Krachtige rede van
Daladier
De groote vraag is - samenwerking
oi geweld
Het vredesinitiatief
van den Paus
Onverwachte rede
van Chamberlain
BUITENLAND
RECHTZAKEN
VRIJDAG 12 MEI 1939
DE LEïf-SCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 10
Daladier krlfgl een ovatie
Do Fransche minister-president Da
ladier heeft gistermiddag in de Fran-
sche Kamer een regeeringsvcrklaring
afgelegd, waaruit een toon van vastbe
radenheid klonk, welke een zeer goe
den indruk maakte.
Toen na afloop, de prpmier 't speek
gestoelte verliet, rees heel de Kamer
overeind en het intense gejuich groei
de tot een ovatie, waaraan heel de Ka
mer, van rechts tot uiterst links, deel
nam.
Daladier begon zijn rede met een hulde
fan de jongemannen, die te land, ter zee
en in de lucht Frankrijk en zijn imperium
beschermen tegen alle bedreigingen. Eigen
lijk, zoo vervolgde de premier, moeten wij
hel geheele land in die hulde betrekken,
aangezien het reeds zoo talrijke weken
1 rjst'besloten het hoofd biedt aan de beproe
vingen, waardoor men zijn moreelen weer
stand zou willen verzwakken. Hoe verschei
den en verwikkeld de problemen ook zijn,
één is er die ze alle beheerscht: de kwestie
of overheersching dan wel samenwerking
Europa's lot zal zijn. Inderdaad, de groote
vraag is, of de verschillende belangen,
welke de volken scheiden, geregeld zullen
worden door vreedzame samenwerking of
door geweld en macht.
Is het noodig, hier te herinneren aan de
geschonden overeenkomsten, de verdwe
nen landen of de landen, die werden onder
worpen in weerwil van de meest plechtige
beloften; beloften, afgelegd op hetzelfde
oogenblik, dat in het geheim tegenoverge
stelde besluiten werden genomen. Moet ik
herinneren aan economische eisc+ien, die
sommigen landen werden gesteld, en die
slechts tot voorwendsel dienden voor po
litieke strevingen.
Moet er aan herinnerd worden, dat, ter
wijl men niet ophoudt den vrede aan te
roepen, legers worden gemobiliseerd, es
kaders de zeeën doorklieven, luchtvloten
zich concentreeren en dat twintig jaar na
den oorlog milioenen mannen opnieuw de
wapens dragen?
Maar, de liefde tot den vrede is bij alle
volken zóó sterk, dat men den vrede wel
moet aanroepen, om gewelddadige onder
nemingen te kunnen verbloemen. Is dat
vrede, als men het gebied van andere sta
ter binnenvalt? Bestaat de vrede in het
stellen van aldoor nieuwe eischen, die een
conflict kunnen veroorzaken, in het on
derdompelen van heele volken in de ellen-
do, wijl men hen steeds dwingt tot nieuwe
bewapening, welko volkomen overbodig
zou worden door de internationale samen
werking, die hun aangeboden wordt.
Frankrijk kent geen haat. Het koestert
oprechte sympathie voor alle volken. Het
weet trouwens door een lange ervaring,
dat oorlog geen enkel der bestaande vraag
stukken zou oplossen, dat die oorlog in
tegendeel een oplossing moeilijker en nood-
lottiger zou maken Het is van meening,
dat in een wereld welker natuurlijke rijk
dommen vertienvoudigd zijn door de uit
vindingen der wetenschap ieder volk ge
makkelijk zijn aandeel in het geluk en
de vrijheid zou kunnen krijgen. De volken
weten het wel, en zij zijn er trotsch op het
te kunnen getuigen, dat Frankrijk hen
n ét bedreigt, dat het verlangt met alle sa
men te .werken en geen enkel wil over-
heerschen.
De solidariteit tusschen Engeland en
Frankrijk is hechter en vertrouwelijker
aan ooit. Zij blijft de basis der Fransche
politiek en wij zullen dien grondslag niet
laten verzwakken door intriges of door
hatelijke en leugenachtig propaganda
Op het oogenblik, dat het Britsche volk,
brekend met een eeuwenlange traditie,
zich vrij den dienstplicht oplegt, hernieuwt
het Fransche volk zijn broederlijken groet
aan Engeland.
Ongetwijfeld heeft ons land altijd ver
klaard, voorstander te zijn van de leerstel
ling, die door een algemeen accoord een
vereeniging wil tot stand brengen van alle
mogendheden, die hun veiligheid willen
waarborgen. Maar de ervaring van de afge-
loopen twintig jaar heeft ernstige moeilijk
heden voor een dergelijke algemeene over
eenkomst aan het licht gebracht. Hoe
meer volken men tracht te vereenigen in
een dergelijke overeenkomst, des te meer
verliest de overeenkomst aan nauwkeurig
heid en kracht, doordat iedere staat be
perkingen of voorkeur in die overeen
komst wenscht in te lasschen. Daarom heb
ben wij duidelijke en eenvoudige overeen
komsten gesloten met de volken, die zich
met ons willen vereenigen voor de ge
meenschappelijke verdediging van hun en
enze levensbelangen. In andere streken van
Europa hebben wij, in overleg met Enge-
iar.d, zekeren staten een spontane en een
zijdige garantie gegeven.
Zoo hebben wij op 20 Maart Roemenië
laten weten, dat wij het onmiddellijk te
hulp zouden snellen als het zou worden
aangevallen. Ook Griekenland hebben wij
onzen onmiddellijken bijstand beloofd in
geval van een aanvalsbedreiging. Verder
hebben wij, na het bezoek van minister
Beek aan Londen en de belofte van weder-
kterige garanties door Engeland en Polen
in overleg met dit nobele en moedige volk
de noodige maatregelen genomen, die ver-
eischt zijn voor het onmiddellijk inwer
kingtreden van ons alliantieverdrag. Ik
herinner in dit verband aan de verklaring,
oJe ik op 13 April tegenover de pers heb
aigelegd. Die verklaring krijgt haar volle
beteekenis op het oogenblik zelf, dat Polen
waakt voor de verdediging van zijn levens
belangen.
Wij onderhandelen met Turkije over een
garantie-overeenkomst voor de handha
ving van den vrede in het Oostelijk deel
dei Middellardsche Zee, waar onze belan
gen solidair zijn.
Tenslotte achten wij het zeer wenschelijk
dat de sovjet-unie deelneemt aan dezen
gemeenschappelijken arbeid van weder-
zijdschen bijstand.
De vrede wordt behouden of veroverd
aldus vervolgde Daladier door vol
hardenden dagelijkschen arbeid, door den
standvastigen wil van een geheel volk dat
kerend is tot het brengen van ieder offer
voor het behoud van din vrijheid.
De nationale verdediging eischt finan-
cieele, economische en maatschappelijke
maatregelen. Alleen voor het jaar 1939
moeten wij meer dan 50 milliard besteden
aan de bescherming van het vaderland.
Het was dus niet te vermijden, dat van
den Franschen burger zware offers ge
vraagd werden. Wij hebben dat gedaan,
slechts bezield door de zorg voor het natio
nale welzijn.
Hoe zwaar deze offers ook zijn, wij kun
nen tenminste zeggen, dat het levenspeil
van onze arbeidende klasse aanzienlijk
huoger is dan het peil, dat den arbeiders
vnn aangrenzende groote staten wordt op
gelegd.
Onze kracht is de diepgewortelde een
heid van Frankrijk, de onverwoestbare
eenheid van alle Franschen. Sommigen heb
ben gehoopt, dat men Frankrijk, dat on
overwinnelijk is in eenheid, zou kunnen
demorahseeren door een afwisseling van
bedreigingen en vredesbeloften. Men scheen
Frankriika te willen uitputten door dezen
nieuwen vorm van oorlog, een oorlog zon
der veldslagen, een oorlog van onzeker
heid, van bezorgdheid om vervlogen hoop.
Maar onze vastberadenheid is niet ver
zwakt en zal niet verzwakken. Wij weten,
dal wij ons vaderland, onze vrijheden, ons
geloof, ons ideaal, onze menschelijke waar
digheid hebben te verdedigen.
Als men een rechtvaardigen vrede op
den voet van gelijkheid wil, zijn wij daar
toe bereid. Wie een aanslag op den vrede
doet, zal de kracht van onze wapenen voe-.
ten.
Hitler en Mussolini meenen
dat de vrede niet in
gevaar is
Naar Un. Press aan de „Msb." meldt,
wordt uit goede diplomatieke bronnen te
Rome vernomen, dat Duitschland en Italië
het voorstel van Z. H. den Paus om een
conferentie te beleggen, -neinde de
PoolsohDuitsche kwestie te bespreken,
van de hand ben gewezen.
Hitler en Mussolini hebben geantwoord,
dat de situatie niet zoo dringend is dat een
conferentie moet belegd worden, omdat
volgens hun meening de betrekkingen War
schauBerlijn niet van dien aard zijn, dat
daardoor de vrede in Europa verstoord
wordt.
Dit antwoord heeft bij de diplomaten
van het Vaticaan een optimistischen in
druk gemaakt, want deze laatsten zijn van
meeuing, dat het antwoord de verzekering
geeft, dat Hitier niet van plan is om de
situatie onverwacht te wijzigen.
Een woordvoerder van het Vaticaan ont
kende, dat de Paus een voorstel had ge
daan tot het houden van een vijfmogend-
hedenconferentie binnen het Vaticaan. Hij
verklaarde, dat de Paus door de nuntii te
Warschau, Rome, Parijs, Berlijn en Londen
slechts omtrent de Poolsch-Duitsche crisis
had gesuggereerd, dat het bijeenroepen
van een conferentie nuttig zou kunnen
zijn, maar dat men geen voorstel had ge
daan om die conferentie onder de auspi
ciën van den Paus binnen de Vaticaan
stad te houden.
De Paus zou echter blijven voortgaan met
diplomatieke besprekingen te voeren om
trent ae mogelijkheid van een algeheele
ontspanning in den internationalen toe
stand.
Hi! sprak lot de vrouwen
Garantie aan Polen scherp
omliind
Chamberlain heeft gisteren het woord
gevoerd in een door de conservatieve partij
belegde vergadering voor vrouwen in de
Albert Hall.
Sprekende over de gebeurtenissen der
laatste twaalf maanden zeide hij: „Wij heb
ben de geheele gamma van emoties door
staan: de vrees groeide voortdurend, tot zij
acuut werd, toen kwam een intense opluch
ting, gevolgd door nieuwe twijfels en
vrees, totdat thans de menschen gekalmeerd
zijn in een geest van ferme vastberaden
heid.
Welke verschillen er ook onder ons zijn
over de gevolgde methodem, ik voel mij
voldaan, dat het geheele land het eens is
over het beginsel der politiek, welke wij
volgen.
Verwijzende naar hen, die critiek op hem
uitoefenen, zeide Chamberlain te meenen,
dat hij den steun had van de vrouwen en
dat dezen een helderder blik hadden dan
sommigen van hen, wier inzicht verduisterd
is door vooroordeelen van partijen of per
sonen.
„Ge hebt, aldus Chamberlain, de oude
parapluie zien rondgaan, en ge hebt, ge
loof ik, onze tot dusver succesvolle pogin
gen goedgekeurd, Europa buiten een oor
log te houden. Ge weet, dat niets ons ertoe
zou kunnen brengen, een oorlog aan te
gaan, tenzij wij er absoluut van overtuigd
zijn, dat een oorlog niet voorkomen kan
worden zonder opoffering van onze eigen
vrijheden en van onzen eigen goeden naam.
Nooit is het in ons opgekomen, Duitsch
land te isoleeren, of de wettige uitbreiding
van den Duitschen handel in Midden- en
Zuid-Oost-Europa in den weg te staan en
nog minder, eenige combinatie tegen
Duitschland op touw te zetten met de ge
dachte aan een oorlog. Iedere bewering
van dien aard is eenvoudig fantastisch en
wordt ook nergens buiten Duitschland ge
loofd.
Ten aanzien van het vlootverdrag zeide
Chamberlain: „Ik wenseh thans met kracht
te verklaren, dat voor zoover ons betreft,
de grondslag van het verdrag niet verval
len is, integendeel, ik sta op het standpunt,
dat het verdrag kan worden beschouwd als
het symbolische verlangen van beide vol
ken, nooit tegen elkander te strijden".
De premier verklaarde vervolgens, dat
de Britsche regeering aan Hitiers verkla
ring, dat hij bereid is over vlootvraagsfcuk-
ken te onderhandelen en een bewapenings
wedloop hoopt te kunnen voorkomen, de
grootste aandacht zal schenken en weldra
zal antwoorden op het Duitsche memoran
dum. „Laat mij hier zeggen, aldus Cham
berlain, dat wij noch op het gebied der
wapenen, noch in economisch opzicht, een
ongebreidelden wedloop rfiet Duitschland
wenschen, Besprekingen over middelen tot
uitbreiding van den wederzijdscher. handel
of tot verbetering van den economischen
toestand zouden wy niet van de hand wij
zen, maar slechts, indien ondubbelzinnig
zal blijken, dat men het vertrouwen, dat
zoo ernstig geschokt is, wenscht te her
stellen.
Ik wensch verder duidelijk te verklaren,
dat wij niet bereid zyn, werkeloos toe te
zien bij de vernietiging der onafhankelijk
heid van het eene land na het andere. Wij
hebben Polen, Roemenië en Griekenland
garantie gegeven, omdat Europa geen rust
en geen veiligheid zal kennen, tenzij de
volken ervari overtuigd zijn, dat men streeft
naar het herstel van het vertrouwen.
Met ditzelfde doel hebben wij onderhan
delingen aangeknoopt met andere landen,
in het bijzonder Rusland en Turkse. Ik kan
slechts zeggen, ernstig te wenschen, dat
deze onderhandelingen spoedig tot een goed
einde zullen worden gebracht".
Volgens veler meening, zoo vervolgde de
premier, is Danzig thans het gevaarlijke
punt in Europa. Ten dien aanzien zijn onze
garanties aan Polen duidelijk en scherp
omlijnd.
Hoewel wij ons erover zouden ver
heugen, wanneer de geschillen tus
schen Polen en Duitschland minnelijk
geschikt zouden worden, hoewel wij
van meening zijn, dat dergelijke rege
ling tot stand moet komen, zou een
poging, om met geweld verandering
in den toestand te brengen waarbij de
Poolsche onafhankelijkheid bedreigd
zou worden, onvermijdelijk leiden tot
een algemeen conflict, waarin Enge
land betrokken zou zijn.
„Indien wy slechts een weinig ontspan
ning konden krijgen in den internationalen
toestand, zyn er vele aanwijzingen, dat we
een grooten opbloei zouden zien in den
handel en dat er voorspoed zou komen,
waarin iedere natie ter wereld zou deelen.
De macht, om het vertrouwen te herstel
len, ligt niet in onze handen, doch zoo lang
als ik minister-president ben, zal ik hoop
blijven koesteren en geen moeite sparen,
om het vertrouwen terug te brengen".
VOLKENBOND
VERGADERING VOLKENBONDSRAAD
EEN WEEK UITGESTELD
Men verneemt, dat de zitting van den
Volkenbondsraad een week is uitgesteld.
Dit is geschied op verzoek van Rusland,
om het bywonen van de vergadering door
Potemkin, die pas uit Turkije is terugge
keerd, te vergemakkelijken.
IERLAND
DUITSCHE ACTIVITEIT IN IERLAND?
De Iersche autoriteiten stellen een on
derzoek in naar Duitsche propaganda, die
in het graafschap Dongal gevoerd wordt
onder oud-leden van het republikeinsche
leger. Men acht deze kwestie van belang
in verband met geruchten, volgens welke
de leden van het republikeinsche leger,
die in Engeland optreden, Duitschen steun
ontvangen.
MIDDEN-EUROPA
EEN WETGEVENDE LANDDAG VOOR
DE TSJECHEN
De Tsjechen hebben op hun verzoek te
Berlijn vergunning gekregen een Wetge-
venden Landdag samen te stellen, echter
op voorwaarde, dat de wetten, welke ge
publiceerd zullen worden, in overeenstem
ming zullen zyn met de op 15 April 1939
door Hacha te Berlijn geteekende over
eenkomst.
De afgevaardigden zullen door Hacha In
overleg met von Neurath worden aange
wezen en niet gekozen. Twee-derden zul
len deskundigen zijn.
POLEN
ANTI-POOLSCHE UITSPATTINGEN IN
DUITSCH SILEZIë
Volgens Pat duren de anti-Poolsche uit
spattingen in Duitsch Silezië voort. Het
Poolsche persbureau meldt, dat in het
plaatsje Dobrodzien reeds tot tweemaal toe
het gebouw van de Poolsche landbouw
organisatie „Rolnik" het heeft moeten
ontgelden.
SPANJE
DE REPATRIEERING DER ITALIANEN
In nationalistische kringen te Burgos
geeft men te kennen, dat, aangezien de
overwinningsparade zeer nabij is, de Ita-
liaansche vrijwilligers nog slechts zeer
korten tyd in Spanje zullen vertoeven.
Het gros der Italiaansche strijdkrachten
zal zich na het groote militaire feest in
schepen.
Thans is vastgesteld, dat op 19 Mei te
Madrid de groote overwinningsparade zal
worden gehouden.
Verklaard wordt, dat de in Spanje ach
tergebleven Italiaansche legioensoldaten
het land kort na de parade zullen verla
ten.
RUSLAND
De GODSDIENST IN RUSLAND
Yarolavsky, de voorzitter van den bond
van militante atheisten, heeft in een bij
eenkomst van dien bond verklaard, dat
er 30 millioen volwassen geloovigen in
tienduizenden religieuse gemeenten in de
Sovjet-Unie zijn. Hij verbood het gebruik
van geweld tegen de kerken, doch drong
aan op het bezigen van wetenschappelijke
en opvoedende methoden in den strijd
tegen den godsdienst,
PALESTINA
DE TERREUR TE HAIFFA
Te Haiffa, waar de terreur zich thans
schijnt te concentreeren, zijn bij twee aan
slagen twee personen gedood.
De autoriteiten van Tel Aviv hebben
krachtige maatregelen genomen om de
onwettige immigratie tegen te gaan.
Bultenlandsctie berichten
ONTPLOFFING IN GRAANSILO
TE CHICAGO.
Tien tot twintig slachtoffers.
In een graansilo te Chicago heeft zich
een hevige ontploffing voorgedaan, ten
gevolge waarvan het gebouw ineenstortte.
Er ontstond een brand, welke zich tot vier
andere silo's uitbreidde. Men meent te kun
nen zeggen, dat tien tot twintig personen
om het leven gekomen zijn. De schade be
draagt 2 millioen dollar.
VRACHTAUTO MET ARBEIDERS
IN PALESTINA VERONGELUKT.
Op den weg van Haiffa naar Bagdad is
een vrachtauto met arbeiders verongelukt.
Veertig personen werden gewond, waar
van verscheidenen ernstig.
DE OCEAANREIS VAN HET
BRITSCHE KONINGSPAAR.
De „Empress of Australia." ligt stil
in den mist.
De speciale correspondent van Reuter
aan boord van de „Empress of Australia"
seint, dat het schip in verband met den
mist stil heeft gelegen.
Te middernacht had het schip zeventien
uur vastgelegen.
Gisteravond heeft het koningspaar de
beide vertegenwoordigers van de Britsche
pers, de vertegenwoordiger van Reuter,
Gordon Young, en de officieele fotograaf
Horton, aan het diner genoodigd. In den
avond woonden de koning en de koningin
een filmvoorstelling aan boord bij,
DE AMERIKAANSCHE BEROEPS
WEDUWEN.
De praktijken der vergiftigersbenden.
De beide „vergiftigerssyndicaten", welker
praktijken men te Philadelphia op het spoor
is gekomen, zouden de laatste jaren 200
misdaden hebben bedreven. De twee benden
doodden om de gelden van levensverzeke
ringen te kunnen innen. Zij maakten niet
alleen gebruik van vergiftiging door mid
del van arsenicum, antimoon en andere ver
giften, dooh als een spoedige dood noodig
was, namen zij ook wel hun toevlucht tot
„toevallige verdrinking" of automobiel
ongelukken. De benden hadden vele ver
takkingen in alle staten, vooral in New
Jersey en Pennsylvania, en de politie te
Philadelphia staat ondanks medewerking
van andere staten voor talrijke moeilijk
heden. Tot dusver zijn 24 personen in hech
tenis genomen, doch de werkelijke leiders
van de benden heeft men nog niet kunnen
ontdekken.
ONTPLOFFINGEN TE MANCHESTER.
In den afgeloopen nacht hebben zich in
het centrum van Manchester vijf ontplof
fingen voorgedaan, waardoor wel mate-
rieele schade werd aangericht, doch geen
menschen werden getroffen. In alle vijf
gevallen was de springstof, geligniet, in
een brievenbus gedaan.
CASSATIEVERZOEK VAN WEIDMANN
EN MILLION VERWORPEN.
Uit Parijs wordt gemeld, dat het cassa
tieverzoek van Weidmanm en Million, die
door de rechtbank te Versailles ter dood
veroordeeld waren, afgewezen is.
BOETE VOOR ZWART-FRONT-LEIDER
Het gerechtshof te Arnhem heeft uit
spraak gedaan op het hooger beroep, inge
steld door den officier van Justitie tegen
het vonnis der rechtbank te Arnhem, waar
bij A. J. Meyer te Oisterwyk, leider van
„Zwart Front" werd veroordeeld tot een
maand gevangenisstraf voorwaardelijk en
tot 25 boete, subsidiair 25 dagen hechte
nis, wegens beleediging van de Joodsche
bevolkingsgroep in een rede, door hem ge
houden in een openbare vergadering te
Nijmegen.
Het Hof veranderde de door de recht
bank opgelegde straf in 100 boete, sub
sidiair 50 dagen hechtenis.
Dierenmishandeling.
Een veehouder uit de Watergraafsmeer
had op den dag vóór Kerstmis een paard
mishandeld ten aanschouwe van een aan
tal Amsterdammers. Deze hadden zich ge-
ergerd en een politieagent geroepen om
den man te doen bekeuren.
En Woensdag moest nu de veehouder,
J. v. W., voor den Amsterdamschen Politie
rechter, Dr. N. Muller, terecht staan we
gens dierenmishandeling. De man was niet
verschenen, zoodat er zonder hem en over
hem gerecht werd.
De agent van politie, Th. v. Z., vertelde
hoe hij gewaarschuwd was en had gecon
stateerd, dat op de gladde sneeuwstraat
het paard niet verder wilde. Het dier leek
zenuwachtig en v. W. scheen maar één
middel daartegen te weten: ranselen. Hij
sloeg zoo hard, dat het publiek er schande
over sprak. Het paard behoorde den vee
houder niet toe, doch de man trad op voor
den eigenaar. Tegen de omstanders, die
hun misnoegen kenbaar maakten, had v. W
geschreeuwd, dat zij zich nergens mee had
den te bemoeien. De agent had tenslotte
proces-verbaal opgemaakt.
Een voorbijgangster, A. M. A. D., had
eveneens de mishandeling geconstateerd,
Zij had als haar meening te kennen gege
ven, dat het paard wel eens bang kon zijn
voor de sneeuw. De man had toen kwaad
tot de juffrouw geroepen: „Ga jij liever je
kousen stoppen" en „Kruip maar achter de
kachel".
De handelwijze van den veehouder had
de juffrouw zoo onmenschelijk gavonden,
dat zij spontaan naar een politie-agent was
gaan zoeken. En met succes.
De officier van Justitie, mr. J. W. Bosch,
vond het even onmenschelijk en vroeg een
maand gevangenisstraf.
De politierechter wilde zoover niet gaan
en maakte er tenslotte een boete van 25
van.
't Is jammer, dat de kerel er zoo van af
komt!
