BUITENLAND
De Oslo-staten
bijeen
Wxd de weveCd zegt <we% het
Shiit&ch-ffiu&óióehe pact
Tegenstrijdige
verwachtingen
Hoe Japan bedro
gen werd
S)e Jlatfiolie&e MiviwicPiiz in
Sxmjet-Oluólcuid
v. ROSSUM DU CHATTEL DRIESSEN
TAFELZILVER
Hitier in theorie en
praktijk
WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
BELGIË
DE GRONDSLAG IS DE WIL TOT VREDE
Zwitserland doet niet mee.
Hedenmorgen is te Brussel de op uitnoo-
diging van België bijeengeroepen confe
rentie der Oslo-staten begonnen. Zwitser
land heeft besloten er niet aan deel te
nemen.
Alvorens naar Brussel te vertrekken
heeft gisteren de Noorsche minister van
buitenlandsche zaken, Sandler, gezegd,
dat de internationale toestand blijkbaar
zeer ernstig is. Een verbreken van den
vrede in Europa zou ontegenzeggelijk groo-
ten invloed hebben op de belangen der
neutrale mogendheden, die niet aan het
conflict deelnemen.
Ten aanzien van het resultaat van de
besprekingen te Brussel zeide hij, dat dit
tijdens de besprekingen zal blijken. De
grondslag van de besprekingen is blijk
baar:
lo. Het groote belang, dat de deelnemen
de landen hebben van den vrede;
2o. De duidelijke wil van deze mogend
heden om een politiek te voeren, welke
staat buiten de tegenover elkaar staande
groepen in Europa;
3o. De noodzakelijkheid in de huidige
periode van spanning voor deze landen
een gereserveerde en gematigde houding
aan te nemen, welke wordt geëischt door
de verantwoordelijkheid en het geluk van
hun eigen landen.
DUITSCHLAND
DE A.S. HERDENKING VAN DEN SLAG
BIJ TANNENBERG.
Zondag a.s. wanneer de herdenking van
den slag bij Tannenberg zal plaats vinden,
zal het voor alle luchtvaartuigen verboden
zijn, over de provincie Oost-Pruisen te
▼liegen.
ENGELAND
HET DREIGENDE SPOORWEGCONFLICT
Machinisten besluiten tot staking.
Het comité van de vakvereeniging van
machinisten, een der drie organisaties van
Britsche spoorweglieden, heeft gisteravond
besloten, dat vanaf Zaterdag a.s. te mid
dernacht het werk zal worden neergelegd
op de vier voornaamste groepen spoorlij
nen.
CHINA
DE OVERSTROOMING TE TIENTSIN.
Tientsin is thans geheel overstromod en
op sommige plaatsen staat het water ruim
twee meter hoog, het zakenleven ligt stil
en het vervoer is slechts mogelijk met
bootjes en vlotten. De Britsche autoritei
ten treffen maatregelen voor het doen
aanvoeren van een scheepslading levens
middelen om aan de nijpende voedsel-
schaarschte het hoofd te bieden.
Te Peiping wordt door uit Tientsin ko
mende reizigers verteld, dat de Japansche
schildwachten, welke de blokkade rond de
Britsche concessie handhaven, bij alle bar
ricaden dienst doen in roei- en motor
bootjes.
DE POOLSCHE OPVATTING
't Is een vodje papier
De diplomatieke medewerker van Reu
ter verneemt, dat naar de Poolsche opvat
ting het voorgenomen Duitsch-Russische
niet-aanvalspact niet meer is dan een
nieuwe zet in den zenuwenoorlog. Er
wordt op gewezen, dat Polen reeds een niet-
aanvalsverdrag met Rusland heeft. Men is
niet van meening, dat deze zet op eeniger-
lei wijze verandering zal brengen in de
Poolsche houding jegens Duitschland of
Rusland. De Poolsche houding blijft stand
vastig.
Naar Poolsche meening zou de onder-
teekening van een dergelijk pact door
Duitschland een teeken van zwakte zijn,
aangezien het een ommekeer zou beteeke-
nen van alle Duitsche ideologische beginse
len. De meest opmerkelijke commentaar
van de Poolsche kranten komt van de
„Czas", die schrijft, dat het pact niet meer
is dan een nieuw vodje papier, aangezien
alle documenten, die de handteekening van
Duitschland dragen, niet meer dan vodjes
papier zijn. Hitier heeft van Frederik den
Groote het motto overgenomen „Onder-
teeken alles maar kom niets na".
Een geweldig succes, zegt Rome.
De diplomatieke redacteur van Stefani
schrijft, dat het Duitsch-Russisch accoord
een geweldig succes is voor de politiek van
de as en een omkeer in den Europeeschen
toestand tengevolge heeft. Polen blijft
slechts één weg open: die van rechtstreek-
sche accoorden met Berlijn.
Wij hebben 't altijd gewild, beweert.
Moskou
In Sovjet-Russische kringen merkt men
op, dat vraagstukken als Dantzig en de
Corridor niets te maken hebben met het
sluiten van een non-agressie-verdrag en
men herhaalt dat het sluiten van het ver
drag geen hulp bij een aanval beteekent.
Verder herinnert men er te Moskou aan,
dat na het aan de macht komen van Hitier
in 1934, de Sovjet Unie Duitschland heeft
voorgesteld een dergelijk verdrag te slui
ten, doch dat toen de Duitschers hebben
geweigerd.
Het bericht van het verdrag kwam als
een donderslag bij helderen hemel voor
den doorsnee-Sovjetburger evenals voor de
buitenlander, die niets weten omtrent den
inhoud en geen idee hebben, welken in
vloed dit zal hebben op de onderhande
lingen der drie mogendheden.
TRIOMF DER PARADOX, ZEGT
BRUSSEL
In België beschouwt men deze diplo
matieke actie van Duitschland als de
triomf van de Paradox en van de totali
taire methode, welke niet terugschrikt
voor de meest gewaagde tegenstrijdigheden
DE NIEUWE PION OP HET EUROPEESCHE SCHAAKBORD.
Bijgaande kaart illustreert duidelijk met
welke Europeesche staten Berlijn tot op
het heden een niet-aanvalsverdrag getee-
kend heeft, sedert Engeland besloot een
anti-agressie-front te vormen.
(Hierbij aangenomen, dat het voorbe
reide pact met Sovjet-Rusland geteekend
zal worden).
Bij aandachtige beschouwing valt de in
gesloten positie van Polen duidelijk op,
vooral als men weet, dat Slowakije onder
Duitsche militaire bescherming staat.
Het brandpunt Dantzig is zwart aange
geven.
PRAAG ZIET PERSPECTIEVEN
„De consequenties van de aankondiging
van een Russisch-Duitsch pact zullen ver
strekkend zijn voor de Tsjechen kunnen
zy wellicht gunstig zyn" aldus het com
mentaar van vice-premier dr. Havelka tij
dens een persconferentie.
Te Praag wordt verklaard, dat een massa
bijeenkomst in Bratislava op touw is ge
zet, waar de eisch zal worden uitgesproken
van teruggave aan Slowakije van de ver
leden jaar aan Polen afgestane ge
bieden. Uitgebreide voorbereidingen voor
de bijeenkomst zijn in den loop van den
dag getroffen, terwijl de radiostations het
publiek opwekten de vergadering bij te
Helsinki is bang voor Finsche
onafhankelijkheid.
Na een aanvankelijke, reactie van verba
zing beschouwen politieke waarnemers te
Helsinki de toekomstige ontwikkelingen
pessimistisch. De voornaamste ongerust
heid in Finland is, dat Rusland en Duitsch
land zouden samenwerken ten koste van de
Finsche onafhankelijkheid.
Sommigen gingen zelfs zoo ver, dat zij
een toestand onder oogen zagen, waarin
Rusland Duitschland de vrije hand zou ge
ven in Polen in ruil voor vrijheid van han
delen voor Rusland in de Baltisohe lan
den en Finland.
Littausche politieke kringen vragen zich
af of het pact een clausule zal bevatten tot
waarborging van de neutraliteit der Bal
tisohe staten. De algemeene opvatting te
Kansas is, dat het voorgestelde pact een
ernstigen toestand in het leven zal roepen,
niet allen voor Polen, maar ook voor de
Baltische landen.
Washington berekent den prijs.
Amerikaansche ambtenaren te Wasring-
ton zijn» geneigd te gelooven, dat de aan
kondiging van het ontworpen Russisch-
Duitsdhe pact wellicht niet zoo heel ernstig
is als het eerst wel leek. Welingelichte
kringen gelooven, dat de Sovjet Unie, die
zoo'n hoogen prijs- vroeg aan Engeland,
nauwelijks al haar. onderhandelingsvermo
gen kan hebben opgegeven door aan
Duitschland de vrije hand te laten in Oost-
Europa, waar een voortgezette Duitsche
agressie nauwelijks in het belang van Rus
land zou kunnen zijn. Bovendien heeft Hit-
Ier stellig een hoogen prijs betaald door
de verzwakking van het anti-kominterpact
en door Japan bloot te stellen aan een ster
keren Russischen en Chineeschen weer
stand in het Verre Oosten.
TOKIO WIST VAN NIETS
Het is een gelegenheidspact, meent
Tokio
Naar verluidt heeft het Japansche
kabinet besloten den Japanschen ambassa
deur te Berlijn, Oshima, opdracht te geven
aan de Duitsche regeering inlichtingen te
vragen over het niet-aanvalsverdrag met
de Sovjet Unie, alsmede over de waarde
welke de Duitsche regeering thans nog
hecht aan het anti-Komintern-verdrag.
De „Asahi Sjimboen" onthult in een offi-
cieele verklaring, hoe de Japansche re
geering kennis heeft gekregen van het
voorgenomen plan een Russisch-Duitsch
pact. Von Ribbentrop heeft Maandag den
Japanschen ambassadeur gezegd: „Wij
hebben besloten met de Sovjets een niet-
aanvalspact te sluiten. Daar Italië reeds op
de hoogte is en de omstandigheden billijkt,
hopen wij dat ook Japan dat zal doen".
Te' Tokio trekt men algemeen de
conclusie, dat het pact niet lang zal
gelden, daar de Duitsch politiek na
drukkelijk moet zijn gedicteerd door
het oogmerk het geval Dantzig op te
lossen. Dit op de juiste waarde schat
tend, is ook Sovjet-regeering vermoe
delijk vastbesloten voor eigen oog
merken voordeel uit het pact te trekken
Daarom moet Japan volgens het blad
nauwkeurig de politiek der Sovjets in
het Verre Oosten gadeslaan.
De besprekingen met Engeland
Men meent, dat de voornaamste Japan
sche gedelegeerde ter Britsch-Japansche
conferentie, Somatsoe Kato, een bezoek
heeft gebracht aan den ambassadeur van
Groot Brittannië, sir Robert Craigie en
hem verzocht heeft zyn regeering inlich
tingen te verstrekken inzake de werkelijke
bedoelingen van Engeland ten aanzien van
de conferentie. Indien het antwoord van
sir Robert geen hoop geeft op heropenen
van de conferentie, zal Kato naar China
terugkeeren.
De meeste bisschoppen in de gevangenis
oi ln ballingschap
Het overlijdensbericht van Mgr.
Ropp, aartsbisschop van Mohilew,
heeft die aandacht gevestigd op de
katholieke hiërarchie, zooals zij be
stond onder de Tsaren.
Onze Romeinsche medewerker
meldt ons het volgende over de
huidige toestand der katholieke
bisschoppen in Rusland.
In kerkelijk opzicht is Rusland verdeeld
in een aartsbisdom, Mohilew, en vier bis
dommen, Kamienic, Minsk, Tiraspil en Zy-
tomir. Mgr. Ropp, die als aarts/bisschop van
Mohilew aldus de voornaamste katholieke
hoogwaardigheidsbekleeder van Rusland
was, was reeds onder het Tsarenregiem
bisschop van Wilna geweest, welke stad des
tijds deel uitmaakte van Rusland. In 1907
werd hij door de Russische regeerimg uit
deze stad verbannen, en eerst kort voor het
uitbreken van den wereldoorlog kreeg hij
verlof, om weer naar Rusland terug te kee-
ren.
Kort na de JUli-revolutie van 1917 werd
Mgr. Ropp benoemd tot aartsbisschop van
Mohilew, maar in 1919 werd hij reedis ge
vangen genomen door de bolsjewisten. Hij
werd verbannen en ging naar Polen, waar
hij op 88-jarigen leeftijd is overleden.
Het is merkwaardig in het Pauselijk
Jaarboek, het „Annuario Pontificio" van
1939 na te gaan, hoe het met de katholie
ke hiërarchie in Rusland gesteld is. Voor
het aartsbisdom Mohilew staat Mgr. Ropp
als aartsbisschop aangegeven, maar daar
deze zich reedis twintig jaar in balling
schap bevond*, heeft de H. Stoel dit enor
me gebied toevertrouwd aan vijf Apostoli
sche Administrators.
De Apostolische Administrator van Mo
hilew is Mgr. Boleslas Sloskan, titulair-
bischop van Cicilië, Mgr. Sloskan werd in
Augustus 1926 benoemd tot Apostolisch
Administrator van Minsk, maar in Augus
tus 1927 werd hij gevangen genomen. Hij
werd naar Siberië verbannen en later over
de grens gezet. Mgr. Sloskan resideert nu
te Riga.
De Apostolische Administrator van Mos
kou is Mgr. Pie Eugène Neveu van de Pa
ters Augustijnen, Titulair Bisschop van
Cyprus.
Hulpbisschop van de Apostolische Admi
nistrator is Mgr. Tfheophile Matulanis, ti
tulair bisschop van Matrega, die van 1923
tot 1926 en van 19291933 om zijn geloof
in Rusland gevangen heeft gezeten en nu
in ballingschap is in Lithauen.
De Apostolische Administrator van
Charkow is Abbé Vincent Iligin, die in
1926 gevangen werd genomen en uit Rus
land werd verbannen. Sinds 1933 resideert
hij in Lithauen.
De Apostolische Administrator van Ka
zan, Samare en Simbirisk is Abbé Michel
Jodokas, die zich reeds vanaf April 1929
in de gevangenis bevindt.
Alle kerkelijke leiders van het Aartsbis
dom Mohilew bevinden zich dus of in de
gevangenis of in ballingschap, met uitzon
dering van Mgr. Neveu, die in de Fran-
sdhe Ambasade te Moskou vertoefde. Thans
is Mgr. Neveu echter naar Frankrijk terug
gekeerd, en hem is verboden nog naar Rus
land terug te gaan.
De vier suffragaanbisdommen.
Van de vier suffragaanbisdommen van
het Aartsbisdom Mohilew heeft Kamienic
geen bisschop meer. Het Pauselijk Jaar
boek meldt hierover het volgende:
Apostolische Administrator van Kamie
nic: Jean Swiderski, om het geloof gevan
gen genomen in 1930 en uit Rusland ver
bannen in September 1932.
Bivaris van den Apostoliscben Admini
strator: Alexander Wierzbizki, sinds Juli
1932 in de gevangenis wegens zijn geloof.
Minsk heeft als Apostolisch Administra
tor Mgr. Sloskan, die in ballingschap ver
toeft in Riga, zooals boven reeds werd ge
meld.
Niet minder droevig is de toestand in het
bisdom Tiraspol:
Apostolisch Administrator van Odessa
voor het Zuidelijk gedeelte van het Dio
cees is Mgr. Alexander Frison, titulair bis
schop van Linyra.
Apostolisch Administrator van het Wol-
ga-gebied is Mgr. Augustin Baumtrog, die
zich sinds Augustus 1930 in de gevangenis
bevindt.
Apostolisch Administrator van het Kau-
kasus-gebied is Mgr. Jean Roth, die zich
sinds Augustus 1930 in de gevangenis be
vindt.
Apostolisch Administrator van Tiflis en
Georgië: Vicaris ad interim: Stephen De-
m/urof.
Evenzoo is de toestand in het bisdom
Zytomir:
Apostolisch Administrator is Mgr. Theo-
phile Skalki, die in Juni 1926 gevangen
werd genomen en in September 1932 uit
Rusland verbannen werd.
Vice-Apostolisch Administrator is Mgr.
Casimir Naskrecky, gevangen genomen in
Juni 1929 en uit Rusland verbannen in
September 1932.
Een dergelijk droevige lijst zegt zonder
commentaar reeds voldoende.
Wij vertrouwen echter op de herleving
van het godsdienstig léven in Sovjet-Rus
land, waarover de Sovjets zioh zoozeer be
klagen.
In deze klachten der Godloozen ligt een
reden, om ondanks alles vertrouwen te
hebben in de toekomst.
JUWELIERS BREESTRAAT 95
Uitgebreide sorteering. Nieuwste modellen.
Wal woorden waard zlfn.
Het bericht van het niet-aan
valspact tusschen Berlijn en Mos
kou (die zich trouwens steeds na
der verstaan hebben als Moskou
Londen b.v.) is als een verbijste
rende verrassing over Europa ge
komen. Dit beteekent van de zijde
van Hitier een schielijke wending,
volkomen in strijd met de ideologie
van het nationaal-socialisme.
Er zouden tal van bewijzen en
uitspraken van den Führer hier
voor zijn aan te halen we be
perken ons tot een citaat uit de
slotrede van Hitier op het partij
congres van Neurenberg 1936
het congres, dat geheel gewijd
was aan den strijd tegen het we-
reldbolsjewisme.
Ter dezer gelegenheid verklaarde Hitier
letterlijk het volgende:
„Een wereldbeschouwing is voor ons
zonder eenige beperking een doodsvijand:
het bolsjewisme. Deze doodsvijand echter
berust niet op de onveranderlijke afwij
zing van vreemde ideeën, die lijnrecht te
genover onze opvattingen staan, maar op
de natuurlijke tegenstand tegen een waan
zinnige en beestachtige leer, die de ge-
heele wereM en ook ons agressief bedreigt.
Overigens: het nationaal-socialisme heeft
geen contact met het communisme ge
zocht
Wy hebben de poging van het
bolsjejewisme, om van Moskou uit in het
Duitsche binnenland een revolutie te ont
ketenen, afgeweerd. En alleen, omdat wij
weten en het iederen dag beleven, dat
deze poging tot inmenging in onze binnen-
landsche Duitsche verhoudingen door de
Joodsche sovjetleiders geen einde ne^mt,
zijn wij gedwongen het bolsjewisme ook
buiten ons land als onze doodsvijand te
beschouwen en te gelooven, dat het op
dringende bolsjewisme een gevaar is, dat
ook ons bedreigt...."
„....Ik kan geen overeenkomst sluiten
met een wereldbeschouwing, die overal als
eerste werk na de machtsovername niet
het arbeidende volk bevrijdt, maar wel de
asociale elementen van de tuchthuizen en
gevangenissen, om dan deze beesten los te
laten op de bevreesde wereld...."
.Wij kunnen met de Joodsche com
munistenleiders in het geheel niet discu-
teeren!"
Dit zijn maar enkele van de tegen
stellingen, die ons scheiden van het com
munisme. Maar ik beken: Zij zijn niet te
overbruggen. Dit zijn werkelijk twee we
relden, die zich alleen van elkander kun
nen verwijderen, maar zich nooit met el
kander kunnen vereenigen...."
Op 30 Januari verklaarde Hitier voor
den Rijksdag: „Ik beschouw de bolsjewisti
sche leer als het grootste vergif. Ik wensch
daarom, dat mijn eigen volk in het geheel
niet met deze leer in contact komt. Ik wil
zelf dan als burger van dit volk zelf niets
doen, wat ik van medeburgers veroordee-
len moet. Ik verlang van den Duitschen
arbeider, dat hij geen omgang zal hebben
met deze internationale schavuiten; hij zal
ook van mij nooit zien, dat ik mij met hen
verbroeder. (Und er soil aber auch mich
niemals mit ihnen pokulieren oder zechen
sehen). Overigens zal iedere verdere
Duitsche overeenkomst met het huidige
bolsjewistische Rusland voor ons geheel
waardeloos zijn. Het is ondenkbaar, dat
nationaal-socialistische Duitschers ooit
verplicht zouden zijn tot bescherming van
het bolsjewisme, en het is evenmin denk
baar, dat wij hulp zouden kunnen aanne
men van een bolsjewistisch en staat. Wan1
ik vrees, dat ieder volk, dat een dergelijke
hulp ontvangt, daarin zijn ondergang zal
vinden!"
HET FEEST VAN ST. FRANCISCUS
IN ITALIë.
De feestdag van den H. Franciscus van
Assisië op 4 October zal dit jaar met meet
dan gewonen luister in Italië gevierd wor
den, nu de H. Franciscus dit jaar door den
H. Vader werd uitverkoren tot Patroon
heilige van geheel Italië.
In de Franciscanerkerk in Rome zal een
Triduum worden gehouden.
