•'25535 TROUW- EN VERLOVINGSRINGEN
Vervanging van militairen aan de grens
KERKNIEUWS
JSchoolwedstrijden
•van DOCOS
AGENDA
Academlenleuws
VRIJDAG 28 APRIL 1939
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
VAN ROSSUM DU CHATTEL DRIESSEN
Juweliers - Breestraat 95
Abonnementsprijs: voor. Leiden 18
cent per week; 1 2.50 per kwartaal.
BU onxe agenten JO cent per wvvk;
f 2 60 per kwartaal. Franco per pont
2.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
v.J
HOE WORDT HET WEER?
IETS ZACHTER.
De BUI seint:
Verwachting:
Voor het geheel land: Gedeeltelijk be
wolkt, mogelijk enkele lichte regenbuitjes.
Koude avond en nacht, nog kans op lichte
nachtvorst, overdag iets zachter, matige
wind uit Noord-Noord-Oost.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: bev/olkt, matige N. O. wind
6 gr. C.
Vlissingen: licht bewolkt, matige N. O.
wind, 7 gr. C.
De Bilt: regen en hagel, zwakke Noor
delijke wind, 5 gr. C.
Groningen: bewolkt, zwakke N. N. O,
wind, 7 gr. C.
Maastricht: zwaar bewolkt, zwakke N.
N. O. wind, 4 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT
Het gebied van hoogen luchtdruk neemt
nog in bcteekenis toe. Het vormt thans een
tweede kern boven Scandinavië. Het hoofd
maximum ligt thans nog op den'Oceaan
ten Westen van Ierland. De depressies lig
gen alle op zeer verren afstand in het
Noord-Oosten, in het hooge Noorden en
ver in het Westen op den Oceaan. Een
strookvormig gebied van lagen luchtdruk
strekt zich uit van de Pyreneeën en de
Alpen tot Hongarije. Langs de Noordrand
ligt een gebied van betrokken weer, met
mist en motregen, dat vrijwel geheel
Duitschland bedekt en reikt tot over het
Zuiden van Frankrijk. De temperatuur-te-
genstellingen tusschen de Noord- en Zuid
zijde van dit gebied van langen luchtdruk
zijn nog steeds groot. In de omgeving van
de Noordzee en het Kanaal kreeg het weer
een buiig karakter. De polaire stroomin
gen reiken tot de kust van Portugal en het
Westelijke Middellandsche Zeegebied. Op
IJsland en de Faroer werd het warmer.
LUCIITEMPERATUUR.
9.8 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.!
Van Vrijdagnamiddag 7.48 uur tot
Zaterdagmorgen 4.06 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 29 April
voorm. 11.en nam. 11.25
Maaan onder 2 31 uur Zaterdagnacht.
Maan op 14.27 uur Zaterdagmiddag.
DEKEN H. C. .T. SONDAAL MOET
RUST NEMEN.
Naar de „Tijd" verneemt is de hoog-
eerw. heer H. C. J. Sondaal, Deken van
Haarlem, dezer dagen in de Maria-stich-
ting opgenomen, om aldaar cenige weken
rust te nemen. Voorloopig zal Z.Hoogeerw.
geenerlei bezoek mogen ontvangen.
EM.-PASTOOR C. BROUWERS
OVERLEDEN.
Te Bergen, waar hij den laatsten tijd ver
bleef. is gistermorgen overleden em.-pas
toor C. Brouwers, die vele jaren lang be
last was met de zorg der St. Martinus-pa-
rochie te Boven karspel.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal
a.s. Dinsdag geen audiëntie verleenen.
V Een schandaal
Het overweg-vraagstuk blijft nog een
bestaand schandaal.
Een schandaal is 't, om van het publiek
waaronder ook kinderen te eischen
een bijzondere mate van voorzichtigheid,
als zulks niet noodig is.
En het is niet noodig.
Er zijn menschen genoeg, om onbewaak
te overwegen te bewaken; en er zijn ook
nog middelen mogelijk zónder menschen.
En de verslechtering van de balans der
Spoorwegen tengevolge van deze meer
dere financieele uitgaven zal ook geen
romp beteekenen.
Zeker geen ramp, die in vergelijking kan
komen met het verlies van menschenle-
vens.
Daar zijn ongelukken op onbewaakte
overwegen, welke te wijten zijn aan on
voorzichtigheid.
Maar er zijn er ook, welke een gevolg
zijn van het feit, dat degene, die zulk een
overweg moest passeeren, niet op de hoog
te was van den toestand, of van het feit,
dat de voorzichtigheid niet op de hoogst
mogelijke spanning was gezet, wat in be
paalde gevallen heel verklaarbaar en ze
ker te verontschuldigen kan zjjn. Van de
drie kinderen b.v. die gisteren het slacht
offer zijn geworden van een onbewaakten
overweg, kon toch niet de allergrootste
voorzichtigheid worden geëischt of ver
wacht!
Er moet krachtig geprotesteerd tegen
bet schandaal van de of van vele
onbewaakte overwegen.
De eerbied voor het menschen-
leven komt in die zuinigheid niet tot
uitdrukking integendeel!
V Nieuwe Gedeputeerde
Wij willen hier nog even den nieuwen Ge
deputeerde van de Provincie Zuid-Holland
den heer M. P. van der Weijden in
onzen streek zoo wel bekend onzen ge-
lukwensch aanbieden met zijn verkiezing.
Maar ook wenschen wij geluk de leden
van Prov. Staten, die deze keuze hebben
gedaan.
Een man met practische kennis van
land- en tuinbouw, met practische ken
nis van de, veelvuldig in onze provincie
in het geding komende,- polderzaken een
man als de heer van der Weijden is onge
twijfeld op zijn plaats als Gedeputeerde in
de provincie Zuid-Holland.
Op 3 Juni (abusievelijk werd gemeld:
September) zullen de nieuwe Prov. Sta
ten Gedeputeerden moeten kiezen. Als dan
de heer van der Weyden wordt herkozen,
zal hij, naar verwacht moet worden, moe
ten kiezen tusschen deze functie en het lid
maatschap van de Tweede Kamer. Wij wil
len deze keuze, natuurlijk, aan hem overla
ten. Maar, dat hij ook als Gedeputeerde
goed werk zal kunnen doen, staat vast.
GEBEDSACTIE S.P.L,
„dat S.P.L. de middelen moge vin
den om vele seminaries in de mis
sielanden te helpen bouwen en on
dersteunen",
is de gebedsintentie voor de maand Mei
vanwege het Pauselijk Liefdewerk van den
H. Apostel Petrus tot opleiding van inland-
sche priesters in de missielanden.
De opleiding van priesters moet geschie
den in seminaries: ook voor de toekomstige
Chineesche, Japansche, Afrikaansche en In
dische priesters zijn derhalve seminaries
noodig om hen een deugdelijke opleiding
te geven en hen te vormen tot degelijke en
heilige priesters, waardige arbeiders in den
Wijngaard des Heeren, met bijzondere ge
schiktheid om de zielen van hun eigen volk
naar den Geest te leiden en hen nader tot
God te brengen.
Het stichten en het onderhouden van se
minaries kost echter veel geld, ook in de
missielanden. Gelukkig heeft S.P.L. in den
loop der jaren groote finantieele steun
kunnen verleenen bij het oprichten van se
minaries, maar nog tal van missies vragen
dringende hulp voor het oprichten van
seminaries, welke hulp helaas door de on
gunst der tyden niet verleend kan worden.
De ingezamelde gelden zijn dringend noo
dig voor het jaarlijksche onderhoud der
seminaristen en. slechts zeer weinig blijft
er over voor den bouw van nieuwe semi
naries. Bidt daarom den goeden God, dat
Hij aan S.P.L. de zoo hoognoodige geld
middelen voor den bouw van seminaries in
de missielanden moge verschaffen, opdat de
priesteropleiding gestadigen voortgang
moge vinden. De steun aan seminariebouw
beteekent- deelnemen aan de opleiding van
priesters en „bijdragen tot opleiding van
een heilig priester, beteekent bijdragen aan
het heil van duizenden zielen" (Mgr. de
Ségur).
In dit jaar, waarin het S.P.L. het heuge
lijke feit herdenkt dat het vóór vijftig jaren
door de dames Bigard z.g. opgericht werd,
heeft S.P.L. de bijzondere zorg op zich ge
nomen om mede te werken aan de oprich
ting van het nieuwe centrale seminarie,
het Bigard-seminarie, in den Congo, tot
heil van de Afrikaansche bevolking. Moge
het vertrouwen in de milddadigheid der
Katholieken niet beschaamd worden. God
geve het.
Een ieder kan nog deelnemen aan deze
belangrijke gebedsactie en gebedintenties
aanvragen by:
Mgr. TH. M. P. BEKKERS,
(Postrekening: 8725). te Voorschoten.
DEFENSIE VERSTREKT
INLICHTINGEN.
Eerst als het aantal vrijwilligers
ontoereikend is, zullen werkloozen
worden opgeroepen.
In een ten departemente van Buiten-
landsche Zaken op uitnoodiging van den
chef van den regeeringspersdienst gehou
den persconferentie zijn belangrijke mede
deelingen gedaan over de regeling van
vervanging, verloven en vrijstellingen van
personeel, dat buitengewoon is opgeroe
pen ten behoeve van de uitwydige veilig
heid des lands.
De kapitein van den generalen staf. K.
van Rijn, hoofd van het bureau Mobilisa
tie, heeft omtrent deze regeling medege
deeld, dat in de eerste plaats vrijwillige
dienstplichtigen in aanmerking komen om
militairen, behoorende tot de grens- en
kustbeveiliging, die in de burgermaatschap
pij noode kunnen worden gemist, te ver
vangen en dat voor zoover zich geen vol
doende aantal vrijwilligers mocht aanmel
den, eerst in de tweede plaats werklooze
dienstplichtigen zullen worden opgeroe
pen.
Het staat intusschen wel vast, dat er voor
het verwisselen van mannen aan onze
grenzen velen noodig zullen zijn.
Zij, die in aanmerking komen om door
een ander te worden vervangen, vervullen
sedert enkele weken aan onze grens allen
een taak, welke niet zonder meer door el-
ken anderen dienstplichtige kan worden
overgenomen, b.v. wanneer een infanterist,
die opgeleid is als tirailleur, om zakelijke
of persoonlijke redenen naar huis zou wor
den gezonden, dan moet zijn vervanger
eveneens een infanterist-tirailleur zijn,
terwijl het bovendien iemand van gelijken
rang en liefst ook van ongeveer gelijken
leeftijd moet wezen.
Voor wat de dienstplichtigen betreft,
kan hierbij wordenopgemerkt, dat,
wijl alleen de lichtingen van 1924 tot
en met 1938 werden aangewezen om
een gedeelte van hun dienstplichtigen
de grenzen te doen bewaken, ook de
vervangers tot die lichtingen dienen te
behooren.
Een uitzondering vormen de reserve-of
ficieren, waarvoor een afzonderlijke rege
ling is getroffen of nog wordt voorbereid.
Gebleken is intusschen wel, dat verschei
dene werklooze dienstplichtigen bereid zijn
een vrywillig verblijf aan de grenzen op
zich te nemen.
lederen dag komen er, sedert de voor-
loopige aankondiging van de vervangings
regeling op 20 April j.l. geschiedde, hon
derden aanvragen van dienstplichtigen, die
zich reeds onder de wapenen bevinden, bij
het departement van Defensie binnen en
van andere dienstplichtigen, die tot een
dergelijke vervanging, omdat zij toch werk
loos zijn, zich bereid verklaren. In het ge
heel zijn er reeds veel duizenden brieven
van dergelyken aard binnen gekomen en
de oogst van Donderdag alleen bedroeg
om 4 uur, terwijl de conferentie nog aan
den gang was, 1475 stuks.
Aan het departement van Defensie is
een speciaal bureau voor de vervanging
van buitengewoon opgeroepenen ten be
hoeve van de uitwendige veiligheid, bij af
korting genaamd: het bureau B.O.U.V., in
gesteld.
Een vernuftig kaartensysteem is uitge
dacht, waarbij het departement naar be
hooren komt te weten, wat bij deze rege-
Nederlandsch uitvoer
controle-bureau
Gistermiddag hield het Nederlandsch
Uitvoer-Controle-bureau voor tuinbouw
producten m „Riche" zijn jaarvergadering
Onder de talrijke aanwezigen bevonden
zich de heeren F. V. Valstar, regeerings-
commissaris voor den tuinbouw, ir. W. A.
van der Plassche, inspecteur voor den tuin
bouw, mr. L. Niemöller, secretaris van het
Centraal bureau van veilingen en tal van
bestuurseden van groente- en fruitveilin
gen.
Ir. W. A. v. d. Plassche heette de talrijke
aanwezigen welkom en memoreerde de
werkzamheden van het U.C.B. in het afge-
loopen jaar.
Spreker wees erop, dat de overtuiging,
dat kwaliteitscontrole op de te exporteeren
tuinbouwproducten een noodzakelijke eisch
is, steeds meer veld wint.
De kwaliteitsfactor bij den uitvoer der
tuinbouwproducten voortdurend belang
rijker. In deze moeilijke tyden voor den
tuinbouw is het een lichtpunt, dat de be
hoefte aan tuinbouwproducten toeneemt,
daar de moderne voedingsleer steeds meer
in deze richting gat.
De heer v. d. Plassche sprak den wensch
uit, dat niet alleen het kwantum der pro
ducten, doch vooral ook het prijspeil zal
verbeteren.
Het jaarverslag over 1938 noemt den toe
stand in het tuinbouwbedrijf en in den
exporthandel niet bevredigend, al ver-
toonen enkele veilingen wel wat hoogere
omzetcijfers.
De afgegeven „bewyzen" voor den uit
voer van buitenlandsche groenten en fruit
bedroegen o.a. voor bloemkool in 1938
30.173. K.G. voor 10.088 K.G. sla, 129.820
ling nu noodzakelijk is en aan de hand
waarvan met de grootst mogelijke objecti
viteit en accuratesse kan worden nagegaan,
wie inderdaad vervangen kunnen worden
en wie voor hen in de plaats zullen treden.
Slechts bij enkele corpsen, zooals de lucht
doelartillerie, de kustartillerie, de lucht
vaarttroepen en het derde regiment genie
troepen, die reeds vrijwel geheel zijn op
geroepen, zal de mogelijkheid van vervan
ging uiteraard gering zijn, gezien de bo
vengenoemde voorwaarde, dat de vervan
ger steeds iemand van hetzelfde wapen
onderdeel en van gelijke opleiding moet
zijn.
Aan de burgemeesters van alle gemeen
ten is opgave gevraagd van de dienstplich
tige werkloozen, hetgeen naar schatting
ongeveer 35.000 personen zijn.
De heer P. A. Ravelli, referendaris by
het departement van Defensie, die met de
regeling der vrijstellingen en verloven is
belast, gaf vervolgens een overzicht van
den gang van zaken in dit opzicht.
Elke aanvraag om klein of groot verlof
uit hoofde van onmisbaarheid in de bur
germaatschappij, die bij het departement
via de korpsen binnenkomt, gaat
naar de daartoe aangewezen adviesinstan
tie, d.w.z. naar den directeur-generaal van
den Arbeid, den inspecteur-generaal voor
de Scheepvaart of naar den burgemeester
van de gemeente, waarin de desbetreffen
de dienstplichtige zyn bedrijf of beroep
uitoefent.
Eerst nadat de kaart met de verkregen
inlichtingen weer bij het departement is
binnengekomen, kan de beslissing omtrent
het verzoek worden genomen. Wel moet
een beroep op geduld worden gedaan, ter
wijl persoonlijke bezoeken en telegram
men slechts vertraging in den algemeenen
gang van zaken kunnen brengen. De ver
zoekers dienen hun aanvraag op ongeze
geld papier, gericht tot den minister van
Defensie, niet rechtstreeks by het departe
ment, doch bij hun corpscommandant, in.
Bedrijven met veel personeel kunnen recht
streeks aan het departement verloven aan
vragen. onder nauwkeurige opgave van de
personen, voor wie dit moet gelden.
Een ernstig beroep op het geheele Ne-
derlandsche volk worde gedaan om voor
hen, die thans in het belang van ons vader
land hun militairen plicht vervullen, de
meest mogelijke medewerking en welwil
lendheid in acht te nemen, opdat straks
iedere dienstplichtige zijn werkkring of
cliënteele onveranderd terugvinde.
Ten slotte heeft de heer Oosterhoff,
hoofdambtenaar aan het departement van
Defensie, nog eenige mededeelingen ge
daan betreffende de financieele zijde van
ds onderhavige regeling.
Zij komen hierop neer, dat de steun
bedragen voor de opgeroepen werk
looze dienstplichtigen, betzij dat zij
reeds onder de wapenen zijn. dan wel
wanneer zij als vervangers zullen od-
treden, geen vermindering zullen on
dergaan, althans dat zij er financieel
geen nadeel van zullen hebben.
Ook in de kostwinnersvergoeding wordt
geen wijziging gebracht.
Aan het einde van deze mededeelingen
moge er nog op worden gewezen, dat al
leen het departement van Defensie beslist
wie vervangen zullen worden en wie de
vervangers zullen zyn, zoodat in geen en
kel opzicht sprake kan zijn van een finan
cieel remplaganten-systeem, dat de finan-
cieel-sterkeren boven de minder-draag-
krachtigen kan bevoorrechten.
K.G. breekpeen en 184.791 K.G. uien. De
totale uitvoer van uien bedroeg 106.684.561
K.G.
In het overzicht van den uitvoer van de
onder de wettelijke controle vallende pro
ducten in K.G. (netto) werden o.m. ver
meld: 14.750.963 K.G. bloemkool, 28.671.646
K.G. komkommers, 3.140.213 K.G. meloe
nen. 7.251.426 K.G. bospeen, 8.073.821 K.K.
druiven, 8.311.739 K. G. breekpeen,
19.899.593 K.G. sla en 38.930.332 K.G. to
maten.
Het jaarverslag werd goedgekeurd,
waarna tenslotte de directeur van het
U.C.B. de heer W. Klamer, eenige mede
delingen deed betreffende de gewyzigde
statuten.
Spr. herinnerde er aap, dat het U.C.B.
voortgekomen is uit den wensch tot vrij
willige contrale bij veilingen en expor
teurs. De uitkomsten van de vrijwillige
controle waren zoo gunstig, dat in den loop
van jaren de Regeering middels de Land-
bouwuitvoerwet de verplichte controle
voor een groot aantal producten invoerde.
Deze sterk gewyzigde stand van zaken
heeft thans geleid tot statutenwijzigingen,
mede op eisch van den Minister door het
bestuur tot stand gebracht.
De veilingen en exporteurs, die tot dus
verre leden waren, zijn dat thans niet meer
Slechts de veiling- en exporteursorganisa
ties zijn als zoodanig lid van de vereeni-
ging, die ook een anderen naam krijgt en
Uitvoercontrole Bureau op Tuinbouwpro
ducten zal heeten. Iedere veiling, welke by
de controle wenscht te worden ingescha
keld, zal door het bestuur moeten worden
erkend; ook zal geen exporteur meer een
uitvoervergunning kunnen krijgen, voor
hij bij het U.C.B. is ingeschreven. Wanneer
een veiling of exporteur de belangen van
den export schaadt, zal hy geschrapt of ge
schorst kunnen worden; ook zal hem een
boete tot een maximum van 10.000 kun-
Dll nummer beslaat uil
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De beide Huizen van het Britsche parle
ment hebben gisteren de invoering van
den dienstplichtt goedgekeurd. (3de blad).
De Iersche premier de Valera heeft plot
seling zijn reis naar Amerika uitgesteld.
(3dé blad).
Binnenland
De Tweede Kamer heeft het wetsontwerp
autovervoer personen gisteren aangenomen.
De wijziging van de Electriciteitswet werd
verworpen. (3de blad).
Nadere bijzonderheden over de vervan
ging van buitengewoon opgeroepen dienst
plichtigen. (1ste blad).
Vergadering van het Nederlandsch Uit-
voer-Controle-Bureau. (1ste blad).
Lelden
Ambtsaanvaarding prof. dr. Casimlr.
(lste blad).
Onderscheiding presidente Kath. Vrou
wenbond. (2de blad).
De tweede-eeuwfeestviering Kath. Arm
bestuur. (2de blad).
Bezoekt ZATERDAG a.s. d«
op het SPORTPARK, Haagweg. Aanv. 2 u.
Entree 10 cent. Jongens 5 cent
LEIDEN.
be avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Z a t e r-
U a g 22 tot en met Vrijdag 28 April
a.s. waargenomen door de apotheken: Tot
Hulp der Menschheid, Hooigracht 48, Tel.
1060; en A. J. Donk, Doezastraat 31, tel.
1313.
Te Oegsgteest: Oegstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, Tel. 274.
nen worden opgelegd. Op dergelijke maat
regelen staat beroep open bij een door den
Minister aan te wijzen Raad van Beroep.
Het bestuur zal voortaan samengesteld
zijn uit 4 leden, aan te wijzen door het
Centraal Bureau, 5 exporturs en 1 lid, aan
te wijzen door de drie Centrale Landbouw
organisaties.
Uit de vergadering kwam van vele zijden
protest tegen deze ingrijpende maatregelen
waarin de ledenvergadering niet is gekend
De directeur voerde echter aan, dat
krachtens de oude statuten het bestuur al
leen recht had de statuten naar goeddun
ken te wijzigen, en dat bovendien de wijzi
gingen geen verzinsel waren van het U.C.
B.-bestuur, doch gebaseerd waren op
eischen van den Minister. Spr. ontkende
niet, dat de maatregelen autoritair waren,
doch de autoriteit lag in dit geval elders.
De eigenaardige organisatorische opbouw
van het U.C.B. bracht nu eenmaal met
zich, dat de ledenvergadering ten deze
niets te beslissen had. Spr. wees er overi
gens op, dat de samenstelling van het be
stuur een waarborg kon zijn tegen even-
tueele ambtenarij in de toepassing der
nieuwe maatregelen.
Hoewel onder protest van enkele afge
vaardigden, schoot de vergadering niet an
ders over, dan van de gewyzigde statuten
kennis te nemen.
LEIDEN. Bevorderd: tot doctor
in de Geneeskunde, op proefschrift geti
teld: „De röntgenologische diagnostiek
der sclerose van hart en aorta" de heer H.
A. Snellen, geboren te Utrecht; bevorderd
tot doctor in de Rechtsgeleerdheid, op
proefschrift getiteld „Evenredige verte
genwoordiging en volksvertegenwoordi
ging", de heer R. H. Pos, geboren te Para
maribo.
Geslaagd: doctoraal examen
rechten: de heeren J. W. Duys, Den Haag,
Th. Sprey, Alphen a/d Rijn en mej.
B. Ch. Bouman, Leiden (verbeterd be
richt); doctoraal examen Geneeskunde:
de heeren F. M. van Poll, Den Haag; F.
Backer, Schiedam en mej. Th. van Bockel,
Leiden; Artsexamen le gedeelte: mej.
K. A. Bakker, Den Haag en de heeren N.
Versteeg, Voorburg, C. H. Flim, Leiden,
E. H. Chardon, Delft, A. v. d. Valk, Den
Haag: bevorderd tot arts: de heer A. H.
ten Cate, Leiden.
