Dienstplicht door Engelsch
parlement aanvaard
De oppositie had weinig succes
BUITENLAND
De Valera stelt zijn
reis uit
VFIJDAG 28 APRIL 1939
DE LEIOSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 10
VERDEDIGING DOOR CHAMBERLAIN
In Hoogerhuis was niet eens
hooidelijke stemming noodig
De beide Huizen van het Britsche par
lement hebben de motie der regeering,
waarin de invoering van den dienstplicht
en de beteugeling der oorlogswinst worden
goedgekeurd, aangenomen. In het Lagerhuis
werden 376 stemmen vóór en 145 stemmen
tegen de motie uitgebracht. De goedkeuring
van het Hoogerhuis werd zonder hoofde
lijke stemming verkregen.
In zijn rede ter verdediging van het re-
gecringsvoorstel deed Chamberlain een
dringend beroep op de oppositie, ook met
het oog op den indruk in het buitenland,
grondig te overwegen, of zij haar afwijzend
standpunt wilde handhaven. Hij legde nog
maals den nadruk op de krachtige maat
regelen tegen ongerechtvaardigde oorlogs
winsten, en citeerde ten slotte zelfs de in
stemming van een Fransche communistisch
blad met den conscripticmaatregel.
Hij slaagde er echter niet in, de oppositie
te overtuigen. De Labour-leider Attlee bleef
afkecrig van dienstplicht en betoogde, dat
de invoering van den dienstplicht in het
land tweedracht zou zaaien, nu eenheid
zoo hoog noodig is.
Veel succes had Attlee echter niet, want
het Labour-amendement op de motie werd
verworpen met 380 tegen 143 stemmen.
LOS VAN DEN INHOUD VAN
HITLERS REDE.
Bij de indiening van de regeeringsmotie
inzake de invoering van den dienstplicht
heeft minister-president Chamberlain gis
teren in het Lagerhuis het afgekondigde
besluit aan een nadere beschouwing onder
worpen.
Chamberlain meende, dat het van belang
was dat het conscriptie-besluit deze week
werd bekend gemaakt, aangezien, wanneer
het was uitgesteld tot volgende week, bijna
elke beslissing welke genomen zou zijn, in
verband zou hebben gestaan met de rede
van den Duitschen rijkskanselier.
Wij hebben, aldus spreker, geen
inlichtingen met betrekking tot
den inhoud van die rede, onze voor
stellen zijn volkomen onafhankelijk
daarvan en het is goed dat de heele
wereld dit duidelijk weet.
Allereerst verdedigde zich de minister
president tegen de door de oppositie tegen
hem ingebrachte beschuldiging, dat hij zijn
belofte, in vredestijd geen dienstplicht in te
voeren, verbroken had. Chamberlain zeide,
dat hij sindsdien van gedachten veranderd
was, en dat zijns inziens iedereen daartoe
het recht had, wanneer de omstandigheden
veranderden.
Het is een feit, dat wij thans niet meer
gelooven, dat aan'de behoeften van het land
kan worden voldaan door een stelsel van
vrijwillige dienstneming, als dit stelsel niet
wordt aangevuld.
Dat zou beteekenen, dat wij de maat
regelen, welke wy voor de bescherming van
het land noodig achten, niet zouden kunnen
nemen zonder algemeene verkiezingen.
„Ik kan mij indenken, aldus Ohamber-
laine dat de zaak zóó op de spits gedreven
zou kunnen worden, dat de regeering geen
andere keus zou hebben (applaus op de mi-
nistersbanken), doch het is zeker, dat dan
een zeer zware verantwoordelijkheid zou
rusten op de schouders van hen, die ons in
dezen tijd tot een dergelijke uiterste con
sequentie zouden dwingen".
Wijzende op de omstandigheden, welke
de regeering hadden genoopt, dit gewichtig
besluit te nemen, vroeg Chamberlain, of er
eenig lid was, dat niet inzag, dat voor de
garanties aan Polen, Griekenland en Roe
menië, Engelands verantwoordelijkheid ge
weldig is toegenomen, (toejuichingen in de
regeeringsbanken).
Chamberlain vroeg verder, of er iemand
was, die niet inzag, dat de bedoeling van
deze garanties allereerst het voorkomen
van oorlog was, doch dat zij, wanneer zij
•hun uitwerking niet willen missen, ver
trouwen dienen in te boezemen, niet alleen
in de landen, waaraan wij ze gegeven heb
ben, doch in heel Europa, dat wij van
plan zy'n, vol te houden en door te zetten
tot het einde toe. (toejuichingen).
Wij hebben immers gezien, aldus Cham
berlain, dat twijfel is uitgesproken omtrent
onze vastberadenheid en dat van hoofdstad
tot hoofdstad de hatelijkheid de ronde heeft
gedaan, dat Engeland bereid was, tot den
laatsten Franschen soldaat te vechten.
Het is ons steeds duidelijker geworden,
dat alle pogingen, een hecht front op te
bouwen tegen het denkbeeld van over-
heersching door geweld, door dezen twijfel
werd belemmerd.
Het is naar m'jn meening van belang,
d"'c weldige afwijwing door dit land van
een zijner meest geliefde tradities niet te
kleineeren.
Ik wil niet den indruk wekken, zoo ver
klaarde Chamberlain nog, dat naar mijn
meening een oorlog ophanden is. Ik geloof
niet, dat de toestand zóó is, dat een klein
gewicht aan deze of gene zijde van de ba
lans beslissend zou kunnen zijn voor de
vraag, of er oorlog komt of niet.
Ik zou een beroep willen doen op de
leden der oppositie, niet overijld te werk te
gaan door het nemen van een onherroepe
lijk besluit, dat elders twijfel zou kunnen
wekken omtrent onzen vastberaden wil,
volledig onze rol te vervullen bij het voeren
van een politiek, die door hen evenzeer als
door ons wordt goedgekeurd.
Wat mij betreft, ik geloof niet, dat dit
land ooit zoo eensgezind was als thans in
zijn goedkeuring van de regeeringspolitiek
tegen de machten der agressie (toejuichin
gen).
Ik geloof ook niet, dat er een maatregel
is, welke het land zou weigeren te nemen,
indien het inziet, dat die maatregel nood
zakelijk is voor het succes van die politiek"
(toejuichingen).
De houding van Labour en Liberalen.
Vervolgens diende Attlee het amende
ment op de regeeringsmotie van de arbei
derspartij in.
Wij zijn, aldus Attlee, tegen invoering
van den dienstplicht, omdat wij gelooven,
dat deze, verre van het land te versterken,
het in een tijd, waarin het sterk en eens
gezind moet zijn, zal verzwakken en ver-
deelen. Wij zijn er van overtuigd, dat de
voorstellen der regeering een verkeerden
grondslag hebben en nadeelig zijn voor het
land en wij moeten ons er over beklagen,
dat deze groote afwijking van het beginsel
van vrijwillige dienstneming in allerijl door
het huis moet worden 'behandeld.
De liberale leider Sinclair betoogde, dat
de vrijwillige dienst boven den dienstplicht
te verkiezen was en zeide, ter voorkoming
van misverstand in het buitenland, prijs te
stellen op de verklaring, dat zijn amende
ment slechts betrekking had op speciale
overwegingen en was ingediend, omdat
naar zijn meening andere maatregelen en
middelen noodig zouden zijn, om het land
in staat te stellen zijn volledige bijdrage
te leveren in den weerstand tegen de agres-
DE STEMMING.
Het Lagerhuis heeft tenslotte de door de
regeering ingediende motie ten aanzien
van den dienstplicht met 376 tegen 145
stemmen aangenomen.
Het amendement van de Labour-partjj
werd verworpen met 380 tegen 143 stem
men.
Onder de zeven leden der liberale op
positie, die vóór de motie der regeering in
zake den militairen dienstplicht hebben ge
stemd, bevonden zich Lloyd George en drie
van zijn familieleden.
OOK HOOGERHUIS KEURT
DIENSTPLICHT GOED.
Het Hoogerhuis heeft de motie, waarin
het beleid der regeering ten aanzien van
den dienstplicht wordt goedgekeurd, zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Bnltenlandsctie Berichten
DE AMERIKAANSCHE GIFMENGERS
BENDE.
Hoe de affaire uitkwam.
De ontdekking to Philadelphia van een
gifmengersbende, die ruim honderd slacht
offers heeft gemaakt, heeft sensatie ge
wekt. De Italiaansche Carina Favato
bracht de zaak aan het rollen door te be
kennen drie mannen met arsenicum te heb
ben vergiftigd en door een anderen Ita
liaan, Cesar Valenti, te beschuldigen tot
de misdaden aangezet te hebben en de lei
der te zijn van een „vakvereeniging van
gifmengers" De politie is er in geslaagd
Valenti op te sporen: hij bevond zich in
een gevangenis te New-York, waar hij was
opgesloten wegens ongeoorloofden ver
koop van sterken drank. De „vakvereeni
ging" functionneerde al tien jaar met me
deplichtigheid van vrouwen, die haar
mannen vergiftigden om verzekeringsgel
den te innen. Reeds zijn 17 personen inge
sloten. De meesten zijn weduwen die haar
echtgenooten met vergif om het leven heb
ben gebracht.
FORD KOMT MET NIEUW
LANDBOUWWERKTUIG.
Henry Ford heeft gisteren aangekon
digd. dat zijn automobielfabrieken zouden
beginnen met de vervaardiging van een
tractor-ploeg, welke, naar hij gelooft, een
revolutie teweeg zal brengen in het boe
renbedrijf op basis van massaproductie.
OCJ1TSCHLAND
WAARSCHUWING TEGEN SPIONNEN.
Men heeft in Duitschland een waar
schuwing aangeplakt, waarin de burgers
aanbevolen wordt spionnen te wantrou
wen. Men wordt er voor gewaarschuwd,
dat men niet babbelen moet met onbeken
den en dat men er voor moet waken, dat er
geen onachtzaamheid geschiedt ten aanzien
van staatsmateriaal.
Ten slotte wordt er aan herinnerd, dat
iedere daad van spionnage of iedere po
ging daartoe met den dood wordt ge
straft.
TSJECHEN HULDIGEN WILSON.
Zooals de Tsjechen op den verjaardag
van Hitier bloemen hebben gelegd op het
monument voor Johannes Hus te Praag,
hebben zij gisteren, aan den vooravond
van Hitler's rede, bij het standbeeld van
Wilson betoogd. Toen de politie arriveer
de, was het voetstuk reeds bedekt met
bloemen. Bovendien trachtte men de po
litie om den tuin te leiden: terwijl sommi
gen de aandacht der agenten afleidden,
wierpen anderen van verre hun bloemen
naar het standbeeld. De politie moest ver
sterking vragen. Een groote menigte ver
zamelde zich bij het standbeeld.
ENGELAND
DE DIPLOMATIEKE BESPREKINGEN
MET RUSLAND.
De beraadslagingen tusschen Groot-Brit-
tannië en Sovjet-Rusland zijn een stap
verder gekomen, daar de door de Sovjet-
regeering ingediende voorstellen te Lon
den zijn bestudeerd.
Volgens den diplomatieken correspon
dent van Reuter heeft de Britsche ambas
sadeur te Moskou, Seeds, thans opdracht
gekregen eenige opmerkingen en sugges
ties te maken aan het Kreml.
Het verluidt, dat de Britsche regeering
zich thans wenscht te vergewissen van de
houding der Sovjet-Unie nopens het voor
stel, dat de Sovjet-Unie bereid zou kunnen
worden gevonden steun te verleenen aan
iederen buurstaat, welke, door agressie
bedreigd, hulp zou kunnen vragen.
Er wordt nog steeds een groote reserve
in acht genomen tegenover de besprekin
gen te Moskou, doch bevoegde kringen ge
looven, dat het mogelijk zal zijn volledige
militairen bijstand te verkrijgen van Sov
jet Rusland of met de Sovjet-Unie verbon
den te worden door een formeel bondge
nootschap.
IERLAND
WEGENS „ZEKERE ERNSTIGE
GEBEURTENIS".
De Iersche premier, De Valera, heeft
gistermiddag in den Dail medegedeeld, dat
hij zijn reis naar Amerika heeft uitgesteld
vanwege „zekere ernstige gebeurtenis van
gisteren". Vrij algemeen wordt aangeno
men, aldus Reuter, dat De Valera hiermede
de invoering van den dienstplicht in En
geland heeft bedoeld, die voor Ierland con
sequenties van bijzonderen aard heeft. De
Valera verklaarde, dat hij het niet in het
openbaar belang achtte, hieromtrent nade
re mededeelingen te doen.
DE VALERA
De Iersche premier zou vandaag naar de
Vereenigde Staten zijn vertrokken om het
Iersche paviljoen op de New Yorksche we
reldtentoonstelling te openen. Ook lag het
in het voornemen, een bezoek aan Wash
ington te brengen, waar De Valera de gast
zou zijn van president Roosevelt op het
Witte Huis.
Reuter verneemt, dat de wijziging in de
plannen van de Valera voortspruit uit de
aanneming van de dienstplichtwet in En
geland en het verband met de aldaar wo
nende Ieren en in het bijzonder de natio
nalistische minderheid in Noord-Ierland,
welke naar de opvatting der regeering
van Eire onder jurisdictie worden gehou
den van een regeering, welke zij niet wen-
schen.
Om die reden zou de Valera zich, zoo
lang de verdeeling van Ierland bestaat,
verzetten tegen dienstplicht in eenig deel
van Ierland.
De premier van Ulster (Noord-Ierland)
heeft Chamberlain verzocht het dienst
plichtplan op Noord-Ierland toe te pas
sen.
BLOEMBOLLENVELDEN BU
BREEZAND.
De jaarlijksche groote trek naar de
bloembollenvelden in de omstreken van
Haarlem en Leiden is zoo langzamerhand
uitgegroeid tot een traditie, welke het doet
voorkomen als zouden op andere plaatsen
in ons land geen bollenvelden te vinden
zijn. En toch is dit niet waar, zoo schrijft
ons de K.N.A.C.
Behalve in de buurt van Beverwijk en
Alkmaar en in het Westland, waar de vel
den echter geenszins een aaneengesloten
kleurrijk geheel vormen, liggen er in de
omgeving van het plaatsje Breezand in
Noordholland een aantal bloemenvelden,
die in pracht kunnen wedijveren met de
mooiste velden tusschen Haarlem en Lei
den. Door hun Noordelijke ligging is de
bloei van deze bollenvelden ltijd later dan
van de velden in andere gedeelten van ons
land. Zondag a.s. zullen echter alle soor
ten vroege tulpen, de late narcissen en ge
deeltelijk de hyacinthen in bloei staan.
De bollenvelden bij Breezand vormen
als het ware een breede, kleurige bloemen
krans om 't dorpje heen, dat met zijn spit
se licht gekleurde kerktorentje oprijst tus
schen de uitgestrekte narcissen-, hyacin
ten- en tulpenvelden.
Vooral voor hen, die in het Noordelijk
deel van het land wonen, liggen de Bree-
zandsche bollenvelden zoo gunstig, omdat
zij via den Afsluitdijk zeer gemakkelijk
bereikbaar zijn. Ook voor de bezoekers uit
Noordholland, die eens niet de traditio-
neele tocht langs de bollenvelden van Hil-
legom, Lisse en Sassenheim of tusschen Be
verwijk en Alkmaar willen maken, zijn de
bollenvelden bij Breezand zeer aanbeve
lenswaardig.
Komende uit de richting van den Af
sluitdijk kan men bij Ewijcksluis links af
slaan naar Anna Paulowna, Gaat men
daarna een der zijwegen rechts in, dan
rijdt men al spoedig tusschen de mooiste
velden door. De wegen in de omgeving van
Breezand zijn weliswaar smal doch zeer
goed berijdbaar. Slechts zal men moeten
opassen voor de enkele onbewaakte over
wegen, welke hier voorkomen.
Toch hebben deze onbewaakte overwe
gen in de tramlijn Den HelderSchagen
ook hun goede zijde omdat zij punten vor
men, die door hun hoogere ligging een
schitterend uitzicht over de velden bieden.
Het loont zeer de moeite bij deze overwe
gen den wagen te verlaten om op de over
wegen de uitgestrekte bloemenvelden in
den omtrek te bewonderen.
Komt men uit de richting Alkmaar, dan
kan men even na de brug over het Noord-
hollandsch kanaal bij de Kooi rechtsaf
gaan bij de splitsing om zoo op de wegen
in de omgeving van Breezand te komen.
Zeer goed is deze tocht naar Nederland's
Noordelijkste bollenvelden te vereenigen
met een tocht langs bosch en duinen. Men
kan dan van de Kooi over Julianadorp,
Callantsoog, Petten, Groet, Catrijp, Schoorl
en Bergen naar Alkmaar rijden. Dit is een
tochtje, waarbij men zeer onder de beko
ring zal komen van het afwisselend na
tuurschoon, dat de natuur in deze streek
kan bieden.
AMERIKA
BIJZONDERE MAATREGELEN IN
WALLSTREET.
In verband met rede van Hitier.
Teneinde het hoofd te bieden aan de
drukte, welke men in financieele kringen
te New-York ingevolge de door Hitier te
houden redevoering verwacht, hebben de
makelaars in Wallstreet besloten uitzon
derlijke en tot dusver nooit voorgekomen
maatregelen te treffen.
De commissiehuizen, welke zich met in
ternationale transacties bezig houden, heb
ben hun kantoren geopend om 5 uur 30
(Amerikaansche tijd) in den ochtend. De
minder vooraanstaande firma's hebben be
sloten hun kantoren eveneens twee uur
eerder dan gewoonlijk te openen.
GEEN TWEEDE BOODSCHAP VAN
ROOSEVELT.
Men wijst er op, dat de geruchten over
de houding der Vereenigde Staten, in het
geval, dat .de redevoering van Hitier niet
volstrekt negatief zou zijn, zuiver specu
laties zijn, aangezien de houding der Ame
rikaansche regeering ongewijzigd blijft.
Men voegt hieraan toe, dat er op het
oogenblik geen sprake is van een terug
keer van den Amerikaanschen ambassa
deur naar Berlijn, noch van een nieuwe
boodschap van Roosevelt.
DE VLOOT PASSEERT HET PANAMA
KANAAL.
De vloot der Vereenigde Staten is be
gonnen met haar doortocht door het Pa
nama-kanaal naar den Stillen Oceaan. Het
geheele verkeer der koopvaardij is stil
gelegd. De oevers van het kanaal en de
sluizen worden bewaakt door mitraillis-
ten, een voorzorgsmaatregel, welke nog
nimmer in vredestijd is genomen.
EEN FANTASTISCH PLAN.
Een samenkomst van Mussolini, Hitler en
Roosevelt.
De correspondent van de „New York Ti
mes" te Washington schrijft, dat eenige
maanden geleden, vermoedelijk tusschen
Mei en September van het vorig jaar, pre
sident Roosevelt Mussolini heeft gepolst,
en door hem ook Hitler, of het mogelijk
zou zijn, dat deze drie staatslieden een on
derhoud zouden hebben, ofwel op zee, of
wel bij een neutraal eiland, bijvoorbeeld
een der Azoren.
In Washington veronderstelt men, aldus
verklaart de „New York Times" verder,
dat de Duce de voorstellen heeft overge
bracht aan Hitier, doch dat deze heeft me
degedeeld, dat hij Europa niet kon verla
ten, zelfs indien hij geloofde, dat hierdoor
een regeling mogelijk zou zijn.
Het blad schrijft verder, dat de presi
dent vermoedelijk de dictators heeft ge
polst toen de crisis van München zich
vormde en voor hij overging tot zijn tele
gram aan de beide dictators, waarin hij
hen verzocht geen oorlog te maken over
de Sudeten-kwestie.
POLEN
EEN BOODSCHAP VAN HET POOLSCHE
EPISCOPAAT.
Zoolang moreel recht ontbreekt.
De conferentie van het Poolsche Episco
paat heeft een boodschap gericht tot alle
geloovigen, waarin o.m. verklaard wordt:
„Polen, dat den vrede wil, heeft zich
gedwongen gezien zijn middelen tot natio
nale defensie aan te vullen. In verband
met het ontbreken van moreel recht in de
internationale betrekkingen blijft slechts
een krachtig leger een waarborg voor de
veiligheid der grenzen en de rechten en de
onafhankelijkheid. Het geheele volk heeft
zich meer dan ooit geschaard rondom het
zegevierende leger. Aanbiedingen van geld,
goederen en levens stroomen van alle kan
ten toe.
Onze onderhavige boodschap is ingege
ven door den priesterplicht tot een diep ge
voel van vaderlandsliefde. Wij moeten een
onwrikbaar vertrouwen bewaren in de
Voorzienigheid en een Christelijke kalmte
in het tijdperk van historisch belang, dat
Polen thans beleeft. Wij bepleiten de be
ginselen van broederlijke samenwerking
der volken, wij willen om ons heen propa-
geeren, niet de leuze van overweldiging,
maar 't licht der Christel, beschaving. Te
genover de oorlogsdreigingen zullen wij
kalmte, verstand en waardigheid behou
den. Wij zullen ons niet laten overheer-
schen door paniekstemmingen, geruchten
en provocaties.
Wij zijn tot alles bereid. Wij zullen vu
rig samenwerken met de staatsautoritei-
ten bij de uitvoering der maatregelen, die
het leven des lands voorbereiden voor de
mogelijkheid van een oorlog voor de ver
dediging van het vaderland, het geloof, de
vrijheid van godsdienst en geweten, de vrij
heid van geest, het nationale leven. In dien
geest van verzoening, maar tegelijkertijd
in een geest van onbuigzame verdediging,
sluiten wij ons aan bij de sublieme bood
schappen van vrede en rechtvaardigheid
van den Heiligen Vader, Pius Xn".
De boodschap eindigt met een uitnoodi-
ging tot de priesters en geloovigen om te
bidden voor den wereldvrede.
BOYCOT VAN DUITSCHE GOEDEREN.
De Poolsche organisaties van kleinhan
delaren hebben besloten te producten van
de Duitsche firma Henckel, die in een pro
paganda-brochure een voor de Polen be-
leedigend artikel had opgenomen, te boy
cotten. De producten dezer firma, onder
meer de Pesilzeep, waren in Polen zeer ge
vraagd.
