3iet in w&dking, Tegen oververmoeidheid achter het stuur BINNENLAND AGENDA VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1939 DE LEIDSÜHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 Abonnementsprijs: voor Leiden 18 cent per week; 2.50 per kw&rta&L Bij onze agenten 20 cent per week; 2.60 per kwartaal Franco per paart 2.95 per kwartaal Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal Losse nummers 5 cent, met geïll. Zondagsblad 9 cent Advertentiën: 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. HOE WORDT HET WEER? DROOG, WARM WEER. De Bilt seint: Verwachting: Helder tot halfbewolkt, droog warm weer. Plaatselijk ochtendmist. Zwakke tot matige Oostelijke wind. De weerstoestand van hedenmorgen 7 20 uur: Den Helder: heiig en onbewolkt, matige Oostelijke wind, 18 gr. C. Vlissingen: helder, matige O. N. O. wind, 17 gr. C. De Bilt: halfbewolkt, zwakke N. O. wind 18 gr. C. Groningen: heiig en onbewolkt, zwakke O. N. O. wind, 17 gr. C. Maastricht: heiig en onbewolkt, zwakke N. N. O. wind, 16 gr. C. BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT. In de luchtdrukverdeeling kwam nog weinig verandering. Het gebied van hoo- gen luchtdruk strekt zich nog steeds uit van de Azoren over de Britsche Eilanden en Zuid-Scandinavië naar Finland en de Randstaten. De hoogste barometerstanden zjjn weer wat lager dan gisterenmorgen. Doordat de as van dit hoogedrakgebied steeds ten Noorden van ons land blijft, is de wind hier Oostelijk, en stijgen de tem peraturen over het algemeen. De nacht was hier minder koel dan gisteren, terwijl in ons land, Engeland en Duitschland op vele plaatsen nog ochtendnevel of mist voor kwam. Het weer blijft mooi, met zomersche warmte in geheel West-Europa. Alleen in Zuid-Frankrijk onweerde het gisteren on der invloed van een vlak gebied van lagen luchtdruk. De depressie bij IJsland ver anderde weinig van diepte en trekt lang zaam Oostwaarts. Aan haar Zuidzijde stroo men koele maritieme luchtmassa's naar Scandinavië. Deze bracht te Thorshavn nog 22 m.m. regen. In Hongarije blijft het steeds onweersachtig en viel plaatselijk zware neerslag. LUCHTTEMPERATUUR. 23.5 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.: Van Vrijdagnamiddag 8.52 uur tot Zaterdagmorgen 5.18 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 19 Aug. voorm. 6.20 uur en nam. 6.45 uur. WATERTEMPERATUUR. Zweminrichting „De Zijl" 20 gr. C. Zweminrichting „Poelmeer" 20 gr. C. Maan op 11.38 uur Zaterdagvoormiddag. Maan onder 22.01 uur Zaterdagavond. Het Katholiek Comité van Actie „Voor God" schrijft ons Recht inplaats van Liefde Een treurig kenmerk van onze maatschappij is dat men de liefde heeft uitgebannen en alleen wil weten van het recht. Men vat het op als een beleediging wanneer er gesproken wordt van naastenlief' de en men vergeet, dat men met de liefde de weldadige warmte uitbant, die de harten tot elkander trekt, en den mensch overlevert aan het recht alleen, dat uiteraard verdeelt, wijl het de mensch en tegenover elkaar plaatst. Prof. Dr. J. B. Kors O.P. De voornaamste bepalingen HET RIJTIJDEN-BESLUIT GELDT OOK VOOR „HEER-RIJDERS". Dezer dagen is het z.g. Rijtijdenbesluit in werking getreden, welk besluit zooals men weet, de bedoeling heeft, om overver moeidheid van chauffeurs tegen te gaan. Een der oorzaken van de vele ongevallen op den weg. Op verzoek geven wij hier de voornaam ste bepalingen weer. Het Rijtijdenbesluit is een uitvloeisel van de Rijtijdenwet, welke voorschrijft, dat omtrent de rij-tijden van alle motorrij tuigenbestuurders en omtrent de werk en rusttijden van in dienstbetreking zijn de chauffeurs bepalingen moeten worden gemaakt door een algemeenen maatregel van bestuur. Deze algemeene maatregel van bestuur (het Rijtijdenbesluit) verbiedt nu in 't al gemeen aan ieder, die achter het stuur zit, in een toestand van overmoeidheid te blij ven doorrijden. Het besluit gaat van de veronderstelling uit, dat iemand, die gedu rende meer dan vijf uren achtereen aan het stuur zit, oververmoeid moet zijn en daar om verbiedt het besluit kort en goed aan ieder om gedurende meer dan vijf uren een motorrijtuig te besturen. Dit geldt dus niet alleen voor chauffeurs, die in dienstbetrekking zijn, maar ook voor de z.g. „heer rijders". Nu is het te begrijpen, dat daarop uitzonderingen moeten zijn toe gestaan, anders zou het onmogelijk zijn om een langen trip te maken. Vandaar dat dit verbod van vijf uren rijden niet geldt, in dien voldoende onderbrekingen van den rit hebben plaats gehad, of indien op grond van andere feiten of omstandighe den aannemelijk is, dat oververmoeidheid van den bestuurder niet aanwezig is. Hoe het mogelijk is, dat alles te contro leeren bij de z.g. „heer-rijders" is een puzzle op zich zelf. Het is natuurlijk niet de bedoeling om voortaan politie-agenten op de buitenwe gen te laten posteeren, om iederen auto mobilist aan te houden en hem met een streng gezicht te ondervragen of hij zich niet oververmoeid gevoelt, of hoeveel uur hij nu wel achter het stuur heeft gezeten. Het euvel van oververmoeidheid wordt als regel niet op de eerste plaats aangetroffen bij de eigenaars van auto's. Maar het kan voorkomen, dat een z.g. „heer-rijder" een aanrijding veroorzaakt en dat het dan blijkt, dat oververmoeidheid de oorzaak van het ongeval is geweest. Hij is dan strafbaar en hij is in elk geval strafbaar, waarbij door welke toevallige omstandig heid ook het verschijnsel van overver moeidheid aan den dag komt. Doch behalve dan in sommige min of meer uitzonderlijke gevallen, zal de heer- rijder in de practijk weinig last van- deze bepalingen ondervinden. Werk- en diensttijden. Het Rijtijdenbesluit is voornamelijk erop gericht om het euvel van oververmoeid heid bij chauffeurs in dienstbe trekking tegen te gaan. Het zijn voor namelijk de chauffeurs van autobussen, taxi's, huurauto's en vrachtauto's, voor wie de verleiding groot is, om zoo lang moge lijk achter het stuur te blijven zitten, om dat het hun broodje beteekent. De werktijd is voor al deze groepen vastgesteld op ten hoogste 10 uur per dag (taxi's en huurauto's: 11 uur). Uitzonde ringen zijn in het algemeen toegelaten, mits het overwerk (als regel: den volgen den) dag gecompenseerd wordt. Per week mag niet meer dan hoogstens 55 uur wor den gewerkt (toerwagenbestuurders en meubeltransporteurs: 62 uur; taxi- en huur autobestuurders: 61 uur). Onder bepaalde omstandigheden mogen taxi- en huurauto bestuurders 66 uur per week werken, mits de daaropvolgende week dan evenredig minder arbeidstijd vraagt. Nachtarbeid mag door al deze be roepsbestuurders in twee achtereenvolgen de weken niet meer dan zes maal worden verricht. De diensttijd (d.w.z. werktijd on derbrekingen) mag 14 uur niet overschrij den (voor taxi- en huurautobestuurders: 12 uur). De rusttijden mogen nimmer kor ter duren dan een half uur; eenmaal per week moet de rusttijd 30 uur bedragen, waarvan er minstens 23 in één etmaal moeten vallen (eens in de drie weken op een Zondag). Tusschen twee diensttijden moet een rusttijd van minstens 12 uur lig gen (eens per week is 10 uur voldoende). Voor autobusbestuurders worden de rust tijden in het tijdvak van 15 Juli tot 1 September op minstens 10 uur gesteld. In sommige gevallen is bovendien de regeling der rust- en diensttijden van het Tram wegreglement van overeenkomstige toe passing. Van de meeste bepalingen is onthef fing mogelijk, welke al naar gelang van de omstandigheden door „Sociale Zaken" of door „Waterstaat", kan worden ver leend. Het werkboekje. Om dat alles te kunnen controleeren is voor beroepsbestuurders een werk- b o e k j e voorgeschreven. In dit werk boekje moeten aanteekeningen worden ge maakt over dienst-, werk- en rusttijden. De kosten van het werkboekje bedragen fl.tenzij men het binnen twee maan den na de inwerkingtreding van het Rij tijdenbesluit aanvraagt, in welk geval het gratis wordt verstrekt Een werkboekje is natuurlijk niet noo- dig voor de „heerrijders"; handelsreizigers en particuliere chauffeurs kunnen ervan worden vrijgesteld (na het indienen van een aanvrage bij de districtshoofden der arbeidsinspectie, c.q. bij „Sociale Za ken"). Goederen vervoer op Zondag. Voorts bevat het besluit nog bepalingen omtrent het vervoer van goederen op Zon dag door middel van een motorrijtuig. Het is verboden op Zondag een motor rijtuig te besturen, indien daarmede goede ren worden vervoerd. In afwijking van het bepaalde in het vorige lid mogen op Zondag de navolgende goederen gedurende onderstaande uren door middel van een motorrijtuig vervoerd worden: a. tusschen 11 uur der voormiddags en 1 uur des namiddags, alsmede tusschen 5 en 9 uur des namiddags: in keukens en banketbakkerijen bereide en voor maaltijden bestemde eetwaren; b. tusschen 9 uur des voormiddags en 5 uur der namiddags: brood gebakken in eene broodbakkerij, als bedoeld in artikel 36, eerste lid, der Arbeidswet 1919; c. vóór 8 uur des voormiddags: gebruikt verpakkingsmateriaal, aange voerd van plaatsen buiten het Rijk; d. vóór 12 uur des middags: le. versch, aan snel bederf onderhevig fruit; 2e. versche visch, schaal- en schelpdie ren; 3e. banketwaren, mits het vervoer daar van geschiedt door het hoofd of den be stuurder van eene onderneming, waarin banketwaren worden verkocht of vervaar digd of, indien deze eene vrouw is, dan wel door ziekte verhinderd is, de persoon, die in hare of zijne plaats den arbeid in die onderneming leidt; e. vóór 2 uur des namiddag: ruw ijs; f. gedurende den geheelen Zondag: le. dagbladen; 2e. gist; 3e. melk, wei. naSÉfr caseïne, consump tie-ijs en melkbusseifp 4e. eetwaren en dranken, welke gevent worden of bestemd zijn voor inrichtingen, welker verkoop voornamelijk van de weersgesteldheid afhankelijk is; 5e. paarden en vee in verband met markten op Zaterdag en Maandag, en le vende dieren, welke door zeeschepen op denzelfden Zondag of op den daaraan voorafgaanden Zaterdag na 6 uur des na middags zijn aangevoerd; 6e. vleesch, voor zoover het vervoer daarvan noodig is voor export, en andere goederen, welke bestemd zijn om vervoerd te worden met een zeeschip, dat op den zelfden Zondag of op den daarop volgen den Maandag vóór 8 uur des voormiddags vertrekt; 7e. genees-, ontsmettings- en verband middelen, heelkundige instrumenten en doodkisten; 8e. goederen, dienende tot persoonlijk gebruik of genoegen der met het motorrij tuig vervoerde personen, benevens passa- giersgoed van en naar openbare middelen van vervoer; 9e. goederen, dienende voor spoed- eischende herstellingen, alsmede brand stoffen en smeermiddelen, bestemd voor rij-, voer- en vliegtuigen en schepen, een en ander voor zoover het vervoer daarvan op Zondag noodzakelijk is; 10e. postduiven; 11e. poststukken en -pakketten; 12e. versch, aan snel bederf onderhevig fruit en afgesneden bloemen, voor zoover het vervoer daarvan noodig is voor ex port; 13e. paarden en andere dieren, voor zoo ver het vervoer daarvan verband houdt met wedstrijden of tentoonstellingen; 14e. muziekinstrumenten, tooneeldecors, bioscoopinstallaties, filmapparaten, geluids opname-apparaten en dergelijke voor openbare vermakelijkheden of radio-om- roepdoeleinden bestemde goederen; 15e. goederen, kennelijk bestemd voor op Zondag plaats vindende begrafenissen; 16e. ledig verpakkingsmateriaal van en vervoerd door verhuis ondernemers. De strafbepalingen. Van belang is de bepaling van de Rij tijdenwet, dat, indien een in dienstbetrek king zijnde chauffeur zich aan een over treding van het Besluit schuldig maakt, de werkgever geacht wordt het feit te heb ben gepleegd. De werkgever wordt dus vervolgd, niet de werknemer, tenzij de werkgever aantoont, dat door hem de noo- dige bevelen zijn gegeven, de noodige maatregelen zjjn genomen, de noodige mid delen zijn verschaft en het redelijkerwijze te vorderen toezicht is gehouden om de na leving van de daar bedoelde voorschriften in zijn dienst te verzekeren. Overtreding van de voorschriften wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste één maand of een geldboete van ten hoogste honderd vijftig gulden. Indien tijdens het plegen van het feit nog geen twee jaren zijn verloopen sedert eene vroegere veroordeeling van den schul- ■H> SLUIT U AAN: bij onze REISFONDS-OPHAALDIENST. voor: de 3'WINTERS GESPAARDE ZOMERVACANTIEI Vraagt inlichtingen ELTAX telefoon 22444 NIEUW EERSTE KAMERLID. Mr. J. van de Mortel opvolger van Jhr v. Sasse v. IJsselt. Het Centraal Stembureau heeft tot lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal als opvolger van jhr. mr. A. F. O. van Sasse van IJsselt benoemd verklaard den heer J. C. A .M. van de Mortel te Tilburg. Mr. J. C. A. M. van de Mortel werd op 19 Juli 1880 te Tilburg geboren als zoon van notaris Van de Mortel Verheyen van Estvelt. Hij doorliep het R.K. Gymnasium te Katwijk en studeerde daarna aan de universiteit te Amsterdam. Na zijn promo tie in 1904 vestigde hij zich als advocaat procureur in zijn geboortestad. Na korten tijd rechtspractijk te hebben uitgeoefend werd hij benoemd tot griffier van het kantongerécht te Tilburg. Deze functie nam hij waar tót in 1919 zijn aan stelling volgde als voorzitter van den Raad van Arbeid aldaar. Eenige jaren geleden werd deze Raad opgeheven en kwam hij op wachtgeld te staan. Op 6 Juli 1911 werd de heer Van de Mor tel lid van den gemeenteraad en op 2 September 1917 wethouder. In dit ambt, dat hij nog steeds bekleedt, was hij de laat ste jaren tevens loco-burgemeester. In 1919 werd hij voor de R.K. Staatspartij gekozen tot lid der Prov. Staten van Noord-Bra bant en tot op den huidigen dag vaardigen de kiezers hem naar dit college af. De nieuwe senator is waarnemend kan tonrechter en voorzitter van de Ned. Hei demaatschappij. Hij is ridder in de orde van den Heiligen Gregorius den Groote. EEN PAAR DAGEN MINISTER. En reeds begonnen met afbraak. In de paar dagen, dat minister Damme minister van Sociale Zaken is geweest, heeft hij nog een maatregel genomen, die een merkwaardig licht werpt over de rich ting van dezen ex-minister en van het ka binet Colijn V, waarvan hij deel uit maakte. De heer Damme heeft zich n.l., zoo lezen we in de „Volkskrant", gehaast een bij den Hooge Raad in studie zijnd vooront werp algemeene maatregel van bestuur als uitvloeisel van de wet van 28 Mei 1937 tot bétere verdeeling van den beschikbaren ai-beid, in te trekken. Den minister kwam het aanbevelenswaardig voor de geheele materie nog eens nader te overwegen. In haar overspannen vreugde over wat de „huidige" minister hier deed schrijft de Nederl. Werkgever: „Ziedaar het roem loos einde van een met veel misbaar op gezette onpractische regelinguiteinde lijk heeft het gezond verstand nog gezege vierd". Wij vertrouwen dat de Nederlandsche Werkgever inmiddels reeds ontnuchterd zal zijn. Haar huidige minister is niet meer en dr. Van den Tempel zal ongetwijfeld weten te bereiken, dat de in 1940 expiree- rende wet niet, wat het liberale werkge vers-orgaan noemt „in de wieg gesmoord" blijft". Het is een bekend feit, dat in de com missie, waar deze algemeene maatregel van bestuur om advies is geweest, alles ge daan is om de zaak te traineer en. 't Is ge lukkig, dat de werkloozen niet altijd kun nen zien, dat er zoo met hun belangen gesold wordt. 't Voornaamste bezwaar van de Neder landsche Werkgever was, dat met deze wet-Romme „op ontoelaatbare wijze werd ingegrepen in de vrijheid van den onder nemer, om de personeelsbezetting van het uitsluitend onder zijn verantwoordelijkheid beheerde bedrijf zoodanig te regelen als hem met het oog op een komende exploi tatie, noodzakelijk scheen". Deze uit-den-tijdsche opvatting heeft ook ongetwijfeld den heer Damme bewogen tot zijn daad. Met de opruiming van het kabinet Co- lijn V mocht inderdaad niet gewacht wor den; geen dag en geen nacht. „Gelderlander". DREIGEND CONFLICT IN DE MEUBEL INDUSTRIE TE WADDINXVEEN. De drie samenwerkende het meubelbedrijf hebben pogingen in het werk gesteld om het collectief contract, dat met de werkgeversorganisaties is afgeslo ten, ook in Waddinxveen door te voeren. De besprekingen hebben geen resultaat opgeleverd. Den werkgevers is thans bericht, dat indien er in de komende week geen over eenstemming wordt bereikt, op Maandag 28 Augustus niet meer zal worden gewerkt. Het conflict zal, indien het mocht uit breken, circa 200 arbeiders omvatten. Zij zijn georganiseerd in de drie meubelma kersbonden. dige wegens eenzelfde overtreding, kan hechtenis van ten hoogste twee maanden of geldboete van ten hoogste driehonderd gulden worden opgelegd. Bij veroordeeling van den bestuurder van een motorrijtuig wegens overtreding van de voorschriften kan hem de bevoegd heid, motorrijtuigen te besturen, voor ten hoogste zes maanden worden ontzegd. LEIDEN. Zondag, Maandag, Tweedaagsche auto tocht Ned. Reisver. v. Katholieken naar ValkenburgLuik. Vertrek Zondagochtend 9 uur, Korevaer- straat. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken te Leiden wordt van 12 tot en met 18 Aug. a.s. waargenomen door de apotheken: Hulp der Menschheid, Hooi gracht 48, tel. 21060 en A. J. Donk, Doeza- straat 31, tel. 21313. Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek, Wilhelminapark 8, tel. 26274. IDEAAL OOGSTWEER. De gewassen in den Haarlemmermeer- polder. Dezer dagen maakten wij een toer door den thans wondermooien Haarlemmer- meerpolder. Bij een mooi vroolijk zonnetje ziet de polder er zoo heel ander uit dan bij die betrokken, donkere luchten der laatste dagen. Het koren staat thans zuiver goudgeel op stengel of reeds op hokken; de erwten, ge- ruiterd, hebben op deze mooie zomersche dagen gewacht; het vlas met zijn iets lich tere bruine nuances glanst van zonne- vreugde; de groen-blauwe papaverbollen, het blauwmaanzaad rijpen reeds en de oogst is nabij; de groene bieten met hun lange bladen, waarop zich dit jaar groote gele vlekken af teekenen; het is één won- derschoone kleurenpracht, die Haarlem mermeer in den zomer. Zelfs de gezichten der landbouwers en de stoere landarbei ders staan iets vroolijker door het prach tige oogstzonnetje. Het is ideaal oogst- weer! Hier en daar hebben we een praatje aangeknoopt met enkele landbouwers en hun meening gevraagd over de te verwach ten oogst-resultaten. In le strenge vorstperiode is de winter tarwe grootendeels verloren gegaan: men zaaide opnieuw. Deze oogst zal waarschijn lijk nog de minste zijn, want op vele plaat sen vinden we niet die flinke aar, die we in de Meer gewend zijn. De uitkomsten zul len evenwel bevredigend zijn. Inderdaad stak de zomertarwe ongunstig af tegen de hier en daar overgebleven wintertarwe. Ook de karwij ondervond veel schade van den vorst, doch wat overbleef had zoo veel „Lebensraum" en groeide zoo gunstig, dat het te verwachten nadeel aardig werd teruggevoerd. Naast deze minder goede producten kun nen we spreken van een zeer goeden erw- tenoogst. Deze peulvruchten zitten volge laden en beloven veel goeds. Met het dor- schen is men reeds begonnen. Haver en gerst en rogge onderscheiden zich even eens van de zomer,tarwe. Nog op het land gehokt of op stengel zien zij er prachtig uit. De regenbuien hebben op vele plaat sen het goudgele koren neergeslagen. Dit blijkt een schadepost voor de boeren doch is in het belang van de arbeiders uit het oogpunt van werkverruiming. Immers thans zijn de boeren genoodzaakt de velden met de hand te doen maaien. Het werk zal daardoor langer duren, terwijl er bo vendien meer arbeiders noodig zijn. Een gunstig jaar is het ook voor de aard appelen. De thans gerooide struiken wa ren rijk beladen en met een mooien na-zo mer zullen ook de late aardappelen goede resultaten opleveren. Het groene loof steekt nog zoo frisch en fier omhoog tusschen de stoppelvelden en gele korenzeeën. In dezen tijd van het jaar is een polderlandschap machtig mooi, voor al als men spreken kan van „ideaal oogst- weer" en de resultaten goed beloven te worden. Mr. Dr. A. BARON RöELL 75 JAAR. De Commissaris der Koningin in de pro vincie Noord-Holland, mr. dr. A. baron Röell, wordt Maandag a.s. 75 jaar. Door zijn verblijf in Zwitserland onttrekt hij zich aan alle huldebetoon. Mr. J. A. VAN SONSBEECK. In den ouderdom van 68 jaar is gisteren nacht overleden mr. J. A. van Sonsbeeck. De ontslapene was van 1 Januari 1902 tot 31 Juli 1930 secretaris van de vereeniging voor den effectenhandel en genoot als zoo danig in financieele- en handelskringen groote bekendheid en waardeering. Tij dens zijn ambtsperiode werd het beursge bouw van de vereeniging voor den effec tenhandel gebouwd, waarvan de opening geschiedde in 1914. De heer van Sonsbeeck was oprichter van de Holland Texas Hypotheek Bank en van de N.V. Kips' Brandkastenfabriek. Voorts was hij commisasris van de Rotter- damsche Verzekeringssociëteit R.V.S. en nog van andere vennootschappen. Hij be woog zich tevens veel op maatschappelijk gebied en was o.a. penningmeester van de vereeniging „Hulp voor onbehuisden" en sedert 1929 voorzitter van den bond „Heemschut".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2