194C De houding der Mogendheden BINNENLAND itan de waaxheid ouex de 6: Erres - Philips - Telefunken - Waldorp - Lorenz - Schaub Voormobilisatie in Nederland VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1939 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BEAD - PAG. 6 HET STANDPUNT VAN POLEN. Naar aanleiding van het gisteren voor Forster genomen besluit, wijst men nog eens nadrukkelijk op de volgende vier punten, die de houding der Poolsche re geering ten opzichte van het Dantzigsche vraagstuk weergeven: 1. Polen zal nooit een aansluiting bij Duitschland, in welken vorm ook, aan vaarden. 2. Dantzig moet binnen het kader van de douanegrenzen van den Poolschen staat blijven. 3. De rechten van Polen in Dantzig kun nen aan geenerlei controle van de zijde van het buitenland onderworpen worden. 4. De Poolsche bevolking moet te Dant zig dezelfde rechten om zijn nationale cul tuur te ontwikkelen hebben als de Duit- sche bevolking, die de meerderheid in de Vrije Stad vormt. In dezelfde kringen wijst men erop, dat dit standpunt meer dan ooit de grondslag van de Poolsche houding blijft. Er heerschte gisteravond duidelijke op gewondenheid in Warschau. Er bestond echter geen spoor van paniek. De straten waren vol militaire auto's en vrachtwagens en taxi's brachten reservisten naar de sta tions. De man van de straat verwacht een con flict en aanvaardt de gedachte daaraan in de onwrikbare overtuiging, dat de neder laag aan de zijde van Duitschland zal zijn. ITALIë ZAL NAAST DUITSCHLAND STAAN. In Romeinsche kringen scheen men gis teren zeer ongerust te zijn ten aanzien van den internationalen toestand. De snelle opeenvolging van het onderteekenen van het Duitsch-Russische verdrag, de terug keer van von Ribbentrop en de militaire maatregelen van Engeland en Frankrijk hebben een sterken indruk gemaakt. Toch heeft men niet alle hoop verloren en geeft men te verstaan, dat een „nieuwe gebeur tenis" zou kunnen gebeuren, welke het ergste zou voorkomen. Klaarblijkelijk wil men in Italiaansche kringen een vreed zame regeling tot stand brengen. Men geeft evenwel duidelijk te verstaan, dat, indien een conflict zou uitbarsten, Italië trouw zal blijven aan het verdrag, dat het met Duitschland bindt en onmiddellijk zou mobiliseeren om aan de zijde van zijn as- genoot te staan. DUITSCHLAND BEWERKT TURKIJE. Von Papen met een voorstel naar Ankara. In politieke kringen te Berlijn verluidt, dat thans van Duitsche zijde gepoogd wordt Turkije ertoe te brengen zijn stand punt te herzien, in verband met het slui ten van het Duitsch-Russische verdrag. De Duitsche ambassadeur te Ankara, von Pa pen, zou met nauwkeurige opdrachten dienaangaande naar Ankara vertrokken zijn. De Turksche minister van buitenland- sche zaken heeft gisteravond van Papen ontvangen. Gisteravond laat begaf de minister zich per auto haastig naar Floria, het zomer verblijf van president Inoenoe, waar hij den president rapport uitbracht. Voorts heeft de minister een langdurig onderhoud gehad met den Russischen ambassadeur. Zij, die in nauw contact staan met de Turksche leiders, verklaren nadrukkelijk, dat de nieuwe politieke ontwikkeling in geen enkel opzicht Turkije er toe zal brengen, zijn politiek als aanhanger van het vredesfront op te geven. SPANJE BLIJFT NEUTRAAL. De „Daily Sketch" bericht, dat de Spaansche minister van buitenlandsche zaken, generaal Beigbeder, gisteren aan maarschalk Petain, den Franschen ambas sadeur, heeft verklaard, dat in verband met het verdrag tusschen Duitschland en de Sovjet-Unie Spanje neutraal wenscht te blijven in geval van een conflict. HONGARIJE WIL OOK NEUTRAAL BLIJVEN. Het Hongaarsche blad „Esti Kurir" schrijft, dat, indien een oorlog uit zou bre ken tusschen de beide bevriende mogend heden Duitschland en Polen, Hongarije de plicht heeft neutraal te blijven. Het libe rale blad acht het nuttig deze natuurlijke waarheid te herhalen in verband met het voornemen van de Pijlkruisen, welke is aangekondigd door het blad van deze be weging, om voor de legaties van Italië en Duitschland te betoogen in verband met het afsluiten van een verdrag tusschen Duitschland en de Sovjet-Unie. Het blad voegt hieraan toe, dat alle ern stige elementen tegen het voornemen moe ten protesteeren. De grondslag van de Hongaarsche buitenlandsche politiek is zoowel met Duitschland en Italië, als met Polen vriendschappelijke betrekkingen te onderhouden. DE TERUGSLAG IN HET VERRE OOSTEN? Zal Itagaki aftreden? Er wordt veel gesproken over vrede in het Verre Oosten in hooge Japansche en Chineesche kringen te Peking, naar wel ingelichte Chineesche bronnen gisteravond doen verluiden. Verklaard wordt, dat dit geèn direct resultaat is van de gebeurte nissen in Europa, maar ongetwijfeld is dit gestimueerd door de sluiting van het Rus- sisch-Duitsche pact In welingelichte kringen te Tokio be- DE BUITENGEWONE MINISTERRAAD. De Regeeringspersdienst meldt: De gisteren aangekondigde buitengewone kaibinetsziting heeft hedenochtend in het departement van algemeene zaken plaats gevonden onder leiding van den minister president. Ook morgenochtend zal een bui tengewone minsterraad worden gehouden, welke evenzeer door jhr. de Geer zal wor den gepresideerd. NEDERLANDSCHE TOURISTEN IN HET BUITENLAND TERUGGEROEPEN. De persdienst van de Nederlandsche reisvereeniging meldt ons, dat deze vereeniging besloten heeft, alle in het buitenland vertoevende reisgroepen te legrafisch terug te roepen. Voorts zul len de reisgroepen, die gedurende dit weekeinde zouden vertrekken, de reis niet aanvaarden. Bij deze maatrege len zijn ongeveer 2000 personen be trokken. PROVINCIALE VOEDSEL- COMMISSARISSEN BENOEMD. Van bevoegde zijde vernemen wij, dat door den minister van Economische Zaken zijn benoemd tot provinciale voedselcom- missarissen, verbonden aan het onder zijn departement ressorteerend Rijksbureau Voedselvoorziening in oorlogstijd: K. S. Gaaikama Schuiringa te Ruige- zand, voor de provincie Groningen; ir. W. Oosterbaan te Tzummarum voor de pro- vnicie Friesland; R. Wichers Hszn te Gas- selternijveenschemond voor de provincie Drente; ir. J. S. Keyser te Zwolle voor de provincie Overijssel; ir. W. de Jong te Arnhem voor de provincie Gelderland; A. J. de Goeij te Montfoort voor de provin cie Utrecht; ir. W. J. M. Dekker te Alk maar voor de provincie Noord-Holland; ir. T. P. Huisman te 's-Gravenhage voor de provincie Z.-Holland ir. J. D. Dorst te Goes voor de provincie Noord-Brabant en M. J. Dings te Roermond voor de provin cie Limburg. DE HEFFING OP BOTER. Het bedrag van de heffing en steunuit- keering op boter, is, behoudens tusschen- tijdsche wijziging, voor de week van 24 tot 30 Augustus vastgesteld op 55 cent per K.G. (onveranderd). COÖRDINATIE VAN HET VERVOER. Commissie van advies ingesteld. De Minister van Justitie heeft ingesteld een commissie, aan welke is opgedragen: a. te onderzoeken, hoe het recht in za ke het vervoer te land opnieuw bij de wet behoort te worden geregeld, om te voldoen aan de eischen van den tegenwoordigen tijd; b. na te gaan, in hoeverre meerdere eenvormigheid te bereiken is in het ver voersrecht, dat thans over tal van bijzon dere wetten en reglementen is verspreid; c. van advies te dienen omtrent de re gelingen van civiel-rechtelijken aard, ge troffen of te treffen in verband met de coördinatie van het vervoer. d. van de uitkomsten van het onder a en b bedoelde onderzoek aan den Minis ter van Justitie verslag uit te brengen, vergezeld van de door de commissie wen- schelijk geoordeelde ontwerpen van wet met memorie van toelichting. Benoemd tot lid en voorzitter: prof. mr. C W. Star Busmann, hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht; tot leden: prof. mr. M. H. Bregstein, hoogleeraar aan d^ gemeentelijke universiteit te Amster dam; prof. mr. R. P. Cleveringa, hoogleer aar aan de rijksuniversiteit te Leiden; mr. J. A. L. M. Loeff, advocaat te Rotterdam; mr. G. Nauta, advocaat en notaris te Rot terdam; tot lid, tevens secretaris: mr. H. Craandijk, advocaat te Rotterdam. Aan de beraadslagingen der commissie zal worden deelgenomen door mr. G. H. Dijkmans van Gunst, administrateur, ju ridisch adviseur bij het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie; mr. M W. Scheltema, hoofdcommies bij het departement van Justitie; mr. K. Vonk, werkzaam bij het departement van Water staat. De commissie zal bevoegd zijn, deskun digen te hooren op het gebied van het ver voer, ook voor zooveel betreft het interna tionale recht. Buitenlandsche berichten CARPENTER GENERAAL VAN HET LEGER DES HEILS- De hooge raad van het Leger des Heils heeft commissaris George Carpenter uit Canada benoemd tot generaal. De laatste stemmingscijfers liudden: Carpenter 35, Catherine Bramwell-Booth 8, Albert Osborn 6 stemmen. schouwt men het aftreden van den minis ter van oorlog Itagaki als vrijwel onver mijdelijk. De kwestie doet zich voor, of een even tueel aftreden van den minister van oor log tot het collectieve ontslag van het ka binet zou leiden. Niets is hieromtrent tot dusver besloten, doch in politieke kringen is men van meening, dat de toestand zich in deze richting schijnt te ontwikkelen. Welnu, bij de Fa-PELTENBURG v. 1793, Breestraat 109 Geen cent duurder dan waar ook (Ook in huurkoop niet) HET IS NIETWAAR dat de meest bekende merken in kwaliteit zouden verschillen. ZE ZIJN ALLEN EVEN GOED. Er is alléén verschil in bouw en in muziek- weergave, en daarom is voor goede keus noodig, dat U deze le kl. merken naast elkaar kunt zien en hooren, anders bent U nooit zeker. kunt U alle zien en hooren De regeeringspersdienst meldde giste ren in den vooravond: De ontwikkeling van den internatio nalen toestand heeft de regeering tot het inzicht gebracht, dat hoewel ons land geenszins is blootgesteld aan eenige bedreiging van welke zijde ook het niet is uitgesloten, dat in de naaste toekomst ter handhaving der neutraliteit tot mobilisatie der zee- en landmacht moet worden over gegaan. In verband hiermede heeft de regeering besloten tot eenige maatre gelen (zoogenaamde voormobilisatie), welke de strekking hebben de lege ring en verpleging van hen, die even tueel bij mobilisatie zullen worden op geroepen, voor te bereiden. DE BILJETTEN AAN DE TELEGRAAF KANTOREN. De aanplakbiljetten aan de telegraaf kantoren luiden: Aan het telegraafkantoor is een telegram ontvangen betreffende de buitengewone op roeping van gewone dienstplichtigen, van reserve-personeel, van niet in werkelijken dienst zijnde vrijwilligers en van burger personeel, bestemd voor de gemobiliseerde weermacht als voorzorgsmaatregel. Voormobilisatie. Tijdstip van opkomst: a. voor hen, die onmiddellijk na aanplak king van de „openbare kennisgeving" voor oproeping tot opkomst, in werkelijken dienst moeten komen: onmiddellijk dan wel per eerstkomende reisgelegenheid, indien van een openbaar middel van vervoer ge bruik moet worden gemaakt. b. voor de overigen op 25 Augustus 1939. Men raadplege de in de gemeente aange plakte „openbare kennisgevingen". Men wordt uitgenoodigd, aan boven staand bericht zoo spoedig en zooveel moge lijk ruchtbaarheid te geven. DE TEKST DER GEMEENTELIJKE OPROEPINGEN. De tekst van de buitengewone oproepin gen, die door de gemeentebesturen zijn aangeplakt, luidt als volgt: Buitengewone oproeping in werkelijken dienst van gewone dienstplichtigen, van reserve-personeel, van niet in werkelijken dienst zijnde vrijwilligers en van burger personeel, bestemd door de gemobiliseerde weermacht als voorzorgsmaatregel. Voor-mobilisatie. De burgemeester vanroept, in opdracht van de regeering, al het perso neel, aangewezen bij opkomst bij voor- mobilisatie, op om zich met spoed in wer kelijken dienst te begeven. Tijdstip van opkomst: a. vgor hen, die onmiddellijk na aanplak king van deze „openbare kennisgeving" in werkelijken dienst moeten komen onmid dellijk, dan wel per eerstkomende reisge legenheid, indien van een openbaar middel van vervoer gebruik moet worden ge maakt; b. voor de overigen op 25 Augustus 1939. Degenen, die om eenigerlei reden niet in het 'bezit zijn van een lastgeving (zie zak boekje), zijn verplicht zich te wenden tot den burgemeester der gemeente, waarin zij verblijven. De aandacht wordt er op gevestigd, dat deze „openbare kennisgeving" 'rechtens vol doende is en derhalve dengene, die niet aan deze oproeping voldoet, in verzuim stelt. den 24 Augustus 1939 de burgemeester voornoemd, EERSTE OEFENING BIJ DE ZEEMACHT. De regeeringspersdienst meldt: De minister van defensie heeft bepaald, dat de inlijving van dienstplichtigen bij de zeemacht op 28 Augustus a.s. tot nader or der wordt uitgesteld. In verband hiermede moeten de daarvoor aangewezen dienst plichtigen niet voldoen aan de oproeping tot opkomst op genoemden datum. Er zijn ook dienstplichtigen van de zee macht, die reeds in een vorig jaar of bij een vorige ploeg voor de eerste oefening hadden moeten opkomen, doch door genoten uitstel of om een andere reden deze oefening even eens op 28 Augustus a.s. zouden aanvangen. Ook deze dienstplichtigen moeten voor- loopig niet opkomen, tenzij er een alge meene mobilisatie mocht plaats hebben. In dit geval zijn zij verplicht de aanwijzin gen te volgen, die vermeld zijn in hun zakboekje. VELDPOSTDIENST. In aansluiting op het bericht van weder in werking stelling van den veldpost- dienst wordt van de zijde van P.T.T. nog eens uitdrukkelijk de aandacht erop ge vestigd, dat, in verband met de desbe treffende militaire bepalingen, in het adres van correspondentie, bestemd voor de bij de grens- en kustbeveiliging be trokken troepen geen aanduiding omtrent de plaats waar militairen zijn gelegerd mag voorkomen, dergelijke stukken kun nen niet worden uitgereikt en worden aan de afzenders teruggezonden. Toegelaten is alleen de aanduiding „veldpost" of „gebied van den territoria- len bevelhebber" (t.w.: Friesland, Over ijssel, Noord-Brabant of Zuid-LimBurg). BEPERKING TELEFOONGESPREKKEN ZEER GEWENSCHT. De bestaande verkeersafwikkeling ten aanzien van telefoongesprekken blijft voorloopig gehandhaafd. Intusschen wordt ieder dringend verzocht, zich bij het voe ren van locale en interlocale gesprekken zoowel wat het aantal als wat den duur daarvan betreft, tot het uiterste te beper ken, daar anders van militaire zijde tot uitsluiting van een groot aantal telefoon aansluitingen zou moeten worden overge gaan. De Katholieke Jongens werkkampen zijn weer begonnen! Een der belangrijkste middelen ter be strijding van de gevolgen van de jeugd werkloosheid, alsmede indirect ter bestrij ding der jeugdwerkloosheid zelf, is en blijft nog steeds het kampwerk. Dit bij uitstek sociaal werk toch maakt den jon geman, die de gevolgen der werkloosheid heeft ondergaan, steeds meer geschikt voor het bedrijfsleven. De ervaring met de jongens in de kam pen heeft geleerd, dat velen er naar toe zijn gegaan, met een innerlijke tegenstand, maar het meerendeel heeft erkend, dat het voor hen een onvergetelijke tijd is ge weest, een periode van moreele en geeste lijke opbouw. Want waaraan 'ontbreekt het momenteel? Aan flinke energieke jongelui, die berekend zijn voor hun taak, die weten waar hun plaats is die weten wat hun te doen staat in dit leven! De jeugd, bezield met de schoonste ide alen, ziet zich eensklaps als „overcom pleet" uitgeschakeld van het productie proces. Men heeft ze niet meer noodig, ze kunnen gaan! Weg illusiesweg ide alen en plannen voor de toekomst! En naarmate hun werkloosheid langer duurt, des te meer laat de invloed zich gelden en vergaat langzamerhand de lust tot arbei den, zij worden onverschillig voor alles, met de gevolgen van dien. Bovendien heetf het gezinsleven ernstig te leiden van de gevolgen der economische crisis, der jeugdwerkloosheid! Is het zoo verwonder lijk, dat de jongens thuis dikwijls onte vreden, onhandelbaar worden? Wat zijn nu de voordeelen van het jeugdwerkkamp? le. Het brengt de jongens een ware Godsdienstzin bij. 2e. Het versterkt de lichamelijke en geestelijke kracht. 3e. Het verschaft hun gepaste werk zaamheden (zooveel mogelijk in eigen vak). 4e. Het versterkt den gemeenschapszin der deelnemers. 5e. Het oefent hen in de z.g. vrijetijds- bezigheden (die altijd hun nut afwerpen). Tevens zijn onze kampen ingesteld op orde en regelmaat, van niets te veel van niets te weinig. Gedurende 9 weken kan een iedere on gehuwde werklooze van 1624 jaar gratis aan zulk een kamp deelnemen. Dit alles beteekent, 2 maanden uit de greep der werkloosheid, uit de sleur van ontmoediging, van niets doen en verveling opgenomen in de sfeer van kameraad schap, solidariteit en orde. Vooral na de kampperiode, wanneer zij weer in de sa menleving zijn teruggekeerd, zien wij de resultaten. De deelnemers zijn andere, be tere menschen geworden, hun blik is ver ruimd, het zijn niet meer de tobbers van voorheen, maar fiere zelfbewuste kerels, die zich zelf hebben weergevonden. Zij weten nu weer, waarvoor zij leven en heb ben nu weer een doel voor oogen. Ouders .indien gij ons eens bij dit soci ale werk zoudt willen helpen, wat zou ons dat enorm veel steunen. Hebt U een zoon zender werk, stuurt hem naar onze kam pen, het is voor hem van het grootste be lang! Maakt propaganda in Uw eigen om geving, want nog hebben de jeugdkam pen de belangstelling niet, die zij verdie nen! H.H. Geestelijken, opvoeders en an dere sociaal denkende menschen, helpt enze kampen populair maken, wint jon gens voor ons kampwerk: Wie de jeugd heeft, bezit de toekomst. Inschrijvingen kunnen geschieden bij: 1. De plaatselijke organisaties van Jonge Werkman, St. Josephgezellen, R.K. Werkliedenvereniging of R.K. Volksbond; 2. Bij de Diocesane instantie van deze organisaties. 3. Bij de Nat. R.K. Commissie voor Jeugdwerkloozenzorg, Lange Putstraat 44, 's-Hertogenbosch. GEVAARLIJKE LINDEBOOMEN. Parkeerders opgepast! De K.N.A.C. ontving klachten, dat te genwoordig vele nieuwe straten (o.a. ook het gedempte Rokin te Amsterdam) wor den beplant met lindeboomen, omdat men door de Iepziekte gedwongen was n&ar andere boomsoorten om te zien voor straatbeplanting. Deze lindeboomen heb ben echter verschillende voor automobi listen onaangename en gevaarlijke eigen schappen, die een onoordeelkundige toe passing dier beplanting ongewenscht ma ken. De meest algemeene klacht is, dat de boomen een vocht laten vallen, dat de auto's na een uurtje parkeeren met een vettige laag bedekt, die de lak geheel dof maakt. Gelukkig gaat de laag er met was- schen gemakkelijk af, doch uiteraard kan men niet na ieder half uurtje parkeeren den wagen laten wasschen. Erger is het, dat ook de voorruiten der auto's minder helder worden, hetgeen bepaaldelijk ver keersgevaren medebrengt, terwijl de bin- nenbekleeding van open auto's slechts langs chemischen weg is te reinigen, het geen natuurlijk een zeer kostbare geschie denis wordt. Op haar verzoek ontving de K.N.A.C. van zeer deskundige zijde, t.w. van den heer dr. C. Houtzagers, Adj. Directeur der Ned. Heidemaatschappij nog de volgende toelichting: „Het door u genoemde verschijnsel van optreden van „honingdauw" onder linde boomen is zeer bekend. Deze honingdauw wordt gevormd door de excrementen van bladluizen, die in den zomer zeer veel voorkomen op onze gewone straatlinde (Tilia vulgaris). Het jaar 1939 is een bij zonder luizen jaar, zoodat dit jaar veel over dit euvel wordt geklaagd. Op de ho ningdauw vormt zich dan later nog een zwamweefsel, de z.g. „roetdauw", welke de siroopachtige excrementen vasthoudt en de bladeren later, wanneer deze in het najaar afvallen, ook nog tot een gevaar maken voor het verkeer. De Krimiinde (Tilia euchlora) wordt niet of althans zeer weinig door dit euvel aangetast. Dit is een van de redenen, waarom de Diensten van Gemeenteplantsoenen in vele onzer groote steden tegenwoordig overgaan tot het planten van deze soort in plaats van Ti lia vulgaris. De Krimiinde onderscheidt zich van de gewone linde o.a. door zijn mooi glimmende bladeren en zijn beter groen gekleurde naar beneden hangende twijgen. Een bezwaar van de Krimiinde is het, over het algemeen vroeg in het najaar, vaak reeds in Augustus, geel wor den der bladeren. In plaats van Krim iinde zou op verschillende plaatsen moge lijk ook de gewone eschdoorn (Acer pseu- doplatanus en platanoides) of de Ame- rikaansche eschdoorn (Acer saccharin urn) kunnen worden aangeplant. Wanneer men eenmaal een beplanting van gewone lin den heeft, zal er echter weinig aan te doen zijn, daar het euvel op deze boomen practisch niet is te bestrijden. De eeni ge oplossing zal dus moeten worden ge zocht in het zooveel mogelijk aanplanten van de andere hierboven genoemde soor ten". Met de bovenstaande gegevens kunnen de betreffende autoriteiten hun voordeel doen, temeer nu blijkt, dat de aangetaste lindeboomen tevens in het najaar het slip gevaar vergrooten. De K.N.A.C. zal gaarne van belangstel lenden opgave ontvangen van de plaatsen, waar het euvel zich voordoet. Het Secre tariaat der K.N.A.C. is gevestigd Lange Vijverberg 10 te 's-Gravenhage. - BEVORDERING VAN MACHINISTEN BIJ DE NED. SPOORWEGEN. Nadat de bevordering van Machinisten bij de Ned. Spoorwegen door uitbreiding der Diesel- en Electrische tractie geruimen tijd had stilgestaan, ontving de Personeel- raad van den heer Chef van Tractie de belangrijke mededeeling, dat ingaande 27 Augustus a.s. 20 onder-machinisten tot machinist en 20 leerlingen machinisten tot onder-machinist en 2 leerlingen machinis ten tot wagenbestuurder der Electrische tractie bevorderd zullen worden. LEEUWARDER COMMISSIE- NOTEERING. De commissie-noteering voor boter is te Leeuwarden vastgesteld op 74.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 6