dagen Historie
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1939
DE LE1DSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
7
DE OORLOG IS VEERTIEN DAGEN OUD. MEN
SPREEKT AL WEER OVER DEN VREDE. MUSSOLINI
ZOU NOG EEN POGING WILLEN DOEN. WEINIG
UITZICHT OP EENIGE KANS VAN SLAGEN. WAT
DOET RUSLANE? DE POSITIE VAN DE NEUTRAAL
TJES.
Nal4dagen. Nu denkt u natuurlijk,
dat wij zullen beginnën met over den oor
log te praten. Dat zullen wij echter niet
doen, wij willen integendeel beginnen met
den vrede.
Vanzelfsprekend kunnen wij in een over
zicht, dat de historie bedoelt na te gaan
van de laatste week, niet stilzwijgend een
zoo belangrijk onderdeel der wereldge
schiedenis voorbij gaan en u zult weldra
bemerken, dat dit spreken over den vre
de eigenlijk niets anders is dan een be
schouwing over den oorlog. Maar waar
wij het beslist niet over zullen hebben, is
het verloop van de krijgsverrichtingen.
Onze lezers krijgen iederen dag zoo nauw
keurig mogelijk een opgaaf van de vorde
ringen, welke door de strijdende partijen
worden gemaakt en het heeft geen nut,
die nog eens te herhalen.
Wel kunnen wij ir 't algemeen den eind
indruk van de eerste veertien dagen oor
log weergeven.
Wat het Westfront betreft heeft de mi
litaire actie zich beperkt tot het gebied,
dat gelegen is tusschen de beide sterke
fortenlinies en aan i>eide zijden begrensd
wordt door Moezel en Rijn. In dit gebied
concentreert de actie zich blijkbaar voor
namelijk langs de Luxemburgsche grens
en in de buurt van Saarbrüoken. Probee-
ren de Franschen die nu ondersteund
worden door de begon dézer week in 't ge
heim naar Frankrijk overgestoken Brit-
sche troepen een doorbraak te forcee-
ren van de Siegfriedlinie? Of is de bedoe
ling slechts de Duitschers te dwingen een
deel van hun troepen aan het front in Po
len te onttrekken waardoor een verlich
ting van den Duitschen druk in het Oos
ten zou kunnen ontstaan? Toen Dinsdag
Chamberlain op Franschen bodem is ko
men praten met Daladier, werd in het uit
gegeven communiqué als resultaat der be
sprekingen opgegeven: dat-men besloten
had de Polen in hun strijd te hulp te ko
men.
Waarschijnlijk is de verhoogde activi
teit aan het Westfront het gevolg van dit
besluit, dat overigens even Sphynx-achtig
is als de met opzet uiterst sober gehouden
oorlogscommuniqué's. En het doel is in
zooverre bereikt, dat naar gemeld wordt,
reeds sterke Duitsche troepenafdeelingen
naar het Westen onderweg zijn.
Wat het Poolsche front betreft kan men
constateeren, dat de massale veroverin
gen door de Duitsche troepen, zooals die
in de eerste dagen van den inval in Polen
plaats vonden, thans wat verminderd zijn.
Het gaat niet meer zóó snel. Maar dat
neemt den indruk niet weg, dat er geen
sprake is van een min of meer succesvol
len tegenstand.
Het is slechts op enkele punten, dat de
Polen zich hardnekkig te weer stellen,
o.a. in Warschau, maar overigens kunnen
de Duitsche pantsertroepen te ver naar het
Oosten doorstooten dan dat er gesproken
kan worden van een goed georganiseer
de weerstands-linie. Een veeg teeken is
voorts, dat reeds eenige officieele perso
nen, o.a. de minister van financiën over
de Roemeensche grens zijn gekomen. De
Polen schijnen hun goudvoorraad daar in
veiligheid te willen brengen, voordat de
Duitschers er in slagen de verbinding met
de Roemeensche grens af te snijden.
Vredes-offensief. Maar wij
zouden het over den vrede hebben!
Onze lezers herinneren zich ongetwij
feld, dat reeds vorige week, toen de men-
schen zich er over verwonderden, dat er
zoo weinig in het Westen gebeurde, het
vermoeden werd uitgesproken, dat na af
loop van de Duitsche veldtocht in Polen de
Westersche democratieën wel bereid zou
den worden gevonden om een vredesaan
bod van Hitler in welwillende overweging
te nemen. De Engelsche en Fransche pers
heeft zich daar heftig tegen gekant en ge
zegd, dat wanneer een dergelijk vredes
aanbod zou worden gedaan, dit reeds bij
voorbaat tot mislukking zou zijn gedoemd.
Thans duiken die vredesgeruchten op
nieuw op. Mussolini zou zoo verluidt
het in nationaal-socialistische kringen te
Berlijn in den loop van de volgende
week een formeel beroep op Frankrijk
doen met een voorstel tot het herope
nen van de vredesonderhandelingen. Uit
de mededeeling, dat Attolico, de Italiaan-
sche ambassadeur te Berlijn, zich voor
dien naar Rome zal begeven met een
schriftelijke boodschap uit de Wilhelm-
strasse, valt op te maken, dat Mussolini
in dit opzicht Berlijn gepolst heeft.
Volgens de „News Chronicle" zou Mus
solini een beroep op president Roosevelt
willen doen, wat den president in een moei
lijk parket zou brengen. Want weigeren
kan hij moeilijk, zonder velen van zijn vol
gelingen tegen zich in het harnas te jagen,
en als hij toestemt, verliest hij zijn kans
op herziening van de neutraliteitswet,
daar in dat geval de stemming in Ame
rika geheel zou omslaan.
Hoe dit ook zij, er hangt in elk geval
iets dergelijks in de lucht.
Maar, zoo vraagt o.a. het „Hbld." zich
af: hoe stelt Mussolini zich voor, een der
gelijke delicate missie tot een goed einde te
brengen?
Er bestaat alle reden voor het vermoe
den, dat Rome onder geen beding bereid
is, in de bestaande omstandigheden de
wapenen tegen Engeland en Frankrijk op
te nemen. Het heeft zich officieus neu
traal verklaard. De risico's schijnen voor
alsnog grooter dan de eventueele win
sten, die een oorlog voor Italië zou kun
nen opleveren.
Sedert weken reeds wordt in de Ita-
liaansche pers niet meer gerept van dea „as
RomeBerlijn", die voordien werd voor
gesteld als een stalen barrière, die verti
caal door Europa liep, noch van het pact
van Milaan, het zoogenaamde politiek en
militair bondgenootschap. Het wordt hoe
langer hoe duidelijker, dat Mussolini geen
gewapende oplossing van het Duitsch-
Poolsch geschil heeft gewild. Hij heeft
blijkbaar, in weerwil van het toonen van
de gepantserde vuist, in werkelijkheid
slechts gedacht aan een diplomatieke ver
binding van de Italiaansche met de Duit
sche eischen en aldus een zeker even
wicht nagestreefd in de machtspositie der
twee totalitaire mogendheden in Europa.
De vraag doet zich nog altijd voor, welke
thans de feitelijke verhouding is tusschen
Rome en Berlijn, en Rome en Londen. Of
schoon de Italiaansche pers Berlijn in ze
keren zin nog altijd gunstig gezind blijkt,
zoo komt er toch geen vijandig woord meer
tegen Engeland in voor en is er van de
vroegere rancuneuze houding ten opzichte
van Frankrijk ternauwernood nog iets te
bespeuren. Staat Italië in werkelijkheid op
een keerpunt, of wacht Mussolini tac
tisch slechts af?
Zou hij in werkelijkheid meenen, dat En
geland en Frankrijk hun houding zullen
wijzigen?
Engeland en Frankrijk hebben zoo on
dubbelzinnig en zoo nadrukkelijk hun
standpunt tegenover het Duitsch-Poolsch
conflict bepaald, dat men over een onver
stoorbaar optimisme moet beschikken om
nog een keer te verwachten. Engeland
heeft de preliminaire voorwaarde gesteld,
dat de Duitschers Polen ontruimen en
Dantzig weder in zijn vroegere staatkun
dige positie herstellen. Eveneens als doel
van den oorlog gesteld, dat ook Bohemen
Moravië en Slowakije worden ontheven
van de voogdij van het Derde Rijk. Zij
eischen, dat het regiem van Hitier ver
dwijnt.
Het Duitsche Rijk kan die voorwwaarden
niet aanvaarden tenzij het wordt overwon
nen en als Frankrijk en Engeland op die voor
waarden terugkomen, staat dat gelijk met
een verioren oorlog.
Het ziet er hopeloos uit.
Rusland. Dezer dagen heeft men
kunnen lezen, dat het evenals Italië door
vriendschapsbanden met Duitschland ver
bonden Rusland, dat zich eveneens neu
traal gehouden heeft, is overgegaan tot op
roeping van reservisten.
Wat is de beteekenis van dezen maat
regel?
Wat is Rusland van plan?
Te Berlijn verwacht „men", dat Rus
land zich nu aan de zijde van Duitsch
land zal gaan scharen om zijn aandeel in de
verdeeling van Polen niet mis te loopen.
Dat is natuurlijk mogelijk; de Russische
politiek is even geheimzinnig, ondoorgron
delijk en verrassend als de Duitsche. Maar
wij kunnen ons niet voorstellen, dat Rus
land van plan is zich in een Europeeschen
oorlog te mengen.
Meer voor de hand ligt de eenvoudiger
verklaring, dat Rusland zich gereed
maakt, om de resten van het vluchtende
Poolsche leger op te vangen, als die na
den te verwachten nederlaag over de Rus
sische grenzen zouden komen.
En ten slotte is er nog een veronder
stelling en deze is, dat de Sovjet-Unie door
haar mobilisatie Duitschland aan het ver
stand wil brengen, dat het met de verove
ring van Polen niet te ver moet gaan. Wat
zoowel zou kunnen beduiden, dat Rusland
de handhaving van een Poolschen staat
in min of meer beperkten omvang als buf
fer tegenover Duitschland begeert, dan
wel langs een omweg zou kunnen neerko
men op een bevestiging van de Duitsche
veronderstelling in dien zin, dat Rusland,
wanneer Polen toch verloren zou zijn, van
zijn Duitschen vriend wel een deel van het
vroeger Russische gebied ten geschenke
zou willen ontvangen.
In elk geval zal de Sovjet-Unie niet na
laten goel garen te spinnen bij dezen oorlog.
Neutraliteit. Ten slotte nog iets
over de positie der neutralen.
Wanneer een land zegt, dat het niets
met den oorlog te maken wil hebben, be-
teekent dat nog niet, dat de oorlog zich
toch niet met dat land bemoeit. Vooral
onze positip en die van België en Luxem
burg, Denemarken en Zwitserland is zeer
delicaat. Deze landen zitten als het ware
tusschen twee vuren en ondervinden de
waarheid van het spreekwoord, dat waar
gehakt wordt er spaanders vallenè De oor
log is nauwelijks veertien dagen oud en*
reeds hebben oorlogvoerende vliegtuigen
over ons land gevlogen, is er geschoten op
een van onze vliegtuigen, is een mijnen
veger op een mijn geloopen en ziten wij
in de kne,ep van blol hade en contrabande.
Voorts spannen beide partijen zich in,
om de sympathieën der neutrale mogend
heden te winnen, deze althans te gebruiken
als doorgangshuis voor hun standpunten
en opvattingen tot het scheppen van een
bepaalde politiek of moreele sfeer.
De neutrale lapden kunnen niet anders
doen, dan zeer omzichtig te werk gaan.
GEMENGDE BERICHTEN
30-JARIG SERGEANT GEDOOD.
Kwam met tram in botsing en sloeg
over den kop.
Tegen middernacht is in de Witte de
Withstraat te Amsterdam een ernstig ver-
kèersongeval gebeurd, waarbij de 30-jarige
sergeant J. Veen. afkomstig uit Haarlem
en gedetacheerd bij de motordienst aldaar
het leven liet.
Volgens ooggetuigen .reed V. in genoem
de straat achter een auto welke hij links
wilde passeeren. Hij lette daarbij evenwel
niet op. dat uit tegenovergestelde richting
een tramwagen van lijn 7 naderde. Op het
laatste oogenblik trachtte hij nog voor de
tram uit te komen hetgeen hem waar
schijnlijk zou gelukt zijn, indien hij niet
met het rechterbeen tegen de treeplank
van de tram was gebotst. Hierdoor geraakte
hij de macht over het stuur kwijt en vloog
het trottoir op. Dé motor sloeg over den
kop en de berijder bleef bewusteloos op
straat liggen. In allerijl heeft men hem
naar hét Wilhelminagasthuis overgebracht,
waar hij in den loop van dep nacht aan
de bekomen verwondingen is overleden.
JONGEN DOOR VRACHTAUTO
GEGREPEN.
Gistermiddag omstreeks twee uur is op
het kruispunt Helvoirtscheweg—Taaistraat
te Vught de 15-jarige l H. Mulders, wonen
de aldaar door een uft de richting 's-Her-
togenbosch komende Vrachtauto gegrepen.
Ernstig gewond is de knaap naar het
ziekenhuis overgebracht, alwaar hij kort
na aankomst is overleden.
AUTOBUS IN DE MUIDERVAART.
Geen persoonlijke ongelukken.
Gisteravond omstreeks negen uur week
de chauffeur van een autobus der Gooi-
scbe Tramwegmaatschappij, welke op den
ouden straatweg van Naarden naar Mui
den reed bij het inhalen van een voor hem
rijdende auto te veel naar links uit. De
wagen zakte in den zachten wegberm en
kantelde vervolgens in de Muidervaart.
Deze is gelukkig ondiep, zodat de bus
slechts tot de treeplanken in het water
kwam. De twintig passagiers, de chauf
feur en de conducteur kwamen met den
schrik vrij. Militairen en burgers hielpen
de inzittenden uit da halfomgeslagen bus.
De passagiers konden met een juist passee-
rende tram hun reis tiaar Amsterdam ver
volgen.
~T'
HET ONGELUK TE RENKUM.
Het tweede slachtoffer geïdentificeerd.
Inzake het ongeluk te Renkum wordt
vernomen, dat het tweede slachtoffer de
19-jarige D. Han is, afkomstig uit Spijk,
gemeente Bierum (Gron.).
Vast is komen te staan, dat de handrem
niet voldoende was vastgezet en de auto,
terwijl dè beide mannen in de cabine slie
pen om vroeg in den ochtend te worden
overgezet, op den licht hellenden weg op
gang is geraakt met het gemelde noodlot
tige gevolg.
KIND VERDRONKEN.
Gistermiddag om half zes werd door
een voorbijganger te Rotterdam in den
Carnissesingel drijvende gevonden het lijk
je van een ongeveer tweejarig knaapje.
Direct waarschuwde men de politie waar
na een dokter kunstmatige ademhaling
toepaste. Het mocht evenwel niet geluk
ken de levensgeesten weer op te wekken.
Bij een door de politie ingesteld onderzoek
bleek het lijkje te zyn het stoffelijk over
schot van den 2^-jarigen Dirk J. van
Vuuren uit de Carnisselaan, die sedert
den middag werd vermist. Het stoffelijk
overschot is naar de ouderlijke woning
overgebracht.
SPORT
VOETBAL
R.-K. LEIDSCHE VOETBALBOND.
Aan de Vereenigingen!
Ondergeteekende is door den D. H. V. B.
opgedragen om de vereenigingen. welke
ressorteeren onder het District Leiden, het
volgende ter kennis te brengen:
Het is allen bestuurders bekend, dat van
wege het 40-jarig Priesterfeest van Mgr.
Huibers de D. H. V. B. het initiatief nam
om Mgr. een geschenk aan te bieden. Om
dit tot verwezenlijking te brengen is een
oproep gedaan aan alle vereenigingen om
10 ct. per lid af te dragen.
Slechts vier vereenigingen hebben in ons
District hieraan gehoor gegeven, zoodat
van 14 vereenigingen nog niets werd ver
nomen.
Zoo verzoeken wij dan die vereenigin
gen alsnog p.o.g. bedoeld bedrag op te zen
den op postrekening 76445 van den D. H.
V B.
Namens het bestuur,
H. HOOGERVORST,
Secr.
Clubnieuws der
Kalh. Sportvereenigtngen
Docos. Voor morgen is het met moeite
gelukt om twee vriendschappelijke wed
strijden te krijgen en wel tegen twee Blauw
Zwart-elftallen in Wassenaar.
Docos I speelt tegen Blauw Zwart I om
2.30 uur op het Blauw Zwart-terrein. Dit
is een zeer zwaie tegenpartij. Zorgt er
voor, dat jullie je voor de volle honderd
procent geven dan is er wel een goed resul
taat te behalen.
Docis II speelt om 12.30 uur tegen een
Blauw Z wart-comb in a tie ook op 't Blauw
Zwart-terrein.
Afdeeling Junioren. De comp. gaat
weer beginnen, nu onder niet de meest
gunstige omstandigheden. Echter ver
wachten wij, dat alle aangeschrevenen pre
cies op tijd op de vermelden plaats zijn, of,
zooals is aangegeven, behoorlijk hebben
afgeschreven, met vermelding van reden.
Dan zal de comp. zeker prettig en heel
goed verloopen.
Docos a krijgt thuis bezoek van de Lisse
a Jun. Wie is hier des sterkste?
Docos b gaat uit naar Lisse b, en ook
hier durven wij gerus zeggen: „vol ver
wachting klopt ons hart." Doet je best boys,
speelt „fair" en, als 't kan, brengt de punt
jes thuis. De A-boys spelen om 1 uur en B
om 1.30 uur; het laatste vertrekt om 12.30
vanaf den Haarlemmerweg.
D. O. S. R.: D. O. S. a vangt haar uitge
breide competitie-program aan met een
thuiswedstrijd tegen V. V. L. a Een onbe
kende tegenstander, zoodat wij ons niet
aan een voorspelling zullen wagen. Aan
vang 1 uur.
De benjamins spelen om 1 uur te Voor
schoten tegen V. V. L. b eveneens een on
bekende tegenstander. Afwachten is ook
h:er de boodschap. Vertrek 11.15 uur.
Beide elftallen spelen in de laatst gepu
bliceerde opstelling. N B. Leden, ide in het
bezit zijn van een legimitatiebewijs met het
jaorstempel 1035'36, moeten zoo spoedig
mogelijk zorg ragden voor ride nieuwe pas
foto's, welke tegelijk met het oude legimi-
tatie-bewijs bij het secretriaat moeten wor
den ingeleverd.
V. V. L.: Morgen gaat de competitie
voor de Junioren beginnen. Het a-elftal
gaat de reis naar DOS ondernemen. Dit
elftal is voor jullie een onbekende, dus
uitkijken! Aanvang 1 uur. Vertrek per
fiets 12 uur.
Het b-elftal krijgt thuis bezoek van D.
O. S. b. Ook dit is voor jullie een onbe
kende dus ook voor jullie geldt het devies
ats hierboven; aanvang 1 uur.
Senioren laat jullie den moed niet zak
ken door te zeggen: ik bedank of ik speel
dezen winter niet. Laten we allen mee
werken om ook nu in dezen tijd, nu wij
II.H. SCHEIDSRECTERS.
De commissie maakt bekend, dat de jaar
vergadering der scheidsrechter zal worden
gchpuden op Woensdag 20 September a.s.
des avonds om 8 uur in café-restaurant „De
Doelen", te Leiden.
Wij verzoken allen scheidsrechters, ook
nieuwelingen, present te zijn. Zulks is noo-
dig, daar wij op 't oogenblik niet juist we
ten, welke scheidsrechters in militairen
dienst zijn. Vervolgens zyn er eenige be
langrijke punten, waarin de commissie al
leen geen beslissing kan nemen.
Laten allen wel bedenken, dat wij in
deze tijdsomstandigheden elkander meer
noodig hebben om de R.-K. Voetbalbewe
ging op de gewone wijze voort te zetten.
Namens de Seheidsrechterscommissie,
H. HOOGERVORST.
elkaar zoo hard noodig hebben, de Vereen,
te behouden en niet den rug toe te keeren.
Nic. Boys: De ledenvergadering van Nic.
Boys is door omstandigheden uitgesteld
tot 26 Sept. a.s. Het bestuur zal alles in
het werk stellen om zoo spoedig mogelijk
te kunnen mededeelcn of het in dezen
voor de sport zoo moeilijken tijd mogelijk
zal zyn aan de competitie deel te nemen.
De leden worden verzocht hun verplichtin
gen jegens de verecniging trouw na te
kumen. Elkeen zal wel begrypen, dat het
m de huidige omstandigheden uiterst moci-
lyk is om regelmatig wedstrijden uit te
schrijven. Gelegenheid tot training is er
zooals gebruikelijk op Dinsdag en Woens
dag. De feestavond van het 5-jarig be
staan zal ongeveer half October plaats heb
ben. Dit belooft een schitterende avond
te worden.
Meerburg: Morgen zullen er twee oefen
wedstrijden plaats vinden voor de Senio
ren I en II tegen Trekvogels van Boskoop,
maar het tweede is nog niet zeker, daar
pen Junioren wedstrijd plaats heeft voor
de competitie. Deze zal vermoedelijk plaats
hebben om 1 uur. Dan kan er maar een se
nior-elftal spelen en wel het eerste om
2 30 uur. Meerburg a speelt op eigen ter
rein tegen Tcylingen a; Meerburg b speelt
op 't S. J. C.-terrein om 1.30 uur; vertrek
per fiets van 't Patronaat om 12 uur.
Leimuiden: Morgen zal de voetbalclub
„Leimuiden" ook weer eens te velde trek
ken en wel met drie elftallen. Leimuiden I
speelt om half drie thuis tegen D. E. S. I,
Leimuiden II speelt om half drie uit tegen
D. E. S. II en de „Leimuiden" jun. spelen
om 1 uur thuis tegen de D. E. S. jun.
Forcholte: Voor de Junioren begint de
competitie morgen en wel te Noordwijk.
Forcholte A. speelt daar om 12 uur tegen
S. J. C. a. Vertrek per fiets 11.15 uur. Lei
der W. Heuzen. Een zware partij voor onze
Benjamins, maar laten jullie ook eens zien,
dat er getraind is dezen zomer!
„St. Bernardus": Met onze verecniging
ziet het er op het oogenblik minder gun
stig uit. De sec. is gemobiliseerd. Een ver
vanger is moeilijk te vinden en.... de
echte clubgeest lijkt verdwenen. Daarom
zal er Dinsdagavond te 8 uur een bijeen
komst van leden zijn met als punt van be
spreking: Kan V. V B. onder deze omstan
digheden actief blijven. Wij verwachten U
dus Dinsdagavond bij v. d. Voort.
V. C. II.: De competities zullen niet ver
loopen zooals het eigenlijk moest, daar
door de mobilisatie ook vele jonge voetbal
lers onder de wapenen zijn. Zoo ook bij V.
C.H. Maar dat is geen reden om bij de pak
ken neer te zetten, want er zijn er nog
veel. die graag zouden willen meedoen,
maar tot nu toe nog wat op den achtergrond
zijn gebleven. Voor hen is nu een mooie
kans.
Jongens, komt Zondag eens kijken naar
den wedstrijd VCH a-WSB a op 't VCH-
terrein. Het zal er spannen, want onze ju
nioren willen zeer zeker toonen, dat zij hun
promotie naar de A-afdeeling waard zijn.
En na afloop zullen velen zich opgeven
niet alleen voor de senioren, maar ook en
vooral voor de junioren.
De Poolsche soldaten, die in den feilen strijd door de Duitsche weermacht werden gevangen ge
nomen. worden achter het front geïnterneerd in groote kampen, welke onder zeer strenge bewaking staan