Vjtedeóucüaiteit uit fRame
Van het plant in Stoten
S)e economióehe ooxtoy
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1939
BE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
INDRUKWEKKENDE REDE
VAN Z. H. DEN PAUS
NIETS NAGELATEN OM CATASTROPHE
TE VOORKOMEN.
„Moge God de dagen der beproeving
verkorten".
Z. H. de Paus heeft gisteren tegeftover
den nieuwen ambassadeur van België bij
den Heiligen Stoel, Nieuwenhuys, ter ge
legenheid van de in ontvangstneming van
diens geloofsbrieven een toespraak gehou
den, welke als volgt luidde:
De aanvang van uwe zending valt samen
met een tragische ure in de geschiedenis
der menschheid, een uur, dat Ons hart met
diepe droefheid vervult. Wat, na het jong
ste wereldconflict, de angst en de schrik
der volken was, is andermaal werkelijkheid
geworden. Een catastrophe van niet te me
ten omvang is over de wereld gekomen,
want déze nieuwe oorlog doet reeds den
Europeeschen bodem schudden op zijn ba
sis en vooral teistert hij hei grondgebied
van een katholiek volk en geen mensche-
lijke vooruitziendheid kan berekenen, welk
ontzettende slachting hij zal aanrichten.
Noch is te voorzien, welke uitbreiding
mi zal aannemen en welke opeenvolgende
complicaties er de gevolgen van zullen
zijn.
Uwe excellentie heeft terecht gewezen op
de pogingen, tot het laatste oogenblik toe
ondernomen door den Belgischen souve-
rein, om den bedreigden vrede te redden
en de volken te vrijwaren van de ernstig
ste rampen. Maar wie kon vurigen wen-
schen, die edelmoedige pogingen te steu
nen dan de vader der Christenheid?
Door de plichten van Ons Apostolisch
ambt boven de particuliere conflicten ge
steld, en in Onze Vaderlijke bezorgdheid
wakend over het ware welzijn van alle vol
ken, zagen Wij met een smartelijke be
klemming des harten van dag tot dag deze
ramp naderen, welke moest komen als een
onvermijdbaar gevolg van het prijsgeven
van het beginsel van onderhandelen en van
het grijpen naar gewapend geweld.
Wij behoeven niet te herhalen, hoe het
vooruitzicht van zoo'n groot ongeluk Ons
onophoudelijk vergezelde sinds den eersten
dag van ons Pontificaat; hoe Wij tot het
uiterste oogenblik van het -uitbreken der
vijandelijkheden niets nagelaten hebben
wat in Ons vermogen" lag, cm hetzij door
gebeden en openbare aansporingen, hetzij
door herhaalde vertrouwelijke en duide
lijke demarches de geesten voor te lich
ten over den ernst van het gevaar en om
hen te brengen tot loyale en vredelieven
de onderhandelingen op d n eenigen solie-
den en duurzamen grondslag van recht
vaardigheid en liefde.
Rechtvaardigheid, welke evenzeer aan
den zwaksten niet minder dan aan den
sterksten moet bewezen worden. Liefde,
welke voor de afdwalingen van het egois
me behoedt, zoo dat het recht van den een
bewaard blijft, zonder dat het recht van den
ander vergeten, geloochend of positief ge
schonden wordt.
Thans staan ongelukkigerwijze het ka
nongebulder, het tumult van de strijden
de legers en de snelle ontwikeling van den
oorlog op het punt, alle andere geluiden te
overstemmen.
De reeds ontketende vijandelijkheden in
sommige sectoren schijnen thans met de
snelheid van den bliksem de wegen te ver
sperren voor de kampioenen van den
vrede, die gisteren nog toegankelijk kon
den schijnen voor wederzijdschen goeden
wil.
Bij zulk een staat van zaken richten Wij
Onze gebeden tot God, Die de harten der
menschheid in Zijn handen heeft, opdat Hij
de dagen der beproeving bekorte en op
dat Hij voor de volken, bedreigd door een
onuitsprekelijke ramp, nieuwe wegen
opent, welke leiden naar den vrede, voor
dat de tegenwoordige brand zich uit
breidt tot éen universeele catastrophe.
Daar Wij hoewel onwaardig de
Stedehouder zijn van Hem, die op aarde is
neergedaald als de Vredesvorst en ge
steund als Wij Ons voelen door de gebe
den der geloovigen en gesterkt door de
zekerheid, dat Wij met Ons hebben een
ontelbaar aantal zielen van goeden wil,
zullen Wij niet ophouden, zorgvuldig de
gelegenheden te zoeken, welke zich wel
licht voordoen, om de volken, die thans
onder elkander verdeeld zijn, opnieuw te
leiden naar een vrede, eervol voor allen
en vooral in overeenstemming met het
menschelijke en christelijke geweten, een
vrede, die de vitale rechten van een ieder
waarborgt, benevens de veiligheid en de
rust der volken en vervolgens, indien zulks
niet mogelijk mocht zijn, zullen Wij er naar
streven, de verschrikkelijke, reeds toege
brachte wonden te verzachten, of tenminste
die, welke in de toekomst zouden kunnen
worden toegebracht.
In dit verband herinneren Wij met groo-
te voldoening aan de verklaringen, waar
mede de oorlogvoerende mogendheden bij
het uitbreken van het conflict openlijk en
met name hebben bevestigd haar verlan
gen, tijdens den oorlog de wetten der
menschelijkheid te eerbiedigen en de
reeds tot stand gekomen overeenkomsten
na te komen.
Wij willen daarom op geheel bijzondere
wijze de hoop uitspreken, dat de burgerbe
volkingen gespaard zullen blijven van iede
re directe militaire operatie, dat in de be
zette gebieden het leven, het eigendom, de
eer en de godsdienstige gevoelens der be
woners geëerbiedigd zullen worden, dat de
krijgsgevangenen menschelijk zullen wor
den behandeld en zonder belemmering de
vertroosting en versterking van den gods
dienst zullen kunnen ontvangen en dat van
het gebruik van giftige gassen zal worden
afgezien".
Diepe indruk te Rome.
De toespraak van den H. Vader heeft in
alle kringen der Eeuwige Stad een zeer
diepen indruk gemaakt.
De H. Vader sprak over het Europee-
sche conflict en men acht van buitengewone
beteekenis de gevoelens, welke de Paus
tot uitdrukking bracht in de passages van
Zijn toespraak, waarin Hij erop wees, dat
de oorlog het grondgebied van een katho
liek volk, Polen, teistert en de opmerking,
welke Zijne Heiligheid maakte over het
prijsgeven van het beginsel der onderhan
delingen en het grijpen naar wapenge
weld.
Anderzijds wordt met voldoening net
streven van Zijne Heiligheid opgemerkt, om
met alle kracht de gelegenheden aan te
grijpen, die zich zouden kunnen voordoen,
om de volken, die thans gescheiden en
verdeeld zijn, te leiden naar een voor allen
eervollen vrede overeenkomstig het men
schelijke en christelijke geweten.
Met ontroering vernam men tenslotte de
woorden, welke de H. Vadr sprak tn gun
ste van een humaniseering van oorlog.
De „Osservatore Romano" plaatst boven
den tekst der pauselijke rede als titel over
de geheele breedte der eerste pagina: „De
H. Vader, diep bewogen door het conflict,
dat Europa bloeden doet, smeekt den vrede
af, die ieders vitale rechten beschermt".
LAATSTE POGING VAN MUSSOLINI?
Bij mislukking zou hij zich aan
Duitschlands zijde scharen.
De Berlijnsche correspondent van het
„Vaderland" meldde gisteravond: Hier (te
Berlijn) willen nog steeds de geruchten
niet verstommen, volgens welke geheime
onderhandelingen tusschen de thans oor
logvoerende mogendheden over lokalisee
ring en afkorting van den oorlog zouden
worden voortgezet. Zoo zou niet alleen
von Papen, maar ook von Ribbentrop te
Parijs vertoeven om daar te onderhande
len. Deze geruchten of fantasieën zijn te
verklaren uit het verlangen.naar vrede bij
de menschen, die ze verspreiden of geloo-
ven. Objectieve waarde hebben ze niet.
Dat sluit echter niet uit, dat er wel de
gelijk een internationaal gesprek aan den
gang is, in het bijzonder tusschen Duitsch-
land en Italië en dat wordt ook te inge-
lichter plaatse toegegeven.
Men neemt hier aan, dat Mussolini
nog een laatsten stap voor den vrede
zou willen doen, vóórdat de strijd tus
schen Maginotlinie en Westwall zich
verscherpt en vóórdat de strijd in de
lucht aanzienlijke afmetingen aan
neemt, dus wellicht onmiddellijk na
den definitieven val van Warschau.
De verwachting, dat deze laatste stap
van Italië effect zal hebben, is hier
gering, wat echter geenszins uitsluit,
dat hij vooralsnog met instemming
van Duitschland zal worden onderno
men. Heeft deze stap geen succes dan
neemt men aan, dat Italië aan de zijde
van Duitschland actief in den oorlog
zal ingrijpen, aldus de verwachting in
verschillende politieke kringen alhier.
Naast de onderhandelingen tusschen
Duitschland en Italië, zouden ook onder
handelingen tusschen Berlijn en Moskou
plaats vinden. Dat laat zich wel hooren,
want na de Russische berichten over Pool-
sche vliegtuigen, die thans Rusland zou
den hebben aangevallen, lijdt het geen
twijfel meer of Rusland wil spoedig tegen
het thans verzwakte Polen ingrijpen.
DE DUITSCHERS DRINGEN LANGZAAM VERDER
Nieuws van beide kanten
HET DUITSCHE LEGERBERICHT.
Het opperbevel van het Duitsche leger
deelt mede:
Op 14 September heeft die Zuidelijke
groep van het Duitsche Oostelijke leger
den straatweg Lemberg (Lwow)Lublin
reeds overschreden.
De zeer sterke Poolsche afdeelingen, die
bij Kutno zijn ingesloten en zich vertwij
feld verdedigen, hebben gisteren nog
maals gepoogd naar het Zuid-Oosten door
te breken. Deze poging is mislukt.
Ten Oosten van de Weichsel naderen de
Duitsche troepen uit het Noorden, Oosten
en Zuid-Oosten de voorstad Praga van
Warschau.
Ook hier zijn pogingen om naar het
Oosten door te breken afgeslagen.*
De troepen, die oprukken naar de ves
ting Brest-Litowsk zijn uit het Noorden
de vestinggordel binnengetrokken. De for
ten zijn voor een deel opgeblazen. De cita
del is nog door den vijand bezet.
De stad Gdingen (Gdynia) is in Duit
sche handen. De zeestrijdkrachten hebben
bij den strijd om Gdingen en het schier
eiland Hela krachtig ingegrepen. Zij wis
ten zich toegang te verschaffen tot de
Zuidelijke haven van Gdingen.
Niettegenstaande het slechte weer heeft
de luchtmacht de spoorwegen en spoorweg
stations met succes aangevallen en onder
steunde den strijd van het leger te velde,
tegen het rond Kutno ingesloten vijandelij
ke leger door bombardementen en duik
vlucht-aanvallen.
De Poolsche oorlogsbodems, welke nog
in de haven van Heisternest lagen, zijn
door bommen tot zinken gebracht.
HET POOLSCHE LEGERBERICHT.
Het 14e legerbericht van den Poolschen
generalen staf, dat te 23 uur door den
zender Warschau is verspreid, zegt: „De
vijandelijke luchtmacht blijft zeer actief.
Zij heeft o.m. Doebno, Wlozimij en Rad-
ziwillow gebombardeerd. In het gebied
van Rawaroesca, Debica en Krolewska
heeft onze luchtmacht met succes een vij
andelijke gepantserde colonne gebombar
deerd. Twee vijandelijke vliegtuigen zijn
neergehaald.
Bij Soewalki hebben de Duitschers de
Poolsch-Duitsche grens overschreden. De
vijandelijke afdeelingen, die in de streek
van de Narew en Diebrza waren binnen
gedrongen, zijn waargenomen bij Bialy-
stok en Bielsk. Onze afdeelingen houden de
Westelijke zone van het woud bij Bialo-
wieza bezet. Op de lijn KaloeszynLowkow
duurt de hardnekkige strijd voort. Een ge
pantserde colonne en een infanterieregi-
ment werden vernietigd. Nog steeds wordt
hardnekkig gevochten op de lijn Skiernie-
wice-Lowicz. Onze troepen bestrijden den
vijand, die bij Opole over den Weichsel is
getrokken. In het Zuiden heeft een vijan
delijke gepantserde colonne Zamsc be
reikt. Een aanval van een gepantserde co
lonne in de richting van Lwow in den
middag van 13 September werd afgesla
gen".
Het commando der verdediging van
Warschau deelt mede, dat in de omge
ving der stad over het algemeen scher
mutselingen tusschen patrouilles hebben
plaats gehad. Grootere aanvallen op de
buitenwijk van Wola zijn op grooten af
stand tot staan gebracht door het optre
den van infanterie en machinegeweren.
Een tank werd in brand gestoken, verschei
dene gepantserde auto's en een anti-tank
kanon werden buit gemaakt. De vijand
heeft aanzienlijke verliezen aan dooden en
gewonden geleden. Gisternacht is in ver
scheidene arbeiderswoningen te Praga
(Warschau) brand ontstaan tengevolge
van een luchtbombardement. Het zieken
huis te Praga (Warschau) werd opnieuw
gebombardeerd en is ernstig beschadigd.
Een bom is terecht gekomen op het pa
leis van den apostolischen internuntius.
Gisteren heeft de Duitsche luchtmacht zich
beperkt tot verkenningsvluchten.
DE STRIJD BIJ LEMBERG.
Volgens van vluchtelingen uit Polen aan
de PoolschRoemeensche grens verkregen
inlichtingen zouden de Duitsche troepen
een plaats op 73 K.M. ten Zuiden van Lwow
(Lemberg) hebben bereikt. Bij Lwow wordt
gevochten, doch deze stad is volgens de
vluchtelingen onbetwistbaar in Poolsche
handen.
Het radiostation te Wilna heeft gister
avond een beschrijving van Poolsche zijde
over het afslaan van den Duitschen aan
val op Lwow gegeven. Duitsche gemotori
seerde eenheden, gesteund door zwaar ge
schut, de^en een aanval op de stad, doch
werden afgeslagen. De Poolsche troepen
maakten tien tanks, elf motorrijwielen en
een gepantserde auto buit.
Toen een twintigtal Duitsche vliegtui
gen zich in den strijd mengden werden aan
Poolsche zijde luchtdoelgeschut en machi
negeweren in werking gesteld. Verschei
dene bombardementsvliegtuigen werden
neergehaald, doch het juiste aantal is nog
niet vastgesteld. In deze beschrijving werd
verder gezegd, dat het leger de hulp, die
het bij de verdediging van Lwow van de
burgerbevolking ontving, zeer op prijs stelt.
BERICHTEN VAN DUITSCHE ZIJDE.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
De enkele dagen geleden door de Duit
sche troepen stormenderhand genomen
Poolsche vers terkin gswerken aan de Na
rew waren op tal van plaatsen bijzonder
sterk opgebouwd. Zoo bevonden zich al
leen bij de vesting Nowgorod 15 werken
met de modernste pantserkoepels. Door den
aanval van Oost-Pruisische troepen v
den in den sector Nowgorod verdedigende
Poolsche divisies bijna geheel vernietigd.
VLUCHTELINGEN AAN DE POOLSCH
ROEMEENSCHE GRENS.
De Poolsch-Roemeensche grens is aan
Roemeensche zijde thans hermetisch geslo
ten. De gezanten van Bulgarije, Denemar
ken en Brazilië in Polen zijn reeds te Boe
karest aangekomen. Het personeel van de
Fransche ambassade en de militaire atta
ché zijn Woensdag gearriveerd. De presi
dent en de vice-president van de Poolsche
staatsbank zijn eveneens in Roemenië aan
gekomen.
De Britsche consul te Lwow, Middleton,
wordt vermist. Zijn vrouw, die zich aan de
Roemeensche grens te Sniatyn bevindt,
heeft sinds twee dagen niets van hem ge
hoord. Men hoopt, dat Middleton er in zal
slagen de gevaarlijke wegen tusschen Lwow
en Sniatyn te passeeren en de grens te be
reiken.
DE DUITSCHE CONSULS IN POLEN.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit
Boekarest, dat het personeel der Duitsche
consultaten te Posen, Thorn, Krakau en
Lodz Dinsdagavond geheel uitgeput te
Czernowitz is aangekomen, waar het uit 14
personen bestaande gezelschap door den
Duitschen consul van levensmiddelen voor
de verdere reis voorzien werd. Inmiddels
is het gezelschap te Boekarest aangekomen.
De ambtenaren der consultaten te Thorn
en Posen, aldus meldt het D.NB. verder,
waren in hun eigen auto naar Warschau ge
reden, waar zij in de Duitsche ambassade
geïnterneerd werden. Vandaar werden zij
BLOKKADE EN DUIKBOOTENOORLOG
ENGELAND EN DE HANDEL DER
NEUTRALE STATEN.
Verklaring van het Britsche ministerie
voor Voorlichting.
De Duitsche propaganda wordt reeds ge
richt op een bedreiging der neutrale sta
ten, aldus het Britsche ministerie voor de
Voorlichting.
Den neutralen landen wordt in eenvou
dige bewoordingen verteld, wat Duitsch
land als neutraal optreden beschouwt en
wat niet. De Duitsche radio heeft het doel
der Britsche contrabande-politiek verwron
gen door te beweren, dat deze beoogt den
neutralen handel te vernietigen.
Groot-Brittannië, aldus het ministerie,
streeft er niet naar eenige neutrale regee
ring te dicteeren. Groot-Brittannië heeft
reeds categorisch verklaard zijn uiterste
beste te willen doen om den bona-fide neu
tralen handel te vergemakkelijken. Het is
geenszins zijn politiek te wenschen, dat
schade wordt aangebracht aan het bedrijfs
leven der neutrale landen, met welke het de
meest vriendschap'pelijke betrekkingen
wenscht te handhaven. Er wordt op geen
enkele wijze gepoogd den normalen invoer
van levensmiddelen en andere goederen en
materiaal, bestemd voor het eigen gebruik
der neutrale landen, te voorkomen.
Wat Groot Brittannië probeert te doen is
te voorkomen, dat de Duitsche regeering
goederen en materiaal invoert, dat haar in
staat zou stellen den oorlog te verlengen.
Reeds is voorkomen, dat groote hoeveelhe
den contrabande den vijand zouden berei
ken. De openbare meening in de neutrale
landen is in staat zelf te beoordeelen van
welke zijde eenige bedreiging van hun neu
traliteit kan komen. Of dit zal zijn door de
openlijk geproclameerde politiek van con
trole op contrabanden van de geallieerden
of door de Duitsche duikbootcampagne.
ZWITSERLAND WIL NEUTRAAL
BLIJVEN.
Ook wat de blokkade betreft.
Men heeft in Zwitserland met belang
stelling kennis genomen van de beslissin
gen welke de staten van de Oslo-groep te
Brussel hebben genomen en men is van
meening, dat hierin de kiem ligt voor een
waarlijk neutraal statenblok, een vredes-
blok, waaraan Zwitserland deel zal nemen.
De ,.Neue Zeitung" te Bern schrijft, dat
dit blok van neutralen zich niet moet laten
meeslepen door mogendheden, die belang
hebben bij een samenwerking tot een ge
welddadig doel. Duitschland, dat zich er
rekenschap van begint te geven, dat de
Westelijke mogendheden den oorlog ern
stig opnemen, poogt reeds de blokkade te
overgebracht naar een gevangenis te Loe-
blin. Eenige uren later werden zij vervoerd
naar Pyszosacz, waar zij den nacht in een
school op stroozakken moesten doorbren
gen. Hier kwamen ook de Duitschers uit
Krakau aan en het geheele gezelschap werd
naar de Roemeensche grens gebracht. De
Duitsche consul te Krakau, die onderweg
vermist werd, is geïnterneerd en naar War
schau gebracht.
DUITSCHERS IN POOLSCH
KRIJGSGEVANGENSCHAP.
Het Poolsch Telegraaf Agentschap Pat
deelt het volgende mede:
Volgens tot 12 September opgestelde be
rekeningen bedroeg het aantal niet-gewon-
de Duitsche krijgsgevangenen 13.000 onder
wie 350 officieren, die voor het meerendeel
tot de luchtmacht behooren en tot de ge
pantserde wapens.
Acht en veertig stukken geschut, 15 mi
trailleurs, 170 tanks en ruim duizend auto's
zijn op den vijand buitgemaakt. 280 Duit
sche vliegtuigen werden neergehaald.
GEEN UITWISSELING VAN
GEÏNTERNEERDEN.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
In verband met de talrijke gevallen,
waarin Duitschers uit het door de Duit^she
troepen bezette gebied naar het binnen
land van Polen worden gevoerd, heeft het
ministerie van buitenlandsche zaken het
Zweedsche gezantschap, dat belast is met
de behartiging der Poolsche belangen in
Duitschland, verzocht de Poolsche regee
ring een uitwisseling van weggevoerde
Duitschers tegen Polen in Duitschland voor
te stellen. Het Zweedsche gezantschap
heeft het ministerie thans medegedeeld,
dat de Poolsche regeering weigert op het
Duitsche voorstel in te gaan.
OPROEP AAN DE IN HET BUITENLAND
WONENDE SLOWAKEN.
De Slowaaksche regeering heeft tot de
in het buitenland wonende Slowaken een
proclamatie gericht, waarin dezen worden
gesommeerd de vijandelijke staten te ver
laten. De Slowaaksche regeering weet,
aldus de proclamatie, dat de in het bui
tenland wonende Slowaken niet alleen
door onjuiste berichten over Slowakije,
doch vooral door geweld wordt genoopt
op te komen voor een Tsjecho-Slowaak-
sche republiek. De Slowakasche regeering,
aldus besluit de oproep, sommeert u daar
om de staten te verlaten, welker druk gij
niet kunt weerstaan.
Volgens een mededeeling van het offi-
cieele Duitsche Nieuwsbureau van giste
ren zijn in Slowakije saboteurs aan het
werk geweest. Een andere mededeeling
van hetzelfde bureau verklaart, dat gedu
rende de laatste dagen „een niet onbe
langrijk aantal arrestaties verricht is in
Bohemen en Moravië om redenen van
openbare veiligheid".
niet te doen, voor zoover dit mogelijk is.
Het schijnt, dat men in sommige Duitsche
kringen een neutraal blok van staten
wenscht, dat om zijn economische belangen
te beveiligen, zich op politiek terrein zal
begeven. Hierdoor zou het beginsel van
neutraliteit belachelijk worden gemaakt,
want men kan niet eenerzijds verklaren
zich verre te houden van iedere activiteit
van een derde mogen he id en zich ander
zijds laten meesleuren in een politieke
sfeer, welke een duidelijk gewelddadig ka
rakter heeft.
AMERIKA EN DE BLOKKADE.
Verklaring van Minister IIull.
In een formeele verklaring over de hou
ding der Vereenigde Staten ten aanzien der
door de oorlogvoerende staten toegepaste
blokkades heeft minister Huil gezegd, dat
de regeering zich alle rechten, waarop de
Ver. Staten en hun burgers aanspraak
kunnen maken, voorbehoudt volgens het
internationale recht en dat zij de noodige
maatregelen zal nemen, wanneer deze rech
ten door oorlogvoerenden geschonden wor
den.
In een voorafgaande persconferentie had
Huil gezegd, dat ér voor zoover hij op de
hoogte was, geen ernstige of ongewone
kant was aan het aanhouden van Amerl-
kaansche schepen door Engeland en het
verwijderen van contrabande uit deze sche
pen. Er was reeds een schip vrijgelaten en
eenige andere gevallen van aanhouding
zouden zich ongetwijfeld in dezelfde rich
ting ontwikkelen.
Deze beperkende maatregelen, aldus zeide
Huil, vormen geen wijziging, en kunnen dat
niet doen, van de beginselen van het inter
nationale recht, doch zij verplichten veel
eer de Amerikaansche burgers af te zien
van het uitoefenen van zekere rechten tot
het congres anders besluit. De Amerikaan
sche regeering heeft geen afstand gedaan
van eenig recht als neutrale mogendheid
onder de gelding van het internationale
recht. De regeering streeft er naar volko
men diligent te zijn bij de bescherming van
Amerikaansche levens en bezittingen en zij
moet natuurlijk verwachten, dat de burgers
even diligent zijn bij het buiten werkelijk
of mogelijk gevaar blijven.
DUITSCHE DUIKBOOTBASES IN
ZUID-AMERIKA?
„Onzin!" zegt het D. N. B.
Hooge functionarissen van het Departe
ment van Staat hebben verklaard, dat, als
gevolg van de Britsche waarschuwing, dat
Duitschland zou kunnen probeeren in Zuid-
Amerika duikbootbascs te vestigen, deze
kwestie onderwerp zal zijn van bespreking
op de pan-Amerikaansche conferentie.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt over
dit Engelsche bericht het volgende:
Het Engelsche ministerie van Voorlich
ting heeft verklaard, dat de Engelsche re
geering reden heeft tot de veronderstel
ling, dat Duitschland kon probeeren duik
boot- en luchtvaartbascs aan te leggen aan
de kusten van Zuid- en Middcn-Amerika.
Te bevoegder plaatse wordt deze mede
deeling een poging genoemd de Ibero-
Amerikaansche staten op plompe wijze tot
paniek te brengen. Evenals de aanslag van
Churchill tegen de Athcnia ten doeU had
oorlogsstemming in de Ver. Staten in het
leven te roepen, is ook deze belastering
van Duitschland op niets anders berekend
dan op de vergiftiging der goede betrek
kingen van Duitschland met de Ibero-
Amerikaansche staten.
Zij is een bewuste misleiding der Ame
rikaansche openbare meening. Opnieuw
wordt vastgesteld, dat Duitschland in
Noord-, Midden- en Zuid-Amerika geener
lei ambities van politieken of militairen
aard heeft.
TWEE BRITSCHE SCHEPEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
De Amerikaansche mailboot „Manhat
tan" heeft per radio medegedeeld, dat zij
van haar koers is afgeweken om de be
manning van het Britsche schip „British
Influence" te redden. Later meldde do
„Manhattan", dat het Noorsche vracht
schip „Idabakke" de. overlevenden van
het Engelsche schip had opgenomen.
Het Britsche stoomschip „Vancouver
City" heeft per radio medegedeeld, dat
het op den Atlantischen Oceaan is aange
vallen en dat de bemanning in de booten
ging. Het mailschip „President Roosevelt"
dat te hulp snelde, meldde, dat de be
manning van de „Vancouver City" was
opgenomen door een Nederlandsch
tankschip, geassisteerd door een vliegtuig.
AAN DUITSCHE DUIKBOOTEN
ONTKOMEN.
Een convooi Britsche schepen, dat op
weg was naar Schotland, is met succes
ontkomen aan twee vijandelijke duikboo-
ten, die op het punt stonden het aan te
vallen. Alle schepen zijn in goede orde op
hun plaats van bestemming aangekomen.
De bewegingen der duikbooten werden,
zoo wordt verklaard, op eenigen afstand
ontdekt en de escortcvaartuigen namen
doeltreffende maatregelen.
„STATENDAM" VEILIG EN WEL
TE NEW YORK.
De „Statendam" is te New York aange
komen. Aan boord bevonden zich de ge
redde leden van de bemanning van het
Britsche schip „Winkleigh", dat op 8 Sep
tember op 300 mijl afstand van de Iersche
kust tot zinken is gebracht.
