De Kabinetscrisis Enorme brand in Blaricum De Oegstgeester bedevaart naar Echternach WOENSDAG 5 JULI 1939 30ste Jaargang ,No. 9379 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Z '£Z n. Samenwerking van allen, die het goede willen. In de heden verschenen aflevering van „Studiën" wijdt dr. J. Beuns S.J. een artikel aan de actie „Naar de nieuwe Gemeen schap". In de niet-katholieke pers wordt scepsis ten opzichte van het slagen der actie vierkant uitgesproken, maar wie garandeert, dat geen katholieke gees ten er mee zijn besmet? De niet-katholieken staan, te oor- deelen naar de pers-oiitlatingen, niet onsympathiek tegenover de nieuwe be weging. Daar, het was te verwachten, geen hymnen en dithyramben; niette min, ondanks scepsis en misverstanden, toch geen volstrekte afwijzing. Geen volstrekte, want er zijn uitzonderin gen. Met „De Banier" zien dezen in de actie louter een lokmiddel naar Rome, een nog niet ontstoken brand stapel, waarop vroeg of laat onze an dersdenkende broeders zullen worden geroosterd. Doch ook onder degenen, die zoo angstig niet zijn, worden velen gevonden, die eenige onbehagelijke hui vering voelen. Zij kunnen niet begrij pen, dat een katholiek een actie kan beginnen, die niet in hart en nieren Roomsch zou zijn en niet den weg naar Rome zou wijzen. Het kost hun veel moeite om te gelooven, dat een katho liek aldus redeneert: ons land is gods dienstig een gemengd land, laten wij, dat als uitgangspunt nemend, het pro bleem stellen: hoe kunnen wij dit land zoo gelukkig mogelijk maken? Daarop laat hij dan als antwoord volgen: plaats het goede, dat ieder weldenkend mensoh wil nastreven, in het volle licht en beraam middelen om in de samenleving, in onze gemengde samen leving, hen, die. het goede willen, tot daden te brengen. In deze laatste woorden ligt uitgedrukt het doel van de moreele en geestelijke her bewapening. Beraam middelen om in de samenleving, in onze gemengde samenleving, hen, die het goede willen, tot daden te brengen. Nu is het niet gemakkelijk, zulke midde len te vinden. En in het artikel van den geleerden schrijver wordt er ook geen en kei genoemd! Met spanning hebben wij het vanmorgen gelezen, maar wij vonden er niet in, wat wij er zoo gaarne in had den gevonden: concrete middelen, om in de samenleving, in onze gemengde samenleving, hen, die het goede willen, tot daden te brengen. Maar zooals wij gisteren schreven het beramen als zoodanig kan al nuttig zijn, ook al is het niet direct-effectief! Doch men kan niet aan het beramen en aan het praten b 1 ij v e n. Dan zou men wel eens het omgekeerde kunnen bereiken van wat men beoogt: een futlooze en pessimis tische stemming, een conservatieven geest. De actie „Naar de Nieuwe Gemeenschap" heeft nu wel zoo langzamerhand gelegd een basis van gezonde gedachten. Men moet n u gaan geven concrete middelen, om die ge dachten té verwezenlijken. DE WERELD IN VOGELVLUCHT PARIJS: Waar momenteel de eenige hoop op een uitstel en zoo mogelijk afstel van den oorlog gelegen is in de hechtheid van het driemanschap Engeland-Frankrijk-Po- len, is het prettig te constateeren, dat de samenwerking tusschen deze drie steeds hechter wordt. Zoo hebben de Engelsohe en Fransche ministers Hore Belisha en Bonnet te Parijs behartigenswaardige woorden gesproken, die heel duidelijk voor Hitler's ooren be stemd waren en die geen twijfel hebben opengelaten aan de bedoelingen van het driemanschap. Bonnet bracht hulde aan Belisha in wien hij het symbool wenschte te zien van de vastberadenheid en de heroieke opofferin gen van Groot Brittannië voor de eigen veiligheid en die van alle volken. „Frank rijk en Groot Brittannië hebben, aldus Bon net, ook de plicht op de wereld een zekere mate van veiligheid te handhaven, waar beneden het leven gevaar zou loopen on draaglijk te worden. Het is niet mogelijk, dat de menschen iederen dag vreezen voor de grenzen van hun grondgebied en iederen ochtend opstaan met een vrees voor ge weldpleging en oorlog. Dat hebben Cham berlain, Halifax, Daladier en ikzelf met alle duidelijkheid en kracht, welke in ons is, betoogd. Het is derhalve om den vrede te bevestigen en de menschen gerust te stel len, dat Engeland en Frankrijk met broe derlijken jjver werken aan de toeneming van hun militaire macht. Onze gemeen- ONDERHOUD MET VOORZITTER KATHOLIEKE STAATSPARTIJ. De redactie van de „Volkskrant" heeft zich tot mr. Verschuur, den voorzitter van de R.K. Staatspartij, gewend om hem te vragen hoe hij tegenover-de crisis staat. Op de vraag of het juist is, dat de Ka derdag, welke op 23 en 24 Juli te Amers foort gehouden wordt, thans over de poli tieke situatie zaï handelen, antwoordde mr. Verschuur, dat dit inderdaad juist is. „Wij waren eerst van plan de Kaderdag vooral te wijden aan de innerlijke verster king van onze partij, nl. door middel van onze z.g. kernen, onze politieke scholen en ons propagandawerk. Nu was de bedoeling allen, die daarbij eenigszins betrokken zyn, zooveel mogelijk zelf aan het woord te la ten, waardoor ook het voordeel verkre gen wordt, dat men goed leert kennen wat er in de party leeft. Nu de crisis is ont staan, hebben wij de wissel omgegooid en zullen wij ruimschoots gelegenheid geven de politieke situatie in de onderlinge be spreking te belichten". In den loop van het onderhoud gaf mr. Verschuur als zijn meening te kennen, na de opinie van den interviewer, dat uit het communiqué over het ontstaan der crisis is te concludeeren, dat het niet meer of min der is dan een ombuigen van de tot nog toe gevolgde politiek op het stuk van de werkloosheidsbestrijding en werkloozen- zorg dat dat juist het wezen van de zaak is en de crisis tot iets onbegrijpelijks maakt. „Bovendien is de crisis zoo onbegrij pelijk, omdat zij tot niets voeren kan. Dat is te zeggen: niet tot een verande ring op het punt, waarop dr. Colijn met de zijnen zich bezwaard gevoelen. Dat heeft de staatsman zich toch óók af te vragen! Welnu, in de Kamer staat zeker 75 percent achter de werkloosheidspolitiek der regeering. Wel zullen sommigen daarin verandering willen brengen mits men hun aantoont, dat nieuwe belang rijke feiten zulk een ommekeer nood zakelijk maken. Denkt u dan niet, dat een z.g. za kenkabinet een veranderde politiek kan doordrijven? Hierop antwoordde de heer Ver schuur, dat zulk een kabinet met man nen als Van Doornik, Trip e.d. er in, zou komen te staan voor een Kamer, waarvan 75 percent van geen toegeven zou willen weten. Zijn dan andere constructies te bedenken, welke de verandering door dr. Colijn beoogd zouden kunnen bren gen? Ook dit achten wij, aldus de heer Verschuur, ondenkbaar. Andere con structies zullen zeer zeker op allerlei andere punten een andere politiek brengen, maar juist niet op het punt van werkloosheidsbestrijding". Op de vraag of mr. Verschuur van mee- nir.g is, dat de rechtsche samenwerking hierdoor een einde neemt antwoordde deze: „Inderdaad moeten wij van die sa menwerking eenigen tijd afscheid ne men. Wij mogen, omdat de werkloos heidsbestrijding met de hoogste goede ren van ons volk samenhangt op dit punt niet toegeven. Zou de katholieke Kamerfractie er óók zoo over denken? Ongetwijfeld, was het antwoord. Juist uit het feit, dat ik mij zoo onomwonden uitspreek, kunt u afleiden, dat de frac tie er eveneens zoo over denkt. Liet dat voor mij eenige twijfel, dan zou ik mij met meer reserves moeten uitdrukken. Immers, de fractie staat rechtstreeks voor de verantwoordelijke vraag van het verleenen of weigeren van samen werking aan een bepaald kabinet. Nog nooit is over de vraag hoe ons geheele katholieke volk over een zaak denkt zoo weinig twijfel mogelijk geweest". schappelijke inspanning heeft slechts ten doel de veiligheid der volken te handhaven. De vriendschap en kracht van Frankrijk en Engeland zijn in staat alle hinderpalen te overwinnen. Bij deze en andere uitlatingen komt het bericht, dat de drie mogendheden een ge meenschappelijke stap zouden overwegen ten aanzien van Hitler's invasie in Dant- zig. Het is misschien juist, dat Hitler's poli tiek inzake Dantzig een spelletje poker is, waarin gestuurd wordt naar een overwin ning door bluf en in de verwachting, dat Engeland toch niet zal ingrijpen om Dant zig alleen. Dan zou deze stap goed zijn om Hitier van dit waanidee te genezen. En indien zooals men zegt de onderhandelingen met Moskou eindelijk ook wat vlotten, zou men de toekomst wat optimistischer tege moet kunnen zien. De nationale politiek van het oogenblik In eent e Zaandam gehouden landdag voor de Zaanstreek, waarop 2500 Katholieken bijeen waren, heeft het lid der Eerste Ka mer en voorzitter van het R.K. Werklieden verbond, de heer A. C. de Bruijn, die daar als 'spreker optrad, gemeend enkele op merkingen te moeten makon over de na tionale politiek van het oogenblik. Deze is, aldus de heer De Bruijn, geens zins opwekkend. Wij, Katholieken, hebben reden ons ernstig te beklagen. Men, politici en perslieden, heeft in Go- seling ons katholieken hinderlijk gevolgd. Goseling móést geoordeeld en veroordeeld worden; niet één niet-katholiek Kamerlid vond aanleiding, althans openlijk, Gose- ling's overtuigende verdediging te aanvaar den. Hij, de vertrouwensman der katholieken, móést en zóu hangen. „Het Volk" van 29 Juni 1.1. juichte, al thans gnuifde: „Wat is er overgebleven van de jonge glorie, waarmede mr. Goseling twee jaren geleden het bewind aanvaardde? Een geknauwde reputatie, een verloren prestige". Den heeren die meenen overwinnaars te zijn, zal spoedig blijken dat Goseling's re putatie, prestige en glorie, niet alleen niet is verminderd, doch is toegenomen (storm achtig applaus). Vervolgens. Tot voor enkele maanden stond het thans demissionnaire kabinet-Colijn op het stand punt dat de werkloozenzorg, het centrale punt, het primaire karakter voromde van haar beleid. Thans, in deze dagen van in ternationale spanning, breken de heer Co lijn en de zijnen het leven van dit kabinet ontijdig af, omdat de tot nog toe gevolgde werkloozenpolitiek „te veel geld kost", om dat de werkloozensteun moet worden ver laagd en de tewerkstelling moet worden be perkt, de zorg voor de werklooze jeugd moet worden ingekrompen; de werkloozen zorg in het algemeen moet worden afge broken. Dat onder die omstandigheden de vier katholieke ministers zich mannen van ka rakter hebben getoond, zal het Nederland- sche volk weten te waardeeren. Drie villa's aigebrand. Een vierde in vlammen gehuld Vanmiddag om half een brak op nog onbekende wijze brand uit in de villa, bewoond door den heer Prins, aan de Dwarslaan op het Huizerhoogt te Bla ricum. Door den feilen Zuid-Oosten wind wakkerde het vuur geweldig aan en sloegen de vonken op het rieten dak van een belendende nog onbe woonde, villa over. Binnen eenige mi nuten stonden beide groote villa's in lichter laaie. De brandweer uit Blari cum stond geheel machteloos, temeer, daar de druk op de waterleiding zeer gering was. Na tien minuten had ook de tegen over liggende villa, bewoond door den heer F. van Tetterode, vlam gevat. Terwijl eveneens kort daarna een vier de villa begon te branden. De hulp van de Laarder en Huizer brand weer werd ingeroepen, die beide spoedig met een motorspuit aanwezig waren. Met kracht werd toen het vuur bestreden, doch vanmiddag om half twee waren reeds de drie eerstgenoemde villa's afgebrand. Alle vier perceelen zijn het eigendom van den heer Koster te Blaricum. De burgemeester van Blaricum, Laren en Huizen leiden het blusschingswerk dat door den krachtigen wind zeer wordt belemmerd. In de onbewoonde villa zouden de be woners de volgende week him intrek ne men. In het huis bevond zich reeds een groot deel van den inboedel, terwijl werk lieden bezig waren het inwendige op te knappen. DE KRUISVERNIELING TE WüRSELEN. Men schrijft uit Kerkrade aan de „Tijd": De zeven vernielde kruisen en. kruis beelden te Würselen, waaromtrent we reeds berichtten, zijn alle door de bevol king hersteld. Van de daders is nog geen spoor ont dekt. De Duitsche pers zwijgt als het graf over de misdaad. Hier en daar werden en kele malen biljetten aangeplakt en weer verwijderd, waarop te lezen stond: Wo sind die Tater? Gehen Sie auch nach dem Konzentrations- lager? Mr. T. Verschuur Gedeputeerde van Z.-HoIIand. De Prov. Staten van Zuid-Holland heb ben hedenmiddag als nieuw lid van Ged. Staten gekozen mr. T. J. Verschuur, oud- minister van Arbeid, Handel en Nijver heid, voorzitter van de R. K. Staatspartij. De nieuwe Gedeputeerde is 53 jaar oud. Vóór zijn ministerieele loopbaan die in 1929 aanving was mr. Verschuur achtereenvolgens redacteur van de „Maas bode" en voorzitter van den Raad van Ar beid te Breda. De heer Verschuur heeft gisteren zyn intrede gedaan als lid van de Prov. Staten. Om gelegenheid te hebben, hem als Ge deputeerde te kiezen hebben de Prov. Sta ten eerst in de vacature Von Fisenne voor eenigen tijd gekozen het Tweede Kamerlid den heer v. d. Weyden, die voor de aan vaarding van deze tijdelijke benoe ming bereid was gevonden. Reeds lang waren de plannen gereed, een bedevaart te maken naar Echternach. Een groot bord bij de kerk had verdere bijzonderheden bekend gemaakt. Een pre dikatie gaf nog een flinken stoot en toen begon het.... Wie gaat er mede naar Echternach? De een na de ander gaven zich op, eerst een voor een, langzaam meer, totdat voor eenige weken zich een groep heeft gevormd van een kleine 70 pelgrims. Eindelijk brak de dag van vertrek aan. Des morgens om 7 uur werd een H. Mis opgedragen door kap. Umans voor een goed verloop van de Bedevaart en werd het reisgebed gebeden. Zeer vele bede vaartgangers waren in deze H. Mis aan wezig. Na de H. Mis bad de Pastoor het liturgische reisgebed. Spoedig daarop, even over acht, stond een extra tram gereed om allen naar 't station te brengen. En eerst daar kregen wij een indruk van het gezelschap, dat in naam van onze parochie ter bedevaart ging. Inderdaad hierin vonden wij geheel onze parochie vertegenwoordigd. Geen pa rochiaan zal er te vinden zijn, die niet een familielid, een buurtgenoot, een kennis, of mede-lid van de vereeniging bij de bede vaartgangers heeft. Alle groepen, alle buurten, bijna alle families, bijna alle vereenigingen zyn op een of andere wijze er vertegenwoordigd. Op de eerste plaats merkten wij op de zeereerw. heer Pastoor. Met iedereen een praatje, hier een lach, daar een schalksche vermaning, in een woord, in de beste stemming. Daarnaast zagen wij alle kape laans, allen bij een of andere groep. Ook kap. Martens, die blij was weer vele oude bekenden te zien en ook pater Tesser O.F. M., die zich dadelijk thuis voelde. On 't station troffen wij ook de bede vaart-dokter aan, die hoopte, geheel de reis zijn medische gereedschappen in zijn koffertje te houden. Zoowel bij de trein als de tram stonden vele belangstellenden en familieleden en kennissen, om een goede reis toe te wen- schen. Zoo werd de reis aanvaard, onder stra lend weer, naar 't lieflijke Echternach, naar 't graf van St. Willibrordus. Om er in naam der parochie te bidden voor 't behoud en de uitbreiding van ons geloof in onze parochie. In de beste stemming koos ieder zich zijn gezelschap en werd de reis aanvaard naar Utrecht, waar St. Willibrord in 697 zyn aartsbisdom stichtte. De hooge Dom sprak ons een bijzonde re taal, zij wees heel hoog naar den he mel; daar had St. Willibrord zijn eerste St. Maarten gebouwd, daar had hij zijn H. Misoffer opgedragen. En ook nu nog staat Dit nummer bestaat alt vier bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland De onderhandelingen in Moskou zouden vorderen. (2de blad). Gemeenschappelijke stap der drie mo gendheden in zake Dantzig? (2de blad). Vredespogingen van den Paus. (2de blad) ..Leening van Engeland aan Polen. (2de blad). Binnenland Verkiezing van Ged. Staten In de ver schillende provincies. (1ste blad). Mr. T. J. Verschuur, voorzitter der R.K. Staatspartij, over de Kabinetscrisis. (1ste blad). Doodelijke ongelukken. (3de blad). Groote brand te Blaricum. (1ste blad). WASSENAAR MEISJE TEGEN AUTO GELOOPEN. Kort daarop overleden. Gistermiddag omstreeks kwart over vier is het achtjarig dochtertje van de familie B. alhier bij het oversteken van den Rijksstraatweg nabij de Maaldrift tegen een passeerende personenauto uit Leiden geloopen. Het meisje kreeg daarbij ernstige verwondingen en over leed kort na het ongeluk. Het stoffe lijk overschot is naar de lijkenkamer van het politiebureau te Wassenaar overgebracht. zij midden in 't stadsbeeld, als de spil waar heel Utrecht omheen is gegroepeerd. In Utrecht stappen allen over in de trein naar Luxemburg in apart gereser veerde wagens en nu gaat 't rechtstreeks door Gelderland, de heuvelrijen van Lim burg, langs Maastricht Aan de grens kwam echter stagnatie. Den dag tevoren waren aan de grens moeilijkheden voorgekomen bij het door laten van Duitsche reizigers. Onze bede vaartgangers ondervonden daarvan de te rugslag. Degenen, die in het bezit waren van een eigen pas of bewijs van Neder landerschap hadden, kunnen doorreizen, doch aan de op een gezelschapspas rei- zenden werd geheel ongebruikelijk de toegang geweigerd. Het geheele gezelschap reed daarop te rug naar Maastricht, waar de leiders van de reis zich wendden tot den Belgischen consul. Er werd getelefoneerd met Brussel en den Haag, waarna tenslotte ook deze zaak geregeld werd. Te half vijf, dus vier uur later dan het reisplan aangaf, verlie ten de bedevaartgangers Maastricht. Langs groote steenkolenmijnen, hoog ovens, staalfabrieken, waar tusschen weer de lieflijke romaansche en gothieke kerk jes en hier en daar een pracht gezicht over de Maas, sporen wij verder. Bij Gamy passeerden wij de Luxemburgschc grens, langs Clervaux, waar wij een groote tun nel passeeren onder de tuinen en de Abdij van Clervaux door. Door een prachtige landstreek bereikten wij Ettelbrück. Hier wachtte ons gezelschap de auto bussen, om ons in een werkelijk bewonde renswaardige tocht te brengen naar Ech ternach, langs de Sauer, waar het gezel schap eerst te half elf aankwam. Hedenmorgen is in de St. Willibrords- basiliek een plechtige Hoogmis opgedra gen door den zeereerw. heer .pastoor Looyaard, geassisteerd door de weleerw. heeren pater Tesser O.F.M. en kapelaan Martens. Het altaar was zeer feestelijk versierd. De pastoor heeft na de H. Mis in een predicatie een uiteenzetting gege ven van de intentie van deze bedevaart: de groei van het parochiebewustzijn, ter bevordering van de beleving van het H. Geloof, door St. Willibrord gepredikt. Daarna werd de reliek van St. Willi brord vereerd. De morgen werd verder doorgebracht met een rondgang door het stadje. Hedenmiddag om 3 uur werd een plech tig Lof gecelebreerd, tijdens hetwelk kape laan Bernefeld een historische uiteenzet ting heeft gegeven. Alle pelgrims bevinden zich in derf bes> ten welstand; het weer is mooi en allen ge nieten van deze schoone streek.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1