De strijd in het
verre Oosten
MAANDAG 3 JULI 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
„NOOIT WAS ENGELAND ZOO
EENSGEZIND."
Hallfax ontvangt den ambassadeur
in Polen.
In een rede te Sheffield heeft Sir John
Simon gezegd, dat de politieke toestand
zeer ernstig is, doch dat hij geen nieuwe
verklaring af kon leggen.
Er is op het oogenblik geen twijfel over
het standpunt van Engeland. Lord Halifax
heeft in zijn verklaring niet alleen gespro
ken namens de regeering, doch namens het
geheele Britsche volk en voor een groot
deel der menschheid buiten het imperium.
Deze verklaring was geen provocatie,
doch ze was krachtig en duidelijk. Spreker
is van meening, dat de Britsche natie nog
nooit zoo eensgezind is geweest als thans
en nooit is de bedoeling van Engeland zoo
duidelijk, door allen, die het wenschen,
begrepen. Het doel van Engeland is den
vrede te dienen, want er is geen land, dat
zoo aan den vrede verknocht is, doch ook
is er geen land, dat zoo vastbesloten is,
indien het noodig is. offers te brengen ten
einde den grondslag, waarop de wereld
vrede moet rusten, te schragen of te her
stellen.
De diplomatieke redacteur van Keuter
verneemt, dat Halifax tijdens het weekein
de te Londen zal blijven om de ontwikke
ling van den toestand van nabij te kunnen
volgen. De Britsche ambassadeur te War
schau, die gisteren met verlof uit Warschau
is aangekomen, is door Halifax ontvangen.
Hij zal ongetwijfeld een volledig verslag
hebben uitgebracht over de meening der
Poolsche regeering ten aanzien van de
jongste gebeurtenissen.
Verklaring van Stafford Cripps.
In een toespraak tot mijnwerkers te
Torestofdean in Gloucestershire heeft Staf
ford Cripps gezegd: „Wij zullen niet toela
ten dat wij door anderen overheerscht wor
den, dat wij onze vrijheid verliezen en be
velen over onze aangelegenheden hebben
af te wachten. Indien men daartoe tracht
te komen, zijn wij bereid ons als vereenigd
volk te verdedigen. Voor dat doel zullen
wij alle bondgenooten en beschikbare hulp
middelen bijeenbrengen."
WEER BOMAANSLAGEN IN
ENGELAND.
Gisterochtend vroeg zyn zeven bomont
ploffingen voorgekomen. Iersche terroris
ten hebben, naar men gelooft, deze aansla
gen gepleeegd. De bommen zijn ontploft
in de bagagedepots op de stations Leices-
ter, Birmingham, Derby, Stafford, Notting-
ham, Coventry en Leamington. Twee
spoorwegemployé's werden gewond. Een
groote hoeveelheid goederen werd bescha
digd. De ontploffingen hebben kleine bran
den veroorzaakt, die spoedig konden wor
den gebluscht. In alle gevallen zijn de ont
ploffingen veroorzaakt door tijdbommen,
die gisteravond in koffers waren afgege-
FRANKRIJK
FRANSCHE MINISTERRAAD BIJEN.
Bonnet en Daladier spreken over den
internationalen toestand.
In den Franschen ministerraad heeft
Daladier Zaterdagmorgen zijn collega's op
de hoogte gebracht van den algemeenen
toestand, die zeer ernstig blijft. Hij gaf een
uiteenzetting van een zeker aantal maatre
gelen, die ten doel hebben het optreden
van Frankrijk te versterken en ieder mis
verstand weg te nemen, dat mocht bestaan
ten aanzien van de Fransche vastberaden
heid. Met algemeene stemmen keurde de
raad de genomen maatregelen goed.
George Bonnet gaf voorts een volledige
uiteenzetting van den buitenlandschen toe
stand. Hij schetste o.m. de gunstige ontwik
keling van de onderhandelingen, die ge
voerd worden over het Engelch-Fransch-
Russische accoord en deelde de teksten me
de, die thans in Moskou besproken wor
den.
Verder heeft Bonnet den ministers me-
dedeeling gedaan van de inlichtingen, die
hem gegeven zijn door den Poolschen am
bassadeur te Parijs en den Franschen am
bassadeur te Warschau, die op het oogen
blik in Parijs vertoeft. Uit inlichtingen,
die verkregen zijn na afloop van den minis
terraad, blijkt, dat men op het oogenblik
te Parijs over geen enkele aanwijzing be
schikt, die zou wijzen op spoedig te ver
wachten gebeurtenissen in Danzig, ofschoon
de toestand de grootste aandacht eischt. De
houding van Frankrijk en Engeland laat
trouwens geen gelegenheid tot eenigerlei
misverstand.
EEN REDE VAN CAMPINCHI.
In een rede te Annecy heeft de minister
van marine, Campinchi, gezegd, dat men
zou denken te zijn teruggekeerd tot de da
gen van Juli 1914 en ieder stelt zich de
vraag of men niet terug zal deinzen voor
de misdaad van een oorlog.
De minister wees verder op de propa
ganda, welke door Italië op touw is gezet
om Frankrijk te intimideeren. Deze is
evenwel verloren geld en hij herinnerde er
aan, dat in de geschiedenis van dictatuur
nooit langer dan één generatie heeft ge
duurd.
De minister verklaarde verder, dat
Frankrijk zich opofferingen heeft getroost,
om den vrede te bewaren. Men kan even
wel niet miskennen, dat de leuzen: vrij
beschikkingsrecht der volken, om de ope
raties en strijd tegen het komintern slechts
dienen om de operaties van geweld te ver
hullen. De levensruimte, waarover wordt
gesproken wil slechts zeggen: de hegemo
nie over Europa. De vraag, welke wordt
gesteld is: „Zal Europa Duitsch worden?"
Frankrijk moet alle pogingen in het
werk stellen om den vrede en de vrijheid
der volken te bewaren. Ten slotte zeide
de minister dat het liberalisme nog niet
heeft afgedaan. Frankrijk zal strijden voor
de democratie en de vrijheid.
ZWITSERLAND
DUITSCHERS VEROORDEELD.
De rechtbank te Zürich heeft twee Duit-
sche financieele detectives, die gepoogd
hebben bij Zwitsersche banken inlichtin
gen te verkrijgen over de depositi's van
een Oostenrykschen bankier, veroordeeld
tot gevangenisstraffen van een maand en
zes weken met een verbod om gedurende
tien jaar in Zwitserland te verblijven.
De rechtbank was het eens met de stel
ling van het openbaar ministerie, dat de
beide Duitschers zich schuldig hadden ge
maakt aan fiscale spionnage spionnage op
Zwitsersch gebied ten gunste van de Duit-
sche autoriteiten.
EEN REDE VAN MOTTA.
Aan een banket, aangeboden ter gele
genheid van de internationale schietwed
strijden te Luzern heeft bondsraad Motta
gesproken over de neutraliteit van Zwitser
land. Hij zeide o.a.: „Wij zijn een land, dat
de politieke neutraliteit tot de hoogste
waardigheid van den staat heeft verheven.
Deze neutraliteit is absoluut en kan- slechts
rusten op onze wapens, want indien deze
neutraliteit niet gewapend zou zijn, dan zou
zij onzen staat onwaardig zijn en voor ons
en anderen slechts hinderlijk.
ITALIË
GERUCHTEN OVER DE OPVOLGING
VAN COSTANZO CLANO.
Volgens nog niet bevestigde geruchten
zal de Italiaansche ambassadeur te Lon
den, graaf Dino Grandi, worden benoemd
tot voorzitter van de kamer van fasces en
corporaties in opvolging van den onlangs
overleden graaf Costanzo Ciano.
POLEN
NORTON BIJ LUBIENSKL
De Britsche zaakgelastigde te War
schau, Kenneth Norton, heeft gisteren een
bezoek gebracht aan het ministerie van bui-
tenlandsche zaken en heeft een onderhoud
gehad met den secretaris van Beek, Lu-
bienski ter bespreking van den toestand
inzake danzig.
Verder doet het gerucht de ronde,, dat
een krachtige nota zal worden gezonden
door de Poolsche regeering aan den senaat
van Danzig, waarin opheldering zal wor
den gevraagd. Verder wordt vernomen, dat
binnenkort de Poolsche commissaris-gene
raal Chodacki naar Danzig terug zal kee-
ren.
In de Poolsche pers wordt ten slotte me
degedeeld, dat de huiseigenaren in War
schau onmiddellijk moeten beginnen met
het bouwen van schuilkelders, welke over
twee maanden gereed moeten zijn.
POOLSCHE BLADEN IN BESLAG
GENOMEN.
De politie van Danzig heeft in de afge-
loopen vier dagen 41 Poolsche bladen in
beslag genomen wegen het brengen van
valsche berichten over Danzig en den toe
stand in het protectoraat Bohemen en Mo-
ravië, alsmede het publiceeren van cari-
caturen van zekere Duitsche persoonlijk
heden.
WAS COPERNICUS DUITSCHER
OF POOL?
De rechtbank van Bydgoscz moet uit
spraak doen in een proces over het feit of
de beroemde sterrekundige Nicolas Coper
nicus Pool of Duitscher was. Het proces
is aanhangig gemaakt door het versprei
den van briefkaarten in Pommeren, waar
op wordt gezegd, dat Copernicus een voor
treffelijk vertegenwoordiger van de Duit
sche cultuur is. De Poolsche autoriteiten
hebben deze kaarten verboden. De advo
caat Spitzer, een lid van de Duitsche min
derheid in Polen zal de Duitsche stelling
verdedigen, terwijl een Poolsch advocaat
de Poolsche stelling zal verdedigen.
PALESTINA
NIEUWE VERDEELING VAN PALESTINA
Gisteren werd medegedeeld, dat Pales
tina wordt verdeeld in zes nieuwe admini
stratieve districten in plaats van de be
staande vier districten. By de nieuwe ver
deeling is meer rekening gehouden met de
stedelijke en de landelijke verdeeling.
SCHIP MET ONWETTIGE
IMMIGRANTEN AANGEHOUDEN.
De Britsche torpedopager „Ivanhoe"
heeft het tweehonderd ton metende schip
„Las Perles", dat onder Panameesche vlag
vaart, in de territoriale wateren aangehou
den en naar Haifa gebracht. De „Ivan
hoe" was uitgevaren in antwoord op een
l.O.S. van de „Las Perles". Het bleek
evenwel, dat dit S.O.S. valsch was, doch
dat zich meer dan vierhonderd onwettige
immigranten aan boord van het schip be
vonden. De „Las Perles" werd vervolgens
gewaarschuwd niet de territoriale wateren
binnen te stoomen en toen dit toch ge
schiedde, werd het schip aangehouden.
DE SLACHTOFFERS VAN TERREUR.
In het afgeloopen half jaar zijn in Pa-
lestint 643 personen gedood en 700 gewond.
Het grootste deel der dooden zijn Arabie-
i. Aan Britsche zijde zijn 45 soldaten en
politiemannen gevallen bij schermutselin
gen en ongevallen op den weg.
AMERIKA
DE AANHANGERS VAN PRESIDENT
ROOSEVELT VERTOORND.
De aanhangers van president Roosevelt
zijn woedend over de „rebellen" in het
congres, die in een paar uur tijd de twee
voornaamste onderwerpen van de voor
stellen der regeering hebben verworpen. Zij
voorspellen, dat de president de „obstruc
tie-voerders" die verantwoordelijk zijn
voor het verwerpen van het uitvoerverbod
van automatische wapenen in het huis van
afgevaardigden en de „vrijbuiters" in den
senaat, die de monetaire wet hebben doen
vallen, thans het leven moeilijk zal maken.
Zij veronderstellen, dat het antwoord
van den president een radiorede zal zijn,
waarin hij een beroep zal doen op- het land.
De politieke journalist Lindley, die den
president zeer na staat, heeft gisteren ge
schreven dat de bokkesprongen van het
congres de totalitairen in de kaart spelen
en de democraten aan hun bewind doen
wanhopen.
Cordell Huil heeft gistermiddag een
krachtige verklaring afgelegd, waarin hij
zeide, dat het optreden van het congres een
reden van droefheid en teleurstelling is,
indien men het beziet uit het standpunt van
den vrede en het grootste internationaal
belang voor de Vereenigde Staten.
HET AANTAL WERKLOOZEN
GEDAALD.
In Mei van dit jaar bedroeg het aantal
v/erkloozen in de Vereenigde Staten
9.881.000. Het vorig jaar Mei bedroeg dit
aantal 11.362.000.
SPOORWEGONGELUK BU MILAAN.
Drie dooden en talrijke gewonden.
Op het station Lambrata, een der voor
steden van Milaan, is een personentrein
tegen een goederentrein gereden. Hierbij
werden drie personen gedood, tien ernstig
gewond en een vijftigtal licht gekwetst.
De machinist van den aanrijdenden
trein had de signalen niet gezien, doordat
hij door het zonlicht werd verblind.
KETELONTPLOFFING EISCHT DRIE
DOODEN.
Gistermorgen is aan boord van het s.s.
Daronesa" een stoomketel ontploft. Drie
mannen werden gedood, twee zwaar ge
wond.
DE WERKING VAN DE KRAKATAU.
De waarnemingen van de Krakatau too-
nen aan, -dat Zaterdag van ongeveer 10.30
uur tot 17.uur 44 erupties voorkwamen,
die echter niet hooger kwamen dan onge
veer 300 meter.
Gisteren werden slechts rookdampen ge
constateerd.
De waarnemers blijven echter nog altijd
op hun post. Op 17 Juli zullen zij een be
zoek brengen aan Lang Eiland.
De bevolking kreeg intusschen van het
binnenlandsch bestuur bericht, dat momen
teel geen gevaar aanwezig is.
METEOORSTEEN GEVALLEN IN DEN
STAAT OREGON.
Uit Portland wordt gemeld, dat gister
avond in den staat Oregon een groote me
teoorsteen uit den hemel is gevallen, die
in de nabijheid van de aarde met bulk een
knal uiteen gespat is, dat het geluid er
van over een afstand van zestig kilometer
te hooren was. Tegelijkertijd trilde de grond
als bij een aardbeving. Talrijke gebouwen
werden beschadigd. Op de eerste ontplof
fing volgden verscheidene kleinere explo
sies, waarbij naar door talrijke ooggetui
gen werd medegedeeld, vuurkogels zich
met geweldig lawaai langs den hemel be
wogen, vlammenbundels achter zich aan-
sleepend
DE STRIJD AAN DE GRENS VAN
MANDSJOEKWO.
Naar eerst thans wordt gemeld hebben
de gemengde Mandsjoekwo-Japansche
troepen op 22 Juni een tegenaanval onder
nomen op de troepen van Buitenmongo-
lië, welke zich ten Zuidoosten van het
Boeir op Mandjoekwosch gebied heb
ben genesteld. In een reeks schermutse
lingen leden de troepen van Buitenmongo-
lië zware verliezen. Steeds weer deden
nieuwe troepen uit Buitenmongolië, voor
zien van pantserwagens en artillerie in
vallen, doch telkens werden zij door de
vereenigde strijdmacht van Japan-Mand-
sjoekwo met zware verliezen teruggedre
ven.
Naar thans gemeld wordt concentreeren
de troepen van Buitenmongolië zich op
nieuw, waardoor een nieuwe spanning aan
de grens is ontstaan.
NIEUWE REGEERING ONDER WANG
TSJING WEI.
In Chineesche kringen wordt vernomen,
dat een commissie is benoemd tot het voor
bereiden van een nieuwe Chineesche re
geering te Nanking onder leiding van
Wang Tsjing Wei. De huidige regeering te
Peking zal tot een plaatselijke regeering
worden omgevormd en de huidige regee
ring te Nanking zal verdwijnen. De com
missie moet ook besprekingen voeren met
de Japansche autoriteiten tot het sluiten
van een wapenstilstand. Wanneer deze
door Wang Tsjing Wei zal zijn geteekend,
zullen de leden van de Kwo Min Tang re
geering worden genoopt zich hierbij aan
te sluiten en zal een nieuwe regeering
worden gevormd.
OPTREDEN VAN DE CHINEESCHE
GUERELLA-BENDEN.
In het gebied rond Peking hebben de
Chineesche guerilla-benden in de afgeloo
pen week succes gehad. Reizigers uit dit
gebied hebben medegedeeld, dat twee
treinen zijn vernield, een op 40 K.M. af
stand van Peking en de ander in Noord
Honan op de nieuwe door de Japanneezen
gebouwde brug over de Gele Rivier bij
Kaifeng.
Ten Oosten van Tingsien aan den spoor
weg PekingHankau zijn de geheele week
25.000 man slaags geweest in de gevech
ten tusschen de Japansche troepen en de
Chineesche benden. Volgens betrouwbare
geruchten uit Sji Tsji Tsjwang komen daar
dagelijks vele Japansche gewonden aan.
JAPANEEZEN ZOUDEN WEER EEN
ENGELSCHMAN GEARRESTEERD
HEBBEN.
Naar men gelooft is gisteravond in het
door de Japanneezen bezette deel van
Tientsin, de tweede officier van het Brit
sche s.s. „Yochow", Edward Griffiths ge
arresteerd. De woordvoerder der Japannee.
zen heeft toegegeven, dat een buitenlander,
wiens naam niet genoemd werd, in hech
tenis is genomen.
Bnltenlandsctie Berichten
HET HUWELIJK VAN DEN HERTOG
VAN SPOLETO.
Het huwelijk van prinses Irene van
Griekenland en den hertog van Spoleto is
gistermorgen plechtig voltrokken in de ka
thedraal van Santa Maria Delfiore te Flo
rence in tegenwoordigheid van het Ita-
laansche koningspaar, den koning van
Griekenland, de koningin van Bulgarije,
den hertog en de hertogin van Kent en de
prinsen van het huis Savoie.
KONING ZOG TE BOEKAREST.
De vroegere koning van Albanië Zog, is
met zijn gemalin en gevolg te Boekarest
aangekomen. Na een kort verblijf zal hij
zich naar Warschau begeven, vanwaar flij
vermoedelijk naar Frankrijk zal gaan.
WARM WATER, ZOOVEEL MEN WIL
Het mag bekend worden verondersteld,
dat het eiland IJsland zijn vrij gunstig kli
maat voor een groot gedeelte aan de tal
rijke warmwaterbronnen te danken heeft.
Tot nü toe stroomde dit warme water zoo
goed als ongebruikt naar de zee. Eindelijk
zal hierin verandering worden gebracht.
Door ondergrondsche buizen wordt het
water naar de hoofdstad Reykjavik geleid,
alwaar elk gebouw en elke woning zich op
deze warmwatervoorziening kan aanslui
ten. Het water dient niet slechts voor bad
en waschgelegenheden, doch ook voor
centrale verwarming. Bij de tuiniers bui
ten de stad tevens voor de broeikassen.
De groenten-, vruchten- en bloementeelt
op IJsland gaat een groote toekomst tege
moet
Op 'n drogen weg moet uw auto
bij 40 km per uur binnen 16
meter kunnen stoppen. Maar bij
80 km per uur Is die remweg
niet 32, maar 64 meterl
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
WEEST ééN.
In het L.T.B.-blad lezen we onder
.puntjes op de i" een artikel, waaraan wij
het volgende ontleenen:
„Eén ding is zeker, wat wij één moeten
zijn, één, onwrikbaar één!
We moeten de macht toonen, die we
ook inderdaad bezitten.
Een goed verstaander weet dat het
thans kraakt!
Maar de tijd is voorbij, dat we nog heel
lief meeloopen aan een leibandje, de tyd
is voorby, dat we nog kinderlijk blij waren,
ook wel een beetje mee te mogen doen.
We beseffen tenvolle onze verantwoor
delijkheid en we weten dat we een taak
hebben te vervullen voor het welzijn van
ons volk.
Allen die meenen dat katholieken min
der goede vaderlanders en Nederlanders
zijn moet desnoods maar hardhandig
aan hun bot verstand worden gebracht dat
we dergelijke beleedigingen niet meer ne
men.
Dat we even goed uitstekende vader
landers zijn en dat vaderlandsche liefde
niet het monopolie is van de protestanten
en liberalen.
En dat Oranje's troon minstens even
hecht en sterk staat omdat het massale
blok van katholiek _n die troon steunt, als
de honderd en can splinterdingetjes, die
men protestantsche schakeeringen noemt.
We zijn niet anti-protestant, maar we
dulden en verdragen niet meer het anti
papisme van vele protestanten van het
ag als Kersten, Mackaij en dergelijken.
We zijn wel anti-liberaal, omdat we niets
voelen voor een vermolmd zaakje en een
duffe beweging.
We zijn ook anti-socialistisch, omdat we
weten dat een tijdelijak aangeschoten
schaapsvel de wolvenklauw niet verbergt,
waarmee de socialisten grijpen naar de
hoogste goederen van gezin en godsdienst.
We hooren met de protestanten samen
te werken voor de echte christelijke be
langen, die we gemeenschappelijk belijden
en beleven, maar we wenschen die samen
werking op wederzij dsche waardeering en
niet telkens weer vertroebeld door een ve
nijnig, geniepig anti-papisme, dat zich dan
hier, dan daar vertoont.
Daarom moeten we één zijn.
Geen enkele katholiek schreef de
Maasbode zeer en zeer terecht moge
het in zijn hoofd halen buiten onze katho
lieke eenheid te probeeren een rol te spe
len.
Wie dit in deze tijd zou wagen, zou ver
raad plegen van het laagste allooi, en ons
katholieke volk zal dit keer niet aarzelen
te doen wat vroeger helaas achterwege
bleef, ondubbelzinnig en ongezouten dui
delijk zoo iemand uitsluiten en uitbannen.
Daarom is het zaak dat onze katholieke
voormannen op al onze arganisaties kun
nen rekenen, daarom is het noodig, dat
elke organisatie zoo sterk mogelijk wordt
gemaakt en dat niemand thans meer af
zijdig blijve.
Eenheid is onze kracht, uit die eenheid
zal de kracht komen tot volledige bevrij
ding uit alle ons nu nog knellende ban
den.
Het is waarachtig thans geen tijd zijn
krachten en zijn talenten, zijn stem en zijn
lidmaatschap te verdoen aan onderge
schikte kwesties.
Het gaat nu om onze volwaardigheid te
laten erkennen, af te dwingen als het
moet, van allen, die met verbeten en ja-
loersche koppigheid vasthouden aan hun
versleten en vooze leuze:
Wij zijn het verstand van het volk, wy
zijn de steun van Oranje, wij zijn de red
ders uit allen nood.
De tyd dat we als tweede rangs men-
schen werden beschouwd is voorbij! Voor
goed voorbij!
Dat men het wete.
Mét ons voor een christelijke maat
schappij, die Kerk en Staat, gezin en en
keling het ieder toekomende deel geeft
en gunt.
Mét ons voor dat doel, graag!
Maar wil men dat niet, meent men bui
ten ons de Staat te kunnen besturen, denkt
men ons geloof en onze Kerk stilletjes ka
pot te kunnen maken, meen men onze ka
tholieke organisaties zoet te kunnen hou
den met vriendelijke woordjes en daar
achter ondermijnende daden, dan zullen
we onzen voet stevig dwars zetten, dan zal
men zijn hoofd nu maar eens hard en heel
hard moeten stooten aan de stalen eenheid
van ons katholieke volk.
Desnoods dan maar eens de vuist op
tafel laten dansen, als het niet anders
kan.
Weest één, weest één!
Die eenheid is onze kracht.
Op die eenheid steunen onze menschen
die dagelijks het spit moeten afbijten, die
dagelijks moeten vechten en strijden voor
de belangen van gezin en godsdienst.
Weest één!
En* laat die eenheid als een macht en
leger staan achter hen, die ons vertegen
woordigen, als een macht en een leger
staan, dat hun woord kracht bijzet en aan
hun daden overwinning geeft.
Weest één!
In alle opzichten.
Vergeet alle verschillen, bezint op wat
ons verbindt en ons het liefste is: gezin
en godsdienst".
