Mij, het 5e eeuwfeest uan de pxvtacfde
Maagmade
OMGEVING
WOENSDAG 2 AUGUSTUS 1939
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
Stichting van een kapel
L
door
ÏÏVi. A. iP,oJunani
Wanneer het christelijk geloof in ons land
het eerste gepredikt is en door wie, is niet
met zekerheid bekend.
De traditie verhaalt dat de Apostel Pe
trus den H. Maternus naar West-Duitsoh-
Jand en de Rijnstrijke gezonden heeft. Deze
zou gewijd zijn tot Bisschop van Trier en
vandaar uit het geloof verkondigd hebben
tot in Limburg. Zeker is dat er reeds 8 bis
schoppen in Tongeren, niet ver van Maas
tricht geweest waren, toen in het midden
der 4de eeuw, de H. Servatius, gestorven
in 384, als 9en Bisschop zijn zetel naar
Maastricht overbracht, waar deze 3 eeuwen
Jang gevestigd bleef. In dezen tijd was dus
•in Maastricht reeds een zeer aanzienlijke
christelijke gemeenschap. Vandaar uit
•breidde het geloof zich langzaam uit over
het zuidelijk gedeelte van het land. Het
noordelijk gedeelte bleef nog langen tijd
heidensch omdat de Friesche vorsten wei
gerden het geloof te aanvaarden. Eerst
toen Karei Martel en Karolingers de Frie
zen onderworpen hadden, kregen St. Willi-
brord en St. Bonifacius de gelegenheid met
succes, ook in het noordelijk gedeelte het
geloof te verkondigen. St. Willibrord kwam
naar Nederland in 690, terwijl S. Bonifa-
den van Den Haag. en in Hoogmade. Het
is natuurlijk onmogelijk deze functies tege
lijkertijd uit te oefenen. Tegenwoordig
wordt ieder geestelijke door den Bisschop
een plaats aangewezen, vroeger geschied
de dit anders. Het recht om een geestelijke
aan te stellen, was in handen van den
landsheer, of overheid. Vaak kwam het
ook toe aan den Heer eener Heerlijkheid.
Wilde een geestelijke een betere plaats
hebben, dan ruilde hij met een ander, aan
wien hij een zekere som toebetaalde. Hij
kon ook een plaats koopen. De Heer die
het collatierecht had( het recht om een
pastoor of kapelaan aan te stellen) kreeg
voor deze aanstelling een zekere som, ter
wijl de aanstelling door den Bisschop
moest worden goedgekeurd, waarvoor ook
weer betaald werd.
Deze wijze van verbetering van positie
was vrijwel de eenige weg tot promotie.
Ook maakte de Heer van een plaats vaak
een jongere zoon tot pastoor of kapelaan
in zijn Heerlijkheid en liet deze de uitoefe
ning van de geestelijke functie door een
ander waarnemen, tegen een bepaalde ver
goeding. Het was dus niet noodig, dat
iemand, die ergens een kapelanie of pas
toorsplaats bezat, geestelijke was.
Wanneer wij dus lezen, dat Johannes ge
naamd van Hoogmade, kapelaan was in
Monster en Hoogmade, wil dit dus niets an
ders zeggen, dan dat hij in beide plaatsen een
kapelanie bezat, waaruit hij inkomsten trok
en dat hij dus een dezer functies of beide,
door een ander liet waarnemen.
De parochiekerk van Hoogmade in het jaar 1561.
cius in 755 bij Dokkum vermoord werd.
S. Willibrord stichtte in het tegenwoor
dige Noord en Zuid-Holland tal van kapel
len en kerken. Er waren hier in de aller
oudste tijden 5 moederkerken of parochie
kerken, ecclesiae genaamd. Vlaardingen,
Kerkwerve het 'tegenwoordige Oegstgeest.
Velzerbrug, Heiligerloo (Heilo), Petten.
Daarnaast 19 kapellen, capellae, o.a. te
Lietemuden (Leimuiden), Rijnsaterwalt
(Rijnsaterwoude), Ter Aar en Asckleker-
walt (Esselijkerwoude is Woubrugge).
In een acte van 1063 staat vermeld, dat
deze kerken en kapellen door Karei Mar
tel en zijn voorgangers waren gesticht.
Wanneer de kapel te Woubrugge. gesticht
is en wanneer zij tot parochiekerk gemaakt
is, is niet bekend. In 1156 was zij reeds tot
parochiekerk verheven, want in dat jaar
ruilde graaf Dirk IV deze kerk met den
abt van Echternach voor anderen op het
eiland Schouwen.
Twee eeuwen later was er een kapel in
Hoogmade, toegewijd aan de H. Maagd, be-
hoorende tot de parochiekerk van Wou
brugge.
Het oudst bekende over deze kapel waar
uit blijkt dat zij op dat tijdstip bestond, is
•te vinden in het gemeente-archief te Lei
den:
„Willem Femenssensoen erkent voor sche
penen van Leiden verkocht te hebben aan
Jan Beterwille, kapelaan van Hoogmade,
priester, een rente van 19 schelling, Hol
lants verzekerd op zijn huis op het Hooge
lant. 29 December 1367, des Woensdaghes
na des heyligen Kertsdaege".
Deze Jan Beterwille komt in meerdere
stukken uit dien tijd voor, o.a. d.d. 30 Oc
tober 1369, 12 Mei 1377 en 20 December
1381.
Eveneens in het testament van Catharina
van Bredreode vrouwen van Polanen van
het jaar 1370:
„In den eersten soo kies ick myn leger
stede tot Monster, bij mijn lieven Heer,
mijnen Man, die Godt genadigh sij ende
daartoe so bespreecke ick totter Papelijcker
prove een pont Hollants 's-jaers euwelyck
duerende tot mijne grave mede te gaen,
•item die capellie in der capellen die heer
Jan van Hoochmade nu ter tijd heeft een
pont hollants 's-jaers". Tot executeurs van
dit testament werden benoemd Philips van
Polanen, en Gerard van Poelgeest, rid
ders, (deze laatste was Heer van Hoogma
de) en neef van Catharina, en Philips van
Tetterode (zwager) schildknaap. Zij tee
kenden en zegelden dit testament in 1370,
Dominica post Petri et Pauli. (Zondag na
29 Juni).
In een acte van 4 Maart 1383 lezen wij
Johannes, genaamd van Hoogmade, kape
laan in de parochiekerk van Monster en in
de kapel van Hoogmade.
Zeer waarschijnlijk is Jan Beterwille en
Jan van Hoogmade, dezelfde persoon. Hij
resideerde in Hoogmade en kreeg vermoe
delijk van Catharina van Brederode de ka
pelanie in Monster, omdat zij met Gerrit
van Poelgeest geparenteerd was.
Het zal menigeen vreemd klinken, dat
iemand kapelaan is van Monster, ten zui
Het spreekt van zelf, dat deze toestand
door de kerkelijke overheid en door de be
volking niet gaarne gezien werd. Vandaar
dat er talrijke acten zijn, waarin staat, dat
de pastoor of kapelaan zich verplicht om
in zijn parochie te wonen en zelf de dienst
te doen en wanneer hij naar elders zou
vertrekken, zijn benoeming zou vervallen.
In 1405-6 werd Willem van Poelgeest,
kapelaan in Hoogmade; deze was de twee
de zoon van Gerrit van Poelgeest t 1489 en
Gilisje Hodenpijl. Zijn oudste broer werd
Heer van Hoogmade t 1518. Zijn zuster
was de bekende Aleida van Poelgeest, Hof
juffer van Albrecht van Beyeren, die tij
dens de Hoeksche en Kabeljauwsche Twis
ten in 's Gravenhage vermoord werd in het
jaar 1392.
In 141920 werd kapelaan in Hoogmade
Geaard van Leyden.
De bewoners van Hoogmade hadden dus
wel een eigen kapel, maar behoorden on
der de parochie van Esselijkerwoude, waar
de meeste kerkelijke diensten moesten ver
richt worden. Gezien de toestand der we
gen uit dien tijd of liever het gebrek aan
wegen, en het vele water dat hier was, gaf
het vaak moeilijkheden om naar Esselijker
woude te gaan, vandaar dat Gerard van
Poelgeest in 1438 aan Paus Eugenius IV
het verzoek richtte, om de kapel van Hoog
made tot parochiekerk te verheffen. De
Paus droeg op 7 November 1438 op aan
Henricus Robertszoon, den Deken van
Naaldwijk, van 1422—1460, geboortig van
Leiden, om te onderzoeken of de mede-
deelingen van Gerard van Poelgeest, juist
waren. Deze Deken passeerde 22 September
1439 een acte, die in het archief van de
Heerlijkheid Hoogmade bewaard is ge
bleven.
De stichtingsacte van 22 Sep
tember 1439, 's morgens te 9 uur
In een vrij lange inleiding verhaalt hij,
dat hij op 22 September 1439, juist op het
uur der tertsen ('s morgens 9 uur) in tegen
woordigheid van notaris Martinus Her-
manszoon, clericus, (iemand die een lagere
wijding ontvangen heeft) van het bisdom
Utrecht en van Everard Johannes Nicolaas
van Gouda, kanunnik van de kerk van St.
Pancraskerk te Leiden, Pieter de vlaminc
priester en van Gerard Wit priester, in
wiens huis de acte gepasseerd werd. Hij
verhaalt dan, dat hij op den Zondag na
St. Bartholomeus (24 Augustus) een pau
selijke bulle ontvangen heeft, waarin hem
wordt opgedragen een onderzoek in te stel
len. Gerard van Poelgeest had n.L aan
den Paus bericht, dat Hoogmade op een
grooten afstand van de parochiekerk in
Esselijkerwoude (Woubrugge) gelegen was,
terwijl er nog een groot water tusschen lag
(de Wijde Aa), zoodat het vaak levensge
vaarlijk was in den winter ter kerke te
gaan om de sacramenten te ontvangen of
kinderen te laten doopen, hetzij door den
storm, hetzij door het ijs, en het zelfs voor
gekomen was, dat zieken zonder de H.H.
Sacramenten gestorven waren. Gerard van
Poelgeest had verder nog medegedeeld, dat
de kapel ruim voorzien was van inkomsten
H1LLEGOM
Zilveren Jubileum. Gisteren was het
25 jaar geleden, dat de heer H. Disseldorp
hij de Coöperatie „Onderling BeLang" al
hier bij de afdeeling baJkkierij in dienst trad.
De jubilaris werd ontvangen door het vol
tallige bestuur, commissarissen en het per
soneel. Nadat allen hadden plaatsgenomen
werd de feesteling toegesproken door den
voorzitter, den heer L. Burggraaf, die met
zijn felicitatie tevens een danikwoord sprak
voor hetgeen Dissledorp in trouw en ijver
heeft getoond. Hij bood vervolgens de ge
bruikelijke enveloppe aan terwijl aan Mevr.
Disseldorp bloemen werden aangeboden.
Namens het personeel sprak de heer Van
Dongen, die den collega huldigde en diens
vriendschap en hulpvaardigheid en hem een
mooie Leeslamp aanbood. Inmiddels wer
den ververschingen aangeboden. De Jubi
laris dankte bestuur en collega's voor de
waardeerende woorden en de stoffelijke be
langstelling en hoopte nog lang te mogen
arbeiden in den werkkring, die hem lief
werd. Die dank bracht spreker ook namens
zijn echtgenoote.
De post deed het overige, terwijl de fees
teling den verderen dag in huiselijken kring
doorbracht. Des avonds kwamen de col
lega's ten huize van den heer Disseldorp
feestvieren.
Coöp. Raüfeisenbank verbouwd. Gis
teren werden we uitgenoodied door het Be
stuur der Bank, om eens in oogemschouw
te komen nemen, wat er aan de inrichting
is veranderd. Door den heer Snater, Kas
sier der Bank, werden we welwillend rond
geleid. Bijgebouwd zijn: een wachtkamer,
een nieuwe bestuurskamer met parketvloer,
schitterend glas mi lood en nieuw meubi
lair. Verder de meest moderne brand- en
inbraafcvrije kliuis en safé-inrichting, gele
verd door de fa. Marens te Doetinchem,
couponkamertjes, gelegenheid voor archief.
De Kassier heeft tegelijke een betere wo
ning gekregen. Betimmering en betegeling
•zijn juweelen van goeden smaak en dege
lijkheid. De kruis weert niet minder dan
3000 K.G. en de plaatsing daarvan, was een
moeilijk werk. De nieuwe centrale verwar
ming, tevens de minst stofproduceerende, is
aangebracht. De teekenaar-ontwerper, de
heer J. W. M. v. d. Bosch te Heemstede,
heeft eer van zijn werk, dooh de aannemer,
de Fa. Th. v. d. Hoorn Zn, alhier, niet
minder. De groote omvang, die het Raiffei-
senibedrijf hier de laatste jaren heeft ge
nomen, maakte de uitbreiding noodzakelijk.
De zaak is flink aangepakt en het geheel
doet denken aan een nieuw opgezet Bank
gebouw.
LISSE
HARMONIE „ADOLiF KOLPING".
Een lauwerkrans en een wisselbeker.
De R. K. Harmonie „Adolf Kolping"
kwam gisteravond in feestvergadering bij
een, omdat op dezen avond de op het laatst
gehouden concours te Stompwijk behaalde
Burgemeester Keijzer-wisselbeker feestelijk
zou worden uitgenoodigd. Tot deze bijeen
komst waren uitgenoodigd de burgemeester
en bezittingen en men bereid was aan de
kerk van Heer Jacobswoude een behoor
lijke schadevergoeding te betalen. Tevens
verzocht hy hem en zijn opvolgers patro-
naatsrecht te geven om telkens als er een
pastoorsplaats vrij kwam, een nieuwe pas
toor aan te stellen.
De deken van Naaldwijk verklaart in de
acte, nadat hij letterlijk de pauselijke bul
heeft aangehaald, dat hij alles tot driemaal
toe onderzocht heeft, juist bevonden heeft
en dat hij na herha? 1de verzoeken van Ger
rit van Poelgeest aan de pauselijke bul uit
voering zal geven, terwijl aan de kerk van
Heer Jacobswoude een billijke schadever
goeding gegeven is.
Daarom verklaart hij plechtig in het bij
zijn van de bovenaangehaalde getuigen en
van den notaris, dat, vanaf dat oogenblik
(22 September 1439) 's morgens 9 uur de
kapel van Hoogmade is afgescheiden van de
parochiekerk van Heer Jacobswoude en tot
parochiekerk verheven is.
De vergoeding aan de parochie van Heer
Jacobswoude heeft bestaan in een ver
goeding van 300 grossen (stuivers) te be
talen met 100 stuivers per jaar en dus ge
durende 3 jaren. Dit bedrag was bestemd
voor den pastoor. Een vergoeding voor de
kerk was niet noodig, omdat deze rijk ge
noeg was.
De kerk van Hoogmade had in dien tijd
reeds groote bezittingen. Uit een giftboekje,
eveneens in het archief van de Heerlijkheid
Hoogmade aanwezig, blijkt dat aan de kerk
groote giften gedaan worden, bestaande
uit landerijen en erfpachten. Deze lande
rijen lagen allen in Alkemade of Wou
brugge.
In welk jaar dit boekje geschreven is kan
men vrij nauwkeurig benaderen pl. 1470.
Een van de laatste acten die daar in voor
komen is een gift van 1470. De laatste gift
met een andere hand geschreven is de gift
van de eerste pastoor van de nieuwe pa
rochiekerk, Mijndert Aernoutszoon. Deze
Mijndert is de eerste pastoor in Hoogmade
geweest. Zijn graf ligt nog in de Ned. Herv.
kerk te Hoogmade. Hij was geboren te Alk
maar en stierf 29 Juli 1471, 71 jaar oud. In
de zerk is de priesterkelk uitgebeiteld met
de woorden: Bidt voor sijn siele om Gods
wille. In dit graf liggen meerdere pries
ters begraven. De tegenwoordige Ned. Herv.
Kerk is in 1729 door de Heerlijfeheic Hoog
made gebouwd op de fundeering van de
oude katholieke kerk, die in 1576 aan de
Hervormden is overgegaan
v. Rycfoevorsel en burgemeester Keijzer,
re&p. van Lisse en Leidsohendam, voorts
de plaatselijke Geestelijkheid van „St
Agatha", de eerw. Broeders van de pa
rochie van die H. Engelbewaarders, den Ge
meente-secretaris, den heer J. C. de Haan,
de Katholieke Raadsleden, het bestuur van
den R. K. Volksbond, de R. K. Gemengde
Zangvereeniging, de beeren Dr. Haas'e en
Dr. Simonis en nog andere notabelen uit
de gemeente. Verreweg de meesten hadden
aan de uitnoodiging gehoor gegeven, zoo
dat in de prachtig versierde zaal van het
Bondsgebouw al spoedig en gezellige toon
heerschte.
Van den Z.-H. Bond van Harmonie- en
Fanfarecorpsen waren aanwezig èe voor
zitter en sceretaris, de heer en Volgering
uit Langeraar en Peters uit Rotterdam.
De feestavond werd geopend met een
marsch door „Adolf Kolping" ander leiding
van haar Directeur, den heer K. v. d.
Knaap uit Rijswijk, hetgeen er al direct de
stemming in bracht. Het openingswoord
werd vervolgens gesproken door Wethou
der P. Warmerdam Cz. Spr. wees er op, dat
„A. K." de medewerking van den burgerij
hard en zeer hard noodig heeft. Welkom
en tegelyk hulde bracht hij den bekwamen
Directeur, dien heer v. d. Knaap voor zijn
kundige leiding, waardoor hij deze ver
eeniging op zoo hoog niveau wist te bren
gen. Hij dankt allen voor die spontamen
medewerking in het verleden en hij vroeg
alles steun voor de toekomst.
Hierna bracht „A. K." een mooi num
mer ten gehoore, waarna het woord werd
verleend aan Burgemeester v. Rijckevor-
sel, om den lauwerkrans uit te reiken.
Spr. zeide, dat het hem een voorrecht
was dezen lauwerkrans, te Stompwijk be
haald, en welke door den Pastoor van
Stompwijk was beschikbaar gesteld, aan de
feestvierende vereeniging uit te reiken. Hij
wenscht Directeur en werkende leden geluk
met dit succes. Hij wees er op dat de ver
eeniging in stijgende lijn blijft want in 1930
behaalde zjj den beker met 361 punten en
in 1939 met 369 punten. Spr. zeide dat de
vereeniging zich overtuigd kan houden van
den steun en medewerking van het Ge-
bemeentebestuur getuige de toegezegde
subsidie.
De heer Warmerdam heeft er op gewe
zen, dat de vereeniging finencieele steun
zoo hard van noode heeft; welnu ik voor
mij geef me thans op als donateur en om
te beginnen schenk ik „A. K." een instru
ment. Men beschouwe dit niet als ijdel-
heid doch als een spontane uiting van
medeleven met deze hoogstaande vereeni
ging. Wij wenschen „A. K." in de toekomst
veel succes en een royaler bestaan. Een
daverend applaus brak hierna los.
De heer Warmerdam dankte den burge
meester voor zijn hartelijke woorden en
zijn prachtig voorbeeld, dat naar hij hoopte,
navolging zou vinden.
Door „A. K." werd hierna ten gehoore
gebracht „De Rozenkrans1", hetwelk aller
aandacht had1!
Het woord was thans aan Burgemeester
Keijzer, die zeide gaarne naar Lisse te zijn
gekomen, temeer, omdat hij 9 jaar geleden
ook hier mocht komen om dezen wissel
beker uit te reiken. Spreker zette voorts
uiteen, dat hij eertijds was aangezocht tot
oprichting van dezen Bond én dat is mede
een reden, dat door ham een beker werd
beschikbaar gesteld. Als eere-voorzitter van
den R. K. Bond drong hij erop aan, dat alle
'katholieke vereenigingen zich bij den Bond
zouden aansluiten, in plaats van hun krach
ten en bijdragen te geven aan z.g. neutrale
vereenigingen. Vervolgens sohetste hij de
groote verdiensten van „A. K." en hij prees
het voorbeeld zooeven gegeven door Bur
gemeester v. Rijokevorsel, Spr. hoopte dat
dit vooibeeld navolging zou vinden. Hij
wensohte directeur en leden geluk met het
behaalde succes en hij uitte daarbij den
wensch, dat hij nu geen 9 jaar zal behoeven
te wachten om den beker definitief aan
„Adolf Kolping" te kunnen uitreiken,
waarna hij. hem aan den voorzitter, den
heer W. Verdegaal, overhandigde.
Na een mooi nummer van „A. K." bracht
de heer Warmerdam een woord van dank
aan Kapelaan Nicolaas voor diens steun
en medewerking aan „A. K.", terwijl hij
vervolgens Burgemeester Keijzer dankte
voor zijn waardeerende woorden ten op
zichte van de vereeniging gesproken', waar
na spr. het woord gaf aan den zeereerw.
PERSONENAUTO TE
WASSENAAR TEGEN
VRACHTAUTO GEREDEN
Een dame gedood, drie
personen gewond
Gisteravond om ongeveer half elf
heeft op den Rijksstraatweg te Wasse
naar, ter hoogte van de Houtlaan een
ernstig ongeluk plaats 'gehad. Langs de
rechterzijde van den weg stond een
vrachtwagen, beladen met aardappelen,
geparkeerd. De bestuurder, P. J. D., uit
Rotterdam, bevond zich juist onder den
wagen, om een band af te nemen, toen
uit de richting Leiden een personenauto
bestuurd door den heer H. J. N., uit
Overschie, snet groote snelheid naderde
en tegen den vrachtwagen botste. D.
wist zich op het laatste moment nog in
veiligheid te stellen en bleef ongedeerd.
Op ongeveer 7 a 8 meter voorbij de
vrachtauto, sloeg de personenauto om
en kwam tot stilstand. De echtgenoote
van den bestuurder, de 47-jarige mevr.
P. J. N.v. O. kwam onder den wagen
terecht en was op slag dood. De be
stuurder kreeg glasscherven in het oog,
terwijl zijn 16-jarige dochter het lin
kerdijbeen brak. De vierde inzittende,
de 16-jarige Engelsche logé B. N., uit
Londen, kwam met eenige schaafwon
den en den schrik vrij. Het voorloopig
onderzoek wees uit, dat den bestuur
der van de vrachtauto geen schuld treft.
Alle gewonden zijn naar het St. Fran-
oiscusziekenhuis te Rotterdam ver
voerd.
heer Pastoor v. Zuylen.
Deze zeide, dat het hem goed deed in zijn
parochie zoo'n prachtige harmonie te be
zitten. Het is voor de parochie een voor
recht een R. K. Harmonie te bezitten, om-
'dat men door 'haar gewaardeerde medewer
king onze priesterfeesten zoo prachtig wor
den opgeluisterd. Spr. hoopte dat alle ka
tholieken, zooveel zij kunnen, het voorbeeld
van onzen Burgemeester zullen navolgen
en die R. K. Harmonie steunen, opdat deze
zal kunnen blijven bestaan zoolang de pa
rochie van St. Agatha zal bestaan.
Hierna werd het woord verleend) aan den
heer F. G. N. Beissens, voorzitter van de
R. K. Gemengde Zangvereeniging „St. Gre-
gorius", die directeur en leden geluk
wensohte met het behaalde succes. Hij
schetste, hoe tusschen beide vereenigingen
meermalen samenwerking is geweest en
dat beiden op verschillende concoursen een
uitstékend figuur maken. Hij hoopte, dat
zijn dezen weg steeds mogen blijven voort
gaan en dat de samenwerking van langen
duur moge zijn!
Aan het slot sprak de heer Warmerdam
een woord van dank aan alien, die hadden
medegewerkt dezen avond zoo schitterend
te doen slagen, zich in het bizonder rich
tend tot den bescheiden voorzitter, den.
heer Verdegaal, die niets nalaat om door
zijn vooibeeld „A. K." te steunen. Onder het
spelen van een vroolijke marsch door
„A. K." ging men welvoldaan huiswaarts.
OEGSTGEEST
Scheepsbouw. Dinsdagmiddag is van
de scheepswerf Fa. Gebr. Akerboom te
Oegstgeest met goed gevolg te water gela
ten het zeewaardige dubbelschroef motor
jacht „Yame", gebouwd voor Engelsche
rekening. Dit jacht hetwelk onder architec
tuur van het Technisch Bureau voor
Scheepsbouw H. W. de Voogt te Haarlem
is gebouwd heeft een afmeting van 17 bij
3.80 meter. Voor de voortbeweging zijn ge
plaatst 2 stuks C.L.M. Dieselmotoren van
50 P.K. elk. Inwendig is het jacht van de
nieuwste en modernste inrichting. Over
enkele dagen zal het op eigen kracht naar
Londen vertrekken en op de in October te
houden groote Motorboat Show te Londen
geëxposeerd worden.
De demissionaire minister van Defensie, dr. J. J. C. van Dijk, bracht Dinsdag een
bezoek aan de 8ste batterij van het 14de bataljon der luchtdoelartillerie. - De
inspectie der troepen