds recht, 2
samenbreien, 2 st. brèien. Dan 1 toer zon
der te minderen; alles recht breien, zoo
dat het ribbels wc-rden.
Deze twee toeren herhaalt men steeds,
totdat er 8 st. op de pen staan. Nu de
kantlussen langs het ribbelstuk opnemen
(aanweerskanten 26 st.), zoodat er weer
60 st. zijné
Hierna weer een boord 2 r. 2 av. van
40 toeren, los afkanten.
LUCHTBESCHERMINGSDIENST
wijk vn
Voor een groot aantal bezoekers werd
gisteravond in de aula van het Gymnasium
door den heer D. C. Kok, secretaris van de
afd. Leiden van de Ned. Ver. voor Lucht
bescherming een lezing gehouden.
Het wijkhoofd, de heer Leo Zitman open
de de bijeenkomst en bracht dank aan cu
ratoren, en rector van het Gymnasium voor
het ingebruik geven van de aula.
De heer Kok besprak de verschillende
uitwerkingen van brisant-, brand- en gas
bommen. Speciaal deed spr. naar voren ko
men, wat een ieder kan doen, om zich en
zijn gezin hiertegen te beveiligen. Ook het
bouwen en inrichten van schuilplaatsen
werd op duidelijke wijze uiteengezet. D.m.
werd hierbij medegedeeld, dat de schuil
plaatsen, gemaakt door de overheid, alleen
en uitsluitend gebruikt zullen worden door
hen, die zich op straat bevinden.
Tevens werd een korte beschouwing ge
houden over verduistering bij luchtgevaar.
Vele stadgenooten, zoo sprak de heer Kod,
hebben de verduisteringsproef als spel en
niet als ernst gezien. Anderen gingen naar
de bioscoop, om zich aan hun burgerplicht
te onttrekken.
Vervolgens gaf het wijkhoofd een uiteen
zetting betreffende de werkzaamheden, te
verrichten door wijkcommissie en vrijwil
ligers. Tevens werd medegedeeld, dat zal
worden getracht, gelden bijeen te krijgen
voor het aanschaffen van vier slangen
wagentjes.
Van de gelegenheid vragen te stellen
welke door den heer Kok werden beant
woord werd een druk gebruik gemaakt
Tenslotte werd een oproep gedaan om
zich als vrijwilliger beschikbaar te stellen,
waaraan velen voldeden.
Het wijkhoofd dankte tenslotte den spre
ker voor zyn met groote aandacht gevolg
de lezing.
Vanmorgen te ruim 9 uur Is de 45-jarige
schilder A. C. uit de Waldeck Pyrmont-
straat in perceel Haarlemmerstraat 215
van een trap gevallen. De man liep een
snywonde aan het hoofd op en werd door
den E.H.D. behandeld.
LEIDEN.
De Zondagsdienst der hulsartsen te Lel
den wordt waargenomen door de dokters:
Jasperse, Meyboom, Nieuwzwaag, Poort
man en Stoffers.
De avond-,, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Z a t e r-
d a g 7 tot en met V r ij d a g 13 Oct. a.s.
waargenomen door de apotheken Tot Hulp
der Menschheid, Hooigracht 48, tel. 21060
en D. C. Kok, Rapenburg 9, tel. 24807.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek
Wilhelminapark 8, tel. 26274.
Kwaliteiinaaimacliines
tegen de normale
prijzen zijn than,
nog te bekomen I
Daarom spoedigst naar:
C. F. MEERPOEL
Alléén: BREESTRAAT 171
INSCHRIJVING VOOR DEN DIENST
PLICHT.
De aandacht van de in deze gemeente
woonachtige, in 1921 geboren mannelijke
Nederlanders en ingezetenen-niet-Neder-
landers wordt gevestigd op hun verplichting
tot het doen van aangifte ter inschrijving
voor den dienstplicht.
Deze inschrijving heeft plaats vanaf
Maandag 9 October a.s.
LEIDSCHE POLITIE SCHAAKCLUB.
Gisteravond hield de Leidsche Politie
Schaakclub in de theoriezaal van het Po
litiebureau haar jaarvergadering, welke
door vrijwel alle leden werd bijgewoond.
Nadat de voorzitter, inspecteur v. d. Ham,
de aanwezigen had welkom geheeten en
allen had opgewekt om, na een periode
van rust in de zomermaanden, thans weer
met ambitie de schaakstukken te gaan
hanteeren, werd een uitgebreide agenda
afgewerkt.
O.m. werd besloten tot deelname aan de
Competitie van den Leidschen Schaak
bond met een tien- en een achttal, tot
splitsing van de Onderlinge Competitie in
2 afdeelingen en tot aanschaffing van 10
schaakklokken.
Hierna kwam de heer R. J. Meijer, com
missaris van politie, in de vergadering en
reikte met een hartelijke speech den door
hem beschikbaar gestelden wisselprijs, een
zilveren paard, uit aan den inspecteur v.
d. Ham, winnaar van de Onderlinge Win
tercompetitie, die met 13 y3 punt uit 17
wedstrijden hierop beslag had gelegd. Het
vorig jaar was dit paard door A. M. Oude
Alink gewonnen. Vervolgens werd een ge
animeerde gongwedstrijd gehouden, waar
bij de heer J. Koet als gongslager en arbi
ter zijn medewerking verleende.
Na afloop gaven zich drie nieuwe leden
op, zoodat de Leidsche Politie Schaakclub
het seizoen begint met 20 leden.
TEXTIELDETAILLISTEN
ORGANISEEREN ZICH.
In „In den Vergulden Turk" alhier werd
dezer dagen door de Ned. Kath. Vakbond
voor den Textieldetailhandel St. Willibror-
dus een vergadering gehouden, welke tot
doel had, een afdeeling Leiden en Omstre
ken te stichten.
Als inleider trad op de heer M. F. Kem-
kes uit Arnhem, die doel en streven van
den Bond uiteenzette. Bij de hierop vol
gende gedachtenwisseling bleew weer eens,
hoevele de problemen zijn, welke momen
teel de textieldetaillisten bezighouden.
Algemeen werd dan ook het nut van een
Leidsche afdeeling ingezien, zoodat inder
daad tot de stichting daarvan kon worden
overgegaan.
Besloten werd, de nieuwe afdeeling de
volgende plaatsen te doen omvatten: Lei
den, Noord wij kerhout, Noordwijk, Sassen-
him, Warmond, Voorhout, Lisse, Oegst
geest, Voorschoten, Stompwijk, Zoeter-
meer, Zoeterwoude, Roelofarendsveen en
Rijpwetering.
Het voorloopig bestuur werd samenge
steld uit de heeren S. J. Vlasveld, Lage
Rijndijk 28b, Leiden, voorzitter; H. A.
Braakman, Cobetstraat 48, Leiden, secre
taris, J. Ramb, Haarlemmerstraat 47b, Lei
den, penningmeester; P. P. v. Denzen,
Noordwijkerhout; R. Meiman, Sassenheim.
Geveilde perceelen.
Ten overstaan van H. M. Markusse, nota
ris alhier. De huizen met tuinen en schu
ren te Voorschoten Haagweg 8 en 14 elk
in bod ƒ2.850, kooper de heer K. L. van
Duuren qq alhied elk voor ƒ2.850.
De overige perceelen aldaar nummers 6,
10, 12, 16, 18, 20, 22 en 24 zyn niet ge
gund.
Door de politie alhier is aangehouden de
18-jarige K. C., verdacht van diefstal van
een hoeveelheid lood uit de voormalige
mattenfabriek aan de Os- en Paardelaan.
