VEWA
STADS
NIEUWS
AGENDA
DINSDAG 16 MEI 1939
DE LE'DSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Lelden 18
cent per week; 2.50 per kwartaal.
Bij onze «genten /O cent per wvvk;
f 2 60 per kwartaal Franco per po*t
2.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïli
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 30 cent per fegel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief Telefoontjes hoogstens 80
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
IlOE WORDT HET WEER?
NOG WEINIG VERANDERING.
De Bill selnl:
Verwachting:
Voor het geheele land: Betrokken tot
zwaar bewolkt, weinig veandering in tem
peratuur, in het Noorden en Midden zwak
ke tot matige Noord-Oostelijke tot Noor
delijke wind en geen regen van beteeke-
nis; in het Zuiden zwakke veranderlijke
wind en waarschijnlijk enkele regenbuien.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: zwaar bewolkt: krachtige
N. O. wind, 11 gr. C.
Vlissingen: betrokken, matige N. O.
wind, 10 gr. C.
De Bilt: betrokken, matige N. O. wind,
11 gr. C.
Groningen: licht bewolkt, matige N. N.
O. wind 11 gr. C.
Maastricht: betrokken, zwakke Z. Z.
W. wind, 10 gr. C.
buitenlandsch weekoverzicht.
Het gebied van lagen luchtdruk vertoont
thans drie kernen en wel één over België
en het Kanaal, één in Polen en één in de
Oostzee. Alle drie vertoonen thans neiging
cm op te vullen, doch beheerschen het
weer in Centraal-Europa en om de Oost-
in Noordzee. Het gebied van hoogen lucht
druk op den Oceaan strekt zich thans over
de volle breedte daarvan uit en breidt zjch
opnieuw over de Britsche Eilanden uit. In
hef Middellandsche Zeegebied blijft de
l ichtdruk betrekkelijk laag. Vele stations
melden regen en plaatselijk is de regenval
zeer zwaar geweest. In Engeland viel na
melijk in den nacht zware regen en hield
d« repen in den morgen nog aan. In Oost-
Duitschland en de Alpen vielen de groot
ste hoeveelheden gisteren overdagt Een
depressie, die gisteren in het Poolgebied
verscheen, was in den morgen niet dieper
geworden.
LUCHTEMPERATUUR.
13.7 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.ï
Van Dinsdagnamiddag 9.19 uur tot
Woensdagmorgen 4.33 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee, op Woensdag 17
Mei voorm. 2.15 en nam. 2.40 uur.
watertemperatuur.
Zweminr. „De Zijl" 13 gr. C.
Maan op 4.11 uur Woensdagmorgen.
Maan onder 18.59 uur Woensdagavond.
R.-K. MIDDENSTANDSBOND IN HET
BISDOM HAARLEM.
Woensdag 7 Juni a.s. belegt de R.-K.
Middenstandsbond in het Bisdom Haarlem
de voorjaars centrale raadsvergadering in
de tuinzaal van den dierentuin te Den
Haag.
In de ochtendvergadering zal de behan
deling plaats hebben van de balans en re
kening en verantwoording over 1938, ter
wijl de geestelijk adviseur, dr. Olierook,
zal spreken over: „Inschakeling van de
kernen in het practische werk van onzen
bond", enz.
In de middagvergadering zal naast de
behandeling van de voorstellen van hoofd
bestuur en afdeel ingen dr. H. W. E. Möller,
lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaol, sprekend over het onderwerp:
„De Middenstand en de Nieuwe Gemeen
schap".
J-iiex woxdt w&ck vMuiwaiyJu.
ievcniiuit Q&ilóópt!
En dan nog te weten dat thuis wasschen
hoolomïnU niet zoo goedkoop is, als hot lijkt.
De wasch buitenshuis maar dan bjj de
VEWA bespaart op;
vrijen tijd, een goed humeur, gas, wasch-
middelen, elect ra voor de strijkbout
enhet goed zelf.
VEREENIGDE WASSCHERIJEN
TELEFOON 1206
WITTE SINGEL 13 - LEIDEN
waammttn.-j ïaBznssKsa
NED. R.-K. JOUKNALISTEN-
VEREENIGING.
De Nederlandsche R.-K. Journalisten-
vereeniging kwam Zaterdag in jaarver
gadering bijeen in hotel „Terminus" te
Utrecht onder voorzitterschap van mr. H.
F. A. Geise. De bijeenkomst was zeer druk
bezocht.
In zijn openingswoord, memoreerde de
voorzitter de in het afgeloopen vereeni-
gingsjaar overleden leden. Spreker zette
uiteen, welke actie door het bestuur is ge
voerd inzake het verkrijgen van een bete
re rechtspositie van den journalist. Hierna
besprak hij het vraagstuk der persvrij
heid en de jongste wettelijke maatregelen
door den minister van Justitie vastgesteld.
Mr. Geise waarschuwde tegen het stre
ven van enkelen om het begrip „persvrij
heid" als heilig huisje te beschouwen,
waaraan nooit geraakt mag worden. Pers
vrijheid wil niet zeggen pers-bandeloos
heid.
In de kascommissie werden benoemd de
beeren Agasi en Verhulst. De secretaris,
de heer Fr. Schneiders, werd met alge-
meene stemmen herkozen als redacteur van
het vereenigingsorgaan. M.r H. F. A. Gei
se werd eveneens met algem. stemmen als
voorzitter der vereen iging herkozen.
Hierna had een langdurige gedachten-
wisseling plaats naar aanleiding van een
door de groep Noord-Holland ingediende
motie over de wijze, waarop de vereeni-
ging voor de verbetering van de rechtspo
sitie der journalisten moet opkomen.
Na ampele bespreking werd besloten na
dere behandeling van deze motie uit te
stellen tot de volgende vergadering.
Tot besluit vereenigden de leden zich
in den Raadskelder, waar den inwendigen
mensch werd versterkt.
VIJFTIENDUIZEND WERKLOOZEN ALS
REMPLACANTEN AANGEWEZEN.
Op het departement van Defensie wordt
thans met twee dagploegen en een nacht
ploeg met volle kracht doorgewerkt om
het probleem der vervanging der buiten
gewoon opgeroepen door vrijwilligers en
aangewezen dienstplichtige werkloozen zoo
spoedig mogelijk op te lossen.
Nu het systeem van vrijwilligers onvol
doende remplacanten heeft opgeleverd om
aan de verzoeken tot groot verlof te vol
doen, heeft men den burgemeesters ver
zocht opgaven te doen van de werklooze
dienstplichtigen in hun gemeenten die
voor vervanging in aanmerking komen.
In totaal heeft men bij Defensie reeds
de namen van vijftienduizend werkloozen
opgekregen, die naar het oordeel der bur
gemeesters geschikt zijn om als plaatsver
vangers te worden aangewezen.
Inmiddels hebben zich reeds enkele
merkwaardige feiten voorgedaan met werk
loozen, die voor vervanging waren opge
geven. Sommigen vonden plotseling werk,
zoodat zij van de werklooeznregeling moes
ten worden afgevoerd en de burgemeesters
hun oorspronkelijke opgaven moesten wij
zigen. Blijkbaar heeft hier het vooruitzicht
in dienst te ipoeten gaan zoo stimulee-
rend gewerkt, dat de betrokkenen over
haast naar werk zijn gaan zoeken. Zij wor
den natuurlijk tegelijk van de steunrege
ling afgevoerd.
Er zijn thans reeds een 500 buitenge
woon opgeroepenen met groot verlof gezon
den, nadat men op Defensie 500 geschikte
vrijwilligers had gevonden. Tusschen de
25.000 ingekomen verzoeken om groot ver
lof. zit natuurlijk een aantal waarvan de
redenen niet zóó dringend zijn, dat de ver
zoeken kunnen worden ingewilligd.
Het is de Arbeidsinspectie, welke hier
een zeer belangrijke stem in het kapittel
heeft en Defensie adviseert of verloven
mooten worden gegeven en of dringende
noodzaak aanwezig is.
Men begrijpt, dat de betrokken officieele
instanties een berg werk moeten verzetten
voor men tot een definitief resultaat is ge
komen in zake de vervanging. Ook het on
derzoek of de vervangers wel geschikt zijn
de open plaatsen in te nemen, eischt veel
tijd. Inmiddels hoopt men op Defensie het
weldra zoo ver te hebben, dat men dage
lijks 500 personen met groot verlof zal kun
nen zenden,
i „Telegraaf".
Gemeenteraad
HET STADHUIS.
Gelden aangevraagd.
De bouw van het nieuwe Stadhuis is
thans zoover gevorderd, dat gelden dienen
te worden beschikbaar gesteld voor de uit
voering van kunstwerken in en buiten het
gebouw, alsmede voor de aankleeding, de
meubileering en de stoffeering van de raad
zaal, de burgerzaal met hal, de trouwzaal
en de lees- en koffiekamer.
In overeenstemming met het in de Lees
kamer ter lezing nedergelegd rapport van
de Commissie van Fabricage en bijtoehoo-
rende stukken zouden B. en W. het totale
crediet voor een en ander op 200.000.—
wenschen te zien vastgesteld.
Zooals reeds werd medegedeeld in Ingek.
Stukken No. 104 van 1938, werden de bo
venbedoelde posten niet opgenomen in de
oorspronkelijke raming van 1.250.000.
Verder dienen nog op de begrooting te
worden geregeld:
lo. de meerdere kosten van het leveren
aanbrengen van de binnen-marmerwer-
ken voor het nieuwe Stadhuis.
Blijkens het overgelegde rapport van de
Commissie van Fabricage bedraagt de laag
ste inschrijving 105.145.de raming was
aanvankelijk 100.000.—, doch deze werd
later verlaagd tot 90.000.zoodat thans
meer is benoodigd 15.145.
2o. de meerdere kosten van de ventilatie-
inriehting.
Het bleek naderhand noodig de aanvan
kelijk gedachte inrichting eenigszins te
wijzigen, terwijl voorts nog behoefte bleek
te bestaan aan een afstandsthermometer,
alsmede aan een stofzuiger met ingebouw
de cycloon voor het schoonhouden van de
ketels en van de schoorsteenkanalen.
De kosten van de gewijzigde ventilatie-
inrichting met toebehooren zullen in totaal
bedrag en/ 8.630.zoodat B. en W. on over
eenstemming met de Comm. van Fabri
cage voorstellen de ter zake geraamde som
van 6.600.aan te vullen met 2.030.
Totale meerdere uitgaaf'/ 17.175.
Met het bovenbedoelde crediet van
200.000.zal dus thans voor den bouw
enz. van het Stadhuis 217.175.moeten
worden beschikbaar gesteld.
Met inbegrip van het bedrag van
852.00.zal dan voor den Stadhuisbouw
en de gevelrestauratie ten laste van „geld-
leening" zijn gebracht 1.069.375.
WEER EEN „VEBO" IN SEPTEMBER
Het bestuur van dc Vereeniging voor
het houden van tentoonstellingen in het
algemeen en in het bijzonder van vee,
paarden, zuivel- en bodemproducten te
Leiden („Vebo") is voornemens ook dit
jaar weer in de maand September de jaar-
lijksche veetentoonstelling te houden.
Teneinde de daaraan verbonden uitga
ven te kunnen bestrijden, verzoekt het be
stuur wederom financieele medewerking
van de gemeente te verleenen door een
subsidie van 2500 toe te kennen.
Volgens de bij het schrijven overgelegde
begrooting, welke uiteraard slechts op
globale cijfers kan berusten, wordt een te
kort van 3050 geraamd. Mocht het wer
kelijke tekort inderdaad grooter blijken te
zijn dan 2500, dan zal de vereeniging dit
meerdere voor eigen rekening nemen door
de in vorige jaren gevoromde reserve
welke intusschen nog van bescheiden om
vang is voorzoover noodig aan te spre
ken.
Met de Commissie van den Markt- en
Havendienst zijn B. en W. van meening,
dat er met het oog op de belangen van de
veemarkt, ook thans weer alle aanleiding
bestaat de gevraagde bijdrage te verlee
nen. Gelijk toch de Commissie in haar
rapport opmerkt, is het voor een groot deel
aan het werk van bovengenoemde vereeni
ging te danken, dat de aanvoer van vee ter
markt zich weder in stijgende lijn be
weegt en dat de kwaliteit van het ter
markt aangevoerde vee beter is geworden.
VERGOEDING BIJZONDERE SCHOLEN.
Nu de gemeenter-ekening over 1936 door
Gedeputeerde Staten is gesloten, kan eene
beschikking worden genomen op de door
de besturen van de in onze gemeente geves
tigde bijzondere scholen ingediende aan
vragen om toekenning van vergoeding in
de exploitatiekosten hunner scholen, als
mede in de kosten van salarieering van
vakonderwijzers over dat jaar.
In verband daarmede deelen wij U mede,
dat de gemiddelde kosten (met uitzonde
ring van die van salarieering van vakon
derwijzeres). over 1936 hebben bedragen
per leerling van het het gewoon lager on
derwijs 20.05 en per leerling van het uit
gebreid lager onderwijs 22.33. Voorts
heeft de gemeente over dat jaar, gemid
deld per wekelijksch lesuur, met inbegrip
van de te haren laste gebleven pensioens
bijdragen, uitgegeven voor het vakonder
wijs aan de scholen voor gewoon lager on
derwijs 118.06 en aan de scholen voor uit
gebreid lager onderwijs 110.75.
Gelijk bekend is, wordt de vergoeding
wegens salarieering van vakonderwijzers
niet voor een grooter aantal lesuren toege
kend, dan waarvoor aan overeenkomstige
openbare scholen in het onmiddellijk voor
afgaande kalenderjaar (i.e. 1935) vakon
derwijzers zijn werkzaam geweest. Over
dat jaar nu werd door vakonderwijzers aan
de scholen voor gewoon lager- en uitge
breid lager onderwijs les gegeven gedu
rende respectievelijk 4.29 en 21.40 uur per
week.
Op grond van een en ander geven B. en
W. in overweging:
I. de vergoeding, bedoeld in het le tot
en met 7e lid van artikel 101 (oud) der La
ger Onderwijswet 1920. over het jaar 1936,
voor de besturen van de bijzondere scho
len vast te stellen op gezamenlijk
133.343.41 (l.o. 116.986.70 en u.l.o
16.356.71).
II. de vergoeding, wegens salarieering
van vakonderwijzers, bedoelde in het 9e
lid van het sub I genoemd wetsartikel, over
1936, voor de besturen van de bijzondere
scholen vast te stellen op gezamenlijk
16.599.58 (l.o. 10.968.58 en ul.o 5.631
Nu de gemeenterekening over het jaar
1936 is gesloten, kan ook met betrekking
tot de door de schoolbesturen ingediende
aanvragen om toekenning van een bijdra
ge in de kosten van het bijzonder vervolg
onderwijs over dat jaar, een beslissing wor
den genomen.
Gelijk bekend is, wordt de jaarlijksche
bijdrage per leerling van het bijzonder
vervolgonderwijs berekend naar het be
drag, dat gemiddeld per leerling van het
openbaar vervolg onderwijs over hetzelf-
d« jaar, ten laste van de gemeente is geble
ven.
Dit bedrag beliep over 1936 gemiddeld
22.30 per leerling.
Op grond van een en ander geven B. en
W. in overweging:
de aan de schoolbesturen uit te keeren
bijdrage in de kosten van het bijzonder
vervolgonderwijs, bedoeld in artikel 102
(oud) der Lager Onderwijswet 1920, over
het jaar 1936, vast te stellen op gezamen
lijk 5.959.68.
„SCHOOLKINDERVOEDING"
In verband met het voorschrift, opge
nomen in het Koninklijk besluit van 19 No
vember 1900 S. 202, geven B. en W. den
Raad in overweging aan Gedeputeerde
Staten dezer provincie het volgend verslag
uit te brengen aangaande de verstrekking
van schoolvoeding- en -kleeding gedurende
het jaar 1938:
Ten behoeve van de vereeniging School
kindervoeding en Schoolkinderkleeding, al
hier, welke zich het verstrekken van voe
ding en kleeding ten doel stelt, werd over
het dienstjaar 1938 uitgekeerd 54.801.12.
Aan voeding werden in totaal verstrekt
419141 porties.
Tot aanneming van leerlingen werd niet
overgegaan, dan nadat de aanvragen daar
toe waren onderzocht door den Gemente-
lijken Dienst van Maatschappelijk Hulpbe
toon.
In sommige gevallen had een heronder
zoek plaats.
De kinderen, die voedsel ontvingen, be
zochten de volgende scholen:
O.l. school aan: het Schuttersveld 58,
de Duivenbodestraat 46, de Haverstraat 111,
de Paul Krugerstraat 101. den Zuidhingel
A en B 176, de Vrouwenkerksteeg 79, de
Medusatraat A en B 137.
Centrale school voor het 7e en 8e leer
jaar 38.
School voor buitengewoon l.o. aan: de
Caeciliastraat 42,
Bijz. 1. school aar: de Pasteurstraat 127,
de Middelstegracht 119, het Plansoen 77,
de Pelikaanstraat 121, de Oude Vest 99, de
Krauwelsteeg 57.
Uitgereikt werden 928 jongenshemden,
928 jongensbroeken, 1069 jongensblouses
1069 bovenbroeken, 827 meisjesbroeken,
903 jurken, 903 schortei. 3727 paren kousen,
176 paren klompen, 3009 paren schoenen.
De aanzienlijke toeneming sinds 1937 van
het getal verstrekte schoenen is een ge
volg van het besluit van den Gemeente
raad, waarbij het bestuur van meerge
noemde Vereeniging werd verzocht aan al
le kinderen, in plaats van klompen, schoe
nen te verstrekken.
De controle op een behoorlijk gebruik
van kleedingstukken had ook thans we
der regelmatig plaats. De kosten van het
voedsel bedroeg per portie, met inbegrip
van de kosten van bediening, 8.56 cent. Ge
middeld was de grootte van de porties
0.59 liter.
Behalve het subsidie van de gemeente
ontving de vereeniging aan contributies
231.75 en aan andere ontvangsten ƒ216.95.
Uitgegeven werd 55.249.82, waarvan
voor: voeding 32.307.92, kleeding
,18.264.99. uitgaven van allerlei aard als
loonen, advertentiën en drukwerken, on
derhoud en materialen, enz. 4.676.91.
Vakscholen.
Bij een om praeadvles door den Raad in
handen van B. en W. gesteld schrijven ver
zoekt het bestuur van de vereeniging „de
Ambachtsschool" alhier te willen verkla
ren, dat de oprichting en instandhouding
van onderwijs in werkplaatspractijk aan
de Vakavondsehool, verbonden aan zijne
Ambachtsschool, noodig wordt geoordeeld.
Wel is waar wordt reeds onderwijs in
werkplaatspractijk aan de Vakavondschool
gegeven, doch nu het n de bedoeling ligt
aan dat onderwijs eenige uitbreiding te ge
ven, acht het bestuur het gewenscht de
U rookt graag? WRIGLEY'S P.K. na
elke püp, sigaar of sigaret, verdubbelt
het rookgenot.
Het verfrischtde adem en houdt dc tanden
schoon en sterk. Kauw dc verkwikkende
P.It. na eiken maaltUd, het sterkt Uw te-
Buwen en bevordert de spijsvertering.
Koopt vandaag nog enkele pakjes en houdt
er steeds een paar bü de hand.
Veel genot voor weinig geld: 5 cent.
LEIDEN.
Dinsdag. Consultatiebureau A. V. O. (Ar
beid voor Onvolwaardigen). Le
vendaal 1 (Arbeidsbeurs), 78
uur n.m.
Vrijdag. „St. Christoffel". Ledenvergade
ring „De Harmonie", 8.30 uur.
De avond-, nacht en Zondagdienst der
apotheken wordt:
van Zaterdag 12 tot en met Woens-
d s g 17 Mei a.s. waargenomen door de
aputheken: tot Hulp der Menschheid, Hooi
gracht 48, tel. 1060 en du Croix, Rapen
burg 79, tel. 807.
van Donderdag 18 Mei (Hemel-
aartsdag) tot en met Vrijdag 19 Mei
a.s. nemen waar de apotheken: J. E. M. ten
Tijk, Haven 18, tel. 85 en Boekwijt, Bree-
stiaat 74, tel. 552.
Voor Oegstgeest Oegstgeestsche
spotheek, Wilhelrninapark 8, tel. 274.
daartoe vereischte wettelijke bewilliging
alsnog te verkrijgen.
Met de Commissie voor het Onderwijs
achten B. en W. het gewenscht aan het
evenbedoelde verzoek van het bestuur van
de Ambachtsschool te voldoen.
Het bestuur der Vereeniging „Vak
school voor Meisjes voor Leiden en Om
streken" geeft bij zijn door den Raad om
praeadvies in onze handen gesteld schrij
ven te kennen, dat het z.i. gewenscht is
aan het leerplan van de onder zijn beheer
staande vakschool voor Meisjes, het vak
plant- en dierkunde toe te voegen en wel
in verband met de opleidingen tot huis
houdkundige en tot kinderverzorgster in
koloniehuizen. Mitsdien verzoekt het te
stuur te verklaren, dat de evenbedoelde
uitbreiding van het leerplan noodig wordt
geoordeeld.
Ook aan dit verzoek wenschen B. en W.
te voldoen.
VERNIEUWING BRANDKRANEN.
Bij de inspectie van de brandkranen in
deze gemeente na de vorstperiode in het
afgeloopen winterseizoen is gebleken, dat
een groot aantal dezer kranen reparatie
behoeft.
Met deze reparatie is naar raming een
bedrag van 4500.gemoeid.
Het betreft hier. een gedeelte van de
kranen, welke 60 jaar oud zijn en waar
van er in totaal 600 aanwezig zijn.
Het komt B. en W. economischer on beter
voor, dat, inplaats van tot herstelling van
de brandkranen, welke onmiddellijke voor
ziening eischen en met welke herstelling,
zooals gezegd, een bedrag van 4500.
zou zijn gemoeid, tot vernieuwing van al
deze oude brandkranen wordt overgegaan.
Deze vernieuwing, waaronder begrepen
het vergrooten van de toevoerleidingen, het
vergrooten van de T-stukken in de hoofd
leidingen ten einde op de kranen de motor
spuiten te kunnen aankoppelen, zal, met
inbegrip van een zeer wenschelijke veran
dering van de draadkoppelingen van de
standpijpaansluitingen in klauw-bajonet-
koppelingen van 170 nieuwere brandkranen,
een uitgave vorderen van f 53.000.
B. en W. hebben met het oog op dit
groote bedrag, overwogen of de vernieu
wing van de brandkranen, welke zich be
vinden in de nabijheid van open water en
welke derhalve voor de brandbestrijding
in normale omstandigheden van niet zoo
groote beteekenis zijn, niet achterwege zou
kunnen worden gelaten.
B. en W. is gebleken, dat het, uitsluitend
rekening houdende met normale omstan
digheden, wel verantwoord zou zijn die
kranen niet te vernieuwen, doch dat dit kra
nen ten behoeve van de bestrijding van
Aankoop kleine perceelen.
De heer J. van Tongeren heeft aan de
gemeente te koop aangeboden zijn perceel
le Looierstraat No. 26, welk huisje betrok
ken is bij het in yoorbereiding zijnde sa-
neeringsplan le Looierstraat-Weverstraat.
Na eenige onderhandelingen is overeen
stemming bereikt over een koopsom van
250.
Bovendien kan de gemeente het perceel
Weverstraat No. 14 koopen, dat eveneens
voor dit saneeringsplan noodig is. De eige
naresse mevr. M. CancianBisman is be
reid het pand voor 200.te verkoopen.
B. en W. achten deze prijzen aanneme
lijk.
