STADS
NIEUWS
VRIJDAG 14 APRIL 1939
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 1 2.53 per kwartaal
Bij onze «genten ^0 cent per wvvk;
2.60 per kwartaal. Franco peT port
t 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
BETROKKEN MET EEN1GE BUITJES.
De Bilt seint:
Verwachting:
Voor dc kuststrook: Eenige buitjes, ge
heel bedekt of zwaar bewolkt, weinig ver
andering in temperatuur, matige Zuide
lijke tot Westelijke wind.
Voor het binnenland: Eenige regen met
kans op plaatselijk onweer, geheel bedekt
of zwaar bewolkt, nog iets kouder dan
vandaag, zwakke tot matige wind uit Zui
delijke tot Westelijke richtingen.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: betrokken, matige Z. Z. W.
wind, 9 gr. C.
Vlissingen: betrokken, zwakke W. Z. W.
wind, 10 gr. C.
De Bilt: zwaar bewolkt, matige W. Z. W.
wind, 13 gr. C.
Groningen, zwaar bewolkt, zwakke Z.
W. wind, 12 gr. C.
Maastricht: zwaar bewolkt: zwakke Z.
Z. W. wind, 15 gr. C.
li li
USI,'II WEEKOVERZICHT.
O vér Zuid-Europa blijft de hooge druk
nog stand houden, zoodat Frankrijk en
Duitschland nog steeds onder invloed staan
van de tropische luchtmassa's, welke uit
het Middellandsche Zee-bekken worden
aangevoerd. In ons land werd de tropische
lucht in den loop van den nacht verdron
gen door polaire luchtmassa's uit het Wes
ten. Dientengevolge trad een lichte afkoe
ling in, terwijl bijna overal eenige regen
viel. Over Normandië cn Bretagne be
vindt zich neg een kleine storing, welke
aldaar hedenmorgen regen veroorzaakte
en waarschijnlijk op de weersontwikke
ling ten onzent ook nog eenigen invloed
zal hebben. Zij houdt althans het doordrin
gen van de polaire lucht over Duitschland
even tegen. De Oceaan-depressie is verder
opgevuld, haar kern licht thans ten Zui
den van IJsland, over de Britsche Eilan
den bleef het licht buiig. Een volgende de
pressie ligt bij de Zuidkust van Groen
land, zij zal echter op het weer in West-
Europa weinig directen invloed uitoefe
nen. Over Scandinavië is de luchtdruk
steeds verder dalende cn een afzonderlijke
kern van lagen luchtdruk heeft zich voor
de kust van Noorwegen ontwikkeld.
LUCHTEMPERATUUR.
12.7 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Vrijdagnamiddag 7,25 uur tot
Zaterdagmorgen 4.36 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 15
April nam. 12.10 uur.
Maan op 3.13 uur Zaterdagnacht.
Maan onder 14.35 uur Zaterdagmiddag.
IS HET OFFER NIET TE GROOT?!
Ondergcteekendc verzoekt beleefd opna
me voor het volgende. Bij voorbaat hartelijk
dank.
Met belangstelling heeft ondergeteeken-
de de mededeelingen en beschouwingen in
uw courant gelezen van 12 en 13 April j.l.
over het voornemen der rogcering, om
maatregelen te treffen, teneinde het leger
op grootere sterkte te brengen
Met instemming heb ik dc meening uit dc
„Volkskrant" gevolgd, welke zoo terecht de
bezwaren aantoont, om dc eerste oefenings-
tijd te verlengen op 17 18 maanden.
Als vader van een gezegend gezin met
10 kinderen, van wie de oudste zijn dienst
plicht aan de grens vervult, is het offer
toch al zwaar genoeg, als men zijn eenigste
mede-kostwinner in het gezin voor 11 maan-
DE A.S. GEMEENTERAADS
VERKIEZING.
Adviescommissie R.K. Staatspartij.
Door dc Adviescommissie van de R.K.
Staatspartij afdeeling Leiden wordt het
volgende advies gegeven voor de volgorde
op de definitieve candidatenlijst voor Lid
van den Gemeenteraad: 1. Th. B. J. Wil-
mer, 2. Mr. A. F. L. M. Tepe, 3. Th. M. W.
Bergers, 4. H. Lombcrt, 5. J. A. M. van
Oijen, 6. Mr. H. F. A. Donders, 7. H. L. J.
Tobé, 8. A. van Dijk.
De stemming door de leden Voor de nos.
1 t/m 8 heeft plaats op Zondag 23 April
a.s., en voor de nos. 9 t/m 15 op de can
didatenlijst op Zondag 30 April a.s.
(De Katholieke Staatspartij heeft nu 7
afgevaardigden in den gemeenteraad; er
wordt gerekend op acht).
PIERRE BALLEDUX A.S. ZONDAG
AVOND IN DE STADSGEHOORZAAL.
'n Grootsch-opgezctte feestavond in de
Stadsgehoorzaal, ten bate van 't St. Fran-
ciscusliefdewerk, dat is nog nooit gebeurd
i'i de bijna twintig jaar van z'n bestaan.
Maar ja, wat doe je niet om aan de noodige
financiën te komen? Daarom iets nieuws,
iets waar de menschen op af komen, 'n too-
neelstuk van 'n gerenommeerd gezelschap;
Pierre Balledux, 'n naam die 'n klank in
Leiden heeft.
En daarnaiets heerlijks voor onze
jongemannen en jongedames na veertig
dagen vasten.... daarna groot bal onder
leiding van Evert Castelein. Dat zegt ge
noeg. Zoo'n dans is 'n genut voor ziel en
lichaam (dat heb 'k van hooren zeggen!)
We hopen op 'n volle Stadsgehoorzaal. Ge
hebt 'n prachtige avond en steunt 't werk
onder de meer dan honderd jongens van
uw stad. 't Is zoo- hard noodig. Er zijn nog
steeds plaatsen beschikbaar. Wees er gauw
bij. Plaatsbewijzen zijn te verkrijgen bij
de wed. Huibers in de Haarlemmerstraat
en bij Geier op de Botermarkt.
N.B. Opgevoerd wordt: „Rond een half
Millioen"! Verbeeld u: als er eens rond
een half duizend van overschoot voor 't
P. G. PEERDEMAN, O.F.M.
VERZAMELEN
De paar dagen die on^ nog van de Sta
tenverkiezingen scheiden moet alles ver
zameld worden.
Vooreerst de
Propagandisten
Vanavond, propagandisten, een laatste
bijeenkomst in het St. Antoniuscclubhuis
aan de Mare. Kwart over acht precies. Dan
zult ge het laatste verkiezingsmateriaal en
de laatste instructies in ontvangst nemen.
40.000
strooibiljetten zijn er door U nu verspreid
Nu resten nog de
20.000
modelstembiljetten. En nog eenige kleinig
heden die noodzakelijk afgedaan moeten
worden. We blijven, als altijd, op U reke
nen. Zich verzamelen moeten ook de
Katholieke kiezers
op Dinsdagavond 18 April a.s. te 8.15 uur
in de groote zaal van de Stadsgehoorzaal
waar Rector Drost komt spreken over
Katholieke dictatuur?
Laat die vergadering nu eens een door
staand bewijs zijn van onzer eenheid
kracht.
De bijeenkomt wordt opgeluisterd door
muziek van het R.K. Leidsch Symphonie-
orkest.
Verzameld moeten nu ook worden de
auto's
voor het transport van zieken en gebrek-
kigen.
Aan de autobezitters zijn door ons afzon
derlijke circulaires verzonden. Reeds
eenige gunstige antwoorden zijn binnen.
Mogen wij de anderen spoedig verwach
ten? IJ zult het met ons eens zijn dat de
tijd dringt.
Het bestuur van Dr. Schaepman
den moet afstaan, wat in het huisgezin een
schadepost beteekent van ongeveer drie
honderd gulden. Moet dan dit offer voor den
enkeling nog met 50 pet. opgevoerd worden
door een diensttijdvcrlenging voor den tfjd
van 17 of 18 maanden? Om dan nog niet
eens te spreken van de ernstige belemme
ring door den achterstand in zijn burger
vak als bakkersleerling.
Als lid van den Bond voor groote gezin
nen, komt het ondergeteekende voor, dat.
hier, om de gemeenschap te sparen, de kos
ten van een vrijwilligerskorps, de groote
gezinnen de lasten weer moeten dragen.
Is er voor den Bond van groote Gezinnen
geen aanleiding, om dit voornemen van de
regeering ernstig tc overwegen? Of moet
hier weer schoudcr-op-halend de uitslag af
gewacht worden.
Hopende, dat deze regels mogen bijdra
gen tot een actief aanpakken door belang
hebbende mede-ouders, voordat het helaas
te laat is, teeken is met de meeste eerbie
dige hoogachting.
Een strijder voor zijn
groot ge zin.
DIOCESANE ST. AUGUSTUS! US-
VEREENIGING.
47ste Algem. vergadering.
(Vervolg).
De voorstellen.
Een heele reeks van voorstellen stond
dezen keer op de agenda der jaarvergade-
ling.
Een voorstel-Leiden „om het H. B. op te
dragen de noodige stappen te doen, opdat
de thans voor onderwijzers geblokkeerde
opleiding tot reserve-officier weer worde
toegankelijk gemaakt voor onderwijzers
gelijk voorheen", kwam tegelijk in behan
deling met een voorstel-Den Haag: „het K.
O. V. voere actie voor dc gelijkstelling van
oe onderwij zci'sakte met het H. B. S.-di-
ploma".
Beide voorstellen werden aangenomen.
Een voorstel-Leiden het H. B. uit te
noodigen actie te voeren voor gelijkstel
ling in rechten voor het bezit der hoofd-
acte en het eindexamen H. B. S., in ver
hand met de mogelijkheid tot toelating
van onderwijzers voor bepaalde facultei
ten onder bepaalde voorwaarden
zonder zich aan het Staatsexamen te moe
ten onderwerpen, kon geen prae-advies
van het H. B. verwerven, omdat het zich
in deze kwestie niet bevoegd achtte.
De heer Derksen (lid H. B.) merkte naar
aanleiding hiervan op, dat het K. O. V. in
samenwerking met de R. K. Leerarenver-
eeniging „St. Bonaventura" ook reeds in
die richting zich oriënteeren. Spr. zou een
grootere uitbreiding willen zien in de mo
gelijkheid van vrijstelling.
De afdeeling Leiden sluit zich ten deze
bij de voorstelling, als door den heer
Derksen gedaan, aan.
Het aldus geïnterpreteerde voorstel
werd z. h. s. aangenomen.
Vervolgens kwam aan de orde een voor
stel van het H. B.: de Alg. Vergadering
spreekt zich uit over het al of niet actie
voeren voor de pensionneering van onder
wijzeressen op 55-jarigen leeftijd, in ver
band waarmede tegelijk behandeld werd
het voorstel Leiden: de algemeene vergade
ring spreke zich uit over het al of niet
actie voeren voor een facultatieve ver
vroegde pensionneering van onderwijzers
en onderwijzeressen, terwijl de afd. Rot
terdam voorstelt, dat de A. V. zich uit
spreekt voor verlenging van den vijfjari
gen termijn der voorloopige pensionnee
ring,
Uit de vergadering wordt opgemerkt, dat
de vergadering, na de uitspraak van het
K. O. V. over de pensionneering der on
derwijzeressen, moeilijk een andere beslis
sing kan nemen.
De heer Blokker (Roermond), als genoo-
digde de Roermondsehe vereeniging ver
tegenwoordigend, ontried de voorstellen,
waarop de afd. Leiden haar voorstel in
trok, hetgeen ook het H. B. van zijn voor
stel deed afzien.
Na afhandeling van eenige huishoudelijke
agendapunten volgde als intermezzo een
voordracht van dr. W. Dijsselbloem over
De Katholieke onderwijzer en de Katho
lieke Jeugdorganisaties". Over dit onder
werp zou aanvankelijk dc Bondsmodera-
tor der K. J. M. V.. rector L. Beune, heb
ben gesproken, doch deze was door een
Congres te Rome verhinderd hieraan ge
volg te geven. Van deze voordracht ga
ven we gistei-en reeds verslag.
Naar aanleiding van deze voordracht
werden uit de vergadering verschillende
practische vragen gesteld, welke door in
leider werden beantwoord, waarbij vooral
dc nadruk werd gelegd op de vraag, welke
toekomst degenen der jonge onderwijzers
hebben, die zich voor de jeugdbeweging,
als hier bedoeld, gaan interesseeren, wan
neer dit verschijnsel weer zal verdwijnen.
Over dit punt werd noj even van gedach
ten gewisseld, waarna de voorz, er den na
druk oplegde, dat men als mensch geen
mislukking behoeft tc zijn al volgt men
niet een oorspronkelijk gekozen carrière.
De voorz. vroeg deze materie, die nog
nieuw is, ernstig te overwegen en zegde
tenslotte dr. Dijsselbloem hartelijk dank
voor zijn inleiding.
De verdere voorstellen.
Hierna werd voortgegaan met de behan
deling der voorstellen.
Het H. B., overtuigd, dat de tijd geko
men is de Diocesane Organisatie uit te
bouwen in dier voege, dat ze ook toegan
kelijk is voor hen, die bij andere takken
van onderwijs werkzaam zijn, vroeg de
vergadering het H. B. op te dragen de
r.oodige voorbereidingen te treffen om de
statuten hiermede in overeenstemming te
brengen.
De heer Schouten merkte naar aanleiding
hiervan op, dat het hier niet slechts gaat
om de aansluiting als lid, want de meesten
zijn reeds lid; het gaat hier om de vraag
hoe het H. B. denkt de belangen dier leden
tc behartigen.
Dfe heer v. Breukelcn (Amsterdam) voelt
meer voor federatieve samenwerking met
cc bestaande bonden.
De voorz. antwoordt hierop, dat hij eer
der gedacht had hier een bespreking te
hooren over de grondgedachte van het
voorstel al of niet opname van bedoelde
groepen. Over de uitwerking ervan, wan
neer men aansluiting zou wenschen, zal
eerst nader overleg gepleegd dienen te
worden.
De voorz. beantwoordt hierna de ge
maakte opmerkingen en zegt tenslotte, dat
bet verlangen naar algeheele bevrediging
der betreffende onderwgisbelangen de
grondslag is om hier mogelijke en ge-
wenschte ordening te scheppen.
Ook prof. Heskes sprak in den geest van
Geef ze dan kleeding van De Faam.
Die zit zoo prèttig en ongedwongen.
Die is zoo enórm sterk, die past zoo vlot.
Dat is pas de echte, doelmatige kinder-
kleeding. U moet onze voorjaarscollec
ties kinderkleeding eens zien. De nieuw
ste en vlotste modellen, met dubbel
gestikte naden; ijzersterke stoffen en
toch tegen een zeer lagen prijs.
Kom eens kijken.
VÉfn»OtfW«NSNAAM
HOOGS TRAAT 1-2
LEIDEN
WIJ GEVEN
MIDZA-BONS
den voorzitter cn wees erop, dat Rerum
Novarum en Quadragesimo Anno ook hier
kunnen worden toegepast. Spr. wees er
tenslotte op, dat men nog maar al te veel
leeft onder liberalistische signatuur; waax--
bij men zich maar neerlegt bij de bestaan
de toestanden.
Het voorstel werd hierna met groote
meerderheid aangenomen.
Een voorstel-Rotterdam om te trachten
tc bereiken, de kweekelingen met acte
voor een maand uit de school te nemen,
teneinde daardoor te bereiken, dat de re
geering doordrongen worde van de thans
bestaande groote onbillijkheid, wordt aan
een nauwkeurige uiteenzetting van den
voorzitter onderworpen en ten sterkste af
geraden.
Liever beval spr. het voorstel van het
H. B. aan: het K. O. V. voere actie, opdat
onder onderwijzers, aan wie het wettelijk
salaris moet worden toegekend, ook wor
den verstaan degenen, die thans als kwee-
keling met acte zelfstandig in een klas
werkzaam zijn.
Over beide voorstellen werd uitvoerig
van gedachten gewisseld en tegen beide re
zen ernstige bedenkingen, doch het voorstel
van het H. B. verkreeg tenslotte meer
steun dan het andere en werd nadat het
voorstel-Rotterdam met alleen Rotterdam
voor was verworpen aangenomen.
Eveneens werd aangenomen een voorstel-
Leiden: het H. B. ijvere ervoor, dat het ka
rakter cler Vei-bondsvergadering verandere
door omzetting van de adviseerende in een
wetgevende vergadering.
Een voorstel van de afd. Beverwijk: het
H. B. ijvere ervoor, dat het godsdienstdi
ploma B. worde gehonoreerd wordt aan
genomen aldus op voorstel van het H. B.
veranderd: het H. B. ijvere ervoor, dat het
verbod van honoreering van het Gods-
diensldiploma B. worde, opgeheven.
Het voorstel-Rottei'dam: de Algemeene
Vergadering spreekt zich uit voor verlen
ging van den vijfjarigen termijn der voor
loopige pensionneering en vraagt in dezen
geest actie bij het K. O. V. Wordt even
eens aangenomen.
Nadat nog enkele voorstellen onder den
hamer waren doorgegaan werd de ver-
lies- en winstrekening over het afgeloo-
pen jaar goedgekeurd met een bedrag van
f 17.394.43 aan inkomsten en van 17.972.11
aan uitgaven.
De begrooting voor 1940 werd vastge
steld op een bedrag van 17.680.aan in
komsten en uitgaven.
Nog verschillende kwesties werden aan
de orde gesteld, waarna tenslotte te 7 uur
sluiting der vergadering volgde.
Handelsregister K. v. K.
Nieuwe inschrijving. 7317. N.V.
tot voortz. van dc zaken F. M. Knoote,
T'harm. praep., Voorscheten. Burg. de
Kempenaerstraat 32. Afkomstig uit 's-Gra-
venhage.
Gisteren is de 15-jarige J. N., in dienst
bij de fa. v. B. op de Hooigracht, met een
ladder, waarop hij stond, onderuit gegle
den. Hij liep een spierverrekking aan het
linkerdijbeen op, en kwam er dus nog vrij
goed af.
AGENDA
LEIDEN
Zondag, Tooneelavond ten bate van het
St. Franciscus Liefdewerk „Rond
'n half millioen" door Pierre Balle
dux, Sta4"ehoox*zaal, 8 uur.
Zondag: Toon^i-uitvoering „Rond een
half millioen" o.l.v. Pierre Balle
dux, bal na, ten bate van St. Fran
ciscus Liefdewerk, Stadsgehoor
zaal te 8.15 uur.
Dinsdag, Jaarvergadering Ned. Reisver. v.
Kath. in Den Burcht", 8.15 uur.
Na afloop gezellig samenzijn.
Dinsdag: R. K. Bond van Overheidsperso
neel „St. Paulus", Ledenvergade
ring, Bondsgebouw, Steenschuur,
8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van:
Maandag 10 April (2e Paaschdag) tot en
met Vrijdag 14 April: J. E. H. ten Dijk,
met Vrijdag waargenomendoor de apothe
ken: J. E. M. ten Dijk, Haven 18, tel. 85
exi M. Boekwijt, Breestraat 74, tel. 552.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek
Wilhelminapark 8, tel. 274.
Oostersch Genootschap
in Nederland
Vandaag voortgezet en gesloten.
Het negende Congres van het Oostersch
Genootschap in Nederland is vanmorgen
voortgezet met een bij'eenkomlt van de
beide secties, van welke gecombineerde
vergadering prof. dr. Ph. S. van Ronkel
voorzitter was.
Dr. K. H. M. de Jong uit Leiden heeft
een voordracht gehouden over: Bilderdijk
en Indië.
Bilderdijk, die in al het Oostersche be
lang stelde, schonk zijn aandacht ook aan
de Sanskrietische letterkunde, die men
toen begon te ontginnen. Twee kleine ge
dichten van hem „Geestbedaardheid" en
„Gade en Kroost" zijn, ofschoon niet
rechtstreeks, aan het Indisch ontleend.
Vooral het laatstgenoemde getuigt van
diep gevoel. In navolging van Kalidasa,
dien hij met name vermeldt, draagt hij,
in „Vaderlijke zucht" aan een volk op,
zijn wenschen en verlangens over te bren
gen aan zijn zoon, die dienst deed op een
schip in de Indische wateren. Het meest
belangrijke is echter, dat hij, in zijn leer
dicht „Het waarachtig goed" een passage
heeft ingevoegd uit de „Bhagavad Giita",
die steeds meer en meer bewonderaars en
bestudeerders heeft gevonden. In krach
tige verzen heeft Bilderdijk den zin van
het oorspronkelijke weten weer te geven,
getuige bijv. de Tegels:
Vergaan is worden en geboren worden,
sterven;
Des levens dag te zien is 't licht des
levens derven.
Mej. dr. A. Roes uit Utrecht sprak daar
na over: De Fransche lelie.
Ten slotte sprak ir. R. J. Forbes uit
Amsterdam over: Goud en zilver in de
Oudheid.
Hierna sloot de voorzitter van het Oos
tersch Genootschap in Nederland, prof.
dr. Ph. S. van Ronkel, het congres.
De aanwezigen begaven zich hierna per
autobus naar het gemeente-museum te
den Haag. Nadat in het paviljoen van het
museum een gezamenlijke koffiemaaltijd
was gebruikt, werd de Islamische Afdee
ling van het museum bezichtigd.
Te vier uur werd het gezelschap na
mens het gemeentebestuur van den Haag
officieel ontvangen.
R. K. COMITé VOOR WERKLOOZEN-
ZORG.
Woensdag j.l. had de laatste ontwikke
lingsavond plaats voor de R. K. werkloo-
zen in het Bondsgebouw Steenschuur. De
voorz., de heer Nijhuis, opende met den
chr. groet en heette allen van harte wel
kom, in 't bijzonder dr. Horst, directeur
van den Geneeskundigen Dienst, die een
inleiding hield over E.H.B.O. in oorlogs
gevaar. Dr. Horst zette hierbij uiteen, dat
zich zoo weinigen voor bovengenoemd
doel hebben opgegeven, veel meer dames
dan heeren. Spr. verduidelijkte hierna
hoe er in oorlogsgevaar veel hulp noodig
is van particulieren daar wij op ons zelf
zijn aangewezen om elkander te helpen.
Een dankbaar applaus volgde op deze
uiteenzetting en een 25 personen gaven
zich vervolgens voor den E.H.B.O. op, een
zeer mooi succes, maar het had nog beter
moeten zijn.
De voorz. dankte dr. Horst voor zijn
woorden en hoopte dat het niet noodig zal
wezen dat het practisch ten uitvoer ge
bracht behoeft te worden.
Een paar mooie filmnuinmers besloten
dezen laatsten avond van dit seizoen.
HET DIACONESSENHL'IS
Woensdag had de jaarvergadering plaats
van de Chr Vereeniging voor Ziekenver
pleging „Het Diaconessenhuis" alhier.
De secretaris bracht verslag uit over het
afgeloopen jaar, waaruit o.m. bleek, dat het
Huis in 1933 zeer bezet is gswecst. Het aan
tal patiënten bedroeg 1976, het aantel ope
raties 1216, het aantal verplcegdagen 40.754.
Als nieuw lid der Vereen if ing werd be
noemd mevrouw B. Corisde Geus alHe*\
De rekening ove*- 1938 werd goedgekeurd
en den penningrre- rJ c;'charge ver
leend.
De periodiek aftredende 1 n de heeren
prof. di- J. N. Bakhuizen v»n den Brlrk
en R. A. Kern werden, evenals de periodiek
aftredende penningmeester de hper D. V-r^
meulen, herkozen.
