Hoe King Hall den toestand ziet f BINNENLAND WOENSDAG 2 AUGUSTUS 1939 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 7 Hitler als goochelaar In enkele Parjjsche dagbladen alsmede in het in Parijs verschij nende Duitsdie blad „Pariser Tageszeitung" publiceert Stephen King-Hall, de bekende Engelsche publicist wiens Duitsche brieven- regen zooveel opzien gebaard heeft, enkele indrukken, die wij let terlijk weergegeven hieronder laten volgen. „'De doorsnee-Duitscher", aldus King- Hall, „is er volkomen van overtuigd dat Dantzig en de PooLsche Corridor tot het Duitsche Rijk zullen terugkeeren en dat dit zal gebeuren zonder dat daarvoor een oorlog ontbrandt. Hij 'beweert niet te weten hoe Hitier dat in orde zal brengen en hij is misschien nog het beste te vergelijken met den bezoeker van een variété-theater die precies weet dat de goochelaar het ko nijntje uit de hoed zal tooveren, zonder te begrijpen hoè hij het doet. De „hoogeren" in het Derde Rijk kunnen het trucje niet alleen verklaren maar zij bereiden het zelfs voor. Zoo zal zich naar alle waar schijnlijkheid het volgende afspelen: Is het oogenblik eenmaal rijp, (en dat zal pas zoo zijn wanneer er een voldoende aan tal incidenten aan de Duitsch-Poolsche grens heeft plaatsgevonden), dan zal de „Volksdag" in Dantzig, voor 98% een Nazi organisatie, „spontaan" zijn wil kenbaar maken tot terugkeer in het rijk. Hitier zal van dit gebaar nota nemen en het van harte begroeten. Het terugtrekken van de Pool- sohe autoriteiten uit Dantzig zal hij niet eiischen en hij zal er ook geen troepen heen zenden. Dat zal niet noodig zijn omdat hij: lo. een man van de vrede is wat hij ge zegd heeft en naar mijn persoonlijke over tuiging ook zelf gelooft; 2o. omdat de Dantzigers de Poolsdhe vertegenwoordigers wel op verschillende manieren even hulpe loos zullen weten te maken als de Mikado's in het Japan van vóór 1853 waren en 3o. omdat de Dantzigers hun eigen „Heimwehr" zullen organiseeren onder de naam van locale politietroepen. Dat gebeurt trouwens nu al, want elke nacht worden er wapens van Oost-Pruisen naar Dantzig gebracht en krachtens een nieuwe wet wordt iedere Dantziger tusschen 18 en 25 jaar tot den politie-dienst geroepen. Het is juist dat de Polen vijf divisies rond Dantzig hebben en in het bezit zijn vj=ua de eenige brug over de Weichsel. Maar wat kunnen zij ondernemen om deze schrandere techniek van „vredelievende op zuiging" tot staan te brengen? Zij zouden bij een of andere gelegenheid Dantzig kun nen binnentrekken en zij beweren ook dat Ibmnen een half uur te kunnen do én. Dat zou precies koren op de molen van de Duit- schers.zijn. Zij zouden, Dantzig .terstond ,Je_ hulp snellen" en er wel voor zorgen in het Westen strikt defensief te blijven: Zij zou den er den nadruk op leggen dat het om een „locaal incident" op breede basis ging en diet onaannemelijke van een oorlogsverkla ring zouden zij aan de Engelsohen en de Framschen overlaten. Dat zou, nog altijd volgens de „hoogeren" in Duitschland, den democratieën heelemaal niet welkom zijn en die zouden derhalve letterlijk niets doen, zoodat de Polen alleen zullen staan en voor waarden zullen vragen enmoeten aan vaarden. „Maar laat ons nu eens aannemen dat U de openbare meening in Engeland en Frankrijk glad verkeerd beoordeelt? Wat dan?", vroeg ik een prominenten Nazi tij dens een van mijn korte bezoeken aan Ber lijn. Daarop hebben zij het antwoord ook al klaar: „Dan hebt U de verantwoording van een oorlog te hébben ontketend en wij zullen ons volk kunnen bewijzen hoe zeer wij het bij het rechte eind hébben wanneer wij zeggen dat wij omsingeld worden". Ik moet zeggen aldus, gaat King-Hall voort dat de Duitsche propaganda-campagne vanwege de „schandelijke omsingeling" voortreffelijk in elkaar zit. Het regiem is inderdaad aardig op weg Hitler's volgende goocheltoer zoowel te ver klaren als voor te bereiden. De prominente heeren in de Partij zijn het er niet over eens of „de Führer" dit maal zijn doel zal 'bereiken op een „on bloedige wijize". Goering is van meening dat Frankrijk en Engeland de zaak ditmaal heel ernstig nemen. Hij voelt zich niet lek ker hij is meer dan 40 pond in gewicht afgenomen en zijn suggesties om uiterst voorzichtig te zijn hébben hem al heel wat sympathie bij Hitier doen verspelen, ter wijl de achting die de Generale Staf voor hem koestert daardoor juist vermeerderd is. Ribbentrop evenwel, die persoonlijk antipathiek staat tegenover Engeland en de meeste Engelsohen, zegt dat de Weste lijke staten ten eerste niet zullen aanval len zoolang zij zelf niet worden aangeval len en ten tweede dat „een klein oorlogje" tegen de Polen het moreel der Duitsche troepen zal sterken en Hitler's prestige ver stevigen zal. Niemand vermag te zeggen, welke con clusies Hitier trekken zal uit alle deze tegenstrijdige meeningen, zoodra het be slissende oogenblik komt. Zijn besluit zal m.i. hoofdzakelijk afhangen van de vorde ringen die de „Omsimgelings-Propaganda" zal hebben gemaakt. Hier moge er aan worden herinnerd dat alle Duitsobers opgegroeid zijn in de mee ning dat de ■wereldoorlog veroorzaakt werd door de „omsingelings-politiek, waardoor Duitschland van een plaatsje onder de zon verstoken blijven moest". Vele Duitschers mogen dan toegeven dat het binnenrukken van België een domheid was en een mis lukte poging om de omsingeling te verbre ken, maar ik trwijfel eraan of er wel één procent Duitschers van boven de 45 te vin den is en een millioenste deel der jongere generatie die er niet van overtuigd is dat PRIESTERNOOD IN SPANJE Herderlijk schrijven van den Bisschop van Pamplona. „De oogst is groot, doch werklie den zijn er weinig!" Op vele lan den zijn deze woorden van den Verlosser van toepassing, maar slechts in weinig gebieden is het gebrek aan priesters zoo groot als in Spanje, vooral in de bisdommen, die geruimen tyd door de roo- den waren overweldigd. Steeds scherper treden de gevolgen van de roode bloedbaden in Spanje aan den dag. Duizenden priesters en kloosterlingen werden door de communisten vermoord. Vele Spaansche bisdommen verloren hon derden priesters, tal van seminaria wer den verwoest, vele priesterstudenten wer den vermoord of kwamen in den burger oorlog om het leven. Dezer dagen publi ceerde de bisschop van Pamplona, mgr. Olaecha Leizaga, een herderlijk schrijven, waarin de „Seminarie-dag" wordt aange kondigd voor 8 September a.s. De bisschop schrijft o.m.: „Uit vele bisdommen richt men tot ons het verzoek, om priesters uit Navarra te zenden naar de gebieden, waar de priesters vermoord werden. Enkele priesters kunnen wij sturen, maar het zijn er slechts weinigen, omdat er ook in Na varra een gebrek is aan priesters. In ons bisdom zijn tachtig parochies zonder pries ter, _en_God weet hoe wy geleden hebben toen wij aan zoovele commissies uit den lande een weigerend antwoord hebben moeten geven, toen zij ons vroegen om toch priesters te zenden. Monseigneur, zoo hoorden wij meer malen, wij willen liever brood en spijs derven, dan een priester te moeten ontbe ren". Alle priesters zijn na den oorlog naar hun plaats van herkomst teruggekeerd, maar velen moeten nu het werk overnemen dat vroeger verricht werd door vier of vijf priesters. De bisschop van Pamplona stelt al zijn Vertrouwen op de groote families van Na varra, die hun zonen willen geven voor den dienst van God, en hij doet een spe ciaal beroep op de onderwijzers en opvoe ders, opdat zij de roeping tot het priester schap bevorderen door een bijzondere zorg voor hen, die zich hiertoe geroepen gevoe len. De bisschop vraagt aan de gelovoigen om edelmoedig te zijn, als er op den Se minariedag gecollecteerd wordt voor het nieuwe seminarie, dat onontbeerlijk is. De gemeenten zijn reeds voorgegaan en zullen ieder jaar een bepaalde som voor hét seminarie "schenken. De geheele pers van Navarra steunt de propaganda voor Het nieuwe seminarie. Öuizenden priesters werden vermoord, de oogst is groot, en het getal werklieden des Heerén moet worden aangevuld, opdat de. oogst niet verloren zal gaan. Wegens enorm succes. EXTRA TOCHTEN 4 Aug. Kaasmarkt Alkmaar f 1.50 6 Aug, Hooge Veluwe f 2.50 7 Aug. Ouwehands Dierenpark f 1.75 8 Aug. Bruggentochft f 3— 9 Aug. Giethoorn f 3.50 10 Aug. Vennen Oisterwijk ff 2.25 11 Aug. Kaasmarkt Alkmaar f 1,50 13 Aug. Montferland ff 3— E L T A X Stationsweg 47a Plaatsbespreken gratis 4527 het Duitschland van 1914 omsingeld werd. De Nazi's van 1939 zeggen: „Wanneer er in 1914 een omsingeling was die uit een verbond (FrankrijkRusland) en een En tente (FrankrijkEngeland) bestond^ hoe kan er dan aan worden getwijfeld dat er nu sprake is van een driemansverbond, (FrankrijkEngelandRusland) die een Omsingeling met een groote O voorstaan? Begrijpt gij nu, bescheiden, vredelievend Duitsch volk, waarom de alwetende Füh rer die slechts leeft voor het welzijn van zijn volk Tsj'echoslowakije moest „verbre ken" om voor de vrijheid van Duitschland te strijden? Waarop het Duitsche volk ant woordt: „Jawel, dat is duidelijk, Heil Hit- Ier". Mijn oordeel na myn reis door Polen en Duitschland samenvattend': Mocht geen on voorzien belangrijk incident de gebeurte nissen beïnvloeden, dan verwacht ik geen crisis vóór Augustus of September. Het zal een gevaarlijke crisis zijn, zoo wij niet alles in het wenk stellen om de „omsingelings- propaganda" te ontzenuwen. Daartoe ware een „Vredesconferentie" noodzakelijk, des noods zonder dat Duitschland en Italië er aan deelnemen. Dan zal ervoor moeten wor den gezorgd: a) Dat het plan rekening 'houdt met de rechten en behoeften van het Duitsche en Italiaansche volk; b) dat het geen zelf zuchtig plan is; c) dat het voor elkeen be grijpelijk is; d) dat wij duidelijk laten blij ken dat ons plan het alternatief is voor een oorlog en e) dat het Duitsche en Italiaan sche volk daarvan op de hoogte worden ge bracht. Verzuimen wij vóór September een krachtige, constructieve poging te onder nemen op grond van de bestaande „Groote Alliantie", dan twijfel ik er of de vrede bewaard zal kunnen blijven.... KRANSLEGGING BIJ HET MONUMENT VAN WIJLEN KONINGIN EMMA. Hedenochtend hebben eenige organisa ties een krans gehecht aan het monument van wijlen Koningin Emma, nu vandaag de geboortedag van deze vorstin wordt herdacht. Ook vele particulieren gaven uiting aan hun gevoelens voor de Vorstin, door bloemen aan de voet van het monu ment te leggen. DR. COLIJN TE BAARN. De minister-president, dr. H. Colijn, en mevrouw Colijn hebben gisteren hun in trek in het Badhotel te Baarn genomen, waar zij enkele dagen zullen verblijven. Om halfvier gistermiddag reed de auto van dr. Colijn voor het Badhotel. DE NADERENDE BLIJDE GEBEURTENIS Iets over de voorbereidingen Rond het paleis Soestdijk begint nu toch langzamerhand eenige spanning te komen, nadat het lang stil is gebleven. De vele pen siongasten en kampeerders, die thans Baarn en Soest bevolken, houden zich geregeld in de nabijheid van het paleis Soestdijk op, in de hoop iets nieuws te zien, een hoop, waarin zij nochtans voorloopig beschaamd worden. In het paleis heerscht dezelfde kalme rust van altijd en niets wijst er nog op de naderende blijde gebeurtenis of het moest zijn, dat de behandelende geneesheer zich van tyd tot tijd op Soestdijk laat zien. Verschillende journalisten hebben reeds hun intrek in het Badhotel of in hotel Trier genomen en ook de buitenlandsche pers is sedert Zondag vertegenwoordigd. In hotel Trier is thans een tijdelijk telefoonkantoor gevestigd, waar twee telefonisten de 9 lij nen bedienen, waarmede dit bijkantoor met de centrale te Amsterdam is verbon den. Gisteren is het eerste gedeelte van het detachement Rijksveldwacht, bestaande uit 50 man, te Soestdijk aangekomen en zijn gistermiddag te 3 uur officieel geïnstal leerd. Deze installatie geschiedde op het terrein achter het gemeentehuis te Baarn in tegenwoordigheid van de wnd. fungee- rend directeur der politie mr. Reijlingh, advocaat-generaal bij het gerechtshof te Amsterdam, de districts-commandant van de Rijksveldwacht in het 7e district, de heer P. J. A. Herten te Utrecht, de beide burgemeesters van Baarn en Soest, resp. jhr. mr. G. C. J. vaiv.Reenen en mr. W. A. J. Visser, de commissaris van politie te Baarn, de heer F. B. Kipp en de inspecteur van politieJ-te Soest,^ de heer AF.Schreu- der. - Nadat de brigadecommandant- Van Lin- gen de troepen aan den districts-comman dant had gepresenteerd, verzocht laatstge noemde aan den fungeerenden directeur de manschappen te inspecteeren, waaraan deze voldeed. Vervolgens hield de districts-comman dant voor de manschappen een toespraak, waarbij hij hen op hun moeilijke taak wees en het voor de troep een eer noemde voor deze functie te zijn aangewezen. Commissaris Kipp uit Baarn heeft daar na nog gesproken en bracht daarbij in her innering de goede samenwerking, welke tusschen rijks- en gemeentepolitie steeds geweest is. Gistermorgen zyn te Baarn vier stukken aangekomen van de veldartillerie, welke zijn opgesteld in het Oranjepark en die te zamen de batterij vormen, welke bij de ge boorte van een prins of een prinsesje sa luutschoten zullen lossen. De batterij staat onder commando van kapitein Nijnatten van de veldartillerie te Harderwijk. AARDIG TAFEREELTJE TE SOESTDIJK Prinses Beatrix wandelt. Een aardige verrassing was het gister middag voor de waehtende schare bij het paleis Soestdijk, toen men plotseling het prinsesje Beatrix met haar grootmoeder, prinses Armgard, in de rechtercolonnade van het paleis ontdekte. Blijkbaar had prinses Armgard haar kleinkind na haar middagslaapje gehaald. Een ware run ont stond van de in grooten getale langs den rijksstraatweg geschaarde vacantiegangers naar het hek aan den overkant van den weg om toch maar zoo dicht mogelijk bij het paleis te komen. Het drukke verkeer moest er zelfs voor stoppen, de rijksveld wachters stonden even verbluft en lieten daarna maar oogluikend toe dat het pu bliek zich voor het hek ophield. Het was ook een aardig tafereeltje, de kleine Beatrix iii die lange wandelgang parmantig te zien voortstappen met daar achter haar grootmoeder. Telkens stond het prinsesje even stil voor de balustrade, trok er zich wat aan op en rekte zich zoo veel mogelijk uit, om toch buiten alles maar goed te kunnen zien. Vooral die zwaaiende menschen voor het hek amu seerden haar buitengewoon en lustig zwaaide zij eens terug met haar pop. Dan ging het weer een paar stapjes verder en herhaalde zich hetzelfde spelletje. Af en toe zag men, dat prinses Armgard, die kennelijk plezier had in het geval, haar kleinkind tot doorloopen aanmaande. Aan het einde van. de colonnade hief de prinses de kleine Beatrix nog even omhoog voor het raam en T>_eduidde haar nog eens tegen de menschen te zwaaien, hetgeen grif en met veel plezier gebeurde. Daarna moesten de menschen weer onverbiddelijk terug naar den overkant van den weg. ..Tel." BLOEMBOLLEN NAAR DE VER. STATEN Kan export worden verdubbeld? HET JUBILEUM VAN DEN HEER L. SPEET. Meening van Herbert Askwith. Op een bijeenkomst van de Alg. Ver- eeniging voor Bloembollencultuur en den Bond van Bloembollenhandelaren, heeft de heer Herbert Askwith, de Amerikaansche vertegenwoordiger van den Bond, Maan dagavond in restaurant Brinkmanm te Haar lem het woord gevoerd en aangetoond, hoe de export van bloembollen naar de Ver een igde Staten vergroot kan worden. Spr. werd, nadat de vrij talrijke aanwezigen waren welkom geheeten, ingeleid door den beer A. J. Arentóhorst, die het doel van mr. Askwith beknopt schetste, namelijk het geven van meer propaganda dan tot nu toe aan de Nederlandsche bollencultuur. De spreker van dezen avond, die in New York een reclame-bureau exploiteert en die het planten van meer dan een millioen Ne derlandsche tulpen op de wereldtentoon stelling heeft geoorganiseerd, deelde eerst de uitslagen mede van een foto- en film- wedstrijd, welke gehouden is met de bloe menweelde als onderwerp, waarna hij vele der zeer fraaie foto's én een aantal filmpjes vertoonde. Amerikaansche experts, aldus de 'heer Askwith, beweren dat hieronder de mooiste kleurenfoto's zijn, ooit van bloe men gemaakt. Een bekend tijdschrift zal binnenkort vele diuizend'en bestedien aan de reproductie van bet werk der eerste prijswinnaars. Spr. toonde eveneens tal rijke knipsels uit velerlei 'bladen. De be kende tuinexpert van de New York Herald Express, J. W. Johnston, noemde de tulpen- show de „mooiste verzameling bloemen, ooit in de U.S.A. gezien". Mrs. Roosevelt stak in haar dagboek, dat dagelijks gepu bliceerd wordt, eveneens de loftrompet over de Nederlandsche inzending, terwijl een poëtisch journalist zijn hart in de vol gende termen uitstortte: „De Hollanders hebben opnieuw New York veroverd dit maal met bloemen!" Veel werd in Amerika reeds gedaan om te 'bewijzen, hoe gemakkelijk het is, tulpen te importeeren en te planten. Spr. zeide, er vast van te zijn vertuigd, dat zijn landge- nooten méér Hollandsche tulpen wenschen dan tot op heden geïmporteerd werden. Maar de Nederl andsche handelaar moet diaartoe in de eerste plaats de psychologie van den Amerikaan leeren verstaan: deze wil niet koopen hy wil dat men hem verkoopt Het verschil is grooter dan m;en bedenkt. De Nederlander heeft een soort minachting voor de intense reclame campagnes in de Vereenigde Staten. Hij vergete echter niet, dat de Amerikaan door en door gewend is aan propaganda, dat niet 'hem meer opvalt, wat niet met alle middelen ondier zijn aandacht gebracht wordt. In bioscoop en Schouwburg, langs de -wegen, in de vrije natuur, in de huis kamers zelfs, waar de luidspreker uitge breide reclame-programma's uitzendt, ver telt alles hem welke sigaret hij moet roo- ken, welke tandpasta de beste is. Voor de Nederlandsche bloembollen ligt een groote toekomst in bet land van alle mogelijkheden, zoo ging mr. Askwith voort. Het is mogelijk, dat binnen enkele jaren tweemaal zooveel tulpen naar de U.S. worden geëxporteerd dan nu het geval is. Men wachte echter niet dat de Amerikanen met een vergrooten import beginnen; in dat geval zou men vergeefs wachten. Nood zakelijk is, dat het terrein ingenomen wordt met propaganda en nog eens propaganda. Artikelen in de bladen, foto's, nieuws- journaals in de bioscopen, cultuurfilms, radio-causerieën alles is geëigend, om den bewoner van de Nieuwe Wereld de oog-en te openen voor de poëzie en de waarde van bloemen. Hij laat zich graag de oogen openen, misschien, zoo besloot de spreker, omdat hij geen tyd heeft om zelf dergelijke vraagstuukken te overdenken. De president, de heer Arentshonst, ver taalde deze redevoering voor het audito rium, dat met groote belangstelling de uit eenzetting volgde. De voorzitter van de Vereeniging voor Bloembollencultuur dank te den spreker voor zijn belangwekkende uiteenzetting, waarmee, naar de heer Ver- hage hoopte, in de toekomst de zaak van den NederlandsChen export hoogelij'k ge diend zal zijn. Gisteren heeft, zooals reeds gemeld, de heer L. Speet, hoofdredacteur van de „Nieuwe Haarlemsche Courant", het feit herdacht, dat hij vijf-en-twintig jaar ge leden zijn intrede deed in de journalistiek, 's Morgens om half elf werd de zilveren jubilaris in de aula van het „Spaarnestad"- gebouw ontvangen; hierbij waren aanwe zig de directie van „De Spaarnestad", de heer J. W. Lucas en de heer C. Ooms, de directie van de Vereenigde Katholieke Pers, de heer Lv J. Stolwijk en de heer J. W. Boerrigter, de hoofdredacteur van de „Nieuwe Dag", de heer H. baron van Lamsweerde, de Deken van Haarlem, de hoogeerwaarde heer H. C. J. Sondaal, vele redacteuren van bladen, die door „De Spaarnestad" worden uitgegeven, chefs van de verschillende afdeelingen, etc. Allereerst voerde het woord de heer J. W. Lucas, directeur van de N.V. Drukke rij „De Spaarnestad", die den jubilaris een enveloppe met inhoud overhandigde en een bloemstuk aanbood. De heer L. J. Stolwijk, directeur van de Vereenigde Katholieke Pers, bezag de uit nemende kwaliteiten van den heer Speet als journalist. De heer H. baron van Lamsweerde sprak namens de hoofdredactie van „De Tijd". Namens de verschillende redacties, in het bijzonder namens de redactie van de Nieuwe Haarlemsche Courant, sprak de heer W. van Willige. De heer Van Wülige bood namens ze ventig personen uit het bedrijf, zoowel uit dat van „De Spaarnestad" als uit dat van de Vereenigde Katholieke Pers, als eerste geschenk een bloemstuk aan en als tweede geschenk een gouden vulpenhouder. Voorts overhandigde hij mevrouw Speet een bloemenmand namens de redactie van de Nieuwe Haarlemsche Courant. De heer Herman Moerkerk richtte zich tot den jubilaris, in het bijzonder als vriend. De heer Leo Speet antwoordde hierna de verschillende sprekers. De hoogeerw. heer H. C. J. Sondaal, de ken van Haarlem, bezag vooral de ver diensten van den jubilaris voor Katholiek Haarlem. DE WILLEBRORD-TENTOONSTELLING TE UTRECHT. De tienduizendste bezoeker. De tentoonstellingen, die door het na tionaal herdenkings-comité in den kloos tergang en in de kapittelzaal van den Dom te Utrecht zijn ingericht ter gelegenheid van het twaalfde eeuwgetijde van Willi- bord, den apostel der Nederlanden, trek ken in nog steeds toenemende mate be zoek uit alle deelen van het land en uit het buitenland. Gisteren, 1 Augustus, pas seerde de tienduizendste bezoeker de con trole. Namens het tentoonstellingscomité werd door mejonkvr. dr. C. H. de Jonge aan deze tienduizendste een dame een fraai geïllustreerd boekwerk, gewijd aan de tentoonstellingen, overhandigd. Voor de afdeeling vroeg-middeleeuwsche kunst worden dezer dagen nog enkele zeer zeldzame en kotbare By2antijnsche kunst werken uit het buitenland verwacht, die speciaal voor ons land van een buitenge woon belang zijn en waarvan de over brenging naar Nederland na veel moeite door het comité mocht worden bewerkt. Nadere mededeelingen omtrent deze aan winsten, die to de allervoornaamste kunst werken der geheele tentoonstelling zullen behooren, kunnen eerst over enkele dagen worden gedaan. Er moge hier nog eens aan herinnerd worden, dat eiken dag om elf uur en om half drie deskundige rondleidingen plaats hebben voor-het publiek; aan deze rond leidingen zijn geen extra kosten voor de bezoekers verbonden. Zondags hebben deze rondleidingen niet plaats, maar is de tentoonstelling wel voor het publiek ge opend van 1 tot 5 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 7