OVEREENSTEMMING TUSSCHEN
LONDEN EN MOSKOU
Engeland geelt aan Russische elsch toe
Volledige wederkerigheid toegezegd
BUITENLAND
LUCHTVAART
KERKNIEUWS
DONDERDAG 8 JUNI 1939
CE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
De moeilijkheden van de
Ooslzeestalen omzeild
Zooals wij reeds in een deel der vo
rige oplage van ons blad berichten,
heeft minister-president Chamberlain
in het Lagerhuis verklaard, dat uit de
jongste gedachtenwisseling met de
Sovjet-rcgcering is gebleken, dat er
algemeene overeenstemming bestaat
ten aanzien van de voornaamste doel
einden, die bereikt moeten worden.
De Britsche regeering is bereid, aldus
Chamberlain, een accoord fè sluiten op ba
sis van volledige wederkeerigheid.
Voorts deelde de premier mede, dat
thans een vertegenwoordiger van het Brit
sche ministerie van Buitenlandsche Zaken
naar Moskou zou vertrekken.
De diplomatieke medewerker van Reu
ter verneemt thans, dat William Strang,
het hoofd van de afdeeling Midden-Euro
pa van het Foreign, naar Moskou zal gaan.
In diplomatieke kringen wordt verno
men, dat de algemeene grondslagen van
een formule, die zoowel de Britsche, de
Fransche als de Russische regeering bevre
digt, reeds zijn vastgesteld. Het zou hier
op neerkomen, dat wederkeerig elkanders
levensbelangen gegarandeerd worden voor
het geval deze door agressie bedreigd
mochten worden.
In een afzonderlijke verklaring zou dan
verduidelijkt worden, wat ieder land on
der zijn levensbelangen verstaat. Zoo der
halve de Sovjet-regeering mocht verkla
ren, dat zij de territoriale onschendbaar
heid en de politieke onafhankelijkheid van
de Oostzeestaten als een levensbelang be
schouwt, zou de kwestie van een garantie
aan die staten vermeden worden en zou
den hun bezwaren tegen het opgedrongen
krijgen van een garantie omzeild worden.
In elk geval kan de kwestie van het vin
den van een formule, die alle tegenstrijdi
ge gezichtspunten met elkaar in overeen
stemming brengt, naar het oordeel van of-
ficieele kringen thans geen groote moeilijk-
VAN HET VATICAAN
's PAUSEN VREDESWERK.
Beroep op Hitler en Mussolini.
De geruchten omtrent de Pauselijke vre-
dcsactie blijven de ronde doen. Thans
maakt United Press weer melding van be
richten, die afkomstig zouden zijn van be
trouwbare Katholieke Duitsche kringen,
volgens welke de'H. Vader opnieuw een
beroep op Hitler en Mussolini zou hebben
gedaan in een hernieuwde poging, om de
spanning, die er tusschen de as-mogenhe-
den en de democratieën heerscht, weg te
nemen.
Volgens genoemde berichten zouden de
nieuwe voorstellen van den H. Vader langs
telegrafischen weg verzonden zijn.
De H. Vader zou in die voorstellen ver
klaard hebben, dat Hij geen plannen koes
tert, om, op welke wijze ook, in de politie
ke zaken van de staten afzonderlijk tus-
schenbeide te komen, of dat Hij zou trach
ten, deze politiek te beïnvloeden, maar dat
Hij slechts trachtte, gebruik makend van
Zijn gezag als hoofd van de Katholieke
Kerk, om de wereld van een vreeselijke
ramp te redden.
In bedoelde kringen voegde men hier
nog aan toe, dat de Paus overtuigd is, dat
iedere poging aangewend moet worden, om
de vertegenwoordigers van do landen in
staat te stellen, een weg te vinden, tenein
de de spanning te verminderen.
In katholieke kringen verwacht men, dat
binnenkort een verklaring van den H. Va
der in alle katholieke kerken ter wereld
zal worden voorgelezen, waarin het stand
punt van het Vaticaan inzake de Europee-
sche situatie duidelijk wordt gemaakt.
In Duitsche kringen blijft men gereser
veerd omtrent dezen stap van den Paus.
Ofschoon de voorstellen niet botweg van
de hand gewezen zijn, duidden de Duitsche
kringen alhier aan, dat het niet waarschijn
lijk is, dat de Duitsche regeering een dele
gatie naar een eventueele, door het Vati
caan voor te stellen conferentie zal zen
den.
(Uitertaard geven wij bovenstaand be
richt met alle voorbehoud weer, verwijzen
de naar de van Vaticaansche zijde omtrent
de vredes-actie des Pausen afgelegde ver
klaringen).
DE PAUS NAAR CASTEL GANDOLFO.
Z. H. de Paus vertrekt 1 Juli uit Rome
naar Castel Gandolfo, waar hij tot half
September zal blijven.
heden meer opleveren, nu voldaan is aan
den Russischcn eisch inzake volledige we
derkeerigheid.
Strang,-die waarschijnlijk Vrijdag per
vliegtuig uit Londen zal vertrekken, zal
dus Zaterdag of Zondag te Moskou zijn.
Er is dan ook, naar men gelooft, een rede
lijke kans, dat in den loop der volgende
week volledige overeenstemming wordt
bereikt. Strang zal als techn.sch adviseur
van den Britschen ambassadeur Seeds op
treden. Een eventueele overeenkomst zou
natuurlijk door Seeds ondertoekend wor
den.
Intusschen wordt te Londen vernomen,
dat Seeds griep heeft.
Intusschen meldt Havas uit Mo-kou, dat
men geen pessimistische gevolgtrekkingen
moet maken uit de koelheid, waarmede de
Sovjetregeering de Engelsche toenade
ringspogingen heeft bejegend. In de oogen
der Sovjetregeering was het nog te vroeg
om zich in de armen van een der anderen
te werpen, omdat nog niets tot stand ge
komen was. Men gelooft algemeen, dat de
onderteekening door Estland en Letland
van een niet-aanvalspakt met Duitschland,
dat de beide landen een tijdlang van de
hand hebben gewezen, door de Russen als
een teeken van zwakheid tegenover
Duitschland zal worden opgevat, en dat
zjj daarom nog meer bij Frankrijk en En
geland zullen aandringen om een garantie
voor de onafhankelijkheid der Oostzeesta
ten te verkrijgen.
De Oostzee-staten blijken echter niet ge
steld te zyn op een garantieverklaring.
In het Lagerhuis heeft minister-president
Chamberlain op een desbetreffende vraag
namelijk medegedeeld, dat de Britsche re
geering verscheidene mededeelingen van
de regeeringen van Finland, Estland en
Letland had ontvangen, waarin deze te
kennen gaven, dat zij, in verband met haar
voornemen, een strikte neutraliteit te be
waren, geen garantie wenschen te ontvan
gen als resultaat van de onderhandelingen,
welke op het oogenblik tusschen Fran
krijk, Engeland en Rusland worden ge
voerd.
DUITSCHLAND
UITGEWORPEN POOLSCHE JODEN.
Ongeveer 2000 Poolsche Joden die door
Duitschland uit het land zijn gezet, zijn
aan de Poolsche grens. o.m. in Boven-Sile-
zië, aangekomen. Te Zabre in Boven-Si-
lezië werden 72 personen door de Duit
sche grenswacht verjaagd, doch Poolsche
douanebeambten en politie dwongen hen
terug te keeren, zoodat zij op het oogen
blik in de neutrale zone verblijven, voor
het meerendeel zonder geld en zonder le
vensmiddelen.
Bij Kattowitz staat een heele trein met
uitgedreven Joden in de grenszone. Vol
gens inlichtingen van Joodsche zijde zou
het aantal uitgedreven Joden 4000 bedra
gen en zou een totaal van 12000 met uitzet
ting bedreigd worden.
Het gaat voor het meerendeel om Pool
sche Joden, wier paspoorten niet voorzien
zijn van het speciale visum, dat het vorig
jaar is ingevoerd, en dat bewijst, dat de
bezitter het burgerrecht van den Poolschen
staat heeft. Het hulpcomité der Joden is
voornemens hun te hulp te komen. Jood
sche afgevaardigden treffen voorbereidin
gen om stappen te doen bij de Poolsche re
geering.
ANTI-SEMIETISCHE BETOOGINGEN TE
BRUENN.
In verband met an li-Joodsche betoogin
gen der Tsjechische fascisten is het gister
avond te Bruenn tot botsingen gekomen
tusschen de Tsjechische fascisten en Tsje
chische politie. Daarbij moet een der Tsje
chische fascisten ernstig en zeven anderen
licht gewond zijn.
ENGELAND
GAMELIN GEMEENSCHAPPELIJK
OPPERBEVELHEBBER?
De Fransche cn Engelsche troepen
Gisteren is de Fransche generaal Gamelin
in Engeland aangekomen. Op denzelfden
dag is hij benoemd tot opperbevelhebber
van de Fransche legers. De benoeming juist
op den dag van zijn aankomst te Londen,
heeft zeer de aandacht der Engelsche
bladen getrokken. Volgens de „Dailly Mail"
is dit de inleiding tot een besluit, dat in
beginsel reeds door de Britsche regeering
zou zyn goedgekeurd, namelijk, dat de
Fransche veldheer in geval van oorlog de
eenige opperbevelhebber van de Britsche
en Fransche legers zal worden. Daardoor
zouden dan tevens de meeningsverschillen
vermeden worden, die voorafgegaan zijn
aan de benoeming van maarschalk Foch
tot eenig leider van Fransch-Britsche ope
raties tijdens den wereldoorlog.
PORTUGAL
VRIJWILLIGERS UIT SPANJE
TERUGGEKEERD.
De Portugeesche vrijwilligers, die in
Spanje aan de zijde van Franco hebben ge
streden, de zoogenaamde „Viriatos" zijn te
Lissabon teruggekeerd. De Spaansche ge
neraal Milan Astray was naar Lissabon ge
komen om hen op het station te verwel
komen. Le directeur van de radioclub, kapi
tein Jorge Botelhononiz, die van het begin
van den burgeroorlog een actieve propa
ganda heeft gemaakt voor de zaak van
Franco, heeft aan de „Diario de Lisboa"
verklaard, dat de hulp aan Franco vooral
in de eerste dagen beslissend is geweest.
De nationalisten werden gesteund, omdat
zij dezelfde idealen aanhingen, doch voor
al omdat de rooden een federalistisch-
imperialistischen geest hadden, waardoor
de onafhankelijkheid van Portugal werd
bedreigd. De vriendschap met Spanje
noemde Botelhononiz een garantie voor
den vrede en de bewering, dat de huidige
leiders in Spanje onder vreemden invloed
handelde noemde hij een beleediging voor
het Spaansche volk, dat het meest trotsche
ter wereld is en het meest gesteld op zijn
onafhankelijkheid. Tenslotte zeide hij, dat
de tien of twaalfduizend Portugeezen, die
in Spanje hebben gevochten, vrijwilligers
waren. De geheele buitenlandsche hulp was
slechts een „druppel in de zee".
PALESTINA
ONWETTIGE LMMIGRANTEN
VRIJGELATEN
De 228 Joodsche immigranten, die giste
ren door de politie te Haifa waren gearres
teerd, omdat zij op onwettige wijze het land
waren binnengedrongen, zullen worden
vrijgelaten. Hun aantal zal worden afge
trokken van het bij het Witboek toegelaten
contingent immigranten.
AMERIKA
DE REIS VAN IIET KONINGSPAAR
De aankomst op het grondgebied der
Vereenigde Staten
Vannacht te 2.40 'Greenwichtijd heeft
voor het eerst in de geschiedenis een re-
geerend Britsch vorst den voet gezet op
het grondgebied van de Vereenigde Staten.
Het Britsche koningspaar werd ontvan
gen door den Britschen ambassadeur te
Washington sir Ronald Lindsay, die den
minister van buitenlandsche zaken van de
Vereenigde Staten, Cordell Huil, voorstel
de. Deze stelde op zijn beurt de commissie
van welkom voor.
Op het station was een eerewacht van
100 man van het Amerikaansche leger op
gesteld, terwijl het station werd omringd
door een'sterke politiemacht en 150 sol
daten, die de bajonet op het geweer had
den geplaatst.
Te 2.59 uur Greenwichtijd vertrok de
koninklijke trein naar Washington. Overal
langs den weg werden de vorsten toege
juicht door groepjes menschen.
Buitenlandsche Berichten
SLACHTOFFERS VAN DE „THETIS"
HERDACHT.
Engeland heeft gisteren de slachtoffers
van de „Thetis" herdacht. Aan boord van
den mijnenveger „Hebe" werden de vaders
en moeders, echtgenooten en andere nage
laten betrekkingen van de 99 slachtoffers
naar de plek, waar het vaartuig is gezon
ken gebracht, terwijl anderen, die zich niet
sterk genoeg achtten om dezen dienst aan
boord mee te maken, de herdenkingsdiens
ten aan den wal bijwoonden. Boven die
plaats, waar het wrak ligt, werd de her
denkingsdienst gehouden, welke bestond
uit het zingen van een kerkelijk gezang,
het lossen van saluutschoten, het blazen
van den „laatste post", de réveille en het
zingen van het volkslied.
Aan boord van de oorlogsschepen in de
omgeving werd eveneens een herdenkings
dienst gehouden. Gedurende den dienst
werden talrijke kransen over boord gewor
pen.
Een duizendtal employé's van de Cam-
mel-Laird-werf woonde een dienst bij voor
het gemeentehuis van Birkenhead. Op vele
openbare gebouwen was gisteren de vlag
halfstok geheschen.
DE BERGING VAN HET SCHIP WIL
NIET VLOTTEN.
Tengevolge van het slechte weer is men
er nog niet in geslaagd de „Thetis" te lich
ten. Een Lloydsbericht van Houlake meldt:
„Gisteravond te half tien waren de pontons
bevestigd, het weer werd evenwel slechter
en omstreeks middernacht dwong de ?vi-
ge deining tot terugtrekken, nadat de ka
bels, waarmede de onderzeeër bevestigd
was, waren losgeraakt. Hierbij is gebleken,
dat het aanwezige materieel niet voldoen
de is en krachtiger installaties worden ver-
eischt om het schip te lichten. Men heeft
zich derhalve tijdelijk teruggetrokken om
dit materieel te halen. Vanochtend zal het
bergingsschip „Ranger" naar Liverpool
stoomen."
Wanneer gemeente
raadsverkiezingen
En op welke lijst?
Hier volgen de data van de gemeente
raadsverkiezingen in Leiden en omgeving,
met vermelding van het lijstnummer der
R.K. Staatspartij en de eerste naam, daar
op voorkomende:
Vrijdag 9 Juni:
BENTHUIZEN geen Kath. lyst.
Woensdag 14 Juni:
LEIDEN lyst 2 (Wilmer)
ALPHEN A/D RIJN lijst 3 (Ruysse-
naars).
HILLEGOM lijst 1 (Klaver)
VOORSCHOTEN - lijst 1 (Mens)
KATWIJK lijst 4 (Grimbergen)
HAARLEMMERMEER lijst 2 (Ko
ning).
ZEVENHOVEN lijst 1 (Weyden, v. d.)
WOERDEN lijst 1 (Lunenburg).
ALKEMADE Roelofarendsveen lyst
1 (Emmerik, v.), overige buurt
schappen lijst 2 (Poel, v. d.).
BODEGRAVEN lyst 2 (Poll, v. d.).
LEIDERDORP - lijst 3 (Klaver)
WOUBRUGGE lyst 1 (Zwetsloot)
SASSENHEIM - lyst 1 (Bader)
ZOETERWOUDE lijst 1 (Onderwater)
ZWAMMERDAM lyst 1 (Poll, v. d.)
Woensdag 21 Juni:
WASSENAAR lijst 1 (Moorsel, v.)
BOSKOOP lijst 3 (Brand).
Donderdag 22 Juni:
LEIDSCHENDAM - lijst 1 (Koning, de)
ZOETERMEER lijst 3 (Groenewegen)
Vrijdag 23 Juni:
VOORHOUT lyst 1 (Hulst, v. d.)
TREINONTSPORING IN DUITSCHLAND
EISCHT VIER DOODEN.
Uit Jena, na bij Goeschwitz zijn gisteren
vier rijtuigen van een personentrein bij het
rijden over de groote brug over de Saaie
ontspoord en tegen de ijzeren brugpijlers
geslingerd. Vier passagiers werden gedood
en zeven zwaar gewond. Men vermoedt,
dat de groote hitte de sporen ontzet heeft,
hetgeen tot de ramp zou hebben geleid.
EXPRESSTREIN ROME-WARSCIIAU
ONTSPOORD.
De Expresstrein Rome-Weenen-Praag-
Warschau is gistermiddag nabij het station
Pruszkow op 10 K.M. ten Z.W. van War
schau ontspoord. Er zijn vier personen ge
dood en talrijke gewond. Volgens de eers-
ste berichten zijn de vier eerste rijtuigen
omgeslagen en liggen dwars over de spo
ren. De oorzaak wordt gezocht in de groo
te snelheid.
TWEE RELIGIEUSEN VERGIFTIGD
Na vreeselijke pijnen overleden.
Twee religieusen van de Congregatie van
de Zusters van O. L. Vrouw Onbevlekt
Ontvangenis, die werkzaam waren in een
kliniek aan de Viala-boulevard te Palai-
seau, zijn plotseling ernstig ongesteld ge
worden en na hevige pijnen 's anderen
daags overleden. De geneesheeren con
stateerden vergiftigings-verschijnselen,
waarvan de oorzaak echter niet kon wor
den vastgesteld. Bij twee dienstmeisjes,
dié aan dezelfde inrichting verbonden wa
ren, zijn eveneens vergiftigingsverschijnse
len waargenomen. Hun toestand is echter
niet levensgevaarlijk.
DUITSCH MILITAIR VLIEGTUIG
NEERGESTORT.
Uit Frankfurt a. d. Main wordt gemeld:
Een vliegtuig van het Duitsche luchtwapen
is gisterenmiddag tijdens een oef en vlucht
boven Gelnhausen neergestort. Het kwam
neer op het dak vón een huis en vloog in
brand. De vlammen sloegen op de aan
grenzende huizen over. De drie inzitten
den kwamen om het leven.
SARABIA VERONGELUKT.
Een vliegtuig bestuurd door den be
roemden Mexicaanschen vlieger Sarabia
die onlangs het record op de lijn New
York-Mexico heeft verbeterd, is bij de grens
tusschen Maryland en het district Colum
bia in de rivier Anacostia gevallen. De
vlieger werd gedood.
DE POSTVLUCHTEN OP NED. INDIE.
De positie der K.L.M.-postvliegtuigen
was gisteren als volgt.
Op de uitreis arriveerden de „Toren
valk" te Singapore en de „Valk" tc Basra.
Op de thuisreis landden de „Emoe"
te Athene en de „Gier" te Rangoon.
PATER CONSTANTIUS LOKKERS.
Zijn beeltenis onthuldHet stof
felijk overschot plechtig naar Sao Se-
bastao overgebracht.Een publieke
straatweg overgedoopt in Frel Con
stants Lokkersstraat.
Wij lezen in het Braziliaansche blad:
„Gazeta do Litoral":
Het was waarlijk een spontane hulde
door de Katholieken van deze parochie ge
bracht aan den goeden, onvergetelijken
Frei Constantius Lokkers, O.C.
Deze manifestatie, aan den dag gelegd
ter herinnering aan dezen bescheiden reli
gieus, beoogde te zijn een uiting van dank
baarheid voor al hetgeen hij in deze acht
tien jaren voor ons heeft gedaan, hij die
wilde zijn als wij, steeds geweest is onze
trouwe gids en onze innig geliefde vriend.
In het vroege morgenuur, terwijl de
moederkerk gevuld was met geloovigen,
de leden van verschillende broederschap
pen en Katholieke vereenigingen, allen
gekleed in hun respectief costuum en met
onderscheidingsteekenen getooid, werd een
H. Mis opgedragen door onzen pastoor,
den Z.E. Frei Edmundo O.F.M. waaron-
dér alle aanwezigen tot de H. Tafel nar
derden. Des avonds, nadat allereerst de
kruisweg was gebeden en de zegen met
het Allerheiligste was gegeven, had in te
genwoordigheid van een groote menigte
de onthulling van zijn beeltenis plaats.
De plechtige bijeenkomst werd geopend
door den heer Benjamin Orselli, die tot de
ze gedachtenis-plechtigheid het initiatief
had genomen. Nadat Frei Luiz, Vigario,
Frei Edmundo. de directeurs en directri
ces der verschillende vereenigingen aan
tafel hadden plaats genomen, werd het
woord gegeven aan den heer Francellino
Cintra, die een uitvoerige rede hield,
waarin hij den levensloop van Frei Con
stants uiteenzette en hem huldigde als
mensch, aoostel en priester. Op het oogen
blik, dat de sluier van zijn beeltenis werd
weggenomen, snikten allen luide en onaf
gebroken werd er geweend, toen de rede
naar onder verschillende gezichtspunten
het leven van Frei Constantio beschouwde.
In levendige kleuren schilderde hij zijn
goedheid, zijn eenvoud, zijn toewijding aan
de Kerk, zijn diensten bewezen aan de
moederkerk van Sao Sebastiao, waarvoor
hij zoo buitengewoon veel gedaan had.
Duidelijk deed hij uitkomen zijn ijver voor
de eere'dienst, wat hij gedaan had, om de
menschen in hun geestelijke nood bij te
staan. Nooit, zoo vervolgde de redenaar,
was hem iets te veel, of het ver of dicht
bij was, of het regende of de felle zon
brandde. Afstande kende hij niet, geld
zocht hij niet; het geld zeide de spreker,
had voor hem slecht waarde, in zoover hij
er goed mee kon doen, in zoover hij de
hongerigen er mee kon spijzen, de dorsti-
gen laven, de naakten kleeden, de tranen
er mee kon drogen, zijn zieken helpen en
de kerk er mee kon versieren.
Waar zijn dienst gevraagd werd, daar
was hij, dicht bij of op verren afstand, on
danks regen of felle hitte; blijde, voldaan,
opgeruimd ging hij te voet door en over
bergen en valleien met kapotte kleeren en
bloote voeten.
Doodstil was het onder het uitspreken
van deze rede; alleen door het snikken
van de aanwezigen werd de stilte onder
broken.
Nadat de officieele spreker zijn rede ge
ëindigd had, werd namens de vereeniging
van de „Dochters van Maria" het woord
gegeven aan mej. Mercedes de Oliveira
Santos, secretaresse. Daarna verhief zich
ten laatste de waardige figuur van onzen
Vigario, de Zeereerw. heer Luiz, die zich
in zyn rede volkomen aansloot bij de woor
den van hulde, door zijn voorganger ge
sproken, terwijl hij tot slot er aan toevoeg
de dat hij zich gelukkig rekende de voet
stappen te mogen drukken van den groo-
ten zoon van Vader Elias.
Door de „Dochters van Maria" te zamen
met alle aanwezigen werd toen een hymne
gezongen ter eere van Nossa Senhora do
Carmo, waarna de gedachtenisplaatjes
werden uitgereikt.
Treffend, spontaan was de hulde door
de parochie van Sao Sebastiao gebracht
aan zijn oud-pastoor, wiens herinnering
nooit uit de harten zal worden weggeno
men.
Overeenkomstig het verlangen van Frei
Constancio, te willen sterven en begraven
te worden te midden van zijn parochianen,
die hij zoozeer beminde, zal er een com
missie worden benoemd en zulks met goed
vinden van den H.E. Pater Provinciaal,
ten einde middelen te verzamelen, om ter
gelegener tijd zijn stoffelijk overschot te
kunnen overbrengen naar Sao Sebastiao,
de hoofdplaats van zijn missiegebied, waar
reeds een publieke straatweg in „Frei
Constantio Lokkersstraat" is overgedoopt.
PATER F. TER HAAR f
Oud-consulator-geneaal dei-
Redemptoristen
Na een langdurig en smartelijk leden,
voorzien van de H.H. Sacramenten der
Stervenden, is Woensdag in het Generaals-
huis der Redemptoristen te Rome overleden
de Nederlander, pater F. ter Haar C.s.s.R.
Hij bereikte den leeftijd van 82 jaar.
Pater ter Haar, die vele jaren, van 1911
af, een der naaste medewerkers was van
den generaal der Redemptoristen te Rome,
hegft zich vele verdiensten verworven voor
de congregatie, waartoe hy nu bij zijn
dood ongeveer 64 jaar behoorde. In het bij
zonder heeft hij zich steeds beijverd voor
de provincies Nederland, België en Canada.
Trots zijn hoogen leeftijd vond hij bui
ten zijn ambtsbezigheden nog tijd voor zijn
studies en publicaties op moraal-theologisch
gebied.
