Wederom een Zuiderzee-eiland
met het vasteland verbonden
WOENSDAG 4 OCTOBER 1939
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 3
Na Wieringen heeft thans, zooals gisteren gemeld, het eiland Urk als zoodanig opge
houden te bestaan in verband met het inpol deren van de Zuiderzee.
Op het kaartje is met zwart pijltje boven Urk aangegeven, waar op 3 October de
Meerdijk tusschen Lemmer en Urk gesloten werd; in den rechterbovenhoek overziet
men de stand der werkzaamheden, die nog te gebeuren staan, alvorens de Noord-Oost-
polder zal worden leeggemalen. (zie foto's op pag 10).
VEERTIGJARIG PROFESSIEFEEST
PATER S. BOOMS.
Het veertigjarig professiefeest van den
weleerw. pater Salvator Booms is vandaag
op eenvoudige wijze gevierd.
De Jubilaris droeg hedenmjrgen pa
troonsfeest van den H. Franciscus te
kwart voor acht een gezongen H. Mis op
met assistentie van de weleerw. paters G.
v. Heusden en A. Ponsioen resp. als dia
ken en sub-diaken.
Tal van geloovigen woonden het H. Mis
offer bij o.m. de leden van de Meisjes-Con
gregatie en tal van Graalleden.
Hedenmiddag na 12 uur kwamen ver
schillende geestelijke en vele parochianen
den sympathieken jubilaris gelukwenschen.
Ook hier waren enkele afgevaardigden van
de Graal en van de Meisjes-Congregatie.
Pater Booms nam met dankbaarheid de
vele felicitaties in ontvangst. 't Waren
alle hartelijke bewijzen van oprechte
hoogachting voor zijn persoon en waar res
pect voor zijn priesterlijken arbeid in de pa
rochie van de Hartebrug.
VEERTIGJARIG JUBILEUM.
Vandaag was het veertig jaar geleden,
dat de heer W. Kokkedee in betrekking
kwam bij de firma Tieleman en Dros,
conservenfabrieken aan de Middelste
gracht.
De jubilaris werd hedenmorgen met zijn
echtgenoote per auto van huis gehaald en
te omstreeks 10 uur in de afd. blikslagerij
van de fabriek ontvangen. Met eenige
hartelijke woorden en na aanbieding van
bloemen werd de jubilaris daar gelukge-
wenscht, terwijl hem een hanglamp als
aandenken werd aangeboden.
Na eenigen tijd gezellig bij elkaar te
zijn "geweest werd de jubilaris op het
privé-kantoor ontvangen en namens de
directeuren toegesproken door den heer
H. W. Tieleman Ji., die de gebruikelijke
enveloppe met inhoud overhandigde.
De jubilaris dankte hierop voor de be
wijzen van sympathie en waardeering en
vertrok weer naar huis, om aldaar den dag
te midden van zijn huisgenooten door te
brengen.
Gemeenteraad
Reglement rechtstoestand onderwijzend
personeel
Nu door de Raad op 17 Juli j.l. is be
sloten tot wijziging van het „Ambtenaren
reglement 1934" is het noodig ook het
„Reglement rechtstoestand onderwijzend
personeel" op enkele punten aan te vullen
en te wijzigen. In verband hiermede bieden
B. en W. den Raad een ontwerpverordening
ter vaststelling aan.
Ter toelichting van deze ontwerp
verordening merken wij het volgende op.
Een voorgestelde wijziging van artikel
12 beoogt het onderwijzend personeel de
verplichting op te leggen tot het deelnemen
aan luchtbeschermingsoefeningen en aan
de voorbereiding of opleiding ten behoeve
van bescherming tegen luchtaanvallen.
De afdeeling Leiden van den Bond van
Ned. Onderwijzers zou in het nieuwe
vierde lid van art. 12 in plaats van „het
hoofd der school" wilien lezen „het hoofd
van den luchtbeschermingsdienst," eener-
zijds, omdat zij de hoofden van scholen te
dezer zake niet deskundig acht, anderzijds,
omdat zij het gewenscht vindt, dat met be
trekking tot de te treffen maatregelen zoo
veel mogelijk eenheid wordt betracht. Daar
entegen is de afdeeling Leiden van de
Vereeniging voor M.U.L.O. van oordeel, dat
het niet wenschelijk is ten deze het hoofd
van den luchtbeschermingsdienst in te
schakelen. Voorts is naar hare meening
de formulering van het in dit lid neer
gelegde voorschrift zoo ruim. dat dit in de
practijk op „burgerlijke dienstplicht" voor
het onderwijzend personeel zou neerkomen.
Ook uit de adviezen van de afd. Leiden van
het N.O.G. en van de Vereeniging van
leeraren en onderwijzers in de lichamelijke
opvoeding blijkt, dat de voorkeur wordt
gegeven aan een scherper geformuleerde,
meer beperkte, regeling; in zijn huidigen
vorm zou het voorschrift ruimte laten
voor verschillende vragen met betrekking
tot de eigenlijke taak (beschikbaar stellen
buiten de schooluren, geldelyke vergoeding
voor bewezen diensten na schooltijd, het
verleenen van vrijstelling aan onderwijzers
op grond van hun leeftijd).
Dat het niet wenschelijk zou zijn de
hoofden van scholen opdrachten als de hier
bedoelde te doen geven, vermogen B. en
W. niet in te zien.
Naar de meening van B. en W. verdient
het geen aanbeveling, de thans voorgestelde
regeling in eenig opzicht te beperken of
door een andere regeling te vervangen.
Vooropstellende, dat een imperatieve rege
ling niet kan worden ontbeerd, zelfs een in
tegreerend element in de regeling van de
luchtbescherming van de scholen en haar
bevolking uitmaakt, is het niet of al
thans nu nog niet mogelijk de werk
zaamheden van het onderwijzend personeel
te dezer zake min of meer te concretiseeren
Intusschen sprekt het wel vanzelf, dat van
dat personeel geen onmogelijke dingen zul
len worden gevraagd; vrees dat zonder
noodzaak op dit personeel een onevenredig
zware last zal worden gelegd, behoeft
zeker niet te bestaan.
Academsenieuws
Vragen en antwoorden
Wat te doen en wat te laten
Arbeidscontractanten en amb
tenaren in militairen dienst.
Vraag: Kan het ryk vaste ambtenaren,
die in militairen dienst zijn, op wachtgeld
stellen en zal dit gebeuren?
Antwoord: Het Rijk kan zoodanige
ambtenaren inderdaad op wachtgeld stel
len. Het zal hiertoe alleen overgaan indien
daartoe ook wanneer de ambtenaar in
zijn burgerlijk ambt werkzaam ware ge
bleven aanleiding zou bestaan. Het feit,
dat de ambtenaar in militairen dienst is,
kan dus op zichzelf geen reden zijn om
hem op wachtgeld te stellen.
Vraag: Indien bij een Rijksdienst twee
arbeidscontracten werkzaam zijn en dege
ne met de minste dienstjaren is in militai
ren dienst, terwijl de dienst door omstan
digheden verband houdende met de mobi
lisatie wordt ingekrompen, zoodat er per
soneel moet worden ontslagen, welke van
de twee arbeidscontracten wordt dan ont
slagen?
Antwoord: Het Rijk zal in dit geval
het feit, dat een der beide contractanten
in militairen dienst is, niet als motief be
zigen om juist dezen te ontslaan. Het zal
dengene ontslaan, die overigens het mfeest
voor ontslag in aanmerking komt.
Vraag: Heeft een arbeidscontractant
van het Rijk recht op een bepaalden ter
mijn doorbetaling van zijn loon, indien hij
in militairen dienst komt?
Antwoord: De arbeidscontractant
ontvangt, wanneer hij voor eerste oefening
onder de wapens komt geen burgerlijke
belooning, wel echter indien hij moet op
komen voor herhalingsoefeningen. Bij op
komst onder de wapenen wegens oorlog,
oorlogsgevaar of andere buitengewone om
standigheden, ontvangt hij gedurende 30
dagen zijn volle loon en daarna hetgeen
dit meer bedraagt dan zijn militaire be
looning, uitgezonderd in het geval, dat hij
op dat tijdstip nog geen werkelijken miil-
tairen dienst van 11 maanden of indien
hij destijds een eerste oefening van korte-
ren duur te volbrengen heeft gehad
deze eerste oefening volbracht heeft. Geen
aanspraak op burgerlijke belooning be
staat voorts, indien hij op het tydstip van
opkomst nog geen 12 maanden regelmatig
dienst heeft gedaan in zijn burgerlijke be-
Laatste berichten
Binnenland
TEGEN PRIJSOPDRIJVING.
1800 paar schoenen in beslag genomen.
De politie te Haarlem heeft proces-ver
baal opgemaakt tegen een Haarlemschen
schoenwinkelier, die zich schuldig heeft
gemaakt aan overtreding van de wet tegen
de prijsopdrijving.
Hij verkocht zijn schoenenvoorraad te
gen prijzen, welke hij van 24 tot 56 pro
cent had verhoogd.
Niet minder dan 1800 paar schoenen zijn
in beslag genomen.
BRUITSCHE VERONTSCHULDIGINGEN.
De Regeeringspersdienst meldt:
Van den Nederlandschen consul-gene
raal te Singapore is bericht ontvangen dat
de Comodore der Britsche Marine in
Malaya hem namens de Britsche marine
autoriteiten verontschuldigingen is komen
aanbieden voor het feit, dat in den ochtend
van 16 September j.l. ter hoogte van Pa-
dang, op de Westkust van Sumatra, een
vliegtuig van het Britsche oorlogsschip
„Cornwall" zich wegens minder goed zicht
onopzettelijk te ver naar de kust heeft be
geven en te laat bemerkt heeft dat het
zich boven de Nederlandsch-Indische ter
ritoriale wateren bevond.
TWEE DIEVEGGEN AANGEHOUDEN.
In een textielfabriek te Groningen werd
een 19-jarig meisje betrapt, toen zij nieu
we kleedingstukken wegnam.
Bij een huiszoeking heeft de recherche
zeer veel goederen in beslag genomen. Bij
dit onderzoek kwam voorts aan het licht,
VIJF DUITSCHERS UIT HUIS
VAN BEWARING TE
HAARLEM ONTVLUCHT
Nadat de bewaker
neergeslagen was
In den afgeloopen nacht hebben vijf
Duitschers, die in het Huis van Bewa
ring te Haarlem waren opgesloten, kans
gezien te ontvluchten. Zij sloegen den
bewaker neer, ontnamen nem zijn sleu
tels en wisten met behulp daarvan op
een binnenplaats te komen.
Een trapje, dat in een kolenbergplaats
stond, maakte het voor hen al zeer eenvou
dig om over den muur van het gebouw te
klimmen.
De ontvluchting is eerst hedenmorgen
ortdekt door den tweeden bewaker Deze
wordt 's nachts door zijn collega om de
twee uur gewekt en doet dan op zijn beurt
de ronde door het gebouw.
Hedenmorgen werd deze bewaker echter
pas omstreeks zes uur wakker en uit de
omstandigheid, dat zijn collega hem niet ge
wekt had, leidde hij af, dat er iets onge
woons gebeurd moest zijn. De man stelde
direct een onderzoek in en vond tot zijn
ortsteltenis zijn collega, stegi gebonden
en met een prop in den mond op den vloer
van de cel liggen, waarin de vier Duit
schers opgesloten waren geweest. Een vijf
de Duitscher, die in een andere cel gevan
gen had gezeten, was eveneens verdwenen.
Nadat de bewaker zijn collega had be
vrijd, verklaarde deze, dat hij den vorigen
avond omstreeks twaalf uur naar de cel
van de vier Duitschers was gegaan, omdat
dezen gebeld hadden. Op het oogenblik,
dat hij de celdeur opende, kreeg hij een
hevigen stomp in het gelaat, waardoor hij
even versuft raakte en op den grond viel.
Hiervan maakten zijn vier belagers ge
bruik om hem vast te binden en hem een
prop in den mond te duwen, zoodat het den
bewaker onmogelijk was om hulp te roe
pen. Vervolgens droegen zij hem in de cel
en namen hem zijn sleutels af. Hun eerste
werk was vervolgens een landgenoot te be
vrijden, die in een nabijgelegen cel was
opgesloten.
Met behulp van de sleutels wisten zy in
den gang te komen, welke naar den hoofd
ingang van het gebouw leidt. Daar de be
waker de sleutels van deze deur echter
nooit bij zich draagt, zagen de mannen zich
dezen weg versperd. Zij gingen daarom
weer terug, forceerden de deur van een
kolenbergplaats en wisten vandaar uit op
de binnenplaats te komen, nadat zij eerst
door verbuiging van de ?pijlen een opening
hadden gemaakt in een ijzeren hek. Met
een trapje, dat zij in de kolenbergplaats
vonden, was het tenslotte zeer gemakkelijk
over een schutting en den buitenmuur van
het gebouw te klimmen en in den nacht te
verdwijnen.
Slechts van een hunner meent de politie
een spoor gevonden te hebben. Het was
bekend, dat deze man, voor hij gedetineerd
was, omgang heeft gehad met een meisje
uit Velsen. Uit het feit, dat in die gemeente
in den afgeloopen nacht een fiets gestolen
is. leidt de politie af, dat de man in deze
richting gevlucht is.
Nadat de ontvluchting ontdekt was, heeft
de politie direct een uitgebreid onderzoek
ingesteld en het signalement der ontvluch
ten per radio doen verspreiden. Drie man
nen hadden communistische sympathieën,
de twee anderen waren nationaal-socialist.
Het vermoeden ligt voor de hand, dat zij na
hun ontvluchting niet bij elkaar zyn geble
ven.
De bewaker, die door de mannen was
overvallen, heeft geen nadeelige gevolgen
van dezen sensationeelen overval onder
vonden. Hij heeft een wonde aan het hoofd,
die niet van ernstigen aard is.
Het signalement van de ontvluchten
luidt:
H. C., 21 jaar, lang 1.65 m., slank pos
tuur, donkerblond haar en wenkbrauwen,
o\aal gelaat, gele teint, lichtblauwe oogen.
F. P19 jaar, lang 1.67 m., flink postuur,
rechte houding, blond haar en wenkbrau
wen, ovaal gelaat, gezond uiterlijk, breed
voorhoofd, lichtblauwe oogen, litteeken on
der het rechteroog.
C. S., 33 jaar, lang 1.80 m., gewoon pos
tuur, blond haar met een verkleurde lok,
blonde wenkbrauwen, ovaal gelaat, gezond
uiterlijk, blauwe oogen.
H. K. E., 31 jaar lang 1.82 m., breed pos
tuur, flinke houding, blond haar, hoog
voorhoofd, blauwe oogen, dikke lippen,
gave tanden, groote ooren en voeten.
W. D., 38 jaar, lang 1.64 m., slank, ron
de rug, donkerblond haar, rond gelaat met
gele teint, blauwe oogen, litteekens in den
rechtermondhoek en op den linkerwang.
dat het meisje een paar maanden geleden
een portemonnaie met geld ten nadeele
van een vriendin had gestolen. Bovendien
pléegde zij diefstal op de weekmarkt, in sa
menwerking met een ander meisje, dat
eveneens aangehouden werd. Ook werden
diefstallen gepleegd in de Hema, bij C. en
A en in Paterswolde, waar een ander meis
je het slachtoffer werd.
De dieveggen zijn ter beschikking van
den Officier van Justitie gesteld.
Buitenland
NOG GEEN VREDESVOORSTELLEN.
LONDEN, 4 Oct. (A. N. P.). Begin
van den middag hebben officieele kringen
te Londen Reuter ervan in kennis gesteld,
dat uit Rome geen boodschap te Londen
was ontvangen met betrekking tot vredes
voorstellen.
Ook wist men niet of dergelijke voorstel
len binnenkort te verwachten zouden zyn.
Burgerlijke Stand
LEIDEN.
Geboren: Jozc^hus Wilhelm z. v. J.
M v. Eyken en C. A. M. Dingjan.
Ondertrouwd: J. A. Belt jm. 23 j. en
P C. Nykiel jd. 24 j. C. P. de Groot jm.
24 j. en M. Th. Reizevoort jd. 23 j. T.
Kuijpers wend. 57 j. en A. Kraal jd. 51 J.
Overleden: A. Knol z. 9 mnd.
VOLLEDIGE KALMTE AAN HET
WESTELIJK FRONT.
PARIJS, 4 Oct. Havas seint:
Sinds 24 uur heerscht aan het front van
Rijn tot Moezel een volkomen kalmte, wel
ke ternauwernood wordt verstoord door de
artillerie der beide tegenstanders, welke
by tusschenpoozen optreedt. Een der meest
bewogen sectoren is die van Zweibruecken.
Boven het geheele gebied van Moezel en
Saar is een hevige regen gevallen. De laag
hangende wolken en het slechte zicht heb
ben ook de activiteit van de luchtmacht
verminderd, welke gewoonlijk niet buiten
actie was, ook al was het aan het front
kalm.
Gezaghebbende personen verklaren, dat
het ziektecyfer bij- de Fransche troepen la
ger dan normaal is.
RUSSISCHE TROEPEN IN MIDDEN-
AZIë.
SHANGHAI, 4 Oct. (A. N. P.). Vol
gens een uit buitenlandsche bron afkom
stig bericht neemt de Sovjet-Unie een
krachtige houding aan tegenover Midden»
Azië. Verklaard wordt, dat behalve de
jongste aankomst te Tihwa (Umuti) in het
Noordelyk deel van de provincie Sinkiang,
waar 2 brigaden Sovjet-Russische geregel
de troepen zijn, ook een groot aantal an
dere Russische troepen is aangekomen.
DE ZEE-OORLOG.
Protest van Letland te Berlijn.
RIGA, 4 Oct. (A. N. P.). De gezant
van Letland te Berlijn, die bij de Rijks-
regeering heeft geprotesteerd tegen de in
beslag neming van het Letlandsche stoom
schip „Imanta" door een Duitsche patrouil
le in de Zweedsche territoriale wateren,
heeft vandaag gemeld, dat de „Imanta"
thans is vrijgelaten en op weg naar Let
land is.
Ook een waarschuwing tot Denemarken.
KOPENHAGEN, 4 Oct. (A.N.P.). Volgens
de Deensche bladen is ook aan Denemarken
een nota gezonden, waarin Duitschland de
neutrale scheepvaart waarschuwt tegen on
behoorlijk gedrag bij de Britsche en Fran
sche wateren.
Een Noorsch schip op een mijn geloopcn.
SINGAPORE, 4 Oct. (A.N.P.), In een of
ficieel communiqué wordt verklaard, dat
het Noorsche stoomschip „Hoegh", dat een
lading van 4914 ton aan boord heeft, in het
mijnveld bij den ingang van de haven van
Singapore op een mijn is geloopen en ge
zonken.
Alle leden der bemanning werden gered.
9 personen moesten in een ziekenhuis wor
den opgenomen.
Aan het communiqué wordt toegevoegd,
dat het schip had nagelaten gehoor te geven
aan de signalen en ondanks de gegeven
waarschuwingen binnen een der mijnvel-
den was gekomen, hoewel een patrouille
had gepoogd het schip te doen stoppen. Do
bemanning werd door de Britsche eenheid
aan boord genomen. Het Noorsche schip
was op weg van Saigon naar Bombay.
DE BESPREKINGEN MET
SARADZJOGLOE.
MOSKOU, 4 October (A. N. P.). De
Turksche minister van buitenlandsche za
ken, Saradzjogloe, heeft gisteren nog niet
de mogelijkheid gehad de sedert eergiste
ren onderbroken onderhandelingen op het
Kremlin te hervatten.
MARKTBERICHTEN
AMSTERDAM. 4 Oct. Vee. 234 vette
kalveren le kw. 5864 ca., (enkele hoo-
K.G. levendgewicht, 39 Nuchtere kalveren
K.G. levendgewicht, 39 Nuctere kalveren
814 per stuk. 264 varkens: Vleeschvar-
kens, wegens van 9110 K.G. 7980 ct.,
Zware varkens 7778 ct., vette varkens 77
—78 ct. per K.G. slachtgewicbt, Aangevoerd
2 wagons geslachte runderen uit Denemar
ken. Vette kalveren matige aanvoer, wil
lige handel, vraag naar eerste kwaliteit,
hoogere prijzen. Nuchtere kalveren zeer
matige aanvoer, vlugge handel, hoogere
pi ijzen. Varkens ruime aanvoer, stugge
handel, lagere prijzen dan Maandag.
VOORSCHOTEN, 3 October Vrije veiling
Eieren per 100 stuks 6.006.40; kippen
per stuk 0.500.60; Konijnen per stuk
0.75—0.95; duiven per stuk 0.10—0.14;
zoete kaas per K.G. 0.660.70; Leidsche
kaas per K.G. 0.500.54.
WOERDEN, 4 Oct. Kaas. Aanvoer 382
partijen kaas. Met rijksmerk le kw. ƒ36
39, id. 2e kw. ƒ31—34.
Zware tot 40.
Handel kalm.
W1SSELNOTEERINGEN
(AMSTERDAM)
7-Ö7»/4
Pari*
36.30
42 75
LEIDEN. Geslaagd:
Doctoraal examen Rechten: de heeren
A. W. Kist, Leiden, W. L. Schorer, Den
Haag, D. Eikelenboom, Rotterdam.
Doctoraal examen Wis- en Natuurkunde,
Dierkunde, hoofdvak de heer G. P. Barends
Den Haag.
Examen van Apothekersassistent
dames A. E. Chr. Grundlehner, Den Haag,
A. A. Hornstra, Rotterdam, E. J. Landaal,
Leiden, de heei: D. A. Ploeg, Leiden.
BIOSCOPEN TE LEIDEN
HOOFDFILMS
Midnight (Claudet-
Colbert, Don
Amiche).
Bulldog Drummond
(John Howard, Hea
then Angel).
't Zit in de lucht.
(George Formby).
Het Huis van myste
rie (Leslie Fenton,
Muriel Eva
Drie gewiekste
Schat j es worden
groot. (Deanne Dur-
bin, Nan Grey).
De Dorps-detective.
(Joe Brown).
De drie musketiers
fRitz Brothers),
inspecteur Vlijm
scherp op avontuur.
IJsco-toeristen (Stan
Laurel, Oliver Har
dy).
Een branie in Ox
ford. (Robert Taylor,
Maureen O'Sullivan).
INHOUD
Speelfilm
Sensationeel
Komisch
Mysterieus
Komisch
Spannend
-omisch
Vroolijk
AAN VANUbUUR
lederen avond 8 uur
Zondag van 2—7 uur
Zaterdag en Woens
dag 2 uur matinée.
'ederen avond 8 uur
Zondag 2.4.30
en 8 uur.
Zaterdag en Woens-
ng half drie matinée
lederen avond 8 uur
Zondag 2—7 uur.
lederen dag matinée
lederen avond 8.15 u.
Zondag 27 uur
Zaterdag en
Woensdag 2.30 uur
matinée.
lederen avond 8 uui
Zondag van 2—7 uui
lederen werkdag 2
uur matinée.
Goedgekeuru
v. volwassenen
Goedgekeurd
Goedgekeurd
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen