Arrestaties in Dantzig Besprekingen te Tokio vlotten niet BUITENLAND Volmachten tegen de Iersche terreur Het verzet der Tsjechen Ook Uw steun! DONDERDAG 20 JULI 1939 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 eigendomsrecht en het onderhoud betreft, is gehandhaafd. Leiden geniet dus sinds 1657 'het voor recht de brug te mogen en te moeten ondier- houden, maar mag ze niet passeeren zon der tol te betalen. De heffing bij octrooi der Staten van Holland en Westvriesland <Ld. 5 Mei 1639 vastgesteld om de kosten van hét maken en reipareeren der brug te dekken, heeft meer dan het duizendvoudige dier kosten opgebracht. In 1795 en 1811 werden eenige aanslagen op den tol gedaan, maar dit mocht niet baten. De eigenaresse, de Vrouw van Warmond, beweerde, dat de brug par ticulier eigendom is en van geheele andere natuur dan de Grafelijkheidstollen; de rei zigers behoeven niet over de brug, maar kunnen de vaart passeeren over de brug bij Duivenvlugt. Op dien grond wijzen dan ook de provisioneele Representanten van 't Volk van Holland bij decreet van 11 Juli 1795 het verzoek om opheffing van den tol af en zendt het Gouvernement van Zuid- Holland de bij keizerlijk decreet van 21 October 1811 opgevorderde stukken 4 Augustus 1814 zonder meer terug. Een langer leven dan aan den straattol, die ter tegemoetkoming in de kosten van bestrating van den Wanmonderweg bij Ko ninklijk Besluit van 10 Februari aan de Ambachtsvrouw van Warmond werd toe gestaan, doch die reeds in 1902 werd opge heven, is aan deze tol beschoren. Hoe lang zal hij- nog blijven? Warmond behoudt in elk geval zoo lang het voorrecht op het bezit van een der oud ste instituten in zijn gemeente te kunnen bogen. Zouden de Warmonders hem wel ik wijt willen? Met trots mogen zij dit jaar het derde eeuwfeest van zijn bestaan vie ren Een complot ontdekt? Uit Danzig wordt gemeld, dat aldaar om streeks 20 personen zijn gearresteerd, die lid zijn geweest van linksche organisaties. Zij worden van hoogverraad beschuldigd, daar zij een dyanmietaanslag zouden heb ben voorbereid. Een nader bericht uit Warschau meldt, dat de senaat van Danzig de arrestatie van 20 personen wegens marxistische activiteit heeft bevestigd. In Poolsche leringen ver klaart men intusschen dat het aantal ar restanten minstens honderd bedraagt. Omtrent de arrestatie wordt nader ge meld, dat plannen bestonden, om de gas fabriek van Danzig te vernielen en andere daden van sabotage te plegen. De politie is hen op het spoor gekomen door een ontplof fing, welke zich heeft voorgedaan in het huis van een werkman, waardoor deze man en zijn vrouw gedood werden. Naar verluidt, zijn wapens en spring stoffen in het bezit van de thans gearres teerde personen gevonden. De politie ver klaart verder, dat zij in contact stonden met buitenlandsche mogendheden. Intusschen wordt, naar „Un. Press" in welingelichte kringen in de Duitsche hoofd stad verneemt, de versterking van het ge bied der vrije stad onafgebroken voortge zet. Tankafweer-stellingen worden op enkele wegen, die in de nabijheid der Poolsche grens gelegen zijn. ingericht en een aantal jeugdige Danzigers van 20 a 21 jaar heb ben opdracht gekregen zich te melden bij de rijksmilitaire autoriteiten in Danzig, op bepaalde dagen in Augustus. Reizigers, uit de vrije stad gekomen, dee- len mee, dat opvallend veel meer S. S. en S. A.-uniformen op straat worden gezien en ook veel meer politie dan vroeger. De laatste drie dagen is 5000 ton benzine en olie in de vrije stad aangekomen en opge slagen. Met het nog steeds opgevoerde tempo der militaire activiteit zal het derde rijk, volgens politieke waarnemers, 2.000.000 man tegen eind Augustus op de been heb ben. Ten aanzien van de versterking der Dan- zigsche politie verklaren bevoegde krin gen in de vrije stad, dat men alleen tot bur gers der vrije stad zijn toevlucht heeft ge nomen. De in de laatste weken aangewor- van aanvullende politietroepen worden door de „Danziger Vorposten" geschat op 3000 a 4000 man. Ze werden onderge bracht in bestaande kazernes en verschil lende verbouwde scholen. Het Poolsche commissariaat te Danzig heeft in een brief aan den senaat geprotes teerd tegen het veelvuldige en ongerëcht- vaardigde ontslag van Poolsche arbeiders op scheepswerven en tegen aanslagen op het Poolsche recht tot douane-controle aan de grens van Oost-Pruisen door belemme ring van den arbeid der inspecteurs. In antwoord op een vraag van Mander heeft Chamberlain in het lagerhuis mede gedeeld, dat „de inlichtingen, waarover waarover de regeering beschikt, de ge ruchten over het zenden van zwaar geschut van Duitschland naar Danzig geenszins be vestigen." De laatste 24 uur zijn de aanvallen van de Duitsche pers op Polen weer menigvul- diger geworden, zonder twijfel tengevolge van het bezoek van generaal Ironside aan Warschau. Onder de bevolking van Berlijn doen niet te controleeren geruchten de ronde over de spanning van de komende weken. Naar men zegt zijn vóór 6 Augustus auto's en vrachtauto's gerequireerd. Vermoede lijk vinden deze berichten hun oorsprong in de oefeningen van de luchtbescherming, welke einde Juli in Berlijn worden gehou den. ENGELSCHEN TE TIENTSIN PESSIMISTISCH. Na de tweede bijeenkomst van gisteren tusschen Craigie en Arita aldus Domei, verluidt van gezaghebbende zijde, dat er geen wijziging is gekomen in de atmos feer. Cragie handhaafde een verzoenings gezinde houding, doch bleef standvastig ten aanzien van de Britsche eischen. Er kan niet gezegd worden, aldus deze verklaring van Domei, dat eenigerlei vor deringen in de bijeenkomst van gister middag zijn gemaakt. Wegens het groote verschil van meening tusschen de regee ringen van Engeland en Japan, zooals dat tot uitdrukking is gekomen bij de bespre kingen te Tokio, worden de Engelschen te Tientsin pessimistisch en ongerust. Brit sche firma's overwegen in het geheim te verhuizen naar Sjanghai of Hongkong. Eenige Engelschen verlaten de stad reeds, daarbij vooruitloopende op een misluk king van de besprekingen te Tokio, die een verscherping der blokkade en der controle tot gevolg zou hebben. Bij reis- en scheepvaartbureaux worden inlichtin gen ingewonnen. In verband met de moeilijkheden, wel ke voor den scheepvaart zijn gerezen door de blokkade van de Fransch-Britsche ne derzetting te Tientsin, hebben de Japan- neezen besloten een nieuwe kade aan te leggen in de voormalige Russische neder zetting. Deze kade zal een lengte van 390 meter krijgen en zal met een spoorweg worden verbonden met Keing en Moek- den CHINEESCHE AANVAL OP SWATAU. De Chineesche troepen hebben een aan val op Swatau ingezet, om te pogen deze stad op de Japanneezen te heroveren. In buitenlandsche kringen gelooft men niet, dat de Chineezen veel succes zullen heb ben. Op het oogenblik wordt fel gestreden in het Zuidwesten van Sjansi. De Chineezen hebben naar verluidt, 200.000 man ver sterking over de Gele Rivier naar Sjansi gezonden. Volgens een Chineesch legerbericht is een Japansch oorlogschip voor de kust, nabij Wentsjau, gezonken in den taifoen, welke Maandag heeft gewoed. Men poogt thans het schip te bergen. De Japanneezen spreken het bericht, als zouden de Chineezen Tsjautsjau her overd hebben, tegen en houden staande, dat alle Chineesche aanvallen zijn afge slagen. WETSONTWERP INGEDIEND BIJ LAGERHUIS. In de gebruikelijke wekelijksche zitting van het Britsche kabinet heeft dit zich bezig gehouden met de gewelddaden, door het Iersche republikeinsche leger gepleegd met het doel de openbare meening en de regeeringspolitiek te beïnvloeden ten aan zien van de Iersche aangelegenheden. Het kalbinet bdhandielde -een wetsont werp van den minister van Binnenlandsche Zaken, waarbij den minister buitengewone volmachten worden toegekend met het doel het plegen van verdere daden van ge weld in Groot-Brittannië te verhinderen. Het wetsontwerp tegen gewelddaden ver leent drastische volmachten en stelt strenge straffen vast. Het Iersche republikeinsche Leger wordt echter niet illegaal verklaard. De tijdsduur van de wet bedraagt twee jaar. De minister van Binnenlandsche Zaken krijigt de bevoegdheid order te geven tot uitzetting van pensonen, die twintig jaar of korter in Groot-Brittannië gevestigd zijn en die betrokken zijn geweest bij de voor bereiding van of het aanzetten tot daden van geweld, welke de bedoeling hebben in vloed uit te oefenen op de publieke opinie of de regeeringspolitiek ten aanzien van de Iersche aangelegenheden. Het binnenkomen van dergelijke personen kan verhinderd worden. Personen, die trachten de uitzet ting te ontduiken, kunnen worden veroor deeld tot vijf jaar dwangarbeid of tot drie maanden bij summier bewijs. Ook kan een register van verdachten worden ingesteld. De wet geldt voor personen, afkomstig uit welk deel van Ierland ook. Men verwacht, dat het wetsontwerp bin nen de eerstvolgende twee weken door La ger- en Hoogerhiuis zal worden aangeno men. Het wetsontwerp is inmiddels reeds bij het Lagerhuis ingediend en in eerste lezing behandeld. DUITSCHLAND DE DUITSCHERS ZIJN GEPRIKELD. Zij begrijpen de Tsjechische mentaliteit niet. Zooals reeds gemeld treden de Duitsche autoriteiten nu vrij scherp op tegen het lijdelijk verzet, dat de Tsjechen overal plegen. Verleden week heeft de rijksprotector Von Neurath leden van de regeering en vertegenwoordigers ven de pers bij zich ontboden. Hjj gaf uiting aan zijn groote ontevredenheid over de voortdurende pas siviteit van de regeering en over de weer barstigheid van het volk. Onlangs heeft de chef van de Gestapo, Himmler, die in het geheim was overgekomen, zich in een be langrijke conferentie met den pas benoem den minister van binnenlandsche zaken, zeer krachtig uitgedrukt. De onwil van de Tsjechen, om zich de Duitsche taal eigen te maken, is in het bijzonder een oorzaak van geprikkeldheid bij de Duitschers. De Duitsche onderburgemeester van Praag heeft, zooals reeds gemeld, dezer dagen gezegd, dat het protectoraat geen eiland kon blijven, waarop de Duitschers onder de bevolking alleen maar te hooren kon den krijgen: „Nerzomin" (ik kan u niet verstaan). De woorden van dr. Havelke beteekenen een ernstige waarschuwing en ook de Tsje chische pers is al begonnen met het publi- ceeren van dergelijke waarschuwingen. Hoe slecht de Duitschers de mentaliteit van de Tsjechen begrijpen, is deze week weer eens gebleken. Een groep jonge Tsje chen in een café begon te schreeuwen: „Wij eischen koloniën", welke inronisch be doelde leuze door de andere aanwezige Tsjechen werd overgenomen. Dit werd door een paar Duitschers gehoord en gerap porteerd, waarna het semi-officieele Duit- cshe nieuwsbureau een lang artikel aan de pers zond, waarin stond, dat hier een teeken was, dat de Tsjechen de Duitsche aspiraties zoo goed begrepen. Een deel van de Tsje chische kranten heeft het artikel zonder eenigen commentaar afgedrukt en het pu bliek amuseert er zich kostelijk over. 40.000 KING HALL-BRIEyEN Iedereen spreekt er over. De Engelsche journalist King Hall heeft de laatste dagen een groot aantal brieven verzonden aan allerlei personen in Duitsch land, waarin de Duitschers worden inge licht omtrent datgene, waarover de door snee Duitscher door zijn pers niet wordt ingelicht. Thans zijn volgens United Press ongeveer 40.000 King Hall-brieven in drie series in vele en zeer uitloopende Duitsche kringen ontvangen. Personen, die over een grooten kennis senkring beschikken, hebben vernomen, dat deze brieven het onderwerp van ern stige besprekingen zijn, niet alleen onder de intellectueelen, aan wie de brieven in het bijzonder gericht zijn, doch onder alle lagen der bevolking. Het effect van deze brieven is, dat de vrees voor een mogelijken oorlog onder de ontvangers ervan, alsmede onder hun vrienden nog is toegenomen. In dezelfde mate is de belangstelling voor de buitenlandsche couranten toegeno men, terwijl eenige doorgaans goed inge lichte personen het aantal Duitschers, dat momenteel 's avonds naar de radio-uitzen dingen van Engeland luistert, op verschei den honderdduizenden schatten. De politie heeft tot nu toe slechts een zeer klein aantal van deze King Hall-brie ven weten te onderscheppen, daar ze aan de eveloppen niet te herkennen zijn. Som mige zijn met de hand, met inkt, of pot lood, geschreven, andere met de schrijf machine in verschillende soorten, kleuren en grootten van enveloppes. FRANKRIJK BRITSCHE VLIEGERS BOVEN FRANKRIJK. Zonder tusschenlanding vlogen honderd bommenwerpers boven Fransche steden. In totaal honderd Britsche bombarde mentsvliegtuigen hebben Woensdag hun tweede oefenvlucht over langen afstand boven Frankrijk gemaakt. Bij dezen twee den „luchtaanval" op Frankrijk vlogen de eskaders in verschillende richtingen over het land, „bombardeerden" er de steden en keerden in een snel tempo in een non stop-vlucht weer naar Engeland terug. Een aantal eskaders, gevormd door bom menwerpers van het Blenheim-type, vloog boven Parijs, Orleans en Chartres en was vóór twaalf uur weer in Engeland terug. Zij hadden den afstand in drie uur afge legd. H Andere eskaders bommenwerpers van het Wellington- en Whitley-type volgc n een langer traject en keerden eerst in den mid dag terug. Kapitein Balfour, de Britsche onderstaats secretaris van Luchtvaart, maakte deel uit van de bemanning van een der Welling ton-bommenwerpers. Toen de toestellen Parijs passeerden, vlogen zij met geweldige snelheid en op zeer groote hoogte. Te half twee Woensdagmiddag vlogen 75 Britsche vliegtuigen over Lyon. Te half vier verschenen zij opnieuw boven de stad, i in Noordelijke richting vliegend. Te 17.15 uur verschenen opnieuw 24 vliegtuigen in gevechtsformatie -boven het centrum van Parijs. Zij vlogen in de rich ting van Engeland. Ook boven Marseille werden een dertigtal Britsche «vliegtuigen gesignaleerd. De geheele tocht dezer bom menwerpers werd zonder t usschenlandïng gemaakt. HONGARIJE DUITSCHE MINDERHEID STELT EISCHEN. „Stuur ze terug", adviseert i blad. Meende men, dat de positie der Duit schers in Hongarije definitief was geregeld na de concessies door den Hongaarschen minister van Binnenlandsche Zaken aan de Duitsche organisaties gedaan, het schijnt thans, dat deze de Duitschers nog niet be vredigd hebben. Het orgaan „Nagy Magya- rorszag" meldt ten minste, dat de Duit schers op een bijeenkomst in Balaton Szan- in dertien punten hun nieuwe eischen hebben geformuleerd. Deze eischen hebben betrekking op „administratieve autonomie" en op het schoolregiem, opening van Duit sche normaalscholen, en op een sterker ver tegenwoordiging in het parlement. Vol gens het genoemde blad wenschen de Duit schers 15 afgevaardigden in het parlement. Zij verzetten zich voorts tegen assimilatie en eischen toestemming tot het dragen van een insigne en het voeren van een vlag, enz. De „Magyar Nemzet, die commentaar levert op deze mededeelingen, schrijft, dat er een aangewezen oplossing is voor de ontevredenen: de oplossing, die door de Italianen aanvaard is en die er in zou be staan „alle Duitschers, die zich verdrukt gevoelen, naar Duitschland terug te zen- ITALIË DE UITTOCHT UIT ZUID-TIROL. Zwitsers krijgen schadevergoeding. De Zwitsersche Bondsraad heeft gister morgen een rapport aangehoord van Motta over de besprekingen tusschen 'het Zwit sersehe gezantschap in Rome en de Itali- aansche regeering over de uitwijzing van Zwitsersche onderdanen uit het igean- nexerede Tirol. Den Zwitserschen gezant zijn twee verzekeringen gegeven: Alle Zwitsers, die uit Tirol zullen moeten ver trekken, zullen behoorlijke schadevergoe ding krijgen en zij zullen in geen enkel geval minder goed behandeld worden dan Duitsdhe onderdanen. In regeeringsfcringen constateert men na deize besprekingen een ontspanning in de 'betrekkingen tusschen beide landen. De kwestie der arrestatie in Italië van den kolonel uit Tessino, Albisetti, die het nor male verloop heeft, is echter nog niet op gelost. De Duitsche pers zwijgt. De Duitsche pers zwijgt geheel over het repatrieeren van de Duitsche minderheid in Alto Adige. Officieus wordt vernomen, reeds door het Duitsche emigratie- bureau deskundigen naar Zuid-Tirol zijn gezonden om met de Italiaansche autori teiten te spreken over repatrieering van de 220.000 Duitschers. Eerst zullen de acht tot tienduizend Duit sche staatsburgers uit Zuid-Tirol terugge roepen worden en vervolgens ziullen de 220.000 Duitschers, die geen Duitsche staats burgers waren, doch in dit gebied woon den, repatrieeren. De propagandadiensten hebben nog geen poging gedaan om het Duitsche publiek de reden van dezen „vrij- willigen" uittocht uiteen te zetten. In Duit sche politieke kringen onderschat men het offer van Duitschland in deze zaak niet en men vraagt zich af, wat de tegenpraestatie van Italië, zal zijn. Men veronderstelt, dat deze zal bestaan uit een onvoorwaardelijk steunen van de Duitsche eischen inzake Polen. RUSLAND Het opperste gerechtshof van de Sovjet- Unie heeft 17 Juli j.L de zaak behandeld van den vroageren gezant van de Sovjet- Unie in Bulgarije, RaskoLnikof, en is tot de slotsom gekomen, dat hij zijn post heeft verlaten en is overgeloopen naar het kamp van de vijanden van de Sovjet-Unie. Hij heeft geweigerd naar de Sovjet-Nnie terug te keeren en overeenkomstig de artikelen 319 en 320 van het Wetboek van Straf recht van de Sovjet-Uniie, handelend over het buiten de wet stellen van ambtenaren en burgers der Sovjet-Unie in het buiten land, die overloopen naar het kamp der vijanden van de arbeidersklasse en boeren en weigeren naar de Sovjet-Unie terug te keeren, uitgevaardigd op 21 November 1929, heeft het hof Raskolnikof buiten de wet geplaatst. kunnen worden bijeengeroepen, Indien zich in Europa een crisis voordoet. Stephen Early, perssecretaris van Roose velt, zeide, dat het besluit tot uitstel van de beraadslagingen over de neutraliteits- wetgeving beteekent, dat de president ge dwongen zal zijn het congres in bijzon dere zitting bijeen te roepen, indien het tusschen nu en Januari tot een Europee- sche crisis zou komen. Hij voegde hieraan toe, dat alle berichten van de diplomatieke vertegenwoordigers en de inlichtingen diensten wijzen op de mogelijkheid van een dergelijke crisis. Op de vraag, of Roosevelt bij zijn aan staande reis door de Westelijke staten zich ten aanzien van de neutraliteitskwestie tot het volk zou wenden, antwoordde de secretaris: „Van één ding ben ik zeker: dat de president, zoolang het Congres niet bij een is, vuriger dan ooit zal bidden, dat het niet tot een nieuwe crisis in Europa moge komen". Intusschen schijnen eenige tegenstanders van Roosevelt volledig voorbereid te zijn op een debat over de neutraliteit ten over- staat van de publieke opinie. Senator Johnson zeide tot de pers: „In dien de president zich tot het volk wendt, zullen wij dat ook doen en wel met de leuze: „Dit land wenscht geen oorlog". HET WERELDCONGRES VOOR MOREELE HERBEWAPENING Het Wereldcongres voor moreele herbe wapening is gisteren te Hollywood ge opend. Er werden verschillende telegram men van vooraanstaande personen voorge lezen. Roosevelt zegt in zijn telegram, dat een wereldprogramma van moreele herbe wapening het gevaar van een gewapend conflict zal verminderen. De Britsche mi nister Kingsley Wood zegt, dat de wereld dringend behoefte heeft aan een reveil van de moreele en geestelijke waarden, indien men een voortdurenden vrede en een voort durende welvaart wil verzekeren. Het congres, waarop 25 naties vertegen woordigd zijn, zal tien dagen duren. HET VLUCHTELINGENVRAAGSTUK Komende conferentie op het Witte Hnis Op een vergadering van de intergouver- neménteele commissie voor het vluchtelin genvraagstuk te Londen, heeft de Ameri- kaansche vertegtenwoordiger, Myron Tay lor, namens Roosevelt den voorzitter en den ondervoorzitters uitgenoodigd tot een con ferentie op het Witte Huis te Washington de eerste week van September voor de bespreking van het vraagstuk der vluchte lingen uit Midden-Europa. Nader wordt gemeld, dat op de confe rentie te Washington de Vereenigde Staten, Engeland, Nederland, Brazilië en Ar gentinië vertegenwoordigd zullen zijn. Naar schatting hebben gedurende het jaar 1938 120.000 tot 240.000 vluchtelingen Duitschland verlaten. Voor de eerste vier maanden van 1939 wordt het cijfer op 29.000 geschat. Daarbij komen nog degenen, die met hulp van anderen organisaties Duitschland verlaten hebben en degenen, die zonder hulp of illegale wijze zijn ge- emigreerd. Slechts een deel van al deze menschen heeft zich duurzaam gevestigd en het is van het grootste belang, dat ook de andere vluchtelingen permanente haard steden krijgen. HET GESCHIL TUSSCHEN ECUADOR EN PERU De kanselarij van Ecuador publiceert een communiqué, waarin wordt geprotesteerd tegen een communiqué van de kanselarij van Peru, volgens hetwelk soldaten van Ecuador manschappen van de Peruaan- sche civiele garde hadden aangevallen. In het communiqué van Ecuador wordt gepreciseerd, dat het incident zich heeft voorgedaan te Aguas Verdes (district Ha- raguillas), dat rechtens en feitelijk toebe hoort aan Ecuador,e daar de Rio Zarumil- la de grens vormt en de manschappen van de Peruaansche civiele garde te dezer plaatse vier soldaten uit Ecuador aanvielen. De gezant van Ecuador te Lima heeft in structie ontvangen bij de kanselarij van Peru te protesteeren. Overigens zijn bij het Incident, naar de „Ultimas Noticias" meldt, geen dooden ge vallen. AMERIKA DE NEUTRALITEITSWET AIS er nu eens oorlog komt. De secretaris van het Witte Huis heeft tegenover verslaggevers verklaard, dat een buitengewone zitting van het Congres zal 18 yHetLuchtverdedigings- fonds stelt jongelui financieel in staat tot vlieger opgeleid te worden. yEen versterking van de vlieger-reserve is ver sterking van onze Neu- ytraliteit Zendt Uw bijdrage aan het LuchtVerdediqings Fonds Postgiro 287177. Den Haag. ten name van de Vereenigiog voor Nationale Veiligheid)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 6