De Kabinetscrisis
Lucht Verdediqinqs Fonds
Myra. het elfje en de booze kabouter Zwartvoet
ZATERDAG 8 JULI 1939
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD -
WANDELSPORT
DE E.H.B.O.-MARSCHEN.
Voor de Katholieke Wandelaars is dis
pensatie verleend om aan de Marschen van
de E.H.B.O. deel tenemen. Zij zullen ech
ter niet starten om 10.30 uur doch om
11.30 uur. Ook de Docos-ploeg vertrekt dus
op Zondag om half twaalf vanaf Oud-Hor-
tuszicht op den Witte Singel.
Zij, die alsnog aan deze marschen wen-
schen deel te nemen, kunnen startkaarten
afhalen bij H. J. Averdieck, Melchior
Treublaan 4, (hoek Kamerlingh Onnes-
laan) Leiden. Voor Docos-tippelaars is dit
echter niet noodig.
MOTORSPORT
DE NATIONALE WEGRACES TE
ZANDVOORT.
De K.N.M.V. organiseert Zaterdag 5
Augustus, ap het reeds bekende circuit van
Zandvoort, nationale races voor motorrij
ders.
Deze week vonden besprekingen plaats
met de Zandvoortsche autoriteiten en de
K.N.M.V. sporbcommissie, die daar groote
bereidwilligheid tot medewerking ont
moette, wist gedaan te krijgen, dat het cir
cuit, dat tijdens d'e autamobielraoes niet
geheel had voldaan, eenigszins gewijizigd
aal worden.
Niet minder dan 2es scherpe bochten zul
len worden afgerond, waaronder de be
ruchte boent bij de „radiotoren", die meer
dan 6 meter wordt ingenomen. Deze afron
dingen zullen, evenals de weg zelf, in asfalt
beton worden uitgevoerd.
Het resultaat zal zijn, dat de K.N.M.V.
ap 5 Augustus de beschikking zal hebben
over een weliswaar klein, doch zeldzaam
vlot circuit, dat zijn weerga niet kent.
De ervaringen tijdens de automobielraces
hebben geleerd, dat de groote tribune ab
soluut verkeerd stond. Deze zal thans wor
den verplaatst naar de overzijde, vóór en
naast de huizen, waar een ideaal gezicht
op de races wordt verkregen. Verder wordt
het geheele circuit, vanaf het Grand Hotel
aan de Boulevard tot beneden toe bij het
sportterrein voor staanplaatsen ingericht.
Ten aanzien van de indeeling der rijders
is besloten een geheel ander systeem te vol
gen dan hier tot nu toe 'gebruikelijk was.
De rijders worden ingedeeld in seniores
en juniores en kunnen in het algemeen hun
klasse zelf kiezen. Ten aanzien van de ju
niores is evenwel bepaald, dat de motor
merken niet m het programma worden ver
meld en dat geen reclame met de behaalde
resultaten mag worden gemaakt. Met deze
regeling hoopt de K.N.M.V. te bereiken', dat
de juniorklassen alleen gereserveerd blijven
voor die enthousiaste rijders, die niet bij'
den handel zijn betrokken en op eigen
machines aan den start komen.
HET BRIBGE-TOURNOOI TE
DEN HAAG.
De uitslagen van het internationaal
bridge-toumooi te VGravenhage luiden als
volgt:
Vijftiende ronde apen-teams:
Finland wint van België met 1 match-
punt. Noorwegen wint van Duitschland1 met
16 match-punten. Hongarije wint van Zwe
den met 8 match-punten. Nederland wint
van Yougoslavië met 1 match-punt. En
geland wint van Italië met 5 match-pun
ten. België wint totaal met 41 match-pun
ten, 1 victory-point. Noorwegen wint totaal
met 29 match-punten, 1 victory-point. Zwe
den wint totaal met 8 match-punten, lvic-
tory-point. Yougoslavië wint totaal met 3
match-punten, 1 victory-point. Engeland
wint totaal met 18-match-punten, 1 victory-
point.
Zesde ronde dames-teams:
Engeland wint van Denemarken met 6
match-punt en. Nederland wint van Frank
rijk met 2 match-punten. Engeland wint
totaal na 40 handen met 19 match-punten.
Nederland wint totaal na 40 handen met
31 match-punten.
Zestiende ronde open-teams;
IBelgië wint van Italië met lo malch-
punten. Denemarken wint van Zweden met
l'l match-punten. Yuogoslavië wint van En
geland met 2 match-punten. Hongarije wint
van Duitschland met 9 match-punten. Bel
gië wint totaal met 18 match-punten, totaal
2 vioct.-points. Zweden wint totaal met 13
match-punten, totaal 5 vict.-poins. Yougo
slavië wint totaal met 11 match-punten,
totaal 4 vict.-points. Hongarije wint totaal
met 5 match-punten. Het Ned. open-team
heeft in totaal 2 victory-points, het Duit-
sche 3, het Hongaarsche 2, het Deensc'he 2,
het Engelsche 2. Finland wint van Noor
wegen met 11 matchpunten: Finland wint
totaal met 15 match-punten: totaal 2 vic
tory-points.
Zeventiende ronde open teams:
Noorwegen wint van Italië met 53 match-
punten: Noorwegen wint totaal met 45
match-punten, een victory-point. Denemar
ken wint van Duitschland met 3 match-pun
ten; Duitschland wint totaal met 29 minus
10 strafpunten of 19 match-punten: een
victory-point. Joegoslavië wint van België
met 20 match-punten: Joegoslavië wint
totaal met 9 anatch-punten, een victory-
point Finland wint van Hongarije met 7
match-punten: Hongarije wint met 28
match-punten, een victory-point. Holland
wint van Zwereden met 8 match-pun ten:
Holland wintotaal met 17 match-punten,
een victory-point.
Zevende ronde dames-teams:
Denemarken wint van Nederland met
17 match-punten: Denemarken wint totaal
Buitenlandscbe berichten
ZWAAR WEDER IN POLESIE.
In twee districten der Poolsche provin
cie Polesie heeft een zeer zwaar onweder
gewoed, dat voor een half millioen zloty
schade heeft aangericht. Drie personen wer
den door den bliksem getroffen en ge
dood.
KONING ZOG TE WARSCHAU.
Gisteravond kwart voor elf is de ko
ning van Albanië, Zog, met zijn echtgenoo-
te, zijn zoontje, vier zusters en een ge
volg van vijftien personen, te Warschau
aangekomen waar het gezelschap een paar
dagen zal blijven voor het ^vertrek naar
Frankrijk.
De reis naar Frankrijk zal van Gdynia
uit per schip worden gemaakt.
BERGINGSPOGING VAN THETIS
OPGESCHORT.
Onderzoek naar de oorzaak van de ramp
voortgezet.
Het bergingsvaartuig Zelo, dat zal trach
ten de gezonken duikboot Thetis te lich
ten, is vannacht van zijn ankers losgesla
gen als gevolg van den Zuid-Westerstorm,
die aan boord van het schip eenige averij
heeft aangericht. Daar het er niet naar uit
ziet, dat het weer reeds aanstonds beter
zal zijn, begeeft de Zelo zich voor herstel
van de schade naar Birkenhead. De bege
leidende vaartuigen hebben een schuil
plaats tegen den storm opgezocht.
De vijfde dag van het onderzoek naar
den ondergang van de Thetis was gewijd
aan technische bijzonderheden en aan de
getuigenverklaringen van deskundigen.
Het mysterie van den openboegklep vorm
de het onderwerp van de vragen. Kapt. luit.
Maguire, die de leiding had der proeven
van de Thetis, verklaarde, dat hij nooit in
zijn ervaring het geval was tegengeko
men, waarin de handle in gesloten stand
verkeerde, terwijl de klep zelf open stond.
Evenmin had hij er ooit van gehoord, dat
een boegklep los raakte.
In dit verband kan er aan herinnerd
worden, dat Woods het gerechtshof ver
klaard heeft, dat hem, alvorens hij den
achterklep van torpedobuis vijf opende,
waardoor het water naar binnen stroom
de, hem gerapporteerd was, dat de indi
cators in gesloten stand verkeerden.
met 13 matchpunten, een victory-point. En-
igeland wint van Frankrijk met 9 match
punten: Frankrijk wint totaal met 1 match-
punt, een victory-point.
Achttiende ronde open teams:
België wint van Noorwegen met 20 match
punten; België wint totaal met 39-match-
punten, een victory-point. Engeland wint
van Hongarije met 2 match-punten: Enge
land wint totaal met 14 match-punten, een
victory-point. Zweden wint van Italië met
5 match-punten: Zweden wint totaal met
9 matoh-punten, een victory-point. Holland
wint van Denemarken met 26 match-pun
ten: Holland wint totaal met 22 match
punten, een victory-point. Duitschland wint
van Finland met 24 match-punten: Duitsch
land wint met 56 match-punten: een vic
tory-point.
Het Finsche team heeft totaal 2 victory-
points, het Italiaansche 0, het Noorsche 2,
het Hollandsohe 4, het Duitsehe 5, het Hon
gaarsche 3, het Deensc'he 2, het Engelsche
3, het Belgische 3, het Zweedsohe 6, het
Joegoslavische 5.
LEIDSCHE BILJARTBOND.
Persoonlijke Kampioenschap 2e klasse.
De wedstrijden voor het persoonlijk
kampioenschap 2e klasse, welke in het
clublokaal van TOP werden voortgezet
hadden wederom een mooi en spannend
verloop. De partijen welke op dezen avond
werden gespeeld, werden alle met een
fraai gemiddelde uitgemaakt. Vooral de
partijen gespeeld door W, F. Karstens,
daar hij zijn eerste partij tegen C. Hen
driks met een gemidd. van 12.50 en zijn
tweede partij van E. Bakker met 8.33 wist
te -winnen. De partij H. Teske—A. Ver-
straaten werd door laatstgenoemde gewon
nen met een gemiddelde van 7.00, terwijl
G. M. Tegelaar en E. Bakker de punten
deelden eveneens met een gemiddelde van
7.00. De uitslagen waren:
C. Hendriks 71 14 18 5.07
W. F. Karstens 175 14 41 12.50
G. M. Teegelaar
175
25
37
7.oa
E. Bakker
175
25
22
7.00
H. Teske
114
25
21
4.56
A. Verstraaten
175
25
28
7.00
E. Bakker
136
21
24
6.47
W. F. Karstens
175
21
25
8.33
De stand luidt
thans:
gesp. gew. gel. verl.pnt
A. Verstraaten
3
3
0
0
6
E. Bakker
4
2
1
1
5
W. F. Karstens
4
2
0
2
4
H. Teske
4
2
0
2
4
G. M. Tegelaar
3
1
1
1
3
C. Hendriks
4
0
0
4
a
GEMENGDE BERICHTEN
GASVERSTIKKING TE
TILBURG
Vrouw om het leven
gekomen
Gistermiddag is de 64-jarige mej. H. in
haar woning aan de Adriaan van Hilvaren-
beekstraat te Tilburg door gasverstikking
om het leven gekomen.
De gasslang bleek van de muurkraan in
de keuken te zijn losgeschoten. De echtge
noot van het slachtoffer vond zijn vrouw
levenloos toen hij van zijn werk thuis
kwam. Het lijk is naar het St. Elisabeths-
ziekenhuis overgebracht.
DE BRAND AAN BOORD VAN DE
TAPANOELI.
Oorzaak nog niet bekend.
Bij informatie bij den Rotterdaimschen
Lloyd over den brand aan boord van de
Tapanoeli welke zich te Liverpool bevindt,
vernemen wij nog, dat de agenten in de
Engelsche haven hebben geseind, dat de
brand gisternacht om 4 uur gebluscht was.
De schade aan het schip zal waarschijnlijk
niet 'groot zijn.
De Tapanoeli was op thuisreis uit Indië
en Liverpool is de laatste haven, die het
schip moest aandoen, alvorens naar Rot
terdam te komen. Aanvankelijk zou de Ta
panoeli op 13 dezer aldaar aankomen, maar
dit zal nu wel later worden.
De directie van de Rotterdamsche Lloyd
heeft gisternamiddag berioht ontvangen,
datt aan boord van de Tanapoeli het los
sen der lading op normale wijze was her
vat. Omtrent de oorzaak van den brand is
nog niets bekend.
FABRIEKSBRAND TE SCHIEDAM.
Gistermiddag is brand uitgebroken in de
oi-gelfabriek van de fa. A. Standaard, ge
vestigd aan de Noordvest te Schiedam.
Personeel van de tegenover dit pand gele
gen fabriek van de fa. gebrs. Scheffers ont
dekte den brand en waarschuwde de brand
weer. Men poogde nog een hond, die in een
belendend perceel was opgesloten, waarin
de zaagselhandel van de firma de Regt was
gevestigd en waaraan het vuur zich reeds
had medegedeeld, te redden, doch dit ge
lukte niet.
De brandweer verscheen met groot ma
teriaal, onder leiding van ir. H. B. J. Al-
kema, en tastte het vuur met 9 stralen aan.
Militairen verleenden assistentie voor de
afzetting.
Zoowel de orgelfabriek als de aangren
zende zaagselhandel zijn geheel uitgebrand.
Een woning van de fam. Wychers kreeg
brand- en waterschade. De naastgelegen
huidenhandel van de firma Krammer liep
waterschade op. De panden zijn eigendom
van den heer Eibers uit Overschie, die te
gen brandschade verzekerd is.
Of de firma Standaard de Regt en Kram
mer zoomede de fam. Wychers verzekerd
waren kon nog niet worden medegedeeld.
De schade is aanzienlijk.
Het fabriekspand van de fa. Scheffers
werd door de felle hitte geblakerd en vele
ruiten van dit pand zijn gesprongen.
„N. R. Crt."
WEDUWE VOOR 2700 GULDEN
OPGELICHT.
De politie te Goes heeft een 39-jarigen
verzekeringsagent K. J. C. gearresteerd, die
een weduwe aldaar over een periode van
twee jaar in totaal voor een bedrag van
2700 gulden heeft opgelicht en haar op die
wijze van haar kapitaaltje heeft beroofd.
C. deed het voorkomen alsof hij een er
fenis tegoed had, waarover eerst gepro
cedeerd moest worden. Voor dit doel wist
hij telkens geld van de vrouw los te krij
gen. De man is voor den officier van ju
stitie te Middelburg geleid.
„Het beleid-Romme was niet
geldverk wisting, voerde ons
niet naar den afgrond"
De voorzitter der R.K. Staatspartij geeft
in het orgaan der partij de volgende be
schouwing over de kabinetscrisis:
Hoe meer men deze crisis beschouwt, des
te dieper raakt men overtuigd, dat zij ver
meden had kunnen worden. Zij trekt de
aandacht af van het internationale gevaar
en van de defensie, waarvoor ons Neder-
landsche .publiek, steeds zeer wakker als
het om de penningen gaat, nog altijd niet
de oogen voldoende open houdt. Ook breekt
deze crisis de nationale eenheid op een
moment, dat de eruptie ieder oogenblik
kan losbarsten. Op de helling van den Kra-
katau, die allerernstigst rommelt, ver
oorloven wij ons een geschil. Ieder oogen
blik kan de Nederlandsche regeering voor
beslissingen komen te staan van mobili
satie en erger.
Nu ieder vragen zal, waar de schuld
ligt, dat deze crisis ontstaan is, hebben wij
slechts te grijpen naar het officieel com
muniqué om de wonderlijke waarheid te
vernemen, dat de crisis zich beweegt over
de vraag van voortzetting of niet voortzet
ting van de tot nu gevolgde politiek van
bestrijding der werkloosheid.
Wijziging dier politiek werd dus ge-
eischt. Anderzijds geweigerd.
Geëischt door iemand, die ze tot heden
had voorgestaan, een. en andermaal, duide
lijk had mee-onderteekend, tot voor zéér
kort. Zonder dat nova van beteekenis zijn
aan te voeren. Tenzij opkomend besef van
moeilijkheden, die eenvoudig te voorzien
waren, een novum zou moeten heeten. Dat
echter wordt in de staatkunde niet aan
vaard.
Geen wijziging werd verlangd ook toen
September van het vorig jaar de mobili
satie van de grenstroepen noodig had ge
maakt; evenmin toen de groote wijziging-
der dienstplichtwet was ingediend; ook
niet, toen de wetenschap bij alle leden
van het kabinet bestond, dat kostbare
maatregelen (denk aan Paschen) en nog
uitgebreidere bewapening konden en moes
ten onder het oog gezien.
Ombuiging der werkloosheids-politiek
zonder nieuwe feiten ter motiveering, niet
op eenig onderdeel, maar grondig en princi
pieel. Anders hadde men in zulk een tijd
geen crisis gemaakt.
Met nieuwe eischen was de katholieke
minister van Sociale Zaken niet gekomen.
Hij had zijn eerste raming der begrooting
voor 1940 beneden de uitgaven van 1939
gesteld. Van accres dus geen sprake. On
juist, zeer ernstig onjuist was dus de mede
deel ing bij monde van den minister van
Algemeene Zaken, dat het accres afkomstig
was van Defensie èn van Sociale Zaken.
Er zijn nog ernstiger en kiescher redenen,
waarom het toegezegde werkloosheidsbeleid
gestand moest worden gedaan. En wie
zou verwachten, dat eenige combinatie,
welke de verantwoordelijkheid op zich zou
nemen, iets anders brengen kan dan princi-
pieele voortzetting van dat beleid, dat prin
cipieel zou gewijzigd moeten worden? Welk
parlementair of extra-parlementair kabinet
is denkbaar, welk meerderheids- of minder
heidskabinet, dat op iets anders zou uit-
loopen dan op voortzetting van dit beleid in
zake werkloosheidspolitiek, waartoe zeker
zeventig procent der Kamer zich zal be
lijden? Aldus kan een nieuw kabinet, hoe
men het zich ook denkt, wel op allerlei
gebied verandering van beleid beteekenen,
doch alleen niet op het terrein der werk-
loosheidsbestrij ding.
Onbegrijpelijk daarom deze crisis
'zonder eenig perspectief.
Door de wordingsgeschiedenis van
dit geschil zal men de formatie van een
ander kabinet niet kunnen motiveeren
met verandering van beleid op andere
onderdeelen van staatsbeleid. Eri er
zal niets kunnen gebeuren zonder dat
men zich bekent tot het „entweder-
oder" van voortzetting of van principl-
eele wijziging der werkloosheidspoli
tiek. Stelt men voor dit entweder-oder
ter zijde te laten, dan beteekent dat
terugkeer tot vóór 28 Juni, dan vervalt
de reden der crisis en komt automatisch
het thans-demissionnaire kabinet we
der ten tooneele. Zonder voldoende
duidelijke verklaring of feitelijke aan
wijzing dat de reden der crisis werd
weggenomen doch dezelfde zijde, welke
ze had gesteld, zou zulk een Weg-
zurück niet kunnen worden betreden.
Misschien ware, als het daartoe komt,
de gelegenheid te benutten een paar
zwakke steeën in het kabinet bij te
werken. Overbodig haast te zeggen, dat
onze vier ministers in deze gedachten-
gang als één zijn te beschouwen, dus
buiten reconstructie zouden vallen.
Andere oplossingen liggen niet voor het
grijpen. Zoolang het entweder-oder geldt,
sluiten de Roomsch-Katholieke en de
Anti-Revolutionnaire fractie elkander we-
derkeerig uit. Bij elke eventueele oplossing
waarin deze fracties naast elkaar een rol
spelen, mag men aannemen, dat het dilem
ma: voortzettirtg van de werkloosheids-
politiek dan wel principieele wijziging,
vooraf van de baan is geweest. Wij be
hoeven wel niet te zeggen, in welken zin.
Dan is men, wat de crisis-oorzaak betreft,
weer even ver als op 28 Juni en is wederom
aangetoond, dat de crisis niet had behoeven
te zijn.
Elk dezer mogelijke oplossingen zal het
aan het Nederlandsche volk klaar maken
als de zon, dat het beleid-Romme niet was
geldverkwisting, ons niet naar den afgrond
voerde, alleen maar door ieder bezonnen
politicus, die tegen demoraliseering en
bolsjewiseermg van breede volkslagen wil
waken, moet worden gevolgd.
Denkt men door op de gedachte, dat,
zoolang het dilemma niet is opgedoekt, de
Anti-Revolutionnaire partij en de onze el
kander wederkeerig uitsluiten, dan begrijpt
men dat de scheiding rechtsch-linkscb bij'
een oplossing geen kans heeft een parle
mentaire meerderheid laten construeeren.
Men kan echter uitrekenen, dat de eene
minderheidscombinatie minder zwak is en
meer perspectief biedt dan de andere.
Zij, die zouden meenen: wat praat men
toch van parlementair, laat ons het er
maar op wagen met een kabinet los van het
parlement, vermeerderen straks de ver- 1
warring tegen het oogenblik, dat het groote 1
dilemma te berde komt. Bovendien, regee
ring en Kamer naast elkaar in plaats van
innig op elkander steunend ware verlies
van nationale kracht, waar men niet lucht
hartig over kan denken.
Ernstig betreurend wat er is geschied,
wachten wij de komende dingen met ver
trouwen af.
Ook Uw steun!
yHelLuchtverdedigings»
fonds stelt jongelui
financieel in staat tot?
vliegei opgeleid te
worden.
yEen versterking van de
vlieger-reserve is ver
sterking van onze Neur
ytraliteit.
Zendt Uw bijdrage
aan het
(Postgiro 287177» Den Haag, ten name yaq
ée Vereeniging voor Nationale Veiligheid^
27. Ik zal 't zoo vlug mogelijk binnen brengen, roept ze
Kortsik nog na, die weer naar 't dek gaat. Als ze denkt dat
ze gaan zijn, brengt ze 't eten binnen. Ik zal eens even in
die beesten prikken, pas op als ze niet gaar zijn, roept de
oudste kabouter. Wel nog toe, is dat koken, het lijkt wel
naar niets, zegt hij kwaad. Myra rollen de tranen over de
wangen van angst. Jullie hadden mij in 't bosch moeten
laten, ik hoor niet op zee, huilt ze.
28. Kortsik, breng onze kookster maar vlug naar ae beu
ken en sluit haar daar op, dan kan ze de restjes uit de pan
opeten, zegt de oudste kabouter weer. Kortsik doet wat hem
gezegd is en weldra zit de arme Myra weer bij haar pan en
de restjes visch. Ineens hoort ze iedereen roepen: Er komt
storm, er komt storm. Myra schrikt. Wacht, even door het
raampje kijken! Brrr, wat wordt die lucht al grijs en wat
een hooge golven komen er aan rollen.
