VRAGEN EN ANTWOORDEN
Wat te doen en wat te laten.
LUCHTVAART
Wilt U iets weten?
BORDUURATELIER CordineEren,
Vrijenhoek's Kruidenwijn
RADIO-PROGRAMMA'S
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1939
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 10
Grensverkeer, enz.
Vraag: Moet een Hollandsche familie,
die in Duitschland woont, een visum be
zitten om de grens naar Nederland te pas
seer en?
Antwoord: Men heeft op het Neder-
landsche paspoort een ein- en ausreise-
visum noodig. Men vrage deze visa aan bij
de plaatselijke autoriteiten.
Vraag: Zijn de bepalingen omtrent het
medenemen van Duitsch of Nederlandsch
geld enz. bij een reis naar Duitschland nog
ongewijzigd?
Antwoord: Ja.
Vraag: Wij hebben sinds het eind van
de vorige maand niets meer vernomen van
onze familie in het buitenland. Hoe is dat
te verklaren?
Antwoord: Men make zich niet te
spoedig ongerust in deze tijden. Bovendien
is in alle oorlogvoerende landen censuur
op correspondentie ingesteld. Indien het
Nederlanders betreft, zou men zich, wan
neer er werkelijk reden tot ongerustheid
is, tot den Nederlandschen consul, in wiens
ressort het familielid woont, kunnen wen
den met de vraag of deze ambtenaar wil
onderzoeken of het familielid nog aan het
oude adres woont.
Vraag: Kan men zijn huisraad, uitzet
of lijfgoed uit Duitschland uitvoeren?
Antwoord: De mogelijkheid daartoe
hangt voor een belangrijk deel af van de
vervoersmogelijkheden in Duitschland.
Een onderzoek ter plaatse daarnaar is al
lereerst noodzakelijk. Vervolgens overleg-
ge men met de ambtenaren van invoer
rechten en accijnzen, allereerst in Duitsch
land, maar ook hier te lande. Kan men
niet persoonlijk in Duitschland deze aan
gelegenheden regelen, dan zal men de hulp
van vrienden moeten inroepen.
Lichting 1940.
Vraag: Wordt voor de lichting 1940
nog vrijstelling verleend wegens kostwin
nersschap?
Antwoord: Ja. Vrijgestelden worden
echter buitengewoon dienstplichtige en
kunnen als zoodanig ook worden opgeroe
pen. Vermoedelijk zal hun oproeping, in
dien daartoe wordt overgegaan, eerst la
ter plaats hebben.
Vraag: Hoe is de vrijstelling wegens
broederdienst geregeld? Is deze regeling
voor de lichting 1940 wee'* van toepas
sing?
Antwoord: Vrijstelling wegens broe
derdienst wordt verleend aan een zooda
nig getal personen als bij de lichting meer
beschikbaar zijn dan het bij de wet toe
gelaten contingent bedraagt. Wie wel en
wie niet voor vrijstelling in aanmerking
kunnen komen, is afhankelijk van het ge
tal der broeders, die gediend hebben of
reeds dienstplichtig geworden zijn, en ver
der van de grootte van het gezin. Dit is
voor elke lichting verschillend. Voor de
lichting 1940 is het getal vrijstellingen zeer
ruim geweest. Daarvcor is in het alge
meen ieder ingeschrevene ir aanmerkin"
gekomer die een broeder heeft, die tot
dienstplichtige bestemd is of dient of ge-
dient heeft overeenkomstig d nader in de
wet omschreven voorwaarden.
Vraag: Is het mogelijk, dat een jonge
re broer (behoorende tot de lichting 1940),
toch moet opkomen, daar zijn c-udere broer
(behoorende tot de lichting 1936) wegens
voortdurend uitstel voor de mobilisatie
nog niet in dienst was geweest?
Antwoord: Deze mogelijkheid is niet
uitgesloten. De jongere broeder had naar
alle waarschijnlijkheid voor vrijstelling in
aanmerking kunnen komen, indien hij de
daarvcor noodige opgaaf tijdig had ge
daan (bij de inschrijving voor den dienst
plicht of in de tweede helft van April
1939). Heeft hij dit niet gedaan, dan is
hij terecht niet vrijgesteld.
DE POSTVLUCHTEN OP NED-INDIë.
De positie der K.L.M. postvliegtuigen
op de Indië-lijn was gisteravond als volgt:
Op de uitreis arriveerden de „Toren
valk" te Basrah en de „Nandoe" te Ban
doeng.
Op de thuisreis kwam de „Gier" te
Calcutta aan
Vraag: Waar kan ik 'n wildlederen
tasch het best mee schoonmaken?
Antwoord: Indien het peau de suède
is, kunt u vlekken voorzichtig met benzine
verwijderen, daarna zoo noodig bijkleuren
met daarvoor in den handel zijnde midde
len en boven kokend water opstoomen.
Glad leer kunt u behandelen met crème in
de kleur van het leer.
Vraag: Hoe kan ik een bruin
gen bad weer helder wit kirijgen? Ik heb
het herhaaldelijk al met zeep en Vim ge
schuurd, doch het helpt niets.
Antwoord: Een bad kunt u weer wit
krijgen met verdund bleekwater, waaraan
een scheutje azijn wordt toegevoegd.
VEENENDAAL Sn.Cn"'
Haarlemmerstr 27, Tel. 21511
een combinatie van 20 soorten kruiden
getrokken op de beste versterkende wiju
Tegen zenuwen, zwakte, slapeloos
heid, moeheid, b oedarmoede,
gebrek aan eetlust, maagstoornissen enz
Per flacon t I.45
Alleen verkrijgbaar DROGISTERIJ
J. Vrijenhoek, Haarl.sir. 119
VRIJDAG 29 SEPTEMBER.
HILVERSUM n, 301,5 M. Algemeen
Programma, verzorgd door de KRO.
8.009.15 en 10.00 Gramofoanmuziek
11.30 Bijbelsche causerie 12.00 Berich
ten 12.15 Gramofoonmuziek 12.30
Paul Wijnappel's strijkensemble (1.00
1.20 Gramofoonmuziek) 1.50 Gramo
foonmuziek 2.00 Orgelconcert en gramo
foonmuziek 3.00 Declamatie 3.20
KRO-orkest 4.00 Gramofoonmuziek
5.15 KRO-Melodisten en solist 6.00
Dansmuziek (gr.pl.) 6.20 Gramofoon
muziek 7.00 Berichten .715 Causerie
„Het Nederlandsche visschersleven" 7.35
Gramofoonmuziek 8.00 Berichten ANP
8.15 KRO-New Style Artists en solist
(9.009.45 Radiotooneel) 10.30 Berich
ten ANP 10.40 Lajos Veres en zijn or
kest 11 4012.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM 1, 1875 en 414,4 IVL
8.00 VARA, 10.00 VPRO, 10.20 VARA,
12.00 AVRO, 4.00 VARA, 7.30 VPRO, 9.00
VARA, 10.40 VPRO, 11.00—12.00 VARA.
8.00 Eventueel Berichten ANP, Gramo
foonmuziek 10.00 Morgenwijding
10.20 Declamatie 10.40 Pianovoordracht
11.10 Declamatie 11.30 Gramofoon
muziek 12.00 AVRO-Amusementsorkest
12.45 Eventueel berichten ANP, gramo
foonmuziek 1.15 De Palladians 2.00
Declamatie 2.30 Vicol en piano 3.00
Het Puszta-orkest 3.30 AVRO-Dansor-
kest 4.00 Gramofoonmuziek met toelich
ting 4.305.00 Cello en piano 5.05
Voor de kinderen 5.30 Zang met piano
begeleiding 5.50 Orgelspel 6.30 Let
terkundig overzicht 6.50 Gramofoon
muziek 7.00 VARA-Kalender 7.05
Causerie „Het probleem van de vaste las
ten in den land- en tuinbouw" 7.23 Be
richten ANP 7.30 Berichten 7.35 Cy
clus „De boeken van den Bijbel" 8.00
Zang en piano 8.00 Zang en piano
8.30 Cyclus „De boodschap van het Vrij
zinnig Protestantisme" 9.00 Vraag en
antwoord 9.15 Fragmenten uit de ope
rette „Eva" 10.15 Puzzle-uitzending
10.30 Gramofoonmuziek 10.40 Avond
wijding 11.00 Berichten ANP 11.10
Jazzmuziek (grpl.) 11.4012.00 Gramo
foonmuziek.
TRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12.20 Gramofoonmuziek 12.50 en 1.30
Omroeporkest 1.502.20 Gramofoonmu
ziek 5.20 Omroeporkest 5.50 Viool
voordracht 6.25 Gramofoonmuziek
7.20 Dansmuziek (gr.pl.) 7.45 Gramo
foonmuziek 8.20 Ontspanningsprogram
ma voor soldaten 9.05 en 9.50 Omroep
orkest en soliste, 10.3011.20 Omroepdans'
orkest.
484 M.: 12.20 Gramofoonmuziek 12.50
Radio-orkest en gramofoonmuziek 1.30
Radio-orkest 1.502.20 Gramofoonmu
ziek 5.20 Radio-orkest en gramofoonmu
ziek 6.35 en 7.05 Gramofoonmuziek
7.35 Dansmuziek (gr.pl.) 8.20 Uitzen
ding voor soldaten 8.50 en 9.35 Omroep-
symphonie-orkest 10.10 en 10.3011.20
Gramofoonmuziek,
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.40 Berlijnsch Philharmonisch orkest
9.40 Radiotooneel 10.20 Berichten
10.40 Omroepkleinorkest 11.00 Berichten
11.20 Omroeporkest 12.203.20
Nachtconcert.
GEM. RADIODISTRIBUTIEBEDRIJF.
3e Programma: 8.00 Keulen 10.20
Keulen (Berichten) 10.50 Diversen
12.20 Brussel VI. (1.20 Berichten) 2.20
Keulen (Berichten) 2.50 R. Danmark
3.35 Diversen 4.05 R. Danmark 4.50
Keulen 5.20 Brusel VI. 6.20 R. Dan
mark 6.35 Brussel VI. 7.05 Brussel
Fr. 7.20 Brussel VI. 7.35 Brussel Fr.
7.50 Motala of div. 8.20 Brussel Fr.
9.20 Brussel VI. 10.30 Brussel Fr.
11.20 Boedapest of div.
4e Programma: 8.00 Brussel VI. 8.20
Engeland 8.30 Brussel VL (Berichten)
9.20 Engeland 12.20 Brussel Fr.
1.05 Parijs Radio (Berichten) 1.20 En
geland (Berichten) 1.30 Brussel Fr.
2.20 Engeland 3.20 Motala 3.50 En
geland 5.20 Brussel Fr. 6.20 Enge
land (Berichten) 6.35 Motala of div.
7.05 Diversen 7.50 Parijs Radio (Berich
ten) 8.00 Gramofoonmuziek G.R.D. of
div. 10.00 Brussel Fr. 10.20 Deutsch-
landsender (Berichten) 10.40 R. Dan
mark of div.
Getracht zal worden bovenstaande sta
tions door te geven.
fywïw-eqjMleJumfrlm.
De bekende filmcriticus Van Domburg
schrijft in „De Tyd" het volgend waar-
deerend oordeel over Max de Haas'
Spoorwegfilm:
Wie zou willen probeeren den feitelijken
inhoud van de Spoorwegfilm na te ver
tellen, zou voor een moeilijke taak komen
te staan, omdat het niet de reëele inhoud
der afzonderlijke beelden is, die den in
houd samenstellen doch de beteekenis, wel
ke de beelden door hun onderlinge ver
binding verkrijgen. Tientallen onderwerp-
jes komen aan de orde, die alle samen een
sterken indruk geven van de beteekenis
der Spoorwegen, hun comfort, hun groei,
hun mogelijkheden in de toekomst. Van
het kruipende treintje, dat honderd jaar
geleden ontstond, tot den razenden Diesel
van heden is heel veel te vertellen. De
Haas neemt er een half uur voor en wat
hij bereikt is de uitroep by den toeschou
wer, dat de trein een levend ding is, dat
alles met ons eigen leven te maken heeft.
In een overvloed van détails, die stuk
voor stuk met goeden smaak en humor ge
kozen zijn, bouwt de Haas zijn film op,
schijnbaar met het grootste gemak. Wie
echter eenigszins thuis is in den chaos
van een filmcreatie, weet welk een nauw
keurige attentie voor deze film noodig was
en hoe slechts de man, die het vak uit
stekend beheerscht, dit maken kon. Ner
gens toeft het beeld te lang. De diverse
episoden zijn even gemakkelijk te onder
kennen als dat zij elkaar vol kleur afwis
selen. En naarmate de film haar einde
nadert, stroomen de beelden levendiger
over het doek om tenslotte uit te loopen in
een meesterlijke apotheose der snelheid,
die Ruttman alle eer zouden aandoen.
Dit is geen gering compliment, maar het
is verdiend. Zelden of nooit zagen wij een
zoo volledig geslaagd stuk film als het einde
van de Spoorwegfilm, waar de camera ra
kelings langs de rails en den grond stuift,
waar de telefoonpalen op ons toesnellen en
via een feilloos volbrachte zwenking in de
ruimte wegschieten. Hier bereikt de film
de absolute compositie, waarin slechts de
beste filmers zoo volkomen slagén. Na
den gemoedelyken inzet en de velerlei
ironische accenten, die telkens de zakelijke
gedeelten doorkruisen, lykt het alsof de
Haas aan het einde pas verschrikkelijk
ernstig wordt en eens precies wil laten zien,
hoe een filmer een roes kan uitleven. Dit
was prachtig werk, dat alle respect ver
dient en dat een openbaring in onze film
wereld zou zyn, indien we niet reeds sinds
jaren de bewijzen hadden gezien van Max
de Haas' opmerkelijk talent.
JOURNAALS VAN DEN OORLOG
Waarom verboden?
De Centrale Commissie voor de Film
keuring heeft onlangs het besluit genomen
de vertooning van oorlogsjournaals in de
Nederlandsche bioscopen te verbieden. Dit
besluit heeft in de kringen van het film
en bioscoopbedrijf niet bepaald geestdrift
verwekt wegens het verloren gaan van een
debiet, waarop de filmimport en ook de
filmexploitatie recht meenen te hebben.
Ook het publiek verneemt met ongenoegen,
dat de keuringscommissie ingrijpt in de
zaken, d:e haa" eigenlijk* gezegd niet aan
gaan.
Me"1 mag de vraag stellen, of de Cen
trale Commissie inderdaad gerechtigd is
een verbod uit te vaardigen als zij ge
daan heeft. Zij heeft tot taak toe te zien,
dat de filmvertooningen geen letsel toe
brengen aan de openbare orde. Zij moti
veert inmiddels haar besluit met de ver
zekering, dat zij het verbod heeft uitge
vaardigd in verband met de onzijdigheid
van ons land. Deze overweging nu dekt
niet de bevoegdheid der commissie, die de
zorg voor onze neutraliteit beter aan andere
instanties kan overlaten.
Afgezien hiervan kan men opmerken, dat
de Centrale Commissie haar doel voorbij-
snelt door 'n veto uit te spreken over films,
die zij niet gezien heeft. Tot dusver oor
deelde zy over wat zij zag; in het huidige
geval echter oordeelt zij over films, die
zy niet kent, noch kennen kan. Zij houdt
geen rekening met de mogelijkheid, dat
de oorlogsjournaals onze onzijdigheid hoe
genaamd niet aantasten.
Hoe men deze aangelegenheid ook be-
kykt, een verbod van oorlogsjournaals cn
oorlogsfilms, door de Centrale Commissie
voor de Filmkeuring uitgevaardigd, bezit
geen wettelyke kracht. Wanneer het noch
tans door de belanghebbenden wordt opge
volgd, dan kan dit alleen geschieden uit
vrees voor moeilijkheden, welke zich in de
keuringspractijken kunnen voordoen.
Intusschen is de veronderstelling niet
denkbeeldig, dat men van hooger hand een
verbod van orlogsfilms juist acht. Indien
dit het geval is, zou een officieele ver
klaring welicht te verkiezen zijn boven
een onjuiste en niet-wettelyke procedure,
maar ook dan nog blijft de vraag gelden,
of onze neutraliteit iets te maken heeft
met de vertooning van beelden uit den
oorlog. Deze vertooning zou dunkt ons
van belang kunnen zijn in verband met
de urgente noodzakelijkheid van een zoo
volledig mogelijke voorbereiding tot be-
KENT U ZE NOG?
Tyrone Power en Alice Faye, de beide
hoofdvertolkers van „Alexander's Ragtime
Band" en Al Jolson, die zijn songs brengt
op de wijze, waardoor hij indertijd de
wereld met zijn zang veroverde, treden
gezamenlijk op in de 20th Century-Fox-
film „Rose of Washington Square". En zie
hier de nummers, die zij ten gehoore bren
gen: „My Man", „Toot, *oot, Tootsie, Good
bye", „Ja-Da", „April-Showers", „Mammy"
„Rose of Washington Square", van James
Hanley en Ballard Mac-Donald, „Tm
Always Chasing Rainbows", „I'm Just
wild about Harry" en „Avalon". Tenslotte,
in den stijl van nu, Gordon en Revel's
laatste song „I never knew heaven could
speak".
Een scène uit de geestige Engelsche film
,,'t Zit in de lucht" met Georges Formby.
vestiging van onze veiligheid.
Doch ook wanneer men hierover anders
zou oordeelen, zal men moeten erkennen,
dat het niet de keuringscommissie is, die
in deze het laatste woord te spreken heeft.
„De Tijd."
treuse, diep kobaltblauw en zwart, gedra
gen op een lichtblauwen plooirok. Het
marineblauw herhaalt zich in Alice's
breedgeranden stroohoed, schoenen en
handschoenen, terwijl haar taschje van
doorstikte stof gegarneerd is met char
treuse leer.
TYRONE POWER NU OOK ALS
ZANGER!
Voor het eerst klinkt de zang van Tyrone
Power van het witte doek, en wel in de
20th Century-Foxfilm „Rose of Washington
Square". Drie populaire songs in deze film
werden toegewezen aan den jongen „King
of the Movies" om ze samen met Alice
Faye ten gehoore te brengen. Het zyn
„The Curse of an Aching Heart", „Rose of
Washington Square" en „The Vamp".
George Formby, de Engelsche grappen
maker in de film ,,'t Zit in de lucht."
EEN VROUW IN T BLAUW
Het is altijd goed nieuws voor talrijke
spelers in Hollywood, wier filmrollen wat
verbleekte, wanneer bekend, wordt, dat
John Ford de regie van een film is toe
vertrouwd. Ford vergeet namelijk nooit
degenen, die vroeger naam maakten en
indien mogelijk, zet hij er eenigen aan den
den slag bij iedere film, waarover hij den
scepter zwaait.
Bij de verfilming van „Young Mr. Lin
coln", een Darryl F. Zanuck productie van
20th Century-Fox, kon hij er liefst een
twaalftal bij betrekken en waarschijnlijk
zal menigeen er vele bekende gezichten in
herkennen.
De hoofdrollen worden vervuld door
Henry Fonda, Alice Brady, Marjorie
Weaver en Arleen Whelan.
Deze bekoorlijke nieuwelinge bij de film
is Alice Eden, winnares van den eersten
„Gateway to Hollywood" speurtocht naar
talent, die door RKO Radio op langen ter
mijn werd gecontracteerd en debuteerde in
de film „Career". Het nieuwste op het
gebied van blouses is haar zijden Mayan
blouse, bedrukt in marine-blauw, char-