Het Britsche Parlement
op vacantie
Langdurig debat over de
wensehelijkheid van reces
De besprekingen
te Moskou
BUITENLAND
LUCHTVAART
Om de macht in
het Verre Oosten
M. BRINKS
DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Labour-motle verworpen
STERK VERSCHIL VAN MEENING.
De debatten in het Lagerhuis over het
verdagen van het parlement hebben lan
ger geduurd dan men verwachtte door het
sterke verschil van meening, dat tot uiting
kwam over de beste middelen om te voor
komen, dat men in het buitenland geen
misbruik maakt van het verdagen van het
parlement.
De sprekers van de oppositie hebben
duidelijk gemaakt, dat zij geen vertrou
wen hebben in den goeden wil van de re
geering en minister-president Chamber
lain heeft de voorstellen van de opposi
tie met kracht van de hand gewezen.
Chamberlain heeft verklaard, dat het
Huis er ten stelligste verzekerd van kan
zijn, dat het land thans gereed is voor
iederen noodtoestand. De verantwoorde
lijkheid voor het weer bijeenroepen van
het Huis berust bij de regeering, waar zij
naar de meening van Chamberlain ook
dient te berusten.
Er kunnen zich volgens den premier
twee gevallen voordoen, waarin het Huis
eerder zou kunnen worden bijeengeroe
pen.
1. indien het noodig zou worden geacht
het Huis nieuwe wetten te doen aanne
men;
2. indien de regeering de goedkeuring
van het Huis zou wenschen voor genomen
of te nemen maatregelen om in onver
wachte gevallen te voorzien.
Chamberlain herhaalde de onlangs door
hem gegeven verzekering, dat, indien de
regeering een belangrijke afwijking zou
overwegen van haar verklaarde politiek,
zij het juist zou achten het Huis gelegen
heid te geven zich daarover uit te spreken
zonder den vastgestelden datum af te
wachten.
De oppositie aan het woord.
Greenwood diende namens Labour een
amendement in op grond waarvan het La
gerhuis op 21 Augustus inplaats van op 3
October zou moeten bijeenkomen. Hij be
toogde, dat de toestand waakzaamheid
vereischt en dat behalve ongerustheid
voor de komende weken, de verdenking
bestond, dat, wanneer het Huis uiteenge
gaan zou zijn, de regeering den verkeer
den kant zou kunnen opgaan.
Sinclair, de leider der liberalen, steun
de de motie van Labour. Hij legde den na
druk op de belangrijkheid der onderhan
delingen te Moskou, die hij een vitale re
den noemde om einde Augustus weer bij
een te komen. Hij betoogde, dat van het
welslagen der onderhandelingen oorlog of
vrede zou kunnen afhangen.
Wij mogen niet toestaan, aldus Sinclair,
dat wij dit jaar weer in dezelfde positie
komen bij het bijeenroepen van het par
lement, als het vorige jaar en voor de ver
schrikkelijke en tragische keus gesteld
worden om in een oorlog gestort te wor
den of zich over te gev*n ?an den aan
valler.
Churchill zeide, dat DuiUchland 2 mil-
daging en verklaarde, dat het Lagerhuis
in het buitenland, in het bijzonder in de
onder dictatuur staande landen, beschouwd
wordt als de formidabelste uitdrukking
van den Britschen nationalen wil en als
instrument van dien wil bij het weerstaan
van agressie. Het schijnt, dat wij veiliger
zijn, wanneer het Lagerhuis bijeen r
wanneer de macht en de wil van het Hu
de macht der regeering versterken.
Churchill ziede, dat Duitschland 2 mi1
lioen man onder de wapenen heeft en da.
wanneer vóór einde Augustus een nieuwe
lichting opkomt, er automatisch anderhalf
millioen man bijkomen. Langs de geheele
Poolsche grens van Danzig tot Krakau
zijn krachtige concentraties van Duitsche
troepen en worden voorbereidingen ge
maakt voor een snellen opmarsch. Alleen
bij Breslau bevinden zich vijf divisies in
mobilisatietoestand. De wegen door Tsje-
cho-Slowaklje naar Polen worden door
daartoe gedwongen Tsjecho-Slowaaksche
arbeiders in een zoo goed mogelijken staat
gebracht. Een groot aantal openbare ge
bouwen en scholen zijn in groote deelen
van Tsjecho-Slowakije zeer zeker in Bo-
hemen in gereedheid gebracht voor de
eventueele ontvangst van gewonden.
Er is een vreemde toestand in Tirol (zeer
veel beteekenend. daar deze wijst op de
spanning) waar Hitier bereid is geweest
iets te doen, dat hem zwaar moet zijn ge
vallen, doch dat geschied is om hem zeker
te doen zijn van zijn Italiaanschen bond-
genooten.
Antwoord van Chamberlain.
In zijn antwoord zeide Chamberlain, dat
een stemmen tegen de regeering een motie
van wantrouwen is.
Naar aanleiding van een opmerking van
den Labourafgevaardigde Gordon MacDo-
nald, die zeide, dat men zeer bezorgd is
over een overeenkomst met Rusland zeide
Chamberlain:
Ik geloof, dat er in het officieele
communiqué van Moskou eenige waar
schuwende woorden staan en met het
oog daarop is het naar hun meening
duidelijk, dat het niet verstandig zou
zijn te optimistisch te zijn over een
spoedig totstandkomen van 'n regeling.
Alle door Churchill naar voren gebrach
te argumenten zijn gebaseerd op het zeer
ernstige karakter van den toestand. Er
worden formidabele voorbereidingen ge
troffen, millioenen mannen staan onder
de wapenen en er zijn verhalen over de
militairisatie van Danzig enz. Al zijn ar
gumenten zijn gebaseerd op dat sombere
beeld, dat er op moest wijzen, dat, indien
het parlement zou zitten, het gevaar van
deze voorbereidingen zou worden beperkt.
Een dergelijk argument zou on vérmijde-
lijk tot de conclusie moeten leiden, dat het
Huis heelemaal niet uiteen moet gaan.
Chamberlain voegde er aan toe, dat het
volkomen duidelijk is, dat het amendement
der oppositie volkomen zonder redelijken
grond is. Het is ingegeven door wantrou
wen in de regeering in het algemeen en
den eersten minister in het bijzonder en
heeft den steun gekregen van sommige
back benchers. Het zou een betuiging van
wantrouwen zijn, welke mijn vrienden,
naaar ik vertrouw, zullen verwerpen.
Toen de aanhangers der regeeringto
stemmen wilden laten overgaan, stonden
verscheiden leden op om het woord te
nemen. Het debat duurde nog^ voort.
Verscheidene sprekers, o.w. eenige aan
hangers der regeering, stelden voor, dat de
minister-president eenige concessies zou
doen aan de oppositie ten behoeve van de
nationale eenheid.
In zijn antwoord aan den conservatief
MacMillan gaf de minister-president te
kennen, dat het parlement zou worden bij
eengeroepen, indien er een radicale wijzi
ging in den toestand in Europa zou ko
men.
Het amendement van Labour werd ver
volgens met 250 tegen 132 stemmen ver
worpen en de motie der regeering, waarbij
het parlement wordt verdaagd tot 3 Octo
ber aangenomen met 245 tegen 129 stem-
men.
STERKER WAPENS TEGEN DUIK-
BOOTEN.
Ook het Hoogerhuis verdaagd.
Lord Stanhope, minister van Marine,
heeft tijdens het debat in het Hoogerhuis
over de afschaffihg van duikbooten een
verklaring gegeven hoe het kwam, dat de
aanvallen van duikbooten in de Middel-
landsche zee, welke geleid hadden tot de
conferentie van Nyon, zoo snel ophielden.
Hij zeide, dat de maatregelen tot bestrij
ding van de duikbooten sinds den laatsten
oorlog inderdaad buitengewoon, waren ont
wikkeld.
Ik geloof, aldus Lord Stanhope, dat de
marine-autoriteiten van gevoelen zijn, dat
wij onder gewone omstandigheden duik
booten kunnen verjagen en bestrijden,
wanneer wij dit bijzondere apparaat ge
bruiken, dat ik niet nader zal aanduiden,
n dat de zekerheid geeft hen op te spo
ren.
ik geloof, dat andere naties, die meening
ijn toegedaan. Ik geloof niet, dat zij dit
apparaat .hebben of iets dat er op lijkt.
Toen werd aangekondigd, dat Groot-Brit-
tannië ingeval de duikbootaanvallen in de
Middellandsche zee zouden voortduren het
i gerechtvaardigd zou achten, in dat ge
bied duikbooten tot zinken te brengen,
hielden de aanvallen van duikbooten
prompt op. Ik geloof, dat dat de erkenning
is, dat ons land den toestand op dat punt
meester is.
Lord Stanhope legde deze verklaring af
tijdens het debat over een door Lord Mat-
tistone (liberale oppositie) ingediende mo-
tie, waarbij werd voorgesteld om in het
j belang der menschelijkheid het duikboot
wapen af te schaffen. Lord Mottistone nam
zijn motie terug.
Het Hoogerhuis werd verdaagd.
WEL EENIGE VOORUITGANG.
Maar nog geen accoord in zicht.
Naar uit Moskou wordt gemeld, is er
reden om aan te nemen, dat bij de gister
middag gehouden besprekingen tusschen
Molotof en de Britsche en Fransche ver
tegenwoordigers eenige vooruitgang ge
maakt is, doch er zijn geen teekenen, die
wijzen op een spoedige onderteekening van
een verdrag. De bijeenkomst duurde vijf
kwartier.
Reuter meente te weten, dat de plannen
>/oor de komende stafbesprekingen en het
streven naar een definitie der indirecte
agressie besproken zijn.
De Sovjetbladen publiceeren een volle
dige vertaling van de rede, die Chamber
lain Maandagavond in het Lagerhuis heeft
gehouden, doch zij leveren geen commen
taar. Voor het eerst worden de lezers ook
in kennis gesteld van het besluit tot het
zenden van Fransche en Britsche militaire
delegaties.
DUITSCHLAND
DE TOESTAND ROND DANTZIG.
Repressaille-maatrcgelen.
De Poolsche autoriteiten slaan van dicht
bij gade wat de ontwikkeling schijnt te
zijn van de beweging, welke beoogt met
economische middelen de inlijving van de
Vrije Stad bij het Rijk tot stand te bren
gen. Het bezwaar, dat in Dantzig wordt
geopperd tegen de Poolsche actie met be
trekking tot de Amada-margarinefabriek
en de beperking van den invoer van harin
gen uit Dantzig worden veelbeteekenend
geacht.
De in sommige kringen geuite bedrei
gingen, dat Dantzig de douanegrens met
Oost-Pruisen zou openen, heeft in Pool
sche kringen direct reactie gewekt. Er
wordt verklaard, dat dit een eenzijdige
wijziging zou beteekenen in den status
van de Vrije Stad, hetgeen Polen niet zou
kunnen dulden.
De Poolsche pers verklaart, dat deze
repressaillemaatregelen volkomen mis
plaatst zijn, daar het optreden van Polen
geschiedde als gevolg van de behandeling
door Dantzig van de Poolsche douane-amb
tenaren. Al wat noodig is om normale toe
standen te herstellen is, dat de Dantzigers
dezen ambtenaren de vrijheid geven de
contractueele verplichtingen na te komen.
Er wordt de nadruk op gelegd, dat de
Poolsche autoriteiten reeds herhaalde ma
len ter zake bij den Senaat van Dantzig
hebben geprotesteerd zonder voldoening te
hebben ontvangen.
„Dantziger Vorposten" meldt incidenten.
Drie Poolsche douanebeambten zijn vol
gens de „Dantziger Vorposten" bij Sobbo-
witz ongeveer 150 meter op gebied van
Dantzig gekomen. Op een waarschuwings
schot van een Dantzigschen beambte na
men zij de vlucht.
Op de spoorbrug in Dirschau is Dins
dagavond naar een uit Dantzig komenden
trein door een vijftiental Poolsche soldaten
met steenen gegooid. Daar de ramen we
gens de warmte openstonden, werden vele
reizigers getroffen.
UIT HET PROTECTORAAT.
Berichten over Frank tegengesproken.
In gezaghebbende Duitsche kringen
wordt het beripht als zou staatssecretaris
Frank, de plaatsvervanger van von Neu-
rath in Bohemen en Moravië, van zijn
functie ontheven zijn, tegengesproken.
Men zegt, dat Frank met vacantie in Noord
Europa verblijft en na zijn verlof naar
Praag zal terugkeeren.
DE SIEGFRIED-LINÏE IS EEN
WATERLINIE.
„Le Matin" verneemt uit Nancy dat ten
gevolge van de overvloedige regens van de
laatste dagen de rivieren buiten de oevers
zjjn getreden en dat de Rijn een aantal
versterkingen van de Siegfriedlinie heeft
overstroomd.
Het oppercommando schijnt van meening
dat de overstroomde vestingwerken van
geen nut zijn en de genie is bezig deze
kasematten op te blazen.
FRANKRIJK
DE VERLENGING VAN DE
KAMERZITTING.
Een dagorder van de socialistische partij.
Het bestuur van de Fransche socialisti
sche partij is gisteren bijeengekomen ter
bespreking van het vraagstuk van de ver
lenging van de Kamerzitting. Met alge-
meene stemmen werd een dagorder aange
nomen, waarin wordt gezegd, dat het -ver
lengen van de zitting bij decreet een nieu
we aanslag is op de rechten van het parle
ment en op het algemeen stemrecht. De
door de regeering gegeven redenen wor
den niet erkend en worden voorwendsels
genoemd. De regeering wordt verweten
haar politiek inzake financiën, belasting,
sociale zaken en binnenlandsche zaken te
willen onttrekken aan het oordeel van het
volk en te wijken voor de rechtsche meer
derheid.
Tenslotte wordt in de dagorder gezegd:
„De partij heeft de afgevaardigden en af-
deelingen opdracht in het land een krach
tige actie te voeren, opdat een einde komt
aan deze waar lij ke verlaging van het re
giem, welke geleid heeft tot de verlenging,
waarbij misbruik wordt gemaakt van de
volmachten en het parlement systematisch
in slaap wordt gesust."
ROEMENIË
DE ONDERHANDELINGEN WORDEN
HERVATT.
De spanning met Hongarije verminderd.
Een Hongaarsche regeeringsamb+enaar
heeft verklaard, dat Roemenie het Hon
gaarsche voorstel tot aanwijzing van een
gemengde militaire commissie voor het in
stellen van een onderzoek naar de grens
incidenten bij Tecsoe heeft aanvaard.
De Roemeensch-Hongaarsche onderhan
delingen over de economische betrekkin
gen en de verbindingswegen zijn daarop
hervat. De spanning schijnt te verminde
ren.
ITALIË
ANTI-JOODSCHE MAATREGEL.
Het staatsblad publiceert een wet, welke
de uitoefening van vrije beroepen door Jo
den regelt. De beroepen van journalist en
notaris zijn verboden, terwijl de andere
vrije beroepen door Joden slechts kunnen
worden uitgeoefend ten behoeve van Jo
den.
PALESTINA
ONTPLOFFING IN CONTROLEKAMER
VAN RADIOSTATION.
In de controlekamer van de Palestyn-
sche omroepstudios te Jeruzalem hebben
zich gisteren drie geheimzinnige ontplof
fingen voorgedaan, die aan sabotage wor
den toegeschreven. Een omroepster werd
ernstig, twee technici werden licht ge
wond. Het programma werd onderbroken
dochc later over een ander station hervat.
AMERIKA
TAFT CANDIDAAT BIJ DE
PRESIDENTSVERKIEZINGEN.
Een commissie van de republikeinsche
partij heeft stappen gedaan bij senator Ro
bert Taft, een zoon van den vroegeren
president, om zijn goedkeuring te krijgen
teneinde hem candidaat te stellen by de
verkiezingen voor het presidentschap in
1940.- Naar verluidt heeft Taft toegestemd.
Bultenlandscbe berichten
AUTOBUS IN RAVIJN GESTORT.
Acht personen gedood.
Nabij Quesda op den weg van Peal naar
Becerro in Spanje is een autobus geslipt
en in een ravijn gestort. Acht personen
werden gedood en zes gewond.
De bus vevoerde jongens en meisjes van
de phalanx, die zich naar Jaen hadden be
geven om juweelen en gouden en zilveren
munten te overhandigen, die ten behoeve
van de staatsfondsen waren ingezameld.
ZEVEN AMERIKAANSCHE
PADVINDERS OMGEKOMEN.
Uit Chichuahua, (Mexico) wordt ge
meld, dat tengevolge van een botsing tus
schen een autobus en een vrachtauto ze
ven padvinders om het leven zijn gekomen
en 21 gewond.
PANIEK IN EEN TREIN.
Flesschen azijnzuur ontploften.
Door vonken van de locomotief is nabij
Vadencia (Spanje) brand ontstaan in een
goederenwagen van een personentrein.
Toen door het ontploffen van 50 flesschen
azijnzuur de vlammen huizenhoog oplaai
den, ontstond onder de reizigers een pa
niek. Een deel hunner sprong uit den trein,
waarbij, naar tot dusver kon worden vast
gesteld, zes personen werden gewond.
TANKSCHIP IN NOOD.
Uit Miami (Florida) wordt gemeld, dat
men in den afgeloopen nacht noodseinen
heeft opgevangen van het tankschip „Bunk-
wa", dat in brand zou staan. De kustwacht
stelt alles in het werk om de positie van
het schip vast te stellen.
SPAANSCH MILITAIR VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Boven het Junquera-gebergte in de
Spaansche provincie Malag is een militair
vliegtuig neergestort, waarbij alle drie de
inzittenden den dood vonden.
PERUAANSCHE VLIEGERS
OMGEKOMEN.
Een Peruaansch vliegtuig, welks beman
ning een vlucht Rome-Lima wilde maken,
is, na uit Casablanca vertrokken te zijn,
boven Agadir in moeilijkheden geraakt. Het
trachtte naar Casablanca terug te keeren,
doch tengevolge van motordefect stortte
het brandend neer bij Azemmoer. De be
stuurder Canja, en de werktuigkundige
kwamen om het leven, terwijl de radio-te
legrafist, die uit het toestel wist te sprin
gen, niet ernstig aan de beenen gewond
werd.
Van 27 October tot 2 December.
Zooals reeds eerder werd medegedeeld
zal de K. L. M., bij voldoende deelneming,
in het najaar wederom een bijzondere
vlucht uitvoeren naar de Unie van Zuid-
Afrika. Het ligt in de bedoeling de vlucht
De anti-Britsche agitatie
EEN NIEUW PROTEST VAN ENGELAND.
Antwoord van het gemeentebestuur
van Peiping.
Het gemeentebestuur van Peiping heeft
in een verklaring op het protest van den
Britschen consul tegen de anti-Britsche
agitatie in China, geantwoord. Volgens
deze verklaring is beëindiging van deze
agitatie slechts mogelijk, wanneer Enge
land al zijn bezittingen in China teruggeeft,
Tsjang-Kai-Sjek niet langer steunt, de
voorloopige regeering steun verleent en
een tegen de Komintern gerichte politiek
aanvaardt.
NIEUW BRITSCH PROTEST.
De Britsche autoriteiten hebben opnieuw
stappen bij de Japansche ambassade" gedaan
over nieuwe anti-Britsche incidenten te
Peking. De ongeregeldheden in Peking
worden veroorzaakt door een kleine groep,
welke door de Japansche pers wordt ge
steund. De meeste Chineezen gelooven ook,
dat de agitatoren worden gesteund door de
Japansche militaire autoriteiten en men is
derhalve van oordeel, dat de toestand nog
ernstiger kan worden.
Te Taian, in het door de Japanneezen be
zette gedeelte van Sjangtoeng hébben de
bisschop en twee andere leden van de En-
gelsdhe Kerk in Sjantoeng de waarschu
wing gekregen, dat zij moeten vertrekken.
In de straten van Tsinan ziet men tegen
Tsjang-Kai-Sjek en de communisten ge
richte aanplakbiljetten, doch anti-Britsche
biljetten zijn nog niet verschenen.
ALGEMEEN CHINEESCH OFFENSIEF
IN HET NAJAAR?
Volgens te Sjanghai ontvangen Chinee-
sche berichten wordt de Chineesche mili
taire machinerie voorbereid voor een alge
meen offensief op alle fronten in het na
jaar of den winter. Men zegt, dat de mili
taire positie van China beter dan ooit ge
consolideerd is. Terwijl buitenlandsche
kringen sceptisch gestemd zijn, wordt in
de berichten uit Chineesche bron gezegd,
dat Tsjang-Kai-Sjek zeer optimistisch is.
Dit optimisme schijnt gedeeld te worden
door de nationalistische Chineesche pers,
die evenwijdige financieele en economische
maatregelen van Engeland en de Vereenig-
de Staten tegen Japan voorspelt.
ditmaal min of meer het karakter te ge
ven van een zakenreis, alhoewel er uiter
aard voor toeristen ook plaats in het vliegt
tuig zal zyn. Het is echter gebleken, dat de
tijd gunstig is voor een versteviging der
commercieele banden tusschen Nederland
en de Unie. De maand, waarin de reis ge
maakt zal worden en de reisduur zijn dan
ook zoo vastgesteld, dat voor zakenlieden
de gelegenheid wel zeer gunstig geworden
is om van deze bijzondere vlucht gebruik
te maken naar Zuid-Afrika te gaan.
De reisduur is teruggebracht tot 4 dagen.
Bij de vlucht van de „Reiger" in Decem
ber van het vorige jaar, welke zes dagen
duurde, is namelijk gebleken, dat 4 dagen
zeker voldoende is. Het vertrek uit Amster
dam is vastgesteld op 27 October. Het ver
blijf in de Unie zal vier weken duren. Op
29 November vangt de terugreis aan en op
2 December staat het gezelschap weer op
Schiphol.
De vlucht zal worden uitgevoerd met een
Douglas DC-3, het type, dat het vorige jaar
bewezen heeft zeer geschikt te zijn voor
de Afrika-route. Waarschijnlijk zal de „Rei
ger-" hiervoor weer worden uitverkoren.
Het vliegtuig staat ditmaal waarschijn
lijk onder comando van gezagvoerder
Blaak; gezagvoerder Brinkhuis gaat als 2de
bestuurder mee. Er is plaats voor 11 pas
sagiers; een viertal boekte reeds voor deze
vlucht.
NIEUWE WERELDRECORDS.
Uit Dayton (Ohio) wordt gemeld: Ame-
rikaansche vliegtuigen hebben twee we
reldrecords voor zware vliegtuigen verbe-
tei*d. In een gesloten circuit van 5000 K.M.
heeft een vliegend fort met een last van
2C00 kilo een gemiddelde snelheid van 261
K.M. per uur bereikt. Verder heeft een
vliegtuig met een last van 5000 kilo een
hoogte van 10.058 meter bereikt, waarmede
het record, dat in Juni 1938 door een
Duitsch vlieger, die 9145 meter bereikte,
is verbeterd.
DE POSTVLUCHTEN OP NED.-INDIE.
De positie der K. L. M. postvliegtuigen
op de Indië-lijn was gisteravond als volgt:
Op de uitreis bereikten de „Wiele
waal" Singapore en de „Uil" Basra.
Op de thuisreis bereikten de „Toren
valk" Athene en de „Buizerd" Rangoon.
HAARL.STRAAT 126, TEL. 1074
t/o Donkersteeg
TURFMARKT TEL. 22336
in Sieraden, Goud, Zilver, c
Horloges en Gero-Artilcelen
Het adres voor
Verlovingsringen c
